장음표시 사용
501쪽
sinerent ignobiles & abditos, qui ornamento rei p. & usui esseo possent. Ecquod est enim per superos immortales aut utilius regni administrandi aut splendidius instrumentum ad finitiinas
etiam & longinquas nationes resulgens, quam doctorum hominum multitudo, partim in comitatu regis agens, partim per v ria reipub. munia distilibuta Huiuscemodi enim scrinia vidi. pitur)pectorali, optimos & potentissimos principes circumserre necesse est,quibus in ipsis ius, fas,& aequitatem, omneque genus ciuilis numaniorisque dominae, condita ad usum quotidianum habeant. At nunc is est reipub. nostra flatus, ut clitellae generosis equis, instrataque speciosa imponantur asinis. Proinde
quum nec oculi nec aures Regis ossicium suum nunc agnoscant,
di homines quidam in rebus suis acres, in republica S principis aut languidi aut hebetes, nec deligere ipsi idoneos viros, nec hominum famam secundam aut incommodam satis explorare nouerint i quid causae est tandem quin omnium in Rep. pe, peram factorum crimina ad eos pertineant Τ dc quod Francia male nun e audit atque ignominiose ob doctorum sapientia que penuriam, id iis in crimen verti debeat, per quos hic tales multos esse non licet φ Quid si etiam eorum nonnulli prorsus doctos & bonos, eorumque dissimiles nouere, sed procul eos gubernaculis summouent, ne vel eorum acta ad manus ipsi aspiciant, aut in puppim fortasse admitti tandem velint i Manauit enim haec opinio in omneis iam ordines, cordatiores ideo homines istis suspectos esse, quod praelucentem ipsi facem propius
admoueri rebus gerendis nolint. Certe vidimus huiusmodi non admissos in consortitam, quum vox id publica vociferatu summo, sed confuso flagitaret. Aut igitur hoc fateantur ne- cesse est, amussim se albam in lapide albo esse, qui inter naros t. gnarosque discerniculum nesciant: aut nosse se quidem notae melioris homines, sed non tam frenae di populo, aut etiam veri. tati sese' probare , quam potentiae suae 6c commodis inseruire constitume, princieisque senectuti aut infirmae valetudini ha e nus illusisse atque imposuisse. Utrumuis autem fateantur, paris erit impudentiae. Etenim qui satis secundas partes implere nequiunt, qua malum fronte primas tenere contendanti' prae-
502쪽
iretim quum tot 'gregios actores inter cuneos inerteis exacto que sedere videamus, & decus scenae proceres longissime submo. . tos eorum si sagacitatem requirere nunc vacaret, aut id interem rerum magnopere arbitraremur, quam facile esset docere Franeiam non modo oculis S auribus nostro caruisse tempore sed quod instar est monstri ne olfactus quidem sensorium habuis.le ' Quam enim tandem cladem odorari ante potuimus aduenistantem, quam ab ea oppressi i quid ante prouidere, quam in meaeos incurrit 3. Quem rumorem belli prius auscultatu capi re, quam omnia classicis personare visa sunt 3 Hunc statum rerum in Gallia vidimus, quo statu res gestas si quis olim memoriae mandare statuerit, eorum quidem queis Iotis manibus stylum capessere ducereque licebit, Iuculentum sane argumentum stribendi coelosummae habebit , dc ex eo posteritas intelliget quam magnifice sese nonnulli in rerum administratione gesse. tint. Quis enim amans patriae, quum paulo acriorem animum ad haec scribenda applica rit, non hoc praecipue docere contendat, & persuadere, quod Francorum natio inuidia prius rerum in Italia prosperrime gestarum, deinde etiam odio & contemptu laborauit ob immutatum rerum statum euentu prope interneci. i uo : non id vitium gentis suisse. qu e tot seculis documentum strenuitatis suae dedit, comis di innoxiae, ut quidem sunt iura belli, sed temporis fatalis, sed ambitionis paucorum, praecipitis ataque inertis, quam Intueris gentiS ignominia expiari oportuit, ut exemplum seculis in posterum proderetur e liud quidlibet potius, quam uniueris gentis vel scelus vel erratum Z Re cvtarbitr8r sunt eausae quamobrem Francia latius atque augustius imperium non habet, ne mirum sit reputantibus, cum amplum ei de magnificum late imperitandi instrumentum semper fuerit, rerum tamen gestarum rationem εο gloriam haudquaquam proportione constare. Quare si moribus iam nostris qui rerum summam tenent, tenebunque in posterum indisquisitIonem , --φε se conventuum aliquUdo principe praside vocarentur, nonnulli
saepe qui nasutos sese videri nolunt, haud dubie squod aiunt a
Ptune limi, atque ea parte desermes ab omnibus cernerentulo.
