Universa philosophia aristotelicotomistica, veterum, recentiumque, præsertim Maignani, Cartesi, Gassendi, &c. placita non segniter excutiens, in quatuor distribuita tomos. Authore P.F. Joanne Syri ... Tomus primus quartus Tomus tertius Physicam parti

발행: 1719년

분량: 233페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

De Anima

repraesentativae ereaturarum ; sed hoc non obstante virtua. liter tantummodo praeeontinet creaturas : ergo speetes Impressa die. Resp. dist. mai. de seeundaridi eooeedo, de primario. nego min. de conseq De primario namque solam seipsam

repraesentat. I

s . Ex dictis milige, quod quemadmodum imago artifi. talis v. G. Pictura est Armalis similitudo sui prototypl. Ita a sortiori species, quae est imago naturalis Ohiecti erit Dimalis illius smilitudo. Quod lices abnuat praelaudatus

In m s. temere tamen, eum ut num. 3. seripsi, uocetur

D. Th. imago, effgies , di pictura r Imo est imago

naturalia.

ARTICULUS TERTIUS.

s. 'I Emento illius distinctionis pertam a nobis memo Ira ratae inter naturale , de intentionale ; nee essesctitiam, ut Suarer contendit. Exploratum namque est, quod speetes actuat potentiam, non modo in esse entitatiis vo, ut areidens est, verom de in esse intentionali, ae re- inaesentativo . Praeterea objectum unitur potentiae, non seeundom esse naturale, sed duntaxat seeundom esse inten. tionale. De hoe usi is N strates 3.p. q. I r. agendo de Selemtia Λnimae Christi.

i. Novinulli eum Marietta tom. 4. in p. p. quandam dun taxat proportionis enitatem admittunt. Alii, quos sequi. tur celeberrimus ex nostris quidam in m. s. ei tana Ledesinam,dieunt, quod si inspietatur species secunddm suam essentiam intrinseed, est duntaxat virtualiter ipsa obiecti natura. Si vero sumatur secvndum sui virtutem est set maliter ipsa oriecti natura extrinsect terminat lud. Quem dicendi modum improbabilem reputat Godoν. Alii evm Lerma, G Moy dctav. tenent. speelem esse ipsam numero nainram objecti, non postive, de realiter, sed negat lu8 . & Armaliter . simi namque natura humana In Seio, At Cato est una sol maliter ne alivd speei sed ἔ quia non multiplicatur per principia materiallar ita natura ob lint in specie , ct extra speciem in se. est una negat udeliam Iovi vidualiter, quia non multiplicatur per principia Individualia, sed per diversum essendi modum physicum,

di intenticinalem, cum quibus realiter identificatur. mem direndi modum sultraquamquod id, quod de naritura dieitur humana resuta simus in Loglo refellit prae laudatus in m. s. sie . Natura U. G. Cati est una numeror ergo repugnat quod in Cato, & repraesentatue speeie reui. t Ipleti st, rameis talis multiplicitio non pro reniat ex esse Indi duali; quia unitas individualis, Ac numerica impor. tar unitatem tralem. praeterea talis natura esset uniuersa iis, de novi sngulatis, quia esset pluribus communicata, tamets eum sui mestiplicatione, ut facit universale. De

mum individuum in immultiplirabile, sevi in immulti plinabile infinitum , quod est maximὰ unum; sed Essentia uina, quia est insitata , est immultiplieabilis omnibus

modi si ergo etiam Et

Tandem Compl. insta lib. 3. de Sal m. p. p. tra E . disp. a.duti so. 8c disp. 4. dub. a. secuti Capteolum, Cajet. Ban neet, Naetarium , Gongale at sue inseniores Thomi fas, profitentur , quod species eandem positive a umetti, naturam habeat in esse intentionali cum objecto. Quibus

probabiliter subscribo.

bibet sa esse inreur Onan, ore Hentaιiva , ea ambabee abjectum In se natura. 3. Toci ita Intelligeae eoncluso venit, quas quia sp 1Μ eies coaetineat eandem numero naturam obiecti redoplieativd ut est una numeιo; quia species intelligibiles novi repraesentant directet singulariar sed specificati τὰ quod nimirum eandem contineat numero naturam , quae talia meritii est in obiecto; non seeund lim esse evi tativum . sed seeundam esse intentionale, de repraesentativum . Quo in sensu praenominati loquuntur Thomistae . Praeter autem reeenstos supra Thomistas e eluso eneontra Marez, VasqueE, Toletum, Mollaam, Ruvium . de alios, inter quos Λtriaga indignum dicit, a vetare , quod Bos, Equus Ece. sit in intellectu secundum esse intentionati. Favet tamen Philosophus r. Meth. pia D Th. ibi Iect. s. ubi ab arte teri . inquit , M.t quorumcunque speetes essu anima ; Dee em quidem dico qtiodquid erates eritis liber. Luculentios autem loquitur 1 Th. quod l. s. art. in cory. ubi Intelllectus , inquit , eognoscit ipsam natuνam, o subflaussam νει, unda oste es latenuati Di est inluda essentiae υι, ει es quadam modo ipsa qui ae- assas, ct a rura reι secundum esse inteli tibiis, non secundum esse naturale, prout est in rebus. ubi Angelicus illam apponit diminutivam dictionem quodammoda quae est diminutiva, non quas velit, non hahere eandem natu tam simplieiter in esse intentionali; sed ad significandum, quod non habet illam omni modo, nimirum etiam in esse

naturali.

Consonat etiam eum iis . quae S. habet Aug. a. super Geinnes adsiti. cap. 67. Ecg. ubi docet. easdem naturas , quas Deus in hoe produxit Mundo visibiliter prius produxisse intelli biliter, ploducendo species intelligibiles eorum iramentibus Angelorum . Itaque lingua m eompescat suam Λtriaga, indignum compellans, quod tantus de Doctor , de Sanctus dignum deelamat. . Probo I. ratiocinio D. Th. se . speetes eontinet inesse intentionali, de repraesentatis id, quod repraesentat ;sed repraesentat eandem prorsus numero naturam olavit tergo speetes eontinet in esse intentionali eandem numero na in turam, quam habet objectum in esse natu tali . Min. est manifesta . Id namque repraesentatur per speciem, quod potentia per speciem cognoseit, sed per speciem eadem numero e nostitur obiecti natura: ergo dcc Mai. vero proh. Continete in esse intentionali, de repraesentativo, est continere intentionaliter repraesentaliud; sed species continet intentionaliter repraesentaliud id, quod repraesentate ergo Ece. Mai. est eonspicua ex terminis. Quemadmodum nam. que eontinere in esse emtrativo est eontinere entitati τὰ , ita continere in esse intentionali, de repraesentativo est continere intentionaliter repraesentativἡ. Min. quoque videtur palam, de ostenditur . Quandoquidem quod e Teii , vel potest essicere aliud, dicitur eontin- illud in hi ψd, eti-jusmodi est causa eviciens, quae eontinet e Metiud suos esse eius: ergo a pati quod repraesentat aliud dieitur continere illud repraesentative, dc intentionaliter. Dices, sussieiens esse, qu Ad contineat assimilativ/, at non identis eat ivg, seu quod habeat naturam similem . Uel cum praelaudato in m. s. satis esse, ciuod eontineat sitiuali. ter eandem naturam , at non formaliter identies. sed Contra primam. Per speciem cognoscitur eadem, ec non tantam similis natura obiecti: ergo eandem , dc non rati tam similem naturam species continet. Contra seeundam. in genere causae sormalis non extae eontinentia virtualis, cum, ut pertam diximus, ea uste per traditionem suae entitatis; sed species continet obiectum In genere eausae formalis r ergo Ece. Prob min. Dest nam que ad eo itionem effectivὸ concurrat, tamen repraelati. rara obiectum est illius effectus formalis . Cum namque se forma intentionalis non aliua est illius sermalis effectus exeogitabilis in esse intentionali specificus. inhaerere ham quo conuenit illi ut aeeidens est, de ut effectus formalia generi. cus, non vero ut species est . Adde art. praegresso probatum esse, quod species es set

malis, Ec non tantom virtualis obiecti s militudo. III.

suamearis dissolvantur ex adrerso factis. s. A Rg. 3 Repugnat quod species eandem numero obiecti naturam habeat in esse intentionali, de non habeat in esse naturali entitati vo ; sed nequit eontinere in esse nata. rali: ergo neque die. Prob. maj. Quaeeunque sunt eadem uni tertio sunt eadem inter se; sed si i pecies eandem contineret objecti natu tam in esse intentionali esse naturale spe

ciet, de eae natu rate obiccti essem identis eata eum nodo essendi

212쪽

Liber Secundus.

esendi intentionali: ergo identis estentur quoque in esse naturali, adeoque die. Prob. min. Esse intentionale, sicut etiam esse e nostibile est proprietas metaphysica rei: ergo tac.

Coris ex Godoy. Μagis distant Inter se modus essendi physi eus, & modus essendi intentionalis, quam duo modi essendi phises i ergo s nequeunt duo modi physet realiter inter se distincti identificari realiter eum tertio, nee eidem naturae posti v/ , multo miniis physicus , de intenti

natis .

Resp. ad arn nego maj. Λd prob. dist. mai. quae sunt e dem omnimode, eo edo, secus, nego maj. de distinguo min. essent identi stata identitate opposita distinctioni entitati Vae naturali, concedo , opposta distinctioni reali intentionali, nego min. ad eujus prob. dist ant. esse intentio.

le , de intelligibile remotd & radios iter est proprietas metaph ea rei, concedo, proxim/; & formaliter, nemant. de conseq. Modus itaque essendi physicus, & intentionalis lieEt non distinguantur realiter in esse naturali entitativo materiali, quia modus intentionalis non habet tale eae natura Ie ; distinguuntur tamen distinctione reali intentionali. Et lices esse intentionale, & cognostibile sit proprietas entitatis, s sumatur remot/, & radlealiter; seclis tamen aceeptum formaliter, de provi md ἰ quia hoc modo habetur , non abentitate, sed specie. Qua ex re etiam deprehendes, quomodo duae species e dem ab objecto productae possune distingui realiter in esse naturali , ct identi stari in esse intentionali: quia nempe esse naturale, de esse intentionale iunt diveria . Eadem ex te habetur solutio ad Cong. Negatur namque suppositum e sequentis, in quo supponitur, quod modi essendi physieus, & intentionalis realiter identificentur. Contra . Distinctio intentionalis est pura distinctio rati xis r ergo solutio nulla. Probant. Distinctio intentionalis est meta distinctio inesse obiectivo , eum esse intentionale sit eae object i τὰ r ergo die. Resp. nego ant. Λd mob. dist. anti in esse obiectivo pure terminati v/, nego, motive simul, & terminati ud, concedo ant. dc nego conseq. Quemadmodum namque esse intentionale, quod habet obiectum in specie non est purum esse rationis, eam species realiter, & non puta schitiὰ repraesentet objectum : ita quoque distinctio intentionalis est, ora pura distinctio rationis , sed realis, non quidem naturalis ; sed intentionalis, habens esse obiective r non tamen pur/ ut purus terminus, de effectui eognitionis, mi estens rationis , sed moti ve, nimirum ut quid habens prius etist , per quod moveat potentiam ad cognitionem.

