장음표시 사용
31쪽
nummos quot mihi mille quid ests Narrasti nihil liquiar a te prodita causa est. Tanto plus Dbcs,Sexte,qubd crubun Hic locus femper inuertit comprehensionem, Cradeo labefactat aduersarium,ut cum eum soluere non bene post ad prouidentiam diuinam confungiat, Deum scilicet ita uoluisse, ut tantum scelus non maneret impune,aut imprudelium lilius qui feci qu)d timore, aut uino praepeditus,nequiret quod utile foret perpendere. Qualitas communis est uelut epilogus confra mala suspicione. Osalitus dicitur quia auget peccati atrocitate,uel coquestione misericordia capra. tat. comunis dicitur quia non solu coiecturae flea omni conuenit quaestioni. quia quae in huc uel istu dicuntur, ad uniuersos eiusdem criminis reos accomodari posunt. Percurre partes utilis, Crhonestu Vtile est quod no sua ui er natura, sed propter aliquod emolumentsita' utilitate expetiaminiata tur.diducitur in partes octo An bonorum adcptios Q o nem,incrementum,construationem,ufium: malo ατ- euitationem,liberationem, imminutionem,
conuersione . ni loci secundi Dcmosthenem duplicantur: si feceris cum octo locis, i non feceraris G alus o lo. cim utile dico,nccessirium etiaintellia
32쪽
Honestu est,quod ua ui Crdignitate iasse alli Prag staticiata nestum me uirtus quatuor habct partes: . prusenua,iustitiainfortitudinemueti perantiarn. Prudentia esst rera bonaru er malaru scientia, . cuias parressim memoriamelligentia, prouide tia. Iu tiu e t habitus animi communi utilitate confer tu, ua cuique tribues dignitate. Omne auius aut est naturae, aut consuetudinis, aut legu-
Natura ius est,quod nobis non opinio scd quaedainnata uis altera ut religione,pietatem, gratia, obseruantiam,ucritatem. cic. Est em ces noscriptased nata lex,qua non didicimus,accepimus,legimIs ueru ex natura ipsa arripuim si
hau simu expressimus:ad qua non docti sed factuno in ut d imbuti fumin: ut si uita nostra iuabquas insidia f in urin,in tela aut latrona, aut inimicoru incidi, et omnis honesta ratio esset experiedae fututis. Haec lex naturalis dicitur alio nomine aequu Cr bonu,aut certe non multu discreα 'pat ab ea. Consuetudine ius est quod uoluntate omnium ne lege uetustas coprobarit.ut pactum, paritudicam. Pactum est,quod inter aliquos coue ii ita iustion putatur,ut iuri praestare dizatur .Pa Pod inter omnes aequabile est. Iudica
33쪽
ttini,de quo iam ante sentetia alicuius,aut aliquorirum constitutum est. Lege ita est,quod in co scri pto,quod populo expositim est ut obferuet, continetur. Fortitudo est considerata periculorum fusceptio,Cr laborum perpesio. Em partes magniscentia detis,patientia,perseueratia. Temperatia,est rationis in libidine,atq; in alios non rectos impetus animi firma Cr moderata dominatio . Eius partes sint,c5tineti clemetia,modestia. Siit praeterea quaedam quae nec prorsus utilia, nec orimnino dicuntur honesta: sed quia nos cum dia' . . gnitate, tum quoque fuctu suo ducant ad sic, b nesta quos dicuntur,quo in genere est gloria,diagnitu amplitudo,amicitia. Haec ex fecundo de inuentione Ciceronis duobus in locis,unde qui plura huel ectantia uolueri petito. DE FINITIONIS STAΤV.
Diffinitiva constitutio est,qua id quod obi ciatur,non esse hoc contendimus,aut cu in scrimpto uel aliqua lege uerbum aliquod est positi
cum de ui quaeritur .ut quaesitu est in causa Mano. . Orat. cini,sit ne senator qui hostibus deditus est, nec rem cep .Huius status hos locos traditEsermogenes:
34쪽
DICENDI. ν Expositionem, initionem, cotrariam finitionem, ratiocinatione nientionem legislatoris, ampli' eationem,comparationem, bumptione aliquando,repullionem, absolutioncm, alitatem cortis munem,intentionem personae.
