M. Accii Plauti Comoediae cum selectis variorum notis et novis commentariis curante J. Naudet ... Volumen primum quartum Vol. 1

발행: 1830년

분량: 678페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

641쪽

ACTUS III, SCENA V. 6α3

ν RD. Nulla sum , nulla sumes tota, tota obcidi cor metu mortuum si lΜembra miserae tremunt nescio unde auxili, praesidi, Perfugi mi, aut opum copiam conparem, aut expetam. Τanta factis modo mira veris modis intus vidi, Novam atque integram audaciam : cave tibi, Cleostrata, abscede

Ab ista, obsecro ne quid in te mali saxit ira percita. Eripite isti gladium, quae sui est inpos animi. sTΛL. Nam quid est quod haec huc timida atque exanimata exsiluit foras λ

' Hujus scenas commentum D

strati poetae, ingeniosissimo quidem et lepidissimo, exemplum se.

liciter inventum est, quum sal,ulam festivitate omni et salibus conditam perficeret, ni titulus: ramiatorim inmnire. Cuius etiamsi ancillula LAserae facetam dicacitatem promptet egregie, tamen haud facile Pardaliseam hilaritate et nequitia vice rit. N. I. Nulla sum, etc. Tres primi verissus sunt retici, qitibus in re trepida aut alioqui celeritatem aliquam exprimente utimur. Lam . Parem tumultum , sed non sieto pavore, Bromia concitat Amph. V, 1. N.

3. Constarem, Me vetam inve niam , an quaeram. N. 4. Tanta saetis modo mira. Leg.

Dem loquendi modo protrito,

mira saetis r vel certe, seri r ut Amph. V. r. Ita . tanta mira in aedi.

Trant autem mira

saeta utrobique dixit vel pro ammira vel pro tot mira saeta Sicut Baechi d. Sexcenta tanta reddantis. Sciopv. - Nil equidem mutandum videtur, et sic habebit sensus rAdeo stupenda seri vidi vere non vana imagine decepta. Namque mira saetis in . q. . mira tacto . . Plurali in ieem singularis numeri subeunte nil usitatius apud

strum aio mira sunt in pro est . . iacta volo . Pro sacrum. Mira autem acto Lin mira acta. Pardalisca vero oratio turbulenta et conflictu verborum confragosa fertur exquisito artificio. N. s. μως m. Novam et a nullo alio antea auseeptam Lam B. Nondum ulla parte fractam , i. e. etiamnum toto ardore flagrantem. Boxno m. Integram intelligo, eui nihil desit ergo Plenam soliis dam, ingentem. N.

8. Timida Servius ad illud Virg. Eelog. VI, timidisque supervenit

642쪽

Pardalisca. An D. Periit Unde meae usurpant aureis sonitu in AT A L. Respice modo ad c Pan D. Here mi. TAL. Quid

tibi 'st 3 Quid timida es phni . Periit si L. Quid , peristi λ PARD Perii, et tu peristi. STAL. Aperi, quid tibi Θ P iiD. Vae tibi.

sTAL. Imo istuc tibi sit. An D. Ne cadam, amabo, teneme. STAL. Quidquid est Eloquere mihi cito Pan D. Contine pectus, ac ventulum, amabo,

Pallio. TAL. Timeo hoc negotium quid est, nisi haec

meraclo is

Se uspiam percussit ore Libyco PABD. Obtine aureis,

amabo.

AEgle Q, notat timidis pro timentibus. non Donat ad Ter Hec. III. 3. 5, timidus pro timens, n men loco participii N. 9. Unde mein, etc. Iocatio in ipso verborum circuitu. N. II. Perii. Peristi, perii Peristi. Aperi. Hic, ut saepe, Plautus dei Ctatur paronomasia. - me tibi IEa vox non tantum imprecatur malum sed et denuntiat aliquando, vel acceptum queritur. Cf. Trucul. II, 5 ar, vae misero mihil Donatus ad Terent Arad II I. a is me interjectio in iis quae exsecramur. Ita duplici sensu gallice dicitum Matheti a votis Lia mota prout subauditur assirinandi vel optandi modus. . x3. Imo istu vae tibi sit. Infausta quidem non minanti . verba regerit in dicentem . . 14. Contine pectus milii pectus

ti paululum CL Curc. II, 3. 36. .

