장음표시 사용
141쪽
Quibus Phoebum inuitat ad natalem celebrandum Luc ni, cui dederit ipse carminis epici secundam a Virgilio gloriam. Ita quoque apud eundem v) vates Heliconis gloria vocatur. Semetipsum cum Homero comparare non verituS est. x Taetetus F) Lucanum magni parentis filium vocat grande adiumentum claritudinis. Auctor dialogi de caussis corruptae eloquentiae et) eum maximis poetis Horatio atque Virgilio adiungit. Exigitur iam,
inquit, ab oratore etiam poeticus decor, nou Attii aut Pacuvii veteruo inquinatus, sed ex Horatii, et Virgilii, et L cani sacrario prolatus. Horum igitur auribus et iudiciis
obtemperans nostrormn oratorum actas, mirarior et orna
tior exstitit. Etiam optimus poeta o Rosio dicitur,a ubi ex eius libro primo hemistichium adducit. Ε recentioribus Hugo Grotius tanti eum fecit, Vt referente pari Nob et MORROFio c) in sinu perpetuo gestaret, ac nunquam ambularet sine Lucano. Et TRAIANus BoccALINus d cum Virgilium Heroicorum imperatorem constituisset, Luc
num eius vicarium fecit. Iou. svLPirius e) Lucanus non
minus, inquit, oratoribus quam poetis Fabii iudicio imia tandus: cum puram hisoriae Mem sequitur: etiam hi eici sustinere persuam videtur sngulorum enim pariter osscio funguum tauippe ardeus, concitatus, sententiisque
clarissenus, modesta A/uenta et concinnas halet evagationes. Est in concionibus artificiosus, abundans, virilis et cullus. In ceteris vero grauis, copiosis, am ω, tersus, mira er ditione
142쪽
LATiNA LiNGVA ILL vs TRI R I Vs. ras ditisue ct rerum varietate perfusis. Cantaque carminis maiestate consilia, rationes gesaque explicat ut haec ipsa non legere, sed cernere videaris I Bel a vero et conflictus non narrari , sed geri r urbes trepidare: acies concurrere, ct militum ardorem terroremque te putes aspicere. Cum que fit in descriptionibus frequens et locuples, in rerum pem scruto a natura, exprimendisque asse*ibus perspicax, in moribus iudicandis arrulus, atque in omni ostentanda doctriana versatilis et quae sequuntur: ubi etiam eius cum Vimgilio comparationem instituit. Ο tum vero et gantissimum est ea sp. naRLAEr epigramma ex Lucani persona scribentis: Cui minus hi soricvi credor, mimu esse Poeta , Me minor es vates, me minor hisoricus.
g. XLI. Quod ad dictionem eius attinet, secundum FARug
sententiam ardens est, et concitatus, et sententiis claris simus, magiS oratoribus, quam Poetis annumerandus,
qui ad fidem historicam nihil concedens fabulis, ut poeta ealias solent, pharsaliam suam heroicis versibus eleganti . simis descripsit. In concionibus est bene cultus et Plane admiranduS: adeo ut singularem Virgilii maiestatem satis pro sui seculi ingenio exprimere videatur. Pro sui seculi ingenio dixi Lucanum heroicam eiunxisse Virgilii male statem : neque enim Mancinelli atque Floridi Sabini litatem meam facere vellem. Cum ANTON. MANCINELLus ex
Lucani genethliaco frAxu o) versum Bactim Mantua prouocare noli, Pro
fa Tom. r. poem. p. 627. Instit. Orator. lib. 3Ο. c. I. conis . auctor dialogi de caussia corruptae eloquentiae saP. 2λώὶ Silu. l. a. e tra
143쪽
pro Lucano Virgilium superante allegasset: FRANc. α - RInvs fABiuus, runcinelli acerrimus hostis, eundem longe
aliter et in Lucani opprobrium explicat, quasi Virgilius
ironice a Statio moneretur, ne Lucanum, poetam mis ram, ad certamen prouocet, ea ratione, ac si Ertissimum
Achillem moneres, ne imbellem Thersitem irie sibi aduersarium posceret. Quae si non esset Statii sentcntia, nihil unquam stultius prolatum misse assirmat. i) Ρersu sissimus enim fuit, ne iuuenilia quidem Virgilii cum Lucano ulla ratione comparari posse; sed Culicem Maronis