Expositio in hac parte idem fere est quod iuconisura comprehensio. Ducamus exempla hoe per omnes locos.dranno persuasit orator, ut i rannide deponeret praemium petitaeontradicitur. Expositio s. Amore patriae comorus, Oranni domu adj,de Orannide deponenda, non sine capitis periculo uerba feci Deposuit is nucm me im
pulsore,quod no fecise nisi ego isti persuasissem
praemium igitur interfecti oranni iure peto. Diffinitio propulsatoris est,contra, exposi,
tionem adfertur. ut,non hoc est interficere orannum,quandoquidem Orantitu uiuit. Huc ere fem r accedit eomologia,quae quodammodo est disepnitis,ut,intersicere est confodere er uita priua re,ormnlis uiuit,non igitur est interfectus. contraria sinitio. Grannidem amouere qupotuit,perinde fecit acsi oranu interfecerit: Ide enim est oratiide amouere,et Uranu interficere.
35쪽
blicii est liberata:in arce nullus est que timeamus: Letitia in urbe:iuste igitur praemium intersccti υrami peto. Magna inquit alicr est diffcrentis, multa enim aliter febe haberent, ac nunc habcnt: qui enim orannum consilio interfecit, laudibus ornatur, triumphis decoratur, fortis a cla sabetur. Sententia frue intentio legislatoris ab utraque parte exquiritur. Vt, Nihil aliud uoluit qui praeumia Orannicidis constituit, quam ut leges liberie permancrent,respublica sedata, libertus in ciuis bios. Alter contra non ignor be legislatorcia multis modis posse torannum expedi, notussie tamcn
rannum non impunitum abire. Amplificatione rem magnam esse ostendet qui accusat: paruum qui defendet. a loco, lcmpore, pcrsena,muginiitlidinc,modo. . comparatio est cum multo maius aut minas .: ostenditum quod De turm est,quam quod aduersam. rq di t. Vt,Maius etiam atq; diuiniuου est ne caede ne sanguine ne tumultu,Cr armis: qua tum batione edition tumuliv,σ presiorem p. liberis
36쪽
DICENDI. asTe. Alter contra Minus est abigere,quam interfiacere.Hunc enim uiuum semper timeamus necesse est,ne suis rebus confirmatis nos opprimat, qui forte nunc armis dcstitutits aut pectin s persu sioni faciles aurcs praebuit. . Asumptio, luam Graeci antithesin vocat Mest ex qualitatis statibus,ut dicemus oed hic locus est qui per relatione, cuircmotionem,alit Oparation aut concestone rem expurgat. In potiricne non inuenitur: in alijs cassis saepe ut, quidam in*uentu cum uxore cunuchu aeque ac moechum inmterfecit Accusatur,quod eunuchus non posit ese adulter. Asyumptio relativa est qu)d dignus crati itersici. Explicabitur hic locus in qualitate. Repullio At illo pacto Orannum no debebas expellcre,si bene de republica mereri cogitab. H. .
Absolutio. Hoc modo mihi uisun est Et poscicr decree mclius feri quam alio quouis.
Qualitas communis a persona umitur,e pcrattributa personarum transatur,ut in conicctura. Intentio est cum qua uol late id egeri consederamus excute attributa perfossarum. . DE S T A T V in V Au litutis.
37쪽
tura G genus negotij ipsiuue quaeritur:costiis tutione generale appessumus ue qualitatis. Qualitas ergo aut versatur inscriptoiciturq; status legalis:aut in re, Cr est rationalis: cuius duae sunt partes:nam aut est de re praeterit aut futura. Si de re futura pragmaticus me negotialis appellaritur. Ut cotentio inter Aiacem ex UI 1bem de aramis Achillis. Habet haec capita.Legitimu,aequiner bonum,utile, possibilis,laudabile,euenturo. de quibus in coiectura,cti egimus de potestate Crquatiate,diximus. Si autem sit de re praeterita diciatur iuridicialis: ius duae sunt partes,absoluta erassumptis . iAbsolutus status est qui intra se continet iuriser iniuriae quaestionemraut quando reus nullam se uetitam Ninfecise confirmat. V quidam flisi abdicauit quod philosophiae operam dare uel si Actius poeta iniuriarum agere uoJessim mimus quidam nominatim in adlione appellauit. Huius status est causa ciceronis pro cornei. Balbo. Haec constitutio his locis absoluituri Expositione, pumtibus iuris de quibus in coinur persona, diffiniatione,ratiocinatione,intentione legislatoris,ampliscatione con gration absolutione , repulseone,
38쪽
DICENDI. 'uptione, lualitate comuniantentione personae.
sumptiuus status sis reus quidem re turpem fefecissee non negat , re tamen assumpta extranea iure actam defendit. Id facio quatuor
modis,relatione criminis,remotione criminis ori paratione criminis,concessene criminis.
