장음표시 사용
371쪽
Ilteram diseiplinas aerius adeunt, si forte iidem ga Tuli natura et subargutuli sunt, oppido quam sunt in lia terarum ostentatione inepti et frivoli. 2. Quod geri profectori Ile homo est, qui de petorriti nuper argutiaa
inas nugas dixit. 3. Nam eum quaereretur, petorritum quali forma vehieulum, uiatisque linguae voeabesum esset; et faciem vehicui ementitus est Ionge alienam iaIsamque, et vocabulum Graecum esse dixit, atque insignificare volucre rota interpretatus est: ommut taque una litera petorritum esse dictum volebat, quasi petorrotum. 4. Seriptum etiam ho esse a Merio Proh eontendit. 5. Ego eum Probi multos admodum commentationum Iibro inquisierim, neque scriptum in hia inveni, nec usquam alioqui Probum scripsisse redo. s. Petorritum enim est non ex Graecia dimidiatum, et totum transalpibus faetumi nam est vox GalIiea. I. Id aeripium eat in libro . Varronis quarto deeimo Rerum Divinarum quo in loco Varro eum de petorrito dixia-aet, esse id verbum Gallieum, Ianeeam quoque dixit, non Latinum, sed Hispanicum verbum esse.
I Rhodum insulam celebritatis antiquiasimae, oppidumque in ea pulcherrimum ornatissimumque, obsid hat oppugnabatque Demetrius, dux aetati suae inclytus, eui a peritia disciplinaque faciendi obsidii, maehinarumque sollertia, ad apienda oppida repertarum, cognomentum Πολιορκητής fuit. 2. Tum ibi in obsidione iIIa aede quasdam publice factas, quae extra urbis muroseum parvo praesidio erant, aggredi et vastare atque -- numere igni parabat. 3. In his aedibu erat memorati anima illa imago Ialysi, Protogenis manu facta, illustria Pietoria; uiua operis pulchritudinem praestantiamque ira percitus Rhodiis invidebat. 4. ittunt Rhodii Iegato ad Demetrium eum his verbis uuae, malum, inqui
372쪽
tint, ratio eat, ut in imaginem latam veIamine endio a dium faeto diaperdere Nam si rios omne superaveris, et oppidum hoc totum ceperis, imagine quoque illa integra, et ineolum per victoriam potieris. Sin vero nosvineere obsidendo nequiveris, petimus, eonsideres, ne turpe tibi sit, quia non potueris bello Rhodios vineere, bellum eum Protogene mortuo gessisse. 5. Hoc ubi ex
Iegatis audivit, oppugnatione desita, et imagini et eivitati pepereit.
observariques eius His utilitratis sententia a M. Cato mureis ante arariis Numameiae ad equites dicta.
AdoIeseentuli eum etiam tum in schoIta essemus, ἐν - μηματιον hoc Graecum, quod apposui, dictum mae amusonio philosopho audiebamus; et quoniam vero a que Iuculente dictum, verbisque est brevibus et rotundia vinetum, perquam Iibenter memineramus : 2. ων τι ποαξs καλον μετὰ πονου, ὁ μὲν πίνος οἴχεται, το δὲ κα- λον μένει - τι ποιησ)ῖς αἰσχρον μετα ηδονῆς, το μὲν ἡδυοιχεται, το δὲ αἰσχρον μένει. 3. Postea istam ipsam aententiam in Catonis oratione, quam dixit Numantiae apud equites, positam Iegimus: quae etsi laxioribus paulo Iongioribusque verbis omprehensa est, prae quam illud Graecum, quod diximus quoniam etamen prior tempore, antiquiorque est, venerabilior videri debet. 4. Verba ex oratione haec sunt Cogitate cum animis vestria rigus vos per laborem recte feceritis, Iahor imis vobis esto recedet, en octum a vobis, dum vivetis, non σθε -
373쪽
I. Legem esse aiunt disciplinae dialecti eae, si de qu piam re quaeratur disputeturque, atque ibi quid rogere, ut respondeas tum, ne amplius quid dicas, quam id solum, quod es rogatus aut aiau, aut neges eamque Iegeni qui non ervent, et aut pIus aut aliter, quam sunt roga eti, respondeant, existimantur rude indoetique ellae, disputandique morem atque rationem non tenere. 2. Hoc
quidem, quod dieunt, in plerisque diaputationibus pro-eu dubio fieri oportet. . Indesnitus namque inexpliaeabiliaque sermo fiet, nisi interrogationibus responsionibusque implicibus fuerit determinatus. 4. Sed enim eas quaedam videntur, in quibus si breviter, et ad id, quod rogatus fueris, respondeas, apiare. 5. Nam si quia hi verbia interroget Postulo uti respondeas, da
