장음표시 사용
61쪽
PRAEFATIO. LV senatoria possidet, unde nonnulla excerpsit Ernesti, plura Baumgarten- crustus I p. XVI. XLII prodidit, omnia amioissimus Theodorus Noebius maeum communi
Vulgatae leotionis prinoipium Aldina est editio, ab Aldinando Pio Manutio et Ioanne Baptista Egnatio Venetiis a. 15M ourata et Plinii epistolis adiuncta. Ad eam praeparandam editores non soripto quodam libro usos esse existimo, verum tribus editionibus quas modo principes dixi, diversissimis inter se comparatis et quasi in unum Oollatis libellum emendatiorem reddiderunt, quam usque eo editus fuerat. Et fundamentum impressionis Venetam a. 1474 esse voluerunt, id quod ex quibusdam rebus exiguis quae oculos fallere solent, litteras dico vel maius eulas vel minusoulas, interpungendi signa, vitia quoqueuerat, D. Casauboni epistolae d. raev. p. 31. Verum a. 1610 Casaubonus ad manum sibi fuisse testatur editionem eum Aurelii Victoris viris illustribus coniunctam et ediolani per Alex. inutianum anis eorum et ore annos l. e. anno 1502 exeusam, quae sibi scripti libri instar tuisset. Plerasque retione ab eo ommemoratas pluresque omissas on-garsi manu adscriptas reperi in exemplo Antverpiensis edi-qonis a. 1574, quod Bernae servatur. In eo exemplo litteramquae ex editione, littera P quae e Petaviano, nunc Parisino codice scripto excerpta sunt distinguuntur. Bernensi exemplo Casaubonum usum esse, fidem faeiunt oniecturae
aliquot Bongarsianae e Bovarati codice ab illo prolatae, convincunt hic illic notae me P contusa vel Pithoes eodex pro Petaviano ex compendio P tactus. Praeterea eam editionem nemo vidit, neque hodie bibliographi aliam Virorum illustrium editionem ediolanensem ab Alex. inutiano impressam norunt nisi de a. 1509 eamque Grammaticia carentem ceterum fuit illa mera repetitio Florentinae vel iamilla alienius, sine ullis vestigiis manus emendatricis. 3. Aehilles Statius Romae a. 1565 veterem quandam editionem eonsuluit cum Florentina ubique fere consentientem, nonnumquam Venetae Bernardini accedentem, ut p. 259, 22 euindendo p. 269, 28 porta ; sed haud ita raro nunc in omittendis voeabulis p. 26l 14 et 16 Varrone et Murena P. 264, que p. 271 Is dum nunc in nominibus mutandis p. 2b8,6 L. Aelius: p. 263,16 Taberius 21 31 Hirtius ei Hirtio suo
62쪽
LVI PRAEFATIO. nonnulla Vpographioa, intelligitur. Tum e Florentina editione a. 1478, quae veterum omnium longe optima est, leotionibus ferme CCLXX eoeptis totidem fere emendationes intulerunt. Sed ne Inoertam quidem neglexerunt,eiroiter XXV loeis, it p. 260, 22 reperi; p. 266 7 quoad; p. 269, 21. 28 adiectis et infuit p. 271 10 acisque se ad illam editionem sive potius Beroaldinam eius repetitionem rostolis Beroaldum enim emendationes quaedam, ut P. 258 6 Praeconmus p. 266, 30 prae3assiente, prodero videntur. . His si addideris pauo suo arviιrio adminia strata, ut Graeois litteris voeabula Graeo soripta, ieeronis locum p. 263, 25 sqq. e cieerone suppletum, praenomen θ pro Ν p. 258, 9 orreotum, in p. 257 17 leui p. 265, 19 additum, doletum p. 261 25 oorruptum vo-oabulum natum, natus, mmmarus et p. 266, 27 vero: omnem Aldinam editionem explieatam et quasi in luco
positam habebis. Restant lamen, non est enim elandum, etiam nun obscura haeo: oralare additum p. 2M,6 Satrii p. 264, 14 et quidam p. 269, 36 scriptum
quorum primum et tertium in Berotinensi, medium in Loidens libro exstat, impressum ante Aldum non co
His igitur virtutibus excellens Aldina recensio digna et habita est et suit, quae ab insequentibus vel per omnia vel paucis mutatis repeteretur. Inter oriticos proximae aetatis laudandi sunt Robertus Stephanus, Elias inelus, Achilles Statius, et inde a casaubono ii qui de universo Suetonio bene meruerunt. Nam conivnolim eum libris de vita caesarum primi Antonius Gryphius Lugduni a. 1566 et Theodorus Pulmannus Antverpiae a. 157 edere instituerunt.
