장음표시 사용
21쪽
Angeli eoneurrat. Vel eu Compl. X Th. loqui de Angelisse solis , at quo absque inmumento agentibus. s. Λig. a. per Pnilosophum a. Phys rex. 3 . Primum in genere mobilium movet seipsum; sed primum in genere mobilium t aliter est Coelum ergo movet seipsum loea. Iiter , proindeque est animatum anima saltem loco. mo
Resp. ex D. Th. p. p. q. m. art. 3. dist. mai. movet seipsum ut eonstituitur ex mobili, dc motore, coneedo, se solo, nego mai. & data min. nego eonsequentiam. Contra. Λrist. dum id docet, id intendit aliqua eum disserentia ab aliis quae non sunt prima in genete mobilium; sed differentia hare mini md salvatur nostro in glossemate: ergo Ece. Prob. min. Siquidem etiam baculus motus ab Homine posset diei, movere seipsum ut importat mobile, &motorem assistentem . Idem die de Navi mota a Nauete
Resp. nego min. Adprob. diu ant. posset diei mini,s apti , e cedo, lanta eum aptitudine , & congruentia, nego ant.& eonseq. Congruentios dicitur de Gelo, quia istud sua. me natura ines inat seeundi m principium passivum ad talem motum, ac exigit etiam secundlim idem principium intelligentiam motrieem; quia ut a. Phys quaestiuncula I. g. 4. diximus, motus loralis est Gelo eonnaturalis seeundum ptinet pium passi vum. Dices t. etiam motus sursum, de deorsum est eonnatura Ils gravibus, de levibus; dc tamen ista etiam ut important mobile, dc movens, nimirum generans, non dicuntur m vere seipsa, seeos nulla esset differentia inter primum in genere mobilium, de istar ergo tametsi die. Seeundi. Sequeretur, cimnes motus esse naturales, e immateria, quae est in omnibus prineipium passi vum inclinet
in omnes motus: ergo ece. Tettio. Ideo S. Th. p. a. q. s. art. ε. probat, voluntatem 1 solo Deo pos moveti, quia a solo Deo potest ereari;
sed Coelum nequit errari ab intelligentiar ergo nee ab intelligentia moveri. Resp. ad x. nego eons dc paritatem. Diserimen est; quia motus gravium, & levium non terminat per se primo actionem generantis, sed duntaxat de ieeundatio, de per modum Proprietatis. Motus autem Coeli per se primo terminat actionem virtutis, seu Intelligentiae motrieis. - a. responsum dedimus a. phys in praeambulis quaea si Glaptima I. a. num. r. illae ad eas. Λd 3. Resp. ex Compl. ouod id S. Th. ibi probat ratione materiae , ideo eausalis illa valet duntaxat ra: ione male riae, quatenus illud solum valet voluntatem movere, quod in se eontinet Omne honum, quotant sim voluntas, eeu illa , quae est inelinatio in bonum universale, moveri potest; et ahas nemo eontinet omne honum, nisi solas Deus, qui Angelum ereavit. Non autem ratione formae; Idcirco nonretiet in omnibus. Sed de hoc redibit iterum sermo q. 3.
s. Arg. 3. Deut. 3 a. dieitur audite caen quae Ioquor. Hiet. a. Obstipes se CaeId supeν έκ. Psal. I g. Laudo aeum Caeli ea Ioνum; sed audire, obstupefeete, de laudare sunt actiones viventium: ergo flee. Item Psal. 3 a. Iaι n. or Caelos in Inrenectu s exponit Caiet. inreti fensas similitet E es a Caeli eariorumque D νtu es , ac beatasar lim sociis eatiis isoae eoacelebrant. Ubi Ceelotum Inter virtutes, aliosque fingeticos ordines, ut ab ipsis cunactis distincti supputantur laudantes Coelir ergo Ece. Resp. vel quod audire, Ece attribuuntur Coelis meta. oties, seut etiam eum dieitur audi a terra Berba ον amat. De suo S. Th. p. p. q. 68. art. a. in eorp. Uel nomine Ceest intelligendos esse Λngelos, de de istis locultur Cajet. Tandem ad illud, quod Ecclesia eanit Resp. ibi, dinume rare duntaxat virtutes Ceelorum . is namque Coeli est ea-sus obliquus , nimirum aenitivi ea sua ; non vero rectus. Nominat siquidem pluis sub uno omnes Coelos, de postea omnes divisiv/. r. Collige quam Insima sit opinio asseverans, Coelos emeanimatos, quae apud nonnullos haeretiea censetur. Λ qua tamen censuta se abstinet S. Th. a. contra Gentes cap. 7 .cti Me autem, concludit, quod dictum es de animarione
Videnda etiam erunt quae dicam q. 3. art. a. s. 3.
a. Colidum sum I itIpliciter potest, missis aliis aereptio. o nibus legendis apud Calvinum. Pi imo prout idem perinde est, ae perfectum; quo in sensu apud Iurisperitos
habens dominium perfectu in dieitur habere dominium solidum de re aliqua . a. prout idem est, ae permanens; in quo sensu Plinius lib. a. eap. 34. naua , inquit, profectὸ essetidis Iaeritia. 3 Prout idem est, ae firmum contiadistin
sum a fluido, ob id iue quemadmodum sui dum dieitur, quod est iaci id permeabile, saei id dividenti eedit, atque s ne
penetratione alia eorpora exeipit, ut aqaa , a m dce. ita solidum dicitur, quod duritie pollet, dividenti obsistit, alia. que corpora a se refellit, ut marmor, adamas, erystallus, Aee. Et hoc tertio hie sumitur modo, ubi tres extant sen
a. Prima extrema prostetur, Gelos omnes esse fluidos; quae placuit Rabinis , aliisque antiquis , quos refert hieritnei. Hosque sequitur Saguens tom. disp. I a. art. 4. Ec
Meunda media de senstat, ecelorum aliquos solidos, ali. quos fluidos esse filii namque, ut Cabaeus quibusdam eum pauris contendit, Gelum Lunae, de Coelum stellatum esse solidum ἰ Ceelos vero aliorum Planetarum fluidos esse. Alii vero Coelum duntadiat stellatum, sive simamentum dicunt, esse solidum, caeteros vero fluidos esse. Sie plures, quos suu refert Λrnu; ex modernis vero oviedus, Λ resius, dc Semery . Tertia extrema sententia propugnat. Ceelos omnes s lidos e me. Hane omnes ampletiantur Thom istae, ac Semtistae, quibus adhaerent Conimh. Sacroboscus, Suarra, de plerique alii, quos refert Arni .
3. Uam statuit Arist. sere toto hoe tract. Praesertim vero hielib a. tex. 3 Mag. sent. lna. sent dist. I quos sequitur D.Th tum ibi, tum p. p. q. 48. arca. In corp. quem sequuntur serρ universi Theologi Λntequam probetur concluso suppono , perridiculum esse somnium placitum Cartesi, qui postquam dixit, eor. seula componentia tes naturales alia esse cubita , alia ob. ga , alia sphaerica , d et , globulos , seu torpostulaeorpus fluidum erimponere, nempe Cretum. suppono inquam , Tum mala festin8 manifestum fiet, Ceelum esse eorpus solidum . Tum quia secum ipse pugnat. Quandoquidem Cartesus, globulos dieit, esse solidissimo P. p. num. 323. eosdem validissim8 se premere asserit 3 p. num. sa. Duri aurem, ae solidi globuli in v ieem pressi dv. rum corpus componunt, ut de se clarum est, & assierit ipse Canesius num. a 3 . Praeterea subtilis materiae particulas supponit fragiles, suaeque sgurae minime tenaces, atrique adeo fluidissimas a. p. n. 33. de 3. p. n. 7. sed se est ruod iuxta eius principia durissimae, atque solidus me esse ebenti ergo dce. Prob. mln Durities est sta in quiete pariatium, ut ipse ait a p. n. 33. soliditas vero in eo, quod aut nulli, aut pauet in eorpore sunt pori, ut ipse seribit 3. p. n. ii 3. sed subtilis materiae particulae nullis excavantur potis, de earum quaelibet medietas medietati quiete adhae tetr ergo die. Miti. enlt eseit. Non enim ex aliis ab invi-eem diseretis componitur, se ijs non esset unum primoris diale frustulum: erm dcc. Λdde, qu/d tanta est eius eontradictio , ut ex ea sequeretur, non selum Coelum, versim etiam aerem oleum es se . de non esse solidum. Idque ostendo. Quandoquidemoleosa eorpora, de aerem ex ramos s particulis, Ae ex aliis ad motum minas aptis componit Cartesus 4 p. n. asa. sed si ulda ipsemet dieit, componi ex pallieulla ad motum aptis. smis a. p. n. 36. Itaque aer, dc olea solida erunt, de non stulis da . Demum corpuleuia ista refutata sunt r. Phys
22쪽
Apost. ad Heb. . fiaἔemus Pontificem, qui penetravit Ca Ios ; superflua autem est penetratio, ubi non est obs-
Prompt8 respondent adversarii, praesertim Ior ille Sa. guens , nos textu scripturali abuti eA quid verba illa
non a Job prolata sunt, sed ab Elio eius a mim, qui in
fine libri illius reprehenditur tanquam male locutus .
