장음표시 사용
741쪽
habuerunt libero ultro citroque commeatu Quisnam autem vestibulo istius ambitionis aliquo casu exactus, ita postliminio in
ciuilem vitam rediisse visus munquam, ut non exulare magis in urbe, quam aulica prouincia decessisse vulgo existimaretur φ S Ienne tamen illis esse constat, qui mordicus postes aulae, fibulasque praetorii omni ope retentant, vota clara identidem Laribus in reditum nuncupare, quasi urbanae vitae desidetium ultra serre non possint. Scilicet hic rimbus labor est, aut ea voluntario. rum comitum inopia premuntur, ut inuitos istos promissis inge tibus aut precibus retentent. Videlicet Gallia tam inops est virorum, autreges nostri non habent unde praemia seciuacibus sui versoluant,vtvnus6c alter muneris obeundi in sanmore confiis Ito aut in senatu castrensi di viatorio necessitate teneantur' ovanissima semper ambitio, in mendaciis tam apertis fidem tuam
labefactast quis est hodie tam in rebus aulicis peres inus, aut
omnino in motibus hominum iudicandis tam minime malus, tam hebes, tam corydon, tam stupidus, quin statim querulis ist rum verbis illud prouerbiale reclamet: pregrinum P Est enim elarior istorum Callipidarum frustratio . quam ut quenquam non rusticum sallere queat, aut quoquo pactolatere. Num
eos quotidie pedatim discedentes inde videmus, quo singultim ipsos festinare videramus 'Quod si per detrectationem station, ita suis vel sacris vel prosanis non absunt, qui conuenit, quum quotidie commeatum flagitare se distitem, nunquam impetr re eos posset vel quum in dies ampliora munera sibi suisq; imp
erare noscantur, non summa eos animi aequitate muneridus au
scis asseruire Θ De iis, ut arbitror, silendum est ne sacrosanctam existimationem laedamus qui augustam illam causiam non vitae sanctitate, non illaeta famae commendatione, non probabili aliquo consilio mereri , sed aulici ambitus escennali seruitute, sed amplissimi honoris sugillata reuerentia, sed fastus di insolentiae miritu instigante aliquando visi sunt. O rem piaclaram, de Chrustianis institutis congruentem,honorem sierincum aulicis officiis mereri. Absit autem ut id aut dicam aut sentiam, quod quidam incommodefaceti cavillantur, aulam solere Gallicam scurras auhatos rasosque circumferre, qui etiam ludibrio haberi se nee igno-
742쪽
68ι α BV D. DE ASsE ETrent, nec aegre serint. Illud certe praeterire nequeo , quod viδ
ιn eo ett-rnus, nonium Plane comploratis pontificibus epitaphios illi, rorer xν- agonas in aula quasi parent ita certamina ab istis excitari, non lit capitales, tam aduerso rumore, ut puderet nos audisti Utinam autem huius culpae rei arcesserentur, qui in omni vi parte vitium aut peccandi licentiam profitentur . Sed quid ituturum est, qui frontem prae seueritate obducere non desin& turpium facinorum exempla prodere non erubescunt 'ieri eos, haec etiam simalatio fallere nos sperabit i Mitto nunc secton eorum improbitatem, qui exuuias sacras non modo viventil ἡγώ , -j. 'etiam stantium ambulantiumque petunt,quandoquidem υ-- δε- gnorum virorum autoritas huic crimini ut aliis obtenditur. uertar ad illos purpurae candidatos, qui obscuris saepe natalibus orti. 6cnuito insenti ornamento praediti,regibus aequales videri, eorumque amici maximi vocitati cupiunt. Quid enitu est quod ID. tantopere iam admiremur beatulas illas causias, quae sordere in .Hγω em Francia prae multitudine gestantium , eorumque leuitate videntur, qui ne in sacrosanctis quidem di visendis gestaminibus augu- ῆsti vel venerandi esse possunt φ Pridem id decus,ut eximium di Pimum, regalibus tantum extis promitti videbatur,videtabat nunc minorum etiam honorum auspiciis di plebeia sortimae nini negari videtur,ex quo inauratis cornibus hostiae passim Mare ei. Quis enim hos iam magnopere suspiciat,qui haud ua,. i. λ pridem unum viderit dibapha purpura ferocem aemula candoris icιum rami beatissimi,quum cohortem ipse purpuratam quocunque post is
