De conseruanda bona valetudine, opusculum Scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicomensis, ... enarrationibus vtilissimis, nouissime recognitis & auctis per Ioannem Curionem. ..

발행: 1573년

분량: 628페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

DE CONSERUANDA

tina vero insigiti humiditate predita fit. 'Nam humiduas alimentum, & distribuitur,ita ut discutitur celerius. Locus.

Galeni, quem Averrhoes citat, est ni fallor in libro de cibis boni & mali su

es c. r Σ. verba Galeni sic liabet:ex ped stribus animantibus caro suilla probatissimus cibus est, deinde lice lina, mox vitulina. Agnina vero lutini da,tum leniacorent, muco renam in se habere censetur. Quod ident in libro de attenuant:

diaeta c. 7. velut repeten, inquit: Ex teria

restribus animalibus, hirci & arietes, Se

genus omne ouiu, ac caprarum, non Fn

uequam laudabilis sunt alimenti. Solis authoedis innoxie utare. Agnoruesiis propter insignem humiditatem est suagiendus . Ex quibus utiq; locis fit hoc et perspicuu apud Rha Zeatq; Auerri uia,

agnos masculos qui aliquatulum increuerint,per arietes ella intelligendos. Id quod ipsemet Auerrhoes his verbis co- firmare ur. Magna pars Medicorum laudat carnes arietum iuuenum, &c. TERTI A, demum carniu ele imo sue praestantia in eo sita est,.ut neq; insuave, neq; mali odoris, neq; glutin sum quicquam gustu representent. Ta les aut imprimis vitulinq sunt,Meadmo dum Averrhoes loco citato iis fere verbis ostendit. Carnes,inquit, vitulinae bonae sunt:minus.n. et boum etate declinas

122쪽

rium carnes habent tum viscositatis, tu frigiditatis,ac siccitati,,tu odore quoq; ceteris carnib. suau torcs, & iucuuiores striat .. Qua certe cosideratione ipsiς elix

hoedinis praeseruntur. Si qu ita in coctura hoedinarum muccago,hoc est, lentor,

shie risicositas quaedam deprehenditur, qtiae in vitulinis no apparet. Hoedinae in vitulinis siicci probitate pstant. Ex oib. que hactenus adducta sunt, liquido i in

constat, non elle tantam intor Medicos de carnium electione cotrouersia, quanta pruna facie apparet. Hoc quoq; scire in uniuersum oportet, quod liccoru animalium carnes in prima aetate, que liu-midior est, pr stantiores sint, & minori momento conficiantur. Cum vero ado leuerint, ob siccitate aegro concoquantur . Contra humidioribus animalibus earne, progressu ipis cosumpta humidi tate superflua,aptiores. & ad cocoquendum & ad nutriendum fiant. Quod Ga-Jenus etia lib. 3. de aliment. facul.cap. 3. in hunc scribes modum innuere voluit. Iis,inquit, animalibus, quae natura teperamento sunt sicciore, adolescens aetas ad mediocritatem ipsam confert: humidiorum vero natura, quod sbi ad pr 'am ac conuenientem teperiem deest,

id ab state florenti adsumit. Non modo -itaque vituli carnes habent ad consolendum persectis bobus prsitatiores , sed et - hcedi

123쪽

DE CONSERVANDA

licedi capris: velut contra Verveces a niculi agnis lactentibus,& porci anniculi vel bini poculis paruis- Hinc non temere ab Avicena. 3. I . doct. 2. cap. 7.diactum est. Oportet ut cibus,nimirum sanitati coueniens, sit,qualis caro est,pcipue hoedorum,vitulorum lactentium,&agnorum anniculorum. Ex quibus Oibus sequitur tande, ca nes hircorum, caprarum,arietum, Ouiu, boum,atq; Verriu anti'uorum, non Undequaq; laudabilis este alimenti. Ca . nes vero vitulorum iuuenum, agnorum

anniculorum , & maialium annicii lora vel bimorum valetudini tuendae esse accomodatissimas. Hoc quoq; ignorandunon est, ς carnes naturali teperamento sicciores int cxliandariqud nimirum ab aquae humiditate conteperentur. Elixatio. n.siccitatem teperat. Humidiores vero asiandae, nepe ut earum humiditate ab ignis calore attenuata nonihil atq; imminuta,mediocritate consequantur. Assatio.n. ex Galeni sinia, humiditatem moderatur. Quo fit ut carnes leporum, cuniculorum, ceruorum , boum, & C preolorum elixq: porcellorum ver5 aevcrvecum assae sint preferendae . Eadem et rationetin aetatibus teperaturis, atq; anni constitutionibus humidis, sicci Tes& assae carnes magis coueniunt: In

124쪽

ς De cibis bene nutrientibus. cap. VIII.

O Va recenta, vina rubenti pinguia iura, Cum simila pura, naturae sunt

valitura.

