Aurelius Augustinus Hipponensis sacrae scripturae interpres

231쪽

Christus ex Dan. 2, 35 'lapis, qua percusserat

statuam, actu est mons magnuSV . Enarr.

Mons umbrosus altitudo Sacrae Scripturae de civ. D. XVIII. 32. Montes Praecepta major justitiae. de ex Dom in monte I. 2. Animae excelsar raci in Ev. Job 1, 2. Magni praedicatores Enarx in Ps. 35 36 , .

Petroes Testimonia Scripturae sacrae petra Christus Enarx in Ps. 103 104), 12. Campi stoestres: Gentes incultae. Enare. in s.

Volucres Homines spirituales. ibid. Homines superbi. Enarx in Ps. 6, 13. Vultur Christuc quia de altitudine prophetiae vidit

mortalitatem nostram, qua descendens pasceretur, O in corpus suum convertens). Anuot ad Iob. 4, .

Struthio Homo ingenio tardus, qui Volare non potest annot ad Iob. 39, 13. Pisces: Homines curiosi, qui temporalia in prosundo hujus seculi inquirunt. Enarr. in s. 8, 13. Bestim Flom Gentes. inarr. in. s. 103 104 , 11. Draco Diabolus. Enarr. in Ps. 73 74), 14. Unicornis Superbia Annot ad Iob. 39, 9. Fides firma, in Deum unice conversa. Enarr.

232쪽

iens,, quatenus tircus, legi sensuali obnoxius annot ad Iob. 39, 1. Equus fortis Martyr intrepidus. d. l. 39, 19. Cerous momo spiritualis, fui cursu Omnia spinosa transcendit. Enarr. in Ps. 103 104 , 18. Pecora: Homines carnis Voluptate gaudentes Enarr. in Ps. 8, 13.

Nooes Prophetae et Apostoli e 1 Cor. 9, 9 . En r. in Ps. 8, 12 65 16 , 14. I xact in Ev. Joh. 10, 7. Tauri maeretici ob cervicis duritiem Enarr. in Ps. 67 6s, 31. Rana Vanitas loquax. Enaxr in Ps. 77 78), J. Locusta Malitia, quae testimonio perfido laedit ibid

Cedrus, Spes quae in regionibus supernis habitat . . Quaest in Num. 33, 6. Hyssopus: Fides quae, quum sit herba humilis, radi dicibus haeret in petra ibid.

AEgyptus Seculum hocce Enarr. in Ps. 77 78 ,12. 113 114 , 1. Ethiopes Populi peccatores nigri Enarr. in sc

Aurum Arabimet Sapientes inter gentes . Enarr. in Ps. 71 72 , 15. Libanus, Dignitas hujus seculi arbores altissimae cibid. v. 16. Lapides Sion e Prophetae Enarr. in Ps. 101 102), 15. Porto Sion: trophetae et Apostoli, lex quo ad Chr. intramus. Enarx in Ps. 86 8D 2.

233쪽

Filii Corachio Imitatores passionis Christi vid supr. p. 1 f. V. Enarr. in Ps. 87 88 , 1. Cithara quae testudinem habet in parte itiseriore ropera, quae patimur in gloriam Dei. Enarr.

Psalterium quod testudinem in parte superiore habet): opera ex praecepto Dei facta ibid. corpus quia, ut anima corpore, sic citharista utitur cithara Enarr. in Ps. 48 49), 5. Psalterium, decachordum, decem Praecepta legis. Enarr. in Ps. 91 92 , . Tubo oenem Homines, qui proficiunt mala patiendo quia tundendo abricantur Enarr. in Ps. 96 97 , . Tubc cornem: Homines, qui libidines carnales in cunt quia cornu carne firmius est) ibid. Tympanum: Edomitio carnis via fabricatur corio siccato et extento . En r. in Ps. 67 68 , 26. Cubile Cor. Enarx in Ps. 35 36 , 5. 103 104), 22. Torcularia: Ecclesiae sive quod ibi loni a malis

segxegantur, sive quod Verbum divinum, in quo intellectus sono ocis inclusus est ut uva vinaciis, pervenit ad aures, ut uva in calcatoria torcularium . el Martyria, ruibus fideles quasi calcantur. Enarr. in s. 8. 1-3. 83 8O, 1.

Accedit alterum elementorum genus, numero rum series, in quibus solvendis componendisque non minor scholarum ecclesiae anti DPae quam synagogae udaicae illigentia atque sedulitas erat; neque mirum hoc; etenim in numerando computandoque

234쪽

ubi animus ad quantitatem unice attentus erat, liber-ximus patebat arbitri lusibus ingenii iampus;

dum res maxime dispares totoque coelo distantes, modo numerorum aliqua convenientia erat, conferre inque unum conjicere commode licebat. R)Ut aliquid boni indicant propter duo caritatis prae cepta in Deum et in homines) raci in Ev. doli. 17 6.

ΙΙΙ natu a hominum incorporea: anima mens, Cor. Quaest. Evang. ΙΙ. 6. - Trina abnegatio Petri errores haereticorum designat, qui aut divinitatem aes aut humanitatem aut utramque negant. Qu. v. I. 45. IV Datura hominum Corporea, e quatuor Clementis composita Qu. Ev. ΙΙ. 6. - totus terra rum orbis x plagae mundi, tempestates inuni,

V Judaei sub Iege Pentateucho positi si 5 fratres,

Luc. 16, 28 continentia quinque Sen

Hoc vero est, quod Aug. dixit, suo modo loquens: Unumerorum imperitia multa facit non intelligi translate ac mystice posita in Scripturis.' de doctr chr. II. 25. Neque alia erat origo et ratio risiis numerorum in scholis Pythagoraeorum. s. ittera esch. d. Pythag. Philos. S. 6, 7 16O.

235쪽

VIII dies iudicii peractis et numeris corporis 4

or ad Vet. T. pertinentibus, et animi numeris 3 o ad N T. Enarr. in Ps. 6, 2. numerus persectionis T in 1 , sic circumcisio et resurrectio . VO, Sic in orat mont Sententia octava hominem persectum declarat Matth. 5, 10 . de ser. Om. in monte I. 12.X Justitia et beatitudo decalogus . de cons. v. 13. Ser. 1 D. 32. XI: Peccatum quia uno excedit numerum Decalogi; ideo 11 vela cilicia tabernaculo Superinjecta,

Exod. 26 n. Quaest in Exod .n. 108. Ser. 51, 33. XII: omnes undique eongregati persecti 4 plagae mundi trinitas, sic Matth. 19, 28 . Enarr. in Ps. 49 50 , 3. 59 60), 1. XV: concordia Veteris est. 7 propter observationem abbati cum Novo 8 propter resurrectionem Chr. Enarx in Ps. 89 90), 10.

Sensualitas 5 , quae aetate sexta o tempore Chr. homines corrumpebat sic nummi Judae. Quaest. V. I. 1. XXXVIII Languor et infirmitas 40 Perfectio Legis, deficiente virtute caritatis). Traci in Ev. Job 17 6. XL persectio. 4: universitas rerum 10 creator

236쪽

o trinitas 3 et ereatiira anima et corpus). Si jejunium Mosis, Eliae, Christi per si dies,

h. e. Caste et Continenter Vitam degere de doctr. chr. ΙΙ. 25. - Mattia autem, dum numeravit in ab genealogica O generationes praeter Christum, indicari vitam hominum mortalem, cui praesideret rex Christus de

XLVI origo hominum ex Adamo. Scribitur enim litteris graecis α 1 - 4 -- 1 - to 40 , quibus cum nomen Adam exprimitur,

tum vero totus terrarum orbis indicatur ανα-

τολη, δυπις, αρκτος, ἴασημβρια . Sic oli. 2, 21 templum exstructum annis 46, h. e. Jesus corpus suum de Adamo habuit. Tract. in v. Joh. 10 12. L merces virtuti addita 4 in 10), inde numerus Pentecostes, nisi malis intelligere dona Spi- Titus S missa post resurrectionem Chr. l 1 . Traci in v. Joh. 17 4 de Ser. DOm in monte . 12. LXX totum vitae tempus quia omne tempus T diebus volvitur . iti exilium babylon emigrationem hominum ex coelo in terram indicat.

Enarr. in s. 125 126ὶ 1. LXXII discipuli, evangelium 3 per totum orbem nuntiaturi orbis collustratur sole choris Quaest Ev. ΙΙ. 14. LXXVII omnia hominum omnium peccat 11 .

Ideo ap. IIatth. 18, 22 77ies condonandum. Lucas autem in stemmate genealog. 7 gene

237쪽

rationes numeravit, ut indicaret plenam peccatorum per Chr. remissionem. Quaest in

Exod. n. 108. Quaest. v. II. . de cons. Ev. . 12. 13. CL ad num 1 reserendus 1d Psalmi . Enare. in Ps. 150 Praefat. CLIII omnes Sancti, ad gratiam Spiritus pertinent . 50 numerus per Pentecoste sacratus tria tempora ante Legem, sub Lege, sub gratia H 3 trinitas et 10 Lexinos. - Spiritus sanctus), deinde ira Fra

XXVI.

B. Interpretationes allegoricae. paratus figurarum quum talis tantusque a deStet, qui infinita modorum varietate manibus Versari et tractari poterat, nihil sere in Vetere Testamento Scriptum, nihil a Jesu et apostolis dictum aut factum est, qui mysteria sive, quae apud Augustinum di

CurituY, Sacramenta, allegoriis obvoluta, ' inesse viderentur, neque sententia ulla ita abstrusa et recondita est, ut ex Verbis simplicissimis etiam compo-

η ' Allegoria dicitur, quum aliquid aliud videtur fortara in verbis, et aliud tu intellectu significare. V Euarr. iii Ps. Io Io4), 5. Una res inultis modis significatur, quae nihil horum est per essentiam, mi per sguram; agnus non potest esse eo, eo non potest esse agnus. Dominus nostero Chr. et te potuit esse et agnus, sed quia neque leo neque agnus per essentiam et leo et agnus per guram. Ser. 4 n. 25.