Inst. ex Godo. Natura obiecit ad evira identiscitur eum physica entitate i psius di ergo nequii habete talem modum essendi intentionalem in speela, s semel iste modus

realiter distinguitur a modo essendi phy si eo naturali. a Res p. dist. ant. identiscatur realiter idemitate entitativa,

eoncedo , intentionali. subdistinguo positivd, nego, notative, concedo ant. Ac nego conseq. Natura namque prineindit ab e , quod identineetur, vel distinguatur realiter Intentionaliter ab entitate physica . Ob idque potest etiam realiter intentionaliter dist.ngui, dum habet modum intentionalem essendi in specie. Ea ex te sequitur, quod optimὰ in nostra sent. potest saluati, quod destructo objecto in esse naturali noci det man. t ut species, sed possit ista pet severare in potentiis conserva ta ; quia licit sit eadem natura in specie Ac obiecto, tame adistinguitur realiter intentionaliter, sicque potest remanere Intentionaliter in specie natura destructa entitatiud in esse naturali materiali.

substantia r ergo Ece. a

Cons. Complura conveniunt obiecto, quae non conve niunt speeiei : ergo die. Prob. ant. Verum est primo, quod albedo, Ac nigre 4n invicem contrariantur, non se vero ecies illas repraesentantes. a. de sensibili immediate posito supra sensum verum est , quod impediat sensationem , non veto de specie. 3. de ob ecio vetum extat, quod sit se bilear quod, non vero de specie: ergo Ece. Resp. ad arg.diu ant. in esse naturali entllativo, e . oedo , in esse intentionali, de repraesentativo , nego antidi conseq. Species namque, ut persaepe diximus to esse intentionali, Et repraesentativo est Rhstantia, aut accidens,

prout est objectum, esto in esse entis si semper in nobis

accidens.

naturali entitativo, at non in esse intentio all, de reptae. sentativo.

s species eandem numero continetet objecti naturam, idem inesti τὰ causaret seipsum e ergo dcr. Prob. min. I. Species domus res dens in mente Artificis eo urrit ad domum ad

extra tausandam concursu non tantum ideali , versim

etiam inestiuo in sequentiori sententia : ergo si Accia. --jectum sensibile externum s ut art. i. ad ult. vidimus o est eausaesecti va i pectetum sensibilium nedum in esse entitati vo, versim etiam in esse repraesentativo e ergo clim sui vidimus, species eauset objectum etiam ad extra V. G. Meles domus e2istens in mente attifieis caulet effecti τὰ dimum, jam dce Resp. dist. mai. seeund sim idem, concedo, seeuiadna diversa, nego mai. dc distinguo min. causaret seipsum se. eundi m diversa , eo edo, secundam idem, nego min. de eons . Speelas domus existens in Architecti metite causat naturam domus, non secundiim quod illam continet in se, sed seeundam alium modum essendi. Continet squidem sub modo essendi intentionali, de causat illam sub modci esseniadi physieo, di naturali. Nitet hoc in fine, qui existens itiintentione ea usat se ipsum in executione .

Ad a. prob. quae posset esse respons huius oppugnatio , non est cur respondeamus. Quandoquidem species. per ruam Architectus domum struit, non est causata a domo ruenda, eum nondum illa existat, sed ab alte a smili do

mo, vel ex diversarum domorum speciebus, cum ex prae-

eooeeptis speeiebus etiam Phantas a sormet teitiam spe.

Tices contra responsum datum ad primam. Identitas realis inter principium quo, de terminum quo producti . nis est speetale, dc proprium in Divinis : ergo nequit reperiri in oratis.

Resp. quod est proprium in Divinis sub eodem essendi m do physeo ; in creatis vero invenitur sub diverso modo ,

rsi eo nimitum, ec intentionali. . . . Inst. ex Godoy. Quod eadem numero natura errata

nequeat realiter indent is cari duobus extremis physeia . oritur eae limitatione ipsius in line physea ; sed natura cieata est finita de limitata etiam ut plae icindita modo. Dii eo, de intentionali et ergo nec euat modis physico, de in .ientionali potest iciutificari. - . Resp. quod non dicimus, identificari realiter, elim dicamus, distingui realiter intenti aliter a modo essendi physico.

lam similitudinis, de convenientiae ad objectum ; sed tela tio realis praedicamentalis vertatur inter duo realiter distia, cta ; ergo die. Μ m. innotescit, cum nihil realiter ad se. ipsum teletatur, secus nec foret necisse, personas Divinas diu ingui realiter. Maj. prob. Inter imaginem, sue essi siem, de essigiatum realis extat praedicamentalis relatio ista species est similitudo, imago, di essigies objecti: era

giem artificialem, ec attis elatum , eoncedo; inter em .giem naturalem, Ec ipium essigiatum , nego maj. dc distincta min. nego conseq. Qu/mvis igitur figura. ec em mea artificialis dicat relationem praedicamentale:ra similitudinis ad emgiatum, non tamen evigies, ι; ve smilitudo natura. lla. Ratio est, quia quemadmodum figura naturata, nimi. tum statura, delineamenta, dce. naturalia in eue natur

ii, dc entitativo sunt ipsa entitas ex rinsecae dispositionis Titii : ita similitudo naturalis in esse intentionali naturae Titii est ipsa entitas natutae Tilli, tamen inesse intentio. nati ; seque dicite nequit relationem praedicamentalem ad illam etiam in esse intentionali. Non enim dicitur natoralis quasi habeat esse naturale emitati sum physicum , sed quia a natura, dc suapte natura est similitudo . Et haee p,eest alia esse pro nostia conclusione probatici. vide quaest. r. atti

Contra 2 Mensuram inter de mensurabile piaedicamenta. lis extat relatio ; sed speetes est quid mensurabile, de Ob. tectum mensura , cum species specifera ut ab objecto e et go dcc. Resp. dist. mai. inter mensuram, de mensurabile ea, concedo, mensurabile per aecidens, nego mai. dc distinguo min. est quid mensurabit ratione naturae, nego, ratione Ce satus.

213쪽

De Anima

satus . de modi essendi, eoncedo mi B. & nego eo seq. Natura etenim , quae est in specie est mensurabilis a natura, quae est in Objetio, non per se, sed per accidens, nimirum per aliud , uidelicet ratione status, de modi essendi, quemnabet, nempe intentionalis. Λnimaduerte tamen , quod non dicimus , satum intentionalem specificari ab Ohjecto; sed dicimus, esse id, per quod natura speciei mensuratur ab obiecto. Ex quci ni, ruod natura diearet mensurabilis per aecidens, non vero pere. Tota tamen species absoluti loquendo dieitur mensurati per se ab objecto, & speeificari ab ιllo i quia species adae quate aceepta importat per se primo utrumque, nimirum cc naturam, & esse intentionale . vel, de satios, dico quod inter mensuram, dc mensu. rabile mensurabilitate naturali entitativa extat relatio prae dicamet 'alis, seeos vero mensuram inter, Ac mensurabile mensurabilitate put/ intentionali οῦ quia relatio praedira. mentalis est unum ex genetibus aceidentium in esse naturali

entitati m.

species eandem numero eum objecto naturam obtinet, quia eandem repraesentat numero naturam ; sed etiam imago tametsi non habeat eandem numero natu tam eum prototypo V. G. pictura repraesentat ejusdem numerra naturam. conrsaciat verens in eognitionem eiusdem numeroi ergo dic. Resp. dist. min. repraesentat tanquam medium ιn quo, ec ex quo, eonc o , tanquam medium quo, nego min.

de eotim Species namque est praeeiri medium qua , sem seebetet esse inius eo ulta sient nictura. Adde quia pictura

non repraesentat soapte natura de ut natuta, sed ad imitationem naturae. Speetes vero est imago iacta a natura, αhon ab alte imitatriee naturae .

e septialiter distinguunturor ergo intra genus intenti nate debent gaudete praedieatis essentialiter diversis , adeoque nequeunt eonνenire in hoe, qhoa snt ipsum objectum inesse intentionali; sed hoe esset, si species eandem sortiretur numero naturam cum Obie quia elim utraque idem numero repraesentaret objectum, deberet utraque eandem obtinerς naturamr ergo ece. Resp. quod probat, nee eandem speeisch habere naturam, eum speetes immessa de expressa snt spe fied diver. sae. PMeterea in forma dist .ant, essentialiter distinguuntur ratione naturae, quam eontinent, et rectraesentant , nego, ratione diversi essentialiter modi repraesentandi, dc continendi talem naturam, eo edoant Ac nego contra Estque eadem natura, quae ponitur in diverso essentialiter statu intentionali , iill eonueniente secundam diversam eatici,nem, nimirum secundlim quod respieit 4ntellectom ω p tentem proximi intelligere, de ut actu intelligentem . Inst. ex eodem. Quae distinguuntur seeundam produ-tens, dc productum, distinguuntur realiter in natura; sed

impassa, ct explesia distinguuntur seeunddm pro

i, re productum: ergo die. Prob min. Intellectus m pressa taeeundatus un, cum illa est principium esse-oi .um piodueens impressam . Re'. dist. mai. Si productio si terminata ad entitatem, iconcedo, seelis, nego mai. dc distinctam in nego eotis . Talis siquidem productici terminatur, non ad naturam, sed ad diu ei sum illum modum continendi, de repraesentari ἀῶ. Qui modus, ut diximus, distinguitur realiter ii natura distinctione reali intentionali.

