장음표시 사용
21쪽
aduina rea 3-ω non ualentes coire, opere π eium esset, peius quastam lubitariones medio tollere eetantes ad huius-- modi operariones, ueruati: non 'imnsam nil nis Iunga pdigressioHeste ros terea impurisid Iire datione dasequentiem intem dimittam:& in Maesenti illud, sinestaicere, quando aesari ausiores loquebat tui ori aquis tantum ferreis, non eximixtis qualitatibus existeritibus quae Ri-ixtio uariasproducit operationes pro si ngulae cuius ne imperan tia rati Mis,udidem Aetius aerusdem c apilix, Mi praesens aqua dem instrativisi nauabui siemibusanrimo ferri S altumnis pasticipatione tibi elangit qiiovimu- metare uuae uolens afferamituricum. rinfum tuo confirmatio ne cujuscunaque effect is, idemque seruabitur oria in effectibii aliam a a praeritin bH igituraqua .ptimo,.α principaliter d)stralis calidae: membrorum naturaliqm succurrit; secundaciis are tem taucta in armui eius ioperatione propter aluminis portio 'nem ii tirint seigidardyuasiae, & propden hoc redditu oni, latina rict uir menbror Πι deI- iptouocat appeti una asoninumaonestua; scputiunilangustiira, quacunque cor ππω parita pira ueniat, mirioueu Tenum lassitudici ioc να λες suce. bivor maias optari carni sitat aurabatur, iatilere Fam sima aegritustines abinumarabiis adustis exestatuodc abies. uti ercisaiada ita, recurimosiotrines ini re ssalas enm tbota ne 'A
frig ditas in eo introducitur,& inde extendiciu ad alio Fustor corporis, talidae igitur drseratiae conserre hanc aquam non est,
22쪽
deridcbo quia propter siccitatem moerarum cum reddatur ha C iaqR copio tiua membro rum naturalium, ex conssequenti
23쪽
tanc aquam ad propriae Residentiae locum, qua eo nita.tilitate, Dominus vincentius vix hius eum alliis conciuinus Gaetania male affectis ad Mec balnea accesserunt. Abexpuitione sanguinis liberatus fuit anno ico . per ebibitionem aquae balnei ma--i, de fieuncellae Alexander perutinus sutoriam arte exercens, Met passus esset hii a seetii per tres annos cum dimidio, ut retialis;& licetiam aecessit anno soquenti pro confirmatione salutis. Sed hoc consequi posse per has aquas non est mirandum propter aluminis conditionem fluxum sanguinis prohibentem, qua m diante si ut etiam abscinditur uimius fluxus n enstruorum , it 'potest mederi renum lassitudiui, de gonorrhe, decerte succurrit, vi cognouit Dominus Vincentius de Martellis anno rsio. dum
se his aflectibus liberatu fuisse significavit Domino Scipioiii fortiguerre Praetori tunc temporis sancti Cassiani. Arenulas expelli ab aqua seu essς praeter Andream de Comitibus Aretia adest etiam Dominus Scipio de Gabriellis Senensis,qui testis cara
non verebtur, quantam utilitatem perceperit ab hac aqua in occasione a renularum, quod aequira a virtute sibi relicta a principio mineratum, nec non etiam ab aluminis conditione,&a serrea ipsa minera materialem causam arenui lartim purgante, ω
sermalem corrigente; sicuti per easdem rationes suceurrit etiam carnostati cum coniunctione aquae balnei misit participatae vrea minora; & hoc manifeste apparuit anno I o3. in Paulo F nenti Mereatori, qui annum agens vlira quinquagesinum, pr missis mutis alijs remedijs absque ulla utilitate,tandem ad hane aquam tamque ad sacra mane horam accessit, & eius beneficio abboeaffectu liber euasit, & eum vidi anno sequenti reuersum ii delicissimo statu pro confirmatione recuperari salutis ad potis huius aquς. sed qnid dicatarde felici recordatione Domini Franeisei Cap ij Vnici mei Patroni l sit inibi quaeso datum in hoc
casu duo apponere exempla, tum quia res est mos ni inementi; tum etiam quia exemplum hoc est mirabile inter Alia laborans agitur Dom mus Franciscus boe affectu ad tallem statu peruenit, ut da ipsius vita ambigeretur, dum annum agens ultra sexagesimum, iemiuiusus ad cnctum Cassianum anno Isor .seeontulit; unde postea praeter spe omnium accessit- talem adeptus sanitatis
gradum, .l anno sequenti resierat piis confirmatione acquisitis salutis: & ad eius imitationem deinde multi ex Florentinis P. trici js frequentant haec balnea. Hoc tamen fatendum est,quanta deprima
24쪽
