장음표시 사용
271쪽
et totidem Plin. Diu addubitaui an id quod sequitur, adderemo. Veritus sum enim ne temporum nostrorum iniquitas fidem hi storiae derogaret, in cachinnosque tandem res memorabiles irent. Ad extremum tamen literarum amor, di veri admiratio speruicit ut adscriberem. Apud Athenaeum bb. IX. mpno H- 'sarum Laurentius vir Romanus unus eorum ita inquit, ce aue loquens : 5 αριςονἐλ μνέα - λ
ρ ἰαν γ ου ἐν εὐρον-ιωέ- Qσautem existimans virum do Hissimum Aristotelim dignam hane autem puto e., de qua menticvem tfaceret, cum traditatum istum eura tot is lentu aestimatum adtissim com NMagis lem octingenta talenta ab Alaxandro accepisse fama est oblatiorιam animalium ) mhιl quicquam in eo ea aue snuens. His :Athenaei verbis elogium habemus summi regis Alexandri ad do- ctrinae literarum indi aturam, qui unum tractatum Aristotelis L. ILL ι,--quδdringentis di octoginta millibus aureorum I. .r nostri temporis aestimauit ac redemit. De hoc loquens Plin. .evit prahi- lib. octavo, Ita inquit: Aristotesem in bis magna secuturus in parte, pra- , soria am- fandum reor. Alexandro Magno rege infiammato cupidine animabum aiatio in nos enae, Hlegataque commentatione Aristoteli Ammo in omni scientia viro, aliquot millia hominum in totius Asia Graeciaque tractu p. erere iussa, omnium quoi venatu , aucupia ,Pisiatmque alebant, quita que τιvaria, armenta , alvearia m ra erarit , nequid usquam genitum ν. ignorametur ab eo : quos percunctando, quinquaginta ferme veluminis ,
i , praeclara ia anima bus condidit. Si quinquaginta volumina recte legitur apud Plin, non omnia ad nos peruenerunt ό nostra USογί. spra tamen aetati gratulandum, quod libri de anima, eorum praestan- rorii appeia tissimi, non interciderunt. Nam innumera propemodum um 1 lumina eum scripssse ex Laertio nouimus. Quam male autem - cum promis condis aerarit nostri ageretur, si eius regis aemulos i seriisibus principes haberemus 3 quam longe autom abigerentur ab aula actibω aν- sorices illi Praetoriani diu sorum allectae, qui nobis sericati ob ms9 , - 'iocurrunt arroso argento principali tumidi Τ O mili fieam , E is a ita Ossicinam, quae quamuis sordidos homines, sesqui mense polito arrod olei. ad unguem nobis reddat, D inaniato ingrata, o pudenda de- nique:
272쪽
nique literarum studia , quibus aduersis fatis nequicquam inta. bescimus : quos isti non opientiae amore captos, sed mente , potius putant. Verum ut quod instat agamus, idem Plin. bb.
VII Medicinae scicitiam, inquit, in Theombroto 'olim tu rex Megmhnsibus sacris donauit Lentum talentu, semato Antiocho rege.
