Breue directorium ad confessarii et confitentis munus recte obeundum. M. Ioan. Polanco theologo Societatis Iesu authore

151쪽

est restituere. Si omnibus no a potest, prius certa quam incerta restituatur: nisi incertum huiusmodi esset, ut certum sit, quodntiquam fuit certorum creditorum , ut calix : huiusmodi enim sine iniuria' creditorum paupe- ribus dari possunt. Inter bona certa,prius restituendassent, qua: in propria specie extant,& sunt alterius: ut deposita &etia empta non soluta. Post huiusmodi restitutionem, seruanda sunt sta tuta,& quod disponit ius ciuile si non sit contra naturale γα si variet sunt opiniones ecurior est

eligenda.

Usurarius si non habet tot bona,Vt possit satisfacere,aliis debitis licite contractis & usuris, prius debet satisfacere debitis liscite contractis: si tamen adlint

rima vi non

152쪽

rariae, ut pignora ea enim debet reddi dominis, reddentibus pecuniam altera, si ex huiusmodico tractibus licitis non fiat pauperior ad soluendas priores usu

ras, ut in .promissione dotis ac cideret, pauperior enim reddo

retur, e c.

Si bona incerta sunt, secundum consilium confessarij possunt restitui,qui sive ferit in magna miseria debitorem, poterit dispesare ut sibi retineat,Vt pati' per Christi, si tamen hoc expedire iudicabit.' Sr enim crederetur liberior futurus propter hoc ad surtum, noni expediret cum eo hac uti misericordia. occulta caute restitui oportet ne laedatur fama,sed publicaevsurae publice sim trestituendae, magis enim recuperatur fama ppr

153쪽

DE R EST ITV per restitutionem.

Si quis alium, vel seipsum via iuris diffamauit iust non debet restituere: si iniuste, ac falsb,restituat dicendo se falsum dixisse, vel tacui Te verum: si iniuste ednon falso ut qui reuelauit peccatum verum dice lose iniuste disi amasse aliquem, Sc male fecisse talia dicendo.Sed caueat ne

mentiatur,' attendat, quo mo-

do dicat ne forte dum restituit,

magis infamet: tuni enim non debet restituere, nec quando sequitur maioris mali periculum, quam si bonum famae consecu- iurum.Sj fama non potest restitui,alter debet recompensari, &satisfieri de damno secuto , ex infamatione ad boni hominis arbitrium , eodem modo de libellis distamatoriis N ibi dobet fieri restitutio, ubi facta est infamatio

154쪽

- tio publicae, vel secreto. Aduertendum est etiam, q o l quando infamatoria verba dictita sunt,illi qui poterat prodessie, vel secui dum ordinc iuris, vel correptio nis fraterna:, vel qu ado talia non sunt vere diffamatori a , ut sunt venialia, vel pollunt in utraque partem interpretari,vel non aia firmative, se a dubitatiue dicta sunt,aut cum se audiuis tantum i quis dixit,vel qu alia via publia cata sUnt, DO Oportet restitutionem famae facere. Haec de resti tutione ex bonis amoribus collecta sussiciantriam decensuris ecclesiasticis quae danas Ubii- scientiar. DE EX COMMVNI GATIO N

155쪽

R i V s de quibusdam

agetur, quae facissit ad comitionem ex communicatiois. Deinde de peccatis excomunicatorum. Demum de casibus excommu- inicationis, ad singulos descen- dendo.

RTI CV L. I. se communicatio duplex est:

in in or,& mal or. M i no r, ex- clusio est a participatione sacra- lm en torum ab electione pas- . siua , quia inhabilem facit ad quod cuicinire beneficium Ecclesiasticoni,&c. Excommunicatio maior, separatio est a communione Ecclesiae quo ad fructum, id est, sacramenta, suffragia g neralia, & participationem spia

Aduer

156쪽

Aduertendu est tamen, quod nisi consimi mala sit actio , propter quam quis excomunicatur

licet si incepta & nisi sit agens ille ipse qui elicit actione quam

uis imperet non est excommunicatula nisi etiam excommunicarentur dantes consilium, fauorem ,&c. S thanc nisi conse- qiuatur talis effectus , non sublacent excommunicationi. Praeterca, cum excomunicatio non

feratur, nisi propter peccatum mortale, qui ea est con scientia, vi merito sibi persuadeat, quod

non peccauit mortaliter, nunquam incurret excommunicationem a iure, quia sentctia iuris non est iniusta. Effectus excommunicationis , maioris ut paulo distinctus explicentur,

sunt.

157쪽

cipatione diuinorii: qualia sunt sacramenta, &interesse ossiciis Diuinis, si publice sint cxcom

municati. Non tamen excludun

tur ab ingressu Ecclesiae, nec si audiendo verbo Dei. Secundo , Pti uantur,pa rtici patione bonorum operum Ecclesia , &orationum. Tertio, Excluduntur a Regno Coelorum, si iusta est excommunicatio, vel etiam si iniusta,&

male contemnitar.

Q into, Excluduntur ab actu ordinis cuiuscunque : unde qui exequitur,fit irregularis. Quinto, Excluduntur a beneficiis Ecclesiasticis, quae nec ac quirere , nec aliis conferre postantiit, nec de habitis, fructus Per cipere , quadia sunt in mora PC- tenda; absolutionis: &quia rima integetu, omnibus bene

158쪽

beneficiis posset privari. Setto , Excluduntur ab in gregia Religionis, nisi prius ab-

soluantur.

cxtenditur , etiam ad dignis: tem laicam , ut Imperium, &Octauo, Excluduntur ab executione officiorum, & usu iurisia. dictionis. Nono, Etiam a spirituali potestate excluduntur, ut non pos sint ordinari, nec ordinare, nisi sucreti & tolerati sint. ' l . Decimo, Ab omni actu legitimo , Ut procurare , instrumenta facere de ab aliis actibus, in qui- . . . bus homines communicant, ut cohabitare, .c. Vndecimo, A sepultura in loco sacro, c.

159쪽

Excommunicatio , ab homine lata, licet iniusta, timeda est,& quaereda absolutio dutii non sit nulla dc qui contemneret, mortali tetr peccaret. Si autem inulla est, dc non seruando illam inon sequitur scandalum, nec ilia menda est, nec seruanda , debet autem casus constare ex quo sententia sit nulla, ut non timeatur: videlicet quod lata sit a non habente authoritatem,&c. In excommunicatione a iure, vel ab homine, non est lata sententia,sed comminatio,cum diacitur, Sub poena excommunication ,&c. Cognoscitur quod sit ilata si fit per verbum praeteriti l

temporis, ut cum dicitur sit excommuniciatus. Aliqua etiam ver- b praeteritis aequivalent, ut d C- claratoria, cum dicitur, decerni muci e communicationi subia-

160쪽

cere, & est lata sententia. Quod si verba sunt dispositiva,& sonti

in futurum ut excomunicentur,

non est lata, nisi addatur, 'O. facto , vel quid, unde apparcat, quod sententia sit lata. RTI C V LV S.II. De peccatis excommunicatorum. communicatus misi non excommunicatione mortaliter peccat, si se immisceat

participationi sacramentorum active, vel passue. Excommunicatus maiori e communicatione,peccat primo& mortaliter,immiscendose sacramentis,& diuinis officiis. Secun ,peccat,sed non mor taliter, si communicat cum aliis

in actibus ecclesiasticis: de qui- supra, cum de effectibus di

ceretur.