Libri de arte obstetricia

발행: 1830년

분량: 402페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

371쪽

urinae, Observata prudenter substrictione, et confricando Ventrem, ne nimis celeriter fieret evacuatio. Humor duodecim prope libras pendebat, iuxta, quod studio non detraximus. Aegra, ut ajebat, subito se quasi renatam sensit. Nunc tentata iterum Vagina, pleraque, ut ante offendi. Praeter congruum Victum, et sexta omni hora ad quatuor circa uncias injectum clysma, mollientia cimenta applicata abdomini et locis sunt. Haec ad seram Vesperam contigere. Sequebatur tranquilla nox, et reficiens ultra sex horas Somnus. Illucescente die aegra propemodum sine febre; sed non Commota ex elystere alVus, nec missa urina est. In pelvi eadem ferme atque heri, imminuto paulisper ardore et Siccitate. Rursus ad Octo libras urinae deplevimus, neque ultra, quam sponte ac tacillime fluxit. Iam Vero nec levissimus sin Per Vesicam, et Ventrem sine dolore fieri affrictus. Continuatur prioribus remediis, et ad initium octaVa quaque hora, posthac omni decima depletur vesica, interiecto aliquando clysmate. Tortio die orificium uteri probo adsuit, regresso viscere in loca, et debitam altitudinem. Universim, cunctis rebus natur iis nunc modus erat, praeterquam quod aegra nondum urinam saceret. Quatuordecim post dies etiam hoc Valuit. Tum ultra elevatis natibus, pro lubitu, Vel in dorsum Vel in latus eam cubare jussimus, donec aliqua impeditio in urina esset, Vel quidpiam metus ex utero. Ac quoniam gram viditas porro extendebatur ad menses, ac aegra simul expetebat, e nOSOeomio demissa est. Non quidem urgente partu revenit, attamen domi illam justo tempore peperiSse, comperti sumuS. In duobus aliis exemplis eadem fere observatio erat. Educta scilicet urina, clysmatum et fomentorum usu, item tracto mediocriter sanguine, uterus paullatim et suapte natura rediit.

Nonnihi in hac mox narrata assectione perciper' licuit, quo oriscium vergeret. In reliquis post multaS ΡasSiones, nec prius, quam emissa urina, descendit. Sed in explorando etiam non cum pertinacia institimuS, ut parceretur aegrae, neque malum sine neces.itate irritaretur.

372쪽

358 LIBER SEPTIMUS.

Quaenam caeterum InVersionis species: an Orificio in anticum, retro, Vel alterutrum ad latus Verso, frequentissima,

et a principio forsan, quae ΡOSSit contingere, unica sit; item, quatenus reclinatus uteruS eam Simul figuram habeat, ut in iterata etiam graviditate illius Os fundo haud recta adversum sit; hoc scilicet ignoramus, quum insolens sit morbus, imo licet forte adsit, persaepe tamen minus in cognitionem Veniat. Absit vero in his passionibus quorundam Obstetricantum

praecox et tumultuaria agitatio, qui rarissime, ne unquam, tractato morbo Violentas in loco patrationes excogitarunt. DO- Nec enim interceptis pariter, quaeque intercipiunt, membri SCompetens nullum atque Verum IeVamen aliunde accesserit; nec tentata repositio manu, neque uteri ipsa punctura et emissio amnios ad salutem ducet. Siquidem enim morbus Capax medelae QSt, eam Certe, quantum ad me Venit, ab decessu urinae et alVi, tum a reliqua mulcente cura oportet EXSpectare, Priusquam Conari Cum periculo ac pertundere uterum liceat. Extremum facinus hoc alioqui parum ad SO-spitationem refert. Neque tamen renuo, ubi praeceps Occasio et rerum trepidatio est, vix ullum praesidium cum Securitate nec commendari in antecessum neque rejici posse. De uteri Subversione ego saltem inter tam multa partuum

millia, et in urbe hominibus refertissima, nee unquam-Vidi nec audivi quidpiam. Quare Verisimile mihi eSt, malum nonnisi a violenta et praepostera tractatione proVenire, ΡΓBeSel tim in sellis Obstetriciis, et ab intempesta et rudi extractione

secundinaΓum.