Contra instant Compl. &post ipsos Guerinois . Falsum est ibi reprehendi Elia. Reprehendit ut squidem Iob ut
patescet integrum legenti textum , qui talis est : respon-isens autem Dominus de taνbine di Ir, qa s es se inhia. mens sententias . Ace. Praeterea quamquam verba amieorum Iob quo ad ea , quae de Iobl ea lamitatibus ut peccati fructu senserunt, argu In tur ; tam 'n in reliquis eorum authoritas habetur perinde , se illa Iobi apud Ss. Pp. qui eorundem verbis tanquam cavi non ieis utuntur. Ea propter verba illa tantam secere authoiaritatem apud Dionys Carthus ut lib. de dist. q. 3 nt otiis bus . dixerit, oti sarit te seripturae ea non eae Caen so
Pr mptius respondent oviedus, Ece. loqui de aliquibus duntaxat Coelis. Sed Contra si oviedus, aut Aressus &Semery tibi dixerunt. Caesos esse stu dos dempto firmamenra , dixissent ab solut/, Ccelos em quido , quis non intellexisset, eos dicere de omnibus Coelis p Com ergo seriptura loquatur ab lute, nullo absque addito, iam dieendum est, loqui de omnibus cietis. Eo vel maxim/, quod Christus omnes penetravit Coelos de quidem penetratione propri8 dicta , quia testimonio illo omnes utuntur philosophi ad probandum , duo eorpora non posse eodem in loco naturaliter peneis
s. prob ratiociniis . Et primiter de simamento, sive GeIo sidereri ipsum namque Firmamenti nomen simitatem, sue soliditatemfgrii heat ; sed huiusmodi est Coelum stellatum, de quo dicitur Gen. r. d xlt quoque Deus fiat
firmamentum in medio aquarum, Ace. voeavitque DeusMmamentum Caelum e ergo&e. Praeterea adfersarii non
aliunde Coeli fluiditatem eolligunt, nis eae Planetarum motu ; atqui s dera sila Coeli siderei nunquam moventur , dei reo suae voestantur, ad dissetentiam Planetarum, qui stellae errantes dictitantur : ergo&e. Ea propter plerique recenti citum dixere, hoe duntaxat flum solidum esse. At immeritA. Quandoquidem peto, qaod sdereum Cretum sit solidum oritur vel ex persectione , vel eκ imperfectione ejus naturae λ eoni stellarum immobilitas si ratio duntaxat a post. suae soliditatis. Si primum, ergo primum mobila, de ovium Empyreum, cui persectiores sunt, multo magis erunt solidi . . si secundum , ergo Geli inferiores, nimirum Planetarum, qui sunt Coeli imperfectiores, multo magis erunt solidi
lis eonvincente. Corpus quodlibet sui dum est eorruptibile; sed . ut ait a probavimus, Coelum est incorruptibiler erisgo&c. Prob. mai Corpus omne fluidum est divisbile: sed omne di visibile est crit ruptibile t ergo&e. Prob. min. squidem, ut 6 Phys sub snem vidimus, res omnes naturales terminum intrinsecuin suae parvitatis sortiuntur : sed res quaelibet divisibilis potest in partes minimas, S mini. mas in infinitum usque distribui, ut pariter ibidem art. a. de
Quae ratiocinatio esto .videatur robur non habere ,misi eo rum in sententia, qui annuunt, Ceelum incorruptibile ense , attamen emeau est eontra omnes. Etenim data etiam
Coeli eorruptibilitate, em vero saltem diffeilios eorruptibi. se . quIm corpora sublunaria insciabitur nemo, secus e. leue eorpus nullatenus persectione etie etet impersectissisma ex sublunaribus, ut lapides, clim tamen haud alio in aliquo ae in Coelis Univeis emicet persect lo ; atqui eis deterius est , s fluidum foret r ergo . e. Prob min. Palam squidem est , corpora solida, ut lapides, serrum Ece. em aegriils eorruptibilia , quam suida corpora , ut aqua, aer die. ergo s Ece. Cons. Dissicili4s debet cedete dividenti Coelum, qu meorpus quodlibet sublunare ; sed istorum non pauca propter sui soliditatem laborosilis dividenti cedunt , quam corpora suida, quae Deilli md corpotibus illa permean tibus secantur : ergo de e. Prob. mai. Di .isio est de genere mali r ergo Coelum clim praestet persectione cunctis, ori Universa phil. Tom. III.
saltem sublunaribus non vlventibus, iam flee. Ob idquo Philosophus hie 1. de oelo eap. a. dicit, Coeleste eorpus Di Winum quoddam em . Uig. Nobilissimo Corpori nobilissima danda est proprietas, seu qualitas ; sed scili ditas est quid ita te nobilior, commaiorem sui sub ecti in em pers stentiam, di mellioremque divisibilitatem dieate ergo etim Coelum si nobilissimum,no. bili minum oecupans locum, iam dic.
Ccelum moveri alio immoto, imo posset moveri Gelum V. G. solis immoto sole ; eum ad modum , quo pisce
immoto potest aqua moveri, moveri aer ave imm i ,
sed videmus , Coelum Solis una eum ipso Sole ad motum primi mobilis spatici a horarum totum complere cursum ab ortu ad Measum t eryci 3 e. Sand si Coelum suidum foret, Planetae quaquaversum discurrerent, quem admodum pisees in aqua , aves in aere, dce. Sicque nullus haberet ut motus regulatus, ae ordinatus, nullusque solo rus eventus misi determinate praevideri. Quae omnia quam absurda sint ex eo deprehendi potest, quod eo misplures Planetarum ad Invirem coniunctiones pluribus ab an nis praevideantur necnon plutes in sublunaribus eventus eorum ex motibus. De quo iterum n. II.
AL plicia, eo fluidiora sunt ; sed Caeli sunt superi
res cunctis elementis : ergo fluidissimi sunt. Maj. conspiis eua est in aere, qui est fluidior aqua, ignis noldior aere, Ace. Resp. dist. mai .in his, quae eientur a medio , vel ad me dium , concedo, secas nego mai. & data min. nego conseq. Equidem in his flando, quae moventur a medio, vel M me dium, nimirum ad centrum, velit centro, quae superiora sunt, fluidiora sunt, quia quae solidiora sunt, magis id qnea sunt, ut moveantur a medio. At quae non se move tur , hoc minim8 valet propter oppositam rationem. Vel ex. Compl. dicatur , mai. essit veram in his, quae constant materia eiusdem rationis: at non in his, quae constant materia diversae rationis, ut Creti, & sublunaria .
motum in ipso est suidum; sed Cretum est hujusmodit ergo Ece. Prob min. Planetae motibus tetrogradis moventur per Cretos 1 erpo dce. QSi dicas, Planetas moveti in suis circulis , dictis Epl. cyclis. Contra in t ergo Coelum tandetur per Epicycios, dum
isti per eum aguntur . Resp. t .ad arg. Planetas moveri motu proprio retrogrado
ad motum proprii sui ineli, non vero eieri ipsos Planetas
per suum Coelum. Quod si obliquo motu disserenti a sui
Coeli motu , dico , moveri motu ei reulari propriis in Epioclis , postis , de motis in eadem tractim parte Coeli . non vero peragrando, & locum mutando unis Alim se totos. Seeundo. Nego min. Ad prob. dleo, in Coelis ademetramites quosdam , dc veluti canales , per quos planetae
Contra. Eκ hoe sequeretur, vaeuum aliquod in Cre Iis . Quod proh si quidem versus occasum eiet ut, pars spatii illius tramitis orientem versus, aqua Planeta secedit, va
Resp mdent nonnulli, tramites illos em repletos substantia quadam tenuissima, atque uidissima. Λliis autem displieet lotio ista ; quia substantia Ista vel est eiusdem naturae cum ipss Coelis r ergo es ipsa erit corispus solidum, non secus, ae Coeli ipsi. vel est diversae naturae ab illis : ergo di versum quoque postulat naturalem locum , quemadmodum eae tera eorpora simplicia inter se diversa , loea efflagitant di versa shi propria ἰ adeoque et it bi perpetuo in statu violento. Quod mini md dicendum . De quo iterumq 3 art. a. si a. Res p. Igitur est , esse cireulos , sive Epieyclos quondam , in quibus moventur ad eundem epicyesorum motum. Qui ei reuli. sve epicycli totum oceupant tramitem illum, suntque realiter , Coelis distincti. Cb idque nullum remanet vacuum. Ad eum modum, quo si rota una poneretur
in alia tota ; di ipsi rotae inclusae assigeretur clavus, & isto
23쪽
clavus mos eretur ad motum illius rotae Inclusae , quae totam rotam ineludentem gyrat. si instes. Et est potissimum adversae partis sundamen tum . Planetae aliqui, ut Mercurius, Venus, de Mars re ventur motu, non solam circulari, versim etiam sursum , Interdum deorsum. Siquidem nonnunquam cernuntur supra , nonnunquam insta Gesum ; sed non se possent moveri , nisi Coeum scinderent i ergo dcc. Mai. docetur eom. muniter ab Asti nomis. Ecfut loquitur P. semel γ ὶ eum juramento a plerisque assirmatur. Nee est vetos mile, quod isti omnes hallucinentur. Respondent, nego mai. Ad prob. dist. ant ab Astrono.
reis recentioribus, e Med , vetustis, nego mai. data
min. nego conseq. Et quidem probabilius est modernos suis se deceptos, quam antiquos, qui, ut vel i pse Semery satetur in suis probationibus, nusquam Coeli siditatem somniarunt. probabilius, inquam, propter dicta art. a. s. 3. n. 8 h finem ad arg. de magis loco ibi relato. Eo vel makime, quod id specialis suadet ratio, Tum quia uni cor pori simplici unus duntaxat loralis motus est eonnaturalis , ut palam est in elementis. Si autem Planetae illi cierentur etiam sursum , & deorsum, jam duo, imo tres loeales mo. ius solent esseonnaturales, nimirum circularis , sursum , di deorsum. Τum quia sequeretur, idem simul agi per se
tribus motibus contrariis , et rculari nempe , dc etiam reis
cto, latium videliret, & deorsum. Quod tamen esse sal. sum ostensum est 3. physSi autem sortὰ verum est , quM nonnulli in autographis
jactant, se via mathematica ostendere ex eclips, qua m tune unus Planeta alteri induci ν s quod tamen minime eredendum est recurras ad i. responsum de substantia illa tenui suid, intra illos tramites latitante. Et ad oppugnationem dieat ut , eam esse diversae naturae a Coelis. Nec proinde sequitur, diversum exigere locum naturalem. Non, inquam ,
quia diei posset, illa duntaxat eorpora simplieta exigere Proprium Meuitatem locum , quae principales sunt Universi partes ut elementa, Coeli, Ece. vel de istis participant. At substantia illa Ece. non est pars principalis universi , sed quid
omnino ab eis diuersum o di natum ad inserviendum princi .
Eo autem in casu dicendum foret, quod motus sursum , ac deorsum illorum Planetarum essent praeternaturales, non vero naturales, nec violenti. Similiter eo in instanti . loquo moventur sursum aut deorsum non moveantur circula
riter . Solutio alia apud Guerinois. Diees de iterum est at ud potissimum Λd ver sat totum sundamentum. In Gelo plura sunt phenomeia, s .e cometae, qui elentur per inelum supra Lunam, eae erosque supellcites supi a planetas ; sed hoc esse mininid posset, nisi elum eorpus fluidum foret: eram Ece. Ad hoc solutionem habes eκ dictis art. a. g. g. n. g. Quods nonnulla ibi miraculo suere, miraculose quoque peneistrati ve movebantur quemadmodum Christus Gelos ascen dendi, ct Beat tum corpora.
io Αig s Coelum est eorpus subtilissimum , ut omnes
obtestamur antonomi; sed huius eemodi corpus est nudum, neu liquam uero sol adum: erao dce.