bonora cum traheret,inter eos tam eminens,quam inter galeritas upupa Z a
M' ω'cies igitur nunc eadem di dignatio,autoritas ad popuIum non e I dem. Neque vero in uniuersum honoribus autoritas sua restitu turde maiestas, priusquam serdidis aut pusillis ingeniis summis decora virtutis peter-s esse desierit, sacrosanctos amplis moSque ordines rerum nostrarum summa nundinati, capitale essucceperit: quod utrumque nobis videre utinam mox conum in Summa autem disputationis eo pertinet, ut intelligatu i uingloriam qui summum bonum in loculis conditum esse putant, ν' lascibus aut insulis maiorum auspiciorum adhaerere, motitiis illis
superstitem esset non post iudemque is mouent bus, aut gra-
743쪽
pARTI p. EIVs LIB. V. du potentiae deiectis quod mortis instar ciuisis putatur esse) pro
sperata gloria infamiam agnast aut certe perpetuam ignominiam. Eius rei quum innumera sunt antiquitatis documenta,tum vero recentia proferre nunc exempla possemus, si id ad tem pertineret. Quotum enim quemque vidimus aut meminimus istorum integra persona atque integro statu decessisse sui iuris verbo ris ἡνι stis. loquar) qui nihil non viventes honori tribuerunt Porro autem ut fugacissimus semper splendor est gloriae pigmentis adumbra. tae : sic verae,eminentis & expressae claritas, nulla carie, nullo situ. vetustatis exolescit. Et est eiusmodi gloria non in aes aut in auro uelisisti=. incisa,vt illorum : sed stylo exacuto 6t splendenti impressa cedri- ora tio , .. rus in tabulis,quae carie non ἱntereunt,di quae restibili traducum νnatura prodantur in omne aeuum. Atqui huiusinodi est gloria,non opum congestarum , non vitae per summos honores indecore transaine, sed rerum egregie vel gestarum vel scriptarum, quae in alios aliosque traduces propaganda aeternitati dedicata quodammodo videtur. Porro autem ut sine aqua & igni sacrificium aut ρ- consecratio non rite peragitur : sic sine stylo dc eloquentia, nul lius aut principis aut populi gesta ad posteros inclarescere possunt, aeternaeque memoriae commendari lc consecrari. Proinde etsi antehac memoria nostra quidam homines,officinae magistratuum honorumque praefecti, cupide secisse noscuntur ut viri tum studiosi & literati, tum innocentia modestiaque praediti, parum plausibile nomen in adytis auli is habuerint, quasi ab actu rerum reiectaneir contraque imperiti oc procaces, S in tenebris perspicaces,vel earum rerum emaces quae in commercio proborum pudentiumque nunquam Herunt, plerasque Reipub. partes nominum suorum iam laeta,tristi,ancipiti euariante replerent e non
ideo relanguescere studiosorum hominum ingenua contentio debet, aut philosophantium. Est enim est abunde philosophis, geminos illos fructus sperare, 'Euthanasiuim , res duas quammaxime mortali expetendas. Illam scilicet beatam Sc constantem numeris omnibus securitatem , duntaxat quod ad bona corporis & sortunae pertinet : hanc hilarem animi , ac spe bona perfusam in morte aequitatem. Illis au-cii a
tem perdite ambitiosis, quodnam esse maius supplicium potest
744쪽
in vita per aulicam gesticulationem agenda , quam hominem in corde conditum,qui non nra veritati seruire potest , ab homine externo conspicuoque dissidere, qui scenae tantum ipse ac populo se ostentat . ad oculosque theatri quasi ad speeulum non asformat, sed assingit φ is enim istos Chamaeleontes ignorat, reis concinnantes sese identidem ad mores aulicae potentiae, ut tabulas olim suas clarissimus ille pictor Apelles reformare solebat ad vulgi iudicium 3 Est autem id natura comparatum, mentem ma- .le sibi consciam, cum homine externo ac vultuoso dissidere, hominemque etiam hominis pudere, quum vi veritatis caeca in tua tormenta admouentis, fateri quisque cogitur apud acta rogitantis conscientiae suae, se non eum esse hominem, quem vultus profitetur. Atqui isti quos solertes aulicos 