장음표시 사용
381쪽
rentur. C ser I b. u. cap. 4. Praeciare postremo Idem Lb. 3 Cap. i. ho. minum vita j sis supremae lagis obtemperat. itaque cum nihil aliud sit, quam justus . , Oluntas ore aut stilo cxpressa, dubium non est, quin optimo jure ad testatorem possit transerri Eequas enim adeo imperitus rerum, qui nesciat, Romae nihil unquam religiosius suisse observatum, quam suprema hominis, debita naturae jam jam reddituri, mandata y publice enim expedit suprema hominum judicia exitum habere, L. S. D. t Ulam. quemadin. aperi, nihilque tam conveniens est, quam voluntatem ejus ratam haberi, qui rem suam ad alium vult transferri. 3 - o de Rer. Dios. Nihil est, uti legitur in L. I. C. de Sacros. Eces . quod magis hominibus debeatur. quam ui δε-
premae voluntatis, post quam jam aliua velle non pusunt, liber si situs, et lici.
tum, quod iterum non redit, arbitrium. Haec itaque ratio censenda , quod lex ut immeritos atquc indignos tib hereditate removeat eos. qui jussa tellatoris non adimplcsient. L vis., et Authent. hoc amplius. C. de Fideicommis. : iunge, quae hanc in rem congessit Annaeus Robertus Iter. Iudicat. Lib. I. Cap. 3.pog et S. ei seq., et Lib. 2. Cap. io. pag 422: hinc tu stamenta supprimi, aut de controveritis, quae ex te lamento prosciscuntur, transigere. non inspectis cognitisque tabulis, non licuit. L. 6. D. de Transaa.: imo nefas istud habebatur: stibat enim alias, ut elusoria Usent hominum judicia, ut legalis honorati nihil quidquam accipereni: imo nesciebatur, quid circa sepulturam. caeis terasque religionis fieri voluisset testator: quae tamen accurate adeo olim
suere. observanda. ut, si quid in his neglectum sciret . animas desunctorum quiescere non posse, sed per longam annorum seriem in terris Vagari. atque quasi furiis quibusciam agitare eos . per quos steterat, quo minus defuncti mandatis mos gereretur, sibi persuaderet iaperstitiosa gens Romulidarum. Elegantissimum exemplum narrat Plinius Lib. 7. Epis. 27. , ubi consule Coimmentatorcs. Hinc Valerius Maximus Lib. 7. CN 7. Ex. 2., de filio agens, patris teliamentum rescindense, plus cribit. ilii in judicio cum excellentissimi viri gratia . quam eum pa emis coistibus tet osu fuit. Idem Cap. 8. Ex .: cineres frat Is quietos tiP passus est. ignorabatur il cinde, quid senserit testator de amicis atque inlinicis, Ea quae tamen diligentissime attendebant Romuli nepotes, quandoquidem morientium verbis omina inesse crederent: inde Au gustus imperator suprema amicorum judicia morosiis me pensitasse narratur Suetonio in Aug. Cap. 66. Huc etiam reserendam arbitror causam, ob quam maximo sibi honori duxit antiquitas, si quando legata cui adscriberentur intestamentis : hinc honor hereditatis, injuris . contumelia exberedationis, vide Schulting. ad Val. Max. in pr. , voce. honorem hereditaris. Quid, quod ex legum quoque vinculis obstrieti suerint heredes ad voluntates mortuorum e
sequendas, quo de pluribus pertractavit Gerii. Noodi OU Lib. 2. Cap. 2. , adde Gilduliv. de Iure Notis . Lib. 2. Cap. 9. Cognitis his, ac recte ponderatis, quie de religiosissima observatione Q. premae tellantium voluntatis proposui, quis dubitet, noluisse Romanos, apud quos, secundusii Paulum in L. 43. D. de Relig. et sumi. Iun. , summa erat ra
382쪽
tio, quae pro religione facit, ut supprimerentur tabulae, aut de controversis testanum artis iransigi. non in speetis cognitisque iis y Conser iis . quae ad
L. 6 D de Transactim obiter notavi. quae uberius nuporrime ad e im legem commentatus cst ll. I. AmtZenius iv M secedan. Cay I a , ex quo et hoc dise-s, codem quo dudum ante ego exposueram, modo, iisdemque argumentis usu ii, legis nostrae Io. leetionem defendere atque exponere Cl. Seliroderum, suppre sso tamen nomine meo.
Nihil itaque prius, nihil antiquius habuerunt Quirites, quam ut integreae pline servarent testatoris jussiim, eique adeo eandem quam legi vim tribuerunt. Fidem poetae superar. quam anxie heredes exsecuti fuerint ultima morituri mandata. Posita ,. nestrio quis, in carmiae de vita Virgilii, quod Augusto Imp. a nonnullis adscribitur: Sed legum es servanda Mes. Suprema voluntaro d mandat. serique jubet. parere necesse est.
frangatur potius legum veneraηda potesas. suam tot congesos noctesque diesque labores
Hauserit una dies: supremaque judya parentis Amittant uigilase Ibum.