Res p. quod per ly subsile iuniunt, non prout idem per In. de est, ac tenue, sed piout idem sonat perinde, ae perspicax, dc aeuium . quemadmodum namque intellectio, deis in Onslatim, aut vitio acuta , di perspicax nuncupatur in. tellectio, dcc subtilis ; scut etiam medium, quod si valde proportionatum vocatur subtile, nimirum perspicax valdd, vi acutum . Huiusmodi autem est Coelum, quod, ceu dia phalium , elarissimum, si misimum , est summε visoni idoneum, com ccxl anseriores V. G. Lunae, Ne minime
impediant, cerni planetas in superioribus Coelis , puta Solis. Se Dices . Nis Coelum e sset subtile , idest tenue non haberetur per quod juvati Beatorum tespiratio posset post judi- eis diem. Ad hoe, quo nonnulli moti sunt ad annuendum , quod Coelum saltem Empyleum sit corpus suidum celtea quod aliquid insta q. s. quod nimirum dic a g. praecedenti probant etiam , imo , dc magis de Empyreo i respondent nonnulli, extate in Empyreo Caelo substantiam quandam
Qui autem n. antegresso relati hanc improbant doctri. nam, negant suppostum, quod nimirum in Patria Beatus
anhelitu indigeat, secus passibiles solent; quia ejus impe.
ditetur anhelitus ex maxima in Deum elevatione. Ratio
autem est, quia eatenus nos anhelitu opus habemus, quate. rius necessit habemus aerem attrahere ad temperandum ea. lorem, qui continuo ex eordis motu causatur. In patria auistem Beati erunt dona ii qualitatibus quibusdam Coelestibus,
quae id muneris praestantiori implent modo. Videnda tamen erunt quae dicam a. de Anima q. s. quae. stiuncula prima de sens bus externis in particulari , se iniquae. siuncula a. quaesto a. non longὸ ab initio. l. Λra. 4. ad nostrum oppugnandum ratiocinium n ε.
habitum . Materia prima est divisibilis vel per se vel per accidens; oc tamen est ingenerabilis,& incorruptibilis, ut a . Physq. a. in s ne diximus t ergo ex eo, quod fluidum sit divis bile non benὰ insertur esse corruptibile . Resp. dato ant. dist. eonsequens si aliquod si eompositum
naturale, concedo, seras, negocians eq Discrimen autem inter comptuitum naturale, dc materiam primam in hoc sis
tum est, quod videlicet eatenus nos probavimus, quod si Coelum esset suldum foret divis bile, proindeque corrupti. bile ; quia elim continuum sit divisibile in infestum, ad
tantam posset materiae minime itatem deveniti, ut in ea non posset forma suas exercere operationes, cum, ut ε. Phys probavimus, res naturales habeant suae parvitatis terminum intrinsecum. Hoc autem de materia prima non currit, quae s ad tantam redigeretur exiguitatem. ut in ea
silvari nequeat sorma, quam possidet, utique talis sorma
corrumpetur, non verA materia, quae novam tunc acquiret scit mam salvabilem in minori materia, puta formam vaporis Se gentiam ex corruptione praecedentis formae , cum corruptio unius sit generatio alterius.
a. Arg. postremo. Isaiae s. dieitur Caeti Hur stimul D. qaescena ubi se vertunt ete. Caelum fictit fumus firmatum ;sed sumus non est quid solidum: ergo dce.
Resp. ex dictis art. a. s. s. n. . ad 3. arg. loqui de
3. Colligi ex dictis potest, quod s Coelum esset fluidum
iam non solent plures dis inguendi Coeli, sed unum cluntaxat extaret Coelum in plures divisum legiones: ad eum mctis dum , quo in tract. de meteor is coiisd i. n. 7. dicemus , quod unus est aer in tres distributus regiones, nimi tum supre-naam , quae in illa incipit parte, ad quam ultimo pertingit calo 'iis existent f in eoi ea vo Orbis Lunae, iuxta dicenda lib. a.de Geti. dc Corrupi. estque calidi stima, ac mea gignuntur ei metae, fulmina, dcc infimam, illam nempe, quae in illa inei pii parte, ad quam usque pertingunt Solis radii, dum i terra veluti pila restiunt, estque temperata . Me diani , illam nempe , quae has duas inteliaeet , estquestigidissima, in qua gignuntur pluviae, grandines nivea , dce Et ratio est . quia in ea su, quo C tu ira foret fluidum, totum corpus illud fluidum commisceretur. Esse autem uni eum duntaxat Cretum histe temporibus admiserit nemo . Praeterea s planetae moverentur sicut aves, vel pisces in
aqua san/ natura illis suppeditasset pedes ad eorsum , vel alas ad volatum, vel penulas ad natatum. Quid im
i. D Ro eodem sumitur sphaerieum perinde ae totundum , orbiculare, de globolum ex communi loquendi usu; quamquam Veracrua speculatione g. velit, inter ista versari diserimen aliquod . Figura autem sphaerica illa dicitur, in qua quaeque extrema pars aequat iter di stat a medio , s. ecentro. Ob idque definitur a Platone in Timeo in qua omnis extremit a paribus a medio radiis atting Iuν . In quo
dilati minat ut ab aliis sguris, puta cubica , Osaia , pyra reidali , lenticulati , dcc. a. Λ negantibus stetere veteres Philosophi, quos nonnulli secuti sunt PP. ut Chrysost. Lactantius , de alii. Ab amrmantibus sani impraesentiarum univers Doctores. Cum quibussi. H.
24쪽
Lx dem lect . 1 estque veritas supponenda potius quam probanda. Haneque litim sacra dirimit Seriptura. Quandoquidem Ecclesasses a. habetur sol oceidia. or In Iactim
ρών. Meletiastici a . Gartim Carn eirculDd sua. Iob. s. sub quo cuνtantur qui portant Orbem , dc plerisque aliis in locis. Prae erea id communiter docent Astronomi. Prob. r. Illam C sum debet habere sguram . quae sit omnes inter sputas prima; sed hujusmodi est sphaericat ergo Coelum est eorpus sphaerieum . Mai. ex eo fit perspicua , quod Coelum suapte natura est primum cuncta inter eorpora rergo die ut debita servetur proportio. Min proh Prima inter omnes figuras debet esse una; sed sola figura sphaerica est una. eaeterae uero sunt plures , vel saltem una ex pluribus constans: eigo &e. Maj. tam certa est, ouam ceristum st, quod primum in unoquoque genere est unum ,
V. G. primum corpus, primumque continens est unum , nimirum suoremum Cretum . Primum effetens est unum ,
nempe Deus, seque de caeteris. Cujus ea est ratio , quia primum habet sibi omnia subordinare, omniaque elaudere inser iora. Si autem solent plura, non amplisis rimnia subiit rentur , eum plura extarent prima in subordinata. Min. prob. Caeterae omnes sautae, puta pyramidalis, cylindri , eoni dce. plures exhibent figuras , cdm plures importent saetos, ct aspectus diversa ex partibus, in quibus di. versas protendunt fguras, quae diversis terminantur lineis diversos per angulos interruptis: d eontra vero sphaetica fgu.ra edm nullos importet angulos, ree lineas interruptas
Cnos Coelum est primum, & universale continens rergo figuram obtinet capaeissimam; sed omnibus prae sautisam p iori ambitu paudet sphaerica sputa : ergo dcc. Min. Abs si manifesta. Et nim duas pone spuras, quarum sphaerica una, altera vero aliemus sit figurae aequali cum quantitate, plura suo complectetur snu prima , quam secunda, qu a anguli in istis aliquid occupant foet, proindeque aliud praepediunt corpus. Praeterea Coelum eeu simplicissimum omnia iniet corpora sau tam possidete smplieissimam de . bet: haee autem est sphaerica, quae una duntaxat est , ut
Aliae quoque a Doc seribus des derantur e diticines cie .lessem ad spuram , quae sola in sphaeri ea eomperiuntur, &de ea soldi praedicantu a Cicer ne lib. a. de natura De. rum,
ubi sit putis Ius inquit, fura . quae sola omnes anas figura ι rom Meaea. quaeque m DII asperitat s saleνe , n g,I ossi fio is , potest, nis I incisum angulis , nihil eon soctibus, a sit em nena , nisis iactinosum pUerum enim vero, quia persectiones i stae non adeo faciter queunt sphaeri ea de spura demonstrari; de alias contra plures producuntur obiectiones, quas adducit Arnsi , qui idcirco rationem hane ultimam mimmd emcacem ducti; ea. propter omitti potu siet; quamquam nonnulla pro huius vindieatione festinἡ deentur
Nec obest , quod non modo primum eorpus, ut est Cor-lum , sed & alia corpora sublunaria snt sphaetiea. Non , inquam. si quidem ex sublunaribus nullum est per se 18 &persectissimἡ sphaericum , saltem suapte natura , ut est
Nec iterum obest . quod omnes inter inelos unic/. Empyreum sit primum simpliciter eontinens. Non, inquam, quia cam Coeli sese habeant, qu Ad unum contanet ut in
asio ut locatum in loco omnimodam per commensurati
nem , nequit unum esse sphaericum, quin omnes sphaeriei sint. Item si quis propugnate, quod ex Cieerone dictum est velit, hoe monitus sit, quod ly pulcsνιον sumitur, non pro
eo, quod magis oeulos delectat, Tum quia oculi nonnunquam non disternunt inter magis, & minus pulchrum , eam interdum aliquam ex indispositione oculis placeat , quod pulchrum minus ut experimenici compr batur .