Haud magis unquam reclusam Velut in sacco aliquam Placentam novi. Id autem calle O, Vaginam aliquando mox post foeturam laxam valde, dilatatam et Sequacem CSSe, e X quo

uteruS citra modum super pubem remanet. Vidimus etiam, dum in re nova manum insinuant, protrusa Sic SurSum Simul

agina, morari sorte illam in utero credunt, cujus elatum et a partu varie mutatum os perplexe aliquando pro uteri ipsius aliena strictura putatuΓ.Saepe etiam Scriptores de accretis placentis mentionem

373쪽

faciunt, cujus rei unicum mihi atquo ob aliam raritatem diligentius memorandum specimen est. Placenta nempe, ab utero

Solvi impatiens, singulariter etiam in soliditate constitit. Historia talis est. Uxor tribuni militum aestate anni 1805 foetum Sanum sine multo labore enitebatur. Quinta a partu hora, quia post Varios dolores secundinae nondum prodierant, Obstetrix me arcessitum misit. Sanguinis nec intra partum, nee post, quidquam Stillabat. Interea uteruS propemodo contractus , ac nisi appropinquante nisu, Seu Spa Smo VeΓius, cum omni Ventre, mollis , indolens , et os illius laxum et ampliatum , utque a partu decet, Salubri S etiam Vagina erat. Caeterum , quia nihil in cura et consuetudine urgebat, Vulgare modo enema et potionem cum Opio Ordinavi; addita monitione , ut, sin elapsis aliquot horis placenta non excidat, vel quovis alio discrimine, protinuS me Te FOCaTent.

Vesperi ad nonam, sexdecim prope a partu horis, Pursum quaesitus fui. Qui ante pariendi nisum Simulabat, nunc Ve-xus et assiduus dolor e St; tumente Ventre et Ostio uteri, quam mane, magiS Coaretato. Sanguinis nee etiamnum gutta. Αο- gram interea bis animo et mente lapsam ac penitus infirmatam nunc febris tenuit. MOVerunt haec ad placentam. Verum

in omni ambitu nulla avelli idonea plaga; tam tenax et radicata illius undique adhaesio erat, ut coactus ad id, binis eam digitis ex medio dilacerarem. Obstupui, quum districta, et parvis acuminibus Obsita compages digitos pungeret, ita, ut sub opera alias parum laboriosa, Obstetrici, sexis gentibus ad

latus ministrae, in aurem dicerem: nael Velut inter acus manum Sentio. Postea, quum Placentam ViX non omnem extractam manu et Visendo disquirerem, millena parVula, pyramidalis formae, triangularia Spicula, quae prius infixa utero Crant, Venere in conSpectum, compluribus aliis sine dubio intus reliquis. Visu et thctu constitit, OSSeo au pisci- spinosa illa natura esse. Sed nunc etiamnum parcu S Sanguinis fluxus; tum parcissima et Suspecta locbia, quin porro ab aliena materia quidquam se Coderet. Reliquam matronae curam ordinarius medicus gessit; quare

374쪽

eam primis modo diebus invisi, quos inter nihil majoris notae

accidit. Attamen versus Octavum diem aegra febre acriter correpta, decimo et Sexto moritur.

