장음표시 사용
471쪽
versu legendum putavit P. tre ROLindino natur pro onsuli primo. Itaque R landini I sinat uti filium ibi Ie astroville existimavit, ira eo sepulcro iacentem . Atque ita duplici se errore haud serendo implicuit. O) Sed in eo versu nihil mutandum fuerat, si quid ego video. Dicitur ibi Rolandinus honoris caula potarprinitis praeconisi Gerus , sive GIllegit. &, uti dicunt, universitatis tabellio. num , qui illum condiderunt in tam nobili tumulo, ut proximo versu indicatur: S pater quidem recte dicitur, tum ob artem Notariam tam insignirer ab eo aue a m , Persit tam . tum vero maxime ob Collegium , sive tabellionum ti ii versitatem anno MCCLXXXIII. in meliorem formam ab eo redactam , cui certas leges a Populo Bononiensi probatas proposuit, aedibusque extruendis prae-m lse dicitur, in quibus suos conventus haberent. b) Praeon I autem dicinbitur eius Collegii in civitate nostra splendidissimi moderator. & princeps. cuius magna olim auctoritas fiuit: nunc correctorem appellant. cc) Neque h mc tantummodo sepulcri honorem Rotan lino detulit Collegium Notariorum; sed cum anno MCDLXXXVI. nobile Sacellum S. Cruci dicatum in primaria Sancti Petronii AEde con si rueret, marmoreo sepi mei to, quod in fronte illius posuit, hinc Rolandini, inde ejus discipuli S interpretis Petri de Unciola ima.
gines, ex antiquis, ut videntur, exemplaribus ductas, una cum aliis anaglyphis, sculpi cu avit: cuJus operis affabre. & singulari artificio elaborati 1pe-VII. Uxorem duxerat Rolandinus . quantum coniicere possumus. in ipso iuventutis fore . sed non admodum felici omine ; neque enim ex illa prolem tulit . quod infirma valetudine uteretur. d) Aliam quoque duxit anno
MCCLXVIII. . O cum esset iam provecta aetate; sed ne ex hac quidem liberos
fuscepit. Filiam tamen habuit ex alio complexu, cui ut donare inter vivos
pollet, Populus Bononiensis indulsit. O Eamdem postea , ut haeredem iure instituere posset, natalibus restituendam curavit per Bartholomaeum Venerosum Cc mitem Pilatinum in Lingobardia , Bertholotti nomine notissimum . qui hoc privilegium a Friclerico II. . quemadmodum ti ejus Maiores ab aliis Imperat ribus, obtinuerat. Ne quis autem de Bertholotti comitis auctoritate dubitaret. R blandi nos Collegium Dociorum Advocatorum & Iudicum Bononiensium ea de re consuluit; qui id jure fallum censuerunt. Damus in Appendice hanc sententiam, live consilium Collegii Iurisperitorum Bononiensium, quod latum est anno MCCLXXXVI.; cui adiecimus Friclerici I L. aliorumque Imperatorum di. plomata pro Bel hol Otto comite, ejusque Maioribus . ,
472쪽
VIII. Rolandinum magnopere laudant, praetor scriptores Bononienses, Di plovat accius , Panci rotus, aliique sere, qui de Maris legum professoribus scripserunt. Sed Casini iri Oudini insgne erratum est, qui hunc confundit cum Rota 1idino Patavino II illoriarum scriptore. ab Guillelmus Durantis tanti hunc hominem adhuc viventem fecit . ut non solum imitari illum studuerit. sed multa ex eo excerps Urit, aut potius totam fere Mus Summam artis Notariae in
suum Speculum Iuris intulerit. UROLANDINI PASSA G ERII SCRIPTA.
