장음표시 사용
21쪽
nullum certe Augustinum. Uerum tam arctis limitibus Graecorum gloria non coercetur; late enim per omnes scientias continuo Pria. cipatu progreditur, ubique reliquarum nationum magistra, ubique uua . Utique passim caecutiremus, ni passim Graecos in subsidium posceremus. Illa illa Graecia Latinos fecit, & quum Latinos laudas, illorum parentem Graeciam iis involvi laudibus scias. Illa omnia eruditionis mater, ejusque gens iccirco a Livio Lib. XXXIX. omnium eruditissima vocatur. Veterem Scriptorem Terentianum Lib.
de Syllabis audite, ubi sic ait: Arrium parens, oe altria Graeea diligoria esse
Literarum porro curam nulla gens arxenxius
Repperir, polivis usque Anem ad unguis ear imum. Et hele Tullium ingrati animi reum absolvere nequeo multa n O nunquam in Graecos gannientem, alienaeque laudis dispendio maxumum sibi decus parantem. Volebat ille videri quod Budaeus quo. que illi in Pandectas exprobrat) ut majorem apud populum Romanum gratiam aucuparetur, & eloquentia, & Philosophia primus omnium reliquis Graecis anteiisse, homo ultra aequum sibi deferens, R plaudens, idemque Iudex in causa sua, & Actor. C1ederes divunitus instructum Latinas ad dignitatis fastigium promovisse literas,ti tamen Athenae, quas diu coluit, Demosthenes, Isocrates, aliique Graeci Ciceronem Romae pepererunt. Viro eloquentissimo potierinrum iudicium expectandum fuit, penes quos uti Scriptorum minor admiratio, ita censura facilior. Sed redeamus ad messem propiores intentioni iam facti. Neque jam amplius religioni mihi ducam in Graecae opulentiae conspectu Latinorum pauperiem aliquatenus e ploratam facere . atque iterum longe plura ac praestantiora ex Graecis edacitati temporis se subduxisse te stari. Unum de Historia vobis exemplum praebebo, quippe quae rerum, totiusque eruditionis anima est. & ibi Graeci tantum Latinis antistant, ut prope cum iis solis iustam teneremus rerum gestarum temporumque seriem. & ex adverso absque illis in crassa penitus nocte vertaremur. Ut enim ex Latinis parum Latinos illos Lampridium, Capitolinum. Vopiscum, paucosque alios Historiae Augustae scriptores excipiam, quibus nulla Historici saepe virtus ac majestas inest, tota res ad Livium, Sali ilium, Caesarem, Tacitum, ac suetonium contrahitur. quibus P
serculum, Florum, Iullinum, Curtium, atque horridum dictione
22쪽
Ammianum copulare possumus. Iliorum vero omnium, modo Uur. tium, ac Iustinum eximatis, historia in Romanis tantum detinetur, ita tamen ut saepe eorum gestis destituamur, mutilatis nempe in se
miter Livii, Sallustii, Taciti, ac Velleii voluminibus. Verum n his quid in hisce studiis Graecia non praestat λ Mirari solummodo licet, non laudare Herodoti venustatem, Thucidi dis sublimitatem, Xenophontis dulcedinem, Diodorum Siculum, Polibium, unde sua Livius saepe exscripsit Appianum, Dionysium Halicarnaisaeum, Herodianum, pluresque alios non operis elegantia modo, sed factorum quoque copia uberrimos Scriptores. Quis vero Dionis Cassii, Plutaruchi, ac Iosephi ingenia amaenitate omni referta assequi unquam valeat Hi exterarum, Graiarumque gentium, atque ipsius etiam Romae gesta pene omnia posteritati commendarunt, passimque ad eos provocandum, ut temporum Acta fideliter hauriantur. Haec tamen laus brevis videri potest, si ad Ecclesiasticam Historiam nos recipi mus. Credite, dum magnum liete silent Latini, ubique a Graecis pendemus. Eusebius veterum Princeps Chron ologorum chorum d cit, Historiaeque Tripartitae Auctores SoZomenum, Socratem, ac Theodoritum sectatores habet, quibus ingens Byzantinorum Script rum corpus a Labbam editum accedit; Procopius, tres Nicephori, Nicetas, Theophanes, Cedrenus, Glycas, Chronicon Alexandrinum,