sterisne facere a Deo aem, re non ut meunque dia-1eetiea lege responderia, sive aias, sive neges, haerebia in captione, tanquam si te dicas adulterum, quam si neges. 6. Sed quod minua eat in interrogatione, id est addendum. Nam qui facere aliquid non desinit, non id necessario etiam feeit I a1sa igitur est speeiecistius aptionis et nequaquam proeedere ad id potest, ut colligi concludique posait, eum facere aduIterium, qui se negaverit facere desisse. 8. Quid autem legis latius propu gnatore in illa aptiuneula faeient, in qua haerere eo. neeeasum eat, si nihil amplius, quam quod interrogatiemni, reaponderint s. Nam si ita ego istorum ait,. quem rogem: Quidquid non perdidisic habeasne, unon habereas postuIo ut aias, aut negea utrumcunqu. breviter responderit, eapietur. 0. Nam ai non haber. se negaverit, quod non perdidit, eoIIlgetur, evios eum non habere, quos non perdidit. Sin vero habere ae di-
374쪽
xerit, olligetur, habere eum cornua, quae non perdidit. I. Rectius igitur autiusque ita respondebitur:
quidquid habui, id habeo, si id non perdidi. a. Sela
iuscemodi responsio non sit ex ea lege, quam diximus. Plus enim, quam quod mgatus est, respondet. 3. Et propterea id quoque ad eam legem addi solet, non ellae eaptiosis interrogationibu respondendum.
I. Cum Favorino Romae dies plerumque totos eramus tenebatque animo noatro homo ille fandi duleis-aimus atque eum, quoquo iret, quasi ex lingua pro sum eius capit, prosequebamur ita sermonibus usquequaque amoenissimis demuleebat. 2. Tum ad quendam aegrum eum illae visere, nosque eum eo una introiaamua, multaque ad medicos, qui tum forte lati erant v Ietudini eius gratia, oratione Graeca dixisset: eis io quidem, inquit, mirum videri debet, quod eum antehae semper edundi luerit appetens, nune, post imΡer tam inediam tridui omnia eius appetitio Pristina elanguerit. 3. Nam quod Erasistratus scriptum, inquit, reliquit, propemodum Verum est esuritionem faeiunt inanes patentesque intestinorum fibrae, et cava inrua ven.- tria, et stomaehi vacua et hiantia quae ubi aut cibo inplentur, aut inanitate diutina contrahuntur et eonnivent, tune Ioeo, in quem ibu eapitur, vel stipato vel adducto, voluntas apiendi eius desiderandique reatinguitur. 4. Scythas quoque, ait eundem Erasistratum dicere, eum ait usus, ut famem longius tolerent, anelia ventrem trietissime cireumligare. Ea ventri compres-aione esuritionem pollae depelli, reditum est. 5. IIaeo tum Favorinua, multaque latiusmodi alia, affabiIianime dieebat. 6. Noa autem Oatea, eum librum forte Erasiatrati Iegeremus ιαιρεσειον primum, id ipsum in eo ti-
375쪽
hro, quod Favoririum audiebamus dicere, aeriptum otifendimus. I. Verba Erasistrati ad eam rem pertinentia hae sunt 'Eλογιζόμεθα ουν παρα τὴν ἰσχυραν invιπιθ - σιν τῆς κοιλίας εἶναι τὴν σφοδρα υσιτίαν ' καὶ γαρ τοῖς ἐπι--πλεον ασιτουσι κατα προαίρεσιν ἐν τοις πρώτοις χρόν οις ei πεῖνα παρακολουθεῖ ' στερον δὲ Ουκετι. . Deinde paulum infra: ἰθισuiso δε εισι καὶ οἱ Σκυθαι, τανδια τινα καιρον αναγκυζονται σιτοι εἶναι, ζώναις πλατείαις την κοιλίαν διασωθγειν ως τῆς πείνης αυτους ηπτον ἐνοχλουσ/ης πεδον, καὶἰταν πληρης ἡ κοιλια η, δια τοκενωμα ιν αυτῆ ριηδὲν εἶναι, δια o- ου πεινωσι ' ταν δὲ σφοδρα συμπεπτωκυῖα ἶ, κενωμα - Ιχει. . In eodem libro Erasistratu vim quandam famia non tolerabia Iem, quam Graeci βουλιμον καὶ βουπειναν appeIIant, in diebus frigidissimis multo facilius aecidere ait, quam eum serenum atque placidum eat atque eius rei causas, eur is morbus in eo plerumque tempore oriatur, nondum albi eas comperta dieit. Is Verba, quibua id dieii, hae sunt: μορον δε και δεομενον ἐπισκε νειος, καὶ ἐπὶ τουτου καὶ π των λοιπῶν βουλιμιωνπιον, δια τί ἐν τοις νυχεσι μαλλον το m/μπτωμα τουτ γίνεται, ὴ ἐν ταις ευ- ὸίαι