Novum edendi landamentum eoit Ludovious TrossHammone a. 184 eiusque exemplum imitatus Fridericus Osannmissa 1854 Leidens libro ubioumque fieri salva ratione potuit upis expresso. Qua in re eum non satis eo iderate illi egisse videantur, erta iam quaerenda sunt argumenta, quibus boni libri a corruptis, singulae Ieetiones probae a salsis distinguantur.
63쪽
PRABFATIO. LVII notiora igitur ea exempla dico, quae Indi oem prae cinri soriptum habent eorum grammaticorum et rhetorum, quo η' 'rum vitas libellus integer continebat. Is index necessario antiquissimus et vel Henochian libro antiquior est, eum et deperditae partis nomina servaverit, is in Dap. 272, et ad superstitem partem emendationis ' nonnihil conserat. Fortasse ne erraret quidem, si quis Plinii
maioris, Gellii Hygini, Polyaeni exemplis usus ipsi fuetonio tribueret.
Huno igitur nominum indicem in capite libelli scriptum habent libri hi: 1. Vatio an duo ab Aohille statio a. 1565 inspecti, hodie nisi salior numeris 1518 et 1862 distinoti, quorum
uterque Taciti quoque Germaniam et de oratoribus, praeterea prior Porphyrionis soliolia Horatiana continet. Varietates a Statio proditas plerasque in Leidens quoquo vel Gudiano libro invenias, sed uter utri similior sit in illa distinguendi negligentia non dixeris ). verum eum in adito illi secundum Leidensem optimi existimentur, utique dignissimi sunt qui Suetonii quoque gratia diligenter examinentur.
2. Lei densis XVIII Perig. o. 21 oum duobus Taoiti libellis coniunctus. Soriptus est a. 1460 ab Ioviano Pontano, tortasse Neapoli, tr. p. 288, tum a. 17M incertum undo a Loidensibus et aere quidem quod Perigonius le-34 Praenomina grammaticorum, quae iam inmenochiano libro effluxerant noto illo scribarum more capitales litteris omittendi, ut ab miniatore ornatiores addantur, Indicis pereciperata sunt p. 260, 34 261, 24 262, 15. 264, 26 270, 21 ac de postremorum duorum eruate aliunde quoque eo stat. Item nomen Mouacilius p. 270 13 indici debetur, ab Hieronymo consirmatur. Ceterum Vitia quoque index sua habet, ut cum p. 267 6 praenomen, p. 263, 16 integrum nomen mittit p. 265, 18 'ν num offert pro hisino; nam p. 265, 20 praenomen C in Gudiano quidem indice corruptum
35 Forsitan priorem sudiano, posteriorem eidens ai- miliorem suspicari licet, cum in libello de Germania Leidensis a Vaticanus 1862 concinere soleant.