503쪽
borare debent , ut praeteriti temporis damna sarcie etiam dedecoris discutiant suggillata, ut quidem iSic enim fiet ut vulgatae opinionis & per omnere uagatae sententia inducenda, a qua vix prouocareqvis leth. publicae etiam ipsi famae tympana sonitu hilarios,viore pulsent. Ad hoc autem ideo alacriore anireliore comparare se possunt, quod rebus ni mitin ipsis Deus retinendi gubernacula dedit, ιlitude non vulgari ; qua occasione utinam ec probi ipsi tantisper dum licet it vacat vianturi ut nobis iugumentum palinodiae detur. Multa alia restabant tinentia: sed me medios hac actus intercinere me hi ctenus Hercules di Liber pater, ut est in prouem' τι iam fortasse libertati Franciae aq'a fluere non videri M. . de velut animo iam recreato di instaurato regesta 'MM ' ipse leuertar ad viam. institutam, quae adhuc magni R Romanarum Persicarumque opus ommentatini. De Διο- cipiet Iudaeorum mentio, quorum Re David S Solor 'π-- mane, diuitiμ' possedisse leguntur: quas eo m/gis lax fendas esse duxi, ne praeuaricationis arguerer, quammo, ..
eandi de iis ali id di statuendi fiduciam concep - .am
bat lc alioquin in eas res inquirere, quae cvt. vulgila sacrorum scriptorum autoritate subnixae esse credui primum igitur prioris Paralip. cap. ρωι--rrsoquens ad Solomonem inducitur , finare, s
504쪽
tanta esset 'abundantia auri es auenti in Hierusitim, quota re lapi idom. Hac hyperbole immensa auri argentique vis suisse signia .fieatur in thetauris Solomonis. Vidimus supra summas Persa- , ,rum opes centum di octoginta millia talentym suisse post Da. tium victum, quibus oportet septem millia addere quae Darius , Ecbatanis fugiens secum in tumultu rapuit, ut autor est Arria- Vnus,le iis rursus coniectura addere sumptum eius belli. Histo- V 'ria autem Regum dicit David habuisse argenti mille millia talen. . .
