De melancholia et morbis melancholicis.

71쪽

sine ullo decrescendi gradu, qui dum hominem

nunc huc , nunc illuc versant, fibras quasi discerpunt,in remotis gradibus per quae Natura incedere amat, tenerum CorpuS , per Xtrema quaeque nunc tensionis, nunc atonis rapiunt, malum hOC

quasi ex rei necessitate invehunt .His addere etiam possis labores animi immodicos, Xceptos inerti otio , divitias , inopia aut mediocritate inVita atque Violenta mutata , aut ipsa , quod non raro vidi, aureain dulci labore parta mediocritas, in elici successu, inviso numine, in nec opinaS&superfluas ope S, OnVersa. Tum ad hanc Melancholiam producendam prae- Cipue concurrunt astectus illi animi qui in partes

diversas mentem agunt, eamque e Naturae Ordine convellunt. Sic est illa inexpleta Veneristentig , quae dum mentem libidine corrumpit, parte corporis huic turpistimo numini dicatas, tensione asticit, ab illis ad imas usque medullas ignem & furias insinuat, si praesertim cupido immoderata non habet unde ardorem extinguat, in quo sopita conauiescat uno Verbo , quidquid partem aliquam, aliis intactis fatigat, nostrae Melancholiae facilem ingressum praebet. Ita spasmus intestinatis a qualibet causa saepe repetitus , dolor quivis in hepatis, lienis membraniS,aut capitis saepe recurrens , melancholicos homines, imo

spasnodicos facit; sed illa fusi iis , infra ubi de

Causis Morbi agetur , enodanda erunt. At morbo jam constituto, progressus suscipiente malo, multa utraque Melancholis species habet Communia, singularia multa, quibus a se invicem distinguantur.

72쪽

Si mentem sensus internos mentis ministros, primo subjicias examini communia sunt haec

utrique.

Mens in utraque quasi debilitata Merroris ob

nubilata Velo, pondus aequum rebus Xternis imponere jam non valet. mnia tuta nostri e lancholici timent, facile despondent animo , pleraque quae ad ipsOSOb Vertuntur, atro imaginationis colore obvolvunt. Sed iis praesertim immo Tantur , quae ad se suaque pertinent , praecipue quae ad morbum referuntur. His ita misere attendunt, ut vel minima sedulius scrutentur in narratione alios defatigent, in hoc uno immodice loquaces, circa caeter Pythagorice taciturni. Nec solum enarrasi fuerit, nisi de eo metapho- Tice, quasi poetice loquantur. Iidem illatas sibi injurias acriter sentiunt , concipiunt fortiter alto se ivant sub pectore, ne vindictae immemores, quod semel animo arripuere, tenent arcte, S per omnes partes Versant anxie Getieratim immodici sunt, sive sese laetitiae tradant, toti in illam labuntur in laetantur .ut ita dicam, Onvulsive Parite in moerorem immerguntur, levi de causa lacrymis obortis sinum implent, imo aliquando non consentiente δε repugnante Oluntate , aut Ontra nitente ratione.

Verum in priori seu simplicior Melancholia,

quae intensum tantummodo nerVorum Onum pro Causa agnoscit, causa levis gravem estectum gignit ita ut sola sublata sit inter corpus agens

atque mentis sens cim, aut automaticum motum

proportio ; sed inhil falsi sese olfert. Adest verbi gratia, tisnor immodicus, sed non abest causa

73쪽

timoris, ut ut levis, vix ab alio praeter Melan Cholicum animadvertenda. Nullus it sensus immodicus sine causa mediocri His iiii aginatio Verax, sed vividior. Judicium cohaerens , sed praeceps. Hinc ira vehemensis in furorem prompte acta sed facile deservescens Uno vel bo , Natura sui juris est , sed intensa , adi uos praeter modum. In altera deest saepe corporis externi agentis

actio , sed illam sibi mens estin Xit, motumque aC sensum recipit, ab interno penu depromptum. Hinc judicia falsa. Hinc chimaerae, omni prorSUS fundamine destitutae. Hinc sensus abnormeS, absurdi inauditi. Hinc ratiocinia , nullo pacto, aut sibi aut objectis externis cohaerentia. Qui ex ci tantur animi affectus nullis causis deduci se patiantur. Ad hanc pertinet delirium melancholi-Cum , quanquam saepius adsit in humorali.