plus artis et elegantiae habere, quam ad unum Omnia Lucani scripta, et unicam Virgilianam eclogam sexce tas Thebaicias Statianas ingenio, iudicio, candore, ant cellere. Etiam noui GYRALDm non modo Lucanum cum Virgilio comparari noluisse; verum et illud assim . mare de eo, quod Cicero de Cordubensibus siliorum te porum poetis, qui eos nescio quid pingue et Peregrinum .lonare putabat. Novi praecipitem eius calorem perstrin-m et alia vitia, quorum supra ab nobis aliquot notata fuerunt. Multo plura tamen eius merita facile cognoscet, qui sano iudicio ab naeuis poetarum virtutes dignoscere velit. Et cum aliis ipse Mostvorius t) in eo entheum a dorem et furorem illum poeticum animaduertit: α. gr. libro quinto, ubi maxima describitur tempestas, qua Caesar in nauicula iactitatus, ansam dedit poetae plane extraordinarias animi conceptiones et hyperbolas effundendi, illas quidem immodicas, subIime tamen et Per cutum eius ingenium indicantes: ut Neroniano seculo
144쪽
eloquentiae genius fuerat. Hinc Lucano supra comm ne fastigium aliquando assurgenti, vel propter aetatis suae consuetudinum aliquid condonandum est. BARTRlus quoque m doctrinam in eo non vulgarem, atque spiritum prorsus heroicum agnostit, propter graue, neruosum, acutum vibransque et penetrabile sententiarum pondus, quibus uniuersa eius Oratio mirifice floret, adeo ut nullum in eo genere parem unquam habuerit. Quamuis cum Virgilio, epici carminis principe, minime gentium mereatur componi, et affectationis passim sibi inurat notam, genus carminiS heroicum ad declamatorias ineptias et vana subinde acumina deflectens: magna cum usura
tamen hic classicus auctor legi potest. Est enim illius
dictio satis Latina atque pura: runt descriptiones, quas operi haud raro immisicet, non inelegantes. Laudantur characteres eius egregii, in qua arte Proximus habetur Velleio PatercuIo, et rerum ciuilium minime rudis.
Lucanus primum editus est Romae I S. sol. a Iohanne Andrea, Episcopo Neriensi, Paulo II. Pontifici
nuncupatus. Et haec, teste MIm. MAITTAiRE n de Lucano Pomponius Infortunatus memoriae tradidit: Pham saliam non finiuit, cuius primos tres libros cum uxore eomeexit. ratios institia deprauatos cum reliquis septem Damnes Andreas Antisses Aurienses diligentissime nostro tempore emendauit, rogantibus Conrado et Arnolri, qui ne tinae Romana pereat, libros laudabili inuentione imprimunt. Hic
145쪽
Conradus einheym et Arnoldus Pannaris ad calcem libri Teutonica de gente se fuisse significant. Atque inter primos fuere, qui typographicam artem Romae prOp garunt. Venetias IUS. fol. I 477. Qi. per Iuuenem Guerinum. Haec editio sequentibus commendatur versibus:
uam veniant grandes Lucani in camina Musae, Et quantum excellae dicendi fulmine vates, Daicet, altiloquas nouit quicunque sor res. Certe ego diuino paulum cessi e Maroni Crediderim, Phoebo digna et maiora locutum. certos belli euentus ciuiliaque arma Cognatasque acies, et summa pericula rerum Scripserit ardenti melius quis camine vates PMuasue ferat Latius gentes aut Gaulatis axis, Aut oriens quibus aut animis in bella ruentes PMuid toga, quid saeui pariant discrimina Martis Emtor Bases: tantum moneo obseruare portam. Ergo cape, et Auenem Guerinum ad Idera tollas cauum Veneta docte qui impreserit urbe.
I 86. I 93. et I 08. fol. cum Ioli. Sulpicii et Omniboni Vicentim commentariis. Parmae I 48 . fol μι- νὴ o fol. per Iacobum Britannicum boni Vicentim commentario. Mediolani I 49 I sol cram Iohanms Britannici Brixiani commentariis.
Seculo post Christum natum decimo sexto I ri dirim prodiit Venetris Isoa m apud Aldum. Is .sti cum Ioh. Sulpicii et omni boni commentario. 1 eZ Q
Augustinum de Zaius de Portesio, cum iisdem Sulpitii
146쪽
133 et Omniboni commentariis. o ISIS. 8. apud Aldum. Is37. 8. apud Iae. Iuniam. Is38. 8. apud Aldum. M diolani Iso8. ex recensione Hyacinthi Arpini. Isas. sol. cum Beroaldi et variorum notis. Parisiis Is . et III sel. ex G. Versellani recognitione, cum Ioli. Sulpitii, Philip. Beroaldi, Iodoci Badii Ascensii, Antonii Sabellici, Iac. Bononiensis, et Ioh. Bapt. Pii annotationibus. ISI 2. 8. cum annotatione familiari et pellucida Petri de Ponte, coeci, Brugensis, per Guil. de Rouge. Is4s. 8.apud Rob. Stephanum, adclitis in calce lectionibus variis. Lugduni Is3 . et Is42. 8. et Is I. forma minori apud Gryph. Is I. 8. apud Gryphium. IS69. I a. apud Anton. Gryphium, cum argumentis, variis lectionibus et indice. Antuemiae Is64. I a. apud Plantinum ex Theod.