6c veteratores appellari videmus, quum per omneis vitae has personati ludiorum more videantur, non intelligo quidnam assirmare possint serio se in Repub. aut bona fide egitis. Certe in iis quae ad verum fiant, locus praestigiis nullus est: lcut bona fides se ad manum aspiciendam et contrectandam praebet, ita simulatio se vultuum inuolucris multiplicibus occulit, di versicoloribus. Proh superi immortales, quideli,si haec impostura it fallacia non est φ Si enim compositi istorum vultus cum cordis motu turbulento dissident, quonam tandem modo insontes esse possunt Z Atqui hoc poscit veritas, quam n
bis Christus non modo in terris ἡens praeivit, sed etiam Isse promulgata praescripsit, ut quando natura sympathiam eia inter metem res ontem eius indicem censuisset, summopere id videt mus, ne homo qui in fronte eminet, & toto se promit aspectu : si-Sormo ante--lis sermo qui in ore versatur, di inaures se insinuat: ab eo hirser o 'mine eoque sermone dissiderent, qui extra praecordia caput non . ' λ eXerentes, interiores vocantur. Quid autem totos dies precamur p.rais di a petimus, nisi ut fiat voluntas eius in coelo te in terra 3 At id quid aliud significati nisi nos docet & hortatur, ut corptis cum animo congruati materia a forma non discrepeti homo ipse interior dc exterior idem siti Quid igitur iis hominibus facias, quid
cum iis disseras, qui aulicarum cerimoniarum antistites esse volunt, di simul probitatis opinionem atque etiam santatatis auc
pari l Proinde qui utilitatis aut potentia assequenda nimium stin
745쪽
dios, ad istorum mores se a tarmare contendunt, ut summis cinrionibus industriam suam probenti ii non modo literis di honestati salutem, sed etiam Christo & veritati ut dicant necesse est. Ita sequitur,fi Stoicis consectariis eos urgere Pergas, ut hanc ab inuitis consessionem exprimas , ad gloriam te ec beatam vitam comparandam non supernate via, aerumnosa quidem ipsa S confragosa, sed infernate plaustraria ec militari progredi. Et hanc autem & illam ineuntibus viam, vadimonium tandem ad sum. mum tribunal obeundum est, quod in incertum diem constitutum, nullis nec opibus nec fascibus comperendinari potest.
Quando igitur tandem ipsi aliud semper agentes ut dicitur) causam sibi dicendam meditari videntur qui aduentante saepe summi & vltimi imperii viatore, it interdum lictore, diem vel perem dinum vel crastinum iamiam dicturo, consil la de ineundis o caeca mens hominum honoribus nouis agitant 3 En cur disciplinarum cultum, cur Iiterarum elegantiam, humanitatem , leporem.
amoenitatem homines abiicere debeant,fc philosephiam denique ipsam floccipendere, rerum humanarum diuinarumque inter retem,tranquillitatis ac securitatis parentem, quod summum in ac vita bonum est et ex qua non opes vulgares & aspernabiles jerare Sc parare, sed velut ex cornu Amaltheae summa omnia possunt haurire dc copiosa. id enim non inuenias in pandectis illis germanae philosophiae Sed scilicet haec homines in terram in eiusque viscera cernui te intenti,Alcinoi ut dicitur apologum es- - oi se credunt,aut Arimaspea carmina res illa quidem visendas, sed nullo visas enarrantia r eosque Phaeacas esse putant,qui animi bonis capti.eo spes omneis suas referant,quo nemo vivus accessit, ecunde nemo rediit. Sic plagiarius ille daemonarches lucifugis emissariis animos humanos solicitans,a doctrina philasophiae abducit, di velut ex Iouis quondam liberatoris praesidiis , sic a praeceptis Christi deductos&abstractos auliconexu adstrinsit, ut omni religione liberet. Inde illa praeclara axiomata auli cademiae: In
eos siemper mores vergere, in quos auia pro sit. Corpore es anima ausi-- potentia asseruiendum esse ei quidem, qui ahquo in numero esse velit. Fose tunatos magu quam probos obseruandos atque colendos esse. Eum demum rει ι in o cina obca ριγootum esse qua omneu numeros μιιonM te. Rrre 3 πιπι.