Agathias, & innumeri alii, qui omnium manibus teruntur. Quin& ex iis non pauci adhue in Archivis vetustioribus latent cum blatitis manum conserentes, & nuper emergere vidimus Iohannis Mai
Iae Antiocheni scripta; conspexi ego in Serenissimi Ducis nostri BL bliotheca duos Graeci cujusdam Historici Tomos, quos uti ineditos arbitror, sic olim Latio, si vires suppeterent, per me donandos se te sperarem. Nonnulla quidem alia opuscula se nobis exhibent inter Latina puta Lactantii annis praeteritis a Baluzio erutum opus, Pr speri, ac Isidori, utilissimaque insuper Anastasii Bibliothecarii, Gregorii Turonensis, ac Bedae volumina; sed qui in Graecorum comparatione veniant numero, & rerum ubertate longe inferiora Amstimate porro caeteras in quacunque scientia Achivorum divitias, ae
in Philosophia praeter Tullium, Plinium, ac Senecam Latinos, ubi. qua Graecos invocare necessum est, divinaque illa, & uniea Plato. nis, Aristotelis, Theophrasti, & aliorum abique numero Philosophorum ingenia occurrunt, quibus referendis integra haec nox impendi facile posset. Idem in Medicina praestatur, in qua unum Celsum Roma ostentat, Graecia vero innumeros, ipsumque potissimum di-C a vinae
23쪽
uo DE GRAECAE LINGUA Ruinae mentis virum Hippocratem. Idem in Geographia, quum unus hinc stet Plinius Solinus enim exscriptor potius, quam Auctor est, R alter Pomponius Mela, illinc vero magnus Ptolemaeus, Strabo, Pausanias, Stephanus, Dionysius, aliique non pauci. Idem et lam in Astronomia, reliquisque Mathematicis, ut in omni tandem liberaliarte, ac scientia animadvertendum. Quid vero dici de Sanctorum Patrum excellentia, numeroque possit, quum apud Graecos & eximii, & praecipui extent, & quamvis poli Photianum Schisma prope
exitum seculi noni excitatum apud eos superbia invaluerit, & mala causa, adhuc egregii successere Theologi, immensa incredibilique crupta etiamnum superstites, uti in Bibliothecis, & ex Leonis Allatu operibus videre est. Quaeretis sorte tandem quid de Poetis sentiem dum e Et ego utrinque ingentem esse gloriam fatebor. Hoc tam etipraestant Graii, quod Latinis praeterint aevo illi magistri, hi vero discipuli videantur. Unum perpendatis Virgilium. cui Latini omnes
assurgunt, illumque non modo ex Homeri, Hesiodi, ac Theocriti opibus crevisse, sed penitus factum comperietis, perque manus omnium integer excurrit liber, quo innumera Graecorum vatum loca aut imitatione. aut versione per Virgilium usurpata produntur. praeter ea quae pluribus capitibus Macrobius quondam libavit. Et tamen quot Graecorum excidere, e quibus alia caeteroquin honorifica
Virgilii surta deprehendete fas esset. Rectae sane, tum inquit Ramgonius, res ista procedit, sed, ut modo aiebat Ursius, quum per Latinas, aliasque versones Graeci omnes familiares nobis snt reddi.ti, quid amplius exemplaribus Graiis est opin, nisi ad inanem magnificentiae speciem , utque nobis inutile illuo linguam operosam prosequendi onus ingeratur 3 Tum ego: dicturum. mi Rangoni, o cupasti, ac parantem rationes hasce nullius ostendere momenti. Uis enim primum scire, quorsum versiones istae mundo inlatae 8 Nulla prosecto alia ratione, quam ut quorundam desidiae. aut ingenii mxilitati subsidium quaereretur. Nemo gnavus, laborisque, & perfecti fludit amans a Graecis litteris abhorrere pote . vel debet, nam ni alia impelleret causa, unum tot doctorum, ins iumque hominum exemplum, atque commercium impellendo sufficeret. Et num censes illi, qui rem aliquam serio, ac medullitus pertractare, ae noscere ardet, satis consultum esse versionibus fidem habere. & sola Interis pretum libidine molem nisuram peragere 3 Alienis oculis videt, alimno palato gustat. qui ad unius versionis normam se regit,. tandiu nutaturus, quandia incerto, ac periculoso alterius. judicio se credat.