SCripsit RoIandinus, ut saepe dictum est. Summam artis Notariae, qua sbi de
vinxit morta Ies omnes. In ea enim accurate perlcripsi quacumque a Pu blicis scribis servanda sunt in stipulandis pro varietate negotiorum in liria mentis, & singulorum instrumentorum formulas ad iuris apices digestas proposuit ; qua re publicarum tabularum firmitati contra se libartim inscitiam egregie prospexit. Oiditur opus his verbis: Antiquis t. mporibus rsuntque illius tres veluti partes. prima de contractibus & pactis, altera de ultimis voluntatibus . tertia de iudiciis. Ac sane celeberrima olim fuit haec Summa non minus quam Agonis Summa in legibus. & Card. Ollientis' in decretis; ac vulgo RODndina , sive Orondina cicebatur. c) saepius typis edita est i sed laudatur in primis ea editio . quam curavit Gera idus Ma Ierius Caiolo V. Imperatori a consiliis. Is enim Iibrum mendis plurimis deformatum optime restituit, & commentariis etiam illustravit. Sed multo ante Mulertum amplis commentariis Summam Rotandini in si iuxere Petrus de Unciola, & Petrus Boaterius Notariae Prosessores, de quibus suo loco agremus. Fatetur autem Rotandinus. se non potuisse tantum opus suscipere , niti postquam diu versatus est et in ea facultate, seque tandem id operis aggressum esse vicium suorum fratrum . hoc est, tabellionum ossiciis. d)qui ab eo exoptabant scripto traditam eam ficultatem . in qua judbabatur excellere. Scribebat autem medio circiter saeculo X II. . ut ex variis instrumentorum mimulis apparet. Ac Petrus Boaterius. Rolandini inter. Pres, cum in suis commentariis quareret, quo anno Rotandini Summa prodierit. annum M CLVI. designavit. Sed quoniam post emissam In publicum Summam artis Notariae, aliqua deesse comperiit, quae ad contra eluum , ει pactorum theoliam cognoscendam pertinerent, Propterea tractatum addidit, quem Notularum , adnotationum scilicet. inscripsit, quem ad calcem Summae in libris editis, manu exaratis habemus. Osed ne ita quidem satis perfectam & absolutam existimavit Rolandinus artem Notariam. Itaque, ut novam lucem adderet iis, quae in ea arte tradiderat. in suam ipsam Summam commentaria aggressus est scribere. cgb quaera nomine notissima sunt, & edita sunt cum Summa ipsa. Verum ea non perduxit ultra caput V., quod est de Loeato Consilio. Quare Petrus de
άὶ Casmir. Ovita. de Serιpt. Melis. To. II. bi Habuimus tandem duos Rotandi nos,
scilicet, Rolaiidinum de Romanciis , di R lanis dinum passagetium . Primus ruit legiam dinchor . . . . Secundus secit Summam attis artae , quam quasi totam interuit hic auctor&e. Io. A, Iri in addit. ad Deeulum Iuri ru
c) Ut Ortandus pro RoIandus, Otiam dina pro RoIa uina in Ie ν move vulti in Iudι. d) Vid. Rolandini Summam in pro . ei Iste Rolanditius storuit anno M ULULBononiae , pr Cut micipatur ex rinctis per Pettum de Boateriis in dicta Icctura in sexta Rubr. Quando fuit inventus . Dipis taeeius in
Rinus. Pa e . sin Rolaiulinus videris, quia posuerat tam tum practice de contracti s 6c pactis in pri--s septem capitulis, ideo ipse voluit compilare hunc tractat uiri ad emendationcm sui erroris, ponendo de contractis de pacti, illeoliisee: nam de aliis duabus partibus, setheet ultima tu in voluntatum, dc iudiciorum, ipse posuerat tam Practice , quam the rice . in procum. eo menta . as reaelatum μι utarum , post Ro- Iaadini Summam fg Primo textum conscripsi , deinde post multorum annorum curriculum praesentem ad didi apparatum. ROIaad. Pro . Aur rae.
