장음표시 사용
211쪽
hi Dominus es Deum dixit: qua gloria 2 cujus Dei Filii Dei. Tract. 49 6. Ioh. 11, 33: turbavit emet ipsum χλαραξεν
ἐαυτον - obserVanda hic potestas iuubaris tu nolens, Iarbatus est Chr. quia Oluit 'araci 49, 18.
- 17 3r cognoscant te, solum Verum Deum, et quem misisti J Chr. b. e. Cognoscant te et quem misisti J Chr. olum erum Deum SsC. OntP.
19, 34 Vunus militum ancea latus ejus a Peruit non percussit aut vulneravit, sed aperuit, ut illic quodammodo ito ostium Parideretur, num ille sanguis in remissionem usus Sit Peccatorum. Tract. 120, - 20, 17 'noli me angere, nondum enim adscendi ad Patrem meum.' - . e. Doli in me sic credere, quemadm adhuc sapis; ibi me tanges, quando me credideris atri non imparem Deum. Trael.
121, 3. - 20, 22: insussavit et dixit iis accipite Spir. S.' - itaque Sp. . de Filio etiam procedit Cf. rLuc. 8, 46 Vnovi irtutem de me exiisseV); nam virtutis nomine appellari Sp. S., clarum est e Luc. 1, 35 πνευ/t αγιον δυνα tu Dptςου . Tract. 99 7 contr. Maximin. IL 14, 1. de civ. D. ΙΙΙ. 3. Tim 2, 4: 'qui omnes homines Vult salvos fieri b. e. non quod nudus sit hominum, nisi quem salvum fieri velit, sed quod nullus at, nisi quem elit de side spe et carit. . T. 1 oh. 5, 8: Spiritus et aqua et sanguis, hi tres
unum sunt haec acramenta sunt et sigua rerum:
212쪽
Spiritus est Pater, Sanguis est Filius, aqua est Spir S. ex Job. 7, 39 Vflumina de Ventre ejus luent aquae vivae hoc dixit de Spiritu, quem accepturi
erant credentes in eum' . contr. Maxim. II. 22, 3. Multa denique sunt, in quibus miro modo argutatus est, nullo ut Videtur consilio ductus, nisi ut ardenti quo serebatur ubtilitatum studio commoridius indulgeret. Gen. 1: umerus senarius perfectus hac ratione CSt, quod cx partibus suis in summam ductis ipse
p. secunda mi quemadmodum igitin ipse numerus partibus suis in trigonum surgit, sic primo die iacta est lux duobus sequentibus firmamentum coeli, mare et terra, tribus aliis ea quae in mundo disposita sunt.
de Gen. ad liti. IV. 3-6.Pδalm 8, 10. 10, 8. 35, 8 48, 3 al. Homo et Filius hominis distinguendi sunt Adamus enim
homo erat, sed non Ilus hominis homo est homo Metus, qui imaginem portat hominis terreni, Adami; filius hominis est homo no us, qui imaginem habet coelestis Christi; quia homo GOMG ΠαSCitur ex e-tere. Enarr. in l. 9. 50 51 , 9: asperges me hySSUO, et mundabor' - quia hyssopus vim habet vel ad purgandum pulmonem, Vel ad saxa radicibus penetranda. Enarr. in l. l. - 85 86 , 13 Veruisti animam meam ex in
feriori' inserius dicitur, quia
sedes terrestres, cum liabitatu,ne angelorum ComPa
ratae infernum dicendae sunt Enarr. in I. I.
213쪽
Psalm 90 91 , 7: cadent a latere tuo mille, decem millia a dextris tuis' - . . multi de icient a Christo, alii ex iis, qui promiserant sibi edes judicantium cum Christo Mailla. 19, 28), aliii que numero tu es, qui per liberalitatem sperave 'ant, se locum ad dexteram Chr. Occupaturos esse
tum, et princinxit se' - non Cinctus, sed praecincus Dam omnis sortitudo in humilitate, quia suborbi fragilis est; ideo quum de sortitudine diceret,iddidit praecinctus est, ut recolas Chr. princinctiam 'tumilem, quando Pede diScipulorum apit Enarr. ni. I. - 100 101), 8: in matutin interficiebam
mnes peccatores terrae' - . . Parcit iis usque et matutinum, quia nox erat tempus misericordiae,
tum corda hominum adhuc latebant. Enarr. in I. I. - 103 104 , 35. deficiant iniqui, ita ut non sint' Ea'N 'M - . . ut non in oc iniqui, ergo justificentur. Enarr. in . l. 134 135 , 2 . laudate nomen Domini, qui statis in domo Domini' - stare dicuntur, qui Ouruunt, PerseVerantes in mandatis Domini. Enarr. in l. l. 138 139 , 3: intellexisti cogitationes meas
de longe' - h. e. quum adhuc in peregrinatione Sum, antequam ad patriam coeleStem Meniam. EuarPι in I. l. Matth. 10, 16: estote prudentes sicut Ser PeH-teδ' -- Otum 5t, Ierpentem totum corPua Pro
214쪽
capite objicere serientibus, ita nos pro capite nostro qui est Chr. corpus perSequentibu obseramus raedoctr chr. II. 24. Matth. 16, 18 super hanc petram aedificabo ecclesiam meam' - h. e. Super petram, quam pSU consessus es, Christum raci in v. doli. 124 5. Marc. 14 36: Chr. dixit abba, pateri fortasse Chr. utrumque dixit, ut ostenderet, illam
tristitiam se suscepisse ecclesiae causa, quae Constabat partim ex Hebrinis, Partim ex gentibus de cons.
Euv. ΙΙΙ. 14. Luc. 11, 20: in digito Dei eiicio daemoniaV Sp. S. dicitur digitus Dei propter partitionem donorurn, quae CO dantur unicuique propria de ser D. in monte II. 17. Joh. 8 6: digito scribebat in terr digito Dei lex scripta est, sed propter duros in lapide scripta nunc Chr. in terra scribebat, quia fructum quoerebat Tract. 33, 5.
- 8, 48. 49: responderuti Judaei. . . . Samaritanus es, et daemonium habes respoudit Iesus : ego daemonium non habeo.' - negaνit ianum, alterum non negaνit Samarit enim custos est et noverat ille se nostrum esse Custodem Tract. 43, - 10 9: per me si quis introierit, salvabitur, et ingredietur et egredietur' - h. c. ingredietur in eccleδiam, et egredietur ex ecci in itam internam.
Tract. 45, 15. - 13, 1: Chr 'in finem dilexit eos' discipulos h. e. in Christum, qui sinis legis est,
nimirum ut dilectione ejus transirent ad suum Caput, quod jam prius in transierat. I xact. 55, 2.
215쪽
Iusta ad nexum et consilium orationis alios quo Scripturin locos attentio. Atuero, qui in iis et aliis multis miro modo
argutatus est, eundem saniore oculo saepe et pede
Iiberiore utetitum Videmus, non in subtilissimis verborum tricis defixum, sed ad totam orationis indolem ConVersum. 1 Vero, ne repetantur Augustini regulae ante jam audatae p. 145 , pauca modo ad denda erunt, quo rectius illae intelligantur aestimenturque. t ut appareat, si piis in sonis ductibusque litterarum totus haerere Velit, errore neutiquam evitari posse, monet in codicibus sacris saepe, quod de omnibus dictum si esse videatur, de nonnullis vel plerisque intelligendum esse; Saepe Verba eadem diverso sensu Posita esse, ut ad totam rationis seriem totumque Consilium attendere oporteat; δ' saepe subito et ex improViso sermonem ab uno ad alterum transire, ut facile in eo errari possit, maxime in libris poetici vel prophetici argumenti, nisi accurate
AF Scripturo mos est Ioqui de Parte tanquam de toto; istam div. Scripturarum Consuetudinem, Per omne Corpus litterarum ejus creberrime sparsam, quisquis diligenter adverterit, multa dissolVit, quae inter se videlitur contraria. EP. 49, 2O. Non semper in Scriptura eadem significantur rebus certis, sed pro Iocis Scripturarum, quo pertinent cetera Circumstantia ipsius Iectionis; quemadmodum litteria in tot millibus erborum atque Sermonum Φεω Vetuntur, non omentur quum uua littera variis in Iocis ponitur, Pro lac Valet, aio uuam, rem alet. Ser. 52 6.
216쪽
animum adverter s. yy Neque, quod hoc loco prox ime quaeritu , in libris ejus interpretationes desunt, quibus praecepta et monita reipsa illustrata nobisque
Gen. 1: Quid opus erat, sex dies tam distincte dispositeque narrari quia scilicet ii, qui non possunt videre, quod dictum est creavit omnia simul, nisi quum iis sermo tardius incedat, ad id quo eos ducit pervenire non possunt. Dies ergo ille, quem
Deus primitus secit, praesentatus est omnibus operibus hoc ordine praesentiae quo ordine scientiae, non per intervallorum temporalium moras, Sed prius es posterius habens in connexione creaturarum, in ιcacia ero creatoris omnia imul. ' de Gen. ad
Ilit. 4 56. 5, 12. Gen. 1, 26: non propter corpus dici hominem
factum ad imaginem Dei, sed propter eam pote-5tatem, qua omnia pecora superat, neque hoc Propter corpus, sed propter intellectum, quem nos habemus it illa non habent.' de Gen. contP. Manich.
2, 1 'Si quis anquirat quomodo Consummavit Deus, et quomodo inchoaVit, AEOHSiammasse
Mutationes personarum repentinae t Omnino ex improviso inveniuntur in sacris Scripturarum libris ot si quis advertat, leuae sunt Pagina divinae. Enarr. in Ps. 45, 8. Incredibilis est oecitas hominum, et Omnino nescio quemadmodum credi possit osse tu hominibus tanta PerVerSitaS, ut, quum commemorent S. Scripturae testimonia, non intueantur in lactis prophetarum, quemadmodum intelligenda sint verba eorum. Ontr. Ρ. Parmmen. III. b.
217쪽
intelligimus Deum csmum creaνὶ Omnia imul Ita persecte, ut nilii ei adhuc in ordine temporum creandum esset, inchoaSSe autem, ut, quod hic praesi ierat causis, post implere ejectis. .de Gen. ad Ilit. 6, 19. Gen. 2, 18 dixit Dom. Deus 'an sorte in mente ipsius hominis hoc dixit Deus an aliqua per
angelum est sacta revelatio, quamvis tacuerit Scriptura utrum in somnis an tu eustasi Verumtamen certissime teneamus, si corporali Moce dixit, non eum. per Substaritiam Suam, Sed, sin aliquam imperio auo subditam dixisse creaturam. ' de Gen. ad litt. 9, 3.
- 3 8 Vquum audisSent ocem Dei deambulantis in paradiso'' - Visus est Deus sanctis viris aliter atque aliter non tamen illas visiones hominibus per substantiam, sed per sibi ubilita quae creavit eum Praebuisse, et per imilitudines formarum MOcumgus corporalium quod Voluit ostendisse atque dixisse, certissimum est.' δ' de Gen. ad litt. 9 4.
11 43. Reg. 15, 11 VDeus: poenite me, inquit, quod constituerim Saul regem'' - Ego, quum de Deo hoc dicitur, indiguum aliquid dici actitrarer, i. ali
R. Cf. p. 47, 46. So: Deus non in loco videtur, sed mundo Corde, neque Corporalibus oculi quaeritur; intror, ud nata fuerit illa Opinio, qua putatum est, lautum ad corpora pertiri e visionem Scriptura sacrae nou sic Ioqui Solent; vivae nisi nou tantum corpori ve-Tum etiam spiritui magisque Piritui quam corpori tribuererit Issonem, non Prophetas proprie Videntes appella iSsent, qui ou corpore, e spiritu etiam futura viderunt.
218쪽
quid digi1um inveniretur, quod de illo diceretur.
Quum verba humana Dei sempiterna virtus et divi nitas mirabiliter excedat, humana admonetur infr-mitas, etiam illa, quo congruenter in Scr. sanctis de Deo dicta existimat, humanoe capacitati aptiora esse quam diMinoe sublimitati, ac per hoc etiam ipsa transcendenda esse sereniore intellectu. ' de div. quaest ad Simplic. I. 2, 1. Psalm. 16 8 'sub umbra alarum tuarum, protege me De membris Dei, quae assidue Scriptura commemorat, Hala quum audimus, Protectionem intelligimus quum audimus manuS, Pera tionem intelligimus quum audimus Pedes, Proesentationem, quum audimus cuIOS, Dionem qua cognoscit, quum audimus faciem, notitiam qua innotescit; et si quid aliud eadem Scr. tale commemorat, puto spiritaliter intelligendum. Ep. 148, 13. Hagg. 1: More suo Scriptura loquitur, quin
sic arguit malos, tanquam Omnes in eo populo mali sint, et i consolatur bonos, tanquam omnes ibi tales sint. y ad Donat. Post collat. D. M. Matth, 6, 9 C sanctificetur nomen tuum l -- h. e. nomen tuum sanctum esse innotescat de div. quaest. 9 4. - se
Cor. 15, 24 25 28 finis erit, quum a-
tre' regnare monStraverit; - oportet regnum
ejus in tantum manifestari, donec omnes inimici eius ipsum regnare reteamur; - tum manifestum erit, Filium patri subjectum esse. δ' de div. quaest 69,6. .
' Si plerumqua Soriptura loquitur, it quod ae e ere
219쪽
Mattitiori 1 blasphemia Spiritu6 neque
intelligendos esse errore dogmaticos, neque peccata post baptismum commissa vel cum conscientia peccati, sed 'peccare in P. S., qui Operibus, quin per Sp. S. sane, malepol animo contradicit, qui hoc animo est, ut ea opera, quibus inVidet, malit non esse Sp. Sancti, non quia mala sunt, e quia ipsi
bonitati est contrarius per malitiam suam; aevero remitti non possit, est 'perseνerantia in nequitia et malignitate , cura demeratione indulgensim
Deia' ' Exp. p. ad Bom inchoatam. 15-22. Ser. 71, 7 20. Ep. 185 . 48-50. Ioh. 5, 19 Vnon potest Filius e se sacere quid quam, nisi quod ideisit Patrem sacientem objici
posse, Filium super mare ambulasse Patrem uti quam ambulasse sed non alia est,isi et alia sub stantia ejus, neque alia potentia ejus et alia sub stantia ejus totum quod est, de Patre est, totum
quod potest, de Patre δι quoniam quod potest et est, unum est.' raci in V. Joh. 90, 8.- 6, 29 'hoc est opus Dei, ut credatis in eum, qui me misit'' - 'ex de ideo dicit justis
cari hominem, non ex operibuS, qui ipsa prima datur, ex qua impetrentur cetera, in quibus juste Dioitur.' de praedest. Sanet. n. 12.
tune feri dicazur in aliquo, quum in eo cognoSci coeperit. ' de div. quaest. 9 4. Sed ista impoenitentia , quamdiu quisque in carne ioit, non potest judicari de nullo enim deverandum est, quamdiu patientia Dei ad oenitentiam adducit. ' Ser. 72, 7. - Eandem sere interpretationem vide apud meron comm in Matth. I. I.
220쪽
Ioh. 6, 44 'Nemo potest Venire ad me, nisi
Pater traxerit eui ' - λ' li te cogitare inoituus trahi, trahitur animus et Inore trahit ater ad Filium eos, qui propterea credulit in Filium, quia eum cogitant atrem habere Deum.' Tract. 26 4. 5. 6 5 ''qui manducat meam carnem et bibit meum anguinem , habet vitam aeternam' - : 'hunc cibum et potum ocietatem uti intelligi cor Poris et membrorum uorum, quod est eccleSia; ac per hoc qui non manet in Christo et in quo non manet Christus, procul dubio neque manducat ar nem ejus neque bibit ejus sanguiuem.' Tracti 26, 18. 16, 13 ''Spiritus quaecunque audiet loquetur' audire illi Scire est, scire vero esses quia ergo non est a semet ipso, ed ab illo a quo procedit, a quo illi est essentia, ab illo scientia, ab illo igitur audientia, quod nihil est aliud quam scientia.
Tract. 100 4. ROm. 7, 15 s. ''Timendum est, ne lectio male intellecta et hominibus OccaSionem quinTEG-tibus Occasionem agunt malum, et quasi displicentes ibi quia agunt malum, Putant se apostolo
se imiles prius ergo recolite, vitam justi in isto corpore adhuc bellum esse nondum triumphum hujus autem belli aliquando erit triumphus.' Ser. 151
n. 1. 2. Rom. 14, 21 'Bonum est non manducar carnem, et non bibere sinum haec dicta esse 'aut refrenanda gulo causa, quae his rebus Olet rabidius immoderatiusque raptari, aut ne frater Ufendatur; sinis enim, quo reseruntur ea quae