secunda vice Dominus Franciscus usus fuit ch ru nuxilio, ut aquam possiet secutius emittere, quando fuit in praealligato Paulo, imo vir istemet absente reddere inori posset aquam secundo die propter humorum concur uicitus angustiam, siringa usus maximo cum detrimento ecreuersus exhibui ei ultra mediam libram olei amygdalaea dulcium. α statim eum inmergi iusti in balneo Caidaneae, ae ad umblicum per spacium unius hora , cx quo postea contatus fuit tale beneficium mingendi, ut deinde redde et aquae aliqua dissiculiate. Dissen etiam sanare quilibet facillime:dct, dum considerabit has seuncelle mineras priino vi purgan raeditas est e, mox stiplicitatem sua siccitate inducete , quandisquiritur in huiusmodi affectu, α visum fuit annis elapsis ia1Iue hi spano, qui cum pastisesser hoc morbo per septem mens, per ebibitionem huius aquae liberatus fuit, idemque assiduὶ perior in incolis etiam in tempore hyemali. Quod humoribus iustis prouenientes aegitudines sanet, Sc culaneos omnes humo: s resoluat, quotidie cernitur & precipuὸ colligi potest ex cari inibus Reuerendi Ablatis Dominici Perinci ab Anticolo camano appositis in prineipio huius operis, in quibus fatetur herere se liberatum fuisse hoc balneo, quamdo vana fuit quaecunq; lia adhibita medela. Vlceribus vescae, & urinae ardori prodesse anc aquam pro certo habendum est, cum demonstratum fiteriti duiuare carnositati, quae dissicilioris est curationis, licet ista assectio fit etiam curatu dissicilis ex Auic. son. primi lib. cap. gisserente, utilitatem ex aquis thermalibus non sentiri in viceribus vesicae imo quandoque magis dolere, donec accidens aus ratur, nihilominus conferre hi affectibus cognouit felix recordatio Domini Alexandri Barberini, & propterea dum vixit, quottannis hac aqua usus fuit; & non tantum hunc effectum praestae assumpta in proprio loco; sed etiam quaedui in vasis conseruata. fuit sicut se expertum fisisse in Domino Nicolao Cimenes Excellenticinius Benedictus Ponta Senensis mihi retulit anno i6io.
succurrere etiam assectui diabetico ob comunem minerarum co citionem exiccantem, re corroborantem vidi anno Iso8. in Rosito Baptistae, A quapendentano,qui occasione bubonis laborans hoc affectu per assumptionem huius aquς liber euast. Quod tandem morbo gallico confarat, licet videatur absurdum, & contra comunem opinionem attestantem fugienda esse balnea his, qui . C morbo
25쪽
morbo gallico patiuntur, vel passi fuerint, nihilominus rationec hendetur non esse admiret radam hanc opinionem in hoc balneo; authoritatibus deinde confirmabitur limitandam esse, & vltimo experient a Ratione inprimis probatur: quia morbus galhcu cum sit intemperies masiam sanguinis innciens, unde posteac chochymia naicitur, a qua pastulae, minores, ulcera, doloresque dependent, haec aqua corrigens hepatis intemperiem corigit etiasanguinis massa: remota enim intemperie ab hepate qui est fons, ει origo sanguinis, remoueri etiam a massa tinguinis est necessarium,& propterea confert aqua ficuncellae in orbo gallico Auth ritatibus deiuvare ostenditur dicti opinionem ho csse absolute a mittendam. Guglielmus namque Ron doletius in libello inscritio de morbo statico cap. 3. asserit, balnea sublimata in dolori us, & ulcerib is, nitrosa in ulceribus, de scabie, aluminosa in doloribus aduina re; de addit rationem pro confirmatione px priae opinionis dicens, balnea, quae liccant discrendo citra a strictionem, longo usu hanc asscctione curare pcsse addatur nunc, sed babneum ficuncellae tantum abest, ut adstringendo exiccet, quando potius digerens ad cutem expellat quicula que in centro corrupti humoris inuenit, ut quotidie experitur in sis, qui eo ut untur, vel in potu, vel inii inmersione; idcirco concludendum non valere comunem opinionem in hoc balneo .Similiter corrigi
potest dicta opinio autboritate'Benedicti , victorii Faventini consulentis in primo consilio illustriis. & Rcuerendis. Dc mi num Bernardum Clesium tali morbo, &eo antiquo ae cctvm daccessum inire pida ponte sulphuream, & aluminatarum The
