장음표시 사용
231쪽
Memoria nostra Parisiis uno anno tanta fuit vilitas vini, utino pia vasorum quidam donare vel effundere cogerentur: quidam - ' qui grandioribus cuppis condiderant , anno sequenti magno' vendiderunt. Quod autem ad mercedem annuam singularum . arborum attinet, non tam mirari id conuenit, quam id quod ab eisdem tib. IV. de per Pu Διracinu dicitur, quod genus aetate Pli nil insitione repertum est. Vare, inquit ille, praecocia intra XXα
annos reperta, s primo denariu sitas tu venundata. Et paulo Diserim: Precisim, inquit,si ulu iam triceni nummi fuere, nussim maiare, quod miremur, quia non aliud fugacim ; longis a namque decerpto
bi i mora est, cogitque sie venundari. His verbis plane significat ia sngula persica sestertiis primum quaternis venundata, postea,' augescente gratia ut fit) aliquando precium ad tricenos num- mos euasisse': quate non mirum est singulas arbores bina millia nummum annuo reditu metuisse. xum septem & sexasint , - poma hanc summam conficere potuerint, tricenis nummis sin in gula venundata . Causam autem assignans tanti precii subdit
Plinius: Undique pomum innocuum Petitur aegris, vela ru, ut inantiquis legitur. Huiusmodi hodie duracina cui opinor nomen
retinent in Brittannia Aremorica. Transeamus ad reliqua. Idem Plinius lib. IIX. A sinum qua is gentu nummis emptum Oi
Memorabi- Sena ni autor est M. Varro: suaud scio an omnium precio animalium is sicto, vera sine dubio germo mirifica arando quoque, se, mularum in xime ρrueneratione, patria etiam spectatur in iis. Arcadibiti in Achara,
in Italia Matinis. Sic omnia habent exemplaria etiam antiquis Asina RU--Plinius admiratur asinam Reatinam quadringentis nummis emptam, tametsi gerulam, & aratricem, S prolificam : exi- . stimatque hoc precium maius esse omnium animalium precio. nedum veterinorum, dc pluris tamen Romae persica XIV. venisse eodem autore affirmauimus. Vereor ne haec Plinii salebra hii . ius inuenti nostri cursum hactenus ut arbitror inoffensiani , . aut moretur, aud plane interpellet: etsi quod sequitur, addam, ne commentarii nostri processus haereat. inquit, opima praedia exuperat. Notum est in Celtiberia singulas quadragenis
millibiti nummorum emi, ad mularum maxume paritu. Si nummi
semper sestertii intelliguntur, quonam modo haec loca duo cor
232쪽
taenite possunt 3 Hic si dixero locum mendosum esse, traululutare utique confragosa loca, non aequabili gressu Iertransire di- car. Quod tamen quia & alibi necessario mihi iaciendum est, hie a lectoribus impetrare illud habeo,mihi quidem non iniquis. vi si hoc institutum meum hoc in loco , naud dubie insigni, approbauero, valeat in sutura quoque, siqua sorte aurorum interitu destituentur testimonio Audiamus igitur varronem ipsum lun o m. rerum rusticarum Plinius dicti sui autorem locupletissimum esse censuit: in cuius dialogis Appius Claudius Augur ad Axium Senatorem ita inquit : God F ea aedificia vilia
non sunt, quae asinum tuum, quem mihi quadringraua missibiu emptum stendebas apud te, nunc habent, metuo ne pro vilia emam Ostia in bitore
iam, aedes. Apud Plinium quadringentis nummis legitur, apud Varronem ipsum quadraginta millibus, utrobique corrupte-Vt enim nummis pro millibus illic legitur, sic quadraginta hic pro quadringentis : tametsi vix intra fidem id stabit cum ad aestimationem millium nummorum venerimus. Hoc tamen cum ex Plinio videtur, qui prius hoc precium Romae admiratus, mox
translatilium in Celtiberia esse tradidit: tum vero ex eodem Varrone ιbra secundo elidem operis his verbis : Qui non habent eum Msnum quem supposiverunt equa, s asinum admissarium habere volunt. de asinu quemque amplissmum es formosissimum quam possimi eligunt, quique semima naim sis bono, Arcadico, ut antiqua dicebant, ut mu e perti fiumin, Reatino, ubi tricenis ac quadringentis missibin admissarii aistiquot vetuerunt.' o in loco trecenis S quadringenis millibuς lego: quanquam hic rursus aestuare necene est. Idem enim Varro alibi de eluendo pecore loquens t Primum, inquit, ut bonum
rares pecus, sicire oportet qua aetate quamque pecudem parare haberequia expediat; astera pars, cognitio forma 2 tertia pars est, quosemisio qu-νendum. me enim numine asini Areadici in Graecia nobilitaticin Italis Reatini, usque eo, ut mea memoria asinus venierit sisterilis milabiti sexaginta , es una quadriga Roma constiterint quadringensis milliburi.
