Ioh. Nicolai Funccii Marburgensis De imminenti Latinae linguae senectute tractatus, quo decrescens Romani sermonis robur et fata ab excessu Caesaris Octauiani Augusti ad principatum vsque Hadriani imperatoris describuntur, et notatu maxime digna hist

발행: 1736년

분량: 786페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

711쪽

que ex infima plebe homines, qui rudi et incondito se

mone Utuntur, ab illis, qui rectam seruare norunt ducendi rationem, excultamque ac perpolitam linguam tuentur, Vulgo constat et in sua quisque patria facile o, seruare Potest. Iam tum HORATIUS, a) multum intem esse, monuit, Davusne loquatur, an heros. FABIvs b in scribendo nos iubet sequi consensum non imperito rum, sed eruditorum. Iuemque c) sermonem vulgarem et quotidianum, quo cum amicis, coniugibus, lutieris atque seruis loquimur, ab oratione viri periti et eloquentis segernit. A. GELLIVS d) etiam verba el ganter ac perite scribentium, illis ex sordidiore vulgi usu haustis opponit. Felix et elegans fuit in oratione Latina Augusti imperium. Ecquis vero dixerit, eumdem Tullii, Sallustii, Nepotis, Consularium quorumque virorum sermonem fuisse, atque rusticoram et inferioris plebeculae : pari modo in curia fuisse Oratum a que in culina; ab senatoribus et coquiS, quDrum, Vmteloquentissimo cuique cibos pararint, incomta fuit L tinitas, etiamnum apud nos vulgo Rusten attinvocata. Accedit Uriarum gentium Peregrinitas, et dictionum cumulus, quae barbarismi nomine insigniri solent. De orationis Latinae idiotisinis, siue de Latini late plebeia aeui Ciceroniani eXtat elegantissima D. cΗRNsΤOPHORI AUGUSTI HEV MANNI Viri Cl. dissertatio: e quam de meliori nota literarum amantissimis quibusque ac ingenuis adolescentibus commendamus. De P Ss Ss 3 regri

712쪽

regrinitate Vero MO RHOFIVS consulendus est, in dis

Adulatio noua finxit vocabula, vel ad sensiam alienum vetera, non sine dedecore traxit. Sic COELEsTIAer D IvINA coeperi ni appellari Omnia, quae praestantia et laude aliqua singulari Pollerent. g Cum ergo princip)s hoc seculo diis proximi, et sic diuini haberentur quicquid ad eos pertinebat, diuinum atque coelesti nominabatur. Ita Neronis Vocem coelestem populus Roma nus vocavit. h QVINTILI ANVS, i) cum mihi, inquit, Domitianus Augustus fororis suae nepotum delega

tierit curam, non satis honorem coelestium iudiciorum in t/lligam, nisi ex hoc quoque oneris magnitudinem metiar. Tandem et co ELESTISSIMA effecerunt: qua vocev ELLEIUS PATER CVLVS h) frequentissime utitur, et inter alia, adulationis plena, coelestia praecepta. costistisimum os Ciceronis ,' atque coelestis a Fuerit opera 'dixit. Hinc et originem traxit infausta nominibus a stractis semet extenuandi, Vel alios euehendi ratio: quae miris formulis postea ad ineptias et fastidium frequentata. Iam tum Vero, imperante Tiberio, vALERI usMAxIMus: l) MLA PARVITAS, inquit, eo iuintis ad fauorem tuum decurrerit. Et VELLEIUS PATERcrevs :

D Differt. academ. pag. 4 r. seqq νὶ Tac Tus annal. l. a. c. 87. auctor est, Tiberium ad se delatum parentis patriae vocabulum non admisisse, aceibeque increpuisse eos, qui diuinas eius occupationes, ipsumque dominum dixerant. εὶ Vid. sv ET N. Neron. cap. 11.i in Instit. orat. lib. q. Praefat.' λὶ Lib. 1. cat. 66. 4, et 1 G ι Praefati ad Tiberium. Diqitigod by COOste

713쪽

m) habuit in hoc quoque belu MED Ioc RITAS NOSTRA speciose mini,seri locum. Pari modo FRONTINUS: n) N

STRA SEDvLITAS impendet operam, ut quemadmodum

res poscet, ipsium quod exigitur, quasi ad interrogatum exhibeatur. Id genus sermulae eruditorum aures ita offendunt, ut pro comperto habeam, multos, cum in istas, velut scopulos, impingerent, sequiuS, quam merentur, de scriptoribus istis iudicaturos esse. Attamen Tiberius videri voluit, quas adamabat, adulationeS uersari, et quendam SACRAS eius occupationes dice tem ἱ et alium AvcΤΟRE eo senatum se adiisse, verba mutare, et Pro auctore, suasorem, pro sacris, lab

riosas dicere coegit. Ο Caesares eum sequentes etiam sacrum stabulum dici voluerunt.