Relatio criminis est cum in eum,qui pusus est, culpam rei cimis , ut Orestes in matrem. Huius status hi loci numerantur:Expositis,diffinitio, ratiocinatio, intcntio legislatoris,ampliatis,coprein hensis,intentio personae, flumptio, repulsio omparatis,qualitas communis Remotio criminis quando crimen transferturno in ei in qui passus est,sed in alium,uel in aliud. Vt in hae Irge Catus intra decimum diem prosciscatur. Ouidam cuin legationem mitteretur, non profect s est intra praescriptum diem. Acma satur. Ipsie reiicit in quaestorem culpam,qui pecunias non dederit In aliud eausa dimouebitur ut Ahoc eodem exemplo:si quaestor mortuus esset, Cridcirco pecunia legato non efet tributa Huius status ijdem Ioci enumerantur, qui Cr praecedentis. comparatio criminis est quando reus se fecisse fatetur, contendit tamen c in alterutrum cset necesscfacere rectiusfecisse. Vt, lus Albinus aὶ c 3 Iugum
39쪽
Iugurtha obsi fius,cum epigere non posse pactus
eum Iugurtha est,ut impedimenta relinqueret, exercitum siti sub iugu mitteret. Accusatur quod i rit maicitate. Loci sunt qui ex superioris status. Concesto criminis est, cim reus causam in utransfert, quod in iudicium accersiri nullo modo potest:ut sat fortuna,nec itas, imprudentia. Talis cist causuciceronis pro Rabirio Posthamo. Hic status diuiditur in purgatione Cr deprecationem. Purgatio tractatur isdem locis quibus a claritis. Deprecatio autem quia sola in iudicium nouueni aliter debct tractari. Locus erit deprecatis ni apud flammam imperatorem, ncisenatum,uel
denis apud eim qui meram obtinet absoluedi potestatcm . Talis est causa Ciceronis pro Ligario ad Caesarem. Nec pro quibuslibet concessim est deprecari sed pro uiro forti, aut pro eo cuilis extent in remp. incrita,aut in eos ipsos qui audiunti Quod si nulla eius extent merita,maioru uel aninium scrutabimur. Deprecationis haec polunt cisii se capita:Extenuatio, qua claudimus quae facta sunt,ue ii horrida uideantur,qua,n aduersarij uolunt probare:uoluntas, de qua in contaturarcomparatio,cum mala quae fecimus cum meritis iu
40쪽
DICENDI. a sonaru elicitur ii quibus tuam Cr auditoris pero . soni perscrutaberis:quod facit cicero pro Ligaris dum Caesaris insericordiam laudat: euentus,
s nihil periculi ex hoc facto futurum demoniti abimus sed boni plurimum; commistratio, in qua
per attributa rerum poteris auditorem commoruuere . .Qui omnes loci ab aduersario possunt inauerti. Albumptiui autem status mutuo sese adium nan in causa Milonis omnes inueniuatur. vinito Clodium interfecit. Relatio,Iure interfectus est ab eo cui necem parabat. Remotio, Iure occlusus quia patria uexator. Comparatio. Utilior reipub. eius mors quam uita fuit. Concesse et deprecatio in epilogo inueniuntur orationis. Nunc ad status legitimos accedam M, quos Ciceronem Cr Lib. 1. de
Hermogenem sicquuti sub qualitate Πνmcram ι - Oratore. Legitima constitutio est quae dscripto uno uel pluribus nocitur. Huiu3 quatuor furit partes, , Ambiguum scriptum er sententia: contrariae te
Ambiguu est .u scriptu plures fientelia signifi
eat. ut in testantem quidi scripsit:Haeres meus det uxori meae argeti podo cetu quod elegcrit. Qtiis debeat eligere, in dubium uertitur. In hoc gcnere utris parti datur praecepta coia. Vtcrsenim Ex Ciceri