장음표시 사용
611쪽
habeat. Etiamsi quaedam asperiora videantur esse et insuetam speciem prae se serant: nihil tamen orati nis maiestati decedit, quam dicendo aequat ipsi rerum magnitudini. Exponit insigni cura et solicitudine dictas in curia grauissimis de rebus sententias, fasti SCta, conditas leges, coepta aut finita bella, prouincias administratas, splendidi Isimas legationes, strustis clam in dias, res bene vel perperam gestas i et Omnia ita ex
ponit, ut simul et narrare et iudicare, et Praecipere et vetare videatur. Licet ergo, Vt recte Bos Ius g) iudicat, urc plane ad genium aureae aetatis scripsit, et muLsa praeter uecesitatem innouauit, adeo tamen deprimendus non est, ut, quod nonnulli faciunt, cor vendo sermoni potius, quam ornando expolieudoque aptus existimetur. Sed in eo maxime rotunditias, subtilitas, grauitas, et imgens ille sententiarum politicarum apparatus aestimari debet. Taciti singularia, ut dictiones peculiares, haud satis puras vel rariores non colligara . Id enim dudum insigni opera praestitit celeberrimuS WALcHI Us elegantissima diatribe critica de Tacito eiusdeinque stilo. B Quacum ipse tamen i) BALBIN vM h) coniungi voluit, utpote qui voces et dictiones a se praetermissas exhibeat. Quaedam Doctissimus HAvFFIus quoque collegit. ι . Nec
fa ille stilus paulo grauior est, quam elegans; adeo et dum riusculus, et non parum ab illa veteri Latinae linguae candore diseedit. Differt. iugogic. de compar. elOq. ciuili p. 81. Praemilia Taciti operibus, quae eum Haustii notis prodierunt Lipsiae I 714. 8. R. Volum. i) Hist. crit. Latin e linguae cap. g. F. I 2. p. 39ὶ.kJ Annot. ad verisimit. p. a Di Praelatione iam laudatae Taciti editionis. Diqjtigod by GOOs
612쪽
Nec Taciti nos erimus immemores, ubi paulo inferius de huius aeui diitione Latina quaedam notabimus.
Annales Taciti libris prioribus nondum inuentis prodierunt primum Venetiis I 68. sol. apud Ioh. Spirensem. Historiarum libri Romae I 9s. fol. mox et Venetiis I 497. fol. Editiones valde mendosae. g. LXVΙΗ. Apud Germanos ad Visurgim tandem inuentis quinque prioribus annalium libris, atque Romam trans latis ad Leonem X. Pontificem : illo iubente Tacitus integrior prodiit Romae Is I s. fol. Philippi Beroaldi opera. Breui post Mediolani ISI 6. 4. Florentiae Issa. 8. Venetiis primum Is I a. fol. accurante Rivio. I 8 34. . apud Aldum. Iss . 4. Andri Alciati opera. Parisiis Iss6. 8. apud Rob. Stephanum, cum Vincentii Lup ni in annales annotationibus. Lugduni Is 2. 8. m n tis. ISSI. et Iss9. Q a minore. Lugduni Batam Is8s16. IS9O. 8. Anmerstiae Is . 8. m) IS8 I. IS88. et Is9ς. 8. cum Iusti Lipsit notis. Is8s. fol. cum notis Lipsit. Basleae Is I9. fol. Andr. Alciati opera. Is 33. sol. et Is 4. ac rante B. Rhenano, cum Floridi Sabini emendationibus. Francorarii ad Moenum IS92. fol. cum Annibalis Scoti commentariis. 16 . 8. cum Curtii Pi-
mὶ Haec prima editio est, quam iuuenis edidit Lipsius, mox si cundum, tertium, quartum quintumque revidit. Non diu post editum primo Tacitum Lipsius cum Mureto de locorum quorunis dam emendatione acriter digladiauit, dum nempe Muretus eas emendationes sibi surreptas quereretur, quod Lipsius pernegabat. vid. Iac. Tuo Mastus de plagis Iter.3. II S. seq. et Aa 2. Diqitiam by Cooste
613쪽
Sequenti seculo notandas Taciti editiones habemus. quae prodierunt Pres I . 4. cum Iusti L 'ehIoh. Merceri notis. I 6o8. Qi. cum sedecim virorum d forum commentariis. 16aa. 1bL cum Ludoviei πο deans n) nouis cagitationibus ad annalex I6Raet νε 4. quatuor volum. in usum Delphini cim interpretati die ei. Π: Iuliani Picton. Geumae I 6 9. 8. cum notis Curtii Ρlchenae. I 6I . Ia. I 6 I9. fol. et 8. m Iust indoiu rus. J6ΞΙ. I 6. ctim breuiariis et gnO- nologia. I 6Sa. I 2. Argentorati I 638. I 6eet. et I Aa Σ. editiones accurari stimas et maxime ad usum quotidit num accommodataS: utpote subdistinctas in sectiones .cum locis parallelis et argumentis in summa quaque ina ad scriptiS, cum Ioh. Fresnshemii expositione loc