24쪽
sU ET PRAEST ANTI AE. Eldile sibi ad aurem inclamantes audiat: Quid tu haec imperite eis, tire audes uid de coloribus per infirmos, ac fallaces perspicillos
judicium ferre Te miserum interpres fefellit , & cum caeco caecus aberras. Ab illo tuo Abecedario tibi prius discendum, ut in a. ciem prodire queas non exsibilandus. Ita ii. Et nostrum Tasso. nium revera quot laborare defectibus putatis, qui sibi tam aud Her Homerum calligandum suscepit. vir Gaecis nequaquam sambliaris , & versionum lectione tantummodo fretus Sed progredi
mur. Et cur amabo in Latinis.voluminibus, quorum etiam complura Italico Idiomate sunt reddita, adeo versiones contemnuatur ab
eruditis, teque praecipue, ut nullius pretii quodammodo habendae putentur Et si hoc in Latinis praestatur, cur non & in Graecis
praestandum Z Neque occurras. illarum e Graeco versionum synceri tatem, & accuratam ad amussim.congruentiam iactando, quippe statim rejiciam ego, cur in vulgaribus nostris eadem ratio non progr
diatur λ Virgiliana Annibalis Cari interpretatio egregia utique est; verum tibi, si divinum Vatem sentire velis, pro nihilo erit. Eadem dicas de illa Tacili vel sione, quam tibi nudius tertius non parum
Ursius commendavit, deque singulis aliis. Deinde quae uam tam iustae, ae spectabiles illae versiones sunt, quae omnino, atque adeo luculenter Graecis respondeant i Novae in diem cuduntur, veteribus eliminatis, passimque priorum errores deteguntur. Et medius fidius sponsionem faciam nullum proserri a te posse Interpretem, cui ab eruditis menda sua non exprobrentur. Xilander ille vobis nuper larudatus, quum operas suas typographis locaret, ut ubi versionibus Laistinis visum pararet, pluris fecit editionis maturare, quam persectas translationes instruere. Fronto Ducaeus vir plane Clarissimus totam pene vitam insun sit in promovenda magni Chrysostomi iciterpreta, tione, 'ciae nihilominus medicas alta voee mauus iterum poscit. Peravius ter aut quater semper emendatiores typis tradidit versioneς
sua , quibus tamen aliqua deest lima. Sicque de aIiis se res habet. Et quae se num putas .eruditissimum hominem Castesvitreum nostrum Prosecto, inquit Rangonius. is sui . neque meo Mntum . sed omnium iudicio. Versionem, tum inquam, ille aurei Aristotelicae Pomticae libri suscepit, quam etiam acutissimis, ac potissimum vestro
plausu commendabilibus commentariis accurate illustravit. Verum imsgnis ille labos tam varie acceptus est, ut nec laudaturin magna, nec vituperatures mediocris materia defeeerit. Et tamen apud no-ssios tot ante percrebuerant ejusdem libelli versiones, quales Victo Diuiti sed by Corale
25쪽
rii, Madii, Robortellii, Benii, aliorumque passim intuemur, dum
satis amplam messem sibi dereIictam ex praeeuntium erroribus unusquisque arbitraretur. Quid vero non contigit praeclarissimo Dionysii Longini libro Muretus V. C. prior illum Latine vertendum sibi sumsit, quem deinde Gabriel quidam Petrensis imitatus est. Horum
conatum unus & alter exceperunt, quorum nomina prorsus ignoro,
His adhue versionibus fastiditis Galli vulgarem sibi poposcere, idque
praestitit vir insignis Dacerius. At quid non errant Interpretes ΤMultos certe ibi latere defectus Gallicus contendebat satyricus Nucolaum De reaux vulgo Boileau vocamus in ac idcirco nouam ille statim procudit. versionem. Neque heic stetit contentio, nam illi nuper litem intentavit eruditissima mulier I a Feure dicta Graecis
egregie imbuta literis illius Clarissimi viri soboles, qui & ipse in
Longinum eruditas confecerat notas, & praeter eam ille Anonymus
Satyrici Criticus, cujus opus alioqui sterile nobis Ursius communicavit. Vides itaque nihil incertius istis versionibus ferri. Et quid si
novi e ruderibus, ac tenebris Codices eruantur, aut nova monu.
