장음표시 사용
521쪽
Anno autem insequenti extremum obiit diem, pluribus relictis liberis; DP quo rum qui natu major erat , Iacobus nomine, patris professionem secutus est. non tamen Do 'oris honores obtinuit. Hic anno MCCCIV. magistratum gessit. quem Antianorum Populi Bononiensis appellant. mst ut Alidolius etiam observat. Anno MCCCXIl. cum in Fratres Poenitentiae adscriptus esset, testamen. tum sedit, piissimo homine dignum; res enim suas omnes beneficio pauperum devovit, praesertim autem infirmorum ordinis Praedicatorum , Minorum, Ere. mitanorum. & Carmelitarum . ccbU. Addimus Nicolaum Mag. Angeli filium. An. MCCLXXX. licet Docto ris honoribus ornatus esset, erat tamen XXV. annis minor: s ex quo intelli. gitur, non admodum adultam aetatem jam tum quaesitam in iis, qui Medicinae
I Ie etiam ex Thuscia ad civitatem nostram venit post medium saeculum XIII. Filius erat Peregrini de Egesto, sive de Gello. Pisanae dioecesi s. os Anno MCCLXVIII. Bononiae degebat, nondum splendidiori titulo. quam Medici. decoratus . co Post annos aliquot & Medicinae, seu Physicae professorem.& doctorem dictum reperio. NI Anno MCCLXXVI. immunis erat a publicis
pensionibus solvendis, ex Populi Bononiensis decreto. hJ Procuratorem aliquando habuit rerum suarum Bonacursum doctorem Grammaticae, ci) aliquando alios. h) Ita nimirum solebant celebriores quique professores, ne a gravioribus instituti sui occupationibus avocarentur, negotia sua per procuratores age. re. Neque solum eκ Medicina, sed etiam ex arte Pharmaceutica quaestum s cit, cl) ut alii plures Medici eorum temporum. Caelebs vixisse videtur; nihil enim aliunde de eius uxore, aut filiis elucet. Et certe sine filiis erat anno MCCLXXXIV. eum testamentum condidit, quod vidimu : in Memorialibus Communis Bononiensium. Hae redem ex asse instituit Majorem Ecclesiam Boninniensem p erantque in eius haereditate agri plures, & domus urbana in Capella S. Columbani. In ea Ecelesia Sacerdotium . sive, ut aiunt, Capellaniam ad Autare S. Martini constitui voluit, modumque praescripsit eligendi Sacerdotem,sve Capellanum, cui librorum certam supellectilem legavit perpetuo servandam, hac adiecta conditione, ut quicumque ad Sacerdotium illud electus suisset, humanioribus literis per annos quinque, Iurisprudentiae autem per annos decem vacare deberet. Testamentum aliud secerat anno MCCLXXVIII.
V. Kal. Dec., & rursum aliud anno MCCLXXK, cn quae posteriori hoc irritavit. a ri. ΜCCLXXIT Baribo a a Marintlabem πιον turi iam Iusseepit Iutorum , qui ob patris obitum ρυρitii exant. M Mem. cona. Bon. ad diem XIII. Dec.
ctor Fixice .... jurat more minorum dic. Ex Nem. Com. Boati as M. MCCLXXX.
Pisis Medicus. Bonagiunt a Cambri verierunt di dixeriant se secti se societatem inter eos in arte speciesarie ad unum annum. Ex μασν. Com. Bonom
522쪽
ravit. Sed anno demum M CCXCVI. XI. Kal. Maii, eum morti proximus decumberet , sa) potiremum te ita mentum condidit . In quo multa in superiori constituta mutavit. salvis iis, quae ad Sacerdotium, sive capellaniam ad aram S Martini instituendam pertinerent, quae rata esse voluit. Hoc autem addidit. ut librae centum bonon. impenderentur in subsidium Terrae Sanctae, ubi primum generalem expeditionem in ea loca fieri contigisset, b in arma, ut opinor. or commeatum unius militis. qui ad bellum sacrum in civitate noli rapergeret, & certo tempore in eo vertaretur; cujusmodi legatum Men Tenca-
ratius in suo testamento dederat, ut alio loco indicavimus. UXIX.