aeum intactorum Inte retibus, aut . secvS acceptorum et
Melch oris Freimhemii iudice locupletissimo adornauit Matth Bernemerus. H desie gae r . . ex et
614쪽
prodiere Taciti quae exstant opera cum Lipsit, Rhen ni, Ursini, Mureti, Pichenae, Merceri, Gruteri, Acidalii, Grotii, Frei hemii, et selectis aliorum commentariis. Ioh. Fred. Gronouius recensuit suasque notas pastis adiecit. Accedunt Iacobi Gronouit excerpta ex variis lectionibus ΜΚ Oxoniensis. g. LXX. Nostra aetate Prodierunt Taciti opera Venetiis I 8. . lupis Natalis Felirini, ex editione Iuliani Pichonis in ulum Delphini. Amstilodami I I. forma minore,
cum optimis exemplaribus collata, adiectis capitum numeris. IZ3m 4. Vltraiecti IIZI. 4. a. Volum. cum integris & 1electis doctorum virorum omnium ante hae impressis commentariis, ut et editoris Iacobi Gronouit.. Nix III 4. 8. . 2. Volum. notis grammatico- philologiaco - criticis illustrata ad modum Minellii a Christiano Haumo Gymn. Gortita Pro-Rectore, quibus Praemisia est elegantissima Ioli. Georg. Walchii diatribe critica de Tacito eiusdemque stilo ad Iacobum Perizonium.
I ve Ivs ANNAEvs FLORVs in quibusdam codiaeibus L. Iulius Horus vocatur. Hinc U LATERRAN Us
putauit, eum este Iulium LIorum Secundum , a P im Ticia No o ab eloquentia laudatum, qtri et patruum eius Iulium Florum commemorat. Nec desunt, qui putant illius libri auctorem esse L. Annaeum Senecam,
s instit. orat. lib. 1 O. Huius etiam M. SENECA controuers 1 s. meminit. - Sed ab L. Annaeo historico nostro diuersuq es t foriatassis lilius pater aui auus : notantc etiam Iussio de histor.
615쪽
freti auctoritate LAc TANTli: p) aiunt enim diuisi nem imperii Romani, cuius auctorem ille Senecam lau- dat, apud Florum esse in prologo. Sed falluntur et faciunt nae intelligendo ut nihil intelligant. Mirum enim quantum alter ab altero discrepet. Seneca apud LACTA MTivM q) extendit imperii Romani adolesce tiam usque ad finem belli Punici ultimi: Florus autem Gad Punicum bellum primum. Seneca senectutem incupit a bello ciuili Pompeiano : Florus a principatu Αugisti. Vnde patet, hunc illius exemplum quidem fui se imitatum , sed tamen aliter atque ille suam diuisisse historiam, aliud quoque institutum fuisse. s) Nomen
Annaeus indicat originem eius Hispanicam: cuius suspiacionem quoque luculenta huius regionis laudatio facit. t Fortassis etiam ex Senecarum gente fuit: ut haud ab re quidam codices nomen istud prae se ferant. Scripsit vero historiam suam extremis Traiani temporibus: quod ipsius docemur verbis: v a Caesare Augusto in
Ietulum nostrwn haud multo minus anni CC. quibus imertia Caelarum quasi consenuit, atque decoxit, nisi quod sub Traiano Primi e mouet lacertos, et praeter spem omnium jenectus imperii, quoi reddita iuuentute, reuia
re est. At inquies, ab Augusti principatu ad excessum
Traiani non siint anni ducenti, quorum auctor memianit, verum anni tantummodo centum qUadraginta tres. Mirum autem quantum hic varient codices, quorum op; imi C L. lagunt, ut numerum auctor Posuerit rotundum. Atqui facile iste potuit ab aliis in CC. mutari. x
616쪽
Imo noster etiam Hadriani temporibus vixisse videtur, et facilis coniectura est, eundem fuisse Florum poetam, qui, AELio sPAR TiANo teste I) ad Hadrianum ta- Peratorem scripserat: Ego nolo Caesar esse,
Ambulare per BrιtannossScythicas pati pruin . Responsum vero cepit: Ego nolo Horus esse,
Ambulare por tabernus Latitare per popinas, Culices pati rotundos.