tum,ὶd est decies centcna millia, & auri centum millia. quae minima computatione mille millia talentum argenei valent. Ita fit, ut decies maiores suerint David opes quam Darii. . Existimo . t autem & Persicum talentum & Hebraicum idem cum Babylonio , fuisse talento: qua ratione, summa, sexta parte augetur. Qua re fidem res illa habitura non videtur hominum quidem sensu e 'etiamsi autoritati sacrosanctae id creditur. Quanquam etiam . magi illud hyperbolicum videtur quod Ctesias de Sardanapalo . scripsit, qui ducentis circiter annis Solomonis aetatem secutus, . morte sua regnum Assyriorum finiuit. Ait enim eum regem
ab Albaee Medo obsessi', fractis iam aduersa pugna viribus,' victoriae spe abscissi, pyram in regia struxisse altitudine pedum/-ι,' s. quadringentorum, in qua cubilia centum 6c qimquaginta pinsuit aurea, totidemque ex auro mensas. In medio autem pyrae contabulationem extruxit pedum quoquoversus centenum: in quo lecticas consternendas cum curauisset, superiorem con. tabulationis partem trabali materia contexit, ic latesa crebris v
lidisque tignis cinxit, ita ut exitus non pateret.4Quo facto ipse & uxor & pallacae variis in lecticis iacuerunt in eis aedificio conclusi. In quod etiam ipsum auri centies centena millia, argemti vero decies tantundem congessit, id est, millies centena millia i . talentum, quod ipse myriadem myriadum appellat, id est, decies millena in sese multiplicata,vt antea dictum est: cum praeter eam summam liberis, quos ad Nini Regem belli initio miserato, auri talenta numero tria millia dedisset. Super his operibus sis A. cum instrumento regio multiplici, ac copiosa varietate distincto,haliquum ipse ita cum uxore S pellicibus eius recubuisset, pyram illi aedificio circumdatam accendi per eunuchos,id est amicorum 11 mm 2
505쪽
iuratissimos iussit. Eos enim solos conscios consiliorum extremorum secerat. Quo iacto ipse cum illis opibus diebus quindecim conflagrauit, stupendibus aliis praeter conscios. Fumus enim in sublime conuolutus , ingentis cuiusdam sacrificii opinionem faciebat, apud eos quidem qui extra regiam eran : ἐατε-
ἐιωουχοι. Rede imus ad Dauidem. Iosepus lib. VII. Antiquitatum de eo loquens ita inquit: Reliquit autem Dauid diuturu tantas
Insentes autem pecunias in sepulchro eius conditas fuisse dicit, di in Regum loculis, qui magna arte conditi ita erant, ut non facile inueniri possent. Eusebius libra IX. de praeparatione Euata lica autor est Eupolemum ita scriptum reliquisset David regem
Syros es Phaenices usque ad Euphratem domuisset Idumaeos etiam es AmmoniIM, Ituraeos, Ad buvi, Nasareos, Naida os, Suronemque myri asPhaenicia Regem, bella Fubadios tributa Iuriis pependisse : Dauidque y lenii diuinit- locum fuis daemo ratum quo loco ad caturm esset remplum. Sed cum sanguine hostium multis caiubis per ista variae impiatm, hoc facere ninn potuisset, quam maximum potuit cyparatum scin se. Itaque comparasse eum aris, argenti auri, talenta non pauca, lapid etiam U cupresWcedri e nauesque eum couisse Melanu Ara riuitate, misisseque in insulam Vrphen in Rubro mari sitam , metali auro'.ia ' η'umerabilia pene auri pondo delata fuisse. autem moritntem regnum Solomoni filio tradidisse. um cum Vaphν is templo M.ficaturus est, deo ita volente , hieras ad phran ASD iνε- regem scriρsi se hoc exempti e Rex Solomon Papisi Agapti regi semico paterno salutem. Gito me a deo magis David pHris mei run accepi se. Cumque mih pater mas uerit templum deo condere,coeli is te se condιtori r ut etiam ad te scriberem, addidit. Peto igitur abs te, Martifices inque fabros ad aedisi andum templum dei mittere velis. L, phren autem inter alia hoc rfini isse : Ad adistrandum te lum