Numnam placentae uterique primaria illa Vitiositas, sola, vel cum aliis passionibus, causa mortis fuerit, corpore haud inciso, difficile finitu est. Poenitet etiam, quam ab ordinario spectatam, mihi tradi petii, placentam inter sordes a famulitio projectam fuisse. Nam indurata calcario hinc inde concremento placenta rarissime ObVenit; at similem descriptae nunquam ante Videram. Caeterum sana, primipara, juveni et Venusta foemina erat. Memorabile omnino in dextra tuba graviditatis nuper exemplum Vidimu., qua laetus in OctaVum usque menSem Vi-VuS et ad naturam increverat. Infeliciter gestans ViVentium trium et formosarum prolium mater, postquam praeter tosi Cam alienitatem naturali, eaque aliquando diutina sanitate uteretur, aetatis trigesimo secundo anno et monstruOSae ge- Stationis Octavo Occidit. Annis octo ante obitum suum, tunc mensibus octonis circiter graviditatis suae alias prospere actis, doloribus partus prensabatur, cum dilatatione oris uteri ac defluxu copiae seri, ut obstetrix cuncta ad exsolutionem partus appararet. Sed frustra ; quia primus pariendi nisus hic in speciem desiit enteritidis , congrua medicina curatae. Matrona alioqui tali utens fortuna, ut nec consilium sibi neque commoditatis quidquam deeSSet, aliquos porro menses admodum Valescens egit. Tum noVae molestiae inruunt, Verum partum fore, maximopere simulantes. Hac Vice egomet Vocatus eram; ac profecto, nisi, quae ante contigerant, Perno isSem, Perque ampliatum os uteri, ad circumferentiam trium pollicum, tumorem quidem , sed nihil infantis in loco invenissem. foetum brevi exclusum iri, itidem Qxspectassem. Alter isthic pariendi nisus apertus, significatissimusque a n/tura, moderatius Consedit, posteaquam aliquot dies fluxus ad similitudinem lochiorum manaVDI at. Nunc tandem foetum citra omnem dubitationem sub pariete xentris contrectaveram. Ab illo tempore foemina

375쪽

juxta portentum loci et intercurrentes aliquando modicas indignationes propemodum Valuit; imo usque adhuc menstruum ipsi ex ordine cessit. Caeterum tollicita mater, bona coniux, inque curandis negotiis domi solers proinde, ac foris in co-

Tona amicorum nunquam non gratissima fuit.

Matronam his dotibus singularique sermositate conspicuam. pauxillum Vanitudinis muliebris decoravit potius. Foetum sibi intVS esse, hoc ultra ne somniabat; propterea perpetuo id Circa Silentium; neque tumens Venter molestiae magis ipsi, quam taedio fuerat. Haud prius ferme, quom anno ante obitum suum in dextro inguine ulcus oriebatur, quod adscitus chirurgus Vulgo pro Suppurata glandula curabat; sed plaga claudi impatiens vario tempore manavit. Abhinc aegra interdum vexari doloribus Ventris, et aegrotare cum febricula. Ita misellam longum post tempus revidebam. Destillatu ab ulcere Venter quidquam diminutus mox increscere, mox iterum considebat. De foetu recte digitis nunc discernere singulas costas poteram. IdqueBΡertum erat, fistulam ulceris, quam specillum nonnisi subtilissimum sesqui pollicem intrabat, cum graviditatis tumore Ommunionem habure, quodque destillet, speciem esse veri

amnios. Demum effluens materia mutari ex colore, Contrahere foetorem, simul etiam tumor subsidere coepit et induravi. Tum febris continens aegram semper cubare cogit, unds

delapsa in typhum fluxa alvo periit.

Dissecto cadavere Octomestris partus in dextra, cum pe-Γitonaeo proximaque cellulosa penitus coalita, tuba Fallopii comparuit. Subtus ad fundum imminuti citra naturam uteri ovarium in similitudinem tenuis fabae contractum et accretum erat. Foetus cum capite suo ad dexterum declinabat, illiusque caro et adeps in substantiam cinereo colore et assimilem submolli caseo ahiverat , quae acidum potius, quam putridum et alcati Olebat. Neque minus tamen Simulacro Praesertim ad clunes et semina natur iis larma mansit.