Henric. Ρetri cum Ioh. Sulpitii et Henri Glareani notis. Is . sol..cum Ioh. Sulpitii comment. et Lamberti Ho tensii explanationibus. Coloniae Is37. 8. apud Ioh. Gymnicum. Franc urti IIII. 4. cum Sulpitii, Omniboni et Iac. Μicylli annotationibus. DUM IS84. et I 89. 8.cum Micylli, Ioach. Camerarii, et Greg. Bersmanes scholiis. --D F. XUrio integer libri titulus hie est: Aanes Laeani Milorum ciuitium scriptoras Meurarismi pharsaliar antea temporum iniuria dissicilis ae mendosar norisnaeo aatem a viro docto expolita estuprime plusquam bis malis Iocis emendatar scribentibin δε- amne Salpitis est Omnibens Visentina viris eruditissimis r adis diris insuper da naua Grecis, que ubique deerant uec M. τι tissimis apostillis: una eum situris suis loeis apte dio tis triademque alphabotica tabula: rxe omnia sciιu digna misso gomplectitur. Diuitiaso by GOoste
147쪽
6. XLIV. Seculo decimo septimo illustriores Lucani editiones
habemus sequentes. Londini I6I8. et I 634. 8. Cum notis Thomae Farnabit. Antuerpiae I 6I4. 8. cum Theodori Pulmanni variis lectionibus, et Hugonis Grotii notis. Amflelodami I 3. I a. cum Thomae Farnabit et Hug nis Grotii notis, apud Ioh. Blaeu . I 6SI. I 2.2Pud ElzeU. cum Hugonis Grotii notis. I 6 8. et I 669. 8. cum notis variorum, curante Cornelio Schreuelio. I s. et I 68 I. ra. cum Farnabit et Grotii notis. Lugduni Batau. I 6 Ia. forma minori, ex Raphotengii ossicina. I 6I4. I 6 I9. et I 6M. 8. cum variis lectionibus Pulmanni, et auctioribus Hugonis Grotii notis. I6s8. et I 669. 8. cum notis v riorum, accurante Schreuelio. I 6 . 8. cum notis Grati
Farnabit et aliorum opera Schreuelli. Hanc uni Iω 8. cum Thomae Farnabit notis
Nostra aetate Lucanus prodiit Amstelo mi I I3. Irueum Thomae Farnabit et Hugonis Grotii notis. Sub-gitur Thomae Maii supplementum, quo poema Lucani
ad necem Iut ii Caesaris usque producitur. Lugduni B tanorum I Z28. 4. duobus volum. cum scholiaste hucu rue inedito et notis variorum, curante Francisco Ouden-orpio, ludi Harlemensis moderatore. De nouaLucani hac editione Lipsienses docti censoresp) iudicant, parum in ea vel eruditione Batauorum criticorum, vel splendore aliorum illic impressiorum librorum dignum contineri ;sed passim frigidas emendationes, et longe deteriores e
positiouas inueniri. Μagis placet quae L fae prodiit
148쪽
Sub sEugeAE nomine decem tragoediae circumsem tur : sed de auctore non conueniunt omnes, et nesciunt fere, quem tragicum illum esse velint. Sunt et inter alios
Nus, MARTINUI DELMO, qui L. A. Senecae philosoplis, inferius paulo a nobis, ubi de philosophis, laudando, omnes tragoedias istas tribuere non verentur. Alii ν istas volunt auctorem habere Μarcum Senecam nepotem philosophi ex priore uxore filium, cuius ipse meminerit pater s) cum Heluiam matrem suam consolaretur. Ipsa audiamus philosophi verba: ab his, tuis liberis, ad nepotes quoque respice. Marcum Haudis um puerum, ad euius eonine n nulla potes durare tristitia: nihil iam
magnum , nihil tam recens in cuiusquam pectore fuerit, quod non circumfusus ille permulceat. Cuius non lacrumasiuius hilaritas supprimus cuius non contractum soli tudine animum illius argutiae soluant Z quem non in iocos v eabit ilia laseivia Z quem non in se conuertet, ct abducet im um cogitationibus illa neminem satiatura garrubias duras orct, contingat hunc hunc habere nobis superstitem. Iume omnis fatorum crudelitas lassata confissat: quicquid matri dolendum fuit, in me tra ieret, quicquid auiae, in me.
