장음표시 사용
691쪽
credimus, prima iuuenta C. Caesarem diui Augusti nepotem sectatus, non sine rumore illi Apicio Iulii et prodigo stuprum venum dedit. Haec ATHENAEus i
de eo memoriae prodidit: ἐγωτο δὲ κατα τους Dcitis χρο-
xit Apicius, vir diuisimus, luxu solutus, a quo complura placentarum genera Apicia nominant. Multas nummorum cum ille riadas profudisset ventris et gulae caussa, μι turnis, quae ciuitas es Campaniae, plurimum degens, locustis h) Uescebatur magno emtis, EG nascentes, et maximas Λ Tmaeas, et asticos Alexandrinos amplitu dine miscebant. Cum in Africa vastae inusitataeque m gnitudinis audisset reperiri, continuo, exspectato quidem inico die, illo naui profectus, multaque incommoda nauigationis perpessus, is propius ad oram eius regronis accesse, priusquam naui exiliret aduenturum enim rumor in ea prouincia increbuerat) piscatores ad eius nauem
i Deipno ph lib. I. cap. s. λὶ Marinis maiotibus cancris.
692쪽
CAP. X. DE PHILOSOPHis , Q v I SENESCENTE L L. contenderunt, et quam maximas obtulerunt locustas quibus conspectis, ninn maiores haberem percontatus , cum negasent illis grandimus, quas aduexsent, usquam in eo mari gigui, Minturnensium recordatus, gubernatorem iussit eadem via Italiam repetere, priusquam in terram appulisset. Hic adeo omnes Romanos luxuria superasse, vel inde patet, quod gulae totus quantus deditus imperator, Antoninus Heliogabalus apud AELIUM LA PR1DivM I) ipse dixerit, priuatum se Apicium; imp ratorem vero Neronem, Othonem et Vitellium imita tum fuisse. Atque, ut idem LAM PRIDIVS in memoriae prodidit, quoties Heliogabalus ad imitationem Apicii comedit, luxus longe maximus fuit: comedit se
pius calcanea eamelorum, et cristas viis gallinaceis dem
ras, linguas pavonum et lusitaniarum etc. Si quae vero stupenda magis, quam describenda: coenas, inquit hiastoricus, n) et Vitellii et Apicii visit. Apicium hin PLINIus o) nepotum Omnium altissimum gurgitem vocat. Et semper veteres ad eum Prouocant Poetaeia MARTIALIs p ad Marcum: Liter a facundi gratum mim pignus amici Pertulit, Ausolae dona seuera togae Itaua non Fabricius, seu vellet Apicius uti,
Vellet Mecaenas, Caesarianus Nura.
Togam ait sibi cum literis inissam elegantiorem, quam qua vellet uti Fabricius, continens ille Paupertatis cultor ; sed quesem forsan luxuriosus Apicius, aut ipse mollis ac tener Mecaenas gestare voluisiet. Vt maiores vix domi sumtus esse serendos doceret: q)
693쪽
I e quoque ad coenam, inquit, gaudebat sicius ire. Cum coenaret, erat tristior ille, domi. Et IuvENALIS : r) .
Quae miser et frugi non fecit sicius. Eum unde miserum dixit Iuvenalii atque frugi φ Scilicet tantos, in dira quos facere consueuerat, sumtus diu sustineri posse dubitauit: et postquam HS. millies duos milliones et semis) in culinam congessisset, neque plus centies HS. aso o. coronat. de patrimonio sibi superesse intelligeret, veneno Uitam finiit, metuens ne sibi deinceps esuriendum esset. BAYLE : s) on F vestqu Apicius s' empi una, our auoir trouue par te calcul de ses biens, qu' u ne mi reserois que la somme deas . mille bures. Reliqua ergo illi fuerunt CXXV. florenorum millia. Testis huius rei est sENEcΑ philosophus, i ubi Apicius, inquit, nostra memoria vixit - cuius exitum nosse, operae metium est. Cum sestemtium millies in culinam congessisset, cum tot congiaria primcipum, et ineens Capitolii vectigal singulis commessation bus exsorbisset aere alieno oppressus, rationes suas tunc primum coactus inspexit, superfuturum sibi seuertium centies computauit: et velut in ultima fame victurus, shesertio centies vixisset, is no vitam Arimi. uanta luxuria erat, cui Iesertium centies egestas fuit Z DIO cA sIvs : υ) Apicius omnes homines luxus et gulae studio superauit. Et cum scire aliquando vellet, quid absumti, et quid reliqui haberet, audito centies HS. restare,
694쪽
Dederas, Apici, bis trecenties ventri, Sed adhue supererat centies tibi laxum. Hoc tu grauatus, ne famem et stim ferres , Summa υenenum potione duxisti.