g. IV. Accessit fastus principum: quibus non una sitfiiciebat dignitatis significatio. Ita cΑEsARIs vocabulum ex proprio sensim factum est appelIatiuum, et silmmam maiestatem significare coepita A Iulio nomen istud primum ex adoptione et testamento assumsit eius nepos

Octauius: ut in eadem permaneret familia. Quamui&autem familia desierit in Nerone, Galba tamen, et qui eum sequebantur excepto Vitellis, qui cognomen A gusti distulit, Caesaris in perpetuum recusauit hon

ris gratia Caesaris nomen retinuere: pari modo Vt abi Augusto omnes ilIum secuti imperatores A vG vs TI Q runt appellati. Caesaris silmmae et eminentissimae pri cipum Potestatis nomen erat proprium 2 quod postea

714쪽

tamen est mutatum, cum secundo proximoque fastigio haerere coepisset. Nam Caesares qui aUdiebant tantum, non imperatores Caesares Augusti; non ipsum imperium, sed illius consequendi spem et iuS aliquod habere tantum videbantur: velut candidati quidam imperii et destinati heredes. Ita Aelius Verus, quem sibi Adrianus odoptauit, teste sPAR TiANo, p) nihil habuit in suavita memorabile, nisi quod tantum Caesar fuit appella tus: non testamento, Ut antea solebat, neque eo modo, quo Traianus est adoptatus, sed eo prope genere, quo nostris temporibus, Ut loquitur, a vestra clementia Maritamianus atque Constantinus Caesares dictisum: quasi quia dam principum filii et defignati Augusae missatis hero Aes. Rerum possessor ProPrie DOM Nus Uocatur: ea vero appellatio ad regnantes translata est, a qua boni principes abstinuerunt: ne ciues pro seruis habere, et ipsi viderentur esse tyranni. Augustus sane ut maledictum et opprobrium semper eXhorruit. q) Recus uit Tiberius, ut videretur esse bonus : r et dominus a quodam appellatUS, denuntiauit, ne se amplius conia tumeliae caulla nominaret. Postea haec appellatio a quihusdam imperatoribus admissa esti nec tamen sine inso lentiae nota: et temporiS successu ita venit inconsuetu dinem, ut imperatores κατ ἐξων dicerentur domini. s Primus ex Romanis imperatoribus id nominis Caligulavsurpauit, Vt A v R E L. VICTOR t) Obseruat. Evs Eae ivs lioe Domitiano tribuit. Er 1 TATI vs vi Domi-

715쪽

num Caesar Gn eum vocat. Et vulgo constat, quod epistolis ille suis praescribere solitus fuerit: Dominus et Deus noster sic fieri iubet. x) Acclamari etiam in amphitheatro epulari die libenter audiit: Domino et Dominae feliciise ' Vnde institutum posthac, teste sv ETONIO, F)ut ne scripto quidem ac sermone cuiusquam aliter ainpellaretur. Domini compellatio hinc apud P Liui v Mepistolarum decimo libro ad Traianum frequentissime

legitur. Et M A i E s T A T I s vocabulum, a magnitudine

dictum, quod amplitudinem , decus et dignitatem significat , hoc tempore a rep. Romana ad imperatores transiit: unde maiestas imperatoria apud T AcietvM: et a qua originem traxerunt appellationes in sensu abstracto plurimae. q. V.

Ingens, ut supra demonstratum luimus, hoc secu- Io fuit luxus et effrenata libido, imo tanta spurcities, cui ne verba quidem veterum exoleta sumcere videba tur. Tiberius Caesar, quem ex secessu Capreensi, quo sellariam excogitauit sedem arcanarum libiὸinum, eamque lasciuiam ostendit, ut vulgato insulae abutentes nomine, eum, dubio procul a caprarum foetore, CAPRI--vM dictitarent; ipse nouum SPINTRIAE vocabulum inuenit, quo monstro si concubituS repertoreS et excitatores libidinum appellauit. a At sepe, ut mea fac rem ΤAcIΤΙ b) verba, in propinqua digressus, aditis

tutata xy Vid. sv ET ONIvs Domit. c. I 3. IJ Loc. cit. zJ Annal. l. I. c. 46. n. 1.a Vid. sv ETo Nivs Tiber. cap. 43. Confer. TVRNEBus ad uertar. lib. I. cap. I.

b Annal. l. c. c. a.

