장음표시 사용
401쪽
OB. XVII. CAP. s. 85ainieitladiberaIitati, neque Iiberalita amicitiae praebere argumentum oceat, eum de utroque pariter quaeratur. 9. Hae ille rhetoricus artifex dicere quibusdam videbatur perite et seienter: ae videre Iicet, eum vocabula rerum vera ignoravisse. 0. Nam beneficum et liberaIein cicero appelIat, ita ut philosophi appeIIandum esse censent, non eum qui, ut ipse ait, beneficia foeneratur, sed qui benigne facit, nuua tacita ratione ad utilitate sua redundante. II. Non ergo obseuro neque ambiguo argumento usua eat, emeerto atque perspicuo ai- quidem, qui vere beneficua liberalisque est, qua mente bene aut liberaliter faciat, non quaeritur. 2. Anis enim Ionge nominibus appellandus eat, at cum talia facia, sui Potius quain aIterius iuvandi eman facit. 3. Processisset autem argutatori lati fortassean reprehensio, si Cicero ita dixisset Ut enim bene ce HBerialiterque ρ- Cimus, non ut exigamus gratiam videretur enim benesce facere, etiam in non benefieum adere posse, si id per aliquam ireumstantiam fieret, non per ipsam perpetuae enignitatis eo traiciam. 4. Sed cum beneficos
Iiberalesque dixerit, neque aliusmodi lati une, quam euius esse eos supra diximus, iIlotis, quod aiunt, pedibus et verbis reprehendi doetissimi viri orationem.
I. Μ. Cato Voeoniam Iegem suadena, verbis hisce usus est Principio nobis mulier regnam dotem σιωtit, tum Morem pecuniam reeipit, quam is viri potestotem non committit eam peeuniam viro mutuam dat posmea, ubi irata eiu eat, aereum recept tum feetur utque fregitare virum iubet. 2. Quaerebatur, servumre-σπιῶcius quid esset. Libri statim quaesiti aliatique sunt Verrii Iacet De Obseuris Catonis. In libro secundo aeripium inventum est, recepticium aereum dici nequam GELLIus. Bb
402쪽
et nulli pretii, qui eum venum esset datus, redhibitus
ob aliquod vitium, reeeptuaque sit. 3. Propterea, i quit, servus eiusmodi sectari maritum et flagitare pe-niam iubebatur, ut eo ipso dolor maior et contumeIta gravior viro fieret, quod eum servus nihili petendae pecuniae ausa ompeIlaret. 4. Cum pace autem, eumque
venia latorum, a qui sunt, qui Verrii Flaeet auetoritate eapiuntur, dictum hoe ait. 5. Receptiesus enim servus in ea re, quam dicit Cato, aliud omnino eat, quam verinxius aeripsit. Atque id euivia facile intelleetu eat. Rea enim procul dubio sic est. Quando muIter dotem marito dabat, tum, quae ex auia bonis retinebat neque ad virum tramittebat, ea recipere dicebatur: sicuti nune quoque in venditionibus recipi dicuntur, quae excipiuntur, neque Veneunt. I. Quo verbo Plautus quoque in Trinummo usus est, in hoc versu: Postieulum Aoc reemit, eum aedes vendidit: id est, eum aede Vendidit, particulam quandam, quae post eas aedes erat, non vendidit, sed retinuit. 8. Ipse etiam Cato, mulierem demonstrare IoeupIetem voIens: Mulier, inquit, et magnam dotem dat, et magnam pecuniam reeipit hoc est, set mamam dotem dat, et in gnam pecuniam retinet. s. Ex ea igitur re familiari, quam sibi dote data retinuit, peeuniam viro mutuam dat. 10. Eam pecuniam cum viro forte irata repetere inaciatuit, apponit flagitatorem servum reeeptiesum, hoe ea
proprium servum suum, quem cum pecunia reliqua re-eeperat, neque dederat doti, sed retinuerat; non enimaeo mariti imperare hoe mulierem fas erat, sed proprio suo. II. Iura dicere, quibus hoc nostrum tuear, nuperaedeo ipsa enim sunt per se evidentia, et quod a Verrio dicitur, et quod a nobis. Utrum ergo videbitur
403쪽
erba ae ex Atini Iege, QUOD SURREPTUM ERIT, EIUS REI AETERNA AUCTORITAS
ESTO, P. Nigidio et Q. Scaevolae visia esse non miram tapraetreio, τιο, quum defuturo cavisse.