menta 8 Quid si, ut quotidie usu venit magis correcta e litu Biblio. thecarum emergant exemplaria 3 Tum sane quam Graeca indigeatur lingua vides, quum aut nullae extent versiones, aut antiquis illis tuis fidendum amplius non sit. Sed ne te quidem se facilem reor, ut certum tibi statueris ab interprete aliquo, eruditissimo quamvis exhauriri, tamque feliciter quemquam librum Latine e Graeco redis di posse, ut nihil addendum prorsus videatur. Patet sua cuique in. terpretandi ratio, ac fortuna, momentoque uno beatissime sensus quidam reddi potest, qui mille pridem interpretes fugerat. Quin immo vulctatis istis interpretibus non unum obstat incommodum, nam si verbatim Graeca vertantur, nihil insipidum magis, si verborum majori libertate, nihil minus fide dignum occurrit. Et heic sciolum illum Anonymum pace Cl. Academiae dicam In sarinatum cognomento praeterire non possum, qui in secundis suis adversus Tassium euris Poeticam Aristotelis Italico sermone loquentem lepidissime facit. Ut enim maiorem ostentet fidem, verbum verbo reddit, servata Graecae structurae forma, quod aliud non est, quam Bergomati alicui rustico trabeam consularem, aut Clamidem regiam induere. Hujusmodi tamen ego versiones saepe in Pindaro, Sophocle Aristophane, ae in Ho. mero praesertim offendi, cujus legendi vos nunquam satis patientes fuisse compertum habeo, non alia sane ex causa, nisi quod enervem Portam rhythmo, suisque Charitibus destitutum Latinae istae veris
26쪽
sones constituere. Vah si Graecum illum magnumque Vatem tuo loquentem idiomate audiretis, utique is vobis quoque divinus esset.
Ille & omnium Poetarum parens, & si non suspecto eloquentissimi Historici iudicio fides habenda, omnium victor. Habet Velleius Paterculus Lib. I. haec verba: Clarissimvim deinde Homeri inIuni3 an. genium sene enemplo maximum, qui magnitudine osteris, o fulgoro rarminum solus πρellari Poeta meruit , in quo hoc maximum est, quod neque ante allum, quem ille imstaresur, neque post νιιMm, qaeorum imitara possis, inventus es. Pensate Latini hominis, vetustiqua dicta, cui tamen non innotuerat modo, verum etiam placuerat vi
gilius, & palam fiet non a vatis egregii opere, sed ab ipsius in te pretibus fastidium vestrum emanasse. Neque id mirandum, ipso ere
nim Latinorum aevo, quo tam venuste Graeca verti poterant, a je
bat Quinctilianus: Quam male Latine loquuntur Demosthenes, Plato, Homerus, Xenophon, aliique Graeci . Vis enim illa Graecorum, atque amaena ubertas. nisi exquisita pennicilli arte exprimi potest, atque adeo ipsim Virgilium non uno loco succubuisse tu Latine reddendis Graecorum locis A. Gellius apposito exemplo olim evicit. Itaque videtis, ornatissimi viri, quid sentiendum de illis versionibus. Meliorem Graecae virtutis partem amisit, qui ad Interpretes cons git. Quibus animadversis ad primam quaestionem reditum facio, nullum nempe eruditum dici posse, qui Graeca vacet literatura.