XXIX. Erasistratira Appidi cipulim Aristotelis geniti, Antiocho rege sanato, centum talentis donatis est a rege Ptolemo fidis eius, τι iu
cipiamus esit misi artis Uendere. Erasistratum de Theombro, tum vel eundem fuisse iiitelligimus, vel Plinium non eunde , autorem utrobique secutum. Centum talenta, sexaginta millia aureorum valuiue post paulo docebimus. Idem labia eptimo: γλωὰ να
antiquis legitur , medis rei anti; quare sie legendum censeo, mediotas spatii, rependit auro. Nam rependeme pari auro nui quam a Plini ictum cst ; & alioqui Plinius mediocri magnitudine tabulae, precii magnitudinem significare voluit. Rependere auro, plena est lociitio. Cicero A inridire: Cui pro Gracchi capite aurum ervi repensum ς quod Plinius ipse Ebro X XXII co , ..tatus est, his verbis : IIaec paulatim exarsit rabie quadam, non iam auaritia,sed fames auri: utpote cum Septimuleius, C. Gracchi famili ris, auro repensum caput eius exciseum ad Opimium tulerit , Id est: e uta υσον τει , vel πηὸς χ:υσον' ἰσος; . anta autem alato itas artibus olim fuerit, etiam ex eo conii- - Am. cere p.ssumus, quod idem lib. zXXV. inquit ri Pamphilo pictore roru-.loquens: Decuit neminem minoris talento annis λ quam me cerim Aprilis ae solanth ius ei dessiro : et huim autoritate essectum est Sinone primum, deinde es in tota Graecia, ut pori ingenui ante omniarrubicen, hoc est,picturam, in buxo docerentur : recipereturque ars ea 'd'
in primum gradum librealium. In vetustis tamen pene omnibus legitur, ut pueri ingenui omnia antigraphicen ; licet hoe Heti molaus ex vetustis restituisse se dicat. Quare suspicor sic Pli- . . nium scriptum reliquisse : Ingenui omnia ante graphicen: quasi hae fastigium d dima puerili imp eret; quod tamen admonendi ani Ii a mo
273쪽
mo dictum a me existimari velim, non enim facile mutandam esse structuram veterem censeo. Nonnihil hanc opinionem, meam intendit id quod sequitur: Smper quidem honos et fuit, ut
ingenui eam exercerent, mox ut honestι, perpetuo anterdicio ne struitu docerentur. Caeterum quod hae dicitur neminem docuisse mi- noris talento annis decem, non consentaneum mihi visum est, Vt cum tanta precia tabuIarum regeremus apud Plinium, idem tamen docendi precium tam paruum poneret, atque ita pone- ret, ut admirari nos vellet. Quare cum exemplaria antiqua adirem, reperi non annis, sed annuis legendum, nec decem, sed XL ut sit: Docuit neminem minoru talintu annuis quadragmta ς quan
quam in antiquissimo scriptum erat qumgenta, inpagella quidem sed in margine Ut minimum autem annuis decem Iegendum, hoc est, aureorum sex millibus ς quod Iongissime abest ab eo sensu qui ex impressis percipitur, absurdissimo illo quidem, cum etiam pluris hodie pictores instituantur. Atqui L .3s. . ne decoxisse doctrinam eam Apelli putemus. qui tanti pici ram didicit: idem autor de eo Ioquens aliquanto postita inquit:
Finxit S AEexandrum Magnum fulmen tenentem in templo Ephesia Dianae viginti talentis aura ς,digui eminere Udentur, S fulmen extra irabulam ese. Immane rabulae rectum accepit aureos mensura, non, numero. Vel ut ex lego, tabula precium in nummo ἀίεepit aureo, mensura, non numero. viginti auri talenta, ut min, mum centum ac viginti millia aureorum coronatorum valent;
quod tamen exquisitius postea viderimus. Strabo libro XI Hisci insita loquens, te urbe eius cognomini: In suburbaησ esstulapii templum valde nobile, smulachru multis refertum 2 ιπ ques est, Antigonus. μιt etiam pridem Ventu e mars emergens , q- nunc diu a Iulio Caesar. alcata est Roma, quam Augustab honora patris cor secrauit, ut generis autorem. Fama est Cois pro tabula centum talentAE ex imperato tributo remissa Us,-5πον ταλαντων ἄψ Mν-του Φόρου. Interpresei in
laco lapsus, a fomenem id est emergentem Vemrem nudam tra 'stulit , quasi vo 'omenen. Eit eaun ανα me emersus Z cm.PPonam καταλεις, quanquam re aliud significati
274쪽
Plinius lib., sis Innerem exeuntem e mari μω - Πm diacastit in delubra retris Caesaris, quae Mady mone vocuor, versam G Anaostm .cti tali opere dum laudatur vivo, sed illustrato, huius enim inferioremve ος-- partem qu refieret, non potirat niueniri. Ego tamen ex vetustis metuas posse legi puto. Grecia tali opere dum laudatur via. r. fid p r tot lustra hutin inferistem partem corruptam gur reficeret, non Muit inueniri. Per lustra autem Censores olim sarta tecta aedium ccraria tuenda locare solitos esse notum est, Roma-
norum igitur res nummaria ita propemodum constituta fuit. Graeci drachmi , minis, & talentis usi sunt. Talenturii muli, T plex suit autore Festo. Atticum autem sex militum denari O- . rum fuisse dicit. UMed - inquit Suidas uὼν Ci, si
ρινοῦ, ἔκατιν. Talentum, inquit, minarum est sexaginta,miana autem drachmarum centum. Hoc etiam legimus in versibus
illis qui apud Priscianum leguntur, & Eauim esse dii, tantur: cIcopium super si post haec docuisse talentum
Sexaginta minas sim uu sex milia drachmas, si sunmum doctis perhibe- pondus Athenis. Priscianus de ponderibu , Idrupulus , inquit, ' siliqvc drachma. scrupuli ires. uncia. drachmae ocio. Icrvus, XXI T. vreciae XII. si bra. Libra, vel mina Attica, drachmae L XXV. Libra vel mina Graia. Haesimae XCVI talemum Atheniensie paruum, minae sexaginta. --gnum. minae LXXIIII es meie quatuor. Ad hoc probandum
citat Liuium, sta quoniam verba Liuii apud Prilaianum corrupta leguntur, ab autore ipse repetenda sunt, qui lib. IR de bet.