I. Legis veteris Atiniae verba sunt: QUOD SI IMBEPTU ERIT, EIUS REI E TERNA AUCTORITAS ESTO. 2. Quis aliud putet in hisee
verbis, quam de tempore tantum futuro legem loqui k3. Sed Q. Scaevola patrem auum et Brutum et anulum, viros apprime docios, quaesisse ait dubitasseque uirumne in post- facta modo furta lex valeret, an etiam in ante- facta quoniam QUOD SUBREPTUII ERIT,
utrumque tempus videretur ostendere, tam praeteritum, quam futurum. 4. Itaque P Nigidius, civitatis Romanae doctissimus, super dubitatione hac eorum seripsit iuquarto vicesimo Commentariorum Grammati eorum atque ipse quoque idem putat, incertam eas temporia de- nonstrationemri 5.sed anguste perquam et obscure dissem Tit, ut nigna rerum ponere videas ad sub idium magis memoriae suae, quam ad legentium disciplinam. 6. Viadebatur amen hoc dicere verbum esse et erat, quando Per sese ponuntur, habent atque retinent tempus auum; eum vero praeterito iunguntur, vim temporia aut amittunt, et in praeteritum eontendunt. I. Cum enim dimet in campo est, in Omisio est, tempus instana signifieo: item eum oleo in eampo erit, tempus futurum demon-airo at eum dico factum est, acriptum est, subreptum est; quanquam es Verbum temΡoris ait Draesentis, con-- funditur tamen eum praeterito, et praesens eme desiniti
S. Sic igitur, inquit, etiam iiiiud, quod in lege est; si dividas separesque duo verba haec: suhreptum et erit, ut axe audia subreptum, tauquam certremen Tit, ut 8ω
eriscium erit, tum videbitur Iex in post- futurum loqui a vero copuIate permixteque dictum intelligas, ut suom τπιum erit non duo, aed unum verbum ait, idque unita
404쪽
patiendi deeIinatione sit, tum hoc verbo non miniis praeteritum tempus ostenditur, quam futuriam.
I. Pilosophus Taurus accipiebat no Athenia coena PIerumque ad id diei, ubi iam Vesperaverat. 2. Id enim est tempus lathie coenandi frequens. tua coenae fundua et firmamentum omne erat in Ita una lentia Aegyptiae, et cucurbitae inibi minutim caesae. 3. Ea quodam die ubi paratia et exspectantibus nobis at Iata atque imposita mensae est, puerum iubet Taurus oleum in 1- Iam indere. 4. Erat is puer genere Atticus, ad annos ma-Nime natus octo, seativisaimis aetatis et gentis argutiis acatens. 5. Guttum Samium retenua imprudens inanem, tanquam si inesset oIeum, affert, convertitque eum; et, ut solitum est, circumegit per omnem partem IIae manuni nuuum inde ibat oleum. 6. spieit puer gut- tum atrocibus oculis stomachabundus, et concussum vehementius iterum in ollam vertit; T. idque cum omnea sensim atque summissim rideremus, tum puer Graece, et id quidem perquam Attice: - γελατε, inquit, ενι του- λαιοπι λλ' ο Ἀστε, ια φρίκη περ τοτ ορθρον γέγονε τημερον κεκρυσταλλωται. . Verbero, inquit ridens Taurus, nonne is curriculo, atque Ieum petis Sed cum puer foras emtum isset, nihil ipse ista mora offensior: DIIa, inquit, oleo indiget; et, ut video, intoIerandum fervit cohibeamus manus atque interea, quoniam puer nune admonuit so1ere oleum congeIascere, eonsidere-gnus, eur oleum quidem saepe et facile stet, Vina rarenter conielascant s. Atque aspicit me, et iubet, quida entiam, dieere. 0. Tum ego respondi, eoniectare me, vinum ideirco minus Ito coa1escere, quod semina quaedam eaIdoris in ea haberet, essetque natura ignitius;
405쪽