Noui LipsiuM t) quoque Senecae philosophi hic intelligere filium; quod etiam putat apparere ex epigrammate: v Se Mureus, d i q. nune sermone fritinnit, Facundo Patruos prouocet ore duos sibiar Quos inter est aA1TM. MNi Facius historiae ludicrae lib. I s. c. 7.s Consol. ad Heluiam eap. 3 c t Ad haec Senecae verba. v Incerti auctoris, vulgo Consol. ad Heluiam praefixo.
149쪽
sibique perstiadet verin et Vota, quae hic sunt, patrem et eius affectum clamare. Ego vero nihil minus arbitror quam filium hic describere Senecam: eius subaudiendum potius esse ex fratre nepotem, Marcum Annaeum Lucanum, cuius ingenium ab ineunte aetate maximum
se prodidisse constat. Insanum fuisset tantis filiolum suum laudibus prosequi, Vel etiam Praeserre patruis: cum facili negotio potuisset fratris optimum adolescentem ab incomparabili virtutis spe ac percipienda suauitate matri afflictae commendare, eumque sibi et patruorum alteri opponere. Quod mihi videtur etiam probare, quod sequitur de Nouati filia : tene in gremio tuo cito tibi daturam pronepotes, Nouatillam, quam Fc in me transtuleram. sic nil, adsicri eram, ut pos t videri, quod me amisi. quamuis saluo patre, pupilla, hanc et pro me dilige. et quae sequuntur. Neque IoH. ALEERTI FABRicii Viri Clarissimi ae sententiam capio, neque video, quomodo ex eodem loco constare posui, Μarcum illum admodum puerum et paulo ante patris exilium obiisse. Quoquo se res habeat modo, nec desunt, qui Senecam tragicum censent, istius Philosophi celeberrimi fratrem, aut ex fratre nepotem fuisse. Plerique et accuratiores critici, non unum esse, aiunt, Omnium tragoediarum auctorem; sed alias aliis diuersarum aetatum vindicandas esse poetis. Praesertim notandus Lipsit et Scaligeri maximorum suo tempore criticorum Gisiensius. Lipsius totum immutarat trago
diarum ordinem, Troadas magistelli potius, quam S necae opus esse iudicans, Octauiam plane reiiciens, et scriptam sub Domitiano fiitilem esse et ineptam ratus. Scaliger contra id velut puerile iudicium, Traodas assi
. mat, a Biblioth. Latina t. R. c. s. F. I . Disiti od by Coo I
150쪽
mat diuinam esse tragoediam et omnium principem: et confidenter ait, neminem adeo fore, qui Lipsio assentiae, ni forsan imperitum. Novem illarum Vnum esse genium et unum parentem; Octauiam Optimum poema ab Octauiae domestico et Senecae amico conscriptum. Quod licet tanta confidentia dicat, ut Omnes sibi persuadeat esse in suas partes ituros V ; frequentes tamen in diuersa discesserunt, atque in his magnuS GRONovius Σ) etBARTHIvs. a FARNABlus quoque b) tot illustrium virorum iudieio fretus, inprimis DANISI Is ΗεINsIi auctoritate, altam Medeam, floridum HippolytHm, diuinam tragoediam Troadas L. Annaeo Seneca philosopho adscribit, item πολυμαντευτον Oedipodo i in quo tamen ab Heinsio dissentit. Senecae tragico tribuit Agamemnona, Herculem furentem, Thvesten, et eiusdem ferme cum Thveste commatis, accersitarum ambitiose sententiarum affectati aci minis ambigue et ab inexspectato respondentis, Thebaiada nisi potius auctorem habeat proprium. Otiosum in Oeta Herculem poetastro cuidam e schola declamat rum, nec feliciori artifici languidam Octauiam tribuit.
Hoc quidem dubium est: nemini, Senecam philos phum haud raro carminibus lusisse : ut recte aliquot ad eum tragoediae referantur. Semel enim ipse ostendit in exilio carmina fecisse; et TAcietvs c seniorem quoque et in aula, adeo quidem ut etiam inuiti calumniarentur, eloquentiae laudem uni sibi adsciscere, et carmina crebrius factitare, postquam Neroni amor eorum venisset. Vtrum
I in Epist. 247. et 4 4. z, Noua tragoediarum editione. a J Aduers. l. 44. c. as. ιὶ Praefatione ad lectores editioni suae praemilla. c Annal. l. Iq. c. sa.