Annaeus certe Florus hic a Charisio vocatur: et ipse huius auctoris stilus poeticam venam Vbique 4pirat.
Scripsit epitomen de gestis Romanorum, siue rerum Romanarum libros IV. ab urbe condita usque ad Iani templum sub Augusto prima vice clausum. Fu runt qui morum in historia sua voluisse Liuii epitomen concinnare putamni, adeo ut aliquando veniat sub tiatulo hoc : Flori epitomata quatuor quam cuissima in X. T. Liuii decades. Sed falluntur, et si qui sunt, qui pitomen historiae Romanae Florum scripsisse aiunt, nihil minus innuunt, quam hoc opus esse breuiarium Luuii, a quo saepius ipse recedit, atque Plane diuersam sententiam fouet. α) Epitome autem Vocatur, quia I xioris operis sit compendium et quasi ἀνακι αλιώωσις vel ideo, quod P. R. res gustas velut in tabella lectoribus ob oculos ponat. In recensione vero istarum nia
617쪽
rnius et facilis est eo usque, ut inter scriptores Romanos paneguristae potius quam historici nomen sibi
vindicare, et bella non tam narrare, quam Perpetuum victoriarum Paeana decantare summis criticis videatur. In temporum ratione tam negligens est, ut, saepius illum hallucinari oporteat, qui erroris incautus hunc ducem sequi cupit, neque illius, ut multos committit metachronismOS aut prochronismos animad uertit. In locorum quoque fitu et rerum gestarum na ratione Florus noster non semel satis grauiter impingit. E. gr. Capuam annumerat urbibus Italiae maritimis. Falernum et Massicum montem commemorat tanquam
duos diuersos, cum Vnus idemque mons sit. Vulgo huic Flom tribuuntur etiam singulorum fere Livii Ρ tauini historici librorum argumenta, quae hodie eX- stant, etiam illorum, qui dudum periere. Sed fieri facile potuit, ut quam ipse Liuius scriptorum prolixi xum dedit, epitomen adscriberent Floro, eandemque confunderent cum illius historiae Romanae compendio, quod nonnulli etiam pro quadam Liuii epitome habu runt. a) Res quoquo modo sese habeat, siue a Liuio, siue a Floro, siue ab alio quodam breuia haec singulorum librorum argumenta sint conscripta: breuiter inde positimus, quid in quoque libro contineatur, cognoscere, et qui Liviani libri intercidissent, et quantum in iis amissis detrimenti esiet acceptum satis intelligere: ut ad Romanas res illustrandas sint accommodatissima. praeia sertim ubi Liviana historia excidit. Atque etiam haeratione Liuianam auctoritatem obtinere debent. Vo
618쪽
s Ius b) etiam Floro tribuit tragoediam, quae Octauia inscripta et Senecae tributa est.
