장음표시 사용
81쪽
am et eum propinquis ' flares prima Iuce faIees duas: unam egomet mihi, et tu tibi capies alteram; et frumentum nosmet ipsi manibus nostris eras metemus. 15. Id ubi ex pullis dixisse dominum mater audivit: Tempus, inquit, est cedendi et abeundi: et nune dubio proeui, quod futurum dixit in ipso enim iam Vertitur, euia est Tea, non in alio, unde petitur. 16. tque ita eassita nidum migravit, et seges a domino demessa est. 7.maee quidem est Aesopi fabula de amieorum et propinquorum
levi plerumque et inani fiducia. 18. Sed quid aliud
sanetiore Iibri philosopliorum monent, quam ut in nobis tantum ipsis nitamur iras alia autem omnia, quae extra nos extraque nostrum arbitrium sunt, neque pro nostris, neque pro nobis ducamus 20. Hunc Aesopi apologum Q. Ennius in Satyris scite admodum et venuste versibus quadratia composuit quorum duo postremi isti sunt, quos habere ordiet memoriae operae pretium esse her-ele puto: Hoc erit tib σrgumentum semper in promtu suum: Ne quia ea speetes amicos, quod tute agere possies.
et M observatum sucinam rem motibis, quae in mar atio atque uti modo fune, cluseris frantibus Agravonibusque. . Hoc saepenumero in undarum motu observatum
es , quas aquilones venti, quique ex eadem coeli regioneae fuit, quasve faciunt in mari Austri atque friei. 2. am fluctus, qui stante Aquilone maxiini a creberrimi excitantur, simul ac ventus posuit, sternuntur ac co . naceescunt, et mox fluctus esse desinunt. 3. At non idem fit sanie Austro vel Africo quibus iam nihil apirantibus undae tamen sactae diutius tument, et a vento quidem iamdudum tranquillae sunt, sed mare est etiam atque etiam undabundum. 4. Eius rei ausa esse e n- lectatur, quod venti a septemtrionibu ex aIliore coeli parte in mare incidentes deornum in aquarum profunda quasi praecipites deferuntur, undasque faciunt non Prose
82쪽
aus impuIsaa, aedis intus ommotas quae tantiopererutae volvuntur, dum illius infusi desuper spirita via manet. 5. Auatri vero et trie ad meridianum orbineireulum atque ad partem axia infimam depresai, inferiore et humiles, per suprema aequoria eunte protrudunt magis auetua, quam eruunt et ideire non desuper laesae, sed propulsae in adversum aquae etiam desistenio
natu retinent aliquantiaper de pristino pulsu impetum. 6. Id autem ipuum, quod dieimus, ex illis quoque Homericia versibus, si quia non incuriose legat, adminiculari potest. I. Nam de Austri statilius ita seripsit:
S. Contra autem de Borea, quem AquiIonem appellamus, alio diei modo: καὶ βορέης αἰθρηγενειης ριθα κυμα κυλίνδων. s. Ab Aquilonibu enim, qui alti supernique sunt,
eius excitatos quasi per prona volvi dieit ab Austria autem iis, qui humiliores sunt, maiore vi quadam propelli aursum, atque rursum subiici. s. Id enim ignisseat. verbum θεῖ aieu in alio Ioeo λάαν ἀνι ιυθεῖ. II. Id quoque a peritissimis rerum philosophia observatum est, Austria spirantibus mare fieri glaueum et eaeruleum, Aquilonibu ohacurius atriusque euiua rei eaullam, eum Aristotelia libros Problematum praecerpsimus, notavi: Cur Austro minanto more caeru eum inret, Aquilone οι- aeurius atriusque An propterea, quod Aquilo minuamina pertaeraret omne autem, quod tranquillius est,
83쪽
Hieme Iam elaeedente apud haInea sitias in area subeatido sole eum Favorino philosopho ambulabamus atque ibi inter ambulandum legebatur Catilina Sallustii
quem in manu amici conspectum, Iegl iusserat a Cumque hae verba ex eo libro lecta essent Avaritiαν-- πέσε studium λαδε suam nemo sapiens concupivit. Eo, stures venenis malis imbuta corpus uniuetumque irium eminatu emper pinna et Maαιωbilis eat nequaeῬέα neque inops minuitur a tum Favorinus me api-eiens Quo, inquit, Paeto eo us hominia avaritia effeminat uuid enim latue ait, quod animum virilem ea effeminari dixit, videor ferme assequi sed quonam modo orpus quoque hominia effeminet, nondum reperio. 4. Et ego, inquam, Ionge iamdiu in eo ipso quaerendolui, ac, nisi tu occupasses, Ire te hoe rogassem. 5. Vix ego haec dixeram eunetabundus, atque inibi quispiam deaeetatoribus Favorini, qui videbatur esse in literi veterator Valerium, inquit, Probum audivi haec dicere:
usum esse Sallustium ireumIoeutione quadam poetiea, et eum dicere velle hominem avaritia eorrumpi, eo pus et animum dixisse, quae duae res hominem demonstrarent: namque homo ex anima et eo ore est. . unquam, inquit Favorinus, quod equidem aeto tam importuna tamque audaci argutia fuit noster Probus, ut Saruiustium vel subtiliaiamum brevitatis artiseem periphrasim poetarum faeere diceret. I. Erat tum nobiscum in eodem ambulaero homo quispiam an doetus. S. Is quoque a Favorino rogatus, equid haberet super ea re
84쪽
dieere, linivseemodi verbia usus eat s. Quos inquit, avaritia minuit et corrumpit, quique eae sint quaerenda undique pecunia dediderunt, eos plerosque tali genero vitae oecupato videmus, ut, sicuti alia in iis omnia prae pecunia, ita labor quoque virilia, exercendique eorporis studium relictui sit. 10. egotiis fenim se plerumque umbraticia et sellulariis quaeatibua intentos habent, in quibus omnia eorum vigor animi corporiaque elanguescit, et, quod Sallustius ait, effeminatur. II.Tum Favorinua Iegi denuo verba eadem Sallustii inhet, atque, ubi Iecta sunt Quid igitur, inquit, dicemus, quod
multo videre est pecuniae cupidos, et eosdem tameneorpore esse vegeto ac valenti II. Tum ine ita respondit: on hercle inscite quisquis eat, inquit, meuniae eupiens, et corpore tamen est bene habito ac trenuo, aliarum quoque rerum velistudio vel exercitio eum teneri necessarium est, atque in aes eoiendo non a que esse parcu in I a. am si avaritia sola summa omnes hominis partes affectionesque occupet, et si ad ineuriam usque corporis grassetur, ut per illam unam neque virtutis, neque Virium, neque eorporis, neque animi cura adsit tum denique is vere dici potest effeminato esse et animo et corpore, qui neque sese, neque aliud curet, ni-a peeuniam. 4. Tum Favorinus Aut hoc, inquit, quod dixisti, probabile est, aut Sallustiua odio avaritiae plus quam potuit, eam eriminatus cst.
I. Ruaeri solitum eat, qui noctis hora tertia quartave, alve qua alia nati sunt, uter die natalis haberi appellarique debeat, isne quem nox ea consecuta eat, an qui
85쪽
die noeter eonaeeutua ea a. Μ. Varro in libro Rerum humana m quem De diebus aeripsit Homines, inquit, qui ex medis noete rea proximoin mediam noctem in As βο- AXIU nati sunt, una die nati dicuntur. 3. Ruibus verbia ita videtur dierum observationem divisisse, ut, qui Post aoIem occasum ante mediam noctem natus Mis ei die natalia sit, a quo die ea nox coeperit contra vero, qui in ex noctis horis posterioribus nascatur, eo die videri aiatum, qui post eam noctem diluxerit. 4.Athe nienae autem Iiter observare, idem Varro in eodem liabro scripsit, eosque a sole occaso ad solem iterum oe-eidentem omne id medium tempus unum diem esse dicere. 5. Babylonios porro aliter a sole enim exorto ad exortum eiusdem ineipientem totum id spatium unius diei nomine appelIare: si muItos vero in terra Umbria unum et eundem diem esse dicere a meridie ad inseque tem meridiem. Quod quidem, inquit,mmis absurdinn est. Nam q- Iandis hora sexta natus est apua Umbro dies ius natalis videri Moebi et alendarum dimid-rtim, et qui eat post Kalendas Mea anι horam eiusdem diei sextam. I. Populum autem Romanum ita uti a ro dixit, dies singulos adnumerare a media nocte usquis ad mediam proximam, multis argumentis ostenditur. 8. aera sunt Romana partim diurna partim noeturna: aedea, quae inter noctem fiunt, diebus addicuntur, non noctibus 9. quae igitur sex posterioribus noetia horia fiunt, eo die fieri dicuntur, qui proximus eam noctem il- Iu seit. 10. Ad hoc ritus quoque et mos auspicandi eandem esse observationem docet; nam magistratus, quando una die eis auspicandum est, et id super quo auspicaverunt, agendum, post mediam noctem auspicantur, et post meridiem sole magno auspicatique esse et egisse ex eodem die dicuntur. II. Praeterea tribuni plebel, quos nullum diem abesse Oina licet, eum post mediam noetem proficiscuntur, et post primam sacem ante me. diam sequentem revertuntur, non dicuntur abfuisse muta diem quando ante horam noetia sextam regres a
86쪽
parte aliqua illius in urbe RomaIna sunt. I. Quintum