Quum enim certo certius statuendum sit in unaquaque scientia veterum auctorum & numerum, di pondus apud Graios praee minere,
eisque per Interpretem uti infelicissimum fit, ae plane inutile consillum, ad oculum patet Graecae linguae indigentia illos urgeri, qui aut ad eruditionis speciem, atque ad persectum scientiarum usum, aut ad aliquam veram laudem sestinent. In scientiis porro, ac in aliis liberalibus studiis, sicuti antiquorum venerabilior auctoritas, ita plerumque doctrina robullior, ut nulli bi pene ab eis in scaenam producendis abstinere possint vel tenuiter eruditi. Et quaeis credisne, Rangoni, ad iustam studiorum cognitionem non istum Cond cere, sed omnino, ut supra aiebam, esse opus id noscere, per quod propugnentur iuxta opportunitatem scientiae 8 Utique ille respondit, quum in hoc praecipua vertatur veritatis indagatio, & securitas, ne que is legitimi militis vice fungatur, qui arma tantum proponat, neque in hostium perniciem. aut in sui defensionem sciat convertare. At id, ego inquam, fine Graeca lingua praestari non potest.
Et in Eeclesiasticis quidem studiis id citra quaestionem est; quot tDiqitigoo by Corale
27쪽
die enim in haereticos certatur, aut etiam inter Catholicos de Fidei articulis, de genuina Canonum explicatione, veterumque Patrum sententiis, de Hilioricis, ac id genus innumeris disceptationibus, deque Scripturae sacrae intellectu, ubi tertio quoque gradu in Graeciam peragrandum. Illi si quidem regioni Septuaginta Interpretum, Aquilae, Symmachi, Theodotionis, . aliasque versiones debemus, illi novi Testamenti Autographum, ad quae saepe provocandum, Latinae quippe versioni nostrae praeclarissimae alioquin, omniumque Catholicorum calculo probatae fidem negant Heterodoxi. Α Graiis pri. ma, ac celebriora Concilia, praecipua Hiltoriae arcana, & pleraeque Theologiae assertiones pendent, ita ut ab ipsorum commercio exi.
mi unquam eruditus nequeat. Quum vero librorum versonibus nul- tibi fidatur, aut fidendum sit, & excutienda crebro occurrant Gramci textus verba sincera, utique Graeco sermone qui caret aut in. scitiam suam , aut temeritatem non raro prodat oportet. Et quoties
hac de causa Baronium virum insignissimum , & Caietanum quoisties ipsum Augustinum & quamplurimos Scriptores vapulantes audimus λ De Medicis id quoque constat. Apud illos omnia pene morisborum, ac medicamentorum vocabula Graece enunciantur, Graeceisque extant plures antiqui Medicinae magistri, & nisi quis pro di
bolari se haberi velit, ut res erudite, ac diligenter tractet, Graec rum consortio illi necessario utendum est. Scio ego eruditissimum, praeclarumque patriae nostrae civem, cui omnem amoris, ac aestimationis vicem pendere me profiteor, in angustias olim propterea
conjectum; nam in iis literariis dissidiis, quae in alios Medicos
summo utrinque cum animi ardore agitavit, unde & apud omnes doctos elarissimam samam est nactus, sibi Graecum Hippocratis te tum obiici sensit, cuius quidem illi non suppetebat exemplar, & ntis illud eomperisset, ab arduo negotio explicare se nullatenus valui Lot. Iuri rudentia vem, quamvis reliquis omnibus scientiis Graeco sermone minus indigere videatur, adhuc immane subsidium a Gramcis literis accersit. Patet quidem Graece primum conceptas atque editas fuisse Authenticas, seu Novellas, deinde Latino idiomate do. natas. Et profecto vetus illarum Interpres a multis rejicitur, quod erasse, ac imperite illas converterit, licet eum Cujacius tueri nitatur.