J m alibi in praecedentibus de Osdemate palpebrarum in ne Onatis Sermonem feci. Malum istud, quibusdam insantibus

376쪽

362 LIBER SEPTIMUS.

Connatum, nunc frequentius, quam antea, in privatis etiam domibus , in publicis ceu perpetua endemia est, ibidem, quam alias, multo malignius. Quondam in Viennensi infantum hospitio fungens chirurgus perniciem hanc Satis aspexi. Diu, et ad tempora praesertim, quum pauci geniti a malo illibati

manerent, ac pauci SSimi, antequam moΓerentur, potuerint Sanari, ab extraneis quoque medicis et chirurgis, tum ab aliis commiserantibus laudata Varia, omnisque exhauriebatur me-

dicina. Verumtamen in aedibus expositorum sueCessus ex Cul aquae unque DuStra Opperimur, quia Ob continuam labem et inquilina Scelera, prius, quam in tractatione quidquam ex usu pateat, plero Sque infantes sine dubio marasmus conficit. Nec tamen quispiam, cui Similiter, ac mihi, talia in Europa, atque Vulgatissima incertae famae instituta intus perspectissima fuerunt, loqui me Sine temperantia aΓguet. Praeter alia damna, malignas aphthas inprimis, cum lethalimarasmo et diarrhoea SusCeptorum, paulo antea Sanissimorum infantum, memoratus palpebrarum tumor, quo nullus quidem infans moritur, nec Ob coecari tempus habet, aedium illarum constans inquilinus et haereditarius morbus est; ut neque nutrices ibi et servae Semper ab eo immunes maneant. Atque similis tumens phlegmone etiam in hospitiis puerperarum, sed benignior tamen et rarius Occurrit, cujus ego Saltem curatissima quam Vis inquiSitione , Summoque praeservationis studio detegere incitantes causas non potui.

Est quidem forte , ut stimuli semes quandoque in pelvi

suscipiatur; neque tamen haec mali communis origo est: eVidenter periodos Vagas tenet; interdum per menses Vix ob Ser-Vatur, post moderamine quam Vis immutato ad aliquas septimanas redit freqentius. FaVent tamen generando inprimis vitio humida tempestas et friguS. Tum infantum custodes et oculariorum pars diem oderunt et insectantur. Quod illis ignoscendum est, horum prodit inscitiam. In privatorum aedibus assectio potissimum natos laedit, a quorum facie fracti etiam radii solis nimia cura aVeΓ-luntur. Deinceps Os en Sa non in oculo, ViSus ipso organo, Sed

377쪽

in culanea dumtaxat palpebra et in glandulis residet. Nonnisi . ubi tumor diu perstat, et sinistra medicatio additur, acris secretio ipsum bulbum POdit. Postremo alioqui scitur, in natorum praesertim majori ubicunque copia et congestu Oportere, ut OmniS pro Curatio Simplex sit, et Opportuna, et quam maxime tractabilis, Si, quae jubentur, etiam fieri Velimus. Haec quippe experientia, tum notio certa, laudatissima alias ophthalmica nihil profuisse, demum cedere Compulerunt, ut tumenti palpebrae mollem solummodo linteam gracilem laciniam aliquoties plicatam tum pura pluviatili aut ex fonte aqua madefactam et moderate Ox-Pre S Sam applicari curarem. Id omni nycthemoro viginti vicibus Vel ultra repetitur, ne parVa, duos circiter longa pollices et minus aliquanto lata particula Sicca fiat, et adhaerescat. Hinc tria, pluraque ejusmodi subtilia Strata parentuΓ, ut mutari singulum, probe lavari et resiccari possit, antequam in no

VOS usus trahatur. Quando non nimium aestus eSt, hora omni sexta Vel octa a TenOVAS Se cum aqua sufficit. Verum, quae OCU-l Os Obsidet, materiam non scrupulo Se exprima S, neque partem

ruditer abstergito , aut perfricato. Praeter continuatos solus nullo allo remedio, nequidem amplius electricitato Opus fuit. Mater, OmniSque SerVa agere curam hanc, et ex facili sanare morbum potis est, quem hac unica Sub tractatione insontem, secus ubique calamito Sum Videmus ; ut parentes, ΡOSt facta

longae curationis multa dispendia, non tam Vereantur, ne moriatur infans, quam ut CoecuS non moriatur, pertime SCant.