64쪽
LVIII PRAEFATIO. gaverat emptus Librum omnium optimum et integerrimum etiam nune, postquam sudianus Oeessithdiligentor descripserunt et Oontulerunt Ludovious Tros in editione Hammone a. 1841 vulgata, Frid. Ritsohl in diremis Iantinis I p. 6M , Io Ferd Nasaman ad Taciti Germaniam. 3. Gudianus 3, Guelserbrii repositus e r. heri bibl. Guel eis. p. 159, soliorum quaternariorum septem, optimus Mea gratia diligentissime oontulit amieissimus vir Theodorus Moebi us Lipsiensis. Praeterea in Vatio an 6498, in quo volumine super duos Taeiti libellos eiusdem Agrioola, item finius
do viris illustribus multaque alia seripia oontinentur, Massaean eundem nominum indioem praefixum inveniri refert. Neo minus in Neapolitano sive Farnesiano idem videri poterit soriptus esse, oum orte in Taeitois libellis exemplar illud superiorum et maxime Vaticani 1518 comes sit perpetuus contra omissus est, onsilio puto editoris, in Florentina editione a. 1478; namque ea cum libris modo enumeratis alioqui onspirare solet. Liuri dat, Iam his libris alterum librorum genus opponitur in-ri res die illo destitutum, numero maius bonitate inferius. Diligenter ollati sunt hi: I. Bero linensis, simul cum caesarum vitis ab Antonio sinibaldo Neapoli a. 1477 soriptus. Eius Oollationem non indiligenter lactam Frid. osan acceperat, multoaocuratiorem mihi dono dedit udolphus uroh hard Basiliensis, nostrae diseiplinae non ita pridem alumnus. Non esse hunc odieem exsoriptume Veneta editione a. 1474 cum qua mira ei neeessitudo interoedit, multa comprobant, ut una eademque pagina in haeleotiones viveret, auue massis, pretia vero, instrenu, epistola ostendit, rigida, quarum loo editio illa has praefert viseris, ac magis pretia, orram, Pistola, tigida. I. Harteianus 639 Londini in muse Britannieo repositus, scriptus ut videtur a. 1462 et oum Tacito de oratoribus eoniunctus Examinavit a. 1851 Frid. 0sann. 3. Parisinus 7773, quondam Petavianus, oum eodem Taeiti libello cohaerens, omnium librorum et pessimus et
65쪽
PRAEFATIO. LIXia plurimis inspectus. Primus enim P. Pithstens ad Taditi dialogum a. 158 editum hauo librum exemplar Italicum dioithoonsuluit, D. A. E. Egger in Z--manni Zeitschr. f. d. AW. 1836 p. 337 sqq. sed Suetoniana quoque parii eodem anno operam datam lectio incipere p. 271 14 persuadet, a Pithoe in praefatione ad duintiliani declamationes e et suo exemplari prodita ). secundus est Iacobus Bongarsius, cuius Oollationem ad margines Pulman nianae editionis adscriptam casauhonus a. 1595 eoepit et ego beneficio c. L. Stet ori V. c. bibliothecae Bornensis praesecti domi habui. Deinde a. 1610 casaubonus librum ipsum a Paulo Potavio commodatum inspexit. Postea Isaac Vossii Oollatio, quae Loidae asservatur, et Burmanno et udendorpio praesto fuit. Nostro saeoulo Friderio Aug. Wolt preeibus obsecutus Lloluse, deinde suam editionem praeparans osann denique a. 1855 ego et amicissimus Iae obus IIungilior diligentissimo con
His sciriptis libris editiones impressae addantur In certa et Veneta a. 1474, in quibus et ipsis Indo desideratur. 36 Difficillima quaestio visa est de Pithoe codice aliquo, quem N. Faber ad . Senecam rhetorem, casa onus in utraque editione Andreas Scholius in observationibus hvmanis p. 28 sqq. Bongarsius in exemplo Bernensi commemoraverunt, nemo vidit. Ea difficultas iam soluta est, Pt- quam Veneta editio a. 1474 e tenebris emersit. Nan ut paucis absolvam rem multis verbis non dignam, a Pithoe exemplum aliquod impressum conscribillatum fuit ollationibus duabus, altera libri Parisini 7773, altera editionis Venetae a. 1474. Eae duae collationes cum a Pithoe obscure significatae essent, factum est ut qui illo exemplo uterentur modo notas confunderent sicut cum p. 257, 23 recitarent, p. 266,2 animos, quae lectiones in Parisino reperiuntur, e Pithoe libro attulerunt modo Pithoe membranas appellarent quae vetus editio dicenda fuit. De universa re non falso nos iudicasse, comprobent lectiones p. 259, 18 principem Romam 20 Gotarare 32 infantiam p. 262 8 rem Romanarum p. 266, a militaria verna p. 267, 9 Sio cum Romae nusquam nisi apud Pithoeum et in Veneta editione inventae.
66쪽
Iam collatis inter se libris indio vel praeditis vel destitutis si quis inquisierit, utri universam soriptionem fidelius et integrius referant, hos posteribres multis loela
reperiet pariter omnes corruptos ita, ut necessario corrigi debeant et plerumque possint ex prioribus, illos vero, etsi non incorruptos, at tam egregios ognoscet, ut ex alteris certe inorrigi possint nusquam ). Distinguimus igitur duo librorum genera, quorum alterum indice praefixo notabile codices Vaticanos 1518 et 1862, Leidensem, Gudianum Neapolitanum, praeterea Florentinam editionem omplectitur simulque interna sua praestantia commendatur, alterum libros continens Vaticanum 4498, Florentinum, Venetum, Berotinensem, Harteianum, Pari- sinum oum editionibus Incerte o Veneta a. 1474 et indice caret et auctoritate. Et indicem quidem per se spectatum ad librorum bonitatem nihil laoere, Florentina editio et Vaticanus liber 4498 eonvincunt, quorum illa indioo carens meliori librorum generi, hio indice praeditus deteriori assignandus fuit sed lacilius hoc argumento ibi persuadebis, deteriores libros omnes ex aliquo exemplo melioris generis iam satis depravato, qualis Vaticanus 4498 est, tacta insuper indicis iactura esse de
Rem ut paulo diligentius exemplis illustremus, lihri Berotinensis Harteianus Parisinus, itemque nisi fallor Vatieanus is et Florentinus, postremo Veneta editio opiorumque Incerta 'Lvocabula omittunt scilice p. 257, 3 et 259, 15 iis p. 264, 20 e p. 265, 23; quae p. 268, 17; corrupte praebent p. 263 15 niser factum 26 prae3enis scire 31 habuero: p. 264, 30 liberalis antiquus p. 265,
37 Nam p. 271 14 diripere, quod solus Parisinus co de habet pro in opere, felici conlaeturae deberi Harteianus aperte demonstrat obstare videtur locus p. 270, 26 ubi Leid. Gud ed Flor a C. habent pro abis atqui de Vaticanis et
38 Duobus codicibus is qui Incertam editionem para li
67쪽
PRAEFATIO. LXII Sermonia uxoris Ea p. 266 14 auctoritatem, M insecallium vel in D carnium p. 268, 10 inserrupis sed praeter ea vitia, corruptione ut fit latius se penta libri Harteianus et Parisinus eum editionibus Veneta a tere Incerta hae habent communia omiserunt p. 259, 20 -οιο, p. 261, 24 est addiderunt p. 268, 31 et 269, 21 et Oorrupto seripserunt p. 260 23 non m- sitis; p. 261, 8 omni sermone; p. 62, 12 noto celeri es; p. 267, 1 quamvis e p. 268, 21 3ιendamus p. 270,10 stibisaisque. Tum multis loois tam Berotinensis odex et Veneta oditio' , quam Hariolanus et Parisinus odex, qui propter similitudinem pro uno haberi possunt, vel una eum editionibus Veneta et Inoortas' vel soli hgravissimos errores admiserunt. satis demonstratum esse videtur, id quod docere in-Da libris mo.
stituimus, nullam esse posterioris generis auctoritatem. μῖ ζα Bestant prioris familiae libri bene ollati tres, Leidensis Gudianus et Florentina editio, quibus quaenam ratio cum posteriore genere interoedat at quomodo inter se ipsi oo haereant iam videndum est Et deteriores quidem libri eum nullo honorum saepius Leonspirant quam eum Gu-3s E. c. omiserunt p. 257, 15 in urbem, II Palam: p. 26b li philosophi, 3b Au Mo etiam insinuarua eat p. 268, 18 masorrem et seque addiderunt p. 267, 21 -ι p. 263, 3 idem 1 dicebat p. 264, 3 aedem etc. 40 omittunt e. α inde p. 260, 38 Romam p. 261 1; Hemam p. 261 32 praebent p. 261, 22 eine rum pro lium
41 Exemplis non opus eat. Eoo tantum demonstro, Parisinum librum Harteiano aliquanto peiorem esse Parisinua enim omisit haec: p. 261, 25 notus, p. 264, 22 Latine, p. 26b, 33 permanais, p. 266 31 omnium, p. 267 nec taedis ad aιudia a contutu, 20 quaedam, p. 70, I appe tat idem eorrupte exhibe p. 259, 3 patris, p. 260, 30 principium, P. 266, 27 variis ae p. 267 6 Valerius quibus, p. 27o, 6 inrorum. Quibus vitiis omnibus, si osanno fides habenda est,inarteianus odex inquinatus non est. 42 ceterum notabile exemplum est p. 260 15 pueri adhue, quae interpolatio de honis libris solam editionem Florentinam o varit.