Tria alimetorum genera exigua male plurimum nutrietia his versibus comprehenduntur . . P M ' M, oua recentia: de quibus Galenus lib. 3. de alimen. facta l. c. χΙ. ineuin scribit modum: Oua recentia veteribus plurimum praestant: qui pe optima sunt recentistima: vetustissima autupes, ima. Quae vero in horum medio sunt, proportione recessus ab extremis, bonitate aut prauitate inter se disserui. Idem lib. I .aph. coment. . Oua Inter alimenta pleni victus numerauit. Quamst iam Avicen a quoq; cu ali js plerisq;

cofirmat. Quandoq; est nutriciis paruae quantitatis plurimo rcficiens alimentum : eius generis sunt potimini in ova& testes gallinacei,quorum fere nutrimentum cum ipsorum pensatur psidere. Porro Ouorum multae inter se sunt ditarentiae: Et prima quide penes propri-m- substantiam. Gallinarum,n perei si, phasianorum iuuenum ac pingui uomnibus praestant, & ad victus salubris ra-F tionem

125쪽

DE CONSERVANDA

tionem accomodatissima sunt : a natu ... Vero an scrum pauonum strutino cana

Ibrum & similium deteriora habentur. In figura quoq; onoru aliquod bonitatis discrimen est: paruula. n.oblonga Sc candida reliquis, succi probitate excellere crediitur, id quod vulgaris ut liiste

versiculis comprobatuF.

Megilia pVsbyteri iuri t hoe pro lege teneri, Quod bona sint oua,candida 'nga ua, Quin ab Horatio quoq; hoc obse natu este et Plinius meminit, qui lib. I o. naturai.histori e. s a. ita scriptu reliqt, Quς oblonga sunt oua, gratioris saporis putat Horatius Flaccus. Locus est

libro. a. Sermonum , Satyra. q. Longa quibus facies ouis erit in monent Et succi melioris, ' H. magi' alba τοι undis.

Ponere.

Candida prestantiora dixit,atq; eius

rei vel indecet tissimum indicium col ligas, si anatu,& anserit oua plus aqueae naturae possideant,pallidioraq;,&ob id cibo minus idonea sint. Quanqua Verooua post quide salubria sunt; cocturae rei ratione non parti immutantur, adeo ut interdu inctilibria fieri posssint: Nam qnedam diutius coquuntur alia ad me diocrem usq; cosistentiam alia in aquae ausq; duntaxat,dum incaluerinthiivititur.Secundu quas. differentias alia quidem mci. cocta vocatur: alia τρομψα

126쪽

l d est, tremula:alia vero ροτarm. i. so bilia. Tremula itaque, hoc est, qui eate- nux per coctione inspissantur, ut in ma-mi tenentis in testa siue putamine suo tremere videantur, olum sunt pristantissima,plurimu alimenti & optimi susci corporibus exhibet, facillimeque tum concoquuntur,tu distribuuntur, & fanguinem eordi si maxime congruentem generant. Quare ijs cumprimis qui ea morbo debiles adhuc sese colligunt, senibus,&imbecilibus conueniunt, pra CPue vero eorum vitelli. Quod A uicenna quoq; in libro de viribus cordis

Tract.2.c. a. Vb ex pisso de ovis agit, sic ferme scribens colirmat oua tametsi eordis medicina non sint, ad refectionem in eius adsciscuntur. Nam ipsura vvalde corroborant, & potissimu4n e rum vitelli, duna inudo sumatur cx ouisbons carnis auiu,velut sallinarii, perdieum,ac phasianorum. Eiusmodi .n. temperatura constant mediocri cito in sanguinem conuertuntur,& post transmi

tatione parii sit perfluitatis relinquunt:. sanguis aut inde genitus est subtilis ac

elarus,cor madiime Corroboras: quo sit,

ut ovoru vitelli in dis lutione substanati e spiritus, & imminutione ipsius fan- gubiis vitalis, ceteris alimetis iure pri-

ferantur. Sorbila aut oua tremulis minus quidem nutriunt , sed facilius subaF α ducun

127쪽

DE CONSERVANDA

ducuntur,& faucium asperitates ex V ciseratione, aut ex humoru acrimonia

levigat: humorum quoq; lentore in pectore pulmone'; incidunt. Ouaveris immoderatio recoctura penitus densata'.que Graecis ε φθὰ vocari diximus, Scad coquendum sitiat dissicilia, & tardi

transitis , crassiusq; alimentu corpor I tribuunt. Porro iisdem ex vario praeparationis modo maior adiungitur, aut bonitatis, aut prauitatis occasio e nam lioec quide asiantur,alia elixantur,noi

nulla friguntur, quaedam deniq; in iure. coquuntur. Assa igitur elixis crassioris sunt sueci, ae dissicilioris concoctionis , Corv. n.genuina humiditas a foci caliditate depascitu atq; hinc sane coiisq; as

sata, donec adurantur ac tetrii Odorem reddant, venenosam quali late induunt quemadmodii Marsilius Ficinus in lib. de vita coelituς comparanda c. 22. dili genter admonuit. Solent aut bifariam assari .aut. n. cum putamine seruentibus cineribuς integra obruuntur, aut in testis suis franguntur. Quorum liqc quia de deteriora sunt. Illa vero rursum duobus modic parantur: aut. n. tota cinere cooperiuntur,aut ex parte nuda ad pruna, collocant. Quae cinere tota obruunxur peiora evadunt, quia defata undiq; a circumfuso igne extima parte , sumorum exhalatio intercinitur. Nuda vero prunis