15 Meruclo valet meraculo, i. E. aliquantulum meraco.

r6. Flore tabeo. Flos Libyeus vinum est Mareoticum , literarum monumentis non incelebre. URN. Sed non compertum in ilii satis est, timoniae jam tum in honore Mareoticum suerit. Huc enim non advocandi Virgilius et Oratius. Florem vero Liberi nominant Plaut. Cisteli. I, 2 8 et Andronicus Pacuvius Periboea , et Ennius Alcesti. de in Haec anus nimii una se sauciavit flore liberi ,, Fortasse in IIS ex compendi lib. errans grammatistae eruditio libita intruserit. . Obtine aureis. Aures mihi ex adversa parte tene ne cadam scit L ΜΗ - Οbtinebant aures etiam ii , qui pro-hensis auriculis osculabantur. s. Asin. III, I, 78. Ridicula , eredo metonymia aures dicta pro capite, i. e. sustine caput deficientis . .

643쪽

sTAL. I in malam crucem pectus, aureis, caput, teque di perduint. Nam nisi ex te scio, quidquid hoc sit cito, jam tibi istuc Corebrum dispercutiam, excetra tu, ludibrio, pessuma adhuc Quae me habuisti. An D. Here mi STAL. Quid vis, mea ancilla pis Ani, Nimium Saevis. 1.AT A L. Numero dicis. Sed hoc quidquid est, loquere, in

Quid intus tumulti fuit P1RD. Scibisci audi malum pes

sumum,

Quod ei modo intus apud nos tua ancilla hoc pacto Exordiri Coepit quod haud Atticam condecet disciplinam sTAL.

Quid est id p

n D. imo praepedit dicta linguae. STAL. Quid est possum scire ego istuc sEx te, quid negoti si PARD Dicam tua ancilla, quam tuo Villico vis dare uxorem, ea intus ... STAL. Quid intus

quid est

17. Pectus , aureis, caput teque di peri uint. Probabilius liabeat Ora tio, si seribatur in MamCruCem , et Pectus, Rureis, aput

scilic tecum eant) teque di perduint Eadem figura sop. III. 4, 8 Pereo ego atque obcasio in perit . . 19. Excetra. Non dubites, quin

Plautus scripserit excetra tu in id est tu vipera maledicto, mehercle coiivenienti in malas illas merces, mulieres. Ita Liv. l. XXXVIII r. Illius excetra delinimentis et venenis imbutum , nec paretatis , nec vitrici nec deorum verecundiam habere. Ita filii amasiam mater

vocat. Ita D. iei Onvmus Hibe-I ram excetram, obtrectatorem viruis lentum vocavit. LIPs. - ue. hucusque. N.

II. Numero dicis, nimis cito dieiam saevire Mox in te vere saeviam, nisi perspicue loquaris. Sic numero Festus explicat hunc Iocum prose

xx. Tumulti antique ut senati. Stabis, scies. . W7. Ea intus Protrahit de industria orationem verbis ambiguis senem deludens, qui intus Don veroseus , i. e. domi accipit, sed eo quo et apud oratium reperias intus et in cute . . Inde ridicula et non nihil spurei di suboletis interpellatio . .

644쪽

PAR D. Imitatur malarum malain disciplinam , viro suo

quae interminatur Vitam ....

sTAL. Quid ergo PARD. Ah sTAL. Quid est PABD. Interimere ait velle

Vitam. Gladium .... sTAL IIeml ABD. Gladium. . . STAL.