Non ea in Floro dictionis castitas est, quae in scruptoribus seculi Augustet, cum Latina lingua in persectione sua subsisteret, a summo flore in pei mOX r uersura, ut senescere Videretur. Sunt temporibus, shnt et linguis artibusque periodi: ut frustra aetatiS cuiuscunque scriptores ad Ciceronis et optimi illius seculi genium exigere instituamus. Neque adeo mirum cuiquam videri potest, si Latinitatis defectus quidam in deterioris aeui scriptoribus obuenit; neque tanta in illis enitet orationis castitas atque nitor, ut in Optimis a talis optimae auctoribus oblemare licet; cum nondum essent a declamatoribus currupti. . Sic et illi facile, qui in optimorum lectione sunt diu versati et quasi imbuti, ut veram dicendi viam teneant, in Floro passim inuenient quae aures adeo religiosae atque teretes aegre ferunt. Non negam poetica in hoc scriptore esse plurima, quae ab historicis non recte usurpantur. Non Π gamus, illum aliquando stilum aflectare sublimiorem, cuius vim non assequitur, Ut non raro in meteoris haereat. Sed vitia haec habet sui seculi cum aliis scriptoribuS communia: quae notare, ac melioribus imbuti suis auctoribus relinquere possimus. Noster vero e iam sua vitia non una virtute compensare solet: ut noufacile quemquam lectionis poeniteat, neque periculum sit, ut optimo dicendi charactere innutritus a vitiosis sana discernere nequeat. Iniurius nimis est in Florum
MORRO FIus c) Vbi dictiomem, inquit , si spectes, ad
aetatem ferream referendra videtur, adeo multa tu illo
619쪽
MO CAP. Dc. DE HISTOM IS AB EXCEssu Aucurri sunt non tantum non Latine , sed etiam sulte dicta. EI enim in illo nescio quae ventosa et panegyrica loquacitas. metaphorae ineptae et pueriles . ut adeo pessime faciant, quotquot larum ad Latinitatem tironibus commendant. EI tamen historiae Romanae non inutile compendium, cuius iacturam facilius ferremus, si Liuium haberemus integrum.
Neque multo iustior o Ra Evivs d cui sunt in Floro passim multa in sententiiS atque in VerbiS κακογλα , i 1ana, etc. Prolixe dictionem eius audaciorem , stigidas argutire atque errores plurimoS reprehendit. I RENT Ius BEGER Vs Vero e) apologiam pro Floro aduersus Graeuium scripsit, atque loca vindicare instituit, quae vi censoria virgula notentur esse digna videbantur. f Ideoque a PETRO BUR MANNO g acerbiuS pe stringitur: et eum ex voto h) suae caussae oratorem
obtinuit, qui Graeuii famam, qui Graeuii magnitudinem amare tot monumentiS Publice testatus est. Μinus acerbum ac pene amicum Florus habuit κοκκreni v M i) qui eum ait scripsisse diserta quidem et amiluta dictione, sed quae saepe poetae. saepe declamatori conuenientior est, quam historico: ita solenne ei sententias acumine claudere, et splendoriS magis, quam veritatis temporum rationem habere. Quod minus adeo mirandum, si, quod B Eo Laus habet h) Flori propositum
d) in praefatione Flori editioni suae, quae nitidissima est, praclixa. e in in protegomenis ad suam Flori editionem. Vtraque epistola exstat in GRA E v I I praefationibus et epistollis a FABarcto collectis pag. y a. seqq. et Pδg. 37. seqq. et
In notis ad Petronium pag. II . et 4SI.) Vid Begeri apologia apud FABRier v M l. c. pag. yo.
620쪽
situm non fuit, simplicem scribere historiam ; sed populo Romano simul panegyricum dicere. Ita vero P rit historici maxima virtus: atque dictio ipsius fidei haud parum derogat. Sed de erroribus historicis quaedam a nobis superius notata fuerunt. Quamuis ego non negarim , in Floro esse multa declamatoria, et fere Poetica , quippe qui non raro Virgilii hemistichia prose dit , et consuetudinem testatur hominis in ligata or tione haud infeliciter versati, ut VOstius, Salmasius, Cellarius et alii obseruarunt: mihi tamen Flori stilus pro temporis illius Usu ac ratione videtur satis elegans atque disertus, et si frigidius dicta, quae paucula 1unt.
exceperiS, vere floridus esse. Ita quoque Opsius i sentit, et Florus compendium , inquit, non tam Liuia, a quo saepe dissentit, quam rerum Romanarum sir fit,s, quid mei iudicii est, composite, diserte, eleganter. Su tilitas quidem et breuitas in eo saepe mira et sentemi rurn quaedam gemmaeae cum iudicio infertae et veritate. A ivxio CELso m breuis hic et comtus Bissoricus V catur. Eam vero breuitatem alii huic scriptori vitio veriatunt. Sic cLAvDIvs VER DERIus: Florus breuitates se implicat potius, quam explicar, cuius opera multi liabri periere; scelus laqueo dignum. Quam quidem tau 1am aduersus istum L AvRENT ius ah Oh vs n) Optime peroravit: qui frustra vitium quoque abstergere omni conatu, fortassis ex nimio Flori amore studet. Neque silpra citatum Lipsit de Floro testimonium: omni affectationis suspicione istum liberare Potest: