장음표시 사용
131쪽
atque caussarum actionibus. Quaerit inde vindictam ania mi aestuans iuuenili ardore, et socius a coniuratis in caedem Neronis assiamitur. t Infausto successiv. facto enim de Pisone indicio, coniuratorum alter alterum Pr dit. Lucanus, Quinctianus atque Senecio diu abnuere: sed promissa impunitate corrupti, quo tarditatem oc sarent, Lucanus Atillam matrem suam, Quinctianus Glicium Gallum, Senecio Annium Pollionem, amicorum Praecipuos nominauere. v Neque omiserunt passim conscios edere, pauido magis magiSque Nerone, qua quam se multiplicatis excubiis sepiisset. x Tandem Nero bucani caedem imperat. Sua ergὶ sponte Ut vita exced ret, sibi venas praecidi curauit. 3 Profluente sanguine, ubi frigescere pedes manusque, et Paulatim ab extremiscedere spiritum, semido adhue et compote mentiS Pect re intelligit, recordatus carmen a se compositum, quo vulneratum militem per elusinodi mortis imaginem obilite tradiderat. Versus ergo ipsos rotulit: et Scinditur avulsus, nec scut vulnere sanguis
Emicuit lentus ruptis cadit undique venis ἰDiscursusque animae diuersa in membra meantis
ronis. M. Anuaeus Lucanus Cordubeκ sis poeta an PUoma eam aratrone depreheusus, brachium adjecandas venas medico praebuit.
αὶ ive M. de bello ciuili L 3. v. g 8. I Ac Tvs ann l. l. I s. c. 7 . Lucano interficto. dum Caesar rem familiarem eius acriter reia quirit, accusitorem concivit Fabium Romanum, ix intimis L eani amicis: Mixta inter patrem filiumque coniurationis scientia fingitur, assimila is Lucani litetis: qim in pexit Nero, eius opi
132쪽
Sanguis erant lacrumae ζ quaecunque foramina nouit Humor, ab iis largus manat cruor ora redundant, Et patulae nares sudor rubet I omnia plenis Membra fluunt eteias, totum es pro Putiere corpus.
Eaque illi stiprema vox fuit, rastincto prid. Kal. Maias
anno in V. c. DcccxvIl. Imperii Neronis undecimo, Silio Nerua et Attico Vestino cOSS. cum natus esset annos xxviI. Scripto genethliaco eius obitum fraetIus deplorat: a Sic et tu rabidi, nefas s urant Deus praecipitem Iisbire Lethen, Dum pugnas canis, arduaque voce Das Iolatia grandibus sepulchris.
Et te nobile carmen insonantem Pompei comitantur et Catones.
Inscriptio vetus Romae in templo B. Petri in marmore istiusinodi est:
Et hoc carmen est de eo Vulgatum: Corduba me genuit, rapuit Nero. Proelia dim,stuae gessere pares, hinc socer, inde generi Continuo nunquam direxi carmina ductu, tauae tractim serpant: plus mihi comma placet. Fulminis in morem, quae junt miranda citentur Haec vero sapiet dictio, quae feriet.
Lucani uxor filii Polla Argentaria, de cuius ingenio atque
133쪽
atque doctrina passim a scriptoribus multa reseruntur. 5TAetius Parisius b) maxima quadam reuerentia inquit se ad natalem Lucani celebrandum accedere, vel propter Pollam Argentariam, cuiuS egregia nobilitas erat ac eruditio. Inter alia, cum genethliacon caneret, non sine
minima Verecundia: Ingratus, ait, Nero, dulcibus theatris, Et nosser tibi praeferetur Orpheus. Dices culminibus Remi vagantis, Infandos domini nocentis ignes. 2u castae titulum decusque Fouae Lucunda dabis allocutione.
MARTiALis quoque saepiusquam honorificentissime huius Pollae, doctae et nobilis Lucani coniugis, mentionem fecit. Ita ubi natalem describit Lucani, et Neronis iniquitatem detestatur: c 'Hare est illa dies, quae magni conficia partus, Lucanum populis et tibi, Polla, dedit.
Heu Nero crudelis, nullaque inuisor umbra .
Debuit hoc saltem non licuisse tibi. Ireui post de natali poetae nostri ad Phoebum: d tauid, inquit, tanta pro luce precor Z tu, Polla, maritum Saepe colas, et se sentiat ipse coli. Neque veretur eam alibi, e) quod diues et nobilis esset,
134쪽
vocare reginam, eiuSque maritum vatem Heliconis sui gloriam, siue poeseos Latinae Decus. Sic passim illa ut praecipuum sui seculi ornamentum a poetis euehitur laudibus summis.D Nec immerito Vel propter incompar bilem doctrinam in illis feminis ab sinoNiog) numeratur, quae suo studio et amore viros doctos iuuarunt, atque illis ad usum et insignem eruditionis gloriam quoddam quasi vehiculum fuerunt. Haec enim Polla, BAPTisTArvcioso h teste, tanto ingenio atque doctrina fuit, ut coeptos a Virope ultos versus ipsa eadem stili grauitate
atque elegantia perficeret, atque epigrammata etiam poritissime conscriberet. Vtrum Vero antequam recitaret, marito pharsaliae tres libros priores emendarit, ut in eius vita recensent, et ipse FABRicius i) amrmat, ego valde dubito. Multo minus mihi verisimile fit, eam, extincto
Lucano, nupsisse Statio poetae: quod idem Vir doctis.
simus h ) probare conatur eX Praem. l. a. Silu. supra etiam nobis memorato, unde si quid video nihil constat. Nobi lissima et diues erat, et quam Statius ipse vocat, clarissimariorum. Neque ratio fuisset ivvENALi l) eam si Statius
habuisset in matrimonio, ut Claudiam, m) producendi illum
f) Et vulgo notum est sidoNii dictum: Posta dat poetas. gὶ Lib. a. aepiri aci. ad Hesperium: Sirque ορι δε meminens, quod
olim Marcia Hortensio, Terentia Turio, Glpurnia PAnio, Puia dentilia Apuleio, Rosciana Symmacho latentibus meditantiai busque eandelas et candelabra tenuerunt. - reminiscere quod saepe versum Corinna cum suo Nasone compleuit, Lesbia eum Catallo, Cesennia eum Getulico, Artentaria cum Lucano, Cynthia cum Propertio, Detia eum ribusto.
135쪽
illum in miserorum atque esurientium poetarum theatrum, qui propter victum sua carmina vendiderunt.
f. XXXV. stant Lucani de bello ciuili libri decem inscripti
Pharsalia: quod bellum istud Caesarem inter atque Pompeium desiit pugna ad Pharsalum, Thessaliae urbem, qua Caesar Pompeium vicit: cuius adeo pugnae mentum totius belli fortuna secuta est: quamuiS i L. CAES. SCALI- ER n) Lucanum notet pessimo consilio pharsaliam istud opus inscripsisse : quippe ne tantilla quidem eius pars haec regio. Quasi vero locum non liceret nominare et intelligere quae in illo gesta sunt. Ea ipsa prouincia saepe
nomen mutauit: vocatur enim etAemathia, Unde noster poema silum auspicatur: Belia per Aemathios plusquam ciuicta campos . Itisque datum sceleri canimus, populumque potentem In sua tictrici conuersum viscera dextra.
Pharsalia et Thessalia et Macedonia et Philinici campi. g. XXXVI. Ipse sibi mirum gloriolae quantum hoc opere suo promiserit. Patet hoc passim ex non uno Phae saliae libro Sic inter ali a r o
Haec et apud seras gentes populosqueme tum, Sitie sua tantum venient in secula fama, Sive aliquid magnis nostri quoque cura laboris Nominibus prodesse potest cum isaea legentur,
' Spesque metusque simul, perituraque vota movebunt: Attonitique omnes veluti venientia fata,
Noa tra missa let ut, et adhuc tibi, Magne fauebunt. Paulo
136쪽
O sacer et magnus vatum labor, omnia fato Eripis, et populis donas mortalibus aeuum. Inuidia sacrae Caesar ne tangere famae P
Nam F quid Latiis fas es promittere Mus
Quantum Smprnaei durabunt vatis q) honores Venturi me reque legent, Pharsalia nobi Vivet et a nullo tenebris damnabitur aeuo. Sua manu carminis huius tantum libros tres priores emenis davit, reliquos propter intempestiuum Obitum impe fectos atque inemendatos reliquit.