INter primarios Medicinae professores ditatis suae numerandus est Spinellus,siee Ospinellus Iacobi de Cantone filius co . Ac mirum est . ab Ovidio
Montalbano praetermissum in collegio Medicorum Bononiensium, cum tam multos aliunde ignotos in Collegium illud gratis intulerit. Alidosius hunc non omisit, aitque, illum anno MCCLIX. 3am inter Medicos adscriptum fuisse. Sed multo 1erius inter Medicinae Doctores adnumeratus est. An. MCCLXXIV. cum Lambertacciis favisset . eamdem poenam sustinuit. quam ceteri fere Medi, cinae prosessores illius factionis . ad fines, ut aiebant. Guarnata interioris damnatus; id est, intra civitatem sic consistere iussus, ut pedem efferre non liceretsne Magistratuum urbanorum imperio. o Cum anno MCCLXXXI. eligendus esset Nuncius. sive Bidelius generalis Universitatis Artistarum . cum Vica rio Archidiaconi, qui veluti moderator, & praeses Academiae nostrae jure censebatur. interfuere etiam spinellus Medicinae. & Simon Ianuensis Grammati. cae prosessores nomine totius Universitatis. Atque hinc apparet. Spinellum inter primi subsellii professores locum habuisse. Anno rursum MCCXCII. ad comis
ponendam acrem controversiam , quae orta erat inter Thaddaeum Alderottum,
S Bartholomaeum de Varignana, arbiter electus est Spinellus cum Nicolao de Brayna . & Luciano Bergomate Medicinae prositaribus. Quoniam autem tribus istis professoribus eum Vicario Archidiaconi potestas collata est puniendi Vari. gnanam ipsum ob iniurias Alderotto illatas, & propter ea . quae adversus hinnorem Λrchidiaconatus . & Collegii admisisset. Spinellus, & duo ejus sodales. non ut privati Doctores. sed nomine totius Collegii id negotii suscepisse vibeentur. D Quamdiu vixerit spinellus. non liquet. Sed anno MCCXCVII.
procul dubio decesserat. θ) Filium reliquit Bonaventuram Decretorum Docto. rem . de quo inter canonum Prosessores, qui saeculo XIV. vixerunt, dicem dum erit. II. Lin
Q DII. ad σου. M XCVI. consae autem, iust re e .... & promisit Iisdem commissa. paulo pos decisse , quia eodem anno 3 feto quam riis se in bonis dicte capelle daturum ει ro.
κιν ersari de ellus barreditate subortam eon- stituturum ipsis eommissariis e. libras bonorus at, eMira di, im adae arbitνium datum es I n- quando fiet generale pali agium in subsidium xi Caleικα Dce etον um Doctori. Terre Sancte. Ex Mem. Com. Bou.
b An. ME C. die XXVII. Iun. Dα ce ino actum es inter Iuris canon Mag. Guido Niciae capellanus rector & am professinres. ministrator altaris S. Martini maioris ecclesie d An. MCCLXIX. Mag. spinessus M S. Petri Bonon. & heres Mag. Guidonis Pisa. diecit filius Jacobi de Camone M. Ex maiani Fixice proseisoris filii qαd. drii Pellegrini covi. Bonon. de Gello S. Sevini L Sabiai Pitane dioces. se Ei lima confrari, ου Baniat.
qui tempore sui obitus morabatur Bononie in rise bustus Comρν-IF tutius ιη Φροκε. capella S. Columbarii presentibus . . . fatetur g An. AccXCVII. ia min. Com. Boa. se meepisse a Gmmisaxiis Gesuris omitem uominatur Bonaventura durisperitus quondam pecuatam, que ex Lius hereditate ad eor pes Mag. Spuaelli Mcdici. ιν erat, idque nomine dicte capelle dc ut m
523쪽
II. Luelantis Aergomas, cujus supra mentio ficta est, cuiusmodi homo suerit, non constat. Non ignobilem fuisse in collegio Magistrorum , cui adserim tus erat, ex conjectura colligitur, quam supra exposuimus. Beneventurani filius dicitur in tabulis Compromissi, quas in Appendice damus. III. Nicolaus de Brayna, quem supra nominavimus, patre natus est Hintolino de Brayoa Notario, & fratrem habuit Semprebonum, nostris Sempr bene, item Notarium, saJ quem verisimile est celebrem illum poetam fuisse . qui inter antiquiores Italicat Poesis cultores numeratur; ut erant sere iis temisporibus Notarii humaniorum literarum, & eloquentiae studiis dediti. Nicolaus. cum Lamberlaccios sequeretur, ea poena damnatus est, qua alii plerique Medici earum partium i de qua non semel diximur. XX.
Bononiam venit anno MCCII C. Boninsigna filius Benvenuti Bonifacii iudicis . patria quidem Bononiensis, sed qui in regno Neapolitano Medicinae, aliarumque naturalium disciplinarum studia secutus erat. Fuerat is in Physica.& Astrologia. aliisque artibus rite probatus, & doctoris, ac magistri titulo in fignitus in eo regno: ex quo Cum rediisset in patriam, postulavit a Consilio civitatis, ut in album eorum Medicorum referretur, qui nutu Praetoris Bon nientis mittebantur ed visendos vulneratos, qui essent in civitate, & agro Boninnienti; sibique frui liceret immunitatibus, ac beneficiis. quibus fruebantur reliqui Medicinae, di earum artium doctores. perinde ac in eorum Collegium esset adii riptu . Id autem liberaliter huic doctori concessum : cb sed quae deinceps ejus fama. ac fortuna in nostra civitate fuerit, non liquet. Λlidosius eius nomen indicat, ac Praeterea nibit.