746쪽
υ--ia artisvio oppressia internecioram proculcare .. Tum
illa plataeademica in aede Plutonis inter oracula consecro es
remfacere int, diuinis praece M aliquantioer obaudiendum eo, . N ti esse unumquιm 3Me, cyημνιμmp prire videatur. um pam μ' singere perf-n πινει sciant , iis severos non dubie irinos ara esse. Mati dese hereduinque mereri, qui reuiose rem ampliar ,--issimi viue hominuatqueingeniosi mi esse, pexistes sua emis rectari vel promouere να- ροι si ampl*μπιμneuque rem cumulatione. Qui in bac vita inter armentarios censifluit, 'sisaera etiamsi,uraucasfore. Primarum enim ellium homines inque ordine eaesitum pro 'tiam Haetor ac aeuo ore credunt. . in Behuiustemodi proloquiis ec enunciationibus homines inrihonis porticu philosophantes,dogma mirifica adstruunt, in assiduis commentationibus ego nullam erroris intercapedin oc vacationem esse puto. Etenim quum timor dothini amare nobis esse debeat omnium rerum expetendarum atque iugium datum nam absque eo digitum tantum exere, 6c peccabis, ut inquit ille ) quonam modo rationis habenis reguntur , uuii sfortunae di temeritati casuum, quam veritati atque M morabi- unt 3 in quos inuehens Esaias sacrorum vatum s μῶα fortuna eos mensam 'possisse testatur, ac supre eam se in i με eam vitam hallucinatricem non euecem , quae per densissimam caliginem rerum humanarumur diem c quam vitam aulicam esse dico nulla praelucenteis e
pientiae nec doctrina salubris, rapide promouetur tentia praecepta ec monita nemo satis sine oraculis nouitPbi obbi' nim mae totum antistes est philo phia. Ita patet sinsophis aut sine philosophia vitam recte institui ac ckiain. non posse. um enim mens humana,quae principatu 1 anisma tenet, iudicium rerum facere sine sensibus corporeistiis suis nequeat : illi autem partim suapte stoliditate haluci. nantes , partim ob noXio genio , circulatore ipso & archi
plano sulertissimo , circumupoti, rerum sensilium species M.
747쪽
D ad eundem principatum deserant : fit ut mens in arce humani, corporis sidens , nec cauendas res nec admittendas i dicare probe, sciteque possit agnoscere. Accedit, quod priniae uidentia , ciuos in album illud suum atque aeternum retulit, eos fortunis interdum euersos, alioqui quoque male mulcta, tos exercet, & per tolerantiam insentem di in culpatam ex t entem is, nisai tia sua probat: istos autem sortunatos, di temeritatis alumnos,
arbitrio suo ipsorum S prudentiae permittit, cui nimium ipsi confidunt. Quos genius ille impostor excipiens, praestigiisque allo fias sibi mancipans, ideo quietos a molestiis, di sarctos ut dici.
tur P&tectos ad omnibus tuetur incommodis, incautiores ut eos secutitate inossensa in dies efficiat. Scit enim in huiuscemodi homines liberam sibi cum volet manuum iniectionem fore. Inde ille stupor humani iudicii euentus rerum admirantis, atque in . . errorem saepe eorum reuoluti & implicati, qui negant provide
tiam. Superi,vestram fidem: adeone erroris perpetui nebula nos offudit tenebrarum ille praeses, veritatem rerum ut cernere ne sinie quidem illustrissimo possimus' Adeone Geryones iIle tergemi-- p stolanus, superbia, cupiditas, ic voluptas tres aduersariae potestates e terra & inseris enatae infestus est aetati nostrae, ut sapientiae .si iscepta toties inculcata, memoria fideli completa, S compressis λωndis, Fe. ut dicitur manibus retinere nequeamus i Nonne omnia quae vudemus, a Deo praedicta sunt 3 An alterum tandem Herculem e Christ-s pectamus post Christum Alexicacum, qui monstra haec e terra atque ab inseris ad hominum perniciem emissa, conficiat 3 An ut iterum ad Troiam magnus mittatur Achilles t & iteium Christus
humanitatis decus redeat, oculisque nostris conspicuus occuL-rat 3O coeli di terrae omniumque animorum conditor optime ac in natio maxime, omnium seculorum illustrator & inlignitor , omnium conrra in
errorum explosor, Sc morum emendator: qui regnis δέ prouinciis praestites genios di consiliatores, eorumque rectoribus provide Matuisti, quique principum mentes freno tua prouidentiae re, gens, nexanimo saepe numine a studio rerum noxiarum Sc exitiabilium, ad honestissimum quodque propositum saluberrimumarae detorques : eritne seculo nostro tempus, quando homineso mollis ac proprio censu, di dotibus a te prosectis, quam for-
748쪽
tuita possessione rerum fluxaque publice censebuntur l Neque enim ante id tempus futurum videtur ut solidae germanaeque virtutes in Francia elucescant, quam tu in deliciis habere existima. ris. Atqui antehac raras prodeunteis in publicum videre nobis licuit retiam si in umbraculis secessus ic priuatae vitae latuisse credimus, unde factum hisce paucis annis, ut per omneis ordines iula quae dicuntur calorthomata, apud nos requirerentur, id est praeis clara quaedam virtutis exempla, numeris omnibus ossicii publici absoluta, quasi ossicia in administranda Repub. ad amussim viri tis directa et emendata. Nam cum in paucis familiis seminari. um beatorum haberemus atque copiosorum, quid mirum est si inuisa publice virtus, ab iisque e proscenio exalia, qui choragium nostrum in potestate lua improbe tenuerunt, post scenam Iatere voluit, aut in cuneos se stipare promiscue sessitantium pquando nec ei stare in medio licebat per temporum iniquitatem. nec in ordinibus sedere promptum erat per sordes omnia nundi. nantium. Falso igitur literarum studioses nonnulli criminantur ut umbratili vita marcentes, ut in luce atque celebritate torpen. tes, ut rebus gerendis honoribusque inutiles. Nam qui in solem prodire , di aulam interuisere sine contemptu sui literariamque suggillatione nequibant,non inuiti faciebant fortasse, ut in exhedras ic porticus , & in omnia virtutis S philologiae diuersetia se conserrent, quasi in praesidia quaedam philo phiae amoenissi. ma. Neque enim tum innocenter actuosum esse, nec gratuito licebat, integraque existimatione in publicum prodire , ut qui . dem erat hominum opinio. At vero iidem ipsi si mox fortasse ledictum principis exierit paulisper enim ariolari iuuat ut ho.
mines iam non praediis, non supelletali, non aliis pignoribus obnoxiis fortunae , sed cultu atque ornamento ingenii,&munda,
ut ita dicam non muliebri, sed virili censeantur, in quibus nihil licet fortunae pignerari: iidem inquam ipsi caput illico pr
laturi sunt non abiectum,non abditum, non demissum , sed aduersus fortunae Sc temporum iniquitatem ut conditum, sic ere. Etum,quos nonnulli opinione falsa dum, gaudere nune putant blattarum contubernior 6c qui tum non nescii eorum improbi.