473쪽
Unc Iola ex eo Ioco. ubi Rolandinus desierat, summam Rotandi nam interis pretari coepit. & suam hanc lucubrationem Aurora nomine nuncupavit, quae item cum Summa Rolandini edita et L. Incipit Rolandini
Aurora his verbas e Solit aromatum esse natura , ut longe magis e trita redo aut
Scripsit praeterea Itolandinus I larem Testimentorum , hunc enim titulum habet liber ab eo editus, ct quatuor in partes distributus, quarum prima est de Testamentis , S ultimis voluntatibus, de Codicillis altera, tertia de Do. nationibus causa mortis, quarta denique de Successionibus ab intestato . Atque hunc Florem decerpsiisse se scribit ex pratis excellentissimorum philosophorum juris Romani. Agonis. Λcculsi, fit Odosredi. ab quorum doctrina se egregie eruditum ostendit. Rolandino auctores. & suasores ad istud opus agi rediendum suere aliquot gravissimi patres Disi Ordinis Praediolorum, b ut Rotanninus ipse in prooemio fatetur. Nec sane miror. Fratres Praedicatores optalse, ut Rolandinus de re testamentaria scriberet. in qua aequum erat ipsos quoque non leviter erudiri, qui , ψb magnam prudeptiae. ac probitatis opinionem, saepissime testamentorum curatores in civitate nostra eligi solebant. non solum a vili plebecula. sed a magnatibus plerisque, & spectatissimis civibus. Eclitus est Flos Testamentorum Rotan.' dini inter Trastatus Universi Iuris . in partes discerptus, quasi tot essent tractatus diversi. Atque his etiam multa adiecit Gerardus Mulerius, cujus cura prodierunt. In codice mis bibliothecae S.' Crucis in Ierusalem ad calcem huius operis haec leguntur: Explieit Flos magi ri Rolandies . Deo
Gloria laus honor tibi si rex Christo Redemptor .
In a tum rietas nam tua elausit opus.
Anno Domini M. CC. LAXXX. V Indie. VIILIV.
ARtem Notariam Bononiae docuerunt anno MCCLXXXIV. Nicolinus de Fraxineta Papiensis. & Montes Auximanus . de quibus supra dictum est . Crediderim in schola Rolandini eruditos: sed cum docendi munus arripere voluissent. obstitit Rolandinus ipse ; a quo vix tandem impetrarunt, ut an num unum docere possent. R
Post Bolandinum inter Notariae professores maxime laudatus est Petrus de Ungota , sive de Unciola, qui locus est agri Bononiensis se unde originem duxit. Patrem habuit Ioannem Laurentii filium de Unciola Notarium. Inter Notarios adlectus est Petrus anno MCCLXXV. . cc) nec ante annum MCCCI. Notariae doctorem creatum suisse constat ex monumentis nostris. db Anno MCCCXII. testamentum condidit, in quo, cum liberis careret, haeredes scripsi Michaelem. Blasium fratres suos. eb Fallitur igitur Ghirard accius, qui
474쪽
Pκ op EssOREs. Petrum obiisse narrat anno MCCXCVII. . & nobili sepulcro conditum apud Fratres Minores, quod Tabellionum universitas extruendum curavit. ab Nunc aliud hujus viri monumentum non superest , praeter effgiem marmori insculptam , quam in AEde S. Petronii, ex adverso imagini Bolandini Passagerii extate diximus, prout apposita hic tabula ostendit.
Rolandini, quousque eam perduxit auctor, supplevit pluribus in locis Petrus de Unciola: deinde &Auroram novissimam scripsit, quae sunt additamenta ad Auroram ipsam . idest glossie, adnotationes ad summam Rotandini, quae incipiunt ad medium fere capitulum de Locato . Conducto, in quo desiit Rolandinus. Sed ne hic quidem in omnes Partes Summae Rolandinae adnotationes scripsit . nec Aurora novissima ad omnes particulas eius Summae extenditur. Quare Bartholomaeus orarius Patavinus in editione Summae Rotandi irae, quam curavit anno MDXlI., scholia adjecit ad ea loca. quae Rolandinus ipse,& Petrus de Unciola intacta reliquerant. Habet Aurora novissima hunc titulum : Au ora nomissfima Dni Petri de Uneola etsis Bonon. δερer continuatione quinti eapituli Summa Dni Resandini. Omnis autem hic apparatus glossarum ex Aurora Bolandini , & Aurora nomissima Petri de Unciola, quandoque dictus est Meridiana . quod non dubiam lucem afferret. ut iaaurora esse solet, sed ut in meridie clarissimam. Me Diana, sive totus comis mentarius. hoc initium habet: In medio Eeeloiae apertiit os suum me. Commentaria etiam edidit in trae atum Notularum Rotandini Passa gerit. Ea vidi in codice Vaticano cum hoc titulo: Lectura Petri de Unciola furertractatu Notularum. Incipiunt et Tabellionatus scientia. Circa finem, ubi agit de annis ad instrumenta publica apponendis. sormulas non semel
Proponit, quae habent annum MCCXCUIl. b scripsisse etiam videtur seorsim in eam Summae Rolandinae partem , quae est de Iudiciis. Incipit: Heu Deus ab initio hominem. cc
b) Cos. Urbitio. Patie. x a. posuit, & super Iudiciis. Ineipiti Fe It Deus e Petrias de Ungola Bonon. doctor me- ab instis bomium ori Distor tac. in Petru demorandus, qui pulchrum commentum su- - a.