Semel iam testati sumus, ubicunque apud antiquos sestertiis de millibus coniunctim dicitur, non sestertiis, sed sestertium legendum. Quare' hic sestertium, non sestertiis lego- Sed loca siccitare necesse est, ut apud autores leguntur: quod in uniue
233쪽
G. BV D. m QASSE ET sum dictum esse velim. Sed quod ad rem pertinet. Varro inis
persona Scrophae miratur asinum memoria sua emptum sexaginta millibus, dc asinos quatuor iugales quadringentis. Qua dubius maneat hic locus Psinu necesse est, ita tamen, ut lotos quidem pedes ex maculoso loco conflictatione non musta cκ- pedierim. Quanquam quis dubitet quadraginta millibus apud Plinium asserere,,6c tricenis ac quadragenis millibus apud Varronem . ne fidem alioquin abnegare antiquis monumentis creamur ZAtque eadem opera lacum plinii inibi restituemus; quod enim in omnibus impressis libris legitur: nisi statisse ιπ-viteruntur. Varia namque s xio visa concipuist, Mu pra um craseo a nisi per sturne enumeris, repusu durioris materiaciat
Euriam issi a re cives ego ex antiquis exemplaribus lego r. σxis .patiosa incubitant laxitate , varia namque, dg caetera: illa enim duo verba: abG attem ntur, tamere ab emendatoribus sum addita : quae superuacanea esse satis ex eo apparet quod sequitur , alaudos illico Gri. Et hic Hermolaus Barbarus vir ingeniosissimus gloriabitur se Plinium emendasse, altera etiam cavigatione - repetatum 2 bed pergamus porro. Idem Plinius bbro decimae lina Maxime tamen πιδρυι est in has memoria Clodii Opi Tragici histri se . diis patina, sex tu sesterti taxata, in qua posuis aues cantu alινη
aut sermone voc is, Ummu sex HIula coemptus, nulla alia inductus Dauuati , nisi ut in iis motationem hominis manderet, ne quaesim qui . dem suos reueritus ιdos νιmos, es voce meritos. Digniu prorsis fibriis quodxιmm deuoratas margaritas. Ego antiquissimum exemplar
habeo, in quo hoc verbum, nummis, deletitio loco scriptum erat, j. vi comiciam non nummis, sed millibus prius scriptum suisse; omnino enim sic legendum est. Centenariam enim patinam Asopi suisse intelligimus, id est centenis auibus structam, milli-hus senis coemptis, ut in summa sexcenta fierent sestertia et de
qua idem Plinius bHo XXXV. Nam nos, inquit, cum unam patinam Συμ vagaeorum histrionis in natura auium diceremus sisertiis centis stetus, non dubito indignatos Umes, Haec di huiuscemodi
alia incredibilia omnino primore sensu videbuntur, sed cum omnia in discussionem venerint, inuicem sibi fidem ut faciant peruincemus, opulentia enim Romana simul di luxuria intelligam
234쪽
ligent.r, quae instar ut arbitron habebunt historiae cuilasdam ,
variaeo admirandae. Sic enim rem temperatam oportuit, M. non magis in abaculo manus Occuparetur, quam animus rerumfris. intelligentia interim oblectaretur. Sed iam videamus delumbis apud eundem Plinium libro X Harum, inquit, amore 3Uμνι-ρνι M.
Anunt multi,M Fuperrecta exaedificant turres iis, rabilitatemquesngularum es origines narrant , vetera iam exemplo. Laxius Eques Roman. ante bellum eiulle Pompeianum denariis quadringenti singula paria vena beauit, ut M. Vamro tradit. Licet in omnibus exemplaribus & Plisi iam.
Laxius it vendicauit legatur, tamen Sc L. Axius di venditauit , lego, cum Varro de pullis earum loquens i a dicat: Romae,sisiunt . formositi bono colore, integri, boni seminis, paria fingula vulgo veneunt δε-
cenis nummis e necnon eximia singulis millibus nummum t quas nuper eum mercator tanti emere vetit a L. Axis Equite Rom. minoris quadrintentis denariis daturum negauit. Hactenus Varro. Si ergo paria singula columbarum non semel, sed stape mille sestertiis num bmis vendita sunt, aliquando etiam mille Sc sexcentis, id est quadringentis denariis, cur non & aues humano sermone vocales, sex millibus eadem in urbe vendi potuerunti quas tamen apud Plunium sex nummis emptas legimus, errore eorum seculorum, quae in rei nummariae verbis prorsus nihil viderunt. Huius rei irrefutabile argumentum ex eodem ipse autore reseremus, qui eodem de Iusciniis loquens ita inquit: Certant inter se, palamque animosa contentio est. V cta, mortι sinit sepe vitam, θiritu prim disiciente,
quam canis. Meditantur abae tumores, versiaque quos imitentur, accipiunt. Audit iustipula intentione magna, ac redite vicibusque reinflicenm. Intelligitur emendata correctio, es in iacente quaedam Vprehensio
Ergo seruorum illis precia seunt, quirim Gmpliora quam quibuι Olim armigeri parabantur. Ex his verbis silaificatur lusciniarum magna precia ibisse , eum apud Columellam vinitor seruus octo se in precia.
millibus aestimatus sit, & pluris armiger venire vinitore solitus sit, ut qui praesidium vitae domino asserre posset. Quod si id quod sequitur statim apud Plinium, emendati a nobis potuisset, memorabile aliquod precium in medium attulissemus eius lusciniae albae quae Agrippinae dono data est. Id quoniam fieri non potuit, in vicem eius, locum alium eiusdem capitis in prin-
235쪽
culo statim re si tuearas. Noctuarum genm in Creta insula nore',
etiam πιιnuecta sit , era oritur. Naan hac mira . uderentιa, an abu locis negat, tanquam genera frugum fruticumtu, sic es animatium non nasii, translatusorumque inuecta mora. Miram, quidem est illud unim generi aliti aduersum p quanam est iis narur u
kidia Z Sic in omnibus impressis legitur, connivente Hermolao, et hoc totum caput intactum transmittente. Quae verba cum mihi corrupta inter legendum viderentur , tandem aditis and - suis exemplaribus ita restituenda duxi, ut post verbum anima lium, distinctio fiat velut sensu finitor deinde ita inferamus; His sidiis Non nasci, translatilium: inuecta mori, mirum. Quid est enim, rim vivi. ynius generis saluti aduersum Τ Translatilium lilc pro solito, S amiai/- in multis usitato & communi inter multos, ponitur: quod ver bum maxime Plinianum est. Ita patet in uno versu Plinii qua m. A. s. 'errata a castigatoribus relicta. De auicAlis soralibub Plinius
M. coniux ClaudΗ C aris turdum habuit quod nux iumanto imitantem sermones hominum. Cum hae proderem, habebatus Caesares iuuenes sturnum, item lusci in Graeco atque Latino sermone is ciles, praeterea meditantes in diem, es Usidue noua loquentes longiore G- iam contextu. In diem autem, non in dies in omnibus libris le-
Ξ gitur; ex quo intelligimus doceri solitas ut diebus diuersis non
eadem, sed subinde nouum aliquid loquerentur. Summa igi tur supradictorum est, mille sestertium,ec mille nummum, duo millia ac quingentos aeris valere, di mille drachmas decem millia assium, dc quatuor millia sestertium. Porro centum drach mas unam minam argenti essicere, quae S libra & pondo dici tur. At vero libras duas argenti & semissem, seu ut veteres es x duapondo di semissem mille nummum valuisse. Hoc
etsi satis antea confirmatum est, tamen & auctarium hoc adde mus, ne cuiquam non satisfaciamus in ea te in qua ab omnibus dissentimus. Liuius libro II. de bello Punico e In permutandis c ptiuu conuenerat inter duces Rom. Poenumque, ut qua para plus recipi rei quam daro, argenti pondo bina re selibras in mutem n arra. Doquo concientqplutarchus in Fabio loquens: Onuenera inquit,