68쪽
LXII PRAEFATIO.diano, ut ex simillimo aliquo eius deso disse illita beant. Namque is solus de tribus p. 260, 25 orammattea, p. 264, 36 uperiore, p. 266, 14 verbo, quae vera sunt, cum deterioribus libris servavit item solus cum illis has eorrupta p. 259, 11 um, 13 imis, 15 alias, p. 264, 5 improbi, p. 271 16 adoranter, et interpolata p. 262, 38 eι, p. 264, II domino, et amissum p. 265, 19 puerum ostendit denique p. 267, 11 omisso in ordino et suppleto ad marginem vocabulo omnes, et p. 268, 14 ubi Latinos habet in ordine, Latine .l in margine, deteriorum librorum diversitatem facilem reddit explicatu.
De ipsis libris probatae fidei tribus Leidensis minimo
saepe erroribus turbatus est, sed ne is quidem tam sincerus ut, ubi solus ontra reliquos omnes stat, ei maximo ooncedendum esse videatur. Nam qui eum pro primario habeant et tamquam reliquorum omnium parentem reve reantur, iam nullos hodie esse video, et sane deponenda
talis opinio fuit de codice ne semel quidem exscripto. Pontanus igitur omne vitionum genus librariis consuetum sed raro commisit. Nonnulla sestinando depravata ipso emendavit, ut p. 257, 4. 259, 21 34. 260, 5 35 262, 5.
264, 12 24 27. 266, 20. 269, 28 quibus lineis discipulis,
par rum nostrorum, opimius, dua liuera3, pere larum, commua, ι doctrinam, verriculis, Mercitanda doeensium oenera, filium comisatus, semiuis properante calamo scripta ipse ita restituit ut apud nos leguntur. Alia non eorrexit aperte ab ipso eoeata, ut p. 258 26 Laeetis, p. 260 9 Dionis, p. 261 14 Varoὴe, p. 263 10 Crawri, p. 269, 15 anascena et caisScenas, p. 270 10 Atracino, ne omissum p. 267, 3 qui-cum supplevit. Tum eonie-etando quoque Pontanum indulsisse produnt supra pristinam scripturam addita haec: p. 257, 7 notum est ac 23 rejectarent 28 Vectius eis. p. 262, 36 Miretur, p. 265,9e in M, p. 266, 20 ωαirmus, p. 271, 17 adornais, ne, et p. 262, 31 ubi geomu3tio a γεωογω coloeserram reponendum esse existimavit. Etiam in libelli titulo verba se viris illustribus liber et Grammatici illustres quin idem addiderit, dubitare non sinunt ea quae infra p. 288 prae-
69쪽
PRAEFATIO. XIII latus est. Hino fit ut reliquas quoque divorsitates in solo Loidens libro repertas soribentia vel errore vel arbitrio ortas putem, ideoque in ordinem non eoeperim sunt vero hae p. 258, 14 με hos 29 valuit, 32 di αι- αἰ quid, p. 259, 13 morandam, die ludo, p. 260, 37---que equo, p. 263, 6 Mirauisummum, p. 264, 37 publiea rat p. 266, 33 Pepercine, p. 268, 3 paululo 14 cons viant, p. 269,6 non una, 10 et presse, p. 270, 5 idem mihi, I studia 26 Mancino. Recepi tamen quae vel sine libro recipienda erant: p. 258, stenerque,AE Usimatiam p. 262, 38 causi si, p. 70, 38 salsum. Ad donfirmandam odiet Leidensis fidem non raro dubiam atque anoipitem multum Florentina editio oonfert, multo plus sudianus odex. Quippe editioni, ouius singularia enumerare non attinet, tam propinqua cum Lei- densi libro origo est, ut non raro easdem maculas traxerit, ut p. 257, 24 e ceaeris, p. 26o, Io Scylabactionis, p. 263, 11 quari, I litterarum omissum, p. 264, 36 inferiore, p. 266, 26 nec ni p. 267,17 unum vel p. 270, loordinarium 1 et p. 271, 27 Pisonem personalem, 31 iniveum erat' ). At vero sudianua eodex, idem et optimus et plurima singulari. hoontinens, tam longe a Leidensi distat, ut numquam in vitiis, nisi antiquissimis, onspirent ne nisi
