장음표시 사용
91쪽
plet , quemadmodu frigiditas vacuat. Itaq; et non pariani ad csuriem frigiditas eorum,quae in ventre habentur confert. Cum & corp ora eorum, tunicaSq;
vacuet, & cogendo donstringendoq; ad appetentia irritet . A ita quidem v tiosus succus acidus, stypticus, & frigidus in cndosae famis ex istit causa. S E C v N D v M varie famis sigmini, est siubtilis diaeta , videlicet pceccdeRS, hoc est, parua cibi exhibivo qn.H.S hanc fames sequitur, tunc illa & vera &naturalem esse significatur.Vnice igitur
semper cauendii, ut nun si neq; prandeam tur, neq; coenetur, nisi consueta hora, ac
illiciente prius appetitu , nec eo cibum cxigente differatur Ois. n.rnora illi noctua est,nisi suspectus sit esse mendosius, qualis ebrioru , & fastidio laborantium este solet. Na si ventriculus alimentum p6stulat,ut Galenus lib. 3. cap. 3. de s cul. naturalibus autor est, nec eius copia est , excrementis inapietur. Ea sunt si nies quaedam bilios', pituitotaque, atq; serosae,quas so las traheti illi,tumicusti nutrimeto indiget, iecur remittit. Hinc non temere hactenus hoc usurpatu est. Diutius tolerare famem, ventriculum malis ac putridis replet humorib. quos attrahit ad se loco cibi. Et hoc quidem experientia constat . Qn. n. ieiunatam S, tunc per noctem auiditate quadam ac ci
92쪽
bos imitari solemus, sed illis denegatis,
nullam Oino appetentiam post ro die percipimus. Vnde iatis liquet ventriculam,& maxime orificiunt citi, iamduduς vitiosis huimoribus csse plenum;qtoe rei non vera, sed mendosa replerici est, &ob id pauco assiimpto cibo regreditur statim appetentia. Cauendum et ne cibus assumatur, non praeeunte corporis exercitio. Neq;. n. temere ab Hippo.6.
epidem. pari. q. Aphor. 18. dictum est πίνοι σιτίων i. Labores ci- bos praecedant. Nam qui cibus mane, . anteu prior descenderit, vel paulo ante ciborum exercitationem ingeritur, is Galeno ratio. lib. 3. cap. I . de causis Sympl.teste,& intempestiuo sumitur,& cruditatis etiam caula existit. In ciborum prξterea ratione,quemadmodum. cap. 2 .method.
perueniendi ad medic. Leontiarius Fu- chsius diligenter admonet,id quoq; uni 'ce obseruandum, ne illi praepostero o dine inserantur: id quod fiet, si concoctu facilia iis, quq dissiculter cocoquuntur,praemittantur:& si liquida solidis & aridis, & lubricantia astringentibus antecedant. Ordo,verbi gratia, priptisterus erit, si cotonea aut punica mala pri
naum ingerantur, postremum aut olera ex garo Deberit etiam a prs mitti, quae
facile & nuJlo serme labori subsidunt, ut sunt liquida:quae vero tenaciusheret
93쪽
& dissiculter labuntur, ut solida & artida , postremo: idq; si ventriculus naturaliter se ha beat. Nam si cui vctriculus sit natura laxior, huic pstiterit adstringentia magis laxatibus praeposuisse,quo
ab illis roboratus ventriculus reliqua melius conficere possit. Haec cadam fore docent Cornelius Celsus lib.j. cap. 2.& Galenus lib. a. cap. a I. de alimentora facultatibus. Iam vero cautio etiam stne in una eademq; resectione multi simul & varij assiimantur cibi, ac ips deinde comedendo ultra il satis est producatur,presertim si ex diuersis illi constent
facultatibus. Ex eo asit genere cum pramis fuerint cibi variet substantis,ut ex pii causa,ab Au iccna ponuntur, carnes
Spisces, vel pulli & sui lia, &c. Nam qad istum ingeruntur modum, Varie corpus pro succorum diuersitate afficiunt,& cococtionem non, ut par est, sortiun- .. tur. Postrem d. n. accedente cibo, ia pri
mi incepta cococtio est, atq; ita partes quidem in coquedo redduntur dissirniale adeo,ut primo loco ingeste, consecte fero sint prius,quam ad extremum sumpte,medium concoctionis se ae attingat, unde sepenumero posterius coquend Tum sequitur corruptio. Id quidem Avicena quoq; innuerς voluit. 3.I. doct. a. cap. 7. in hanc sernae stiam scribenti Ni
hil quidem deterius est, s statuita simu I
94쪽
ae varia ciborum genera coniungantur, atq; iusto longius deinde in comededoips protrahatur: cum . n.postremum a cedit nutrimentum,primum iam aliquomodo confectum est: partes ergo in coquendo non adsimilantnr. Atq; inde sane morborum scaturigo, qui eo repugnantium sibi humorum discordia nascuntur. Iam ipsius quoq varius coquendi modus boni corporis temperaturet non parum officit: ut fi in eadem rcs
ctione multi elixi , frixi, & assi cibi se . pius inuicem modo liquidi, modo soli- di & aridi ministrentur. Atq; hinc est, mquod Horatius lib. 1. Serm. Saty. 2.ubi victum frugalem ac simplieem prodignitate laudastet, hanc saporum condimen, toromd; aceruationem,ut perniciosam, his versibus detestatus sit. Accipe nκc xi Ius tenuis quae quanta s se
Adferat n primis valeaε bene ra variares. Ut noceat homini, eredo nemor iluus escae.
Quae plex Osim tibi sederit,aesim ut assis. Miscuεris elixa ,simul conchsia turdis. Dulcias in hium vertent, stomachoqό νη-
Pario ςrs effigit humo divine Ianiculam
95쪽
P Ακt modo & Pli. lib. I I .e.s 2. hac isaporu aceruationem danauit. Homini,
inquiens, cibus utilissimus, simplex. Aceruatio saporii pestifera, & codimensi is ta pernieiosiora. At qu 1 hic nobis sortas irai n e nobtrudet, quispia plerusq; Ventri Scpule mirifice deditos, qui sese a primo lstatim diluculo ad summam usq; nocte multo varioq; cibo & potu no impleant solii ni, sed etia distendant, adeoq cibu
nibus,cum nihil tii inde mali peri Uiat,
imo vero multi sincomodis dissicultat
busq; assiciantur,si vel minimum ab ista costietudine deflexerint. Huic Galenus quidem respondebit. qui in lib. de cibis boni & mali siicci cap. t L. ita scriptu reliquit. Haec. n.quauis protinus nulla a iuuenum corporibus sensibilem legone inserant, senum in , occulteq; crediente vitio cum iam aetas progressu r pis in linarit,articulos,neruosq; ,& viscera eiis . morbis vexant, qui vel difficulter admodum, vel omnino tolli inon pom
sunt, neq; id quidem temere : nanq; ea pars corporis, quq natura imbetilli Ri-a ma est,a ledente quod liber patitur. Q Iaut vitiosi humores morbiq; gignatur, eruditas assidua in causa maxrme , siue ea ex boni siue ex mali succi oriatur euo bis. Quin Auicen. quoq; 3I ,do 2. 7.
96쪽
ide Cosi mans sic ferme inquit: Ille, cui
mala mutrimenta concoquutur, no gaildeat CN hoc. Noxa. n. etsi ad ips foriasse delitescit ipis th successu sese exerit, &grauissimam cenissimamq; neglectae artis mCdice poenam adfert. Atque hine adeo pauci eorum, qui iussu viuendi modii sectantur, destinatam senectutis meta c5tingunt,sed cindis ex intemperantia aceruaris iuccis, podagra,calculo epra,carcinomate, febribus alijsque id genus malis prius torti,vita cis morte commutant. Praestat igitur, ut diserte a Fu-chsio nostro scribitur, tyantia & parcitate aium corpusq; vegetum ac sanu seruare, quam crapula,crepisq; copotati mbus,& immoderatione infirmum,morbosum, Deoq; & hoibus odiosum reddere ac ne illud quidem siletio praetereundum hoc loco, quod protracta ad unam
fere horam mora, ac iuste comanducationiq& declutionis gratia comestioni interposita,laudabilis modo sed ad tuedam et valetudinem utilissima censeat. Cibus. n.qui exacte delibus manditur extenuatur, & molitur, ac sensim deinde atq; tarde dogimitur, cis impersecta ac modicam Oino aliquam in , ut in-sbo genere estimanda alteratione iore eosequitur queadmodu lib. 3. cap. 7. de natural . faciat. Galeno & Avicen r. I. I. doct. . cap. 2. visiim est.Caeterum imperlecta
97쪽
, secta comaducatio ut concoctioni comtumax est , ita ct horrore quenda & insuauitatem adserens , ciborum appetenisam auertit.Mora vero que inter edendum, multis vltro citroci; sermonibcoIIocu tionibusq ; interpolitis, ad duas vel tres horas protrahitur, admodum noxia est,eamq; nocumenta hactenus enumerata sequuntur.' Vltimus versiis in quibusda Exularibus hoc etiam modo legitur . .