506쪽
dei fabros atque ministros octoginta mistia hominum ad re δε- V Di. si ui. Dabis igitur operam, ut recte atque ordine vinant, es reb- M- βοnsis. cessarao mu caream, te sequa dei condito incolumes ad nos redeant. BLdem cum Solomon ad Suronem Tri Regem scrVsisset, simili tulit re omsum, es eundem numerum operariorum impetranis. Et praeterea archite. Ium Hrium matre AEua natum, utrum an archriectura summum.CO
gruit hoc cum eo quod dicitur III. Regum cap. R. ubi Rex Tyrius non tauron sed Hiram appellatur. Iosepus biso octauo Antim suitatum epistolam Regis Hiram quem Iromum a Tyriis voca-Do- R-tatum esse dicit & epistolam Solomonis ad eum,ad suam aetatem asieruatas esse affirmat, non modo apud Iudaeos, sed etiam
apud Tyrios, Libro autem primo contra Appionem grammaticum et dum inquit: apud I rios annorum muliorum acta, qua publica cura d lgenter asstruamur, in quibuι inter cetera hoc quoροι perscriptum V, quod Hierosolymis templum a Solomone exaedificatum est annu tantam quadraginta prim quam Pris Carthaginem coloniam ad carunt. Ar iparatis etiam conservenati templa in ea acta relatin est. Domus enim Tyriorum Rex inmicus erat Regis nostra Solomonis, λεκαφη γ --
ηι που -κμων Pergit Eupolemus,&rur- , sum ita inquit: Totum autem aurum quod an templo, columnis umsis templi fuit consumptum, quadragies sexies centena millia fuisse: arge ii vero ad clauos es alia instrumenta, mille ducenta tragintaduo talenta: aris vero in columnis, fornicibuι, ac ceteris, talenta decem Nocto millia: remisi sequι --s in regiones senas Phoenices simul es d aptior, decem nun timauri talinta singulis data. Talentum autem aeco, inquit, q- siclum pro Arist. appetunt. Et AEgutiorum quidem Reti oleum es mel magna quanti in re misisse: Suroni autem columnam auream quadri in templo Iouis coninoicitur. Haec interpretatio potest rem facere credibilem. Sed quod dicitur quadragiessexies centena millia, non adiecto siclorum vel talentum, nescio an librariorum sit vitium. Graecum aenim exemplar non vidi. Sic inquit Hieronymus E echielis III. stater est, hoc est, drachmae quatuor. Exod. πια cap. ita legi tur: Melus viginti obolos haber, media parssicis ogeretur domino. Quod declarans Iosephus lib. III. Autiquitatum, Siclis: inquit, Hebreorum nomisma quamstr drachmas Attici habet. Hac satione si singulis bimm 3 opera Disilired by Cooste
507쪽
operariis, qui centum ec sexaginta millia erant, deni sicli dati sunt, hoc est, quadragenae drachmae, fiunt quater di sexagiescentena millia drachmarum. Ex quibus quatuor 6c sexaginta millia pondo fiunt, eo numero per centenarium diuiso. Fiunt hae mille sexagintasex talenta, di quadraginta auri pondo, quae aestimatione nostra in singulas enim libras centenos & duod nos aureos solatos & semissem numeramus bis Sc septuagiescentena millia solatorum valent : cum fuerit illud aurum nullo Tmplam alio metallo concretum. Quae summa si in opificum merce-Sοumonu dem impensa est praeter sumptus cibariorum, quo euasuram, i stimationem operis cum instrumento iactificali & ornamentis
putamus t Nempe ad infinitum visum iri necesse est, sist ista,m P quis apud Iosephum vasa templi legerit. Quod si ita ponamus