128쪽

VALETUDINE. si

prunis imposita fumos exhalant depuranturq;. Elixa assis pressantiora sunt nam aquq humiditas, ne foci caliditate exiccent, obsistit . Parant & haec quom dupliciter . Uel. n. integra caldari)ssuperne infusa elixantur, vel ex testis fractis in aqua ferme feruida coniectac quuntur. Quorum illa quide, ubi peniatus incrassata suerint: deteriora habet

tur: test a. quo minus crassities eorum.

attenuetur ac sumi dissipentur obstant& impediunt: sed si ab igne , cum liqui dum adhuc eoactum dei datumq; no sit,

auserantur,meliora fiunt. Haec vero calor penetrat, crassitiemq; attenuat, Rodoris insitauitatem auea tit, unde caeteris ibus laudabiliora censentur. Longe vero seipsis meliora adhuc redderent, s ad mediocrem consistentiam coctis, confestinique a soco summotis aceti no nihil cu butyro & croci momcnto commistum inseelseret. Quae velis πλων τόνγ'νων i. in sartagine spisantur, atq; ob id ipsit in ταγηνις ι' .r. frixa nuncupantur, pessimum habent Oibuqm dis alim diatum, tardeq; transtulit. Nam interim dum in ventriculo concoquuntur, in nidorem ac fumu abcut,secum qi admistos cibos corrumpunt, & iuccus inde prognatus, non solam crassus, v Tum etiam prauus atq; excrementitius est. Quapropter inter deterrimas ca-

129쪽

. DE CONSERVANDA

rum rerum habentur,que concoqui nequeunt. Iis vero nocentoria adhuc fiuciquet in vetere & ferrea sartagine friguntur. In iure deniq; cocta. Isiacco in di tis uniuersalibus teste, locum inter assa ac ea, quq in aquam feruidam coniecta coquuntur, medium obtinent. Porro qui πνικτα A. suffocata appellantur,eliacis N aliis sunt meliora. Ea Galenus ad hunc modii parare docet: Vbi ipsa oleo ac garo & pauco vini conspersa fuerint,

va, quo continentur, cacabo aquam c

Iidam habenti inditur: deinde ubi ipsum totu superne obturatu fuerit, ignis substi uitur, quo ad ova mediocrem habeant consistentia. Quae. n. supra modum fiunt crassa elixis & assis sunt simi inia. Qus verd ad mediocrem crassiliena peruenerunt,melius et dura concoquuntur,& alimentum corpori dant praestantius. In ipsis quoq; ouorum partibus diascrime est.Vitellus namq; sicuti a Rhaxe libo . ad Almanso.c. i . scribitur , in caliditate temperatus existens optimis nutrit. Albumen vero frigidum & gl - tinosum est, aegro concoquitur, & sanguinem prauum generat, eaq; ratione adducti nonnulli, album en debiliorubus exhibondum negat. Vitellus quoq; proprietate quada substantiae facile inflammat,&in sumos abit,quo fit,ut in se

bribus ti xωritudinibus calidioribua

130쪽

ron nisi probe alteratus,exhiberi duata Alteratur aut ex Ioannis Michaelis S Monarolar Ihia, ad horas plus minus sex

in aqua frigida infusus. Simeon Sethi hoc quoq; addit: Oua proprietate quadam peculiari εὐφυο .i.ingenij seelici-.tatem & bona habitudine tribuere ijs,

qui ναρρατος θυγα τερων ταυρου-' βουτυρου, hoc est , cu textura fili rum tauri. i. mele& butyro asiidue esitauerint. Sed Galen. lib. s . de sanita. tuen. c. 8. de cibis, cx quibus obstructio inciad it,mentionem faciens, senes hortatur, a multo ouorum esu abstineant, quod nimirum crassum ictumq; succu creent.

Qui utiq; locus non impliciter de omnibus ovis intellipediis venit, sed de ris,quet vel elixa, vel tosta penitus densata

eus Futatas hunc Galeni locu inor

cis exemplaribus corruptum putat, de pro Gν legendu esse ο ω l. sorboru, enim M a υσα. Gr cis, Galeno lib. 8. desinap.medicam-facul. c.a 3. teste, sorba sunt, que certe, ut idem tradit, adstri gentem atq; adeo obstruentem facult tem obtinent. Leontius apud Consta linum Cesarem lib. I . de agricultura

C. I et modu traditi quo oua diu a cor

ruptela seruabis , hyeme quidem in pa-Ieis, ista te infurfurib. Alii aqua abluta oua sale tenui intinguin sic conseruata

SEARCH

MENU NAVIGATION