Maced. δε Tito Quintio loquens Graecia liberatore, inquit, nu- nurus erat beta Punico capiorum, quos Annibal, cum a suis non rediamerentur , ven riderat. Multitudinis eorum argumentum est quod Polybius forabit, centμm talentis eis rem Achaeis stetisse , cum quingem LDs denarios precium iu capita, quod redderetur dominu statuissent. Mi is enim ducentos istata ea regisne habuit. Hactenus Liuius. Ex
cuius verbis intellig'mus in centum talentis millies ac duce ties quingentos denarios esse, hoa est, sexcenties mille. quod perinde est ac si dicas centies sex millia denariorum. Ita plavum fit in quolibet talento sex millia denariorum suisse, cum .i Ii 3 cente-- ' -
275쪽
s eius summae sint sex millia. 'luo I tui facilimὸ explictb sicque ubique comparavi: ne qui hunc librum in manus sumpsdemmeesse sabeant eo tantisper deposito palimpse ta messant tabellam deletilem oua calculator quanquam Cicero pro charta utitur deletitia. Adait
'scian. Deἀ-s eo tempore inmmos argenteos se se suiquaru re vicenarum quaternarum: id quod Liuius in eo lino ostenariumpho eiindem Quintis loquens, his verbis, 'nati a gemonra quo, M. mia fuere Atticorum, tetrarchiam vocant, tred -- αν in singulis argenti es m. . Quo in loco Littetrarchiam , sed retradrachma lego: non ex Prisciano . quem manu areola pro hoc verbo relicta es , sed ex Cicere& Polluce libro nono da vocabulis rorem ad Commodum Cafain qui autor didrachmum, triarachmum S tetradrachmum nomis ta olim fuisse tradit, eumque nummum ab Atheniensibus bappellatum esse ab eius pecudis nota, indeque ficta ab Horarma hecaton ra & enneaboea. Id etiam ex Prisciano satis int
ligi potest, qui nummos illos Atticos fuisse scribit duinam, septuaginta Dauarum. Idem Liuius cinquit ille oste ιγ L
XXXVII. - Hrbe cond. magnum talentum ortisum octoginta ilra seras si cum supradictorum computatis manifesteti Hatris LM- ου Paruor uncias habeare talentum, quod est denarior si missi . . Uini vesta haec citat: Tiaeuium ne inivus 'LXXX. Romanis ponderim pendat, vel sic Acreuit Senatuν, in ptiu quam terna libra m quaterna unciae singulti talentis desint.