Tum quia id minime .etificati de sphaeriea figura satis evincit Gesendus apud Arna , eo quod caeterae s urae magis o tutum pascant propter varietatem ; ob idque maxime emis ν Itosa Phit Tom III.
eant in aedisclis. Sanil lapilli pretios magis delectant illi ,
qui non sunt sphaeriemsguιae. per ly itaque pulcMIM in telligitur pulchrior dignitate , idest nobilios , de pet&ctior. Figuram autem sphaericam esse nobiliorem, de peris
sectiorem probari potest ex eo , quod prima , ct smplicior st. 4. Prob. E. Gelum eam sortitur figuram . quae magis stad motum idonea; sed hujusmodi est fgura sphaetica i ergo
dcc. Maj. tam certa est, quam eertum est, quod Gelum est a Deo ut continui moveat ut conditum . proindeque maxima eum proportione ad motum. Min. prob. Palam namque est , quod eorpora sphaerica, ut rotae, dic. sari lilis moventur. Cuius ratio est, quia sphaerica silura nulla habet offendicula. bene vero eaetetae in angulis. Ea propter
Coeli s aliam obtinerent figuram, elim snt inter se contigui ut insta dicet ut) unum mediis angulis in aliud impin
obiicies . Ex hoe sequeretur, Emputeum non esse sphaericum, ceu illud , quod mobile non i it
Resp. quod liciti non immediat/ev hoc inserat ut . inserintur tamen media id, quia nimirum cum in Empylei sphaera contineatur alia sphaera subsequens ut locatum in soco omni moda com commensuratione, nequit ista esse sphaeri ea, nisi & illa Relit. De eonvexa autem sumi fiete dicemus s. sequenti 3. num. ε. ad a.
Argumenta Disanlur, quae is adversa μηρ. s. A Rg. I. Ex Lactantio. Si Coelum foret sphaericum, Lx ter a quoque , caeteraque elementa sphaerica s,rent a sed hoe salsum est: ergo die. Maj.erins eua ex eo st.
quod terra, aliave elementa . cum ei reum cribantur Geso, opus est ei aptari ut continenti conte itum. Min. prob.
Tum quia sequeretur, extare Hem is ae itim nobis oppostum, seque Homines, aliaeque res pende erit a terra con tra Crerum. Tum 4 uia terrae rotunditati obstat Montiumeelsitudo. de Uallium m funditas . Cons. Si Cresum esset sphaei ieum, etiam s dera sphaera
vi solent, Tum quia rati ei natiri nostra de de ipss militat. Tum quia quemadmodum in eaeteris accidenti hus, ita de in figura Coelis sdera pro rartionantur; at hoc propugnari minim/ potest rergo dcc Pri h. min. Tum quia cernimus, Solem, Et Lunam habere plana in fistulam. Tum quia Luna totam se gibbosam exhibet. Tum quia in Luna plures erinspiciuntur maeulae, quae sut nonnemo dieit 3 Hominis protendunt figuram. vel lut sentire .idetur B Alb Magn. exhibent eaput Leonis occa sum versus, Et eius ea uiam Orienistem versus; quae ambae nequeunt esse, nisi Lunae cavitates
quaedam. Tum quia eclipsis Lunae tempore observantur in ipsa asperitates quaedam. Ec prominentiae. Res p. ad arg nego min. Ad prob. admitto sequelam , dc nego inconveniens illud, quod submisitur. Ei enim qui Orbem navigiis lustrarunt, deprehἡnderunt, hoc Hemisphae- Num nobis oppostum, ae deprehenderunt. terraqueum globum esse sphaericum, lici*i id nobis haud iacit 8 apparet, proopter eius ingentem magni iudinem. Nonnihil tamen de nobis innotescit. Quandoquidem dum Navis h litore ecedit, aulatim descendit, ita , quod notabilem post tractums a puppis, quae altior est, appareat, aut sola arbor, postm d um penitos Oculos effugiat. Illud vero inconveniens, quod in arg. ad dueitur salsum est sequi nostro ex placito. Ratio est, quia quoeunque in Hemisphaerio Gelum est supra, terra vero deorsum, adeoque clim gravia non moveantur sursum, inde fit, quod etiam opposito nobis in diametro, nimirum apud Antipodas res
non pendeant a terra Ceelum versus.
Ad aliam prob dico, quAd Montium celstudo, Valliumque humilitas mini md terrae i best rotunditati quia tantae est magnitudinis, quM respectu illius pro parvo, adeoque pro nihilo reputatur, ae iniensibilis evadit, sicut talis evadit se imi eae V. G. pilae totunditas Et inde fit, non sequi hoc ex asserto, qu5d duo Homlnes pleis distent eund sim ea plia, quIm secundom pedes duci parietes unius Turris plos in eaeum ine, quam in funis damento dissent, saltem distantia sensu pereeptibili. Masrius autem hoc, seut de nonnulla alla ullo absque incon. venienti coneedit, ut videre est apud ipsum tomo 3. disp. 4. quaest... solio 18 a. a num .s 8. legendus.
25쪽
Ex praefatis habes, terram esse sphaerleam physic8 dutiis laxat. non vero mathematice, de persecti . Ad Cons. data maj. squam immerito Nietembergius ne pat. volens , sidera non elae sphaerica nego min. Λd i. rob neeto ant. Quamquam enim inquit Arist. in prolem leo. ig q. 3 plana appareant ratione tantae distan.
tiae; ro vera tamen sphaerica sunt. Λda. prob Resp. gibbos illos in Luna apparentes esse, non promontuositates, sed partes quasdam densores ipsus Lunae, quas propter di. santiam 1 nobis uidentur prominentiae. Luna siquidem, sicut dc eae tera eorpora cςlestia quasdam rariores habent pat-tes, quasdam densores. Inde etiam fit, quod nonnunquam maculae apparent, quia partes rariores com saei lias permitistant lates radios transeurrere minus resulgent; denso ea vero ram magis eos compe ante 'ues stant sunt lucidiores. Per quo ii patet ad 3. prob. Et ex his fit satis quartae etiam probationi. 4. Arg. x Coelum est eorpus firmissimum i ergo sturam sortitus est . quae majorem ad simitatem conducat;
sed hujusmodi est rigura quadratar ergo cimum est cubi- eum: Prob Mai Hae namque ratione tapientia supra qua .dratum, fortuna vero pingi super rotundum eonsuevit ob idque Ap alypsis 1 dieitur Cio fas in quadro posita est . Cons. Illam eoelestis Civitas fguram obtinet, quae maiorem ad pulchritudinem, sortitudinemque eondueit; sed huj.ismodi est euhica figura: ergra die. Min. adistatum Civitatum exemplum dignoscitur. Resp ad ara. dist. mal est corpus sim Issimum firmitate opposta corruptioni. de desectib litati , eoneedo firmitate opposta mobilitati locali, nesto mai. dc distincta min.
nego conseq. ae retorqueo argumentum ex dictis rium 4. Verba autem Ap e. metaphorica sunt, sevi cum muros, arbores. stamina Ne ibi dinumerat.
Dicet Ergo saltein Empyleum, quod es immobile non
Urq Em ureo illa est eoneedenda fgura. quae maximilad qυietem conducit; sed haec est fgura quadrata , cum admotum sphaeri ea conducat e era dce.
Λd hie squibus convieti nimbr Hurtadus. Oviedus modi Goud in hie art inducti sunt ad opinandum, quod Empyreum si quadratum, saliena seeundom supersciem
convexam; nego conseq. vel distinguo cransequens . nisi aliud obstaret, eoneedo, sectis, neaci e seq. Quamquam
etenim nee media δή nee immediat 3 ex motu queat in s risri, quia Empyreum si sphaetieum secundeim superficiem
convexam; id tamen alio ex eap te deducitur, nimirum
ex eo, quod est primum corpus persectissimum , simpli Dsimum, cui proinde prima, persectissima, ae simplici 5 rea debet ut figura, quam num. 3. probavimus esse sphae.
Ad id quo V a Reso. mai. fore veram . ni obstaret id , quod mo2 dictum est. Praeterea ex Compl. Mai sore ve
rati loco, in .uo nulla iuvante figura persectissmd suapte natura tanquam in centro quiescit . Vid. Compl. sve
Ad argumenti Cons nego miti Ad prob. dico, comparationem minime saetendam has inter, de coelestem ei visa tem, quia silura quadiata harum Ci ita tum deservit elim ad eκteriorem pulchritudinem , tum ad hostium impetus ecim pesteodos . Ad quod prae caeteris euhiea iuvat figura Caeletum super a urbs c estium magis eiulum aptatur commodo, quam ad aliud . Et ad hoe magis deservit sphaerica , eum aequa semper illam for tantur distantiam a centro mundi, aequalemque ad illud acressum. Eo vel maxim/ quod ad majorem eondue t ad sortitudinem, aecepta sorti tudine pro Obs stentia corruptioni, e iam sphaericae figurae stinaximὰ connaturalis motus eircularis, qui quodammodo lasnitus est. Nec ece leuis illa Civitas inimicotum sormi dat incursiones, ni fidem sabulis dare velimus, eo m dun. taxat virtutum armis Gesum oppugnetur, juxta illud R. . anum Ceriaνum v mpat ιur , o violen/ι ν Ium /llud .
. Arg. 3. Si Cc um est sphaericum , Stellae setae eandem iugitet a terra d stantiam sortirena ur, quia omnes Coeli partes aequaliter a terra distarent; sed Stellae propd Hori. gontem mini)s distant a terra: ergo Ece. Prob. min. Prope Horizontem apparent majores ; sed res quo est vicinior
Resp. nego min. Ad prob. dist. min. ita, quod sola distantiae minoritas si semper ratio exhibendi aliquod' ut ma.
ius, nego, Ita quAd interdum sit quiequam aliud, eoncedo
min. dc nego conseq Nonnunquam si quidem contingit , aliquod in majori distantia majus apparete ratione eram tu.dinis medii, ut in his eontingit. qui subios aquas conspiciuntur. Inter nos autem, de sidera in Hati ni e mediat aliquid eramus, quam dum extant V. G in meridie , quia plures adsunt vapores, Ac exhalationes interiaeentes. M.
de , quod potios E eontra Stellae in Hortet te magis a nobildistant, quani dum extant in meridie. Dum namque sunt in meridie mediant duo duntaxat elementa; Dum ueto in Oriente, vel occidente existunt, ultra duci elementa, ni. mirum aerem, dc ignem, mediat quoque terrae semidia. meter. Velum est tamen, quod respectu totius globi tetiae aequaliter semper distant. s..Λrg. postiem' auth. S. Solpi. Isaiae o. dieitur expanάιl Caelos sistit tabernaetium ubi vertunt N. Maecameram ad salseandum e ergo Ceelum est ad modum fornicis. s. e Camerae. Item Psal. io I. extendens Caelum
ΝΛι p/lum di ergo Coelum est planum . Resp ad i. ex Λug super lih x. Gen. ad liti. eap. s. quod dum Seriptura erim parat Coelum tahernaculo, sumit illud duntaxat secundum unum hemisphaerium. Nostium nam. ue hemisphaerium habet modum Camerae , de se aliud uper A tipodas hemit phaerium . Ad a. negateon seq. quiae iam pellis potest. dc in planum, dc in Orbem eκtendi. Eius .erba videri apud C mol. possunt. Λlia solutio legi
apud Atnd potest , alia apud eosdem Compl. dc Guetinois
art 3io. Obiici posset nonnullo tum Patrum author Itas , prinsertim Chysostomi, qui hom. I . dc a'. nos ram improbat sententiam Ouibus nos opponimus SS. ΛuR. Hieronym. Et Thomam ImΛ Hieronym. super cap. s. Epist. ad Eph. eos praviter increpat , qui oesum sphaericum esse itis.