ob eamque rem dictum esse ab Homero ατθοπα οινον, non, ut alii putarent, propter colorem. I. Est quidem, inquit Taurus, ita ut dicis; nam ferme convenit, vinum, ubi potum est ealefacere orpora. 2. Sed non secua oleum quoque calorificum est: neque minorem vim ineorporibus calefactandis habet. 13. Ad hoc, si istaee, quae calidiora sunt, dissicilius gelu coguntur, eongruens est, ut, quae frigidiora sunt, facile cogantur. 4. e in autem omnium maxime frigorificum est atque id nunquam tamen concrescit. 5. um igitur magis ea sa oleo coaguli ceIerioris in Iaevitate est Faeiliora enim ad oeundum ideo videntur, quae laevatiora laevioraque sunt. 6. Praeterea id quoque ait quaeri α-gnum eur fluviorum et sontium aquae gelu durentur, mare omne ineongelabiIe ait Tametsi Herodotus, i quit, historiae scriptor, contra omnium ferme, qui haec quaesiverunt, opinionem, scribit, mare Bosporicum, qu0 Cimmerium appellatur, earumque partium mare omne, quod Scrthicum dieitur, geIu stringi et consistere. II. Dum haec Taurus, intersa puer venerat et oIIa deferbuerat tempusque eas coeperat edendi et tacendi.
I. Libri sunt epistolarum C. Caesaris ad C. Oppium ee Balbum Cornelium, qui res eius absentia curabant. 2. In his epistolis quibusdam in locis inveniuntur literae singulariue sine coagmentis syllabarum, qua tu putes Positas incondite; nam verba ex his literis confici nuIIa Possunt. I. Erat autem conventum inter eos Iandeatinum de eommutando situ Iiterarum ut in aeripto quidem alia aliae loeum et nomen teneret, sed in legendo Ioeua euique suus et potestas restitueretur 4. quaenam vero liter pro qua subderetur, ante iis, sicuti dixi, om-plaeebat, qui hane seribendi latebram parohant. I. si
406쪽
adeo Probi grammatici ommentarius alla urione faetiti De occulta literarum ignificatione epistoIarum Caesaria scriptarum. si macedaemonii autem veteres, eum dissimulare et occuItare Iitera pubIte ad ini per tores suos missas volebant, ne, si ab hostibus exceptae forent, consilia sua noscerentur, epistolas id genuari etas mittebant. I. Surculi duo erant teretea, obIo vii, pari crassamento, eiusdemque longitudinia, derant, a que ornati consimiliter. I. unus imperatori in beIIum Proseiseenti dabatur, alterum domi magistratus eum iurentque cum signo habebant. 9. Quando usu venerat Iia
terarum Aecretiorum, cireum eum surculum Ioram modita
eae tenuitatis, Iongum autem, quantum rei satia erat, complicabant, volumine rotundo et aimplici ita vi orae adiunctae undique et cohaerentes Iori, quod plicabatur, coirent Iu Literas deinde in eo loro per tranavera iuncturarum oras, versibus a summo ad imum proficia seentibus, inseribebant, II iduorum Iiteris ita veracripti revolutum ex surculo imperatori, ommenti illius conscio, mittebant: Ia resolutio autem Iorioiteras truncas atque mutilas reddebat membraque earum et apteea in partes diversissimas spargebat I3. ProΡte ea si id Iorum in manu hostium ineiderat, nihil quidquam eoniectari ex eo scripto quibat I4. Sed ubi ille, ad quem erat missum, acceperat, surculo compari, quem habebat, eapto, ad finem, perinde ut debere seri aciebat,eireumplicabat atque ita literae per ambituin eundem ureui coalescentes rursum coibant integramque et i corruptam epistolam et facilem Iegi praestabant. I5. Hoc genus epistolae Lacedaemonii σπιπαλην-ΡpeIIahant. Is Legebamus id quoque in vetere historia rerum Punicarum, virum indidem quempiam illustrem sive illellasdrubal, sive quia Ilus est, non retineo epistolain Meripiam super rebus arcania hoc modo abscondinae: I. pugillaria nova, nondum etiam cera illita, accepisse; litera in lignum ineidisse postea tabulas, ut solitum est, cera ouexisae: aaque tabulas tanquam non acria