ΡErvetustum est agri Bononiensis castellum Varignana in edito monte ad sinistram Claternae amnis supra viam a miliam. Uerisimile est, conditum suisse a Claternatibus; excisa enim Claterna urbe, cujus viκ ulla nunc reperiuntur vestigia ad pontem amni impolitum in via ipsa Flaminia, medio sere itinere Bononiam inter . S Forum Cornelii, postremos eius civitatis incolas in eum lincum se recepisse. ει Varignanam castrum aedificasse facile crediderim. Id quirpe civitatibus multis accidisse compertum est, ut ubi fato cesserint, qui earum excidio superfuerunt. si quis locus in propinquo esset paulo tutior, quique fa cile manu & arte muniri posset, in eo sibi perfugium quaesierint, novasque se des paraverint. Ita ex Recinae reliquiis Macerata. Picentum civitas florentissima. Saxoterratum ex Sentini. Massaccium ex Cuprae Montanae, Ripa Transonis ex Cuprae Maritimae reliquiis nata sunt . earum civitatum incolis ex planis & patentibus locis ad altiora & tutiora confugientibus. Nullus autem locus erat in Claternae vicinia, in quo tutius Colligi possent, qui ejus civitatis excidio supe fuerunt, quam is, ubi Varignanae castrum assurgit.
II. Ex eo castro originem . & agnomen duxit illustris familia . quae dia Bononiae floruit, ει claros Medicinae professores multos edidit, propter hanc
rem , MCCXCII. die XXVII. Martii Max. ter qui sunt Ae s etate Notariorum Com- Nicolaiis de Brai a Medicus , di dia. Sempr= promittunt Ace. Ex m. m. com. Βοπ.bune quond. dni Ugolici de Bratiis ejus ita. Ea ad i. pia. hujus a r. Via Append.
524쪽
P oprs ORE . rem alicubi dicta Madisorum sempeν alumna. a Notus est in monumentis ci- 'vitatis nostrae Mag. Joannes de Uarignana Medicus, qui medio circiter faeculo . XIII. vixit; eratque domus eius celebri civitatis loco posita prope Ecclesiam 'Fratrum P aedicatorum. ad quam praecones edicta Populi Bonolitentis vulga- ' bant. b Sed is quidem Magi liri titulo insignitus . numquam Medicinae clo-ctoe dictas est. Λc fortasse cum Medicinam profiteri coepit. nondum mos invaluerat creandi doctores e us facultatis. 89 Ex eo natus est Bartholomaeus, qui ipatrem longo intervallo superavit. inter principes Medicorum aetatis suae princul dubio numerandus. Hic florere coepit Thaddaeo Alderotto primatum in Academia nostra jam tenente; nec dubito, quin a patre primum ex veteri more in Medicina eruditas, post domesticam institutionem ad Thaddaeum accesserit, 'S in eius schola plurimum profecerit. Eius certe vestista secutus est, & Philosophicam illam Medicinam, quam coluit Thaddaeus, ipie quoque suis scriptis :Provexit. d III. Senescente jam Thaddaeo, tanto plausu docuit, ut aliqui me Thaddaei
auditoribus ad eum quandoque accesserint. Sed eos tamen non sine periculo admisit, ut supra dictum est, ubi de Thaddaeo asebatur. In curandis aegrotis magnum quaestum fecit, ut in hoc etiam Thaddaei fortunam aemulatus esse videatur. Cum anno MCCXCIII. curasset Aldrovandinum Marchionem Esten. . sem . libras bonon. cccxc. stipendii loco accepit, μὰ hoc est, florenos aureos circiter ccxx . D Ejus frequens mentio est in Memorialibus Communis Bononiae. & in actis publicis civitatis ab anno MCCLXXVIII. ad MCC XI. In his est epistola Antonii de Fussiraga Praetoris. & Antianorum, & Consulum ad Praetorem. & Magistratus urbanos Regii Lepidi , qua petunt, ut sapientem virum Bartholomaeum de Varignana Medicinae professorem . qui pro multis Regiensibus fideiusserat. 6r solverat, indemnem servari curent. Data est anno
MCCXCI. Kal. Iunii. cg IU. Cum nihil huic homini deesset ad opes & gloriam in Medicae facul
tatis professione . ad rempublicam accessit, teque adversis casibus multis obje eit. Λnno MCCCIII. inter Λntianos, & Consules ad i. tus est, ch) qui erat summus civitatis magistratus, eratque eius magistratus Princeps, Pr orem dic hant. cum allatis nuntiis de obitu Bonifacit VIII., qui Medicinae castrum pro Ecclesia Romana tenebant, eri eo loco recesserunt. Itaque in Consilio civitatis decretum est . ut Populus Bononiensis ejus castri Pontificio praesidio nudati
posse .sionem acciperet. si Fuerat castrum illud ex patrimonio Mathildis Coe
525쪽
mitissae. Post eius obitum occupatum fuit ab HenrIco IV. . ac deineeps a Fride.