santia tis dis . Praeterea ibidem in calce articuli vocat tu men gloriae similitudinem se tenentem ex parte potentiae, saevi speciem appellat smilitudinem ex parte obiecti; sed lumeo gloriae dicitur similitudo ex parte patentiae virtualiter duntaxat, quia est virtus intrinseea, qua mediante e currit ad eognitionem: ergo etiam Reetes, ece. Respia ad a. authoritatem , DTh. neuare Identitatem marinae secundam modum. de eum modo essendi, ouem habet ad extra, nimirum miliati νum, ec naturalem . Idem die ad A. Gotta ex persae laudato in m. s. s Th. eo modo negat identitatem natiarae , quo modo admittit similitudinem;

sed admittit smilitudinem in esse intentionali inon enim potest admittere sexundum esse phys eum, de naturale, a cum modo essendi physita, ex naturaliter j ergo negat identitatem in eae intentionali. Re p. dist. mai sumpta ipsa similitudine peo ipsa Ident ta- te in esse Intentionali, e Medo secos, nego mai de data, vel distincta min. nego eo seq Ut namque vidimus num. 3. s. Th. nomine similitudinis io speeie intelligit identitatem in es intentionali. Ad auth. Resp. quid fomit ibi spectem ut est princi-plum effectivum e 4nitionis, euius prineipium effera ivum est etiam lumen gloιiae; non vero ut est repraesentativa o lecti , cujus non est repraesentati νvm non est lumen glor Iae.' xx. Ex dictis num. s. collige, quid species, non solam lmpressa. veiram etiam expressa continet in esse intenti nati eandem numero naturam quam habet obiectum in esse ad eutra physico . de naturali; quia eadem ratim est de utra. que, imo magis de expressa, et Dod ista perfectiori modo repraesentat eandem numerci obiecti naturam .

lib. 3. q. s. art a Ua . autumans nreessarium se loqui, vite haerenter proredatur ad dici. antegresso art. Et noui λ

mistas.

Abnuunt vero MartineE, Ferrariensa, Helvaeus, G doy trae . de Seientia Del , quibus adstipulatur tolles ille a nobis commendatus in m. s. Λbnuunt quoque seta Omne

. I I. CONCLUSIO ΛBNUEN s.

ex actu es parentia . Ubi negat identitatem noti tant sim inesse naturas lentitativo sut pars adversa se tutatur vero in Ae in esse intentionhli . mandoquidem docet seri unum, quia in potentia 3t speeie hi unum e nitionis prinei pium :sed sunt unum principium eognitionis semindam esse intentionale: ergo vult seri unum , de non idem in esse intentionali .

3. Prob. r. Non sat reans separabilitas ab ne reali distinctione; sed speetes est realiter separabilis a potentia eum

qua unitur: ergo fleet Mai. suu probata est in Logiea Syntag. q. . art. 3. β. 1. ratione x. Μ in. est tam certa, quameertum est, potentiam deperdere posse species , de eas reaia pse amitti a sens bus externia in absentia objecti vidimus supra . Cavinus non eonfugiens ad distinctionem illam potent Ialem, quam nobiseum in Loglea resuta sit, Respondet direns, ex nostra ratiocinatione d taxat sequi, quid spe. eles non identificetur cum potentia intra senus entitat lis

Verom enim vero, edm separetur etiam secundom esse intentionale, satendum est, etiam seeund sim esse inten tionale realiter distingui. . Prob. a. Quia sequeretur, Divinam Essentiam idenati fieari in esse intentionali eum intellectu Beatorum; quia euod lim D. Th in dist. ηε. q. a. art. . in corp DrvInaris ut is es forma ; qua constituuntur Beati in actu primo ad videndum. Nequit autem infinitore cum finito identis eari . Neque iuverit quodam eum Reeentiori respondere posse denti Mari modos, io, vel cum Cas. finite Non, inquam . Etenim Essentia Divina, non minsisin esse intenti nati, quam in esse physico est infinita , eo min omni linea sit actus putissimus ; sed quia est infinita inesse

214쪽

esse physeo, de ea litativo nequit in hoe genere identi Marictim a L quo finito nee etiam modo Milo, sive finite , secus di et posset lustineri haeresis Eutychetis, quod Divini verbio tuta in Christo sit identificata eum natura humana : ergo neque in esse intentionali potest insaltum cum finito finita dentificati : De quo iterum num .ε.

I. III.

s. A Rg. r. Ex Cas. Intellectus in actu est ipsum intelligibile in actu i sed non ita esset, nisi laecies esset

dentaneata eum potentia : ergo Ece. Mai. est Λris . apud D. Th. q. a. de ver. an.a. ineorp. ubi etiam docet, quod rinima est quodammodo omnia.

Resp. diu. maj. est ipsum intelligibile in actu volt lud, de assimilatiuE , concedo, identitati vὰ, nego mai. Ecdistincta min. nego conseqContra. Tametsi duo eorrelativa, v. G. 4uo alba sunt similia inter se ; non tamen dicitur , quΛd unum sit aliud dis militer litat materia intim8 uniatur formae, non tamen dicitur, materiam esse formam, aut e eootta : ergo si

Resp. nego conseq. Di se timen est , quia similitudo , de

titiici in esse intentionali est prae omnibus aliis smilitudini. hus , dc unionibus persecta, adeoque prae cunctis ad identita.

tem aeredit.

Inst. Iuxta eommune proloquium, de responsum mox datum magis fit unum ex intellectu, de obiecto, quam ex

materia,& forma;sed ex materia dc forma fit unum per unionem , dc compositionem : ergo ex intellectu, de obiecto fiet unum per identitatem. Resp. data mai. 3T min. nego conseq. In linea namque unionis, dic. extat latitudo pen/s magis, ec minus. Obid.

que sat est, quod ex objecto, de potentia fiat compositio Immaretialis, de in linea intentionali.

restionale, dc repraesentativum, unitur potentiae, non peti haerentiam, nee per informationem di ergo per identita. rem. Λnt. prob. Forma, quae unitur per inhaerentiam est

accidentalis, deforma, quae unitur per informationem est sima substantialis ; sed esse substantialem , vel accidentalem de materiali se habet respectu species t ergo dic Mai. ultraquamquod est doctrina non infrequenter a nobis data , ex eo e vincitur, quod ejusdem rationis est species in esse te- praesentativo sive lataeeidetis, sive sit lubitantia ; cum eo gΛitio ejusdem rationis sit, sive species eiusdem objecit te. praesentativa sit substantialis, sive accidentalis, V. G eiusdem rationis est cognitio, qua Angelus v. G. Gabriel e gnoscit seipsum per sui substantiam. de qua cognoscitur a Michaele per istius speciem accidentalem. Resp. nego ant. quoad a. p. Ad prob. dist. mai. forma ,

quae unitur per informationem in esse entitativo est substan. tialis, concedo, quae unitur per informationem in esse intentionali, nego maj. ec data min. nego conseq. Contra. Forma, quae unitur per insormationem in esseeotitativo est substantialis inesse eotitativo et ergo quae unitur per informationem in esse intentionali et it substantialisio esse intentionali. Resp. dato ant. nego eons dc suppositum consequen. ti. bupponit namque, quod ratio substantiae, Ac accidentis extendatur ad lineam etiam intentionalem. Hoe autem

falsum planὰ est. Linea siquidem intentionalit est de linea objecti, de de linea cognoscibili ; linea autem iubstantiae , di linea accidentis est duntaxat de linea entis, a qua s ut antegressis art. n. s. vidimus distinguitur traliter distinctione reali intentionali ipsa intentionalia linea. Inst. Forma , quae unitur per informationem, scut dc illa, quae per inhaei eiula in unitur, limitatura subiecto, defit haec individua i sed species non limitat ut in esse in. tentionali, lx repraesentativo per unionem eum intellectu rergo dcc. Picb. m in Quandoquidem species reptae sentativa

Homitiis in eorum una tametsi uniatur intelleQui singulari remanet universat s in re, laesentando i ergo dcc Rei p. dist. maj. quae unitue pet in imationem , vel in-haeientiam in esse naturali, eg entitativo, concedia, quae uoltur In esse intentionali, ec repPaetentativo, nego maj. 8c data min. dist. eonsequens eodem modo . Wrma et enim, quae unitur eum potentia in esse insentionali, tametsi uni a

t per informationem non limitatur, nee determinatur ;quia hoe pacto unitur modo quodam elevato,dc immateriali .

s mi identitatem species uniret ut cognosti tisae potentiae , nullum foret assignabue dileti men, propter quod Essentia Divina possit uniri intellectui in ratio..e surru e intelligibilis, non vero materiae primae, vel alteri lubjecto in rati ne formae natuι alis ἔ quia utraque unio itiret per modum partis, peti aformationem, ac per compositionem, ec non per identitatem. Resp. discrimen me assignaturum Deo dante in trin. de Incare. q s. art. I. conci .a ad qua iram positam in 4. arg. quia nimirum s ,rma naturalis se tenet ex parte subiecit, sor-uia vero intentionalis se tenet ex parte .cisecti, dc respicit potentiam, non ut sub ectum, sed ut eom principium. Dices. Forma etiam intentionalis, uti diu mus, unitur

cum potentia per insormationem ; sed informalici respicit subjectum ut subiectum t ergo dcc. Resp. data maj. diu. min. respieit subiectum ut subiectum subjectione ob ectiva , concedo , sub calone subjeciiva , subdistinguo si sit insormatio in e se entitati eo, concedo , in esse intentionali, nego min. dc eonseq Esse namque intentionale est esse objecti .d, de terminatis ἡ od idque im tmatio in esse intentionali esto si ad subjectum subjectione obiectiva, non tamen subjectione subiectiva. Quod plentus dieam loco eitato de Incamatione.

Nec est verum, suod etiam unio in esse intentionali fiat ad eonstituendum aliquod tertium, quemadmodum unio iri esse naturali fit ad constituendum aliquod tertium. Quod L. sus ibi exponam.

ARTICULUS QUINTUS.

Nam θι ira impressis una eum potentia esse Eite

concurrat ad cognitionem.

I. I.

i. A Fsnis satis est controversa istaei, quam habuimus

A in Logi eae Posteriotissiciar nimirum mneutram ne essecti νδ praemissae ad assensum conelusionis; Et magis ei; quam bleviter habuimusio a. Phys videllam ad quod ea uinsae genus spectet idea λ quam diximus ibi, reduel ad genus

ea usae etiam essicientis .