Adhue tamen innumeri passim Hellenismi offenduntur, a quibus se extricare nequivit bonus ille vir. Quod si opem civili Juri Graeca . non tulisset lingua, bone Deust quot etiamnum illic deprehenderentur errdres Θ Budaeus, quo ni ino neque magis Iurisconsulius, neque
28쪽
UIU ET PRAESTANTIA. , smelius de Graecis literis meritus fuit, in L. I. T de contrah. empti fatetur ducenta Pandectarum loca, totumque titulum de excusationbbus sine Graeca lingua intelligi haudquaquam posse. His adde Iustinianum subsecuta Imperatorum aliorum edicta, quibus non utuntur quidem leguleii nostri, sed eruditi omnes illis multum deserunt, ac Theodosianum Codicem, Libros Basilicωι , Novellas Leonis, Epi, tomen Constantini Harmenopuli, Florentinos Pandectas sic enim dicendum Antonius Augustinus contendit & hujusmodi alia suam advocant in communionem. Immo ex his postremis plures hauriunt Constitutiones, quae in Codice desiderantur. Sinite vero exclamem, oh infelicem modo Italiam ingeniis destitutam, libris tantum aD fluentem l Gloria illa Graecum sermonem Iuri rudentiae copulandi, quae pene tota ab Alciato nostro effluxit, magnis illis in Gallia vuris relicta est Budaeo, Cujacio, Tiraquello, eorumque heredibus. Sola apud nos strepunt hinc inde cumulata Digesta, isque primas defert, qui in congerendis Auctoribus felicior eli. Immo nulla lubrorum, nulla Imperialium Statutorum crisis, corrupta saepe num ro Tex tuum Iuridicorum fide. His ipsis diebus in supremo hujus Urbis Tribunali agitur causa Neophilum inter, ac Iudaeos, eaque in longum protracta, dum decisivus locus, videlicet L. haeretici patres C. de haereticis, uti & aliae leges in vulgatis Codicibus nostris
deliderarentur, quae tamen in praeclarioribus aliis editionibus habenis tur. Dubitantibus tamen de nostrorum Tex tuum defectu, deque iblius legis legitimatione, authenticum ego locum e Graeca constitutione, ut apud Cl. Stephanum Baludium extat, obieci, ex quo scrupulus omnis sublatus. Quid vero de altera. eademque nobiliore Iuris parte, nempe de Canonico studio dicendum 8 Sane Gratianus inter tot naevos, quibus illum scatere eruditis jam patet, parum se Graecum quandoque prodit, licet ei multam opem sub Gregorio XIII. post illis additis doctissimi tulerint Iurisperiti. Quum e Graecis Canonibus saepe ius illud emanet, nihilo magis indigetur, quam ut gravi securoque iudicio de iis possit decerni. Eadem autem de Philosophia, Citronologia Geographia, deque caeteris scientiis, omnigenaque eruditione dictum arbitremini, quibus Graecae loquutionis cognitio necessitate quadam cohaeret, iampridem enim a pluribus temperare probationibus vestri habenda ratio me cogit. Verum, ait Rangonius, necdum de liberalibus nostris studiis verba facimus, Seramen primum an illa quoque Graiis indigeant literis, sciscitari aridebam. Ut egregii Poetae nomen quis arripiat, quid illi Graecis Tom. XII. D imm
29쪽
immorandum, si aliunde in promtu habet, unde talis evadat Tum Ursius, cui praeter alia studia exquisitissimus est etiam Poeseos gustus, heic, inquit, procul dubio, si mihi fatendum, pro Muratorio
tota pene stat sententia, & causa. Aut enim Graecos Poetas, in quorum lectione tamen mirum est quantum reliqui illustres vates profecerint, haud nobis necessarios intelligis, & prorsus non dissemtio, quum e Latinis, ac Etruscis nostris elocutio, mos, fabula, s n. gulaeque Poeseos partes educi posse videantur. Aut inutiles Poeticae magistros arbitraris, & in hanc sententiam serri nemo unquam debet. Aa tu censes verum Poetam fore, qui modum, per quem Veri Poetae fiunt, ignoret 8 An sibi quisquam e Latinis, aliisque Poematis fabulam, vel elocutionem paret, nisi fabulae, elocutionisque virtutes, & regulas ante calleat 8 Neque is sane pro solido persect que Poeta ducendus, qui casia potius, quam scientia si id contingere unquam potest Poemation aliquod nonnullis conspersum viris tutibus elaboret. Merito, reposuit Rangonius, id asseritur; verum cur tantum negotii cum Graiis futurum, ut Poeseos artem ab ligedoceamurὶ Nonne ex Latinis Horatius, recentesque Vidae, Scaligeri, Minturni, totque aliorum Poeticae suppetunt, quibus innutriri ad satietatem valeamusὸ Ad haec Ursius, iam, inquit, te non latere arbitror pluribus Horatium laborare infirmitatibus, cujus operili tutum Artis Poeticae ab imperitis affictum fuisse constat, quum