Consistit delirium illud in eo quod ut sese

eXterius produnt, sani circa aliquid amatum aut

odiosum , jure an injuria perinde est, ita obsistinate de ratione dejiciantur , ut nihil ipsis ideam cui adhaerent, avellere queat Aman iacis ditiarunt Melancholici, quod hi nunquam circa objecta nisi quae ipsos aliquo animi affectu tangunt,

delirent, Maniaci saepe nullatenus ratione circa vel minimum objectum fruantur Melancholicus nemo est qui non aliquid exoptet, amet, concupis- aut fugiat, atque devitet aut exhorrescat; unde attendenti satis patet , quam parVo intervallo hi morbi a se invicem separentur. Pronum est ex his concludere, quod si uir que ex hisce mentis vitiis concurrant, compli-

74쪽

sis D MELANCHOLIA. Si mentem sensus internos mentis ministros, primo subjicias Xamini communia sunt haec

utrique.

Mens in utraque quasi debilitata Merroris ob

nubilata Velo, pondus aequum rebus Xternis imponere jam non valet. mnia tuta nostri Me Jancholici timent, facile despondent animo , pleraque quae ad ipso Ob Vertuntur, atro imaginationis colore ObvolVunt. Sed iis praesertim immorantur , quae ad se suaque pertinent , praecipue quae ad morbum referuntur. Ilis ita misere attendunt, ut vel minima sedulius scrutentur in narratione alios defatigent, in hoc uno immodice loquaces , circa caeter Pythagorice taciturni. Nec solum enarrasi fuerit, nisi de eo metapho- Tice, quasi poetice loquantur. Iidem illatas sibi injurias acriter sentiunt , concipiunt fortiter alto se ivant sub pectore, ne CVindictae immemores, quod semel animo arripuere, tenent arcte, per Omne parte Versant anxie. Generatim immodici sunt, sive sese laetitiae tradant, toti in illam labuntur in laetantur .ut ita di Am , Onvulsive Parite in moerorem immerguntur in levi de causa lacrymis obortis sinum implent, imo aliquando non consentiente in repugnante O

luntate . aut Contra nitente ratione.

Verum in priori seu simplicior Melancholia,

quae intensum tantummodo nerVorum tonum pro Causa agnoscit , causa levis gravem estectum gignit ita ut sola sublata sit inter corpus agens

atque mentis sensum, aut automaticum motum

proportio ; sed inhil falsi sese olfert. Adest verbi gratia , tisnor immodicus, sed non abest causa

75쪽

timoris, ut ut levis, vix ab alio praeter Melan Cholicum animadvertenda. Nullus fit sensus immodicus sine causa mediocri His inaginati Verax, sed vividior. Judicium cohaerens , sed prae ceps Hinc ira vehemensis in furorem prompte acta sed facile deservescens Uno vel bo , Natura sui juris est , sed intensa , actuosa praeter modum. In altera deest saepe corporis X terni agentis

actio . sed illam sibi mens estinxit, motumque aC sensum recipit, ab interno pena depromptum. Hinc judicia falsa. Hinc chini aerae, omni prorSUS fundamine destituite. Hinc sensus abnorme S, absurdi inauditi. Hinc ratiocinia , nullo pacto , aut sibi aut objectis externis cohaerentia. Qui ex ci tantur animi affectus nullis causis deduci se patiantur. Ad hanc pertinet delirium melancholicum , quanquam saepius adsit in humorali.

Consistit delirium illud in eo quod ut sese

exterius produnt, sani circa aliquid amatum aut

odiosum , jure an injuria perinde est, ita obsutinate de ratione dejiciantur , ut nihil ipsis ideam cui adhaerent, avellere queat Aman iacis differunt Melancholici, quod hi nunquam circa Objecta nisi quae ipsos aliquo animi affectu tangunt,

delirent, Maniaci saepe nullatenus ratione circa Vel minimum objectum fruantur Melancholicus nemo est qui non aliquid exoptet, amet con Cupi Dcat , aut fugiat, atque devitet aut exhorrescat; unde attendenti satis patet , quam parV intervallo hi morbi a se invicem separentur. Pronum est ex his concludere, quod si uir que ex hisce mentis vitiis concurrant, compli-