marum, eXperientia tandem ad limitationem ciuidem opinionis me magis mouet anno enim Iss6. accedcns ad haec bali ca stula sextra tu perius proposita; quemvis suspicione morbi gallici tene retur, nihilominus maximunit ineficium reportauit ex hoe bai neo una cum balneo magno, quibus usa suit in potu,&in insu- sone o casione diuersorum ais citium per quinquaginta di eum spacitim,& adhuc Ron:ς viuere anno clcpso inihil cxi Pr terea accessit ad hanc aquam anno I 6co. tuu nis quesani cx CosmPlani, quae cum nupta cilet viro moibo gallico assecto intra quinqua menses a concubitu eadem morbo, & iplar s.cta cuato cui, ulceribus in gutture, & toto oris ambitu, di cum inopis ste ,alia 'am curationem suq ire non potuit, uis potation in huius aquae,
de pei cam intra viginti die rorata fuit,extracto tantum sanguia
26쪽
ne intra potum ex velis sic patica Omittens deinde supradictu in iam affectum bubone, & viu:n b.ic aqua cum iuumento, alIud exemplum magis efficax sine patiensis nominatione in medium adducam; de ei , quando patiens quidam bubone venereo laborans, buboneinque apei tum ad huc ferens aquam hanc potauitrer plures dies, maximumque beneficium adeptus fuit, ut signicauit mihi per litteras poli multos menses. Omitto ettiam innumeros, qui mihi retulerunt. passos se fuisse diuersa Symplomata gallici moibi, & vii irerunt hac aqua si aedetrimento. quia proposita excinpia sufficere mihi videntur ad ollendendum aquam ficuncellae, vel adiuuarωmotbsi gallicu, vel saltem exercera posse sine detrimeati suspicione contra uulgarem Opinionem, &haec
dicta sufficiant de effectibus aquς ficuncellae, qaet deseruit etiam, Pro infusione in cutantis affectionibus: balneo mum, riviqiu qualitatibus. Cap. Viri I. DEbalneri magno post ficu cellam tractare uire conuenit, a
quia de pr cedensi, cum ficuncclla contendit, cum eius potio praecurat ut plurimum ebibitionem aqui ficoncellae ut infra i d elarabitur dum traditabitur de ordine an umendi; tum etia quia conseruat uitam humanam respieiens principaliter imbeccillitatem ventriculi c'ius munere praeseruatur homo in terris, deinda. prae eruans pro 'agationem iuccurretidi, stetituati, ut in suis es ctibus dicetur. Bilneum hxcut seruetur ordo propositis2duplici signatur omine, dicitur enim balneum magnum de dicitur
vulgari sermone. dellarim; secundum nomen sibi acqui- fuit propter propinquitatem,cum sit oppido propinquis reliquis balneis primae autem inscriptionis duae redduntur rationes, quam maltera sumitura quantitate aquae exi stente enim vera huius balia i eopiqsiore vena reliquorum balneornm, propterea vocari balneum magnum comimiter existimatur ab omnibus. Sed ipse huius nominationis aliam assignari posse rationem te leo, eaeisiq;.pulcbriorem, si dixerim, vocari balneum magnum per in ionissam. ob mirandos essectos, quos praestari. quid enim pr stantius longitudine vitae & lomgeua progeniem, de utrumove praestare hanc aquam superiuwotatunt est, es clarius . infra declarabitur;
27쪽
it cateira, itur extrinsece considerata in cluduca omnia, quae dicta fuerunt de ficuncclia: ik ca leni de more sunt examinanda. Qui digitur spectat ada aliquitatem buius balnei, ut ira enariata in pro hi inio imius Operis additur, quando in restauratione eiu dcui detectae fuerunt columnae lite lapide , rotundae, quarum altera clieubitorum triuna, .c altera cubitorum qu H que, & has, sub ierraincia in laterent, ad lucem editas erigi statutum suit a staticiscrecordatione Serenissimi Ferdinandi, ad ostendend. am antiquitatem huius balnei, de restaurationem eiusd m frictam sed hacte' nusi icent, cum non fuerit seruataim,quando in statuit. Accedunt' aquae ductus lapidei ad inuenit ἱ praemio Antonio Snaria D nlio militiae Radicophorensis locum tenenti, cum capitibus tri-- bub leisuum. ex quibus serri antiquibus aquam ad balnea descruientia duceit stomachi existimat ut pro constinatione eius,quando dixit Horatius; de alia monumenta quotidie dareuntur, quibus liquido apparet; aquam hanc antiquissimam esse, & uno e demque tempore extitisse cum aqua ficuncellet. Quod echa adornatum, in ultima restauratione balneum boe in tali statu est redachium, ut adsit omnis commoditas inseruiens ad bibendum, balneandum, & ducciandum vcntriculum: est enim aqua, bibitur desuper coperta, ubi prius ab anno 137s. usque ad praesente restaurationem detecta permansit propter terremotus,qui extiterunteo tempore; insupera est commoditas deambullandi