quorundam potius sit congeries praeceptorum, quam consummatum
quicquam. Horatii consilium diligentius quidem Vida expolivit, at
quum eundem sibi statuisset tramitem, non mirum si a scopo praecipuo deflexit. Reliqui vero apud nos praestantiores artis Poeticae Antesignani Aristotelem Graecum cunctis Imitandum proponunt, hun Gunum explicant, ad hunc unum Poemata efformant. Quum quis
ejus praescripta non implet, si non a Poetae, saltem a perfecti Poetae fama cadit. Proinde Areosti, Tassii, Guarini, Dantis, ac omnium sere nostrorum Poetarum labores eonspeximus ad Aristotelis tribunal deductos, ingentique hinc inde patronorum, delatorumque copia, & certamine ad gloriae verticem aut promotos, aut illinc deturbatos. Scilicet praeclarissimi Poeticae illius, ac Rhetoricorum
Ebri velut omnium Poetarum norma proponuntur. His accedunt Divini Platonis, Demetrii Phaleraei, Dionysii Halicarnassaei, Hermo. genis, Longini egregii illius Critici, Averrois, in eamdem Poetucam scholastis, totque aliorum Rhetorum opera, quibus Graecia s liciter abundat, unde sibi clypeum, & ensem in quavis concertati
30쪽
ne parant eruditi. Et videsis quot acres quotidie emergant quae lito. nes, & ambiguitates, quibus amputandis, aut pacandis Interpretum dissensus est impar. Hujusmodi illa est, quam nudius tertius attigimus, ubi Aristoteles inquit: ἡ V εποποιία ραγι ον τοῖς λογοις, ιε τοῖς μετροις. hoc est: Epopeia vero solum sermonibus nudis, ausmetris simitatur ubi quid sibi velit Philosophus per λογους
alte discutitur, sique per Interpretem rem totam agere constitutum habeas, in arduum plane, insipidumque negotium incumbes. Immo ne ipsos quidem interpretes, ac Poeticae magistros tibi crebro intelligere sis erit, quum apud illos Graecorum poetarum exempla, ipsaque inexplicata, seu melius dicam , Latio non donata Aristotelis
verba occurrant, ut inde saepe tenebrae, saepe irascendi causae sint expectandae. Multas, tum ego inquam, tibi habeo gratias, quod hujus promovendae veritatis onus subire non renuisti. Verum tigratior extiteris, si ad magis praecipuum Graecae linguae usum, ac utilitatem descendas. At hoc tuum est, reposuit ille humaniter, cui plus etiam viatici paratum est. Exequar, inquam ego, vices tuas,
quando illas adeo benigniter mihi committis, & id quidem brevisita
me. Et primo ut ante nobis dictum est, quomodo in exterorum libros penetrabimus, quos tum Graecismis, tum appositis sine versione Graecorum Auctorum verbis passim intuemur scatere ρ Neque hoc exiguum in studiis momentum arbitremini, plures enim se vobis offerent eruditi viri hanc sere querelam moventes, dum sibi libros innumeros, ut ita dicam, interdictos nanciscantur. Deinde reis ne scribendi, recteque pronunciandi methodum, nominumque plurimorum Etymologias saepe is ignoret oportet, qui Graeca locutione sit destitutus. Et vos nequaquam fugit, quantum ad Latinorum caris
minum structuram istud conducat. Quod si mendum aliquod in lubris offendas, cujusmodi plerumque Typographorum inscitia, aut e scriptorum incuria contingunt, quomodo te illinc explicabis, nisi adscito Graecorum subsidio 8 Neque id in versionibus tantum, sed in ipsis etiam Latinorum libris occurrit. In quodam Erasmi Epigrammate, cuius sensa, & nonnulla etiam carmina memoriter teneo, praeter alias Graecae linguae utilitates haec additur, nempe sine
Graecis literis praestantissimum Plinii opus intelligi non posse. Sanea veritate non deflectit eruditus ille vir, siquidem saepe credas Gram cum aliquem Latinis characteribus apud illum Auctorem scribere, neque Magnus ille Hermolaus Barbarus, qui seculo superiori ipsummet Plinium ubique mutuum, lacerumque crudeliter ora tam prae-D a claris,