rico I. frustra obilitente populo Bononiensi , qui in ejus possessionem venerat. Subinde in potestatem Roniani Pontificis redactum est, ut aequum erat. Sed variae deinceps inter Romanos Pontifices, & Populum Bononiensem ob eius castri dominatum querelae extiterunt: multae demum ex Bonifacii IX . & Martini V. concessis inter ejus loci incolas .& Bononienses ipsos usque ad aetatem nostram; quas ut extingueret Benedictus XIV., jus omne controversum . quod erat ea dere. auctoritate sua sustulit. S castrum illud Communi Bonon. perpetuo adjudica.vit. Igitur nihil morae fecerunt Bononienses, quin ejus castri possessionem caperent, ubi a Pontificiis desertum viderunt: quae res cum magni momenti Omnino esse videretur . numquam clariorum hominum deIectus a Consilio civitatis factus est ad publicum aliquod negotium pertractandum , quam eo tempore. Etenim ex XI. viris, qui ad id delecti sunt, quatuor fuere Doctores Legum, Albertinus Carrarius, Basacomater de Basacomatribus, Iulianus Cambius, & Philippus Fuscherarius: tres Decretorum Doctores, Bonvicinus , Joannes Calcina, & joamnes Andreae, qui ex humili conditione ad ingentes fortunas, & famam assurgere iam coeperate duo Iurisperiti, Gratiolus Boaterius. & Bon villanus Tederisius: denique duo equites, sive . ut tum aiebant. milites, Ioannes de Ignano. & Ioannes de Sicchis. Horam vero consultationibus, & decretis sere omnibus praefuit Bartholomaeus de Uarimana, uti Antianorum, & Consulum civitatis Prior. U. Post aliquot annos turbae ingentes in civitate ortae sunt, quarum hic exitus fuit, ut post cladem civium non exiguam, Bon incontrus de Hospitali ci rus Decretorum Doctor, qui ut Bartholomaeus de Varignana, relictis scholis, ad rempublicam accesserat, & majorem, quam quae privati civis in civitatis administratione legitime esse poterat, auctoritatem consecutus erat, cum omni facti
ne sua expulsus, di proscriptus sit . inusta ejus nomini Ghibellinarum partium infamia. 'st Haec civium expulsio facta est anno McCCVI. agente in primis Romaeo Pepulo . qui Patriae dominatum ambire coeperat . magnis assinitatibus, de immani divitiarum copia ad eam potentiam evectus. Mutato igitur civitatis statu, concidit Bartholomaei auctoritas; sed is tamen nihil adversi pertulit ante an. MCCCXI. Hoc anno. cum se contulisset ad Henricum VII. Imperatorem, quo tempore Brixiam obsidebat, accitus ab eo, ut opinor, ut sibi ad corporis curationem Archiatri loco praesto esset, cumque constaret, multos ex iis, qui cum Bonincontro expulsi fuerant, apud Imperatorem confugisse, in suspicionem deductus est apud moderatores civitatis, & quasi esset ex Bonincontri factione. &Gni bellinarum partium, ipse quoque cum filiis una proscriptus est, & bona eius publicata. b) Fallitur igitur Sigonius, eum narrat, Henricum Imperatorem, ut pote civitatis nostrae amicum. ab Uberto Episcopo, cum Romam pergeret ad capiendam Imperii coronam. hospitio susceptum. 6 Adeo enim non amicum habebant Bononienses hunc Principem, ut cum de eius adventu in Italiam percrebuisset, vallo di foveis civitatem munire aggressi sint. db ut eum ab se arcerent. & quotquot ex nostris civibus ad eum confugerunt . in perduellium numero sint habiti. Quam inimico animo Imperator ipse in civitatem nostram fuerit, ejus edicta demonstrant contra illam proposita, quae a Ghirardaccio aste.
runtur: υ hujus igitur tam insensi hostis in consuetudinem intimam se admitti,
puli habeariir ae reputetur ut botia eius Pu hi ieentur Ac deveniant in Commune Bononie.
Extat praeterea BamtMl-αι nomen ta Tai vir Bannitorum Measone Civium cui debuerunt esse in exercitu Imperatoris ad Brissam, qtiae
soveariamque munimentis urbem cinxere, ple
biscita legesque in Regem , Regisque Oh qtiem lex statuere , in qisibus & Imperatoris nomen proferenti capitale sit supplicium. Alberιiu. I tigat. Hi γων. AQUAE Lib I. Rubν. xl.
