장음표시 사용
81쪽
simis rationibus conuincit. Ex quibus f Leontiarii Fuchsij rationes hac oppo tum subiungcre placuit, ut sanitatis maestudiosis plane costaret, quid in re tam perplexa aut fugere ut sequi debeant. Nemo est,inquit, ille, qui hodie medendi methodu praeseribentiu libros vela limine salutauit , qui nesciat, vulgatum atque tritu hoc illius esse decretum , ut
minil no pradio coena minor sit. Quantum vero abberrent,facile deprehedet- qui re altius expedet. Coenam. n.in Om,nibus , demptiis, qui morbis nocturni s. & catharrhis seu destillationibus assii
. guutur, trandio pleniorem esse conum nit. Qui.n. iam nominatis eorripi utur, morbis horum coena oino modica sit te nuis,sicca, ac priaeter aliorum more nc ctemq; exqueniens oportet,Vt ingrueritibus scilicet morbis, natura ab omniabus alijs muniis libera, unius morbi cm coctioni opera nauare queat. Sut & qui
consuerunt minus in coena ciborsi assumere,u in prandio,horum certe cossi ludo no temere et immutada erit. Qu enim ex longo tve constreta sunt, ut aieHippocrates. a. horisin .so. & si dctoriora sint, insuetis minus molestarc λ-lent. Cur aut in alijs omnibus plenior coena salubrior sit, mulia in causa sunt.
Primiam aut omnium noctis mox accedens frigiditas , quae extrinsecus ei cumstana
82쪽
eum stans calorem natiuum in profui dii secedere, & hoc nomine sortiorem fieri cogit,ita ut necessario ciboru, tum melior fiat cococtio. Et certe id e potest noctis frigiditas, quod alias anni lepus hybemu,aut regio frigida pol. Horum enim mimquodq; calore natiuii ada pere potis est Testis Hippocrates, qui lib. s. epidem.Tom. 6.apho. 6.sic inquit
Perseisidior in ipe & regione frigidis,
per calidior erit. In. Iaph. I s. quoque ventres hyeme & vere natura calidissumos esse asserit. Deinceps est S.mnur, iqui coena subsequitur: hic. n.nimirum in modum concoctione adiuuat . Sanguis enim in somno ad interiora magis retigit, ut testatur.Hippocrates. 6. epidem. m. s .apho. 29. Cu Itaque sanguis, cuq; eo calor nativus per somnu ad interi
r secedat, quid mirum si calor aucto
fortiore iliciborum coctionem efficias Hinc rectissime Hippocrat. libr. 6. epiade.TOm. s .apho. i o. dixit: L bor articia I s& carnibus, cibus verb ac somnus viasceribus prodest. Somnu quoq; Optim*eibsi eocoquere testatur Galenus lib. r. . de Sympto. causis c. 8. ita scribens: Itaq; toto hoc tPe,quo quis dormit,animalist facultas quiescere, naruralit verδ valli dius agere videtur. Cuius rei coniectura in ex eo facies,tum φ ipsa,si γ lab τλuerit, post sonanum inbustior euadit,
83쪽
idque maxime,cum a modico cibo somnum admittimus, tu et Q per somna cibus optime concoquitur, non solum inventriculo, verum etia per uniuersi eo
noris habitu. Cui subscribit quoq; Paulu Aesmeta lib. I .c.97. dicens: Somnus
est animalisi sacultato quies,ab utili h
more cerebrsi madefaciente proueni Cs, hune qui rite capessit,multa consequiatur commoda. ObOs.n.conficit, hum
res digerit. Quod aut hac ratione plenior coena es e debeat,testatur Galenus 'el q iisquis tande eius libri autor suit, in lib. de dissolutione continui, in hanc sententia scribens' Antiqui coena prandio prs ferebant, precipientes plus ciborii in cana sumendii est ob caloris ci ca interiora aggreῆatione noctis frigiditate, & per somnu factam : calor namq;
in somno ad interiora corporis reuocatur,eademq; calefacit, perinde ut in via gilia contrarium plane accidit. Id quod Hippocrates et epidem. 6.Tom. .aptio. 1 2. 1j, verbis indicauit. Plane vigilas calidior circa exteriorairigidior vero circa interiora: dormiens contra. Sed hic reclamabunt quidam, plenioremq; cmnam ideo damnabunt, quod pleno ventre ingrata si quies, atque adeo somnus minus conuenies. His ita res fisum volo. Nemo issi ta sine sensti communi,qui nesciat Inter coena ,&somnum aliquid tempo-
84쪽
teporis rateruenire deber neq; Quem admodum in brutis , millam aliam nisi voranda ac mox dormiendi vicissa iudineni cud, quu otiantu Medicor u consensu consultum sit, quo aut hora aut, ampliu antersit. Neq; et est, ut pleniorem