his, qui aquam bibunt, ut defendantur a pluuia,& vento; accedit commiaitas quiescendi pro h.s,qui utuntur hac aqua pro i nissone, ubi prius non aderat nisi balneum ipsum: & umiliter ω-cus praeparatus est cum omni commoditate pro duccia; & tandε totum etdificium est optime accomodatum ad utilitatem eorum, qui egent auxilio huius aquς,non secus ac ruisse existimatur prettentio temporibus per supradicta monumenta. Claritas, & ipsa allicit homines ad eius vium: cum clatis ima sit, & talis sempermaneat quouis tempore,nec ci nocet quamuis ingens pluuia,qua do a suit aquam hanc ex maxima prosuriditate oriri, cuius profunditatis anno dicto agens ipse annum duodecimum vidi malas indicium,et fuit,quando demense mali, cum locus iste vexat tur ter motibus per plures dies, propὸ conseruam huius aquae
t lis dirupatis in ipsis tetron ibus facta sitit utimpleri non potuerit concauitas, quamuis ab Incolis adbibita fuitat maximdo ec natura ipsi Per alios terremotus eleuauerit
28쪽
materiam, et pereani qui parauit driatim concauitatem, nis l. ominus conseruae nullum detrimentum allatum fuit, nec di nimita, nec alterata eius aqua. Hoc ta ridia est obseruatiana ab Incolis in hac aquae claritate non sine admiratione, quando licet non turbetur ab extrinseca causa, ni bilominus turbatur aliquando herpaucum temporis jacium sine causa, et b-r succedit, quando uno extremo fieri . vult aeris transmutatio ad aliud extremum unum, vel duos dies antequam fiat transirilitatio, et tu batur tantum modo per i pactum unius quarti horae . non ulterius, hoc igitur modo turbari hane aquam inspectum est , non alio modo, nec alio tempore. Levitas etiam huius aquae talis est, ut homines assumant eam usque ad quindecim, et viginti libras, et una hora post eius assumptionem vix sentiant eam bibisse licet hoc non eueniat solummodo oceasione letinatis, sed prςcipue occasione externae caliditatis,qua unitur innato nostro calori,et faeilis redditur eius transitus ad singulas corporis partes,ut inspicitur etiam in reliquis potabilibus aquis huius loci leuissima igitur est inter alias. et calidissima supra alias potueri is seruientes; vel fiat Loe respectu praedonata ij minerae ad caliditatem dispositi, uel fiat rejecta quantitatis aquae, per quam uidetur priseruari posse
maior caliditas, non est puseritis negocii, satis est, quando eius calor excedit reliquarum, aquarum calurem, ut dictum est; non tamen est adeo calida, ut impediat potum, nec tribuit ei odorem, uel saperem gustui ingratum, et semper praeseruatur eodem cat re in hyeme,et in aestate, quamuis eius conserua sit cireumcirca expolita ad aerem. De quantitate non est, ut fiat alius sermo
praeter enarratum, dum dictum sati insen bi balneum magnu hae praesertim ratione, quia vena huius balnei excedit in quantitate venas aliorum balneolum; hoc tantum addam, quando parte alteratur exiusqaantitas in hyeme, velaestate ut diffusius tra-bitur inferies, quando loquetur de tempore ad , sum borum balneorum. Interna autem qualitas huius balnei,per quam ab alijs aquis distiuguitur, de prohin: effectas praestat, aluminata est a praedomino cum ferri participatione aeris; unde callida existit, & sicca. non tamen aequaliter, sed magis sco, quinque calida, cum si uitatem acquirat ab omnibus mineris, de in activis eorrigatur a participante ferro; quando demonstratur ex sapore,
ea itinctifica aut ritatibus,Wm o muis ex uperationibu r
29쪽
aboionibus mineris,& in activis corrigatur a participante meto quando dei nonstratur ex sapore, ex sedimentis, ex aut holitati-Dus, ct multo magis ex operationibus; sapor enim si pircus existens cum aliqua mordicatione, licet leuissima sit, alumen reprae . sentat,& oes, tedimenta etiam ex distillatione alumcn lepra 'entant, de ferina nurit enim ulba cum quibusdam venulis Di reis,deest albedo talis, qualis est aluminis adusti; ex his praeterea, quae supernatant in fonte, colligitur scdimentum quoddam oes rc praesentans. Baccitis tandem, Savonaiola, & quicumque tractant de hac aqua, affirmant hoc idein, quare ex sapore, ex Iedimentis, dc ex authoritatibus concluditur aquam hanc a luminosam esea pretdominio,& per participationem ferream, α *rcam i qu/ndo α- sectus etiam declarant.