526쪽
Pκ op xss Rrao ae participem consiliorum fieri, ut Archiatrorum mos est, homini, ex magistratu, quem gesserat, arcanorum Reipublicae conscio. criminosum . & capitale ruit. Ul. Bartholomaeus igitur Henricum secutus est. neque ab eo discessit. quoad
vixit. Cum eo certe erat extremis eius vitae diebus, eique auctor fuerat, ne per
aestatem illam , quae illi mortifera ruit, castra moveret, nec Pisis di 1 cederet. Αjebat enim vir artia suae peritissimus intelligere se. Imperatorem eo tempore ita affectum esse. ut aestivi Calores ei lethales essent suturi, nisi ab iis sibi diligenter cavisset. Sed haec amici, ει prudentis Medici monita eum parvi fecisset Isen cus. non multo post extinctus est IX. Kal. Sept. anno MCCCXIII. De veneno rumores temere sparsi, quod ei Fr. quidam Misardus de Montepolitiano in Saetitissimae Eucharistia Particula, Per inauditum scelus. obtulisse diceretur. Suspicionem tam atrocem ac nefariam ut extingueret Varignana. quae
de male affecta Imperatoris valetudine multo ante coniecerat, & quae ipsi prindixerat, sacramenti fide interposita, in publicas tabulas referri iussit. Hac narrat antiquus auctor, qui Breviarium supplevit Historiae Fratrum Praedicatorum Be nardi Guidonis apud Martene. 'st Μortuo Henrico neque in patriam rediit. neque facile redire potuisset proscriptus adhuc, de invisus civitatis principibus. Populo in primis, cujus major in dies potentia evaserat. Ianuam itaque profectus est, ubi extremum diem obiisse videtur an . MCCCXVIII., vel insequenti. DVII. Uxorem duxerat Bartholomaeus Miche linam Nascim beni de Sala. quae deeessit an . MCXXXVII. Ex ea tres filios suscepit. Guillelmum. Ioannem. α Conradinum. d Guillelmus Medicinam professus est; & quamvis, dum vi. rueret. multo inferiorem patre suo fuisse existimem opinione doctrinae: tamen
progressu temporis extincta sere est Bartholomaei in moria . Guillelmus autem adhuc nomen aliquod retinet in 11 1 dicorum fastis. Cum enim ex multis Bartholomaei scriptis nullum typis umquam editum fuerit. Guillelmi Secreta Medicavon semel excusa eius nomen posteritati commendarunt. Atque hanc esse causam censeo. cur nostri scriptores vix Bartholomaeum coin memorent , & Galielmum
magnis laudibus esserant. sed de Guillelmo erit alibi dicendi loc .
a 3 Serenissimus D. Henriem Lueeel m. reh Rom. Imp. mcistens in Tuscia in civita.
te Pisarum, Et viylens chim exercitu versut reo
li quas pxrtes Tusciae adire, per Mag. Rarahol maeum de vagenaria L se i scit dis
suasus ne illo tempore exponeret se itineri pro ter aestum quia erat dispostus ad magnam im firmitatem l cum e ille nullo modo acquie scere voluiiset, tandem post in Bonconventu i
firmatus diem clausit extremum . . . . .
Medicus Imperatoria antequam Pisa recede. Tet suum recessum diis serat asserent quod dis. Positus erat ad magnam aegritudinem, de quaxe ipse Medicus publicum fieri secit initiume, eum. Apud Μarten. T. VI. Re . Seripi. M. Hiae purio di eimus , Henrici Areb arem. Baribolomaeum de rarit -- t avia eaim κυλα
de Reuota eum ex traia morbo deeriauberet, ut eo
saeuitiam suam e viaret, miata Ie admirae furtae fessus es, atqtie iuro quod ipse Simon
existendo in civitate Jaiaue eum Mag. Bartholomeo de varixtinna accepit contra voluntatem
dicti Bartholomei de domo habitationis ipsius I br. ec. Item aliud furtum e fisus es Hugoliaeo de Issat Lana factum, sed eum nihil habeat unde satis tacere possit promisit presbitem in
tie & Frane isto Notadio reclinentibus in rimmine veri. dni L berti episcopi de heredum pr
raholomei de Varis nana & suorum heredum quod si pervenerit ad pinguiorem sortunam quod satisfaciet in torum. Er Mem. Com. Bσα Aatoni ι Andreae Beraardia, . Hi κε pales , Bara lomaeum aliaue in viris suis , siquiIem Simou i
U M. MUCCII. die XXVIII. Rug. Cum
lis eum intra Johannem qnd. drii Guillelmi dic.& Mag. Bartholomeum de Varignatia doctorem in Fissa & Mag. Guillelmum dc Mag. Johamnem es Corradinum filios dicti M M. Barth lomel dic. Ea Mem. com Bonon.
527쪽
PARTHOLOMAEI ORIGNANAE SCRIPTA.
R Artholomaeiis Thaddaeum magistrum suum imitatus non levem operam Impendit interpretandis veterum Medicorum libris , quos in scholis legebat. seripsit in librum Tegni. sive Artem Parvam Galeni ampla Commentaria. quae vidimus in duobus Codicibus Uaticanis. Incipiunt in hunc modum: In alii tiibtis horum librorum G. tradidit totam mentiam Medicine. quorum tinus pervenit ad manus nos s. es liber Tegni. Alter autem non, sellis/t libis
Ompletus in Medicina . isti duo libri non disserunt penes genus. Prauom gum opus est & spissum. & Peripateticis subtilitatibus plenum. Rationes syper libro de Canonibus. Hunc titulum habet eiusdem expositio libri decanonibus Avicennae in Codice item Vaticano, μὰ ad cujus calcem haee
verba legunturr Explieiunt rationes super libro de Canonibus Neollem stibnobili doctore Mag. Bartholomeo de Varignana. Dum recolhctas audimustiones hujus Doetoris in librum de canonibus . facile intelligimus ab aliquo ex ejus auditoribus exceptas ore docentis in scholis. ut interdum fieri s Iebat . atque hinc natum est Recollectartim nomen, quo ejusmodi Commentaria designabantur.