Nil es, Apici, tibi gulosiusfactum Luxus Apicii huius passim apud sENEcAM vestigia reo teste mullum ingentis formae Tiberius Caesar mis sum sibi, cum in macellum deferri et venire iussisset: amici, inquit, omnia me fallunt, nis issum mullum aut Λ cius emerit, aut P. Octauius. Nec eum spes fefellit. Licitati sunt, et vicit octauius, qui ingentem consecutus est inter suos gloriam, cum quinque millibus HS emisset piscem, quem Caesar vendiderat, ne Apicius quidem emerat. Apud eum et, caenis prouocare si cium est voluptatibus cum luxoriosissimo certare Asbia describit Apicium, terrarum a maris gulae con quirentem bona, et supen mensam omnium gentium animalia recognoscentem , e laetis spectantem popinam suam, aurre vocum sono, spectaculiS Oculos, sapori-hus palatum suum delectantem Moliabus, addit, leniabusque fomentis totum lacessitur- ωγω ζ et ne nares imterim cessent, odoribus variis inficitur locus idie, in quo ιuxuriae parentatum. PLINIVS ,) Μ Apicii inuentum describit arida fico saginandi sues, ac satie necandii repente mulsi potu dato
695쪽
Apicius tertius, ut est apud ATHENAEO, c) Tr sano imperatori, cum apud Parthos esset, procul a mari dierum permultorum itinere, recentia misit Ostre ma diligentia sapientiaque seruata: non ut Nicomedi Bithyniae Regi, procul etiam a mari dissito, hesecem desideranti, coquus aliquis pisciculum imitatus; quod finxerat, pro halece apposuit. Huius apud sVIDAMAE; fit quoque mentio, ubi: Παανω ἐν πάμοις ονο κὰ
BORRI cIIIus e) huic superstites de obsoniis et condimentis libros adscribit. Apicius Coelius, inquit, qui de arte coquinaria XL nobis libros reliquit, vel ultimis Traiani annis, uta certe, quod verisimitius , Hadriam' principatu ser sit. Post pauca nser hic Imperatori Traia=io tu Parthis procul a mari agenti recentia ostre misi , artificio miro conseruata, si verax est Acte curi.
G. I.. VOS SIO D alia mens est, quῖ libros istos ex argumento Potius, quam ab auctore, nomen Apicii prae se ferre opinatur. Hi ne citatuo illi M. Caelius, vel Caecilius in Apicio , siue de re culinaria opere. Et Paulo post s coniecturae si locus, inquit, existimem, a
ctorem operis esse M. Caelium, vel Caecilium ζ hunc operi fecise nomen Apicio, quia ageret de re culinaria: nempe ab illo, ut Plinius vocat, nepotum omnium alti mo gurgite, Marco , nox Coesio sed Gavio Apicio, ut Dicti
696쪽
s) appellat. Pari modo STEPHANvs SΤEPHANIVs : B Caelii, inquit, libelli de re culinaria Apicii titulum fune sortiti, cum ad Apicium illum non pauca referantur. Alii excerptOS ex maiore Opere, vel ex variis 1criptoribus contractos fuisse opinantur. i)
ALBANUS TORINVs,h cum reperisset Apicium hunc, olfaciebat statim auctorem esse vetustissimum, et ob paeum, qui de re POP inali, lingua coquinaria egregie pririer ceteros scripsisset, et qui obsonia deli cati , quam Pro ea aetate, qua glandibus vescerentur homines, confecisset. LATINUS LATINIus vero inhibliotheca profana, ubi quaedam in Apicium obse uationes leguntur, ad Verba editoris : se flatim olfeci auctorem se vetustissimi haec notat : tauam vereor, ne tuae nares obesores fuerint. uid enim vetustatis r dolere possunt verba semibarbara, et ab eo florenti seculo prorsus aliena P Ego vero, ut quod sentio paucis expediam , commmtum puto se hominis otiosi mi, qui cum illudere posteris eiusdem naris facile sibi se persuasisset, mentito nomine Apicium credidit venditare posse. Sed pasta occurrunt, quibus pene manifesto prodit se ipsum auctor ineptus, barbarus, et nullius in ea arte ingenii, aut gustus, qui ea interd- coniungat ad DPoris grat am, quae usu docente omnes scimus summam palato molestrum nauseamque stomacho creare solere. Ad ultimum quidem