Cerium nee sνave es, nee leve. i. DRob omne grave movetur ad medium, idest ad ren- trum, de omne leve movetur a medio; sed inelum
non m , vetur, nisi circulariter: ergo Ece. Dicere autem, quAd non tendit deorium propter sui ingentem vertiginem, jam supra art. 3. I. I. refutatum est . Vid. lib. a. de Genet. de Corrupi q. a. art. I. s a. sub num. a. refutando doctii. nam saguens, qui vult, res Omnes quaqua verium suapte
Si respondeas, taesum non moveri sursum, sive a medio per aeeidens , quia nimirum jam eii sursum naturali suo in loco: Λd eum militum , quo ignis, qui est in contavo
orbis Lunae non movetur sursum .
Contra est. Quandoquidem uni corpori simpliei, unius
duni akat localis motus est connaturalis ut q. sequenti art. I. s. a. sed Coelis est eonnaturalis motus circularis: ergo nequit esse connaturalis motus sursum, tamets sursum non
a. obiicies. Nos a. Phys quaestiuncula a. die. 3. stabi-l 9imus, quod si Coelum suci extraheretur a naturali loco, ad istum moveretur; sed non moveret ut motu circulari, qu)a iste in eodem semper versatur loeo: ergo motu recto nimirum sursum, vel deorsum: ergo dieendum est, esse leve, vel grave Re p. quod eo in casu moveretur motu , non sursum, vel deorsum, sed duntaxat colla terati : ad eum modum quomovetur ambulans super planum, de aequale. Non enim
potest 1 Deo extrahi Coelum d suo naturali loeo, propellendo illud sursum, vel deorsum in spatiis imaginariis ; quia
ad hoe, ut unus locus imaginarius diceretur sursum comparative ad alium locum imaginarium alterius pariis Coeli, requireretur , quod iste esset deorsum . Quod tamen est impossibile, clim spatia omnia imaginaria snt supra Coelum Empyleum aequaliter. Dices. Per nos duo motus nequeunt esse eidem corpori
26쪽
s i les eonnaturales; sed Gelo est e naturalis motus eiris
laris r ergo nequit esset eo naturalis motus e ilateralis.
Reso mai ege vetam loquendo de utroque proxime conis natu, ali; seeuss unus remoti, de alter proxime si eonnator alis, quia tum diversm d se habet respectu naturae Caeli: ad eum modum. quod ua motus, unus per se, de alter per 'ecideris pci est esse eonnaturalis, ut in planetis est per spieuum Si autem Coelum illo e teretur motu, iste eget ei e nnaturalis tantummodo temotissime; Idcirco di2i ibi, esse radealiter mob le.
Obne a Rarum , de densum sunt grave, di leve:
sed in Coei idatur rarum, de densum, ut antegresso art. ad
Reso pra nodom. nego maj si universaliter loquatur, eo meam minimἡ probet ara. Praeterea eu Compl. Resp. veram eme maj de laici, Ex denso eausato eae primis quali ratibus . cuiusndi non sistratum, & densum in Coelis,
4 Λivmadve te . quid Christus quando dixit Matth. a 4 steliae dent ri Caelo, loquebaue de stellis eomatis ,
idest e metis. qui in Ceel ' g qnuntur aereo. Coelu u igi ut est iu d medum, nimirum quinta essentia, ut Λris . inquit hie lib. primo cap. a.
isti se ectius . s. uo ad p. p. parestens est, quia sublunaria non vi venis a. tia nihil habent, in quo exredant Coelestia . cie Ium tiamque est in troptibile. sublunaria sunt eorrupti. bilia . Coelum loeci potitur nobiliori immensa ornatum luisce, praecipuaque Universa pulchritudo in eo est sita. Quae haud competunt sublunaribus. ε ullo ad a. p. prob. Gradus universaliores sunt minos periecti. v. G. gradus vegetativus est minos perfectus, quam sensitivus, sensitivus min4squam intellectivus; sed Coelum eorporis solam, dg substantiae gradum importat, qui sunt universaliores , quam quilibet gradus vitae r erisgo Sc. Cons. Opetari sequitur ad esse; sed animatum quodlibeto rationibus simpliciter persectioribus gaudete ergo die.
Proh. min. Operationes immanentes sunt transeun ibus peris sectiores ; sed hujusmodi sunt operationes viventium, ut vive tium t ergo die. Mai tam certa est, quam certum
est, quod operati es immanentes per se primo ordinantur ad perficiendum ipsum suppothum; quae ratione omnes Dei
actiones sunt immanentes, & ad summum virtualiter transeuntes . Praeterea per proprias operationea omne vivens movet seipsum, seeos vero non vivens. Min. quoque con
stans est, elim id si proprium actionum vitalium. Ut g Quod libet vivetis magis aecedit quam quodlibet non vivens ad Λnimam rationalem: sed rationalis Anima tutomnes annuunt est forma simpliciter persectior sortia Coeli r eigo dee. Mai. mitescit Siquidem quodeunque vivens eonvenit eum rationali Anima in gradu vitae, quod nullum non vlgens, cuiusmodi est Coelum, habet.
Secundum quid autem Coelum est persectius . hoe est qud ad aliqua mitida prinelpalia em ineorruptibile, superius, maxima luee pollens. r. obiteles i. Philosophus hoe lib. a. de Coelo cap. a. vo eat Ceelum aliquod Divinum. Resp. Coelum eme quid Divinum qui ad sui lneorruptibilitatem, qua Dei immotabilitatem imitatur, secus vel ra. trionali Λnima persectius sciret. Praeterea ex Compl. Λriae sumere Ceelum eum intelligentia.
g. Obile. a. Forma Ceeli est persectior quolibet sublunari,
seue ejus de materia: ergo&e. Λd hoe habes ex dictis r. Phys. q. a. art. ulti conel. 1. g. I. ad a.
q. obile. 3. Ceelum est eausa volvet salis re aequi voraessiciens omnium sublunatium etiam viventium; sed causa effetens universalis nequit esse soci effectu persectior rergo dce. Adhoe etiam habes ex dictis hae art. 4. g. 3. num. 4. ad I.
De numeνo , disinctione . ω ordiae caυοram Coelestium
DIxi eomorum eaelestum, quia agemus de distinctione
non modo Ccelorum, vero m etiam astrorum.
tia. num a. modo sumitur, ut in exordio hujustra es declaratum est. Et vest inamus, die.
Nonnulli, quos sequitur Chrys hcim . in Gen. dg Tert. Itb adversus Hermogenem dixere, Coelum esse unum duci. taxat. Alii quibus adhaeret Damascenus posuere duos; qui aut hores invicem dissident in assignand quinam snt. Eorum squidem aliqui dinumerant Emoyreum , sdereum . deaeseum : quidam vero. 1 quibus stat Masti ius, Empyreum, primum mobile, & sdereum: quidam praeterea ponentes, Cce os esse fluidos, praesettim Humalus praeter sdereum docent. esse Empyreum, de unicum planetarium . Hos inter supputari vel Cattesus potest, qui dx ipse tres dixit esse Cretos; sed tamen suum iuxta modum sabuloia loquendi scribit, piimum Coelum esse omnem illam materiam,
quae gyro communi vertitur etrea centrum Solis, o m-ge explieuimus a Phys. q. I. art. unlcri s. q. praecipue in ε. itest diaci secundum omnem illam in te Iligit materiam , quae ei rea particularia Stellarum suarum eentra volis vitur . Tertii denique Coeli nomine illud omne spatium comprehendit, quod ultra istos omnes extenditur vortices ἰde quo se nihil dicendum habere dieit, quia hune ad spectabilem Mundum non attinet.
Alii quinque approbant esse Ceelos. Λlii veteres, autumantes, Firmamentum esse primum m bile, octo statuunt Ceelos, nimirum Firmamentum, idest Coelum s de eum.& septem planetarios. Alii supra Firmamentum deprehen in dentes primum mobile , novem assignant . Alii decem.
Λlii ut Compl. undecim. Demum Λtnsi ad duodecim usque multiplieat.
Caen nee Mures, nee pauciores sunt, quam detem. a. Cle plaeuit Semo in . sent dist. 14 de Go ino hie , de Gue inois litat Gaudin postea in schemate decemeti hibeat line Empyre . Non demirati h aud potui, quod aliter Comnlut. 8e Arna
tam pro omni ea, quod aliquid pol e par Iaphaae r istem. Itieem, ere. Et Bae modo Damas. ponit, caelam esse unum, voeans illud Aeνeum, oe a iud sιdereum , --φὸν quod os d/νeam . Tretιὸ sumi suν meraphor eὸ qua modo sancta quandoque Trinitas Caelum d e raν. Et hu IIad inretis ιrar diaboli asendam in Caelum, ascendamides ae sisIt rem De . a 3. Prob. eum eommuni. Tot admittendi sunt Coeli, quot de diversi in eis inspieiuntur motus; sed isti sunt novem rergo novem admittendi sunt Ceeli. Maj. constans ex eo est,
27쪽
quod uni eo ori simpliei unus duntaxat loealis motus renis naturalis est, ut palam est in elementis , quamquam Saguens velit, ista quaqua versum moveri , eontra quem di- mirabimus lib. a. de Gener. de Corrupi. q. a. artor s.f. sub n. a. Min. prob. Extant leptem motus septem Planetarum rui ineunctanter aguntur molibus inter se eontrariis, ut praeisertim in sole, di Luna est conspicuum. Praeterea alius moius conspicitur motus diurnus, quo Ceelum tum Sidereum , tum planetarum elentur a . horarum spatio abortu ad occasum Demum quidam deprehendit ut motus tardissi mus, quo tum Coelum Sidereum, tum planetae retro radiunior ab oecidente in Orientem ide quibus omnibus di.
seursus erit q. sequenti art. r. 3 ergo novem sunt m tus, adeo. que ni vem erunt Coeli mobiles, nimirum primum mobile quod i patio a . horarum movetur, stiumque totum e misplet cursum secumque abripit Ceteros omnes t Coelum
Stellatum, seu stellarum fixarum, di septem planetarii . Quibus Fides ad sit Empyreum, quod est Beatorum sedes de quo videra posIunt SS. PP. apud Guerinois. Sicque dicem sunt Creti. I P. Rubius negat motum illum tardissimum. At Immer to, Fum quia omnibus ab Λstronomis deprehenditur. Tum quia diutinum post tempus deprehenditur, quod stellae etiam fixae non semper eodem sunt in Ioeo, in quo prios erant, sed quae modo V G. eernuntur in oriente, rem in re quo motus primi mobilis ab ollente inchoatur, pro illo tempore erunt aliqua loci interea pedine sejunctae, licti hoe nonnis post multum temporis pereipiatur quemadmo dum Plantae augmentum non statim percipitur, sed post aliquod temporis. Oui vero duodeeim ponunt Coelos mobiles, quendam agnoicunt trepidationis motum, quo Coelum Stellatum ab uno ad alium Coeli polum eietur per aeeessum, & recessum
ab eis ; quapropter aliud admittunt Coelum, quod C Ium Chrystallinum vocitant supra Stellatum, de infra primum mobile. rSementiae huic plausum facie magnum authoritas Λlphon si Hispan arum Regis in artibus liberalibus adeo ela-u sapiens sit dictus Hie namque accersitis major Issa mae Philolophis, ac Λstrologis, motum istum, & ora
Nihilominus cippositum ipse probabilius duco, Tum quia motum illum. Λstronomorum , qui ante Λlphonsum , ac F omaeum Doruerunt agnovit nemo , & non pauci alii post ipsos, hisce praesertim temporibus non agnoscunt . Tum quia id pugnat cum Peripateticae Philo hiae prinempus Non pineti namque motu quodam obliquo sphaera illa accedere articum ad polum, quin ahantati ico Deedat seque quin inter ipsam S aliam sphaeram ulla remaneat va cua interea do aliam per sphaeram replenda. Quod a . solvere licet conentur Complut. seu BIasius infra disp ro as 3. haud tamen se liciter, ut euique eos legenti planum Dei. Tum, quia hoc etiam admisso motu, adhue pro isto non est novum ponendum C lum . quia tui inquit G din motus proprius Coeli est motus cireularis ; sed mo-aiis i Ile trepidationis non est motus circularis : ergo&e Ptob min. Circularia motus per eandem sempes uiam per git, non vero accedendo, & secedendo : ergo die Diem
dum itaque, quod motus iste trepidationis s si extat λ est motiis quidam ejusdem Coeli stellati paulisper obliquantit
modo ad unum, modo ad alium polum, ratione maximae suae tarditatis.
De Alphon si autem aut rhate non est tam magnὲ faetendum quia ipse unice illos inter omnes , nu, tune aderant Philosophi, ae Astrologi habendus est. Caeteri namque fortassis ut Regi indulgerent cum eo sentire se
Nec obest, quod S. Th. in .sent. dist a. q. r. arer hostaurem , inquit , Caetum Aqueum es nona ob in ad
Non, isquam, obest, quia S. ibi Th loquitur in illo.
rum Astronomorum lententia, at non propria ex sententia
Dqs iantur Adtrifariam partium arae mensa . s. Α Rq. a. probando, unum duntaxat esse Coelum . A. Terra est una tantiIm r ergo ct Coeli. Prob. eou. seq. Scriptura quemadmodum terram ita de Coelum nomi. nat in singulari, non vero in plurali dicendo, in principιο creavia Deus Certam, ω reννὰm : ergo si die. Cons. Ex motuum diversitate per nos colligitur oe-Iorum diversias a sed in Ceelo est motus unieus , dc eiusdem rationis r ergo dic. Prob. min. Non extat motus, nisi circularis ; ergo ece. Resp. nego eo seq.& paritatem. Disparitas ex D Th. p. p. q εῖ. art. 4. est quia terra se habet ad Ccelum sicut
centrum ad elicum serentiam. Eapropter quemadmodum idem ad centrum esse plures queunt ei reum serentiae, ita&e Ad ptob. dist. ant. intelligendo nomine terrae Omaniam elementa sui omnes interpretantur in , concedo istas, nego. Sicque retorqueo arg. ergo nominando Coelum ota. nes intelligit Gelos. Ad Cons patebitare. sequentis. 3. ad a. arg motum circularem ut se esse unum genere, non vero specie. 6. Arg. a. Arist. I. de Coelo eap a. ostendit, praeter qua tuor elementa esse admittendam aliam quintam substantiam, nimirum Coelum, quod quintam voeat essentiam ;sed si plures solent ineli, eorpora simplicia forem pluta
Coni. Quae sunt dispersa in inferioribus sunt unita insupetiolibus : ergo ubi in sublunaribus eorpora simplicia ,
nimirum elementa sunt plura , Coelum erit unum. urg ins antia, quae art. sequemi habebitur tu 3. Erg. Resp. Arist. nominare quintam essentiam, non qud adnumerum, sed quΛ ad persectionem figura id loquendo, quia
quintae ess cntiae quid p rsectissimum sunt.
Ad Cons. Res p. maj eae veram , nisi multiplicitas
ordinetur ad persectionem , pulchritudinem , utilitatem. que Universi, nimirum in uxum, Ece. seeos nec plura ensent sdera, nee plures Angeli, &e. . Arg. 3. Eatenus Ceelorum per nos ponitur multiplicitas, quia motuum deprehenditur divei sitas ; sed ad hoeotia sufficit intelligentia pluribus motibus unum clam Cce- Ium : ergo die Resp nego min. Tum quia idem simul nequit contrariis cieri motibus. Τum quia Angelus eos movet motu ipsis
connaturali , non vici ento . Ut aut m num. 3. dicebamus,
uni corpori simplici, unus duntaxat localis motus est. n-
g. Arg. . probando , Cortos esse tantummoda duos . Moyses duos tantum dinumerat Cortas, alterum factum
Resp. ut supra nomine Coeli Omnes eomprehendere t s. rraeea. Si id verum esset, non ben/ duos memoraret
Resp. ita esse, sed nomine secundi sumere Coelum Greum, in quo aquae resdent pluviales iuxta dictaq. ptaecedenti art. a. si. 3 n. et ad 3. s. ΛU s. probando, Cretos esse tres D. Paulus raptus est ad tertium Gesum ; sed raptus est ad Coelum Empυ- reum : ergo die Mai. habetur a. Corinth. ra. Min. squie quid in oppositum dixerit Nid reaine igitis 3 docetur D. Tha. a. quae E ars art. 3. de merito. Siquidem ut Eusebius, inquit nescio, quid Noma apostatas In Voreti Co
Cons. Quoniam plures SS. PP. hule adhaerent sen
Resp pluribus praetermissis solutionibns, eo quod S. Th. cc Eusebius probet, suisse raptum ad Empyreum ) quoa
apud nonnullos omnes noeem sphaerae mobiles nomine unius Coeli Siderei usurpamur; G, idque tres remanent Cee Ii, nimirum, Sidereum, primum mobile, & Empureum .diaeque interpretandi sunt Pp. .
DAd. stubii sundamentum liquet ex dictis sub n. a.
Ad fundamentum Λrni, habes ex dictis n. . ar. Quidam extitit Galilaeus de Galilaeis, qui ad invenielis alios planetas, sive stellas errantes, quas mediceas appellavit in gratiam prineipis Hetruriae. Uerum hoc tamquam somnium habetur, esim alius deprehenderit nemo.
28쪽
i. o Ixl Comisa omnia Coelestia , quia loquor , non tan- I tum de Coelis invicem comparatis, verom etiam de sideribus inter se, & ad Ccelos comparatis. Abnuunt universaliter Durandus, Ia unus, Arriaga , de alii. Annuunt νeti Thom istae euncti, quos sequuntur Conimbr. Hurtadus, At alii, favente etiam B. Alb. Magno. Isti tamen negant de Astiis ad proprium comparatis elum, de inter se; quoniam volunt, esse partes Coeli ejusdem densores, ut sunt nodi res et u ligni. Nos vero reliquis eum Thomistis de omnibus corporibus Coelestibus
CONCLUSIO UNIVERSALITER ANNUENS .
a. o Unt ipsamet D. Th. verba lib. a. de Coelo te h. 1ε. ubio M u ιαν, inquit, dicendum est , quod corpora Cae- Iesais sunt tin iis nasti νae secundum genus, diversaram
autem naturaram seundum speciem. Quod etiam redintegrat q. g. de spir. creat. art. 8. ad ra. Uideri etiam potest a. eontra Gentes cap. 91.
haeret autem eoncluso ista ei, quod dixi in Logici Syntag. 3. q. 3. art. a. g. ad ult. ubi probabiliter dixi, sub natura Solis non esse possibiles plures Soles solo numero diis stinctos. Probo I. Non minias, imo magis sunt principales Uni vers partes eorpora simplieia superiora, nimirum Coelestia, qu1m snt corpora smplieia inferiora; sed corporas molleia sublunaria, es mirum elementa sunt omnia inter se specie diuersa tergo a sortiori dee. Maj. enite seit. Plsis enim superioribus , nimirum Coelestibus in eorporibus , quam in inferioribus Pulchritudo emieat Univers, ut de se
palam est. 3. Proh a. ineli, de quaeeunque eorpora Coelestia non pure numerice sunt multiplicata: ergo specie multiplieanis tur . Prob. ant. Multiplicatio pure numerica locum n nhabet in incorruptibilibus ; sed Ccelesia omnia corpora , ut
q. praecedenti art. a. ostensum est, lane ineorruptibilia: et-go ille. Prob. mai. Multiplieatio num inti ea noti Est de prima rio naturae conceptu , α duntaxat ad speeiscae naturae conservationem intenditur, ut nimirum uno deficiente indiri.