Eienus Psicianus. Cuius computationem sic accipio cieinim aliud addidit cum unumquodque talentum sex milliainariorum penderet, octo quoque millia drachmarum pependi, se ratione praedim. Haec octo millia si in centenarios paris, octoginta utique libras centenarias habebis. Atqui ilibra antiqua .m Liuius secutus est, drachmarum fuerit di nonaginta, supererunt quater octoginta drachmae, id estic entae ec viginti: ex quibus ratione dicta tres librae conficit
miti di insuper tertia pars librae, id est, duae ex trisinta drachmis Ita ia tacitiai via ternae librae cura triente tribuuntur
276쪽
octoginta libras. Serendum aintem, inquit ille, quod secundum L nisi computationem centum miliae Atticae, quarum guia Las . dracia habent, faciunt talem- magnum, minus autem talotum sexagi ta minae secundum Dardanum faciunt. Maius autem dc minus suille docet Terentius ιη Phormune, cum inquit, Si quis daret rariti qum ma num. Italica autem mina drachmas habet ut supra
dictum ea nonaginta sex, quae libra est XII. unciarum, hoc est, denarii L X Xll. Qna computatione L X X XIII. librae
Romanae, N quatior unciae, quod magnum talentum esse diximus, centum minas Atticas faciunt. Seneca in Acimo Epistoc ad Nouatcm, XXIV sestertia, inquit, id est, talintum Atticu-ya num. XXIV enim sisterita, sexaginta librM habent. Hactenus a pira i
Priscian. tegitur. Quo dicto Priscianus ipse sibi contrarius est. Hac enim ratione talentum magnum septem millia & quingentas tantum drachmas habuisse probatur, quod Livii supradicta ratione o millia habebat. Quippe cum singula tetra- drachma, id est, quaternarum drachmarum nummos , ternis deinnariis aestimauerit, sena quoque millia denariorum octonis millibus drachmarum aestimauit. At hoc quam sit consentaneum cum postremo dicto, videamus. In promptu est enim unicuisque videre, cum centum librae centenariae decem millia d*chmarum valeant, si inde quartam partem eximamus, ut librae iam sint septuaginta quinque drachmarum, non plus quam septem millia & quingentas drachmas talentum valiturum, quod tamen Liviana computatione octo millia valuit. Iam vero octi inlatres libras per numerum drachmarum , id est nonagieslexies multiplicemus, fient in furnma septem millia nongentae sexagintaino drachmae; his si trientem supradictum, id est duas& triginta drachmas addiderimus, quae ex quaternis illis e berantibus unciis fiunt, numerunn omnino .cto millium habrimus. Quare manifesta est hali ςinatio in calculo supradictorquem Prisciani esse ideo noli credo, quod in tribus libris antiquis, quos vidi, tractatiis ille non visitur, uno etiam antiquissimo. Centum igitur minae Atticae talentum magnum ut Iecerint, non id talentum erit cuius Liuius loco supradicto minit: sed Euboicum fortasse, de quo idem Liuius obro Grini untum.
277쪽
sic inquit, de pace loquens cum Antioch acta: Europa abstinete, Asiaque -omni quae cis Tatcrum montem est, deceate. Pro impensis deinde in .essum fariis, XV. mistia talintum Euboicum dabitis: quingenta praesem ria: deso millia E quingenta cum Smatin populisque Rominus pacem comprobaueris: misse drande talenta per δεοdecim annos. Quid sit autem Euboicum talentum, docet Festus his verbis, Moicum talentum uu-mo Graeco si tem mi umes quietentorum cistophorum sumstro, quatuor millium denariorum. Cistophororum autem tam, bra est mentio apud Liuium,i libro eodem in triumpho L. Stipi nis: Tulit in triumpho argenta pondo C XXXVII. millia. Et pauo superius de hauati triumpho L. Aemibi: Pecimm translata nequaquam .ranta pro Oetae regii triumphi. Terracina Attica CCXXXIII. mill a. 