476쪽
Uiusmodi initia suerint Scholae Medicae BononIensis, quae multos edidit clarissimos prose res. & nunc etiam maxime s ret, nullis certis monumentis assequi licet. Quamquam autem non assentior Montalbano . aliisque . qui cum eo eκistimant.
Collegium Medicorum jam inde ab anno MCLVI. suisse institutum. & conditas leges & statuta Collegii ali.
quam tamen Medicinae scholam iam tum Bononiae suisse, nubius dubito . Ut enim nunquam deesse potuerunt in civitate copiosa & floremti qui Medicinam facerent, ita & aliquam eius facultatis sive publieam . sve privatam inititutionem & scholam filisse oportet. Quoniam aurem Philosophiae itudia multo citius celebrari apud nos coeperunt. quam multi vulgo existimant; novimus enim saeculo XII. . & quidem non admodum sertasse adulto. non defuisse, cui ex ipsis scholis Parisiensibus ad nostras venerint. & novam tradendae Philosophiae rationem a nostris cloetoribus didicerint; cha vix credi. hile est, ob summam Philosophiae. & Medicinae conjunctionem. &, ut ita di. eam . assinitatem, nullam Medicinae scholam Bononiae per illud tempus fuisse, cum ibi philosophica schola tam illustris haberetur. II. Initio autem iaculi XIII. multos fuisse . qui Medicinam Bononiae dicuerint, Pro certo habeo. Vetuit Honorius III. datis literis ad Episcopum B noniensem. ne Ecclesiastici viri ad audiendas in scholis Leges, & Medicinam accederent. Verebatur nimirum, ne ob eam causam Theologia desereretur. c Sed id argumento est, magnum iam tum concursum factum fuisse ad disten in scholis nostris Medicinam. Paulo ante illud tempus audiri apud nos Coepe. xant Medicinae magistri, eum antea omnes, qui eam facultatem profitebantur, non aliter, quam Medici, vulgo dicerentur. Primus, quem Magistri appellationem inter Medicos usurpasse reperiam , est Iacobus Britonoriensis, qui vixit Bononiae exeunte saeculo XII. . & decessit anno MCCXIII. Λtque ita videntur
Q o Iodiar in Seripi. Bonon. pag. 3 1s. b) Cum primum iacilescens admodum
Budiorum causa migrassem in Gallias . . . . contuli me ad Peripateticum Palatiniam . . . Deinde post discessum eius adhaeli Mag. ΑΙ-berico, qui inter eeteros opinatis 'imus Di Iectieus etiitebat. Si e serme tota biennio comversatus in Monte , artis huius praeceptoribus usus sum Alberico, & Mae. Res rio Melidinnenti . . . Pol ea unus eorum profectus Bo-
notitam dedidicit quod loeuerat , siquidem dcreversus dedociat. Αα melIus , iudicent, qui
c) c. super Decula. meretri. ne Cleri es vel Ilo ebi. Contra religiosas personas de elaustris exeuntes ad audiendum imges , vel physicam , Alexander praedecetatinos ter olim Hatuit &e.