I. Cincius inclibro tertio De Re Μilitari, Felliaempopuli Romani bellum indicentem hostibus, telumque in aegrum eorum iacientem, hisce verbia uti aeripsit:
376쪽
Iibro eiusdem Cincii De Remilitari quinto ita aeriptum
E A SE UM LAE S. I. ilitibus autem aeriptis dies praefiniebatur, quo die adessent, et ut citanti consuli responderent; A. deinde ita concipiebatur iusiurandum, ut adessent, his additis exceptionibus: nisi re mee quae oausa erit, funus fremuirers, feriaeve densereses, quas non eius rei causa in eum diem collatae sint quo is es dis minus ibi esset morbus sonticus, auspiciumve, quodam pisculo praeterire non liceat sacri triumve annia ηersarium, quod recisineri non posset, si ipsus eo dis
377쪽
eui eorum harumce gures ausa erit, tum se postridis gurem per eas eausres taeebit, eo die venturum reaiaurum
stus eum, uictum pregum, Merem, oppidumve delegera. I. Item an eodem libro verba haec sunt miles eum dis, qui praedictus est, aberres, neque eareusatus erat, infir quens abresur. 6. Item in libro sexto hoc seriptum est: Iae dictas exerciιus equitum ordines quod cir- eum Iegionem extra sinistrsque tanquam relae in avium moribus, scabrentur. In Arion sun eenturiae as-xaginta manipuli triginta, cohortes decem.
que tamen liquido scimus, quid ea proprie atque vere signifieent: sed incompertam et vulgariam traditionem rei non explorata seeuti, videmur magis dicere, quod volumus, quam dieimus; sicuti est vesιibulum, verbum In sermonibus celebre atque obvium non omnibus tamen, qui illo facile utuntur, satis spectatum . . nimadverti enim quosdam, haudquaquam indoctos Viros, opinari, vestibulum esse partem domus prin orem Luam vulgus atrium vocat. . A quibus Gallus in libro Deaignificatione verborum, quae ad ius ivile pertinent,aeeundo Vest urum esse dieit, non in ipsis aedibus,m
vus partem aestium, ea recum ante ianuam domus euum, ps qtiem a via aditus reccessusque ad aedes sepeum aemrs sinistroque inter renuam terisque, quas sunt,sae iuncta, sparsum retanguitur, atque ipsi renum Proeulis via est, area vacanti ntersita. 4. Quae porro
huic vocabulo ratio ait, quaeri multuin solet; sed quae scripta Iegi ea ferme omnia inconcinna atque absurda visa sunt. 5. Quod Sulpietum autem Apollinarem memini dicere, virum eleganti scientia ornatum, huiuscemodi est V particula, sicuti quaedam alia, tum inientionem significat, tum inntionem. 6. amoetus et Oehemens, Iterum ab aetatis magnitudine compositum
378쪽
Hleitumque est Hierum a mentia vi atque impeta dieitur. Veseum nutem, quod ex sturticula et eaere eoΡ Iatum eat, utriusque diversae ignificationi vim eapiti T. Aliter enim Lueretius vereum salem diei ex edendi Intentione aliter Lucilius vereum appellat eum edendi fastidio . . ni domos igitur ampla antiquitua faei hane, locum ante ianuam ivaeuum relinquebant, qui inter fore domus et viam medius esset. s. In eo Ioco, qui dominum eius domus alutatum venerant, priuaquam a initterentur, consistebant et neque in via stabant, neque intra edes erant. 0. Ab illa ergo grandia Ioel eonstitione, et quasi quadam stabulatione, ventibula appellata sunt spatia, sicuti diximus, grandia, ante fores aedium relicta, in quibus starent, qui vetiissent, Priu quam in domum intromitterentur. II. Μemininae a tem debebimus, id voeabulum non semper a veteribus aeriptoribus proprie, sed per quasdam translatione e ae dietum quae tamen ita sunt faetae, ut ab lata, de qua
diximus, proprietate non longe desciverint. Sieu iuudinaexto Virgilii:
Vestibulum ante ipsum, Frmisgus in uectus Oret, Laeetus et titirsees posuere cubitare Curae. II. Non enim eatibulum priorem partem domu inseriuae esse dicit quod obrepere potest, tanquam a ita diaeatur ae ioca duo demonstrat extra rei fores, eatibulum et faucea ex quibus et vestibulum appellat auteipsam squasit domum, et ante ipsa rei penetriata; a se autem vocat iter angustum, per quod ad vestibulum adiretur.
I. Redeunte Graecia, Brundusium navem advertimus. Ibi quispiam linguae Latinae Iiterator, Roma a Brundusinia neeersitus, experiundum eae vulgo dabatta unus ad eum nos quoque oblectamenti gratia a rat
379쪽
enim feasu atque Ianguen animus de aestu maria. s.
Legebat barbare insciteque Virgilii septimum, in quo Iubro hi versus est: Centum Ian.erres Metabret rite bidentes: 4 et iubebat rogare ae si quis quid omnium rerum veru Iet dieere. 5. Tum ego indocti hominia eonfidentiam demiratus Docesne, inquam, nos, magister eur Methntes dicantur 6. Bidentes, inquit, oves appellatae, i eircoque Ianigeras dixit, ut ove planius demonstraret. I. Posthac, inquam, videbimus, an oves solve, ut tu ais, bidente dicantur, et an Pomponius Atellanarum poeta in Gallia Transalpini erraverit, eum bo scripsit: Mars, tibιπονσο saetaerum, si unquam redierit, Maenia verre. 8. Sed nune ego a te rogavi, equam aetas esse huius vocabuli rationem. s. riue ille nihil euhetatua, ea nimium quantum audaeter ovea, inquit, bidente dictae, quod duos tantum dentes habeant. o. Ubi terrarum, quaeso te, inquam, duos solo per naturam dentes h bere ovem vidisti Ostentum enim est, et piaculis factia Procurandum. I. Tum ille permotus mihi et irritatus:
Quaere, inquit, ea potius, quae ex grammatico quaere da sunt; nam de oviuni dentibua opilionea percontantur.
12 Faeetia nebulonia hominia risi et reliqui. Publi autem Nigidius in libro, quem De Extia eomposuit, bidentes appellari ait non oves solas, ne omnes bimachoati . Neque tamen dixit apertius, euriidentes la sed, quod ultro existimabamus, id seriptum invenimus ineommentarii quibusdam ad tua pontifieium pertinentia hua, bidenna primo dieisa litera immiaaa, quasi biennes reum Iongo usu loquendi eorruptam esse vocem, et ex Naannibus bidentes factum quoniam id videbatur enae di- et facilius Ienivaque I .miginus tamen Iulius, qui tua pontificium non videtur ignorasse, in quarto libro- Tum, quos De Virgilio fecit, identes appellari aeripsit hostias, quae per aetatem duos dentes altiores haherent.
Ib. Verba iuius ipa poaui: aeae Maena est, inquit, δε-
380쪽
stia, oportet habeat dentes octo, sea ex Asidus estieris altiores, per quos oppareret, ex minore reetote - πα--ram transcendisse. Haec Iligini opinio an vera ait, non argumetitis, sed oculi iudicari poterit.
quod Laberius verbu pleraque liceritius pesvirum aget e frixit et quod multis item verbis utitur, a quavi, an sine LGein qu eri solae.1. Laberius inraxinis, quos scriptitavit, oppido quam verba finxit praelieenter. 2. Nam et menaseimonium dieit, et moechsmon aem; et re refricinem re uerreretemque pro adulterio et depudiearit pro stuprrenis; et abluvium pro ditario; et, quod in mimo ponit, quem Cophinum inseripsit, manuatus est pro furatus est 3 et item in Fusuone furem manuarium appellat: mnuari, inquit pudorem perdidisti; β. multaque alia huiuscemodi novat neque non obso--eta quoque, et maculantia ex ordidiore vuIgi usus nil quale ea in Staminariis: Tolle bonam vos reus nudas is Cretonium. 5. Et elutriare lintea, et Iasandria dicit, quae ad I vandum sint data, et muscior, inquit, infumnierem.
6. Item in Reatione eotωbarraunculas dicit, quos Vul seaωδαrriones. I. Item in Compitalibus malas ma-Mxani. 8. Item in Cacomnemone: His est, inquit, iue guratis, quem ego me αδλίne duos menses ex Afrsea Venientem exceps tiδἰ nrerrani. - s. Item in mimo, qui inscribitur,atal, es rem diei et Obbrem, et eremererem, et, tredium, et erepitium. Induis, inquit, crepitium tunicas pselacium. 10. Praeterea in Anna Perenna guberntam pro guberem. tore, et PIanum pro sycopAanta, et nanum pro pumilione dicit quanquam planum pro sycophantrem quoque Cicero in oratione aeriptum reliquit, quam pro Cluentio