'phori CCCXXXI f. millia. In superiore exemplo non tetra 'cinum & cistophori lego, sed tetra drachmum S cistophorum genitivo casu. In hoc autem tetradrachma dc cistophori: Nubique apud Liuium sic emendandum censeo. Tetracinunta 3 enim quid sit, nemo, ut arbitror, nouit. Nec tamen dictam Festi conuenit cum ratione Liuiana, qua talentum sex millium denarium sacit. Nisi etiam corruptum numerum apud Festum aliquis suspicari malit, quanquam alioquin Festus ipse sibi non constat, qui alibi talentum Atticum sex millium denarium facit, Rhodium cistophorum quatuor millium et alia etiam genera ponens nihil ad rem pertinentia. Quare potius adducor, ut i, Ientum apud Liuium sit octogenarium, S proportionem epitriton habeat, id est sesquitertiam, vel ut alii loquuntur, tertiariam , ad talentum Atticum minus, quod sexagenarium est. Sic enim ratio quadrabit, ut quam proportionem denarius ad drachmam habuisse dicitur, eandem Liuianum talentum ad vulgare, id est ad Atticum habeat. Libras nunc centenarias in. telligi volo. Nam quod apud Pris Ianum legitur, ut salimum
minus sexagenarium sit, & bbra eiu sepiminiquitaue drachmarum,
nullo autore cons mari potest. Cum enim Suidas, Pollux, Festus, Graeci & Latini talentum Atticum sex militum drachmarum esse dicant, & sexaginta minarum, necesse est ut LX. minas non Atticas, sed Graecas intelligamus, di centenarias, quae Atticas octoginta faciunt. Talenti magni meminit Plautus in
278쪽
M. Τὸ ariat his verbis, Si hercle nunc ferat sex talenta magna argenti pro tins praesentaris. nunquam ac Uiet. Locus autem ille Liuil qui apud Priscianum Uitatur,non M.XXXI M.tejitur sed XXXIIX. . his verbis, Argenti nobi XII. millia Attica talenta dasa intra XII. annos pensionibus aequis. Talentum ne miniti pondo LXXX Romanis . ponderibiti pendeat. Vbi tar en ordinem verborum peruersum . 'esse credo. Non enim Latine XII. millia talenta, sed talentum dicitur, quomodo ec alibi et in loco supra dicio locutus est Liuius. e hic Liuium scripsisse puto, argenti nobi A
tica talenta XII. millia, vel isticnm talentum. Quod si de talento dicere ulterius pergam, exitum res non inueniet : usque adeo de talento diuersa Produntur ic varia ab autoribus. Suidas de Hesychius talentum apud quosdam centum Sc viginti quinque librarum fuisse tradunt, apud nonnullos genus fuisse nomism tis. Non omittendum id quod Pollux inquit, talentum Atticum apud Atheniensis Atticas drachmas capere numero sex millia r apud alios eundem numerum, sed suarum cui que loci drachmarum. Id quod eo pertinere potest, quod de talento Liviano dictum est, siue Euboicum siue aliud suerit, ut quomodo Athenis ec alibi talem tum sex millia drachmarum habuit vernacularum cuiusque loci, sic Romae sex millia denariorum habuerit, quae tamen aequauerint pondere octo millia drachmarum. Vitruvius bbro X de T lentam
testudine Agetoris B tantu loquens , Erigebatur autem machina altitudinem ad Aniciendum murum circiter pedes centum. Item tere dextra ac sinistraprocurrendo perstringebat non minis pedes centum. Gubereabant eam homines centum, habentem pondus ramum quatuor .
missium, quod sit quadringenta octoginta millia pondo. His verbis, si i emendate leguntur, autor est Vitruvius talentum centum 6c vuginti pondo Romana continere: quod genus proxime accedit ad illud talentum quod Suidas oc Helychius posuerunt. In aliis libris quadringenta nonaginta millia legitur. Qis ratione talentum centum ec viginti pondo ec semissis fuit, quod ipsum ego non argenti talentum misse, sed negociatorium dc mercim niale puto,quod duplicem fortasse ad talentum argenti proporationem habebat, ut hodie libra argentaria de aurificum subdu-Pla est etygostaticae. Et sic singuli homines quina paulo mi- Kk nus
279쪽
sic inquit, de pace loquetu cum Antiocho: Europa abstinete, Aptaque ..omui quae cis Tainum monum est, deciate. Pro impenses rimae in bellum Gesu, XV. mist a talentum Euboicum ibitur quingenta praesenostobori nostro, quatuor mi bum denariorum. Gitophororiim autem cre- Livii Dc-- bra est mentio apud Liuium, ut bbro eodem in triumpho L. Scipi nis : Tulit in triumpho argensi pondo CXXXVII. millia. Et paulo superius de hauali friumpho L. Aemibi: Pecunari translata nequaquam . tanta pro Oerie regii triumphi. Tetracina Attica CCXXXIII. millia. C stophori CCCXXXI f. millia. In superiore exemplo non tetra