hoc Latinii quod attinet, de gustibus non facile videtur esse disputandum. Respondit ergo illi MARTINvs LI-
697쪽
' sc RI Is r Is INCLARUERE.. 6 STER Vs : t) rit propterea tamen haec antiqua condimento, quod forte protinus non placeant aliquibus, non abiicim
da sunt. Nam i os veteres a pipere olim abhorretisse t flatur Plutarchus, triuesque citrorum suum aegre tuli se, et 'r multa secula tantum inter mesimenta in areis suis, odoris gratia, reposuisse, omnium fructuum tamen utidissimum ac saluberrimum. Nec minus a sale abstinebant terrae Indiae occidentalis homines. I uis erederet lupi li flores in quotidianum potum iamitti potuisse , iisquσtantam hordei dulcedinem, oeconomiae solum gratia nos summa amaritudine libenter in ci voluisse P Fructus plerique Americani odorati ni sunt, ideoque nostris Europaeis primo certe aduentu valde Ingrati, contra Ameria canis nostri, quod isto vehemente odore fere careant, fatuc Gidentur. Et hi nodi siexcenta sunt, s omnia persequi luberet, quae praeter gu n, in vitatun tamen vusis r e ta sunt profecto vel alieni ma palato condimenta sola consuetudo laudem domat adoptat que. Itaque Latinus Larinius inroufiderate admodum atque inepte nostrum mercium perstrimit propter nescio quae conimenta, sebi, ADtis placet, Nauseam motura.
Apicium vero istam, qui seb, Tiberio vixit, lange omnium gula celebratis limum de arte coquinaria scripsisse, sussiciens mihi testis est PLINIVS m Vbi , phoenicopteri linguam, inquir praecipui saporis
osse, Apicius docuit, nepotum omnium altis ras gurges. Alibi: n) M. Apicius ad omne luxus ingenium mirusmin sociorum garo nam ea quoque res coguomen inucnit necari eos praecellens putauu , atque s iecore eo-
698쪽
εω CAP. X. DE PHILOSOPHIS, Qvl SENESCENTE L. L. aru=n alerem excogitare prouocauit. Diserte etiam Apicianae cocturae meminit. O Undenam vero haec, quam
ex libris Apicii, intelligere potuit Accedit sΕNEcAE philosophi p) sententia, qui, Apicius, inquit, nostra
memoria vixit, qui in ea urbe, ex qua aliquando philosophi , melut corruptores iuuentutis, abire iussi sunt, sicientiam popinae professus, disciplina sua secutum infecit. Quae sane eum aliquid de coquinaria scripsisse non obscure arguunt. Vetus etiam Iuvenalis scholiastes q) deiuscellis scripsisse notat: Apicius, inquit, auctor praecipiendarum comarum, qui scri it de iustellis, fuit e- nun exemplum gulae. TERTULLIANVS r) coquorum veluti festam quandam scribit dictam esse ab Apicio, ut grammaticorum ab Aristarcho, medicorum ab Erasistrato. Nihil clarius ISIDORIs UerbiS: primus Daedalus memsam et sellam fecit. Coquinae apparatum Apicius quidam
primus composuit, qui, in eo absumtis bonis, morte volum taria pertiri et merito: quia is qui gulae atque edacitati semrtit, et animam, et corpus interficit. Idemque ex Suida voia LATERRANvst affirmat, et M. APicium, altissimum nepotum gurgitem, libros, ait, de gula conscripsisse, pro qua multas absumserit opes. Μ. Apicii istud opus, nisi me omnia fallunt, M. Coelius, vel Μ. Caecilius quidam, deterioris aeui scriptor de gulae magis, quam dictionum et orationis elegantia solicitiis, alia aliaque manu interpolatum, accessionibus multis atque, ut illi vide-hatur, notatu dignioribus recentiorum Lurconum, vel Api-o Lib. I s. c. g. pὶ Consolatione ad Heluiam cap. Io.q Αd satyr. 6. v. 23. De Pallio . P. s. et apologetici
699쪽
Apiciorum, ut Olim fuerunt ac etiamnum sunt plurimi, obsoniis auxit. Sui ergo, Veluti noui Operis, ab origine sua et primi commentatoris auctoritate, inscriptionem vel titulum voluit esse Apicium. Simodo ipsi in interpolatoris nomen est Coelii, aut M. Caecilii. Nam et ALBANUS TORINVs v) se in lacero et squalore utasto codice ViX nomen diuinasse fatetur.