Quid eum gladium PAn D. Habet sTAL. I ei misero mihil oCur eum habet PARD Insectatur omneis domi per edeis

nec quemquam

Prope nil se sinit adires ita omneis sub arcis, sub lectis Latenteis metu mussitant. TAL. bcidi atque interiit

quid illi

objectum 'st mali tam repentes PARD Insanit. STAL. M lestissumum Me esse credo. PARD Imo, si scias dicta, quae dixit hodie. STAL. Istuc

Expeto scire, quid dixi PARD. Audi per omneis deos o deas Driuravit, obcisurum eum hac nocte, quicum cubaret. ATA L. Me obcidet v n D. An quidpiam ad te adtinet psTAL Vah PARD. Quid cum ea negoti

28. Intrem vitam Pendet adhue abrupta oratio, quam iacile suppleas fore ut interimatri vel priusquam s. Sequentem legeris. N. 3o Gladiam Eam . etc. Bothius sequitur Acidaliuin , sic emendantem P. Gladium sae Hem gladium t quid enim gladium a lectio quidem elegans. N. 33. Mussitant, silent latente . N. 34. Melestissumum Aliter, atque dicit ho de se sorsan spectantes intelligunt et quidem dignus est. CLAsin. V. I, 6. . 35. Obseettim se allatum est. Sic

Amphitr. II, , 58: aula homini nescio quid est mali mala objectum

manum. LAri .

37. Deis Mit, i. e. sancte juravit. LAMB. - obcisurum tam A. Geli. I, 7. docet occisurum non esse hic participium, sed verbum indefinitum , neque numeris, neque gen ribus praeserviens, sed undique liberum et impromiscuum. Sic Cic. Verr. hanc sibi rem sperant praesidio futurum o non raturam. Proser et hunc Plauti locum. CLprol. 22. LAMB.

645쪽

Tibi sc si1 L. Peccavi illuc dicere villicum volebam.

De via in semitam degredere sT L. Numquid mihi minatur λ 44ν aD. Tibi insesta soli 'st plus quam quoiquam ST M. Quamobrem PLn D. Quia se des Uxorem Olympioni neque e tuam, nec Se Suam, Neque viri vitam sine in crastinum protolli id huc

missa Sum,

Tibi ut dicerem, ab ea ut caveas tibi. AT L. Perii, hercle, miseri Neque ebi, neque sui me senex quisquam amator adaeque

miSer. 4s39. Ime Volebam dicere illud, se villicum. Nisi fuerit a illoe . i. e. illo quod diceham. N.

39. o. Sciens d. v. i. s. d. i. e. sciens, haud temere , non imprudens te i inpedis, peccas de via lata in semitam angustam degrediens. LAMB. - Lambitium fere omnea sequuntur. Sed invenio in veri. d. et nonnullis codicibus ardigredere Q, quod aliam verborum is semita. iam is interpretationem trahit. Nam utrinque in viis erant semitin qua am hulantes, ut plaustris et aliis impedimentis locumdarent frequentius itabant, quam medio itinere es Curcul. II, 3, 3. Itaque intelligo Sciens . conseius ti hi quid agas, de via media, in quam deerraveras minus tutam, jam nunc redis in semitram tuti

rem . N.

43. Quia se des, i. e. Casina dieitae tibi in sextain, quia dea se villieo. Subjunctivum des obliqua oratione trahitur. N. 43. Uterim sine in crastinum. Lipsius sinere sed optimurian vitam sis crastinum Bino pepererunt librarii vulgares. si in ne in . Sed in ipso codice nota erat το S supervacuum esse. Scribe igitur Neque viri vitam in crastinum protolli in Per ἀπο-.rresis Iu erisacit et passuram. Quod mihi satis commodum videtur. GRON. Lambinus , meque tuam , nec uam ... sine protolli a Limianae lectioni credo. acquiescendum Anere , quippe quae orationem obliquam continuet. Namque Lambin. nodum secat paulo audacius , vixque Gronovit arduam in hoc eruditionem sequar, qui, quum Cam rariano codie dari a vitam sin erastinum . hinc librarios vulgares Peperisse sine in existimat, et verbum sine expungit subaudito passuram. Sed alii scripti reela

mant, licet vulgarium manu. - Id.

propter id Cons. Amphitr. III, a.

comparatione intelligitur pris Illud est, cur poeta me subjungit adverbi reque. CL Amph. I, 2, 37. .