cinum & cistophori lego, sed tetra drachmum S cistophorum
genitivo casu. In hoc autem tetradrachma dc cistophori: dc ubique apud Liuium sic emendandum censeo. Tetracmunia enim quid sit, nemo, ut arbitror, nouit. Nec tamen dictum Festi conuenit cum ratione Liuiana, qua talentum sex millium denarium facit. Nisi etiam corruptum numerum apud Festum
aliquis suspicari malit, quanquam alioquin Festus ipse sibi non constat, qui alibi talentum Atticum sex millium denarium facit,
Rhodium cistophorum quatuor millium: alia etiam genera ponens nihil ad rem pertinentia. Quare potius adducor , ut talentum apud Liuium sit octogenarium, S proportionem epitriton habeat, id est sesquitertiam, vel ut alii loquuntur, tertiariam , ad talentum Atticum minus, quod sexagenarium est. Sic enim ratio quadrabit, ut quam proportionem denarius ad drachmam habuisse dicitur, eandem Liuianum talentum ad vulgare, id est ad Atticum habeat. Libras nunc centenarias in. telligi volo. Nam quod apud Prita inum legitur, ut Ialentum
miniti sexagenarium sit, & librae eiu si turiginta inque drachmarum.
nullo autore confirmari potest. Cum enim Suidas, Pollux, Festus, Graeci 5c Latini talentum Atticum sex militum drachmarum esse dicant, si sexaginta minarum, necesse est ut LX. minas ..tati Atticas, sed Graecas intelinamus, et centenarias, quae AN
280쪽
Isse staria his verbis, Si herile nunc frat sex talenta magna ingenii pro istis praesemiviris. m squam acεipiet. Locus autem ille Liuii: qui apud Priscianum citatu on bb. XXXVI Llegitur sed XXXIIX. his verbis, Argenti rabi XII. mistia Attica talenta data intra XII. nas pensionibus aequis. Talorum ne minus pondo LXXX. Romanis ponderibus pendeat. Ubi tamen ordinem verborum peruersum es e credo. Non enim Latine XI I. millia talenta, sed talentum dicitur, quomodo S alibi di in loco supra dicto locutus est Liuius. e hic Liuium scripsisse puto, argenti probi
rica talenta XII. millia, vel Artirem talentum. Quod si de talento dicere ulterius pergam, exitum res non inueniet: usque adeo de talento diuersa Produntur 6c varia ab autoribus. Suidas de Hesychius talentum apud quosdam centum 6c viginti quinque librarum fuisse tradunt, apud nonnullos genus fuisse nomism tis. Non omittendum id quod Pollux inquit, talentum Atticum apud Athenienses Atticas drachmas capere numero sex millia r apud alios eundem numerum, sed suarum cui que ista drachmarum. Id quod eo pertinere potest, quod de talento Liviano dictum est, siue Euboicum siue aliud fuerit, ut quomodo Athenis & alibi tale tum sex millia drachmarum habuit vernacularum cuiusque loci, sic Romae sex millia denariorum habuerit, quae tamen aequauerint pondere octo millia drachmarum. Vitruvius libro aede Mentam testudine Agetoris ntis loquens , Erigebatur autem machina
ali tudinem ad disiiciendum murum circiter pedes centum. Item auia ru tu tere dextra ac si raprocurrendo perstringebat non missu pedes centum. Gubernabant eam homines centum, habentem pondus tan um quatuorn imum, quod sit quadringenta octoginta millia pondo. His verbis, si emendate leguntur, autor est Vitruvius talentum centum & vuginti pondo Romana continere: quod genus proxime accedit ad illud talentum quod Suidas di Hesychius posuerunt. In aliis libris quadringenta nonaginta miria legitur. ratione t lentum centum ec viginti pondo di semissis fuit, quod ipsum ego non argenti talentum suisse, sed negociatorium lc mercimoniale puto,quod duplicem sortiae ad talentum amenti proportionem habebat, ut hodie libra argentaria de aurificum subdu