IvvENALIs x inter parasitos Galbam quendam nominat, vel, ut in aliis exemplis, mendose forsan, legitur, Gabbam : quem Vetus scholiastes Apicium Gabbam interpretatur, et sub Tiberio scurram nobilem fui se tradit. Sed noli credere, gulosum fuisse Apicium, quem diximus luxuria et desperatione suis opibus excidisse. Hic enim si adulatione et parasitando vivere instituisset: neque suas ipse dilapidasset diuitias, neque cum satis esset bonorum, inopiae interiisset timore. Hoc vero in primis notatu dignum, ab insigni luxuria pridem Apiciorum nomen in prouerbium abiisse: ut Apiacius pIO quouis guloso, pretioso et sumtuoso dicatur. Ita υuae Apiciae, F vinum Apicium, et) coctura Φι- ciana , a) et condimenta siciana. b) EO referimus e go etiam illa apud ΙvVENALEM : c)Atticus eximie si coenat, lautus habetur :Si Rutilus, demens. I uid enim maiore cachinno Excipitur vulgi, quam pauper Apicius
υὶ Editionis sitae praefatione. Satyr. s. init. γ CAeto de re rustica cap. 24. R. Ibid. c. c. et v ARR. de re rustica l. I. c. 23. PLiri Ius hist. nat. Ib Τ εκ Tu LLi Atius de anima c. 33.cὶ Satyra II. init.
700쪽
i. e. nemo deridendus magiS, quam luxuriosus Pauper. Apud ATHENAEvM A) complura placentarum genera Apicia nominantur. Et sunt, qui persuadere nobis conantur e ex Apicii praenomine Marco panes saccharo conditos etiamnum dici vulgo Marci panes. Ipsius de re culinaria libri quarti capite secvnclo, sataeatthia ictana, libri quinti capite quarto, Apici a conciti, Iibri septimi capite quarto, o De Apicianae, et libri octaui capite septimo, ius fri,dum crudum Apicianum
stilus incultus est, et vix satis ubique Latinus; imo fere barbarus, et multa habet, alias inusitata ; quae dixeris Africanorum ingenium sapere. Inter sexcenta alia
reperita charaxare, iure more, pro talpello incidere; pertaugere, pro Perfundere i nuces depitare, pro decor licatae i expromare, Pro expromere , aucella et auiceia D, pro auicula ; liquaminatus porcellus, Pro iurulento, init eitur Erude; meliramum, ius mellitum, 1 ν
anetharum, anetho conditumi amplatum,
amylo confectum , titit Sprehi s Suppe cuminatum, condimentum ex cumino factum, eine Rummuste; siciatum, repletum, gifullet; omentatum, omento fartum, init lettein Multigeben P Θdrogaratum cum hydrogaro factum, quod liquaminis genus inter Veterum cupedias; lacticinifran, cibus ex lathe, Sptise , faueaccabia , intestina farta; them podium,' vas cineri calido seruando, eine Marinpunire ; apodem mum, α nucibus decorticatis confectum; exfoliare, folia demere, abblattirem; mediare, medio diuidere, mito tin