inter rim. paenumque iacem , ex captiuis virum pro viro commma r
236쪽
eolai Perotti hominis de lingua Latina, ut illa aetate, bene meri-ι,-ti, qui in commentariis situ de hac re loquens ita inquit : Pondo ita 'cet aliquando pro ubra inueniatur, proprie tamen significat pondiu d-Hcim id rarum ; huiusque dicti autorem citat Liuium in loco supra dicto, quasi Liuius pondo bina Sc sex libras, non selibras vocabulo composito dixerit, quasique in capita statuerint Im- .peratores illi tricenas libras argenti: quod longe abest a vero et quanqυm Perottus homo elegantiarum obseruantissimus, videte illud debuit, Liuium non pondo bina di sex libras di tir-l rum unquam fuisse, sed senas potius libras. Hic nominare eost necesse non habui, qui eius errorem totidem verbis in suos ipsis commentarios retulerunt. Idem Liuius Ην. IX. da be go Maceri . de censura Catoniana loquens: In ransibis quoque accipiendu missu est in omnes ordines censiura fuit; ornamenta, s vestem muliebrem, s vehiculam pluris quam quindecim missium eris essent, in censum referre viatores visores ιussit. Item mancipia minora annis viginti, quae ps proximum lustrum decem missibus eris ast eo pluris venissent, s ut ea quoque decies pluris quam quanti essent aestimarentur. De bars stem cen=ra Plutarchus in eodem Catone: n inquit, 3n , animaduerteret, coegit vestis, caventi, mundι muliebris,d domesticae suppellectilis decuplum ampum in censum referri, quam earum rerum ne
elum simeret, si misse s quingentaι drachmas excessit. His autoritatibus fidem omnino facio, centum drachmas mille aeris vale- re : et pondo, id est libram, centum drachmis, & mille aeris suisse. At denarium ec drachmam eundem suisse nummum, i aut eiusdem certe ponderis S aestimationis , autore Plinio de. Ol. monstratum est, ct denarium quaternos valuisse sestertios. Qua-i re in singula pondo Scin singulas libras minasque quadringentos sestertios intelligere necessse est. Proinde operis instituti partem profligatam habemus, vel materiem potius ut Plautino verbo loquar ex Gatam: quam si coagmentare in instar operis absoluti volumus, omnia scriptorum dicta accommodare rebus iam explicatis necesse est i ita ut in opere tot autoritatibus compactili, nullus Iocus hiulcus, nulla commissura sit conspi- Ee a
237쪽
cipio statim rest tuentus. Noctuarum genm in Creta insula noπies etiam siqua siuecta sit, emoritur. Nam hac quoque mira' u differentia , alia aliis locis negat, tanquam genera fugum frutic mue sic s animalium non nasii, translatiliorumque inuecta mori. Mirti
quidem H illud unim generis alui aduersum p quanam est iis naturae in uidia 3 Sic in omnibus impressis legitur, connivente Hermolao, , et hoc totum caput intactum transmittente. Quae verba cum mihi corrupta inter legendum viderentur , tandem aditis anti-α quis exemplaribus ita restituenda duxi, ut post verbum anima .lium, distinctio fiat velut sensu finito e deinde ita inferamus ; Non nasci, translatilium: inuecta mori, mirum. Quid est enim stitis M. unius generis saluti aduersum Τ Translatilium hic pro solito, di Transiaiι- in multis usitato dc communi inter multos, ponitur: quod ver- Τ.bum maxime Plinianum est. Ita patet in uno versu Psinii qua- tuor errata a castigatoribus relict a. Dι amentis vocalibus Plinius alibi: Agrippina coniux Claud,i Caesaris turdum habuit quod nunquam
anto imitantem sermones hominum. Cum hac proderem, habebant Caesares iuuenes sturnum, hem luscinias Graeco atque Latino sermone δε- iciles, praeterea meditantes in diem, re ossidue noua liquentes longiare etiam contextu. In diem autem, non in dies in omnibus libris legitur : ex quo intelligimus doceri solitas ut diebus diuersis non eadem, sed subinde nouum aliquid loquerentur. Summa igitur supradictorum est, mille sestertium, di mille nummum, duo millia ac quingentos arris valere,& mille drachmas decem mil- lia assium, & quatuor millia sestertium. Porro centum drach mas unam minam argenti essicere, quae S libra et pondo dici- tur. At vero libras duas argenti ic semissem, seu ut veteres dixerunt, duapondo & semissem mille nummum valuisse. Hoc