238쪽

nendo miscendoque elici et educi non potuerit. Quanta in his exercitiis agendis Augustini diligentia fuerit, quanta' dexteritas, quaevis sere librorum pugina docet, ut in tanta erui copia dissicile sit, in exemplis eligendis describendisffae modum SerVare. Ita de pangelistis ingeniose ludens has habet

observationes: Matthinum, qui regiam personam Christi narrandam susceperit, Marcum habuisse an quam breviatorem sibi adjunctum, quia regum est, non sine Comitum obsequi esse, Lucam ero, qui sacerdotis in Christo Personam descripserit, ocium non habuisse, quia sacerdos in Sinctum Sanctorum solus intrat; - deinde Matthinum in generationibus Christi deducetidis descendere ab Abrahamo ad Jesum, ut significet Christum descendisse ad vitam nostram regendam et peccata nostra suscipienda; Lucam vero adscendere a Jesu ad Deum ipsum, utrimoneat, eum sacerdotis instar peccata nostra expiasse,

nosque per adoptionem silio Dei secisse ideo atthaeum a David per Salomonem descendere, in cujus matre ille peccaverit, Lucam ad Davidem adscendere per Nathanem, Per quem Prophetam sici Deus peccatum expiaverit; - denique Matthaeum significari per leonis, serarum regis, guram, Lucam per itulum, propter Victimam sacerdotis, arcum per hominem, quia neque stirpem regiam ne-

Domini facta non sunt tantummodo sacta, sed signa; si signa stant, Praeter id quod mira sunt, aliquid Prosecto significant; quorum factorum significationem invenire, aliquanto est operosius, quam ea leger Vel audire.

239쪽

quo sacerdotalem commemorans, in Ii Versatur, quae Christus homo passus est, ohannem per aquilam, quia super nubila infirmitatis humanae evolat. de Cons. V. . . . II. 11. 12).Αd singula vero descendamus. Gen. 1 Sex dies creationis - ex Elates hominum primus dies lux creata), infamia generis humani usque ad Noachum secundum firmamentum iu- ter aquam et aquam, imago arcae Noachi , pueritia, usque ad Abrahamum; tertius terra separata a marix Judaei a gentibus , a lescentia, usque ad Saulum quartus sidera o splendo regni iudaici), ju- Ventus, Usque ad exilium Plinius animalia mari tima et volatilia o habitatio Iudaeorum inter gentes, sedes incertae et instabiles , declinati Oetatis, rasque

ad adventum Jesu sextus 'producat terra animam viVamVJ, senectus Imminis Veteris, quam sequitur Testauratio generis humani per Christum. Dies septimus e Chr. in gloria venturus, requiem hominibus asserens de Gen. contP. Manich. I. 35-41. Gen. 2 Paradisus, ita beatoruΠῖ . eccle6iar Arbores, disciplinae utiles, Sancti Fructus, mores piorum Arbor itori sapientia V. Christus. Quatuor sumina, evangelia V. Virtutes cardinaIes: hison qui aurum et lapides pretiosos adducit), Pudentia Gihon Nilus, qui thiopiam calidam cir

cuit Τ) sortitudo Tigris flumen Asyriorum, qui in

'S. Scr. saepe ponuntur ut adversarii , temperantia; Euphrates cujus in sus non indicatus est), justitia,

quae ad omnes animae partes pertinet, Ceterasque Virtutes Concorditer copulat de Geti contP. Manich II. 14.

240쪽

Gen. 3, 24 Nemo ad vitam beatam pervenire Pqtest nisi per tolerantiam molestiarum frameam flammeain aut per plenitudinem scientiae merubim9. l. l. II. 35. 36. - , 23 Sem et Iaphel aversi nuditatem patris tegentes o Iudini et Gentiles memoriam passionis Christi peractae celebrantes cle civ. D. XVI. - 25, 31 Gentilcm acobus: ecclesia de gentibus ventura dimiserunt idola lentem, qui cibus AEgyptiorum est , quae Iudini Esapus eXceperunt. Ser. 4 n. 12. - 27, 16 Iacobus Loedos occidit o Christus

peccatores coarguit; - pelles PortaVit o peccata

aliorum patienter toleravit. Ser. 4 n. 19. 20. - 27, 27: ecce odorem fili mei, sicut odor agri pleni' o ecce Christus in mysteri interiore, Et ecclesia, quae omnes comprehendit Ser. 4 n. 24. Exod 3, 2 Bubus igno flagrans o Duriti Judaeorum, quae Spiritui S reluctabatur Ser. 6 n. 2.- 8 Decem plagari commentarius in princepta decalogi A qua in sanguinem conversa o gloria Dei quia ex aqua omnia generantur in im ginem hominis mortalis mutata praeceptumomum); - Panae o vanitas loquax 2d praec. sciniphes or an phantasmata cordis, quae non sinunt hominem quiescere 3t praeceptum canum catuli coeci nascuntur, adeoque Caninum St, non agnoSCere paren tes 4t praeceptum); - pecorum est Concumbere et

generare 5t praeceptum sic pustulae o animae homicidium spirantes 6t praeceptum sic ); grando ructus Liboris perdit 7m. Praeceptum 3 -