Praeterea nihil hoc biennio memorabile in schola contigit.

Universim, instituta diligentius rerum et actovum omnium Collatione evidenter elucet, artificiales partus et nonnulla consuetissima artis pericula Successu annorum continuo minus

frequentia , cunctaque Simpliciora fieri: quoniam majestatem naturae, quaeque UniVerso insunt, divinas Vires sanctius ve-Vereri , morbosque et passiones quam ad factitiam imaginem, intueri magis ex se ipsis, et medicamenta et auxilia non aliter aestimare, quam ab osse tibias tempus docuit. Quorum firmamento, quin aliquid ex omni numero a nobis actum

378쪽

364 LIBER SEPTIMUS.

gloriemur, nunc ad signandos ambitus rerum principum, ac prorsus in instituto sub uniVerso munere nostro ObserVatorum eventuum finiendam historiam adposita hic sunt necessaria, jam anno 3824 a nobis collata

Utpoto in tanto asylo, ubi artem simul exercitare et docere , mandata mihi prοVincia fuit, experiri, et spectare, tum

spectata etiam atque etiam tentare opus erat.

Atqui hisce modis paullatim copia materiae Sucere it, ad perscribendas Varias in prima artis momenta commenta tiones, quibus incerto intervallo editis novum fere quoddam Systema coaluisse eo minus afficiet, quo magis in levi doctrina, quid, quodque sit, Vel fuerit, nunquam curae habuimus.

Simul cum quavis scriptorum serie prodiit, artis et Omnis moderationis, tum partuum ac rerum singularum, uti Per tempus illud contigere , simplex et genuina enumeratio. Sed plures ante annos, quum ultimam Operis partem, atque una CongeStum opus totum typis mandarem, deficiens diutino morbo vitam egi, ut vix longius me fore superstitem, aliqua spes esset. Attamen delicata et fidelis observantia et amica doctissimorum Virorum curatio, cum benigna mihi mea natura, nitra omnium expectationem me serVaverunt, ut solita munia porro per annos exsequi potuerim. Verum tamen ab illo tempore nihil amplius e schola exiit, quod vel recta artem, Vel propius rerum memoriam adtinge-

xyt; quare, ne longius innompertum habeatur, doctrinam et usus in schola, ex iisque successus exempla, uti et apparatus medicaminum, et instrumentorum et conditiones reliquas omnes prorSus eadem ferme fuisse, seseque probavisse, ut 3'tehac; a es, quomodo postremis temporibus meo ultra ductu gestae fuerint, generali narratione comprehendere Proetpositum e8t.

379쪽

Ιmo, dum optata tot elarorum Virorum, qui pridem penes

nos studebant, partim etiam modo, Sincera putamus, Oportere videtur, aliquantam ex arte ac scientia a nobis rationem reddi.

Conformata quippe ac brevis hujusmodi adumbratio non ingrata iis erit, praecipue, si meminerint, hisce in perpetuo gravidarum confluxu recentius observatiS rebuS, quantacunque