Praeter Pharsaliam, Lucani opus elegantissimum, quod solum exstat: et alia scripsit, quae ad nostram ara tem non Peruenerunt, suo Vero tempore ipsi maximam ingenii et doctrinae laudem vindicarunt. Ah Grammaticis enumerantur Saturnalia, sylvarum libri X. tragoedia Medea, quam non abssiluit, Catacausimos siue de incendio urbis, Iliacon siue de incendio Troiae cum Priami calamitate, Orpheus, satyricae fabulae complures et epistolae, r) catalogus heroidum, Hectoris lytra, hypomnemata prosa oratione, in Octauium Sagittam et pro eo declamationes, complura alia. 6 In catalectis veterum
Poetarum exstat carmen panegyricum ad Calpurnium PD
p) Lib. s. vers. 98 o. seqq. q) Homerum intelligit, quem suum - inter alias ciuitates Smyrna quoque ciuem sibi vindicat. vid.
A. GeLMus noct Attic. t c. I t. ν Vita Lucani a vetusto auctore conscripta. Sic et CRINITus de poeiatis Lat. l. 3. s) vid. sc4LiGεR ad Catalecta Vet. poetari p. 27'. seq. coLOMEsius ad Gurald. p. x 33. vossius do histor. Latinis l. l . c. 26. I Avixi-cius bibl. Latiae l. a. c. IV. p. 3 3q.
137쪽
sonem, quod ab aliis Virgilio, ab aliis Ouidio perperam adscribitur, necive desunt, qui auctorem istius Lucanum esse velint, Illis accedit vossius. t) Sane in veteri scheda MSta Scaliger eiusmodi inscriptionem inuenit, Lucani catalecton de laude Piso us. Et hic est ille Pisis, qui aduersus Neronem conspirauit, ac inter alios coniurationis socios Lucanum etiam nostrum, quod ex superioribus Patet, in suas partes pertraxit. Ο De scriptis Lucani deperditis inprimis Nic. ANTONI Usac) et I RTuius y) consulantur: quorum ultimus α) de Medea Lucani etiam videndus est; uti de Orpheo illius iov. FRiD. GR NOVIVS, a ante quem Nic. ANTONI vs decem siluarum libros a Lucano conscriptos fuisse contendit.
Clarissimo avRMaNuo iudice, ut eloquentiae corrupi Ia Senecae philosopho recte adscribitur, ita sanctissimam et diuinam artem, Poesin, primuS contaminare , et ca men heroicum ad declamatoria acumina demittere aggrestiis est Lucanus hic, fratris illius M. Annaei Melae filius. Et illi maxime videntur insanire, qui Lucanum cum Virgilio conantur comparare, in quo Omnia casta, limata et naturalia: cum iste contra, ut effraenis equUS, impetu semper maximo seratur; neque habenas patiatur, sed indulgens ingenio neque modum, neque rationem seruet carminis, iudicio non recte usi is, cum ubique vim suam
ιὶ De histor. Lat. I. I. c. 26. BARTHIus tamen aduersar. l. 49. c. I. ait, carmen istud Lucano adsctibi nulla ratione posse. α Bibl. vet. Hispanae lib. s. pag. 42. seq.γ Aduers. lib. 13. c. 3. Ad Stal. rom. P. 2sq. seq.αὶ BARTH. ad Stat. lom. I. pag. 2 c.
138쪽
suam atque Vehementiam, etiam Vbi minime conuenit, ostentare soleat. b Nihil adeoque magis turpem viri adulationem prodit, quam Vbi sTATira c) non modo p triam nato Lucano scribit plus dedisse, quam mundo S
necam Verum etiam Poetam nostrum Homero superiorem, parem Virgilio celebrare non Veretur versibus: Grais nobilior Melcte Baetis, Baetin Mamna prouocare noli. Quo FRANCIscvs H.o Rinus saBi Nus d nihil unquam putauit prolatum esie stultius.
S. XXXIX. Quoniam de bello ciuili Caesaris atque Pompeii libros suos historica fide conscripsit: ab aliquibus poetarum
numero eXimitur: certe a PETRONao reprehenditur : e
ecce belli ciuilis ingens opus quisquis attigerit, is plenus uteris, sub onere labetur. Non euim res gesae versbus comprehendendae sunt, quod longe melius historicifaciunt sed per ambages, Lorumque miniseria, et fabulosum seruenti Mum tormentum, praec*itandus es liber spiritus: ut potius furentis animi vaticiuatio appareat, quam redigiosae orationis sub testibus Mes. Consentit omnino sERvius, hoc loco, inquiens, per transtum tangit historiam, quam per
legem artis poeticae aperte non potes ponere. Lucanus namque ideo in numero poetarum esse nou meruit, quia videtur
bὶ Confer. BARTHivs Aduersar. l. 3 3. c. s. c Lib. a. situ. 7. da Subseciv. lection. l. a. c. 1 me Satyrico. c. ra g. confer. IANI DousAE praecidanea ad Petron. l. 2. e. I t. Sed CASP. BARLAEVS POem. tom. 3. p. ι T. ex personae Lucani , Cui, inquit, miuus historicus eredor, minus esse poeta, Ma minor est vates, me minor hsorsens. D In illud i. Αen. Matre Dea monstrante viam.