coena 'lura ea esse putet, tua multa inperuntur tanta voracitate, ut vix spirareticea , &Pcriculia sit, ne vel crepent,qui ita Lele replet,sed frugale potius: talemtiam qua, plus, e in prandio absumiturcitioru . Quod si in hic peccatu fuerit, melius certe in coena il in phadio fertur, quod somnus pol coena non diu subsi ques,facilius delictu et vigilia,quς prandium concomitatur,corrigat. In minoenim,ut diximus,calor interiora petit, α quae illic sunt,cibis concoquendis solis vacat. Interdiu vero ad exteriora
protrahit,neq; ijs. quae intus sunt, pro-lpicere potest,adeo ut verissimc dixerit
Hippocrates. a. victus acutorum. s9. Vigilia vehi; mes crudditate incoctioneqrciborti tum portionis ossicit. Porro cur cinna prandio pleniore esse oporteat,&haec ratio, qJ rara admodii existat compori, facultas, q paulo liberalius pra uium sipacio vel quinque vel sex hora-ru, quod fere inter prandiu & coena imreli, conficere possit. Quantu aut incommodi adfert, si quis nondum planec nςocto eo , quod prius ingestum sui
85쪽
aliud ingerit ρ morbu nimiru facit ' Vtaenun cibus praeter natura plus ingestus est ut ait Hippocrates lib. 2.aph 17. hic morbum iacit. Et si denuo obiecerit, utrunque somnum a coena differamus,mqn fieri non possit, quinad somnum conuersis,ltot mater ea tum ad interiora tendat, caput inpleatur, hu te Gai nus quidem respondobit, qui lib. .aph. 67. ita scribit. Et quide sicuti a cibo ad Pinn1 eonuersis impletur caput, fietaplethorieis dispositionibus somni ipsit mreplentes aggravant cerebru. Et somna videlicet semper noeerent,quatenus ad profundum & viscera materia confluit, nisi coctionis ratione plus afferrent vialitatis, si sit danum, quod.eX motu ad interiora consequitur. Et haec ad vulctarem multisque communem errorem explodendum sufficiant ἀκ ne dispositione, cute cibi swn Aramb
edendi irem. atque cibortam mis. 1ione. cap. 30
chum ni no tieris c seia Purgatum, Vacuumssi cibo, Plenas imp seris ante.
Ex desiderio id po teris cogn osce
86쪽
Haec sitiat signa tibi , shbtilis in
Ille traduntur precepta quaedam ante cibi sumptionem seruanda. 'PRIM v M, ne sumatur cibus,cu venistriculus quibusdam humoribus vitiosis adhuc plenus extiteret. Corrumpitur.n. simul alimentu,quod instiper inseritur, una cu prauis humoribus, qui prius sunt in corpore, ita ut ipsorum quide quar titas augeatur, qualitas vero seruetur. Eos igitur,ut lib. 6.c.9.de Sanitate tuenda.Galenus autor est,nomitione, in iis, qui suapte natura facile vomere possur, expellere prius T cibus ingeratur,oportet. Impura namque corpora & vitiori
h moribus reserta, vacuatione potius, quλ ,quae per cibos fit,resectione egere effatur cum primis Hippocra. apho. 8. dc 1 o.lib. 2. S ibide Galenus in commen. Ventriculu vero vitiosis humoriabus esse plenu, e nidoribus & ructibus deprehedi pol queadni odii copiose ad
ad quo sane Lectore nunc ablegamus. SECUNDvM , ne priore cibo no dum concocto, necdu in alvu demisso, aliussumatur qui. n.eo modo supereditur natura a prius ingesti cococtione detiirbat, quo fit, ut quic tu i 4 eius cons si ni ex vςtru a venis meseraicis inli
87쪽
par deducitur, reliqua stat1m oia et iu- cococta secum in corruptione trahat, adeoq; tuin vasa ipsa,tum totu corporis habitu cruditatibus, & vitiosoru humorun ultitudiae repleat, ac ob id ipsummo i bis non raro tentet.Proinde rectis. simu Gale. lib. I. c. 6. mcth. mede. pr a crupit, Vt vacuus purusq; ventriculus secundum cibu excipiat. Quin etia Avicena. 3. I . doct. a. c. 7. idcm prsscribens, ita fere inquit: Nemo sanitatis suae studiosius aliquid comedat,nisi ad hoc certo prius
in late desiderio,& ventriculo una cum
reliquis superioribus intestinis 1 pra
sumpto cibo vacuatis. Priore enim cibo nondum concocto, alium insuper ingerere, corpori perniciosum est. Potret exru, tu nulla alimenti prioris qualitatem reserente vetriculi tumore i a sitbmissis, recrementorum deiectione, & urinarum coloratione, licebit coiicere, num prior cibus ad unguem confestus , ac in aluum de missiis ut,queadmodum' Gai lib. I. c. 6.metho. medςn.& post eu Paulu, lib. I .c. 97.lucule ter & perspicue docuerunt. Urina. n. quq aquae specie pra fert, cruda adhuc in venis succum esse