cujuslibet ceterum suamet ipsius exercitatio sit, nova illa, olim ex praelectionibus nostris, tum fidis tot ad lectos parientium, puerperarumque datis a nobis monitis, Postea non paucis ad ritus scholae et singulari ductu mitigatis a se partubus accepta, adsuetaque principia et moderamina et cultus certa ulterius ac magis in dies sese firmata praestitisse. Neque enim facile erit, ex quocumque alio instituto similia documenta exhibere, quibus, computata ratione , eluceat, ubi partus, a quo primum nos descivimus, prisco more tractari consueverunt , tot laeta eadem exempla prodiisse. Unde moderatius forsitan sentire licet, quidquid in arte nos invenimus, instituimusque, esse ineptissimum non posse; quo tandem etiam planius cognitum foret, cuinam muneri in re omnibus familiis tam cara, tamque graVi, donec tempus forsque meliora impertiantur, prae reliquis confidere tutum et Consultum sit. Quae hic sequuntur ex Instituto specimina, uti priora, pleraque ex libris scholae; et Cancellariae, et ex chartis matronae obstetricis, aliisque notis desumpta sunt, ut ab assistento singulis mensibus conscripta, a professore Visa, rectori et

officiis noso comit exhiberi solent. Quorum priora ad annumi Bo , quaeque Subjungimus, ad usque 1822 pretingunt. Intra duos annos 18O et a 808 mille, centum et triginta Partus Successerunt; quos inter agrippini tredecim, viginti

quinque praegressis clunibus, nOVem anteversa facie, cum octodecim gemellis erant.

In quinque laboribus fieri Versionem, in septem applicarisorcipem, in tribus perforari necesse fuit. Ex puerperis sublatae duodecim; Sex nempe e quingentis et octoginta tribus A. t BO et Sex o quingentis et quadraginta

380쪽

Ab ortus, et praematuri partim, et maturi, jam ante vel inter vel illico post partum, mortui foetus: quadraginta et sex. Ab Januario A. 1800 ad sinem Decembris 18ii puerperia mille sexcenta cum quinquaginta duobus obvenerunt. Inter haec unus trigeminus, duodecim gemelli, Octodecim foetus praemi Sso Vultu, triginta cum depreSSa clune, item viginti duo praegressis pedibuS numerabantuP. Ope Versionis Octodecim, forcipis Octo partu S exSOlVebantur; in quatuor Oportuit, caput aperire. Ex puerperis defunctae triginta Sex Sunt, ac quidem

A. 18O9, e quingenti S OctogeniS Se X, undecim. A. IBIO ex quadringentis triginta quatuor, mortuae SV X; tum A. IBII, E Se X-centis triginta duabus sublatae noVemdecim. Ab ortus , ΡΓaQ- maturi, ac maturi, jam ante Vel inter partum mortui infanteS , centum et quindecim.

Sequentibus duobus annis a primo Januarii 1312 usque ad finem Decembris a Bi3 mille, octingenti octaginta sex partu Ssiebant, quorum innumero Viginti quinque gemelli, novemdecim agrippini, triginta praejacente clune, Viginti anteVersa

facie erant. Sexdecim conversiones fecimus, sexies adhibita forcepS , Sex item VicibuS acta perforatio fuit. Ex institutis con erSionibus quatuor Ob adhaesionem placentae supe P orificium uteri, tum e duodecim aliis pars maxima ob alia profluvia debebant institui. Inter partus forcipe

finitos unus praemi SSO Vultu erat, isque ejusmodi omnium unus, no Strum memoΓia Secundus, forcipis Vel alia arte , tractatus foetu S e St. Mense Decembris A. 181 2 in gravida citra Omnem modum deformi, cum Vitiosissima linea conjugatae Sueto more Sectionem cae Saream ΡeregimuS, Super linea alba. Patiens post quatriduum defuncta. Insans in domum expositorum delatus, ante aliquos annos inter ViVOS , Verisimiliter item nunc est. Alia Occasione hac certe methodo operam non ampliuS SUSCe-ΡturuS essem; primo utique tentato confestim in multorum obstetricantium sententiam ivi, ex solitis patrandi eam modis,

quod pace dixerim, hunc ipsum mihi non optimum videri.

SEARCH

MENU NAVIGATION