139쪽
Bistoriam composivisse, non poema. Nec ipse qPNIlL ANUSg poetis illum annumerare voluit. Quo procul dubio MARTIALis respexit lepido de Lucano epigrammate: 1 Sunt quidam, qui me dicunt non esse poetam Sed qui me vendit bibliopola putat. Sed ille ipse Martialis honorificentissimam passim eius mentionem facit, et tanquam summum poetam admiratur. Nimius videtur fuisse setATius r) qui eum non cum Homero et Virgilio componere solum, sed iis ipsis praeponere voluit. ta recentioribus sca LIGER l non ita bene videntur de eo sensisse. Sane pater ivx. cAEsAR h Lucani tumorem ac poesin Ut tyrannicam et taedii parentem,
saepe etiam ineptam reprehendit. ἰ) Filius iosapui mi Astronomiae peritiam in Lucano desiderat: quam alii contra defenderunt. n) Μihi ROLANDI MAREsii ob sente tia placet: Lucanus poeta est, in quo quamuis quaedam
reprehendantur, longe ramen plura laudanda sunt. Tumidum et Uectatum scribendi genus, declamatoria rerum etiam minimarum ad ostentationem amplificatio, et frequentes a proposito excursones, ut omnisicius esse videatur, fortasse in illo culpentur: at de rebus acres et sanas habet opiniones, demirtute vero non fere alite r, ac Zeno, loquitur, grauesque de ea sententias ubique inculcat, quae eo altius hominum mentibra infident, quod non sine aliquo acumine in gum
g Instit. Orat. lib. io c. r. h Lib. 14. epigr. I94.1 Silu. l a. extr. kὶ De re poetica l. 3 c. 26 l. s. c. I s. Confer. MORROpius polyhist lit. l. q. c. I 2. , '. l) Confer. cavssi Nus de eloquentia sacra et profana IIl. to. m) De emendatione temporum. Proleg. ad Manil. et alibi.
140쪽
tur. aYRALDus p) nihil minus ferre potuit, 'quam Lucanicum Virgilio comparationem, ut a Statio et Martiali factam esse nouit: cum ad palmam obtinendam a primo tantum absit, Vt ne quidem in eodem curriculo et se videatur. In hoς scriptore inueniri tamen, quae, si spectentur sine Virgilii comparatione, satis magna, neque imitatione indigna, si cum iudicio et delectu legantur. g. XL. Quanti inter suos fuerit Lucanus, tot eius elogia testantur, ab eiusdem aetatis scriptoribus decantata. ST Tius q) genethliaco ipsum etiam post funera prolixiori celebrare nullus dubitauit, ubi inter alia:
Lucanum canimus fauere linguis.
Vestra est issa dies, fauete Musae,
Dum qui vos geminas tulit Der an Et iunctae Diae vocis, et solutae, Romani colitur chori sacerdos. Eius laudes MARTiALis saepius cecinit, qui Vocat eum . magnum : r) mox vatem Apollineum, magno memorabialem ortu, Propter iuS natales mereatur Haetis patrius
in Hispania fluuius inter Μusarum fontes numerari. S Epigrammate proxime sequenti: t Phoebe, inquit, veni , sed quantus eras cum bella canenti L e dares Latiae plectra secunda θυαρὶ Hist. poetic. dial. 4. ρὶ Siluar. I. 1.extri ARTulus vero ad Stata l. 2. situ. T. p. 1 1 I. notat a Statio nimium tribui Lucano, cum patriam eius ipso nato plus quam Seneram dedisse munda scrust. Quae acleo sit abominabilis adulatio. Sed iniurius in Lucanum fit ipse, quando subiungit: quid enιm totus Lu- sanus , tamen meliore parte suorum scriptorum superser , ad Senecae .eI et nam epistolam, aut tractaι Mnem f