De scribus balnei magni Cap. x
Erfectus huius balnei, & si colligi possint ex Avie. Aerio, M
Paulo Aegineta locis saepius citatis, nihilominus loquentia, bus istis de aquis tantum aluminosis. non ςx mixtis quali axibus , existentibus,ad experientiam pro exactiori cognitione congiendum est. Ob mixtionem igitur dictarum minerarum Lolligitur . in priniis hanc aquam ineat:js sortiorem ad soluendum; unde . . intestina a superfluitatibus lauat, &eorumdoloribus,atque inii tr sis mirifice prodest; heqatis obstructiones apcor, prenas, Mealculos per urinae meatus expellit,de propter ea 3 cphritici otia. doloribus prodest, s per ipsasionem tantum admini stretur, vesicamque a luis sordibus mundiscar; Insuper, quando ante omnia
- prpponere deburram, ventriculi altera tuam sortificat; S in ma- . trici assinibus ex hunuda causa prouenienti luccurit, albas humiditates tollens,l matricemquς laesam conssirtans, eidemquae menses quouis ordi- , : necarentc suum starum remittens; quorum omnium exemplacui moris Vst, in medium adducentur. Et in primis quando hetet aqua sit alii s socior ad soleuandum, Sc intestina a supeis uitatibus lauet praeterquam quando colligitur ex praedominio aluminis, & et is participa ione, quibus praecipue ad sorbitur solutio ventris, ut uisum est et mi ni festum apparet,qu '
30쪽
sumitur ab hac aqua, ut explicabitur in ordine seruandb in' potu, & de hoc effectu non proponetur exemplum, ne appareat sensui nolle credere. Quod autem rimet intesti norum solares di m tricis, expertum praecipue fuit in Antonia Diellia Tettigena Saad Cassian ; haec enim affecta cum esset huiusmodi doloribus anno Iso7. deniense Decem is. nullum rcmedium:ei profuit, nios ebbibitio huius aquae; i namque per tres dies non obstante ex tremo frigore exhibui aquam istam, de peream omni dolore libera euasit, propter ris praesertim virtutem absterge litem,incidentem, de resoluentem. Hepatis obstructionem aperire cognovit ita
pradictus Dominus vincentius via litus a Gacta'. dum acci- Gentibus omnibus ab ea prouerientibus liberatus fuit. denuo a cedens ad haec balnea in sequenti anno pro confirmatione ac qui' stet sanitatis, re hoc praestat per virtutem dictarum ni nerarum; sed ad remouendam hepatis obstuctionem notandum est, quando non administratur haec aqua tantum, verum comtincta cum aqua
ficuncellae: quia hae affectione laborantes cum fini plurimum dia, spositi ad febres, si sola aqua balnei magni uterentur, facillima
in eas inciderent propter aluminis praedonainium ad Dbres excurantis hos, qui sunt adesin proeliues, ut notat Auic. lib. I. semet doc . r. cap. Ic. Arenulas praetera, dc calculos per urinae me tus expellere aquam istam per eandem uirtutein cognouit Domitii. nus lacobus de Qua rates s Florentinus anno im de mense nata
que Augusti in vigilia Sancti Lautentii sentiens Dominus ita a renibus in uesicam descendere arenulam salis magnam seu potius bcalculum dicam, de mense Septembris petiit haec balnea, oc cum rbibisset per plures dies, de aquam balnei magni, dc ficuncellae,nihil per urina emisit donec cum immergiussiens per duos dies in .
balnea fluxi tepetere fui aquam, hanc, de in reperitione statim minxit calculum adco magnum, ut putauerit fregisse vitreum uas in quomingebat Hephritim soluere perinfusionem hanc aquam Utellexit praedictus Dominus Guglielmus, dum in principio Wcundi anni praetoratus pro prima uice ua nethriticis doloribus appraehensus fuit ut profuerit ei interesse his balneis; ex reiteratis nanque immeritoribus huius balnei diu, noctuque factus condignum fruetum pridietorum laborum obtinuit. de expurgatis renibus per urinam solutus luit a dictis doloribus, quos inluere alio medicame uto difficillimum erat adeo fixi humores , de ar
nuta in rcnibus erant. Vesicam a scidibus muadificare quotidie