477쪽
initio discreti , qui Medicinam docerent, a cetera medicantium turba, ut illi Magistri dicerentur, reliqui non item. III. sed ante medium saeculum XIII. auctus videtur honor scholae Medicae Bononiensis, & concursus ad eam factus, non solum ex universa Italia , sed ex remotissimis etiam regionibus. Aliquid autem innovatum per illud tempus infacultate Medica. inde . ni fallor, licet conjicere, quod discretio quaedam inter ejus professores faeta videtur. Cum enim antea omnes, qui Medicinam profite. bantur, non aliter, quam Medici, vel, qui praecipuus erat honos, Magis i appellarentur; ante medium XIII. saeculum nobiliores quosdam Medicos reperio. qui vulgata illa & communi appellatione non comenti, Medita Physici . aut 'haeseae , seu Pholaalis scientia profestares dici amarunt. Atque hi quidem in iistio non admodum multi fuisse videntur, prae ingenti numero Medicorum, qui Bononiae qua cives, qua advenae degebant. Hos autem ita dictos existimo, quod non levi tantum institutione Medicam artem didicissent. sed accuratius in Philosophia eruditi, & in antiquorum libris versati, arcana Medicinae subii.
lius penetrare crederentur, eamque Medicinae partem, quae manu exercetur,
tanquam ignobilem. & Medicis Philosophis indignam, praeterirent. Hinc alios in monumentis civitatis nostrae Medicos Physicos . alios Medicos Chirurgos , sive Medicos τυυerum appellatos novimus. Sed Chirurgi demum in imis subselliis relicti; quibus posteriori aevo ne Medicorum quidem nomen Physicae. ut aje-bant, professores reliquerunt. IV. Εκ primis, quos Medicos Phys ος Bononiae appellatos constet. Petrum Vercellensem reperio, qui anno MCCXXII. Bononiae agebat; & dia postea vixit: eratque eodem tempore Bononiae Magister Petrus Perusinus Medi. eas νula rum appellatus; quae nova tunc di insolens appellatio nascentem apud nos distinctionem inter Medicos Physicos, Et Chirurgos indicare videtur. 9 Sed, ut iamdiu inter prosessores Juris Civilis . & canonici , qui supra cetero eruditione de doctrina efferebantur. & publice docere volebant, rite, ut ita di eam. inaugurati. Doctoris insignia capiebant; ita etiam . ubi nobilitata est ab his Medicis Philosophis, sive Physicis. quos dixi intis. Medica nostra schola. inter Medicinae professores honorum gradus invecti sunt. & Doctores creari Coeperunt paulo post medium XIII. saeculum; Magistri titulum iam sbi vindi. cantibus quotquot clinicam Medicinam, aut chirurgicam, cujusvis licet schola sici muneris expertes . factitabant. U. Celebritatem attolli in primis scholae Medicae Bononiensi Thaddaeus Al. derottus, qui quasi Medicinae instaurator aetate illa habitus est. Huic immuni. tates & privilegia a Populo Bononiensi concessa sunt, & eius item scholaribus; quae postea communicata sunt scholaribus reliquorum Medicinae Doctorum . Sunt ea de re antiqua leges & statuta Populi Bononiensis, quibus nominatim scholares Magistri Thaddaei, & aliorum Medicinae Doctorum aequantur scholari.
hus Iuris Civilis, & canonici. b Sed novi isti honores Medicκ scholae in
causa fuisse videntur. ut Doctores huius facultatis. eorumque auditores, qui antea cum reliqua doctorum . de studiosorum multitudine unum corpus Constituerant, secessionem tentaverint, & novam Universitatem condere aggressi snt. Equidem crediderim, aliquam societatem sui se ante hoc tempus, inter eos, qui Medicinam profiterentur, eorumque con1ensu delectos eos, qui publice docere vellent; sed nondum certa Collegii forma constituta erat . nec scriptae leges, quibus schola Medica regeretur Id vero tunc tandem institutum est, Cum addita sunt hoporis insignia Medicinκ professoribus, & creati Doctores ejus fa
VI. Igitur schola Medica a esar Is doctoribus, praesertim a Thaddaeo FIO-rentino nobilitata . privilegiis ornata a Populo Bononiensi, Universitatem ex tulit . quae Artistarum jure dicta est : non enim solum complectebatur Medi
478쪽
cos; sed aliarum quoque Artium prosetates, & studiosos; quaeque Universita.
tem Iuristarum perpetuo aemulari consuevit, quemadmodum schola ipsa Medica Iuris Civilis, & Canonici scholas imitari fatagebat. Itaque . ut Legum . &Canonum interpretes toti erant in enucleandis Iustiniani, & Gratiani libris, de Pontificum Decretalibus, quos libros in scholis legebant. & spissis comment riis. & glossis onerabant; ita & Medicinae prosel res principum Medicorum libros, sive Graecorum, sive Arabum, non viva tantum voce in scholis exponere amarunt, sed glossas addiderunt plerumque ex penetralibus Philosophiae Peripateticae petitas, quae ad Ostentationem potius ingenii conducere poterant, quam ad rei Medicae incrementum. Et alios quidem horum librorum ordinariae . alios autem extraordinariae, ut a tubant, lectioni deputabant; ca) in quo eerte Iuris Civilis. & Canonici doctores imitabantur. Eos etiam aemulati sunt, cum a glossis & commentariis ad quae itiones, disputationes. & quod libera commigrarunt. Haec magno ingenii aCumine, & magnis etiam clamoribus agitabantur in scholis, & scriptis postea vulgabantur. Α garrulis nimirum Peripateticia hoc malum in doctrinas omnes manavit. bJ Sed nova Arrisiatum Universitas in hoc etiam aemulata esse videtur Iuristarum Universitatem. quod, ut illa quosdam doctores eligere coeperat, qui Ius Canonicum , & Civile publice interpretarentur, qua de re alio loco diistum est ; ita & nova haec Universitas simile quiddam tentasse visa est, & magistros eligisse, qui eius arbitratu docerent; quo ex numero fuisse novimus Franciscum Asculanum , vulgo Ciccum appellatum , non minus doctrina . quam vitae suae Casibus. & infelici exitu celebrem. qui extremis huius saeculi XIII. annis Altrologiam Bononiae docuit a scholari. hua electus: ce) sed, ut credere fas est, conlututa ab ipsis mercede. Primus enim ab eadem Universitate anno MCCCVIII. ad Medicinam docendam et elus stipendium ex publico accepit Ioannes Parmensis, vir aetate sua admodum celebris, de quo alio loco dicemus.
VII. Quae porro fama esset scholae Medicae Bononiensis, & nostri Collegii Medicorum inclinante saeculo Xli I., hoc insigni argumento comprobatur. Guillelmus Brixiensis. non recte Brixinensem appellat El. Facciolatus. d) vir aetate sua celeberrimus, qui & Canonicus Parisienus fuit, & Archidiaconus Bononiensis. ω Aggregator vulgo in schola Medica est appellatus, quem titulum sibi feeit in subscriptione insignis operis ab eo editi. quod Pramea inscribitur, ce postquam annis multis Dialecticam . & Philosophiam pubIico stipendio docui Dset in scholis Patavinis, cum ad Medicinam se conferre vellet. Bononiam venit, seque erudiendum tradidit Thaddaeo Alderotto; quo auspice . doctoris insignia in nostro Collegio accepit. Id narrat in epistola ad Utricum scholasti. eum Viennensem Engelbertus Abbas Ad montensis, qui Guillelmum quinquemnio audierat. Logicam. & Philollaphiam Patavii docentem, antequam ad Academiam nostram accederet. σ3 Cum autem Engelbertus Patavium prosectus
sit paulo post Concilium Lugdunense II., quod celebratum est an. MCc XlU. .
e Incipit scriptum de pri ipiis Astr
Iogiae secundum Cicchum , dum iuvenit erat electus per universitatem Bononiae ad legendum. Da in eo ire Hatic. MΜΜΜCCCCLXIκ caiit autem Fνaaesei Meulaat juventus in ex. emos aηκοι δετ D AH . a qua de re alio I
e Et ite elementi Tino concedente Deo expletum est o x Aggregatoris Brixiani da omnibus aegritudini a partieularibus passionibus a vertice capitit ad plantam pedis die. Guil. Brix. Praes. a sae. t itaque itine Paduam venien , ut praedixi, colatinuavi studium in 1. ogica & Philosophia quinque annis sub Mag. Guillelmo de Brixia, tunc actu ad salarium legente ibidem. viro magnae reputationis, postmodum lino Parisus canonico per Dominum Bonifacium
Papam v III. -Medico etiam ipsus Domini Papae , postquam a vadua recedens, comventum fascepit in Medicinia Bononiae sub Mag. Tatheo, Medico praeeipuo. EM. apud M.
479쪽
non ante annum circiter MCCLXXX. Guiliesmus BrixIensis ad Thaddaeum auia diendum in scholis nostris venire potuit. Et revera ex monumentis nostris, quae cum epistola Engelbelli Abbaris mire consentiunt, manifestum est. Guille, mum Brixi ensem anno MCCLXXXVI. Bononiae suisse Magi rum quidem in Phuylea tunc appe ilatum, sed nondum doctoris titulo insignitum. ab Itaque vir ille Carissimus conνentum in Medicina iti erit, ut inquit Engelbertus, idest, Doetor in conventu Magistrorum nostrorum creatus est sub illud sere tempus, quo nata est iros ra Medicorum Universitas. VIII. Sed Medica ipsa facultas, praeter eos, qui Doctorum, aut Scholarium numero erant, S proprie ad Medicorum . sive Ariistarum Universitatem pertinebant, plures complectebatur elasses, & veluti ordines hominum . qui alias atque alias Medicinae partes tractabant. Erant enim & Medici plagarum. sve Chirurgi, & Medici oeularii, c) & qui . in herniis curandis praecipue o cupati, udici erepatorum cl) vulgo appellari consueverant. Insimi gradus habebantur Medita barberii, ce) quos paulo supra Barbitonsores nostros se extulisse arbitror, quique magis usitatas. & communes Chirurgiae functiones exercebant; quod hodiedum praestant non pauci Barbitonsores in civitate nostra a Medicorum Collegio probati. Postremo ne mulieres quidem Medic o deerant: ut non injuria conquestus suerit Gui eo de Cauliaco, Chirurgiam a doctis Medicis relictam, a mechanicis hominibus aliquando occupatam fuisse. g Verum isti plerique omnes multo infra Docstorum dignitatem positi censebantur; neque ad eorum honores ac titulos aspirabant. Postia tamen usu recepistum et . ut etiam ex Chirurgis, qui, artis illius primarios auctores interpretaneo. ει obiecta diluendo, suae doctrinae specimen coram Medicolum Collegio rite praebuissent . Chirurgiae Docto=es ex formula appellarentur: ch sed hujus consuetudinis ante saeculum XIV. nullum prorsus vestigium apparet. IX. Quoniam autem Medicina ab Arabibus ad nos prosecta eas Iabes secum attuli , quas apud eam gentem contraxerat, non minima Medicorum nostrorum cura fuit A1 ologiae peruticendae, eius nimirum vanissimae artis. quae judiciis ab altrorum positionibus, aspectibus, & coniunctionibus petitis nitebatur. Hanc veluti sociam & opitulatricem Mediuinae reputabant; neque bonum esse Medicum quempiam arbitrabamur. qui huius artis adminiculo careret. ci Itaque non dedignabantur aliqui Physica . seu Medicinae, & Astrologiae doctores
appellari; k ω Medici quique nobilissimi hanc Λ mologiae peritiam affecta.
bant, ut eorum scripta , quorum pars magna inedita est, aperte declarant. Et
sane Guido de Cauliaco, quem Fallopius Hippocrati comparare non veretur. I librum de Aiuologia scripsit: in & quantum huic arti tribueret. constat ex eo. quod pestem illam maximam describens. qua anno MCFCXLVIII. post immensam stragem late habitam, Λ venionem pervenit, ubi is archiatri
CHνa,tiae Doctor meatus Heνrulas cattaneus axno MD I IV. ii Oportet Medicum de necessitate scireae eoii siderare natoras stet larum , di earum eonitinctioires, ad hoc ut diversarum aegruindinum, di dierum ereticorum habeat noti nes , quoniam alterabilis est equidem ipsa n tura se uadum aspectus & eoii iunctiones eor- Porum superiorum . . . . Medicus sine Aliri logia est quali oculus , qui non est in p. te tia ad operationem. ciccus Geud . in pro an
480쪽
ossicio fungebatur apud Clementem VI., eam praesignatam fuisse tradidit ex X
turni , Iovis. & Martis conjunctione : ma Iores enim con; unctiones , inquit,
fleant res admirandas , fortes , terribiles, ut mutationes regnorum , adventus