vera ommunia habeant sudianum odioem eum ante nos nemo eonsuluisset, avendum luit ne nova Leius 43 Etiam cum Berotinensi libro, quod mirandum est, idensis lapsus quosdam commune habet, ut p. 260, 38 non omissum, p. 263, 24 e magister Ciceronis, p. 268 l0
44 Exempla hae sint: p. 257, 1 cum in restione, p. 258 23 Ondue, ut mureos 27 quidem docia ad, p. 261, 13 eum in iudicio 1 actatis missum, p. 262, 2 eensebatur. Si philologus ouod 16 cuius, 20 vel ex his, 22 κατα γραμματικους supra versum. 38 euissim, in margine una, p. 263, 3b consuetudisemque, p. 264 4 fuit, p. 265, 11 9. η- μα 21 grammaticum quendam ω-- eum, p. 268, mi omissum, p. 270 17 sua omissum, p. 271, 26 sua magna invidia. 45 Non dubito quin inventa nune primum in Gudiano
70쪽
LXIV PRAEFATIO.honitate eoaeoati nimium ei obsequeremur. Eandem igitur legem quam in Leidens nobis soripseramus, ut ne singularia aptaremus, sed ommunia tenoremus, hie quoque servavimus. Itaque oonsensum sudiani libri cum
Loidens pro firmissimo pignore leotionis pristinae, id est in Honoohiano arohetypo inventae, habuimus; ubi dissentire videbamus, in neutrum proniores, vel reliquorum librorum vel ipsius rei ratione habita veterem leotionem assequi studuimus. Ilaeo ut aliquot exemplis onstrmem, consensu odi-oum Leidensis et sudiani stahilita existimavi p. 258 26 Iaccus non aspiratum, p. 260, 15 a ue omissum, ostium annalium Ennii, p. 262, 24 I acri u p. 264, 33 Carulinae, p. 266, 1 inseribuntur, p. 268, II Orienderemu3, p. 271, 23 optuli et Eodem onsensu p. 265, 3 eondicionem, p. 271, 25 conditionem posui. In dissensu librorum plerumque uotoritati Leidensis ' obaeoutus e. o. p. 259, 37 simu p. 262, 29 Dictynna, Misi sapiensium, p. 269, 10 consuerant, Mamui0 nonnumquam tamen sudiano oboediendum putavi, ut in his p. 257, 7 adnosarum, p. 258, 14 μειhac, 19 Lamia3, p. 259, 18 repeis, p. 260, mirammatica, p. 263 16 E 3, p. 264, 363uperiore, p. 265, 1 Pasicles 3 et 5 Zmyrna et Zmyrna
p. 259, 37 Smyrnae suetonius ab se dedit p. 266, 14
verbo, p. 269, 24 in m. 324 omemni, p. 270 10 -- Marium, p. 72, 1 raminius Rarissime ab utroquo recedendum fuit, sicut p. 263, 2 Memmi oripsi pro Memmis, p. 70, 6 ab pro a C. Semel p. 269, 10 ubi alter ιque alter e praebebat, uterque solus e Florentina editione et deterioribus libris ac reeipiendum duxi.
similiter in aliinno 1518 aliisque libris insint. Namque e Vaticanis quoque suis Achilles Statius hae prodidit p. 259, 3 Serritia pore hoc, p. 261 6 neglegenua, p. 263 16 Straberius, p. 264, 33 Carutinae, o superiore 37 perue p. 269,28 i uis, p. 72, 4 Caestiua, 1 Heminius. 46 Eiusdem libri auctoritate p. 264, 25 Epirota, Telam nititur, ulla voeabulo et subnotato, hi laesaria a m rectore seripto. Item p. 270, 2 Epidi a prima malu eat.