quoquemueium iuriaeonaultum dicere solitum Iem, non eaae usurpatam mullerem, quae Kalendis Ianuarii apua virum ea a matrimoni eas eoeptaset, et ante diem quartum Kalendas Ianuarias aequentis usurpatu scisset. 3. Non enim posse impleri trinoctium, quod abeas a viro usurpandi ausa ex duo eim tabulis debereti quoniam tertia noetis posteriore sex horae alterius anni essent, qui ineiperet ex Kalendra. 4. Iathae autem omnia de dierum temporibu ei finibus ad observationem diseiplinamque iuria antiqui pertinentia eum in libris veterum inveniremus, non dubitabamus, quin i gillus quoque id ipsum ostenderit, non exposite atque aperte, sed, ut hominem deevit poesiena re agentem, recondita et quasi operta veteris ritu signifieatione. 15. Torquet, inquit, meris nox Aumsa eurgus rEt me saeuua equis Oriena mari a Mis. 6. Hi enim versibus oblique, leuti dixi, admonere voluit, diem, quem Romani risitim appellaverunt, a sexta noetia hora oriri.
Da nouendis e laxundisque Muti comoediis, quoniam pro miscue verae utque fretine nomine eius inserintve ---tur utque inibi, quoa Plautus in pistrino e Naevius in ea reres obum seripetererint.
I. Verum esse comperior, quod quosdam bene Iiteratos homines dicere audivi, qui plerasque Plauti comoedias curiose atque eontente Iectitaverunt, non indiethus
Aelii I, nee Sedigiti, nee Claudii, ne Aurelii, ne Αὐlli, nee anilii super ita fabulis, quae dicuntur ambiguae, credituros, ae ipsi Plauto moribusque ingenii atque linguae eius. I. Hae enim iudieii norma Varronem quoque Iesse usum videmus a. am praeteratia unam et viginti, quae Varronianas oeantur; quas adcire Reeteris segregavit, quoniam dubiosae non erant sed eonsensu omnium lauti esse eensebantur; quasdam item vita probavit, adduetus stilo atque facetia sermonia
87쪽
Παρουε αδεο να-νοουι- 'at oppidum solariis. minor prers popaeis aridi repraent me. l. Favorinus quoque noster, eum Nervolariam Plauti legerem, quae inter incertas eat habita, et audimet ex ea
deseetatus laeeta verborem antiquitate, meretrieum lilaatque deformitates ignigeantium Vel unua herete inquit hie versus Plauti esse hane IahuIam satis potest η- dei feeiaae et Nos quoque ipsi nuperrime eum leger inuaseetum nomen est id eomoediae, quam Plauti esse quidam non putant , haud quidquam dubitavimus, quin et Plauti foret, et omnium maxime genuina. . Ex qua duos hos versus exaeripsimus, ut historiam quaererem oraeali arietini: Nammatira est, eusa reristisum responsum remis ludis dieitur: Peribo, si nonoeeror is xo, reputabo. s. arma autem arr in libro De eomoediis P manis primo Attii verba hae pynit Nam nee Gemens, nee Loo-GELLIus. F
88쪽
nes, nee Condatium, nee - μανιε, nee Bis eo rear nec Boeotia unquam it, neque redes Ἀγροικος, nequa Gmmorientem sed Μ. Aquilii. 10. In eodem libro III.IVarronia id quoque seriptum eat, Iautium fuisse quempiam, poetam comoediarum, cuius quoniam fabulae PlautI inscriptae forent, acceptas esse quasi Plautinas, eum essent non a Plauto Plautinae, ae a Plautio Plautianae. l. Feruntur autem sub Plauti nomine comoediae circiter entum atque triginta. 12. Sed homo eruditissimus L. Aelius quinque et viginti esse eius solas existimavit. 3. Non tamen dubium est, quin istae et quae aeriptae a Iauto non videntur, et nomini eius addieuntur, veterum poetarum fuerint, et ab eo retr elatae et expolitae sint, ae propterea resipiant stilum Plautinum. 4. Sed enim Saturionem et Addictum et tertiam quandam, cuius nunc mihi nomen non suppetit, in pistrino eum scripsisse, Varro et plerique alii mem xiae tradiderunt, eum, peeunia omni, quam in operis artificum cenicorum pepererat, in mereationibus perdita, inops Romam redisset, et obrii aerendum Vietum ad ex eumagendas molas, quae trusatiles appellantur, operam pistori Ioeasset. 5. Sieuit de Naevio quoque aceepimus, fabulas eum in carcere duas scripsisse, Hariolum et Leontem, cum ob assiduam maledicentiam et probra in principe eivitatis de Graecorum poetarum more dicia, in vincula Romae a triumviris oniectus esset. Unde post a tribunis plebei exemtus est, cum in iis, quas upra dixi, fabulis delicta sua et petulantia dictorum, quibus multo ante laeserat, diluisset.
. In libris, quos de vita P. Scipionis Atrieani eomp aitos legimus, aeriptum esse animadvertimus, P. Scipioni, Pauli filio, postquam de Poenia triumphaverat, censorque fuerat, eidem diem dictum eas ad populum a
89쪽
LIB. III. CAP. . . Minaudio Aselio, tribuno Iebei cui equum in ensura
ademerut eumque eum este reus neque burbam de-
aias radi neque non eandida veste uti, neque suillae euIta solito reorum. 2. Sed eum in eo tempore Scipionem minorem quadraginta annorum fuisse constaret, quod de harba rana ita scriptum esset mirabamur. 3. Comispeximus autem ceteros quoque in iisdem temporibus no-hiles viros barbam in eiusmodi aetate rasitavisse idcir- eoque pleraaque imagines veterum non inmodum senum, sed in medio aetatis ita laeta videmus.
I.' Plutare ius refert Arcesilaum philosophum veli menti verbo usum eas de quodam nimia delicato divite, qui ineorruptus tamen et eauius et perinteger dicebatur. 2 Nam eum vocem eius infractam, apillumque arte eomyoaltum, et o Ioa Iudibundo atque illecebrae vo-Iuptatisque pleno videret Nihil intereat, inquit, qui-bna membria cinaedi altis, posterioribu an prioribus.
De τί atque narum pre ue arboris, Nod remem ex eo νο- ribus impositis renituerar.
I. Per hercle rem mirandam Aristoteles In septimo Problematum et Iutarehus in octavo Sympostiacorem dieit. 2. Si super palmae, inquit, arboris lignum magna pondera imponas, ne tam graviter urgea oneresque, ut magnitudo oneri austineri non queat, non deorarum pal--χedit, nee intra fleetitur, sed advemus pondua resurgit, et auraum nititur recurvaturque. 3. Propterea, inquit Plutarehua, in eriaminibus palmam signum allapiami vietoriae, quoniam ingenium ligni ei modi est, ut urgentibus opprimentibusque non cedat.
90쪽
3. Putelarum dii boni facinus Graeeamamque neundiarum magniloquentia condignum . Cato in libris originum de R. Caedieio tribuno militum, aeriptum reliquit. 2. Id prosecto ea ad hane ferme amitantiam ra. Imperator Poeuus in terra Meilia, bello Carthaginae si primo, obviam Romano exercitui progreditiar eothea locosque idoneos prior occupat. 4. Milites Romani, Mi. rea nata eat, in Ioeum insinuant, muli et perniciei obnoxium. . Tribunus dinouauiem eoii, ostendit --itium de loci importunitate et hostium circumstanti 6.maturum censeo, inquit, si rem servare vis, factundum, ut quadringento aliquos milite ad verrueam illam sic enim Μ. Cato locum editum asperumque appellat ire iubeas, eamque uti occupent impore horterisque: hostes profecto ubi id viderint, fortissimus quisque es promtissimus ad occuraandum pugnandumque in eos Praevertentur, unoque illo negotio sese alligabunt a quo illi omnes quadringenti proeul dubio obtruncabuntur. I. Tu interea, occupatis in ea caede hostibus, tempus exercitus ex hoe Ioeo educendi habebis. S. Alia, nisi haee, saluti via nulla est. Conau tribuno reapondit, consilium quidem fidum atque providen sibi viderier; sed istos, inquit, militea quadringentos od eum Ἀ- .um in hostium euneos quianam erit qui ineat s. Sintium, inquit tribunus, neminem reperis, me licet ad hoeperieulum utare: ego hane tini et reipublieae animam do. s. Conaul tribuno gratia laudesque egit. l. Trmbunus et quadringenti ad moriendum proseisuuntur. II. Hoates eorum au eiam demigantur; quorsum impergant, in exspeetando au- 3. Sed ubi apparuit, ad .andem verruenm oeeupandam iter intendere mittit a versuin tuo Imperator Carthaginiensia peditatum equitatumque, quos in exercitu viros habuit atrenuissimos.