indicat eu,qui a ventre sum ij titur. Quevero fulua biliosique est.iamdudu concoctum esse hinoi succum portendit. QuS modice pallet, peractet, modo secundaeaqucoctionis ush unu 'quemadmodum
88쪽
eleganter Galenus lib. a. de sanita. tuenda. c.'. Cornelius Celsiis lib. 1 .c. Σ.& Plinius lib. 8. c. 6. docuerunt. Imperfectae aut, concoctionis, ut testis es . sectio. amo.cOm. I .Galenus acidus ructus ceritia indiciu est.Signa ct, sibus certo comprehendi possit, utru a Mitiosis illis humoribus , ac prius ingesto cibci Vacvus sit venter, nec ne, & nic stabiunguntur. D R I M v xi, desiderium certum , hoc est , vehementior & vera noui alimenti appetenti siue fames. Nam de Medicorum fere olum sententia duplex fames est,una.quidem Vera & naturalis, altera vCro medosia . Veram describit Galenus
aptior. lib. 2. comment. I 6. sic inquiens:
Famescere illos dicimus, qui ob ciboruinopiam ad extrema esuritionem perueniunt. Idem lib. I . cap. .de causis sympto. diserte admodum & copiose haruappetentiarum rationem & diuersitate describit, quem locum, urpo te scitu diagnissimum, hic'integrum subieceie placiait. Nam qui, inquit,cu tetenus Vnum. quodq; animal in ambiente aerem digeri tur,accid it, ut nacbra,q siub ea sunt, prima vacuentur : quorum ingenita vis ex proximis sibi alimentum trahit,id,s quod vacuatur reficiens: deinde rursus
illa,cx ijs, que sibi sunt proxima : sicut que tertio loco sunt posita,ab ijs, qu sibi. Atque ita semper per continuum, ve luti
89쪽
Iuti in choro quopia translatione cel rime facta,ad venas, que ad ventriculupertinent, vacuatio peruenit. Hqc verb& solent pariter, ct nati sunt ex fenir culo nutrimentum trahere, perinde vestirpium radices , quae in terra sunt domisset ab ea. Cu. n. hoc opus uniuersum naturale sit, no animale,similiter in stirpibus & animalibus perficitur. At in stirpibus quidem terra perpetuo paratum, largumque alimentum rigantis ritu subministrat: quamdiu coelitus t pum status pro natura se habet. Quando si ex terrasqualoris excelsu siccatus est humor, stirpes nutrimenti penuria marcesciit. Animalibus aut, utpote terrae non affixis, pretier utiq; pauca quedam, natura venis . trem pronutrimenti veluti penu fabricauit,quemadmodum stirpibus terra. De
dii aut animalibus & penurit sensum: quo Lad cibum potionemq; proritata,
in tPe expleantur. Vocaturq; eiusmodi implendi desiderium appetentia. Fit adtex penurie sensu: cum,scvenet ex ipso ventriculo,ueluti emulgetes uigenteso; aliquid trahunt. Non ferens aut eum sci. ctum vetriculus, sed veluti diuulsus, o . fensae eius medelam cibili coparat. Quippe venae hoc pacto ad obiectos cibos couertuntur: atq; ex ijs nutrimentum trat hunt: nequaquam ex ventriculo, Fitq;
90쪽
od cibos se conuertant,& ventricuIus in ijs,quatum prius per venas est exhaustu, in seipsum trahat Ac sectus quide psius sensus,fames est. Ηγ Galenus. Cit igiturvcntriculus non appetit, signa est,membra nondum refellione indigere, sed talix adhue alimentorum in promptu h habere. Quod certe de ipsim Galenua libG .cap. 1 3. de faculi. natura lib.innuere voluit,inquiens: Ventetr sonelius p
ratiusq; nutrimentium habet, externa
non postulat. Cibi igitur exhibitio dhutius adhuc distercda est: nam quicquid
tumingeritur, grauat naturam, non iuuat. Porro mendosa fames,est cibi appetentia corpore no indigente. Quae si iadem,ut ide Galenus lib.i .cap. 7. de causis sympi. docet, tum maxime scri solae cum acidus quispiam vitiosus succus ventriculum inordet. vitiosus nanq; succuti
qui frigidus est , similem suctui morsum
infert. Appetentiam vero proritat naturali, affectus similitudine. Alimetia , non potus desiderium exeitat propter se gus. At vitioso succo,qui salsius& biliosus sit ventrem mordente portio magis quam cibus expetitur. Preterquam enim quod calefiat,sicceturq;,ab co Ventriculus, quae utiq; sitis causa finx,etiam liquari fili dique tum in eo,tum venis sue eos contingit Fundorum aut succorum symptoma ,- quibus continentur iv -