407쪽
vias, ut laeturum id praedixerat, misisse eum deinde
ceram derasisse, iter que incolumes ligno incisas legisse. 8. Est et alia in monumentia rerum Graeearum Profunda quaedam et inopinabiIis latebra, barbarico astu excogitata. s. Histiaeus nomine fuit, loco mitus in terra Asia non ignobili. 20. Asiam tunc tenebat imperio rex Darius. 21. Is Histiaeua eum in Persia apud Darium esset, Aristagorae cuipiam res quasdam occul-Manuntiare furtivo scripto volebat. 22. Comminiscitur opertum hoc iterarum admirandum. Servo tuo, diu oculos aegros habenti, capillum ex capite omni tanquam medendi gratia, deradit, caputque eius laeve in lia terarum forma compungit. His literia, quae voluerat, Perscripsit. 23. Hominem postea, quoad capillus ado- esceret, domo continuit. 24. Ibi id faetum est, ire ad Aristagoram iubet; b. et cum ad eum, inquit, veneris, mandasse me dicito, ut caput tuum, leui nuper egomet feci, deradat. 26. Servus, ut imperatum erat, ad Aristagoram venit, mandatumque domini affert. I. Atque ille, id non esse frustra ratus, quod erat mandatum, feeit Ita literae perlatae sunt.
I. Favorinum philosophum, eum in hospitia aut Autiatem villam aestu anni oncessisset, nosque ad eum videndum Roma venissemus, memini super Pindaro poeta et Virgilio in hune fere modum disserere 2 Amici,
Inquit, familiaresque P. Virgilii in iis, quae de ingenio
moribusque eius memoriae tradiderunt, dicere eum o- Iitum serunt, parere e versus more atque ritu mino.
a. avique, ut illa bestia fetum ederet inestigiatum informemque, Iambendoque id postea, quod ita edidisset, eonformaret et fingeret; proinde ingenii quoque sui pam
408쪽
tu reeentea midi eas saei et imperfecta sed deIHeepatractando coIendoque reddere ita se oria et vuItus I ineamenta. A. Hoc virum iudicii subtilissimi ingenue tatque vere dixisse, res, inquit, dipsa verum indicium Laeli. 5. Mam, quae reliquit perfecta expolitaque, quibusque
imposuit censu latque dilectus sui supremam maenum, omni poeticae venustatis laude florent: si sed quae pro-erastinata sunt ab eo, ut post recenserentur, et abso vi, quoniam mora Praeverterat , nequiverunt, nequaquam poῆtarum elegantissimi nomine atque iudicio digna nunt. I. Itaque eum, morbo oppressus, adventare mortem videret, petivit oravitque a suis amicissimis impense, ut Aeneida, quam nondum satis elimavisset, abolerent. . In ii autem, inquit, quae videntur retraetari et eorrigi debuisse, is maxime locus est, qui de monte Aetna metua est Nam cum Pindari veteris poetae armen, quod de natura et flagrantia montis eius compositum est, aemu- Iari veIIet, eiusmodi sententias et verba molitus est, ut Pindaro quoque ipso, qui nimis opima pinguique esse facundia existimatus est, insolentior hoc quidem in Ioeotumidiorque ait. i. Atque uti vosmetipsos, inquit, eius, quod dieo arbitro faeiam, carmen Pindari, quod est a per monte Aetna, quantulum mihi memoriae est, dicam: Tυς ιρε πονται μὲν απλάτου πυρος αγνοταται
μν φερει ποντον Πλεικα ουν παταγον.