etsi satis antea confirmatum est, tamendi auctarium hoc addemus, ne cuiquam non satisfaciamus in ea re in qua ab omnibus dissentimus. Liuius libro II. de bello Punico e In permutandis captiuis conuenerat inter duces Rom. Poenumque, ut qua pars plus recipe- et quam dar si argenti pondo bina es sebbrvi in militem praestaret. De quo conuelit' plutarchus in Fabio loquens: Conuenera , inquit, inter Ram. paenumque Emem , ex captiuis τι um pro viro commutare, e qui plureis reciperet quam rcia rex, no quolibeι drachmas ducentas
238쪽
colai Perotti hominis de lingua Latina, ut illa aetate, beneti, qui in commentariu suis de hac re loquens ita inquit : Pondocet aliquando pro libra inueniatur, proprie tamen significat pondus δεο-
decim librarum ; huiusque dicti autorem citat Liuium in loco supra dicto, quasi Liuius pondo bina S sex libras, non selibras vocabulo composito dixerit, quasique in capita statuerint Im- .peratores illi tricenas libras argenti: quod longe abest a vero et ut quanqυm Perottus homo elegantiarum obseruantissimus, ubtile illud debuit, Liuium non pondo bina & sex libras diibarum unquam fuisse, sed senas potius libras. Hic nominare eos necesse non habui, qui eius errorem totidem verbis in suos ipsi
commetuarios retulerunt. Idem Liuius lib. IX. da belD Juacia.' de censura Catoniana loquens: In censium quoque accipietidis trigis es alpera in omnes ordines censiura fuit; ornamenta, s vestem muliebrem, Et vehicula qua pluris quam quindecim mistium eris Gnt, in censium referre viatores visores iussit. Item mancipia minora annis viginti, qua post proximum lustrum decem millibus atris ot eo pluris venissent, ut ea quoque decies pluris quam quanti essent aestimarentinr. De haσιtem censura Plutarchus in eodem Catone: n igitur, inquit, in omnes animaduerteret, coegit vestis, carpenti, mundi muliebris, es domesticasMρ- pellectitu decuplum ampum in censum referri, quam eartim rerum ne
elum Derιt, si mide quingentaι drachmas excelsius i. His autoritatibus fidem omnino facio, centum drachmas mille aeris vale L re : N pondo, id est libram, centum drachmis, & mille aeris suisse. At denarium & drachmam eundem fuisse nummum , fimi aut eiusdem certe ponderis S aestimationis , autore Plinio de. letii monstratum est, ec denarium quaternos valuisse sestertios. Qua-i re in singula pondo &in singulas libras minasque quadringen-l tos sestertios intelligere necesie est. Proinde operis institutis Partem profligatam habemus, vel materiem potius ut plautinoi verbo loquar ex Natam: quam si coagmentare in instar operis absoluti volumus, omnia scriptorum dicta accommodare rebus iam explicatis necesse est i ita ut in opere tot autoritatibus
compactili, nullus locus hiulcus, nulla commissura sit conspi-
239쪽
22o G. BV D. DE ASSE ET cua. Quod quanta vigilantia, quam acri intentione, quanto labore sit effectum, quanto denique literarum amore susceptum nihil enim maius disere de me possum 2 ex ope is ipsius compage apparebit. Ego cum haec proderem, quo magis exacte omnia perpenderem, libellam S ponduscula in conspectu habui.
in mis nomismataque antiqua aurea argenteaque satis multa, iampri-
Ἀ-.ιη ἡ minime in hunc usum parata, sic admiratione visendaeis. . ι antiquitatis in deliciis habita. Eorum lectissimum quodque
Di re ex. expensare institi, diligentia, ut arbitror, nummulariorum aemu P Ia. Quippe adulterata quaedam visuntur, dc ad exemplar archetyporum susim cusimque ita efficta , ut pro archetypis fallant , cuiusdam ut aiunt pigmenti afflicta vetustatem . ementientia. Ut igitur unumquodque certissimam prisci aeui notam habere videbatur, charactere vel collybo detrit', vel ve-- fugienti,&aeui sita obsturo, ita in libella a me statue.