Haec sint signa tibi, subtilis in
NE c male quide.Nasaliua quae subtilis & nulla qualitate infecta,sed Pinde quasi aquosa gustui offertur,tum coctionis, tu absolutae sanitatis et indietaondit,Gal.li. 3.c. 6.de locis affectis teste. D. Melancholicis O vitandis cibis. Caput. VII.
seus,& caro salsa, Et caro ceruina, & leporina, bo uina, caprina,
Atra haae bile nocent, sint i in fismis inimica.
HIC recei sciatur decem ciborsi genera, quae singuinem serosum & Melancholicu es siciunt , ecque insa mis nocent. - Primum
98쪽
Ρ RI M v xi, persic ς de quibus lib. 2. mpQ s. de aliment. facult. deserte ita Galenus scribit.Ipsorum succus, & veluti caro facile corrupitur, prauaq; oino est. Quocirca quod quidem facere solento non sunt post alios cibos mandenta: corrupunturin. in superficie natalia,
sed in Oibus,quae praui quide, siunt sit ei,verum humida sint ae lubrica,& qui subduci facile quaeant, id coiter tenendum , ea ob hoc ipsum ante alios cibos essessi menda. Ita .n. fiet:vt& citius fit ducantur, & alijs cibis viam muniant. Qui si sumpta postrema suerit, una s eum alia quoq; corrumpenti Ato; inde 'sine patet, hoc dictum de hs intellige dum persicis, quae matura post alios cibos ultima eduntur. Presumpta.n.stomacho colarunt, ventrem leniunt, & ciborii appetentiam pstant. Dioscorides et lib. 1 .cap I 3o.idem testatur in eum modum scribens: Persica matura tactomachossi ventri utilia sunt: Acerba aluum cohibent, sed sicca vehementius. Decoctili e siccis alui stomaehiq; fluxiones tastit. Simcon quoq; Sethi de persicis haec rcfert: Persica, inquit, 'uida in tertio ordine refrigerantium humectantiumq; posuerunt,alij in primo, ali; vero in secundo, quod ci certius cst Phlegma g nerant, non sacile concoquuntur, celertiaee in ventriculo conspuntur: propte
99쪽
Tea qui creb ius ad satietatem liis utuntur, in scbres incidunt: isdunt & neruos proprietate quadam. Oportet vero hic
ante cetera cibaria assiimere, & super his meracum bibere. Quae ex his matura sunt, ventre ducunt: ammatura contra sistunt, eoq; escacius sicca.. Folioru s. succus in potu sump'us, lumbricos ven- .
tri perimitti dena perficit, si cii solijs umbilito apponatur. Suscitant quoq; ciborum appetentiam persica, prosunt & infaminato ventriculo , & genitali seminia dijciunt, serosum in sanguinem parat; saepiusq; post ynum vel altero mensem ob putredinem sebxis tum longiores, tu et dissiculter sta ibita gignunt. Illud etiaῶ obstruare oportet, ne sit per haec aqua bibatur. His amplius addit Plin. Val rianus ; persicorum foliis
siccis,& a puluere redactis, plagas cruentorum vulnertim claudi, quam faculta tem Serapion ipsis etiam persicis siccis attribuit. Quanquam aut persica iam dictis viribus praedita sunt, quia in humor inde genitus facile cortum piturdi putreicit, noxia sunt infirmis, & maxime si praepostero ordine ac intempe- flaue sumantur. Infra cap. 41. SECUNDvM, poma siue mala In quibus, authore Simeone Sethi, multa differetia est: quscunq;.n ad stringunt,
frigidum baben;-teri cii succum. Quae
100쪽
acria sunt,frigidum quidem veru tenue illum habent. Medij aut temperamenti sunt dulcia, que ad caliditate magis ver t. Oia certe quada peculiari Iropristate neruis nocent: nocent & ' matur .
non sunt. Dicuntur & lapide seu calcula gignere ijs, qui ad satietatem ipsis vitia
idest animi deliquia, & cordis debili a-tem. Spiritum quoque flatulentum in secunda cococtione generant eoque instri nis nocent,sicuti de pyris mox dicetur. Neq; vero ab his solum fructibus,sed ab Oabus et que sanguinem sero ac ebulliente sicco replent, egrotos abstinere conuenit.Eiusmodi plane sunt recentes, ct qui ante persecta maturitate edulum cum .n. humidius alimetum, ob idq; excrementosius praebeat, non secus in corpore humano feruent & ebulliunt, atq; vinu, quod nuper ex fructibus vel vula expressum est, in dolijs: &hoc quidem ob caliditate ipsis a Sole, cum matur scerent,ingenitam,quina admodum lib. q. 3.devsia partiu Galenus attestatur.
ste,commune est omnibus cibariis, quq sanguinem sero succo implent. Porro S si vero hoc interim spacio, quo manduntur humectent, ob succi in ebuli tionem prompte in ventriculo corrum'runtur,&sanguini putrido gigncdo a E comm