646쪽

P RD. adsinta ον- Ludo ego litinc sacete: nam quae facta

dixi, omnia liuic Falis dixi hera atque haec dolum ex proxumo hunc pro- tusserunt; oui unc missa sum ludere. STAL. Heus, Pardalisca PAR D. Quid est SI A L. GL. PABD. Quid pKTAL. Est quod volo exquirere a te. AnD. Moram obsere mihi. STAL. At tu mihi obsera cororem sed etiamne habet et nunc Casina Gladium PAR D. Habet, Sed duos. STAL. Quid duos PAR D. Altero te obcisurum ait, Altero villicum hodie. STAL. bcisissumus sum omnium, qui vivont. I oricam induam milii, optumum esse opinor. Quid uxor Moa non adiit, atque ademit PARD. Nemo audet prope

adcedere. ATAL EXOret. PARD Orat negat ponere alio modo ullo profecto, S

Nicio sciat villico non datum iri. STAL. Atque ingratiis quia Non volt nubet hodie. Nam cur non ego id perpetrem.

quod coepi,

46 Ludo e. h. f. num quae facta sestinantem ad heram reverti. N. ete. Hic vestigia ruris apparent, a meisissumus. Alludit sinitii et quo non sordebat poetae ingenium, ad minas Casina et ad solitas ex- quippe musa graeca enutritum . sed primendi doloris et metus locutio quod pectantium animos adhuc nes perii, occidi, occisus sum ..tardabat Multum aberat, ut talia Poeta fingit ridicule superlativum extra actionein comicam illos tum obcisissumus. ut Menaechm. IV. ossenderent. Vide quae ad Amphitr. L, 4, nunc ego sum exclusissu. III adnotavimus. . mus. N. 47. Haec ex proxumo. Notetur 54. Non diis atque ademi, Sihi sermo comicias u haec ex Proxu loricam induet a queritur, quod in id est Murrhina vicinaci ita uxor rioli ultro adierit gladio arma- sine s. h. Casina filia hujus e pro tam timidus aeque ac impurusci xumo . LAst B. nex. N. 49. Ioram obfeis. Me moraris Ssi. Ingratiis , invite. N.

647쪽

ACTUS III, SCENA VI. 629

Ut nubat mihil illud quidem volebam, non, sed nostro villico. PARD Saepicule peccas. STAL. Timor praepedit verba

verum sobsecro, dic me uxorem orare, ut exoret illam, gladium in Ut ponat, et redire me intro ut liceat PARD. Nuntiabo. STAL. Et tu orato PABD. Et ego orabo. TAL. At blando orato, ut solesci sed audin',

Si ecfexis soleas tibi dabo, et anulum in digito

Aureum, et bona plurima PARD operam dabo. STAL. Faciut inpetres. PARD Eo nunc jam nisi quidpiam remorare E. SI A L.

Abi, et cura.

PARD. ad speetaior . Redit recum tandem opsonatu ejus adju-ior pompam ducit.

o LYΜP. Vide, fur, ut senteis sub signis ducas. COC. Qui

Vero sunt senteis p57. Illud quidem volebam Debuerat dicere nolebam; sed prae imm derata libidine sortasse sciens peccat, et dicit olebam e mox tamen se ipse reprehendens, Non inquit, in ilii volebam dicere sed villico . Tale sere est illud Ciceronis pro M. Coelio nisi intercederent mihi inimicitiae cum istius mulieris viro fratre volui diceres semper

hie erro LAMB. 63. Soleas tibi abo, et anulum, etc. Non temere hoc ancillae pollicetur nain itigenuarum duintaxat

erant soleast et anuli istici servi ancillaeque seulponeas accipiebant et pro anulis aureis serreos De sculispoueis clarum ex Catone de R. n. cap. si, ubi, quae et quoties savii Iiae vestimenta procuranda sint. tradit Sculponea monas alternis annis dare oportetis. De anulis no . tissimum est, et hahere quidem aureos in peculio suo illis licebat,

non vero gestare. Inde ait, . se in digito daturum . MEUR'. 66. Pompam Pompa de eo suis et instrumento culinario; cs Bacch. I, 2 6 LAM . r. Vide, cura. - Senteis , tuos sentibus si inites. ub signis ductis. ordine contineas. De Passim va-

648쪽

63 CASINA,

OLYMP. Quia, quod tetigere, inlico rapiunt si eas reptum inlico scindunt.