76쪽

18 DE MELANCHOLIA,

Cata X Utroque genere causarum dicenda erigMelancholia. Sed a mente ad corpus in perpendendis tum Comin unibus , tum singularibus symptomatibus Melancholis nerveae, ordo nos devehit. In qua

quidem inquisitione, admissus in Scholis ordo,

func tionum laesarum , Xcretionum Vitiatarum

qualitatum insectarum nos diriget, ut simplicior

ex ipsa natura repetituS. Commune est utrique Melancholiae, ut qui excitantur in corpore motus, amilientium Causarum

impetu non responsent, sed aut majores sint

quam res postulet in priori, aut abnormes in posteriori. Hinc mirabitur quicumque praesens fuerit, quam ali de moveantur ad minimum insultum Cor in priori ad minimum pavoris insul tum tremit, palpitat palpitat etiam Ventriculo languenteri in posteriori etiam sine causa motus ejus pessumdatur. Prior Melancholis maximEcbnoxiae mulieres sciunt quam facile earum corculum trepidatione Vacillet, thorax prae minimo animi affectu. instar follis alternis agatur; unde etiam Waliqua leporis atque debilitatis exurgit affectatio. Eas nimia lux praestringens oculos, summo dolore assicit , sonus vehemens ut bombardarum X plosio , convulsionibus agitat, imo eo aliquae debilitatis pervenere , ut Vel minimus strepitus exanimet; quod eo usque progressum vidi , ut una e miserrimis , vix passus fortiores exaudire posset sine praesenti animi deliquio HreC quidem ad utrumque genus pertinent. Sed si in parte affecta motus quidem norimev

77쪽

concitentur , sed ad eos referendi qui leviores apparent in statu naturali, ad priorem pertinent. Ad posteriorem reseruntur ii quibus nullus est

Cum X terioribus obiectis nexus aut saltem dis- propolii abnormiS. Quidam sunt enim in statu vel naturali motus , qui quidem nullam per se obtinere videntur conneXIOnem, at sunt X ordine Naturae. Hi

etiam implicioris Melancholiae possunt se effectus. Sic stridor serrae metallo applicatae , dentes omnium fere hominum hebetat, obtundit, si sonus ille es ut in aliquibus videre est, eo usque iis ingratum sensum imprimat ut e gingivis sanguis exiliat, prioris est Melancholis foetus, plerumque cum mentis aegritudine conjunctus. Vidi quos concentus Musici discordia quasi exanimaret, reficeret harmonia Concors ; hos nullatenus perverso , sed aequabiliter intenso fibrarum tono laborare Credideris. Si etiam qui saepe sequuntur timidi animi Varios affectus , paLmus intestinatis, Vocis interceptio, pallor oris, diaphragmatis retracti , tremor artuum , Virium Collapsus, non magis ad perVersum fibrarum tonum referenda sunt, quam Ventriculi nausea, mo

vomitus, exaudito aliquo sermone illepido fastidioso nauseam procreanteri qui effectus, ut in hominibus minime melancholicis occurrunt de causis fortibus , ita frequentissime .levissima de causa in iis qui Melancholia nerve laborant. Suffocationes Vero , strangulatus mentitae paralyses quae subito solvuntur, ut protinus invasere , Ori distorsiones , aurium arrectiones , sternutamenta , flatus , O

78쪽

S DE MELANCHOLIA, borygmi, Volvuli, hucin illuc per totum intestinorum tractum summa Celeritate rapti, Hypochondriorum tum intra , tum eXtra retractioneS, dolor quasi vulturis adunco rostro mordentis ad scrobiculum cordisin diaphragma; ventriculi inflationes , tympanitides falsae , renum discerpturi testiculi retractiones in viris , uteri prurituS, dolore , anXietates , cruciatus, inde orta animi deliquia, aut artuum spasmi, aut ipsamet deliramenta libidinis atque furiarum plena , obscoenis Comitata , nunc cantileni , nunc ejulatibus Pom nia haec , inquam Ic vehementiora, horroris pleniora, quam quae enarrando possim referre i causa in varias hasce partes, aut directe aut e Cognito aturae consensu in Consentientes

agat, priori Melancholis generi adscribi possunt; sed si directa non sit in illas causae irritanti aC-tio , ad posterioris Melahcholiae symptomata amandari lablegari debent.

Quae vero in eXcretionibus anno tantur symp- tomata, eadem lege regi debent ut ad suam revocentur causam. Commune est utrique generi

ut tubuli renum constringantur simul, plorent tenuissimum laticem , aquae instar purissimae iitidissimae, quae saepe Sydentiam autore latentis mali fecit diagnosim. Ad posteriorem Vero melius referuntur diarrheae atque dysenteriae Variae species, si nervea sint, nec ullo alio tabo insectae: deinde frequentissima imo, quasi perpetua aCristum infra tum supra eruptio , quae saepe ita indesinenter miseros veXat, ut cholera siccae nomen merita sit Lacrymae injussae, inVoluntaris , aCer

bo quidem sensu tristibus ideis stipatae, sed

79쪽

Depe etiam invita atque repugnante menae eia fusae , ad pessumdatum etiam nerVorum tonum reseruntur, si ideas tristes praTedant, non sequantur ptum Mestusto seminis injussa Manima reluctante in ullo concupiti objecti intuitu, ut cObscoeni liquores qui e mulierum genitalibus per spasmum e fluunt, si nulla adsit causa quae in ute rum ipsum agat eamdem theoriam recipiunt. Idem judicium est de torvo aut territ oculorum aspectu, atque Vacillante Merrabundo huc

illuc illorum ictu , qui posteriori Melancholiae speciei proprius est. Colores insolitos aspicere, vertigine rapta objecta, aut sus deque conversa

intueri, nunc quasi ad coelum terrena rapi, nuno

quasi deorsum praecipitia ferri, ejusdem est Melancholiae Aurigines Vero , nunc protinu appa- Tente , nunc contra rubores palloresque nimis sese mutuo quasi alternis excipiente , muscu-Iorum oris retractiones, si sine animi arfectu emicent, ad idem morbi genu referuntur, quod pariter de caeteris qualitatibus mutati pronuncian dum est.

Quid autem disquirendis atque investigandis

ulterius melancholicis symptomatibus insudaremus. Un verbo res absolvenda est Vix ullum est symptoma quod non mentiatur morbuS OLter. Nullum est malum cujus non induat larvam,

nunc instabilitate sua Medicum deludens , nunCfixa tenacitate ipsi insidias struens , a quibus sine erroris nota infami vix sese expedire possit; quod patebit dilucidius , si morbi adultioris, jam altas agentis radices, sequamur incrementa, ubi

80쪽

σ2 DE MELANCHOLIA, jam utraque species a se inVicem ita distinguuntur , Ut Confundi non possint.

Prioris a idem seu simplicis in summo gradu

constitutae symptomata consistunt in summo gradu effectuum naturalium quae ad singula animi pathemata referri possunt , sive ad sensum atque motum intensi stimum. Quo in ambitu comprehenduntur effectus illi qui quanquam remoti, tamen his sese ex ordine Naturae comites addunt. Hinc quod viro forti sensum leVem Xcitat, mulierculae doloris erit causa , melancholico animia nervorum sensilitate cruciatus Vera loquor. Novi mulielem , quam Vel minimus strepitus insolitus eXanimabat, cibus noVus inas uetus vomitus horrendos X citabat, unde factum ut ultra O- dum debilitata, exercitio vitae impar, nutritione defraudata , tandem ex spasmo occubuerit, si vires suffecissent, caeteroquin sana. Si causa igitur irritans in omne corpus inciderit aequaliter, ut universalibus ausis accidit, erethismo totum corpus stringitur, rigescit Fiunt aegri tetano des , aut saltem aliquam catalepsiae

speciem mentiuntur , ut Videnter docet Xemplum viri illius de quo mentionem injecere Acta Academica Parisiensia. Hic prae stupore ob gravem nuntium auditum , eum in musculis tonum

concepit, ut illi minus flexiles facti, tum acquisitum Constanter retinerent, quod certe ab aliqua retractione ciensione acquisita pendere necesse fuit. Si hanc illamve partem causa quaelibet morbosa, eaque levis per se occupet, gravissima