Hammam superiorem, ut quadragies sexies centena millia sici tum fuerint in templo consumpta, haec summa iam paulo minus quadruplicato crescet. Sedecies enim centena millia siciorum operariis data sunt, quae sexagintaquatuor millia pondo eis- ciunt. Quae si ternario multiplicentur, fiunt duodequinquagiescentena millia siciorum, quae in ordatum di supellectilem cedunt: cum Eupolemm scripserit sex & quadraginta millia siciorum auri in templi instrumentum ornamentumque absumpta fia se, quibus nos ducenta millia addidimus, ut summa quadruplicato cresceret .Quod si uniuersam summam exacte collegeris, bis Ssexagies centena millia siclorum in duobus iis capitibus inue nies: quae ducenties quadragiesocties centena millia drachma rum valent. Haec si centenario partiamur, ducenta quadragimtaocto millia pondo auri in summa ei iuntur. Quae, ut in singula pondo aureos centenos statuamus, ducenties quadragies- olfies centena millia aureorum valcnt. Sed quoniam aurum .suit obryzum, ut diximus, si in singula pondo rursus duodenos
aureos di semissem addamus, fient in summa ducenties septua. giesnovies centena solatorum millia. Quibus addere oportet mille ac ducentorum talentu nue Orgenti aestimationem. Fortaste expeditior erit calculus hoc modo: Dacenta quadragintaocto millia pondo auri, quatuor millia centum di triginta tria talenta
esticiunt. ec viginti auri pondo, quae duodecies totidem argenti
508쪽
xi talenta valent, id est, undequinquaginta millia & socenta talenta. Haec ducenties nonagiessepties centenis & LX. milliabus aureorum coronatorum valent. . Et haec summa superiorieqnueniet, si ad solatorum millia redueatur. Addit Eupolemus mille aurea scuta a Solomone fuisse facta. In tertio autem Regum cap. decimo ita legitur: Fecit quoque Rex umon ducenta simia ae auro purosimo, sexcemos afri suos deaeit in laminamfluit Onim,
vestiebam: possitque eas Rex in domo salius Libani. Per hoc inteli, gimus in ornatum templi scuta aurea non cessisse, di accedere ad quantitatem auri ab Eupolemo politam. Pellam autem a P Ita scutum esse hreue nemo est qui ignoret, Vergilio dicenis
. Ducis Aetna emtam lunaru agmina flebis.. .. ' , Λ
Aut hiς locus igitur mendose legitur, aut Iosepus S Hieron mus non recte siclum interpretati sunt. Deinde trecentaminae Atticae. paulo plus ducentis viginti quinque libris nostris etygm . staticis valent, tantum autem pondus vix gygas sinistra manu versaret. . Plinius inter miracula roboris refert Fusium Saluium duo pondera centenaria pedibus, totidem manibus S ducenaria duobus humerae contra scalas tulisse. At libra nostra quadrante maior est Romana. Hodie iustum pondus baiularium cem tum S sexag nta pondo esse dicunt. Postremo nec scuta nec peltae solido auro constabant, sed intus ligno, quod laminae am reae comi estiebant. Apud Iosep um lib. VIII. non trecenta minae, sed tres leguntur. Editio etiam Graea sic habet, μή
ἐπήGν Fla' το οποοκ το i . Tres mina auri inerant singuia semus. Cay te autem modo moti tertii Regum ita legitur: Egredi biatur autem quadraga ex , gypto sacentia Aesis angenu,'equm centum
quinqui glutia. Atque in himc modum cuncti Reges Syriae equos Venuucleabant, centenos quinquagenos siclos in singulos equos, precium itat nit, sehi sexcenasi dradhmas, id est, nummo ninrosexagenos aurcos coronavos, quo fit ut quadrigae, id est, quaterni equi iugales, quatuor &ivisi citi libris contiiterint, quae ducentis di quadraginta coronatis aestimari possunt. Ex precio 'hodierno migdigimus probabile id precium fuisse, ut negotia-- tores Solomonis siquos in a gyo toti in Syria sexagenis coronatia
509쪽
sisquipialum. Licet apud Pollucem pro ουμιωβόλοα legatur Q md sie coniectura essequor: nummus sestertius quartam partem drachmae valet, drachma autem sex obolos, quare tria hemi holla. id est, sesquiobolum nummus sestertius valuit. Talentum ι igitur apud Siculos vetus quidem senas drachmas valuit, nouurnis autem ternas. Propterea PolluX, ς Mis ι σ1κελ ικὸν ἐλα- Siculum, inquit, talentum minimum quid valebat. Eodem pertinet quod idem alibi lib. dicit, id ατο b- ὸ Ψα-
minas istisas. . Homerus Iliad. IIIII. disseribens agona brem quem Aesailles ad tumulum Patrocli secit,talentum proma non magna posuit. Primum enim praemium curuli certamini M. proposuit foeminam captiuam cum tripode, secundum, equam praegnantem mula: tertio autem loco Vincenti, lebetem: quarto, duo auri talenta: vltimo, phialam aream lebetis vicem praebentem: τω b τετήρτω θ laa etas ταλαντα. Bina talenta dein quarto promunciat auri. in
Ex his praemiis, cum quibus duo auri talenta exaequat, apparet Etalentum paruum quippiam suisse. Eo in loco enarratores talentum antiquum non simile recentiori fuisse tradunt. Aiunt enim vetus talentum secundum Polemarchum autorem quatuor Iibratum suisse, secundum Theophrastum quatuordecim, cundum Timaeum quatuot & viginti. Aristotelem autem indefiniis tum talenti pondus posuisse , caeterum paruam suisse summam . apud Homerum oportuisse, cum quarto loco assignauerit,dc munus equa & lebete fecerit. Sunt qui dicant talentum auri apud Graecos paruum fuisse, autore Diphilo, quod conuenit cum eo quod ex Polluce diximus. Huiusmodi autem talenta intelligi
prioris Paralipomenon XIII. existimo, Auri talenta eentum millia, argenti mille millia talentorum: aeris vero efferri non est pondus, vincitur enim numerm magnitudine. David autem circa finem regni Assyrio. rum regnauit: cui tempori proximum fuisse Homerum nonnul Romnili tradiderunt, ut autor est Eusebius. Ex quo coniectura capi N n n potest
510쪽
Hippotro. phium me morabile. Tatinium
tis emerint. Saepe enim cui testatus sum) per anticipationem loquor, quasi iam tunc aurei nostri fuerint, ut expeditius defungar eo quod militui. Graeca lectio non conuenit, in qua le
Currm cenum at genti, s equus quinquaginta qui modus loquendi antiquus suisse videtur. Liuius lib. I. Ita peristri exercitu lornato, distributoque, equitum ex primori ciuitatu duodecim siripsis centurias, ad equos emendos dena millia cris ex publico data, s quib- equos alerent vidua attributa, qua bina millia aris in annos singulos petra
stirent. Hoc dictum ita accipio, ac si centenos illic coronatos dixisset, & hic vicenos. Existimo autem unum quenque equi- tem binos equos habuisse. Dixit enim Liuius ad equos emendus dena milia,quibus verbis significat unumquemque equitem equos habuisse non equum tantummodo. Ita precium equi quinquaginta aurei coronati suerunt prisco illo seculo, di sumptus a nuus decem aureis aestimatus. Syriam autem equis abundasse ex Strabone intelligimus lib. decimosexto. Tradit enim Pellam urbem Syriae fuisse a successoribus Alexandri appellatam de nomine Pellae, quae patria fuit Alexandri, postea autem Apamiadu icta est. Iuxta eam locum esse campestrem quem Orontes fluuius cum lacu quodam Cherronesum efficit. Ibi locum suisse recensendo exercitui, & Hippotrophium pulcherrimum, hoc est, locum equitio alendo destinatum. In eoisuisse equas regias numero supra XXX. millia, admissarios autem equos trecentos, ibidem S equisones suisse, seu domitores equorum, & lanistas,& bellici ludi magistros, & quicunque ad arma tyrones insti-tuunt, stipendia merentes, quod mihi memorabile visum est. μωαί α' inquit Strabo -ς λογις χροον ς πατιω -ν,-ς ἰπιτο
Enimuero talenti significationem non Vna - . . fuisse apud Hebraeos puto, quo modo di apud alias gentes nonnullas. Pollux lib. IX. Siculum talentum duplex suisse tradidit, vetus, d nouum: vetus quatuor dc viginti nummos significasse, nouum duodecim, apud Suidam non nummos vigintiquatuor
valuisse dicitur, sed mas , quod corruptum esse puto ex Pora