ρνιβονώm. batum Inter argentea cui auspicato exordiar unum erat Cice- om a ronis, una Parte integrum et in qua caput galeatum, decora facie q' - plenaMe. promissa caesarie, di erecta e ceruice pendula; Pone caput unicum hoc verbum , Roma, scriptum erat, nihil in ambitu; ex altera parte, quae semesa erat, currus triumphalis quadrigis trahebatur. subter quem instripta haec duo verba, M. Tul-μ QDης- supra haec verba X. litera maiustula, quam denarium signi ficare arbitrabar ex Valario Probo et unde decussare verbum videtur esse deductum, de quo supra dictum est. Nam in X stera , linea lineam in centro intersecat. Alterum fuit Caesaris Dictatoris, in quo caput collecto ac redimito capillo, facie longiore, naso decore prominenti, oblongaque ceruice: a tergo sub charactere quodam obscuro Caesaris nomen scriptum erat, praenomine nullo: sed Dictatoris seciem ex scalptura antiqua n
' Litare didici, quam Romae vidi, cuius etiam exemplum scite eL fictum habebam in gemma. Erat etiam Angusti, ea facie quae a Suetonio destribitur, crispo capillo solutoque, inscriptione, saris Augusti et a tergo simulachrum vestibuli aedis Iacrae ternis altrinsecus his literis. MAR. ULT. videlicet ob Martis vltoris aedem ab eo extructam. Fuit & aliud eiusdem, eadem inscii- optione, iisdemque lineamentis formae, similique capillo: in quo adnotaui iaciem laua parte prominentem contra aliorum no-
240쪽
PARTIBUS EIUS Ll R. II. 11 imismatum morem etiam eiusdem principis; ab altera parte erat stella radiis ad marginem usque nomismatis expassis, crinito uno
radio, transuersaria inscriptione, Diui Iulii: quod intelligimus percus um ab eo fuisse post ludos sunebres Caesari consecratos in honorem stellae crinitae quae septem diebus apparuit. Tertii
generis fuit etiam eiusdem, iisdem lineamentis, habituque eo. dem capitis, nisi quod oculus dexter minebat contra quam in secundo et a tergo animal erat hirciuis cornibus .ac villoso mento, duobus tantum cruribus, iisd que bisulcis, quibus quasi
brachiis orbem amplexabatur, omnino armorum tenus hircus, caetera piscis, cuidam rei incumbens, quam agnoscere non potui:
inscriptione unius nominis Augusti. Id fuit genus nummi quod Augustus syderis Capricorni nota percutere instituit ob geni- Gisi .seaturae suae honorem, quam ei olim Theogenes mathematicus Α- Augae iapolloniae existenti vivo adhuc Iulio Caesare praedixerat imperatoriam esse. are cum thema suum natalitium, id est horoscopi configurationem iri uulgari vellet, huiusmodi nummum percussit, ut autor est Suetonius. Habebam unum a M. Agrippa ob Consulatum percussum, facie nec Iulii nec Augusti, hac in-sct iptione, Caesar diui Iulii F. altera pars pura erat, in qua media haec erant verba scripta r M. Cos GR. Vnum insigne notavi Augusti & Antomi in Triumuiratu Reipub. constituendae, ex altera parte Augusti facies male expressa , hoc lemmate . Caesar IN. I II VIR. R. P. C. in auersa parte facies M. Antonii ea plenitudine oris quae a Plutaretio describitur,lt ex Cicerone intelligitur in secunda Antoniana, crispo solutoque capitis, ea ceruicis ciassitudine . ex qua illam firmitatem corporis coniice P sses, quam ei Cicero in ea oratione obiicit, hoc epigrammate,
M. Antonius III VIR. R. P. C. reliqua legere non potui, nec con
iectura assequi, quae notis significabantur ; caterum scite expressa facies, di pulchrioribus literis circumscripta, quam ea pars quae Augusto dicata etat. Uerum sui quod nunc agitur,aga mus) cum horum aliorumque nummorum pondus ad libellis exigerem, id esse verum deprehendi quod autore Plinio diximus. N ex Plutarcho Si Appiano comprobatur, drachmam scilicet Atqucam denarii Romani pondus habete. Quod ut docere possim, , Ee 3 rem