716쪽

iuxta Tiberim hortis, saxa rursum et solitudinem maris repetiit , pudore scelerum et libidinum ζ quibus adeo indomitis exarserat, ut more regio pubem ingenuam stupris pollueret. Nec formam tautum et decora corpora ἰ sed iis his modestam pueritiam, in aliis imagines maiorum, i citamentum cupidinis habebat. Tuncque primum ignota

ante vocabula reperta sunt SELLARIOR V M et SPINTRI

Rm, ex foeditate loci ac multiplici patientia. Caesar C ligula quidem, teste sVETONIO, e) spintriaS monstrosarum libidinum aegre, ac ne profundo mergeret e oratus, urbe submouit. Sed ipse Vitellius imperator, ut idem narrat sv ET ONΙus, d) pueritiam primamque adolescentiam Capreis egit, inter Tiberiana scorta, et perpetuo Spintriae cognomine notatus est: existimatu que corporis gratia initium et caussa incrementorum

patri suis1e.

f. VI.

Neque satis hoc aeuo sibi a Graecismis cauebant. Eo referenda est dictio opus HABERE pro opus es mi hi. DIOMEDEs : e) ut Graeci dicunt χρέοιν ἔχω, nos non dicimus, Fus habeo, sed opus es mihi. At co L MELLA : regibus opus habent. Graeci saepe Omi tunt praepositionem -τα : ita apud viciΤvM g clari sentis , alibi h) animum vultumque eonvers. ApulGraecos casus gignendi pro auferendi casu ponitur: ita T A CITVs laetum vocat animi militem ; i) modicum diagnationis ; h) modicum tecuniae. ι) More Graecorum nominandi casu vocabuIis adiungitur infinitivus : apud

717쪽

ΤΑ cIΤvM ni) canere tibiis doctus. Idem bonum mali ria dixit; n) et amare pro solere. Ο BARBARIs Mussu ἔαριπαμ vitium dictionis Vocatum est, legem ac puritatem Latinae linguae corrumpenS: de quo multa pud coRNI FI cIVM, p) QVINTILIANVM, q) et v teres grammaticos. MARTIALIS r) in Cinnamum sieludit:

Cinnam, cinname, te iubes vocari.

δε on es hic, rogo, Cinna, barbarimus PYu si Furius aute dictus esses, Fur issa ratione dicereris. At GELLIus, s) vocabulum istud an usurparint, qui ante Diui Augusti aetatem pure atque integre locuti sunt, non inuenire se potuisse scribiti hoc vitium ser monis autem tunc temporis testatur fuisse dictum seria monem rusticum, et cum eo loquerentur, rustice lo qui fuisse dictos. Etiam hoc seculo Videtur ex Graeco in Latinum sermonem transiisse VOX ANΛLOGIAE, quam v I TR vvIVS t) proportionem Vertit. CIc ERO: υ quae Graece analogia, Latine comparatio proportioue dici potest. Et recte congruentiam rei dixeris aci aliquid re latae. CIcERO etiam Iimilitudinem vocat. x Ciuitate iam esse donatam, QVINTILIANVS F) innuit, qui quid sit analogia optime describit. Consuetudo, inquit, certis)ma loquendi magistra ἰ πυ--que plane sermoravi nummo, cui publica forma est. Omnia tamen haec rei Tt it agunt

718쪽

νω CAP. XI. DE s NEsCENT Is L. L. t DIOTIsMII. gunt aere iudicium, in aualogia praecipue, quam prox me ex Graeco transferentes in Latinum, proportionem vocaverunt. Eius haec vis est, ut id, quod dubium est, ad aliquid fimile, de quo non quaeritur, referat, ut i certa certis probet. Aliquanto post : non cum primum fingereretur homines, analo a demissa coelo formam loquendi dedit, sed inuenta es postquam loquebantur, et notarum in sermone, quid quomodo caderet '. itaque nou ratione nititur, sed exemplo, nec sex es loquendi, sed obseruatio, ut 'sem analogiam nulla res alia fecerit, quam consuetudo. Apud solum I V V E N A L E M et vox P R os EvcΗA legitur : in qua te quaero proseucha Graeca

προσευχ', άπὸ-προσευχερθαι orare, locus Iudaeorum ubi

orabant. Id vero genus aedes sacras Iudaei Romae, lexandriae, in urbibus aliis, habuere plures, precationibus dest inatas. Vbi proseuchas, i. e. ad precandum aedes sacras non inueniebant: in litora proxima secedebat populus, ut ibi oraret. Hinc in sacris: a ) τν τε