Prima sententia, quam ser8 omnes propugnant Thomi. stae absolut8 annuit. Secunda, quae est Patris Banam, sentit, quod si speetes est accidens, concurrit essectivd ; sectis vero si sit substan-.tia, ut essentia Angeli in eo nitione sulpsus, de Essentia Divina respectu beatis, visionis. Tettia uni ουersaliter abnuit. Ec defensitat, speelem eonis

eurrere tantummodo ut eonditionem . de per modum excitantis, ae determinantis potentiam ad cognitionem .

Hane sementiam amplexamur Toletus, Henricus . de Ardomnes Iesuitae. eisque favere videtur Iagellus, Xantes Matiales, de Marte ua.

CONCLUSIO ANNUEN s.

eum nequeant esse activa, nisi mediante specie,dicendum est

ece. Adest quoque S. Th tum p p. q sε.art. r. ubi dieit,quod quemadmodum eator est principium formale tale actionis in igne, ita species rei visae est priueipium sotmale visonis

in oculo. videri etiam potest q 8 I. at t. a. Ecq a. de veriar t. s. sed ea tot est principium sormale proximum essectivum ea te lactionis r ergo etiam Ece. Tandem S. ΛΜ s. de Trinit. exoh lacto, inquit, o Mentia saνIta ν Λοιιιιa. Piob. cum communi . Forma intrintera , per quam agens operatur ad assimilandum sibi eaectum in sotma, per quam operatur, concurrit effectivd ad talem effectum ; sed species est forma, per quam cognoscens effeta cognitionem smilem, non tantom sibi, verum etiam ipsi speciei r ergo die Maj. patescit. Siquidem quia natura humana est sorianis , per quam Homo radicali tetessicit Hominem asi milando illum sabi in tuta, Homo aer suam naturam radl-Ce a caliter

215쪽

2o De Anima Liber Secundus.

ealiter essecti νἐ produest Hominem: ergo etiam serma,

per quam agens proxime operatur ad assimilandum sibi effectum in sorma, per quam agit, concurrit emctime proxime. Et reapse omne agens assimilae sibi effectum, praesertim univoeum. Min. quoque elucescit. Cognitio namque speeifieatur ab obiecto; sed similitudo objecti est spe.

eior ergo cognitio assi mi latur speetes impressae. Cons. Potentia se sola non est principium essectivum spe. eiel expressae. eum ista non assimiletur soli potentiae, ut perspieuum est: ergo aliquod aliud requiritur principium proximum essectivum. Hoc autem haud aliud esse potest . nisi speetes impressa , cum non sit aliud assignabile. Ex quibus deducas, quod non modo speetes, quae estaecidens, verum etiam illa, quae est substantia effectivd

cum potentia concurrit ad cognitionem, cum sit de utra. que eadem assimilationis ratio.

. Vii.

solvuntur obversariorum argumenta.

s A R1 .r Species concurrit ad cognitionem per suum

1 eme intentionale; sed per suum esse intentionale nequit effective concurrere ad cognitionem: ergo&e Maieli palam. Non enim concurrit secundum suum esse phv sicum naturale, re entitat Fum , puta ut aecidens vel

substantia, eum id, ut pertam diximus, de materi 'li se habeat respectu speeiei. Min. prob Esse intentionale nequit effective causare esse naturale, & physi eum; sed cognitio habet esse, non modo intentionale, veram etiamentitativum & naturale: ergo Occ. Prob. maj. Nemo dat. quod non habet; sed esse intentionale non habet in se esse naturale. secas non esset purum intentionale: ergo die Cons. Unus, atque idem est concursus speciei ,&objecti sed objectum concurrit ad cognitionem extrinseel specifi

Urg Adhoe, ut voluntas prodeat in actum sussieit, ni objectum pure ei applicetur, lassicitque eoncurrere applicat svὰ, non vero opus est, concurrere effecti. Ei eroo a pars cte Resp. ad arg. dist. min. nequit se sola, comedo, una cum potentia, nego min. & eon seq. specles itaque incit eo. initionem simul eum potentia, quae eone urtit tum secun-hm esse phys eum, com secundom esse intentionaler Id. elteos mul conflandci unum essecti vum principium possunt causare eoenltionem habentem esse physicum, & lnten. tionale. Hi ne lassicit, quω duntaxat intentionaliter rab.iectum existat in specie, ut locum habeat maxima illa quod unumquodque agit inquantum est In actu. Alla solutio videatur apud Lermam . Ad Coos Resp. quod secundum di .ersam rationem e currit utroque modo; nimirum ut est cognitionis terminus speeis livd cone utrit ; ut vero se tenet ex parte potentiae concurrit essectiv . Ad id, quo urg. dato ant. nega eons . & paritatem. Disparitas est, quia voluntas non trahit objectum ad se,

sed trahitur ab objecto, nee est assimilativa ; Ob idque

eius amor non est alicuis partus. Intellectus autem trahit

obiectum ad se, di est assimilatieus, eiusque eognitio est patius quidam intentionalis: ex obiecto namque di potentia

patitur notitia, ut S. Aug. s. de Trinit. inquit

prineipium non vitale; sed speetes non est vitalis, cognt. tio vero est . italis r ergo&e. Min. tam certa est, quam O tum est, quod species provenit ab objeoo extrinseco non vitali. Cons. Si speelea essecti τὰ eone urreret ad cognitionem, etiam sDeses eoncurrentes ad Fidei actum concurrerent essectivd; sed propugnati hoe minimε potest e ergo die. Proh min. Principium naturale nequit essectiv/ e curre. re ad actum supernata talem; sed speetes concurrentes ad Fidei actum sunt naturales, actus νero Fidei est supernatu

Resp. ad arg instando de habit Ibus, qui vitales non sunt ;& tamen esse livd eone arrant ad actus vitales. Praeterea posset eum nonnullis diei, quM speetes concurrit ad Omltionem, non ut vitalem, sed qua enus eo'nitio determ

nata est. Ulter id eum Orma. & Ferre stela quod spe. eles licet seeundom se vitalis non sit, per eonjunctionem tamen ad potentiam est eonnexivd τItalis. Q aod sumet ad hoe, ut un1 cum potentia essective ad vitalem actum

concurrat.

Contra. Phantasma est eonnexi νδ spirituale; & tamen nequit principaliter essectiτὰ eoncutiere ad productionem speciei intelligibiliat ergo 1 pari tameis die. Resp. quod mehetele speetes concurrit ad cognitionem

non principaliter siaesis con treret ut principium radica- leo sed instrumentale eti parte potentiae, uti dixi art. Σ. s. 3 num. ε ad x arg. Uetlim quia Sal m. p. p. q. a. disp. R. de visone Dei, quos hie sequitur Cav. sentire videntur,uod principalIter eoncurrat . ideitch eum iisdem Resp. iserimen esse, quia species est vitalis nonnihil intrinsece , eom si intrinseca potentiae vitalis determinatio. Λt Phanistasma reu intra sens bilium ordinem, duntaxat extrinsectobiectivd per conneuionem obiecti .am diei potest spirituale. Λd Cons. quam ineluctabilem putat Mattrita, nego min. Ad prob. dist. mai. se solo, eo edo, ut elevatum, neg reai. & dist. min. & ali 1s ad aliquam elevantur summatu. ralitatem per eonjunctionem a/ habitum supernaturalem Fidei, eoncedo, secus , nego min & eon M. 3. Arg. 3. Si speetes acti τὰ eoneurreret ad cognitionem, principali lis concurreret, quam potentia; sed hoc est salsum: ergo die. Proh maj. Id, quod est actEs formalis in aliquo genere, & influit active . principalios eo eurrit, quam id , respectu euius est actus, elim et tribuat virtutem agendi, qua ratione forma primipalios eone utrit, quum materia; sed species se habet per modum formae, re actus respectu γ.

xentiae: ergo M.

Resp. nego sequelam Ad prob. Instode habitibus . Praete. rea di eo, mai. esse veram vel quando forma est principium radicate, vel si non est radicite, est tamen magis intima principio primo radieall. Λt non species, sed potentia est

Animae intimicit ut eius innata virtus. g. Arg. 4. ex Bannm. Species, quae est ratio agendi sub Drdinatur potentiae e gno iuvae, sed species, quae est sub.

stantia nequit potentiae subordinari, quia quod est excel. lentius ut substantia Angeli, di, sortiori Essentia Divitis , nequit subordinati rei inferioris ordinis, ut inteuectui, qui in erratis est aeeidensi ergo species, quae est substantia, M.quit esse agendi ratio. prob. mai. Spectet active influens in cognitionem concurrit per modum principii quo agendi; sed prinei pium quo agendi sub dinat ut principio quod

nimirum potentiae cognosciti vaer ergo &e.

Cons Si species, quae est substantia , acti τὰ , seu , quod idem est, effectiv/ ad eognitionem sequeretur, substantiam

esse immediate operativam; eonsequens non admittit Tho. mistar ergo &e. Resp ad arg. dist. mai. species, quae non est superi Mirordinis, concedo, quae est luperioris ordinis ad potentiam , nego mai. α distincta min. nego e seq. Quemadmodum namque forma corporis dependet a corpore; & tamen non

ita dependet quando est superioria ordinis, ut in rationalis Animai Ita&e Contra. Principium qao non valet sine principio sta operationem producerer &quodcunque sit illud dependere

debet .

Resp. dist. t. ex desectu sui, nego, ex desectu alterius, subdist. si eiusdem si ordinis, concedo, secus, nego ant.& conseq. sicut namque hoe . quod est, non posse a Deopto ei ultionem Beati sine Beati intellectu , nullum in Deo arguit dependentiam ab intellectu Mati; quia id provenit, non ex desectu se tenente ex parae Dei, sed ex essentia talis actionis: Ita hoe, quod est, speelem, quae est subsantia, non posse cognitionem producere fine potentia nullam in tali specie arguit dependentiam; quia id provenit ex eo, quod talis actio ceu partus quidam petit esse ab intellectu, qui est

suapte natura assimilativus. Ad Cons. tespondia. Phys. q. r. Rrt. unico si. 3. n. I . adpli. arg.

Λig. aliud de Essentia Divina solvi loco at t. praegresso

ad 3. citat .

Λliud fieri arg. posset, quod quemadmodum species est

ccimplementum potentiae cognoseitivae, ita existentia est

eomplementum essentiae , di subsistentia eomplementum substantiae; sed evis entia , di subsistentia non con eurrunte sectiv/ ad operationem: ergo neque &e. verom argumenii hujus solutio tradita est in Logi ea Syntag ult. ad Post. libq .art. rs 3. in secundo colligendo. tuo adeas.

LIBER

216쪽

LIBER TERTIUS

DE ANIMA

Ibrnm seeundnm Deo iuvante ad exitum perduximus . Reliquum est , ut tertium utilissimum, & pulcherrimum de rationa. li Λnima adoriamur.

De Anima νatiinati fecundam se . DE rationali Anima separata pertractaturus in Meth.q i 3. impraesentiarum mitto.

ARTICUL Us PRIMUS.

. I.

r. 'Athois eorum nemini dubium esse Meest ratio Iem Λnimam mortis esse expertem . eeu illud, quod non modo Fide eertum, sed & Fidei, ae salutis sundamenistum. Ob idque e m plures sacrae paginae authoritates legi apud Compl. possunt hie disp.r s. q. a. si. a. & apud Gueri nota hic q ult ait. r. ssa Idcireo Lateranense Conci l. 3. sub Leone X. hane determinando veritatem eum , inquit, nonnulti ain φρ διεινε δε natara Animae ναι onatis se, quod fit mortalιι, qu/d er .m hous temoa PII K Montes s Dem seundum Phitisopos in .erum esse, sarea approbante Concitia damnamus omnes asse. entes animam mortalem, di hoe In dubιum Borea. res era. Quod si in s. synodo generali actione ra verba appro. hantur Sophronil dicentis , Animam Hominis non esse ima mortalem γε naturam, sed per gratiam 4llam , i morte coercentem. Hoc nihil ossicit, quia ibi dunt aetat intendi. tur, quod non si immortalis pet essentiam sicut Deus ; &3uamvis suapte natura non tendat post lud ad interitum ue;rtitorum Animae; Dei tamen eooservatio est Dei donum,

quia si Divinus suspenderetur concursus illico annihil a

retur.

Et quamquam Animae rationalis naturam mortis vecti talem seretine sadducaes, Epleurael, di nonnulli veterea Philosophi eum Zenone, noen n rerentiores quidam hae. retici, seu Atheistae. Tamen ejus Abernitatem ultra Catholicos tenent firmissime non solum Iudaei, verom etiam Bathail ἰ eamque naturali lumine agnovere, ae docuere Plato, Pythagoras, Plotinus, Epithetus, ct alii. Et vi. deri potest Lactantius lib. s. institutionum Cap. g. Τeris tollianus lib. 3. de Anima cap. 3 . scut etiam Clemci I. Tu seu lanarum quaestionum. a. Lis mod6 intentatur prout in titulo Ubi inficiatur Se

eus ; Λnnuunt vero Thomissae omnes, & sere omnes, acdu Hamel in Meth.

IV ita Gentes cap. s. & alibi. Forma per se existens ,& independens I materia est suapte natura , di ex suis imuin secis immortalis I sed Anima rationalis est forma per se rit stens independens I materia r ergo suapte natura est immortalis. Min. abunde probata est r. mys. q. 3. art. 3. s. h. illo adeas, eul hie addo, qu6d sensus, quia sunt eo potet , & materiales non sunt supra proprios actus reflexivi . V. G. visus non videt se videre; intellectus vero, qui est

Λnimae rationalis potentia, est supra suos actas tesse vivus assa Ua mersa Phu. Tom. DLMai. Prob. Res quaelibet desinens esse se desinit vel per eor-

uptionem, vel per anni hi lationem ; sed Arma quaelibet per se existens; & a materia independens neu eo modo des nere petit': ergo cte. Prob. min. Et mimo quo ad p. P. Forma per se existens, & independetis 1 materia nee per se

nee per accidens est miruptibilis i ergo nullo modo corruptibilis est. Prob. ant. r. quo ad r. pari. Tune aliquid corrumpitur per se quando eorrumpitur ex semotione eausaee meientis, vel eausae formalia dantis esse et sed eausa eff-Uens dans esse Λnim aetationali est Detis, qui est indefectibilis, causam vero formalem nullam habet Anima, eo m piatast forma r ergo com alias nequeat eorrumpi ex suo

comtio, quod non habet, elim eontraria snt primae 'linta iesi nee mediatd ab istis, ceu materialibus, pati potest , eum di o citato probatum st, esse independentem

materia, iam &e. Λωmulae autem has respuentes qualitates , omnem quoque respuunt substantisam generationem , ct corruptionem. Prob. prae intea ant. quo ad a. p. Forma

dicitur eorrumpi per aeeldens ex sublati e subiecti; sed sorma per se existens independensa subjecto, nimirum a mal aia , non deficit ex descientia subjecti: ergo M. Dices ex Λrtiaga, quod non deseit per eorruptionem .hemi uero per annihilationem, nisi ab extrinseco habeat

conset Wari. Quod idem & de Λngelis tum ipse, tum M tissa dieit. Sed citra est . Quandoquidem nostrum Inteorum est, quod

rationalis Anima non indigeat miraeolo, ut in aeternum vis vat, seut eo egerent materiales formae ut in aeternum vive. sent extraordinaria adiutae potentia . Λt hoe non eget Rationalis Λnima ; quia esto eae Divini conecisus suspens ne, ceu ex nihilo facta, in nihilum abitet ; tamen generali attento concursu. di ordinaria providentia, in aeternum virit, eum nullum in ea si priuelpium intrinseeum peculiale ad interitum speciali modo eo ueras, iis ille generalis omni erraturae, ceu ex nihilo iactae. Qua ex re habes, quod non tant limab exitiosem ex Dei avore sui nonnulli censuerunt Arabesὶ rationalis Λnima est immortalis, sed ab intrinsem ; speetalem exeludenda saltem favorem, cum non si specialis favor damnatis. quod in aeternum vivant. Und/ ly ab Inrνinsera non exeludit generalem favorem generalis providentiae extrinsecae , sed duntaxat extrinsecum favorem speetalem speetalis providentiae. Sand Brutum saltem aliquod ad tempus ex suis intrinsecis suapte natura naturalitet vivit I di tamen ni a Deo

conservaretur, nee per instans viveret.

. Prob. a. ratione morali. Post hane vitam alla est exispectanda ulta , in qua virtuti praemium, & vitio supplicium

reservetui : ergo com non vivat rma die. Prob. ant. Vitis

tuti praemium, & culpae debetur pinna ; sed ignorat nemo,

plerumque, virtutem praemio, di culpam poena earere in hae vita e ergo die. Mai. nemini dubia esse potest , comid bonus effagitet tegiminis ordo, quod compensentur pro-hi, & plectantur improbi, nee minus juste Universum suis premus regit Dominus. Min. quoque omni certitudine pollet experimentali. Imo vel maximis, quod etsi culptam siro virtute honores, divitiae darentur, voluptates, &c. nonunt aptum eius praemium virtutis, Tum quia & ipsis conceduntur impiis; Tum quia e-emporalia hona ct insertoris ordinis ad virtutem, possunt propter virtutis bonum, α debent relinqui. Dicis eum Semista existimante, rati inationes istas esse duntaxat probabiles, at non demonstrat luas , quod virtuas hi ipsi est praemium per animi paeem, & voluptatem ἔ αδ eontra meratum sbi est poeta, juxta illud Aug. s. consess. cap. I a. Iussim Damine 'ira est . urpaeaasse sibi omnis

Contra. Tum quia haee omnia sunt proprietates virtutis, ct peceati r ergo ad ipsam spectant virtutis, vel precati naturam, non vero illius sunt praemium, aut poena. Sicut namque meritum est cot relativum praemii, ita praemium est C e 3 COIIe

217쪽

eorrelativum metiti; sed per id levium seret dicera, quod

ea quae sunt proprietates, vel quasi proprietates praemii essent metitum: ergo aequἡ ridiculum esset dicere, quod ea, quae ut proprietates, vel quas proprietates consequuntur ad meritum, essent praemium. Tum quia praemium est pro allieiendo ad utitutem, S plena pro retrahendo a eulpa; sed eonstat, pervet scis minime retrahi, eulpa per tale fasti. dium ex eulpa provenium: ergo non suffeti. Sands verum hoe esset . necesse minime seret , judices humanos animadvertere criminat res, ctu suffetentet proprio a delicio

punit 1. Diees a. cum Arriaga, ex hoe evinei, non quod durara in perpetuum debeat, sed tanto duntaxat tempore vivat

post hane vitam quoadusque praemium, vel poenam susce. rerit. Sed Contra, Tum quia iam praemium illud foret temporale. quod multoties ceu insertoris ordinis potest ob virtutis M. num, di interdum debet, dimitti . Tum quia Divinam ad

providentiam attinet ei tra miraeulum com pensate probos di improbosi ergo s haee reservantur post mortem, iam Anima naturaliter, de absque miracula manet post motis em . Cur ergo eodem modo non in perpetuum si dv. sabit.

Diees demum, ex hoe sequi, quid etiam totus H in .

qui honum, vel malum operatur, immortalis esse debeo ret. Sed Contra . Ut namque divimus tib x. q. 3. aret. 3. probari. An, potentias inorganicas subjectari in sola Anima Ho. mo litat operetur ut quod, tamen talium potentiatum ope. rationes operatur latione solius Λnimae. Ideo Acc. s. Quae causa platonem movit, ut quoniam videbat, optimos nullo insigni honoris titulo, nullo monimento de roratos, assereret . animos immortales osse ii praemium.

ct fructum aliquando pereepturos. Absurdum quippe esse, ut verus, justus, ct honestus labor, honoribus, praemiis

splendore rareat, si qua est in C o pietas, s quod numen,

quod talia curet.

saltantuν infensorum auumem . ε A Rgumenta nonnulla soluta sunt I. Phys. q. 3. art. 3. o. praecipud ad primum arg. Hrg. I. Forma , euius existentia est eorruptibilis , de Ipsa corruptibilis est ; sed Animae rationalis existentia eorruptibilis esti ergo flee. Mai. dicto ipso clarior est. eomnon. nis ratione existentiae forma perdui et in esse. Min pro Una, eademque est Hominis, de Animae rationalis existentia, Thomistis haerendo prineipiis de una totius ex iis sentia; sed existentia Hominis corruptibilis est, com Ho. reo corruptibilis sit: ergo&e. . Resp. nego min. Ad prob eadem, eodemque modo eonis veniens, nego, laesis, concedo maj eum min. Ac nego e .s . Existentia namque Hominis est propria Animae, quae eam erim municat materiae modo dissolubili, ex quo Hominis dissolutio provenit. Inst. Pe sectioil modo existit totum eompositum Hominis, quὲm ejus Animai ergo s eorruptibili modo existit Homo, Λ sortiori dee. prob ant. Quoniam persectiori modo existit totum, quam pars: ergo dce. Resp. nego ant. Ad pt dico, verum ese ant. quando nulla ex pati ibus est quid eompletum, ut est Anima rati natis, quae ut quod es quid ecimpletum, licet quid ineompletum ut quo , quatenus est eminenter vegetativa , de sensitiva. Coneta. Persectilis ekistit Anima unita eorpori, qu1m ab eo sejuncta; sed unita eorpori non est existens per se ut quod r ergo multo mi sis separat a . Prob. maj Status separationis est Anima piae et naturalis saltem t ergo flce Resp. nego mai. Ad prob. dist. ant. est praeternaturalis praeternaturalitate misectionis dandae , concedo , perse. Et limis habendae, nego ant. de eonseq Separationis status est Ammae praeternaturalis, alio quasi aliqua et desit per. sectio habenda per unionem ad corpus, sed quia et eoanaturale est, dare e rpori persectionem sui esse. . Arg. a. Eandem oppugnando rationem. Rationalis Anima quamquam non dependeat 1 eorpore dependentia causali, dependet tamen dependentia Measonali tanquam ac ditione sine qua nonr ergo die. Prob. ant. Rationalis

Anima in primo reseri esth non dependeat I materia dependentia ea utili, cum fiat per ereatio em, dependet tamen ita, quod saltem naturaliter nequit seri extra materiam : ergra etiam di eonservari. Ant. est Mei dandum, Deus quis Origenis lib. r. Periarchon e. r. posset profiteri

haeres m a Platone haustam, quod .ationales Animae sat

ab aeterno eorpore antiquiores.

Cons. Anima rationalis tametsi non dependeat a materia, ut a causa materiali; dependet tamen in genere causae snalis, quia Anima ordinatur ad dandum esse materiae,

dc est propter illam: ergo nequit subsistere sine illa. Ut g Sonus, impulsus , cte. desciunt , non ex des.

eientia, nee ex adventu alicujus, nee ex desectu eonservantis, Mod vero sponte sua in multorum sententia : ergo de idem diei de rationali anima posset. Resp. ad arg. nepo ant. Imo Salm in Theolo els I. p. ln ira 1. de Inear. disp. H. duh uni eo g. 3 eum aliis propugnant, quod Anima rationalis sit in aliquo priori creata antequam materiae uniatur, de quod pro priori existat. Λdprob. nego iterum ant. Quod si id nusquam factum est, ideo

est, quia nihil id requireb t. Sicut namque potest exuamateriam naturaliter eonservati, ita & extra illam et earr.

Ad proh autem antecedentis di eas, aliud esse, quod potuerit, aliud vero quod fuerit. Primum est uerum, secundum salsum esse fides docet. Ad Cons nego ant. Λd prob. dieo, ordinari ad materiam ut ad finem duiuaxat eas ι in quo nulla importatur dependentia. Finis autem proximus ecus traria est sua operatio, seu potios i psam et Anima ut opeians. Praeterea ev hoe soleim sequitur, quod pendeat a possibilitate, non veto ab exereitio maretiae , uti dixi loco citato ex x .Phys. ad s. arg. Λd id, quo urgetur Resp. quAd quando dicimus, foris ream dehcete vel ex deficientia subjecit, uel ex sublatione subsecti, vel eausae, &e. Iocuti sumus de forma , quae est de genere permanentis, non vero deformis habentibus esse transens, cujusmodi sunt actio, sonus, impulsus, dic Diees est oppugnatio rationis probantis illam min. ad ductae I. Phys relato hic num. 3 l. Ideo per nos Rationalis Anima est immortalis , Ac a materia independens, quia com discernat inter res materiales , Ac corporeas, debet omni materialitate carere: Ec rursus quia iam attingat, saltem per discursum spiritualla, ut Deum, de Angelos, debet esse immaterialis: de ulter i eis quia eo gnoscit res in universalii sed rationes istae minim4 evineunti ergo &c. Prob. min. Et mimo qud ad p. p. Tum quia Λnima cognoscit omnia entia, omnesque iubstantias; & tamen non sequitur, qaod in se non si ens, dc substantiae ergo neque ex eo, quod&α Tum quia Anima rationalis, & Λngelus

discernit inter omnes res spirituales; dc tamen non sequit ur,

non esse spi rituales: ergo a pari lce. Tum demum quia si ratio ista valeret, sequeretur, quod Λnima nostra, ei uiaque intellectus non essent forma conjuncta corpori. Siquiisdem Lingua tametsi non dependeat ab humore cholerico amaro; quia tamen ei conjuncta est, nequit tum caeteros sapores discernere. Prob. m d illa min. quo ad a. p. Tum quia ex eo, quod Anima per discursum cognoscit Deum ut actum putum absque reali potentialitate non sequitur . esse eam in se actum purum . Similiter esto per discursum eognoscat. Αngelos esse immateriales compleid, non sequitur, eam scesse immaterialem complete per negationem in imationis materiae r ergo pariter ex eo, quod spirituales rea cogno- stat non sequitur eam spiritualem esse. Tum quia visus alistinetit Coelum incorruptibilem , nec tamen visus ineolr ptibilis est. Tum quia intellectus cognostii tes seeundam earum esse quidditativum , quod est aeternum tum 1 parte ante, esim a parte post; de tamen non sequitur, quod Animast aeterna a parte ante. Tum demum quia nonn si per spe. cies rerum materialium res immateriales ecignoscite ergo poti sis materia lis est direnda. Prob. denique illa min quoad 3. p. Tum quia ex eo, quod potest cognoste te res in universali arguitur, quod immat .rialis sit ergo pariter ex eo, quod res in particulari dignoscit, arguas, quod materialis sit. Tum quia ex eo, quod intelletius dependet a subiecto spirituali, quod est Anima, non sequitur, quod non possit cognoscere ens spirituale iraeommunit ergo etiamsi a subjecto materiali penderet, n risequeretur, quod non posset cognoscere in communi eras

materiale.

218쪽

Re nego min. quis ad omnes partes. Ad t. prob. primae

partis dato ant. nego conseq. dc paritatem . Discrimen est , quia ratio emis, substantiae, &e. non importat limitatio nem e vel usuam eaetetorum entium in esse intentionali , eo in sint periteata communia limitatis, de illimitati a reis bust bend oeroratio entis materialis. Ad a. dato ant. nego eon seq. Disparitas est, quia spiritualitas, Gu rati quaedam a materia abstracta . quandam importat infinitudinem negat τὰ , maioremque proinde amplitudinem di ideiret non vetat, Λnimam fieri quodammodo omnia in esse intentionali. Ad 3. nego sequ. lam . Ad annexam prola dato an . neisgo conseq. Dispalitas est, Tum quia Anima ita est eoriaporis actus, quod eius intellectus non est corporis actus. tit habes ex dictis in exordio sib a. q. I. ari I. 11 . 3 sub num. 1. Tum quia Anima unitur eorpori ut ab eo independens, reptaeeise , ut illi det esse . At qualitas illa unitur subjecto .

ut ab eo dependens, elim non sit per se existens. Ad prob. Geondae p nego eo seq. dc parit. Discrimen est.

quia . uti nuper dixi, spiritualitas illi initationem quandam

obtinet.

Ad a. Res p. quid proportio inter cognoscens & eognitum est in ratione immaterialis ut uniri queant: non in ta

tione aeterni , infiniti, lneorruptibilis, &e. Ad 3. eadem est disparitas. Praeterea visus esti coelumineorruptibile attingat; non tamen ut incorruptibile at tingit . Λου ult. dleo. quod e noscimus per rerum materialium species immatelialitatas. Praeterea esto per rerum materialium spedies e nciseamus, cognoscimus tamen reflexetit immateriales, de a materia seiunctas. Ad a. prob. tertiae partis dato ant. nego cons . di par. Distri meo est, Tum quia ut infraq. . art. 3. dicetur, in tes soctus indirect/ duntaxat e noscit singulatia . Tum quia E persectio pensanda σenit ex nobiliori cognitione, cuiusmodi io Anima nostra est cognoscere rea in univer. cili. Ad a. iam dicta est spiritualitatis amplitudo.

g. Arg 3. Operari sequitur ad esse, illique proporti natur; sed omnes operationes Animae rationalis sum coromptibiles, eeu aecidens fluidum ergo die. Re . primitus , quod aptatur eum debito Inseriotita eis ordine. Non est enim novum, quω causa suum superet essctum . Praeterea dieci, quod sunt corruptibiles .

modo tamen incorruptibili elicitae: non seres, ac res materiales modo spirituali, & immateriali a Deo, de Λ n.

gelo attinguntur.

s. Λrg 4. aut horitate Philos qui sui g. Phys vidimus

posuit mundum ab aeterno cum generationibus. Qua ex

re insertur, suisse infinitas elapsas generationes humanas: ergo vel dicendum est. sensisse, quod infinitae in actu editatem animae rationales, vel quid rationalis Λnima eor. ruptibilis st. Praeterea hie 3 de Anima tex. s. inquit . quod intellectus passivus, est corruptibilis, di sine hoe nihiI intelligit Λnima . Rursus i. Ethie. eap. aci. reprehendit solo. nem , eo quod veram Hominis seliditatem dixerit , esse post mortem Et linem lib. . eap. 3. inquit. post mortem nee boni qudplam esse , nec mali. Tandem a. de Gelo capta omne, ait, qu/d MItuν ου mona suteli t iaν .Hane in re Philosophum aberrasse , ae ea in sententia Liae . quod mortalis fit rationalis Anima . oessent comis plores inter quos plutarchus lib. r. de placitis cap. a. Iustinus Martyr, Greg. Nisi . Teodoretus, Alekander Aphrodisaeustos Dis Peripatet leva, se etiam arbitratus est noster C

no. de Caiet Me 3. de Anima , eus ramen pugnacissim/se opponit noster Batsholomaeus Spina quadam speetallap logia de hae mater a. Et re veras. a. e tra Gentes cap. 7s. autumat, Arist. do isse , rationalem Animam mmortalem, cum plures ejus ad hoc adducit Angelicus

authoritates.

Hervaeus, Semns, Niphus opinantur, quod Arist quam. quam propensior fuerit in sententiam asseverantem , Animam rationalem esse immortalem , tamen ancipitem suisse dieunt, nee quiequam determinatis statuisse. Quod eol. ligunt duabus ex epistolis, quas ad Λlexandrum scripsit, in quibus lubricd loeutus est. Uerom enim vera haud probabile mihi videtur. Atl-stotelem errore trinum fuisse, aut dubio vexatum, ubi alii veteres Philosophi relati num. I. veritatem attigerunt.

Qvid etiam visum est Philopono, qui redi. ε L quotquot

oppositum de Arist. dissa mane, eos ealumnlatores appellat.& tex. 66. eos deliros dicit. De quo videatur P. Abbas D. Clemens Tonsus Monachus ex g. congregatione S. Syl. vestri suo in opere ita lie8 edito, eul epigra me deIIIndia Orientale Gent Iesmo eos rata tom. I. dist. a 3. divisione quinta pag. gr. de seqq dc magis ibi dise. a . diuisone prima de seqq. Th. non solam a. contra Gentes citato ,

cap. s. versim de opuse as. Et re νera eompluribus ex ejus loeis deprehenditur Animae rationalis immortalitatem minitia ignorasse . Quan

iarruptibin . Intellige nomine intellectus ipsam Animam rationalem, Ec nomine Animae ens animatum, com partes Anima non habeat. Item in hoe lib. 3. terri haec is hei r eum ιnteluctus debeat esse an aid immarenati aporet ut ramoνι non m se taν , dc tex is . c ac. affirmat , Ititellectum esse separatum, di immortalem , ac perpe

tuum a

Ad r. autem iam diximus in P s. posuisse Mundum

ab aeterno humana dempta genes . Quod s expres eam non meipit; implicit/ tamen id saeit, ex era nimirum quod statuit immortalem esse, de ex alia parte infiniti in actu possibilitatem improbat Ad 1. Resp ex D. Th. ibi Phllos nomine Intellectos pans vi sumere cogitativam , ceu Phantas am . quae dieitur intellectus assimilat Iud . & participati v ἡ quandam per a Gsmilationem, de participationem. Λd 3. Resp denegasse beatitudinem totius Hominis ,

quoniam mortuorum res ut rectionem, ceu supernaturalem, minim/ attigit. Caeteram cap. a I. sequeauiso mortem , inquit, Diras praestans hsmos ollinere he tittiis nem .

Ad ult. Resp. ibi loqui de rebus materialibus, habentubus principium per generationem. o. Λrg. post temo Anima rationalis est ex nihilo: ergo suapte natura in nihilum ab intrinseco tendit, nisi ab extrinseeo manuteneatur

Ad hoe in quo exultabundum qucindam audi si quendam Minotitam eonventualem dist consequens tu ab intrinisseeo eveludente extrinsecum savorem spemalem, vel spe iacialem manu tentionem nego generalem manu tentionem ,

eoncedo. Vide dicta abund/ sub num. 3. eontra Arria amice. de hie appliea. a. Si petas per modum objectionis, quomodo Rahi malis Λnima sentire dolorem queat, cum immortalis si, quem tamen sentire certum est , quia ea a corpore se mota, eorpus nihil sentit. Re p. dolorem, aut delectationem percipere quatenua est eminenter senstiva. Uel displicentiam, aut eomplacentiam habere de laespo, vel utili sui eorporis; quia estes amic8 satis unita . Ob perelpiendum veto , quomodo rationalis Anima se parata si perseexistens, vide dicta lib a.o 3. art. 3.11. Ex dictis collige , quod si Caiet. luper eap 3. Ee. elesastes dieit , philosophorum neminem Animae ratio innalis immortalitatem dem strasse , loquit ut de antiquis

Philosophis. Caeter m p. p. q. et s. art. a. propugnat ratio.

nem S. Th. quae ex Λristotelis doctrina locis nuper citatis ad 4. hausta est.

perfectisnis .

LM art.1. diversae speeiei Λnimas esse in persectione inaequales. Modo de rationalibus agimus animabus, quae eiusdem speciei sunt.. Annuunt Durandus, Toletus, Conlmbr. de ex nostris sortinas, de Solo. Λbnuunt vero Caiet. p. p. q. 83. super art. . D. Th G. preolus in a. sent. dist. 3. q. unica, Ferrariens s , Bannea ,

de communi da Thomissae.

219쪽

u. II.

Non omnes animae rationales sunt ejusdem

perfect sonis subsanslatis.

a. 'DRob. ratione S. Th. p. p. q. 83. art. 7. Tunc formae L non sunt aequalis petiectionis , quando una est persectioia Ita persectione substantiali ; sed inter rationales Λnimas pluries una est perfectior alia persectione substantiali tergo die. Prob. min. Tune una forma est alia persectior persectione substantiali, quando est persectior in sui substantia, sed interdum una rationalis Anima in suae substantiae persectione excedit aliam t ergo die. Prob. min. Accidentia persectiora , dc proprietates sequuntur ad substantiam persetiiorem in ratione substantiae ; sed nonnunquam uni Animae competunt accidentia persectiora, persectioresque proprieta. ter, quam alteri r ergo die. Miu. experimento est palam. Qui namque melius,idest per spieaei is, intelligunt, persectioisii pollent intellectu. Mai. prob. accidentia, dc proprietates sunt proprietates substantiae in ratione substantiae r et-go dcc. Dices, quos omnes Animae seeunddm sui subitantiam sont eisdem substantialis persectionis, V. G. Anima Christi eum Anima Iudae, licet extrinsect una sit alia persectior,

quatenus in una organa eorporea sunt melios di spolita : non secus, ac etiam citharoedi in arte ei malletandi petia limelias eorum alter citharizat mediante meliori initiumeato .

Contra. Quandoquidem sui S. D. inquit Corpus meissilis dispositum, de compositum sortitur Λnimam meli

rem : ergo ex hoc sequitur, Mimam extare alia sub laotialiter periectiorem. Pi ob ant. Corpus alia in i pecie me.

lio, dispositum exigit Animam substantialiter specifice petistichiotem, V. G perseetiorem iubstantialiter specific4 Animam obtinet corpus equinum, quam Λnguis r ergo patuet corpus melius dii positum numerici eandem intra speciem, petit Λnimam 1 ubstantialiter numetiee pet sectio. rem inita eandem speciem . 3. Pr b. a. Eandem intra speetem extare possunt acciden.lla accidentaliter persectiora : ergo pariter eandem intra

speelem dati possunt formae subluntia las sub tantialiter perpet sectiores. Dices, discrimen esse, quia substantia non suscipit magis, de minas, hene vero accidens. Sed Contra , Tum quia dc ex accidentibus nonnulla non susci piunt masis, deminus, ut quantitas. Tum quia num. 6. ad ult. infra videbis, inde minima sequi, substantiam suscipere magia, i cminoa. r

Sutuatur argumenta ex advos facta . . A Rg. r. Rationales omnes Animae eiusdem sunt spe.

0 eiei ; sed si una solet alia substantialiter persectior,

i talis pei sectio rei est illius persectio ess entialis r ergo sidcc. Piob. ant. Substantia rei est e flentia rei t ergo satiliter dic. Resp. nego min. Ad prob. nego ant Si sormaliter loquatur. Ad prob. dati. ant. materialitet, Ec entitatiud , conredo, sor maliter, nego ant. Ac conseq. Ut namque fert Gonet 3. p. tract. de Sacramento Euchar nitae disp. r. vesti. gando, num omnia , quae proferantur verba in earie sconsecrassene fiat de consecν ιιonis essentia ; expendunt

pleiique Nostrates, discrimen esse inter substantiam, ecessentiam tei . Nuntitilla squidem lubstantia sunt, quae es.- sentia iaminime sunt, v. G. partes omnes integrantes, puta in Idcini nasus, digitus, ece. sunt de substantia Homi. nis, nee tamen Iunt de Hominis essentia . Simi iter apud noti vulgares Theologos satisfactio censetui pars substantialis, non tamen essentialis Sacramenti Poenitentiae. item in sorma absolutionis vel ba illa a peccasis ιtiis censentur subliantiana, non vero essentialia . Ita etiam in hoe caludicimus, aliquam extare pet lectionem substantialem, quae egontialis non sit, nec proinde speciem vati et . Contra . Rerum essentiae, uti Philos inquit tum libri. hujusti act. de An. tex. O. tum 8. Meth. tex. parietet 3 o.

sunt scut numeri ; sed numeri omnes inaequales sunt spe .ciei diversae : ergo animae omnes inaequales in persecti ne quomodocunque eis conveniente debent esse species diversae.

Resp, nego eons . Non enim dieitur, qudd substantiae, sed quod essent lae sunt seut numeri. Ob idque eum pras uio illa essentialis non sit, ege. Inst. ex dictis sit. Extate neqtieunt plura individua di versae speciei aequalia io substantiali persectione di ergo ab opposito, dea pati dari nee poterunt individua eiusdem speciei inaequalia in s ubstantiali persectione. Res p. dat ant. nego eonleq. diserimen est, quia iudividua diversae speeiel diveis stant ut per aliquid, quod est de eorum essentia, nimirum per differentiam speelseam essentialem r Idcirco diversitatem obtinent essentialem , proindeque inaequalita e n essentialem, de 1 sottiotl substantialem. Caeterum individua ejusdem speciei esto disserant per aliquod non essentiale, sed per aliquod aeeldentaliter se habens ἔ tamen hoe, quod respectu natulae are identaliter se habet, est quid substantiale r quemadmodum esse aeneum, vel argenteum respectu sigilli aecidentaliter se habet; dc

tamen esse aeneum, argenteum, Ece. est substantia. s. Λrga. contra dictatium a Si corpus seeu lim quod est melios dispost uni sortitetur Aniciam persectiorem, se retetur primo, quod haec numero Anima transmutareture impellectiori ad persectiorem ; sed hoe propugnati mi ni md potest, secos etiam Anima e restetet, dc diminuer tui : ergo Ece. Sequela prob. Experimento namque comis petimus, variari temporis decursu dispos tiones ear potum,ae complexiones . di juxta huiuscemodi variationem non

semel majori pollere ingenii acutie, nonnunquam hebetari: ergo si &e. Secundo sequeretur, quod si eorpus solet in onstruosum ,& Λnima monstruosa seret. 3. quod de Animae aliae male u-litii, aliae sceminini sexus essent. Nec Anima B. Virgi. nis . quae caeteris omnibus persectior dempta Christi Anima, suisset sceminino, ceu Imperfectiori sexul, eonveniens .

Resp. aliis missis responsa nego min. Ad probationes omnes, dieo, nos loqui quΛ ad empus per se persectios

dispositum. In adductis autem ab opponente est per arei. dens . In prima quidem . Etenim quod temporis lapsu eor. pus meliorem acquitat dispositionem, quam non obtinebat antea, in per accidens ; quia nimirum antea ad debita cinondum pervenerat aetatem, & quantitatem. Similitet quod corpus interdum deteriorem dispostionem acquirat est per aecidens, nimirum propter extrinlecum aliquod mis, tum, ex quo etiam valetudo deseit, de aegritudines occa.

sionem sortiuntur . In a. etiam. Per acat deos namoue aliqua ex indispos . tione materiae coepus evenit monstruosum . Quc madmodum de alte factum ex ligno haud sumetenter exsiccato eur. vatur, ac deforme evadit. In tertia quoque . Siquidem corporis differentia seeun-dtim masculinum . & scemininum sexum , evenit per aeri. dens, cum tamineus sexus per accidens duntaxat haheatur. Uti namque docet S. Th. p p. q sa. art. I. ad i. petrespectum ad naturam particularem sceivina est aliquod deficiens, dg occasonatum , quia virtus activa , quae est in

semine viri intendit producere ses simi e secundum ierum :Ob idque, quod gignat ut tamina est per accidens, id est

proptet virtutis arilvae debilitatem, eo quod semen non est perfect/ decoctum , praesertim dum ventias flant australes, ut in lib. de animalium generatione dicitur . Vetum est tamen, quod relatὰ ad naturam universalem no a est quid pute occasionatum, sed est de intentione naturae ad opus

generationis. Idem habet q os . artar. ad a.

Λd id, quod subdebatur, quamquam non suetit, qui

dicere minime' dubata velit, Λnimam B. V. non e Datu taliter , ted vel praeternaturaliter , vel supra naturalitersuisse scemineo unitam corprari. Coti sultius tameti dico , fuisse e naturaliter unitam litat adeo persectam . quia per accidens fuit, quod corpus illud sediminei even ria sexus , iuxta nuper dicta.

s. Λt: postremo. si una daret ut rationalis Anima alι aper se Aior substantialit .r, sequeretue, quod subsantia susciperet magis, dc minus ; sed opposium est substantiae

proprietas : ergo die

Res p. nego sequelam euius oppositum pal.im est in imis divellae speciei : eciatio uti, quia, ut in Logica tal m eae

220쪽

Liber Tertius.

ponendo substantiae proprietatem dIalmus, aliud est dictis re, unam Animam esse magis substantiam, quam aliam ,& aliud est dicere, esse substantiam magis persectam. r. Quod de rationalibus animabus est dictum, idem eum proportione de Equinis, Leoninis , dce dicendum.

QUAESTIO SECUNDA .

Da I festim ag/nse , o Possibili. Duas hie eontroversas ventilare mos est, quarum pilisma est.

ΛRTICULUS PRIMUS.

u. L

a. TNtellectus Mens non Ideo agens dicit ne, quas agat, I idest causet eognitionem; sed quia reducit intellectum possibilem de potentia ad actum. Nee intellectus possibilis Ideo dicitur possibilis, quas esset in potentia objectiva ad

eae, sed quia est in potentia, ut per intellectum agentem redueatoe de potentia ad actum operationis. Diel tur etiam possibilis, quia dum ad actum reducitur passive se habet, scut etiam recipiendo in se e nitionem, quam es ieite re ei pere namque est quoddam pati. a. Extare hujuscemodi intellectum Agentem universi

annuunt Peripatetiet eum D. Th. p. p. q. rq art. 3. eontra Durandum . Quandoquidem pus est extate prine pium

aliquod plodueens species intelligibiles: sed istud haud aliud

est, quam intellectus agens: ergo Ece. Mai. in eo su aistur quod supra lib. a. q. r. adversus eundem Durandum probavimus speetes intentionales. Prob. min. Smeles Intelligibiles nequeunt immediate emei a Phantasmate, nee ah aliquo sensu, quia speetes intelligibiles debent eae fimpliciter spirituales, non sectis ae iple intellectus possibilis sim.plicitet spiritualis est; sensus autem, de Phantasma licte

comparative ad res omni Amateriales, & insensitivas sine spirituales; tamen absolut8 sunt materiales. 8e eorporei. Et multo minus obiectum materiale. Igitur &e. 3. Objicies. r. Noti extat sensus agens , - dtintaxat sensus possibilis: ergo a pati&e. Quemadmodum num qu

se habet sensus ad sens bilia , ita intellectos ad intellig

seq. dc patitatem. Disparitas est , quia lotellectos eom si spiritu sis, de universalium, nequit actuati me phantasimai quod est singularium; nee per quamcunque spretem sens bilem, quia omnes materiales sunt: Idcl eo requisltuae intellectus agens, uteil illis alias puri res e clat. Serus autem, eeu ille, qui materialis , de corporeus est, potest immediatd reel respectes immediata pi ductas ab obiecto, quod virtute corporis ecelestis agendo actione formae producit species minas materiales, ut dictum est lib. a. q. r ,rt. .

β. II.

CONCLUSIO.

L eetur eommuniter eontra platonem, eui placuit, intellectum agentem esse ideat, & eontra Λvicennam, qui censuit, esse substantiam separaram , nimirum intelligenatiam aliquam infundentem species, sive habitum prim rum principiorum a tali substantia separata in sum . Prob. Hujusmodi speeterum intelligibilium e meientia non excedit Animae nostrae vimi ergo Anima nostra me di ante aliqua sui potentia potest id praestate, adeoqne rimeesse non est ad hoe idetis nunere, aut substantiam aliquam separatam. Αnt proh operatio eum dependentia a phantasinatibus est illi maxim8 connatiualis pro moe statu; sed huiuscemodi essicientia specierum intelligibilium est opera tio cum dependentia 1 phantasmatibus t et gu die. Prob. I vero ρ διἱ Tol. III.

min. species Intelli χἰbiles pro hoe statu sunt mactae alens bus; sed abstractio a lensibus est operatio eum dependentia a phantasmatibus: ergo&e. Prob. Μai. Res, quae debent eognosci, vel sunt spirituales: Et istae, tam prohoe statu non eognoscantur, nisi per speetes telum sensibiollum ab Anima nostia, quae omnia pro hoe statu e gnoscit per connotationem ad sens bilia obiecta te ius namque obiectum proportionatum pro hoe statu est quidditas senstilla ut dieetur insea j earum species debent esse a sensibus abstractae . vel res cognostendae sunt materiales, dc lens biles ἔEt tune euidentissimum est , species esse a sensibus ab

stractas. .

Si dicas, Ideas, ex substant tam separatam concurrere ut

eausas universales.

Contra est . quia eausa tint τersalis producit effectus suos saltem persectos media eausa particulari, quae isto in easdalia excogitari haud potest, nisi intellectus agens. s. Secunda pars est eontra Niphum, Majorem, suarer, Rhulensem, de alios. Et Prob. Potentia distinguunt ut per actus, EU objecta, ut vidimus lib. a. q. s. art. a. quod ex verum saltem ii post. etiam Adversarii annuunt; sed intellectus agens. Ac possibilis sortiuntur actus, de oblecta speciei divertar ergo ι ea in litet inter se speeisredistinguuntur. Prob. min. Acius intellectus agent is est saeere species intelligibiles, actus veri ipsius intellectus possibilis est intelligere mediis speciebus intelligibilibus. Similiter objectum intellectus agentis est intelligibile in potentia , ut faciendum intelligibile in actu. nimirum est aliquid actu materiale, ut ex eri aliquid fiatim materiale; obiectum veto intellectus possibilis est aliquid

in actu immateriale: ergo die. Eu quorum etiam obiecto. rum 'eelsea di perstat ε sequitur, ese diversos actus, cam ab obiectis actus speeiscentur. Sequitur etiam . tales actus nullatenus posse eae inadaequatos, vel subordinatos, eum versentur ei rea obiecta toto Ceelo differentia, nimirum ei tea materiale, fle imma.

teriale . Uid. etiam lib. a. q. 4. art. unico si. a. num. A. .

Cons. Quemadmodum in genere naturali materia prima est potentia passiva seeptiva omnium formarum natura

lium , ita intellectus possibilis spititualis est sustem iuua mnium formarum . nimirum speeterum intelligibilium: sed materia prima realitet distinguitur ab agente, per quod reducitur ad actum: ergo etiam 3ce. ai 3 q. III.

A. Α Rg. r. contra a. p. ab ineonvenientibus. Et primo an si intellectus agens realiter distingueretur posta hili , sequeretur, quid ploducendo speciem intelligibilem .in intellecta possibili ageret extra seipsum ; sed hoc est eonistra rationem actionis immanentis: ergo dce 'a Tali sint ei.

sectos agens temaneret frustraneus in Anima separata. . 3. Estiaret intellectas non potena intelligere: sed hoe iam vanum est, quam vanum esset dicere, quia eaerat Ansus non valens sentire r ergo dce. Cotis. Talis intellectuseeu nulliugeri emno itisus, esset ad omnia indissetens: ergo non poss et produeere speciem Meterminatam hujus, vel alterius rei. Praeterea haud xx-plinabile scires, qualis persectior ex eis foret. Ex una enim parte videtur persectior intellectus agens, chmomne acti mi si persecti passis o. Ex alia parte sidetur persectior intellectha possibilis, reu intellectivus. Resp. ad a. dist. maj. extra sethsam extraneltate supposti, nego , seeos necto maj. & distincta min. nementis . Etiam namque actio nutritiva agit in alimentum, dg actio generativa agit citea generationis materiam. Ad a. Resp. quod quemadmodum remanet in Homine potentia augmentativa etiam post congruam aequisitam quantitatem, nee est superflua, imo in corporibus Beatorum remanet potentia nutrit ira, augmentativa, de tene.

rativa, quia supersua fit, ita remanere potest intellevius agens; quia ad hoe ut super suos non sit, lat est, aliquandosuisse ad suum actum redactum. Vel etiam dici potest, remanere ad ornatum.

Λd 3. dieo, nullum esse Ine veniens, quod exter in tellectus agens non intelligens; quia dicitur intellectus, non ab intelligendo, idest eficiendo intellectionem, sed a in ducendo intelligibiles species. Ad prob. annexam, nego Dd eon seq.

SEARCH

MENU NAVIGATION