Ita quoquo adveniunt, ubi ubi sunt, duplici damnora

minos multant.

COC. Eia o ΜΡ. Atat tacesso magnifice, patriceque amiceque ita hero Μeo ire advorsum STAL. Bone vir, salve. OLYMP. Fateor. sTΑL. Quid fit OLYMP. Tu amas. Ego esurio et sitio sTAL. Lepide excuratus incessisti. OLYMP. Halia hodie' STAL. Mane vero, quamquam astidis OL. Ei, eici scelet

Tuus mihi sermo. AT A L. Quae res OLYMP. Haec res ST L. Etiamne adstas OLYMP. Enim vero

gentur Metaphora militaria ridi. eule surum manipulo apposita. Varro dixit milites culinae in Olympio autem suctu appellat eorum ducem quippe sic audiebant hujusmodi homines CL Aulul. II, 7,

3-8. . a. Si eas ereptum. Si quis velit recipere, quod rapuerunt, statim illud scindunt. - Scin ne inbi-guuui de sentibus i. q. lacerare, et de coquis i. q. eaedere cultellis eos, qui recipere surta satagunt. N. 3. Ulia damno, rapiendo et Iacerando. DEA. - Duplex est

damnum, eo quod rapiunt obvia, et quod discindunt famulos eius, qui ipsos conduxit. - Dominos domuum quo veniunt. N. 4. Eia, ironice admirantis. N. Cesso. . . De i. q. quid ire moror ZFormula festinantium. Ν.-Patrice,

idem quod patriete , id est, patri-eiorum et nobilium in morem. τυκη- - Amiseque mura mi-eiri atque, ut sit: Volo magnifieo amictu splendere nunc atque ita h. m. etc. Amica commodum videtur; namque cum tali pompa, ut magnisice, sic amice, benigne obvia mihi domino, etC. .

5. Fateor me bonum virum.

Quid sis Compellatio coeuntium. CL Bacch. IV, 6 6. N.

5. acti tua. Non ad cutis curationem, uti ambinus vult, qua Prorsus expers erat Olympio verum ad obsonium, cum quo ipsumntutis lepide excuratum incedere. gratullatur sibi nequam senex. DOUEA. -- et latinitati et huic orationi magis conveniens videtur, si

r omen excuratus in cultum corpo

ris ostendit muram Plautus ipse redarguit V, I, 9 et seq. N. 7 8. Haha hodia i mura pro hodie reseribit odio es, non alienum quidem a poetae sententia , sed quod scripti non serant. Credo ho- ais hic vel abundare, ut saepe tu sermone comico vid. vs Ir , vel

esse Pro nunc, et haha expromere

ia dium, quod Stalino Propius accindat et forsan impuris blanditiis

649쪽

Πραγρατα μοι ζαρέγεις STAL. Dabo μέγα κακοv, ut ego opinor, Nisi resistis OLYMP. Hasii potita a me abeas, nisi me vis

vomere .

Hodie p4TAL. Mane omΜP. Quid est quis hic homo si

STAL. Herus sum. OLYMP. Qui herus λsTAL Qurius tu servos es. OLYMP. Servos ego 'STAL.atquc meuS OLYMP. Non sum ego liber λΜemento, memento ATAL. Mane, atque adSta OLYMP. Omittes servos sum tuus.

sTAL. Optume'st obsecro, Olympisce mi, mi pater, mi

patrone. OLYMP. Item sapis sane. STAL. Tuus sum equidem OLYMP.

Quid mihi servo opu's tam nequam is

gaudiviti significet. Vox ha est re-elamantis cha Hegio, nunquam istuc dixis . , Capt. I. a 4 hau

Stasime, nimiuna saeviter in Trin. IV, 3. 3. Alii malunt Vaha Foete tuus mihi sermo. Verba tua quae cum alii ad me seruntur, foetent. Miu V, 24 44, . an laetet anima uxoris p Quin rei quid est 3 - meo res , hoc est Bespondet nil respondens, et Pergit recedere N. 8. Etiamne adsta, i. e. vin adstare te consistere jubeo Conjunctio etiam figura interrogandi sensum habet vehementer imperantis.