prophetarum , et mortalitates magnas. ca) Cito admodum instituta est in scholis nostris Astrologiae lactio, quam tamen retinebant plerumque novitii Medicinae profestares . qui gradum tibi deinde faciebant ad nobiliores Medicinae lectiones; ut manifestum erit ex iis, quae in progressu hujus operis de proses, tibus Αiliologiae , & Medicinae Polletiorum temporum dicemus. X. Sed multo magis ex Analomes, ac rei Herbariae, quam ex Astrologiae stidio Medicina iuvari poterat. Anatomes usum, & honorem fuisse aliquem in A Moemia nostra vel saeculo ipso XlII., S ante Mundini aetatem. qui saeculo XIV. in unte primus huic studio facem Praetulisse creditur . non inani fortasse comiectura ducimur ad suspicandum . Nam & Guillelmus de Saliceto, qui chirudigiae institutiones circiter annum MCCLXX. Bononiae scribebat. Ο librum e
Tum quartum . n.rtomiae totum attribuit; de Thaddaeus Florentinus, quem nostrae
huius scholae princiliem fuisse Ostendimus. controversiam quamdam definire non ausus est, neque certum de illa judicium serre, quod nunquam, ut ipse fitetur. praegnantis mulieris anatomen inspexisset: cc unde coniectari licet, in aliis ca. claveribus. quorum ei copia longe facilius, quam foeminarum utero gerentium, fieri poterat, vel incidendis, vel, cum a peritis secarentur, Observandis, exercitatum fuisse. XI. Neque Bolanices auxilio destituta erat schola indica Bononiensis, iam inde a taeulo XIII. Quod ut ostendam , nihil aliud agam, quam ut ea, quae in hanc rem inventa, cu animadversa sunt a Cl. Montio, diligenter exponam.
Anno MDCCLIII. edidit Vir. Cl. brevem descriptionem Horti Medici Bono. niensis, cui ipse praesectus est. In ea nullos fuisse scripsit antiquiori aevo Botvnices prose res in civitate nostra a Medicis distini' s : Non enim , inquit, temporibus illis μνbariae rei Rudia a Media ae artis institutis distingui Lbant,
neque alii Bolanici numerabantur . quam diligentiores Medici, quibus plantarum ad morbos curandos titilium etanitio , plus aliquanto quam ceteris , eordi erat. Sed nunc aliter iudicat. posteaquam vetusta civitatis monumenta scrutatus est;
ac probe perspectum habet, multo antiquiorem fuisse Bolanicorum professionem
in civitate nostra. quam ante existimaverat.
XII. Habemus in tabulis Canonicorum Ecclesiae Metropolitanae Bononiensis,
ad annum M CCXXXIV. scriptis, Zachariam de Herbis. ccl) & eius filium D
minicum in antiquis quoque tabulis promiscue de Herbis. & Herbolarium numcupatum; γ ex quo apparet, non ita appellatos ex familiae agnomine, sed quod uterque rei Herbariae studiosus & peritus esset, uno verbo, quod Bolanicum ageret. Quamquam autem Domini titulus, quem Dominico Zachariae filio tributum videmus . hominem ostendat haud plane infimae sertis . ut sere sunt nostrorum temporum Rhigo tomi, a ligone & aratro abducit; placet nihilominus exemplum aliud afferre Herbarii iisdem temporibus Bononiae degentis, cui &Domini. & Magistri appellationem tributam novimus. Fuit is Guillelmus Pro. vincialis , qui Bononiae Bolanicen profitebatur anno MCCLXXIV. . & deinceps. Incertum est, num Bononiam venerit studiorum causa, an vero, ut
Bota. Dritis DominIeus qα Zacharie erbolarius fuit consessus se habui 1le et recepi Se tie. Ea μα.
MCCLXXIII. . . Drius Dominios M. Zacharie de Herbis die. lbia m. MCCLXXV. XIII. exeuiat. Mart. Actiam in statione Diti Bonrecuperi Spectarii presente dAo Dominio de Herbis Ibidem. An. MCCLXXIV. XII. intrant. Mart. dn. Giliolus Schori. dn. Henrigiptur de B gno eius Dater consessi sunt habuisse a Ioha
c; Ad hane quaestionem non portἰim cum
celtitudine respondere, quia nec invenio cliterminatam ab auctoribus expreise , neque Datomiam vidi in muliere praegnante &c.