duo, aliud subrogetur; sed hoc non militat in incorruptibi libus , ubi unicum individuum est perpetuum: ergo die. 4. Quae ratiocinio militat quoque de Stellis, tum inter se , tum ad Coelos comparatis. Supponit tamen esse realiter distinetis, de distontinuatas . Quod de verum est. Planeistae squidem moventur motibus diverss etiam a motibus proprii Coeli. Stellae quoque fixae, quae se habent veluti clavi ligno infixi respectu Caeli, ea propter suae dicuntur. hoc est quasi assillae . Quod se suadeo. Non ideo namque dicuntur fixae , quasi immobiles sint, eam una cum proprio Gelo incunctanter moveantur: ergo tales Muncupantur , quia immobiliter proprio sunt Coelo a fixae. Qua ex re demehendes , esse unam ex Cartesii fabulis , quod stellae constent illa Cartesiana ex materia subtili ,
quam exposuimus a. Phys. q. r. an. unico d7.9. sub rum. II. lmo Cartesus prout de more secum ipse pugnat. Quando quidem 4. p. num. a s. dicit, eam materiam maiori vi reee. dere Icentro vorticum, quam globulos. Et postea dieit . p. num . IA. eandem materiam subtilem ad centrum voristieum fluete, ut ibi s dera componat. Hate autem invicem
pugnant Quandoquidem recedus a centro, dc suxns, idestaecessus ad centrum , pugnant, seut actassus, de recessus. Praetereas major ejus vis ad recedendum a renito, quam globulorum neces est, ut inde ad centrum pellat, ipsa per eorum anfractus. quos libet/ permeat, elapsa circum- serentiam occupet. Quae consecutio ex Cattest domina evrudenter deducta totum eius Systema surditus evertit. s. probari potest 3. quia corpora exigentia suapte natura diversum locum sunt invicem speci sed diversa; sed omnes Ceeli exigunt suapte natura loca diversa : ergo die. Mai. evidens est hi sed in inferioribus nimiium elementis. Quo cirea vides νι Universa Phu. Tom. III.
mus, quod quae eiusdem sunt speelel, puta gravia Omnia, eundem petunt locum: ergo ab opposito Ecc. Min. prohineis ii sn uti diversum sortiuntur loeum; sed talem locum exl-gunt suapte natura: ergo dcc. Min. suadetur. Si eundem e sagitarent locum, omnes ad unum confluerent locum, aeessent in statu violento, vel saltem praeternaturali.
tes consequuntur ad essentiam: ergo di versae sprete proprietates ad diversam specifice essentiam ; sed omnes Stellae fixae sortiuntur proprietates inter se essentialiter diversas: ergo Ece. Μin. prob. Tum quia, ut inquit, S. Th. a. de cie .
lo lin. I .pνaeter naturam Iuris, quae communis est om
nibus eisporibus, quaelibet stellis sis ber D Hutem detre minatam eonsequentem suam speciem, ratione ectis his-hea I rigidare , tes humectaνe, ωe. Asse de anis . Tum uia experimento deprehendimus, Solem per respectum adiversas e stellationes diversis mos produeere effectus. Tu mequia tot incassum multipli eatentur astra sis, nisi diversas obtinetent proorietates. Tum quia constat, quod Ursa minor speciali pollet virtute attrahendi serrum , qua haud caeterae gaudent: ergo Ece. vid. Compl. hic q. s.f. III.
H. speeiei; sed Corpora Coelestia sunt hujusmodi rerisgoece. Prob. min. Materia prima est multiplicationis numericae principium , qua ratione , Thomistieis haerendo mineipiis, in Angelis in quibus locum habere haud potes
materia, nulla potest locum habere multiplieatio numelliaca tantum; sed in Coelis eaetat materia, ut q. praecedentiari. I. dictum est: ergo &c. Resp. nego min. Ad prob. dist mai. transmutabilis, ut est illa in corporibus eorruptibilibus habetur, concedo, se- eos, nego mai. Et distincta min. nego e seq. utique purae numericae multiplicationis est sola materia prima ; den uomnis materia prima, sed illa duntaxat, quae est physice
transmutabilis. Vide num. 3. V - .
unum speeie; sed eor potibus omnibus Coelestibus conveniernotus eiusdem speciei tergo dce. Prob. min. Corpora omnia Coelestia moventur motu eliculari : ergo dcc Resp. nego min. Ad prob. dist. ant. ad diτersos terminos, Concedo, eundem ad terminum, nego ant. Ac conseq. Osten dimus namque 3. Phys unitatem, Ec distinetionem speeis iram motus sumi a termino. Omnia autem Coelestia corpora di versum ad terminum, de mi moventur R G Ubi pimptium Lunae est supra ignem. de infra Mercurium; Ubι connaturale Saturno est supra Iovem, ec infra Coelum s&
Diees. Saltem Stellaesaeae haud di versum sortiuntur lo- eum, de m h loeo, demi tum inter se, tum sui proprii Coeli e ergo istae saltem die. Resp. quod utique corpora smplicia di vel sum exigentia locum sunt speeie diversa ut num visum est. At non econtra omnia, quae eundem ob inent locum sunt eiusdem specie; Cum namque loci diversias stratio duntaxat seriori diu et sitatis speelseae; ubi habetur hoe fgnum . quoque di ψet stas habetur specifiea ; at non e contra; quia etsi non si istud fgnum, alia esse queunt, quae vidimus innum. 3. & ε. v. Arg. 3. Assignabile haud est , ad quid tot specie distinis Da eorpora Cretellia ordinentiat: ergo Ece. Prob. ant. Si ad aliquid ordinarentur, maximi ad diversos specie edendos effectus; sed ad hoe haud necessaria sunt: ergo dce. Prob. min. Eodem a principio plures . dc speeie distincti effectus provenire possunt, ut palam est in Solei eteo &e. Resp. nego ant. Ad prob. nego min. Ad prob. dist. eκCompl. ant. quando effectum diverstas diversa provenit ex materiae dispositione, concedo, quando ex ipso provenit principio, nego anti & eons . Ab eodem itaque speeie distincti effectus provenire queunt, quando eorum diversitas provenit ex diversa materiae dispositione V. G. liquefactio cerae, & indutatio luti. quae sunt effectus speciei diversae ab eodem provenientes Sole. Quia autem cernuntur in su lunaribus plures effectus speciei diversae, qui non ex diverissa materiae dispositione, sed ex ipsis influentibus Coelestibus eorporibus. Idcirco die. Quo et rca B. Λib. Magn. lib. a. C de Cee.
29쪽
Adde , quod hoc arg. probat, non solom non esse plures speeie distinctos Ceelos, veram etiam nec ullo modo esse plutes, cum ab eodem vel numero principio plures queant speete di τeis effectus oriri .l ices. Eodem a principio plures possunt specle diversi
essectus oriri diversitate proveniente ex ipso principio, dcron ex sola materiae dispositione : ergo dcc. Λnt. palam est in Amma rationali. Rei p. m. verum es e de pluribus effectibus eadem in repraestitis, ut in eoipore ab Anima, quia omnes illi sunt proiner unum intenti magis principalem, illi Inservientes, puta gradui intellectivo, ei ministrantes, ae proinde per modum unius eodem in toto. Non νeto tot in propemodum infinitis rebus, in quibus tanta esse tuum topia nequit per modum unius se habere, ceu non in eodem uno toto Paraticulari . Solutiones aliae apud Compl. Io. Λrg. 4. Citra Stellas propriis eomparatas cietis . Arist. a.de Coelo cap. r. doeet, Stellas eandem sortiri naturam eum suis orbibus.
Si Respondeas , loqui de generiea, nor vero specifica
Contra est. De generim unitate loquendo eandem etiam eum aliis , dc non tantum eum propriis orbibus naturam habent. Cons. Stellae majorem eum propriis, quam eaeteris cum orbibus eonvenientiam habent, setas incongru/ dioerentur
illis appropriatae: ergo si ab aliis specie, a propriis ad summum numero distinguuntur.
Resp. ben/ibi. Ad oppugn. dleo, quod Stellae habent
quidem unitatem genericam eum einetis orbi a. unitate tamen generica subalterna , cum propriis vero sortiuntur
unitatem gener iram atomam. Ob idque a propriis atoma, ab alienis .eto subalterna differunt sprete. Ad eum modum, quo Homo differt specie rum 1 Brutis, tum 1 Plantis; atta men a Brutis differt specie infima, 1 Plantu vero specie su alterna. Per quod Ae Cotis solvitur. ar. objiei aliud posset ara. nimirum, qu4d multa cor pora coelestia sortiuntur accidentia ejusdem species; imi omnia habent aliqua ejusdem speciei Meldentia, puta quantitatem, qualitatem, aut lucem. Ece. versim hoc proba ret eorpora cretestia eiusdem esse speciei etiam eum sublu natibus. Ideirco vid. q. praecedenti art. 3. s. 2.as. Ex dictis ilige. ood de omnes tres sphaerieulae, quas adinvenerunt nonnulli ad salvandos taeenuleos, flecontentricos in eodem ciet , sunt speciei diveris . De quibus nonnihil dicemus in fine huius quaestionis, ae res
a. Uo ad p. p. abnuunt Beuamlnus, de Molina eum O aliis relatis a Compl. Quo ad a. abnunni Richariaeuic nimbi de alii. Annuunt emo ouo ad utramque pat-tem Thontiaee omnes, quos sequitur Rubio, de adhaerent ser/ omnes eaeteri DU.
a. cle S. Th. p. p. q. 61. an. a. dc in I. sent. dist. I 4. q. I. in art. r. Et
Pro i. Coeli omnes sunt inter se omnino indistantes; sed quae nullatenus distant sunt contiguar ergo die. Prob. maj. Non minci est persecta ecinnexio superiora inter emis pota , quam inferiora inter simplieia, nee minus petiae ἐdispositus eorum ordo, quam istorum, eom ab illis magis Univeis bonum, de pulchritudo pendeat; sed e rpora in setiora smpllela sunt immedia id inter se indistantia , & eon. tigua : ergo die Confirmo. Non minor est ordo Cretorum later se, quam eorundem eum his insetfotibus; sed ita est, quod Gelum
Lunae est contiguum cum supremo elementor ergo etiam cte. Prob. min. Non est invenibile quid medieti ergo Ece. Prob. ant. Non enim mediat nectar, ut nonnulli somnia. vere veteres Gentiles del. rantes, qu/d Dil nectare alerentur. Quandoquidem nectar vel est quid simplex, vel quid mixtum; sed propugnari neutrum potesti ergo dce Min. suadetur a. quis ad p. p. Tum quia eorpora simplieia insta
Lunam sunt duntaxat quatuor. Tum quia talia corpora ingrediuntur mixti compositionem. a. quo ad a. p. Cri mista qui lunt impersectiora humiliorem locum naturalem petunt : ergo nectar si est quid mixtum nequit superiorem ele. mentis locum sortiri. 3. Prob. ult. Ratiocinio communi. Contigna dicuntur , ouae sese in extremitatibus contingunt; sed se Coeli se h. Dent: ergo dce. Prob min. Tum quia quanta sit unum intre Ceelum. Et aliud distantia, Astronomorum determinavit nemo. Tum quia secta extaret tanta vaeua intereapedo:
Nee inter Ceelum unum, de alius media re aquam, aut elementum allud antegressa q. art. 3. cistensum est.