ReeolDctiones in librum de Interioribus. Has etiam Bartholomaei Recollectiones vidimus in Codice Vaticano. b Hoc habent initium: Medicoram non M. Ium modum me. Intitulatur νυ liber de Interioribus G. Ad calcem libri haeea dirotantur : Explietant recialectiones libri de Interioribus secundum MarBartholameum de Aurarnana . Legendum procul dubio de Harignana. Sunt in eodem codice Vaticano Varignanae Commentaria in librum de Com. plexionibus Galent. Initio carent. In calce libri haec adnotata sunt: Emplietant rationes super libro de Complexionibtis να-ecte δε b promido νiro Mar. R. de Harignana in Ieholis suis. In libro experimentorum Thaddaei Alderotti sunt aliqua Bartholomaei de Vari. gnana. Itaque ad caput de Huis Medicatis describitur Aqua Vitis ad ealem Ium MV. B. , nimirum Mag. Bartholomaei, quo nomine satis innotescebat vir aetate sua celeberrimus, etiam omisso cognomine. Et paulo infra: Tringea Mag. T. grossa. Tragea Mag. R., scilicet, Tragea Mag. Thaddai. &Mag. Bartholomaei. In hunc modum, quae alterutrius propria sunt . in hoc libro distinguuntur. Sunt autem Bartholomaei pauca prae illis, quae Thaddaei nomine insgnita sunt, ut propterea liber ille de Thaddaei nomine appellari iure potuerit. UEst inter Codices mss. olim a Digbaeo collectos liber de regimise snitatis fetim dum Bartholomaeum. d) Inter codices quoque Bodlejanos est liber inscriptus: Practisa Medisinae Bartholomai. Et alius item, cui titulus: De regimi. ne fianitatis fretin m Baνtholomaeum in suo Breviario: μ' Num unus idemque liber sit, definire non ausim. Neque etiam certo assirmaverim. pertine re ad Bartholomaeum de VMignatui; quod tamen admodum verisimile cem
528쪽
PROFESSORES.l Ui vultus, quae faeies haeserit Philosophiae toto illo aevo. quod
medium appellant, cum multi, tum in primis Iacobus Bri tua ca) Historiae Philosophiae scriptor celeberrimus . ex veteri memoria tradiderunt. Itaque Cum eorum eruditione, quae maxima certe est . contendere in hujusmodi inquisitione. vel quae ipsi notissima apud eruditos fama eleganter commenti sunt. hic exhibere . hominis esset plane inepti, ac litteris, di otio intemperanter abutentis. Dolemus etiamnum. tot praestantes ingenio viros, quorum in Philosophia foetus & uberrimi, & utiles magnopere existere potuissent . in ea tempora incidisse, quibus in eadem peccata litteratorum hominum multitudine consentiente . pulcherrima omnium scientia, & disciplina in sta. & squallore iacere coae a est, ita sane ut eandem sapientius tuerit nescire, quam scire. Horrida certe auditu sunt vel ipsa nomina trivit. & quadribvii , quibus vehementer delectabantur ii . qui disciplinarum cultu maxime
explendescebant. Eo eirculo, ita enim vocabant, omnium rerum Cognitionem Concludi arbitrabantur . nec quidquam aliud extra ipsam reperiri, quod hominum ingenia aut allicere, aut excolere posset. In quo sane negotio mirari satis non possumus eorum hominum inscitiam . qui Cum in Dialectica , quae ad Philosophiam praeparatio habebatur, magno studio, summaque animi contentione versarentur. Philosophiae ipsius sacra adyta minime deinde ingrediebantur. immo in ipsa rationalis scientiae inquisitione, inter pueriles, infrugiferas quaestiunculas impliciti. nullam solidam. & eminentem Philosophiae imaginem sectari poterant . Nec vero felicius actum est cum sequentium aetatum Philoso. phis; & dum saeculi decimi teterrimam memoriam usurpamus, aliquid esse in.telligimus, quod antiquioribus illis gratulemur . qui saltem intra suum illum septem artium liberalium circulum colludentes . ingeniorum pabulo aliquo uti sortasse poterant. At in ea . de qua loquimur, aetate nullum Philosophiae. Caeterisque
rara. a. lib. a. cap. a. de Philosis. ciri M.