Cons. Asin. I, I, os III, 3, 24; Bacch. V a 48. N. 9. Προ ματα μοt. Hoc passim in ore hominibus superbis, et reliquos

fastidientibus suit. Is C fi LUB. Gali mous 'ann ea. N. - Dabo με Ια - v. i. e. imo, non solum taedium, πρα αατα sed malum tibi

clatio. Quid sit malum , os Amph. Prol. 33. - tilli pro Iupiteri CL Merc.V, a, 4. N.

Io. Resistis, restas manea. Ter. His adrisisse romanos rerum domi in nos gentemque togatames Vide si

decorum scena ron ainae QScere

velis , similia apud Stat um Caecilium in Plocio, quem Menandro comparat Gellius II a 3. N. II. Quis hie homo 'st. Exclamatio aegre serentis herile imperium et superi, detrectantis Gallice . que homme s ut illud simile a quid est hominis . Amph. II.

I, 26. N. 13. Memento, memento monetatis et minantis. Amn. Mall. renex ias. - mue, atque adsta. Rein missius quidem Stalino nunc loquitur. Iam nou etiamne adstas ne resultari. - iste me sine. Semos sum tuus. Becentiores haee

dati Siali noui quae melius Olympionis ironice minitantis adseruntur quin etiam IIS adstipulanti

dentis, et finem jurgio Gall. Novi qui es Meti N.

650쪽

STAL. Quid nunc quam mox recreus me OLYMP. Coena modo si sit cocta. ST L. Intro ergo abeant. OLYMP. Propere cito introite, et cito deproperate.

STAL. Ego jam intus ero: facite coenam mihi, ut ebria sit. Comare lepide nitideque volo nihil moror harbarico ritu Vivere. Quin etiam , sic ego huic habito. OLYMP. Nil mquidem si amCertum, quod morae sit ... ΝΤΑ L. Gladium

Ancilla Casinam intus hahere ait, qui me atque te invitet. OLYMP. Scioci si sine habere nugas agunt; novi ego

illas mala mei Cei S. Quin tu i modo mecum domum ST A L. At pol malum metuo. tu modo,

17. Quam mox recreas me quin,

me recreare sestina, qui paene mortuus sum, videlicet, quia nondum Casina potior LAMB. - Coena modo si sis Oeta. At servus procax aliud intelligere se simulat Modo coena sit cocta, te recreabo. Alii, sed falso volunt coena imperativi esse figuram. LAMB. - Abeant Cocorum Pompa. N. I 8. Facite coenam etc. Hellentis sinus. Cons Bacch. III. 6, 26. Uria opipara quae laciat convivas u saturitate ebrios , ut loquitur prudens aliquis hujus rei aestimator Capt. I, I, 35. N. x9. Nihil moror, nolo, fastidio. - Barbarico ritu More rugi

Romanorum. Rursus contra , qui luxuriose convivantur, eos secari aut perprecari Poeta canit Cons.

Bacch. II, 7.45. Haec quidem palliatis decora partim, sed accepta spectantibus Hoc loco aspernatione turpissimi hominis haud minus sa-eeteioinani laudantur, quam apud

nostratem poetam Ludovicus XIV luxurie insectatione. N. 2 I. Viseres, etc. vulgata : barbarico ritu esse jam in Mera Camerarii conjectura. Namque seripi dant : barbarico ritu Eetiam . . Restituimu ex nostro C dice . Dum quidem 'st C. q. R. m.

quae Olympioni ratione diverbii

Poscente, reddidimus. Gladium ancilla, uncis inclusimus utpote inserta ex ingenio editorum, neque in IIS coin parentia. - abito. Inaneo, resisto. Conjicit Pistorius

haud hito is, i. e. non eo. - m,

quo sup III, 3, 3 Amph. I, ,

263. Inoitet. Dissaldaeus Atet, i. e. interimat. Siquidem Ennius Androm. Priamo vi vitam evi. tari Forsan eumdein verbo in νι- tari sensum Plautus ad ecerit in privandi vim tum habente . . 13. Mala merceis. Cons.' se ad- . notavimus sup II, 3 , II. . 23. Fugias agunt, frustra iugunt sallacias. .

SEARCH

MENU NAVIGATION