749쪽
ni tamen consulebant studio sit literarum, auocamento Reipta a denissimo, distineti a ii si aditus reblicos patere virtuti senserint in posterum,ad prosessionem sin noli inter proletarios , sed inter mente cordeque censsis continuo coibunt, omnlique instrumento vitae ciuilis per .virtutem agenda: tumque illi classiaci fortasse ludibrio habebuntur , qui nullum testem locupletem aut fide dignum esse credunt,qui non idem eoinosiis sit. opibusq; circumfluens. Neq; vero philosophia. lucifuga est Ieq, iners, neque otii gaudens v reno,neque desidiose sellularia, ut multi cri. minantur: neque non ipsa rebus gerendis vacare potest, de lare .sia induere, praetextataque vider in tempus ita tulit . & decus eam ad id prouocat: sed dissimulationi : sed stedam assentationem, sed desultorias amicitias, annium sar ue morum muta tiones auersatur: nec sub comico vultu tragicas simultates occulit: quibus rebus nostro tempore io aut maxime quaesita est autoritas, retenta. i Quemadmodum autem Sin ales olim phil
se iam e coelo in urbes desa ait, dc coegit de rebus ad ciuilitatem pertinentibus disputare, sic philosophos quosdam rebus gerendis idoneos, in solum ingredi aliquando ex in publicum prodire d t. industriamque suam approbarem Repub. egregie ac strenue adminis nimia. i. st si interdum studiosi homines in
celebritatem vel ciuilem vel aulicam non podeunt, non ob id de litescunt, sed velut ex conspicilio honesti secesius iactationes adique aestus ambitionis obseruant, & in eos homines perspicaci aeui mactoneinquirunt, quos fortuna famaque omnium oculis auribusque expotuit. e*im eo te rere libens in rerum actu versaretur, cum qiniam .ob redundanteis opes, nec innocenter quaesitas, nec sine publica calamitate, beati S primarii homines atque etiam summae sortis haberentur: qui si nunc ad calculum seuere reuocarentur. talentum Vnum auri puri, probi, sui ut suit olim in sermone 3 demonstrare nequirenti quum viri ingeniosi, de cultu doctrinae elegantis perpoliti, aut quacunque eximia facultate commendabiles, a comitiis aulicis explosi,& tanquam sexa-ξenarii de ponte deiecit esse dicerentur Τ quum foecunda virorum otiorum dolirina fugeretur, totoque orbe accerseretur quod priuauin frutiuosum, muniuersum luctuosum esse ab omnibus
750쪽
G. BV D. DE ASSE ET 69 cernebatur φ quum re nulla magis homines crescere,quam cothurnatis facinoribus tragicisque ausis coepissent, non legum constitutionumque conniventia c quas multas sane S praeclaras habe.mus sed praepotentium hominum coitione, qui omnia praesidia reip. constituendae occupauerant λ quum in sinus priuatos & exuguos amplissima respublica clarissimaque cessisset, quae in capitea,A- ,.- redimito,grandi quidem illo ec augusto, sed infirmo, iamque nu- .
Au ά, δε- tanti, sedere non poterat Z quum inopes repente facti diuites, mu-matiamin. tationem sortunae fastu ic improbitate sermonis profiterentur Τ tensim quain ii sere soli opima decora ab optimo principe ferrent, quos nobis malorum omnium senaentem secisse nobilitas non obscure serebat, di populus obmurmurabat quum summae cupiditatis iclicentiae omni lege pudoreque solutae virus, lenta contagione manans. Omneis pene bonos mores Sc honestos paulatim imbuisset denique cum in ea quae a cura rerum humanarum diuinarumque
curia ut opinor) appellata est, ita sibi quisque gentilibusque curaret, Si selicitus esset, ut maximus quisque curio maxima incuria maiestatis publicae ac diuinae teneri crederetur 3 iique maxime negotia reipublicae populoque sacesserent, quos caput di sortunas opponere pro populo decebat, ac vitae etiam discrimine intercedere, ne quid grauius aut turpius in remp. decerneret uti Haec enim omnia cum nostra aetas & meminit 5c vidit, tum vero alias pletumque imperii nostri felicitati incommoda suerunt. Cumu-έ , mpq lus autem indignitatis suit, quum iam eo ventum esset, ut nau-AE tantae nauis satali incuria, vel fiducia potius inconsulta, nec . aisjώλ. ' in prora, nec in puppi sederet: ac ne impendente quidem tempostate nautarum ossicia vicesque recognosceret: nec qui ad clauum sedebant, rerum communium iacturam ad se pertinere magnopere arbitrarentur, docti iam olim ex 'naufragio fragmentum arripere: certumque etiam nauclero ipsi esset extremam potius nocessitatem expectare, quam nouo supplemento proram puppim que propemodum iam inanes explere. Quum charitate irigente, hiante maxime auaritia , ardente inuidia 't simultate, lan- νguente pietate, exolescente sceptroru pristina maiestate, iam nec superi nec mortales e ctrema deformitatis exempla terre possent.1 ae fc huiusmodi alia ideo frequentius in hoc opere meminisse