stes, is minax nob&las . Grammaticam Wmpe , Ria rarisam, Dialecticam . Quabiolam aiatem exin clientiores alias , is nobiliores, ut mirum Must Arit etieam , G. ometriam, is Vron miam complectebatuν . De hae paraitio e Iobamnes Sarisberiensi Metia. lib. . e p. a. pri. PI8. Sed cum artium multa sint genera, ingeni
Philosophantis animi primae ommum liber
Ies Merimant. Hae quidem omnes aut trivii, aut quadrivii ratione elauduntur e & tantam dieunt otitinui in ei lieaciam apud majores, qui eis diligenter institerant, ut omnem ape. xirent lectionem , ad omnia intellectam erigerent, oc omnium quaestionum, quae probari possunt, dii ficultatem sufficerent enodare . Neque enim doctore egebant in aperiendi libris, aut qQxltionibus dii luendis, hi, qui
hus aut ratio trivit omnium seri nouum , aut quadrivii lex totius natura legreta ex Pon irata
529쪽
PHixos ore rarisque bonis artibus relictum domicilium . nisi apud paucissimos, quos rarim mas aves iure dixisses. Notissima est Rhemensis Synodi querela apud immorta. lem Baronium ca . qua intelligimus. in ipsa Urbe Roma, nempe vereri illo
optimarum artium mercatu. vix ullum per id tempus tuisse, qui analphabet non esset. Itaque iure reprehendimus Carolum sigonium , qui lib. sept. de Re. o Italiae . cap. I 8. litterariae Reipublicae faciem sub Othone primo suis expresiam coloribus arbitratur, dum ita scribit: Litteraptim ea aetata studia ferma nub: Ia, nis Philosephiae , ae Theologia. Quasi vero illustriores disciplinas sinu suo. minime contineant. ac foveant Philosophia , & Theologia . quibus scientiarum omnium cultus. & splendor tamquam legitimis parentibus referendus est acce-- Ptus. Revera autem eas omnino pene interiisse , satis declaratur illorum tem. Porum monumentis , quae collegit Iacobus Thomasius G. Iidem illi. qui in doctriuarum cultu praestantissimi habebantur, sola Dialectica contenti erant, itan sane . ut in eius gyris, & maeandris libenter consenescerem ; quemadmodum te natus est Ioannes Sarisberiensis so, qui lepide eos homines in puerilibus ae demicos FGr appellat. Quamquam vero prostrata iaceret per ea tempora Philo.: sophia, ab ita tamen tricis, nugis, ac perpetuis contentionibus hominum bonas horas male in Dialectica locantium arbitrantur complures prolecta esse & al. ta Philosophiae scholasticae semina. quae sequentibus aetatibus adolescere, & ingens sumere incrementum contigit. Sed nihil adhuc verae felicitatis huie disci.' plinae, Caeterisque accedere potuit; nam & tenebris densioribus snceram ac nativam philosophandi rationem circumseptam videmus. &, quod magnopere diniendum est, philosophiae ipsius vitia manarunt etiam ad Theologiam, magno sane purioris Religionis detrimento. Notior est . quam ut hic exponi debeat. Berengarii controversia . quae . iaculo undecimo ad finem properante, tot egregios, fit optime de Religione meritos ad pugnandum excitavit. Roscellinus quoque, qui Nominalium parens habet , novis vocabulis invectis venerandam: Mysterii Trinitatis simplicitatem temeravit . quin fortasse convellere conatus' est , ut ex Anselmo Cantuariensi intelligimus, qui de Fide Trinitatis contrat ipsum scripsit. Et hi quidem. aliique eorum similes haec vulnera fidei intulo
runt, arma ministrante ipsa. quam deperibant, captiosa Dialectica. ti ad ani- mum bene insormandum minime apta . Quae proxime secuta est aetas meliora', eerte non tulit Philosophantium insenia: ut enim de caeteris taceam. Omnibus
profecto adhuc est in ore Petrus Λbaleardus, qui saec. XII. initia 1uo illo intemperanti Dialecticae studio male auspicatus est; & ita sane. ut non ipse moe: eo, sed & ejus discipulus Arnaldus Brixiensis turpiter in Fide erraverit; atque' ideirco acrem quidem . sed justissimum reprehensorem habuerit Bemardum . egregium illum Ascetam. qui suis Iaboribus pristinae integritati fidem restituit.