κεῖνο δ' Ἀφαίστοιο κρουνους ἐρωτον
δεινοπατους υναπέρι- πει τέρας ριὲν θαυμασιον προσιδε-
10. Audite nunc, inquit, Virgilii versias, quos inehoasse eum verius dixerim, quam fecisse:
409쪽
Interdum seopulos, revula regus viscera montis Er*i emetrens,ique cireque saxa sub auras Cum gemitu glomerat, fundoque exaestuat imo.
II. Iam principio, inquit, Pindarus, veritati magia ob
aeeutua, id dixit quod res erat, quodque isti usu venie-vat, quodque oeulis videbatur, iiterdiu fumare Aetnam, noctu flammigare: Ia Virgilia autem, dum in trepitaaonituque verborum conquirendo laborat, utrumque tempus, nullataiscretione facta, eonfudit. 3. Atque iIIo Graecus quidem sontes imitus igni eruetare, trauere amnes fumi, et flammarum fulva et tortuosa voIumilia in plagas maris ferre, quasi quosdam igneos angues, Iuculente dixit: 14. at hie noster ωιrrem nubem turbine H ee et ovilla fumantem , ροον καπνοο αἶθωνα interpretari volens, crasse et immodice eongessit Id. g bos quoque fremmorum, quod ille κρουνοια dixerat, et duriter et 1κυνιυς transtulit.' 6. Item quod ait sidera lambit, vaeanter hoc etiam inmait, aecumulavit et inani ter. II. Neque non id quoque inenarrabile eaae ait, et Propemodum insensibile, quod nubem irrem fumara dixit turbina iee et favilla eandente. 8. Non enim
rumare, inquit, solent, neque atra esse, quae sunt eandentia nisi si eam no dixit pervulgate, et improprie, pro fervenit favilla, non pro ignea et reIucenti.
eandens sciIicet ea a eandore dictum, non a calore. s. Quod saxa autem et seoputas eruetari et erigi eosdemque ipsos statim tiguefers, et gemers, atque glomerarε sub aura dixit, hoe, inquit, nec a Pindaro scriptum, eo unquam sando auditum, et omnium, quae monstra dicuntur, monstrosissimum est.
410쪽
I. Et Plutarchus, et alii quidam doeti viri, reprehensum esse ab Erasistrato, nobili medico, Platonem aeripsere, quod potum dixit defluere ad pulmonem, eoque natis hymectato dimanare per eum, qui sit rimosior, et conssuere inde in vesicam, errorisque istiua uisae ΑΙ-Caeum ducem, qui in poematis suis scriberet: . ,γγε πνευλιονας οIνω τὸ γε ο ρ αστρον πιριτέλλετο. u. Ipsum autem Erasistratuin dicere, duas esse quasi ea- maliculas quasdam, vel fistulas, easque ab oris fauethua proficisci deorsum, per earumque alteram deduci deIahique in stomachum eaeulenta omnia et potulenta ex
eoque ferri in ventriculum, qui Graece appellatur ἡ κα- τω κοιλία, atque ibi subigi digerique ae deinde aridiora
ex iis reerementa in alvum convenire, quod Graece κοῖλον dieitur, humidiora per renes in vesicam. 3. Per RI-teram autem fistulam, quae Graece nominatur τρα erim ρι ηρία, spiritum a summo ore in pulmonem, atque inde Tursum in os et in nares commeare perque eandem viam vocis quoque fieri meatum 4 ac, ne potus cibusque aridior, quem oporteret in stomachum ire, procideret ex ore Iabereturque in eandem fistulam, per quam spiritus reciprocatur, eaque offensione intercluderetur unimae via, impositam esse arte quadam et ope naturae inde apud duo ista foramina, quae dicitur ιπιγλωτεία. quasi claustra quaedam mobilia conniventia vicissim et Tesurgentia 5. eamque ἐπιγλωττίδα inter edendum bibendumque operire atque rotegere την τραχεῖαν αρτηρίαν, ne quid ex eae potu verineideret in illud quasi aestuantis animae iter ac propterea nihil humoris influere in ulmonem, ore ipso arteriae communito. Haec Erasistratus medicus adversus Platonem. 6. Sed Plutarebus in libro Smposiacorum auctorem Platonis sen-