R ines sunt. 4. 1 RGU 1. Proportionali quodam modo se habent di GL postae partes in Homine, ac in Uri Iserso: sed in Homine paries loeo, de situ sublimiores, puta Grebrum, sunt aliis persectiores: ergos militer die. Mai. ex eo evincitur , qnod Homo est mleloecismos , hoe est mundus
s. Prob. a. Coeli sunt sent eorum exquirit natura. Universique ordo, iudice Aug. lib. a. super Gen. eap. de D. Th. loeo num. a. citato; sed Universi ordo efflagitat, quod insertus mobiliori locum cedat superiorem: ergo Ate. M .
docetur a D. Dionysio eap. ε. Melestis Hier. Ex quo postea probat, Hierarchias, sive ordines Λngelieos quo nobili res sunt eo superiores esse Cons. Ideo Λrist. 4. phys tex. 4s. probat, elementa, quae superiori gaudent situ esse per Aiora, quia quod eminus sitiatum est, continet aliud insuius; sed etiam Coelum superius continet inserius: ergo die.
Urg. Elementa, ouo superiori in loco sunt Olloeata , malori pollent persectione U G. ignis est persectior aere. aer persectior aqua, aqua persectior, Et purior terra: ergo pariter die.
soluantae adversariorum argumenta. s. A D versus I. e el. milliant arg. quae probant, super Gelos extare elementum aliquod . De quibus vid. q. reti Oacta art. 3 g. r. Αrg. i. ad idem. Si oeli forent Inuleem eontinui, aliis quem ederent motu suo scinum; sed hoc eommuniter dene.
gatur : ergo die. Prob mai. Sese colliderent; sed sonus
resultat ex eorporum eollisione: ergo die.
Novi desuere, qui dixerint, Coelorum motu harmonia
30쪽
eam formari eoneentum , ut Pythagora, Philo hebraeusith s. de sonis ; nec improbabile id reputat Λravio, puistans, id haud alienum a nonnullis SS. PP. Fundantur au tem isti tum in producto arg. tum in illo. IM 38. Is ena .
versim enim τero haee mellea poti sis, quam Philoso. lea sunt, Tum quia tuta. de Anima q. s. quaestimentis nendis post art. . sonus resultat, non praeelia ex eoillia ne duorum corporum, sed ex eollisone violenta , idestra per mone duorum corporum, di restientia medit ,
quodque medium exigitur, non tantsim ad deserendum s
num s ut se tibii Λravio 3 sed ad sonitus genesm ; quia i ut
hidem dieitur restillat ex percussione duorum eorporum , Mn se solis, sed eum mediis resilientia. Si autem exigeretur duntaxat ut deserens, sonus retuliaret praeel ex per cussione illa eorporum , de per medium desertetur. ln Cce lis autem medium hoc haud inveni bile est . Tum quia liues Coeli sese contingant, tamen unum non impingit in aliud , sed maxima illud facilitate exeunti. In forma igitur nego sequelam . Ad proia dist. min ex collisione violenta duorum corporum eum resilientia medii. eoncedo, secta, nego.
rasa ae mustud nem fabrae, qu/d determinaria εονιι ιπυπι- ρνorumpat. Sic etiam dicit S. Th. quod Gesolumeoneratus sumitur similitudinat id pro 'rsectissima proporistione motuum coelestium. Reliqua ejus verba llege apud Compl. hie disp. 3 q. a. s. a. Pettidieulum itaque est, ponere, quod Coeli suo motulonum aliquem efficiant, com nemo unquam eum audi
rit, ni sort/Pythagoras, ejusque gregalea se audisse somniaverint.
Dicere autem, quia minis/ auditur, ves quia non adest medium deserens, vel ingentem propter distantiam i vel quod non percipitur, quia Homines sunt ei assuet liad eum modum, quo a Fabris malleorum non percipitur sonus , iuxta illud ab agaeris non ι priso, De I Item non a tan-ga. Hoe, inquam, est error prior priore. Si namque cie-li lux ad nos utque pertingit tanta non obstante distantia, &pto ea medium extat. Cur & non idem de sonitu λ Ecquis di cet, sonum non peteipi a labris. Quamvis enim nullo assi. clantur fastidio, dubio tamen proeul illum perciplunt. Videri etiam potest Guerinois hie ait. 3. . .
. Arg a. contra a.co cl. Quemadmodum Cretorum aliis
qui sunt in superiori, alii in inferiori situ, re loco, ita de
Planetae ; sed planetae non sunt ita ordinati, ut qui sum ricires situ sunt, persectiores sint i ergo&e. Prob. min. Sol Inter sidera regali persectione pollet ἔ ZE tamen non est omnibus loco eminens, clim sit quartus inter Planetas reuo &c. Non desuete, qui negaverint, Solem tali gaudere pel- reatu . At quia isti ut benignissimo sideri ingrati ab Univet. sis reprehendunturi Idcirco Resp. dist. min. ubi non obviat Univers bonum, & persectio, nego, seobs, eo edo min. & nego conseq. omnes itaque Planetae eundem, quem Ceeli, seruant ordinem , dempto Sole, qui totius ad Univers utilitatem in medio est eo uocatus. Eapropter Sol se habet seut eor in animali . Id. ei reo quemadmodum in Homine eot estrars nobillis, rea dempto cerebro, ita Sol est omnibus ecelestibus eorporibusn obilior, dempto Empyreo. VH Compl. Vade etiam quod dicam q. 3.art.2. ad 3.
omnia sidera aBquia Iacis ex propriis Babent , pallorem
I. TTa communiter, paucis demptis , quibus loquendo deI Luna adhaerere videtur Λtndi. Prob. I. Quemadmodum Sol est primum lucidum, ita primum mobile est primum in genere mobilis localiter; sed
corpora omnia Coelestia quamvis moveantur ad motum perinnicissimum primi mobilis , tamen motum aliquem si hi peculiarem sortiuntur r ergo 1 pati die. Λddo, quod lux est proprietas, & praecipuus starum Omatus; at credibile mi ni md est, quM Deus ita inopes stellas proe leaverit, ut ni his ex se, re ex propriis sui ornatus potiantiar: ergo die. .ivid. Guetinois hic are q. g. s. a. objicies. Si Lucia ex propriis aliquo modo fulgeret , sequeretur, quia NoWilunii tempote dum e leuiata lo-lom apparet, eerneretur etiam secundsim partem illam , iquae k Sole est aversa ἰ sed experimento eomperitur, non ita rem se hahere : ergo dcc. Resp. nego maj. x namque alia in parte 1 Sole mutua.
ea, ceu excedens oppi imit aliam . Imo retorqueas argae.
quia Luna dum Eelipsim patitur nonnihil splendet. Cernitur enim. Qum haud esset, nis Lueis quicquam ex se po
Uidendum erit, quod dicam q. . art. r. ad T. g. QuM autem praecipuam lucem mutuent a Sole haud disseisὰ manifestatur, Tum eadem paritate n. I. adducta . Tum quia primum in unoquoque genere est, de quo caeterat participant ; sed Sol est primum in genete lue di: ergo die. Tum quia eorpora diapha persectὰ lueem exeipiunt; stasdera cuncta sunt maximopeia diaphatia r ergo lucem mutuant a Sole, qui omnium in medio positus lucem quaqua vetiam persundit. Et conspieuum est in Luna, eaetetisque
Planetis, qui dum Solis luce privantur, eri plantiar , nee adeo Algent.
is πινὰ sane nobis innumeνabues. Ud ad p. p. eonsors est omnium sensus, ae isti numeis rantur saturnus , Iapuer, Mars, solo, Venus,
Dixi autem majores, quia alii percensentur minores , aliis majoribus ad uncis, quorum quatuor gyrant circi Iovem, Iovisque satellites vocitantur ; deduci, vel sut non nemo autumat tres circa Saturnum, qui Telescopii bene. seio eonspiciuntur. s. Quo ad a. p. litat n nulli Astronomorum se extulerint , ques omnes firmamenti stellas deprehenderint, ae numeraverint; Tamen commune judicium est, in tanta esse copia, ut solus Deus dinumerare eas valeat juxta illud Pial a s. qui numeνat murtitudinem Iesiarum, oe eis nomι-na vocat. Quo circa Ieremiae 33. dicitur Mur non possunt merari Iesia Caeti deeNee obest illud Genes s r s. suove Caelum , numma Iesus spores, A rest semen tuum . Non, inquam, qu niam Ipetholicus sermo est. Λdde quod etiam numerus filiolum Abraham, & Isaac soli Deci notus ereditur . ob
Maximum autem, quod isti potuerint est eas supputare . quae magis extant notae, quas fetunt esse viginti duas supra mille, quae diverssinasterismis, sive eonstellationibus intersperiae inveniuntur. Pro quo Scito, quod octo supra quadraginta constellationes sunt ab Λstronomis in sima mento depictae . Una de viginti ad septentrionem , quindecim ad Austrum, re duodeelm in Zodiaeo appellatae proinde Zodiacales.