-ον, ἡ ὀνο- ιτο-ώναιοῦ κ καθ ι αντες ἐλαλῶμεν τας συνελθουσας γυναιξi. Et die sabbathi egressumus ex urbe ad flumen, ubi solebat esse precatio : ubi quum consedisse mus, allocuti sumus mulieres, quae conuenerant. ΑΡΟ-LOGARE, eX Graeco αἰ λέγειν, assumsit ac pro reiic

re, vel repudiare Usurpauit SENE c A philosophus: b)ipse, inquiens, illum inuicem apologauit. MOROR, m rari, verbum Prima ProdUcta, a morus μαρρρος, qui fatuus et insipiens est, primum finxit Nero: c) cum Claudium mortuum designaturus diceret: morari desisse

719쪽

CAR XL DE sENEICENTII L. L. IDIOTISMI orinter homines; dementiam eiuS atque vecordiam irridens. H E T A E R i A ετα α sodalitaS, societas, et conuentus hominum , est apud PLINIvM : d) ut fetaerice vocabatur honoris caussa equitum ala apud Macedonas, ab amicitia, et veluti sodalitate regia. e Apud fgu EcAM f leges MALACIS AND Os articulos a μαλακίζειν, quod mollem reddere, seu emollire significat. Tiberius vero Caesar vocibus Graecis in sermone Latino non facile sus est, teste S vΕTONIO, g) et maxime in senatu a, stinuit, adeo quidem, Ut Mo Novo OvM nominaturUS, prius veniam postularit, quod sibi verbo peregrino tendum esset. Atque etiam in quodam decreto patrum cum EMBLEMA recitaretur, commutandam cenittit vocem, et pro peregrina nostratem requirendam; aut si non reperiretur, vel pluribus et per ambitum VerbOrum rem enuntiandam.

g. VII.

Poetica reperies hoc seculo multa, quae stilo Romano et casto vix ferre potest: historicus aut orator hOnus. Apud unum T Aci TvM, cum pluribus aliis, facile cuique sunt Obvia, PRAEMi A pro spoliis ; h) LiΜεηκε LLi pro initio belli; i) cLAvDAE NAvεs; h) M

RIENI LIBERTA sil Exc EDERE REM PUBLICAM;

m) LAvDARE ARMI si n) cum Ore et Verbis proprie laudemUS.

Tt it 3 6. VIII.

hin Hist. l. r. c. s I. n. t. et t. s. c. II. n. 3.iὶ Annal. l. 3. c. 7 q. n. 16. kὶ Annal. l. a. c. 14. n. ωιὶ Annal. l. I. c. 47. mὶ Annil. l. a. c. 27. u. I. ω German. c. I δε ι

720쪽

Non desuerunt, qui neglecta sermonis elegantia, puritate, ac ea non ita pridem tot vigiliis et laboribus maiorum exantiatiS compariata castitate atque gloria, exorco vocabula reuocarunt, dudum obsoleta et communi doctissimorum consensu antiquata, quorum in se mone usus plane tum nullus merat, Vel esse poterat. Ita MARO ALII o Sextum quendam ridet: Scribere te, quae vix intelligat ipse Modestus, Et vix Claranus, quid rogo, Sexte, iuuat ZNon iacto3 e tuis opus es, sed Apolline, libris e

Iudice te maior Cinna Marone fuit. Sic tua laudentur ἰ sane mea carmina, Sexte, Grammaticis placeant , et sine Grammaticis.

In alium Chrestillum idem cecinit: e

Carmina nulla probas, molli quae limite currunt, Sed quae per salebras altaque saxa cadunt. Et tibi Maeonio quod carmine maius habetur, Tesciti columella HIC SIT v s METROPHANES: Attonitusque legis TERRA I FRUGIFERAI, Accius et quicquid Pacuuiusque vomunt.

Sic quoque Favorinus philosophus q) adolescenti ex prisco sermone verborum cupidissimo, cum illa dudum absoleta et plerisque iam ignota in quotidianis familia--ribusque colloquiis eXpromeret, inter alia obiicit: tu proinde quasi cum matre Euandri nunc loquare, sermone abhinc multis annis iam desito uteris, quod scire atque intel gere neminem vis, quae dicas. Nonne, homo inepte, ut quod vis abunde consequaris, taceres P Sed antiquit

SEARCH

MENU NAVIGATION