i Philosophia. & Theolosia per haec tempora ea inter se cognatione continebantur. ut mala Philosophia malam quoque Theologiam Ecclesiae traderet, eosque errare quodammodo cogeret, qui necessaria quadam temperantia uti aut nesciebant, aut non poterant. Certe s Gilberti Porretani eadem aetate . ac seque te Almatici. & Davidis de Dinanto historias memoria repetamus, comperi
mus sane. gravissimi morbi causam in ipsa scholastica Philosophia totam esse
ita vestigandam. Itaque de remedio eidem adhibendo opportune tandem cogitatum ; 5e ineunte saec. XIII. in conventu Senonensi Lutetiae Parisiorum habito an. MCCIX. tum Almarici, atque Dinantis errores proscripti sunt, tum vetitum , ne libri Aristotelis de Physica . & Metaphysica explicarentur. quod in his errorum sons esse videretur. Gravate hanc legem tulerunt complures, qui Philosophiae scholasticae studio vehementius efferebantur; & hinc ad an. MCCXV. Robertus Apostolicae Sedis Legatus legis severitatem tantisper emollire visus est. multoque etiam magis decreto suo Gre ortua IX. ad an. MCCXXXI. . quorum quidem omnium, prout gesta sunt, seriem exhibet Ioannes Launojus in libello . qui inscribitur: Do νaria Arsoralis in Academia Porsense sint a. II. Sed
530쪽
II. Sed quemadmodum impotens hoc erga Aristotelem studium Pari sensem
scholam occupavit vel maxime; ita Mihil per leges sancitum Contra eundem Philosophum extra Gallias: reliquis nimirum scholis licuit ipsum in Philosophia vel tradenda. vel addiscenda tamquam optimum Ducem sequi . eumque etiam in deliciis habere. Quod quidem optime declarat . multitudinem philosophantium revera in Galliis domicilium tabuisse; sed male quoque, vel certe infeliciusquam alibi. Philosophantium turbam iis serme solis in Iocis constitisse. III. Tanta Philosophiae apud Patisienses fama facile imposuit illorum tem. porum historiam scribentibus , aliisque, qui deinde sequuti sunt. Vetus nimirum opinio fuit, quae postea ad omnes serme manavit, Parisiis Philosophiam tamquam in portu conquievise , alibi gentium honorem vix eidem habitum. At nostrates . & in primis Bononiensis Schola patienter hoc opinandi genus ferre non debent; & licet non aliis, utpote exteris, S saepenumero pio se loquentibus, certe Muratorio succensibunt, qui Philosophiam in Bononiensi Universitate, dum Irneriana Schola triumpharet , omnino conticuisse constanter assirmat ca). Rem ordimur cognitione dignissimam. Diximus iam in superioribus . Aristotelem sacrorum principum imperio Parisiis excessisse; sed in Italia nostra
litteratorum hominum societate, ac consuetudine privatis non est: ex quo sane conjicere possumus, in Aristotele errorum causam minime fuisse. verum in iis solum qui Aristotelem vel invitum di repugnantem ad haec & illa trahere nitebantur. Inter caetera. quae rem Probant. Caput certe est illud. quod de Aquinate memoriae est proditum . qui sane iisdem temporibus. quibus inter prost lares Patisienses vel ipsum pene Aristotelis nomen usurpare criminis Ioco habebatur . illius Philosophi doctrinam non modo hausit ipse magno studio, sed probantibus omnibus, & in primis Romano Pontifice, exponere aggressus est ;& esregii quidem laboris fructus ingentes percepit christiana Respublica. Joamnes Launojus tertiam Aristotelis fortunam in Academia Parisiensi recensens Alberti magni. & Thomae libertatem in hoc negotio vehementer miratur. quasi Concilii Senonensis lex. di Gregorii l X. decretum vix ipsis innotuisse viderditur. Recusat equidem inobedientiae notam illis inurere; sed tamen huius culpae suspicione par illud sanetissimum non satis prospere liberat . & fortasse instautae a Launolo defensionis ratio parum Launcio ipu probari potuit. Ipsum Ioque
tem audiamus b) . Veritas Oeetillari non possut , quin etiam occultata erinboeit. Illus Alb/rti. Thomae factum accipiant alii, quomodo moltierint . omnino meus erit , qui benignius accipiet. Ego int rim hanc in partem tmrerpretor, Oel quod Auertur, Thomas alibi , quom Lutet re . commentaria
hae sieris rint . seque ab Sevonensis Concilii dereeto. ab imiosita per tum IX. Parisiensi Aeademiae lege immunes er dideνint; νH quod cum Ltitetiae eommentarentur, Concilii decretum. Gregoriique legem penitus stumraverint. Non fum equidem n sciur , Doctores illos potulus, ab Apos ea Seda legendi Aristotelem commeutandique veniam quarere. γ ed quod quaesiverint . inνevire me nu quam memini. At si vir doctissimus paullo diligemtius iniisset rationem te mirorum, quibus haec contigerunt. facillime rem expedire potuisset . intellexistetque. leges illas in Aristotelem latas Galliarum fines minime praetergressias fuisse. Revera itaque Thomas alibi, scilicet, in Italia nostra Aristotelis libros exposuit; quod animadvel sum etiam Bruhero. qui miratur. Launojum de nodo solvendo sollicitum esse . eum nullus re ipsa sit. &constet quidem, Albertum in Germania. Thomam in Italia per id temporis docuisse. Nam Ptolomaeus Lucensis cc , qui Thomae ipsius auditor fuit . eiusque frui potuit dulcillima consuetudine. diserte affirmat, ipsum Post annum ab ad pto Parisiis magisterio tertium in Italiam rediisse, ac Romae. non modo apprinhante, imo petente Urbano IV. . ut ego quidem recte mihi videor conjicere ex ipsius Ptolomaei narratione, inter plura alia. eaque gravissima negotia. Rub