In cachinnum solvatur, qui cognoscit ineptis aliquando, ae non bene saeti hominis visis jussionibus extremis, si legibus vetarentur observari, colore ali quo quasi temperatis. ab herede pro facultate tamen suisse obeditum. Ovi, eius cecinit Fastor. Lib. S. v. 6S3. R.
Saepe tamen patriae dulci tanguntur amore, Atque aliquis moriens hoc breve mandat opus: Mistite me in 10herim, laberinis vectus ut undis, . Littus ad Inachium puluis inanis eam. Di sieet heredi mandati cura sepulchri: Mortuus Ausonia conditur hones hum. Scirpea pro domino JUberi jactatur imago, Ut repetat GHas per feta longa domos. Conser omnino de religione veterum circa monumenta Freheri in Pare C. Lib. r. cap. 23. et a d. in raef. yur. Otton. TVm. I. pag. 89r. A. et
Ex hoe fonte derivanda sunt testis XII tabularum verba, de quibus jam ante coepi dicere: Paterfamilias uti legassit super pecunia, tutelave rei suae, ita jus esto. Uid Ulpian. in Fraginent. Tit. XI h. i Add. L s3 et Iao D. de V S, L. I. D ad Leg. Ealcid , pr. Z de Lege Falciae . et Novest 22. Cap. a. Unoe manifesto apparet, arbitrium testatoris unice esse attendendum, tuque prae caetcris considerandum, quid defunctus ligulit, hoc est, jusserit. L ιare enim antiquissimis temporibus idem significavit quod jubere, mandare,
383쪽
legem dicere. v. Hei nece. in Antiq. Rom. Lib. 2. TD. Eo. I. I. et in Disseristatione de origine testamentifactionis, et Uu, 3. 2. R. Aperte Ulpianus Tu. 24. g. r. : Legatum dicitur, quod legis modo, id est, imperative, testamento relinquitur. Quid, si dicamus ipsum legir voeabulum inde descendere 3 vero nam. rue simillimum esse videtur. in casu olim primo dictum fuisse leges vel legis, ures vel ducis, Reges vel Regis, quorum loco nunc dicimus lex, dux, Rex. Fuces nominandi casu est apud Festum in voce Faces. Plebes et Plebs, trabesct trabs, canes et earix, promiscue antiquis usurpata suisse testantur Varro et Priscianus. Pleber pro pisbs plus semel posuit Ausonius. Conser Vostium de Art. Gramm. Lib. I. Cap. 2I., et Sanctii Minim. Lib. 4. pag. 347. Εcontra frux frugis . nuru nubis, prex precis, rupi rupis, spex specis, vix vicis, unx unguis, leguntur in Glossis Servii. Terminatione, non sensu discrepant, adeoque promiscue apud veteres adhibita lego legare, et lego legere, quod idem et in
plurimis aliis obtinuit, scuti ex verborum temporibus apparet: ita cubo, cu. hui, cubare, domo, Dinui. domare, crepo, crepui, creparer neque aliter dicere et dicare, praedicere et praedicare. De lavo. lavare, et lavere v. Servius ad Virg. Aen. Io. v. 727. , add. IO. Nic. Funccium de legib. XII. labb. pag. I 78. Ducare et dueere frequentatum olim fuisse demonstrat verbum dueator. ' Ducator navis dixit Ulpianus in L. 29. 4. D. ad leg. ADil. Comere pro comare saepe utitur Ausonius. De educere et educare v. Salmas. in Plin. Exerc. pag. 2oo.
Exemplorum plurium copiam subministrat Nonius in capite de mutatis conj gationibus, multa quoque congessit Bynhersita obf. 4. II., et Aus. Popma de u antiis locul. Lib. I. p. II., et Schroder in Obf. pag. 267. Quemadmodum autem a grex, sive potius, greges, est grego, unde congrego, a pax, seu paces, paco, pago, pango, se a leger est lego. Florentinus, cum in L. II 6. pr. D. de legat. I. legatum definit delegationem hereditatis, respicit, credo, d rivationem vocis a legendo, hoc est, decerpendo. Potuit sane legaetum, quasi delegationem, sive delectionem, id est, deminutionem, sive delibationem, quod substituitur in Codicibus nonnullis, dicere, spectans promiscuum verbi legerem legare llectendi modum, promiscuamque et communem utriusque vocis significationem. - Deligere aut pro decerpere usurpatum Ovidio in Remia.
Temporibus certis maturas msicus tiva;
Diligit. Ubi eonsule Nie. Heinsium. An vero sonum inanem secutum suisse Floreatinum dieendum est, legatum appellanti delegationem p sonum certe vocabulorum in definitionibus ac derivationibus non segnius sequuntur Iurisconsulti, quam artem: vide, quae de testamenti originatione visputata sunt in opu.seulis Duheri de Latinitate Urietum 'risconsuliorum, pag. 27. et seqq. Stoicos quoque, aliosque Philosopnos parum scilicitos sui illa de vera vocum ori. sine indaganda, multa declarant. quare nec ipsum Ciceronem moror, nec ipsum etiam Varronem, quantumvis Ciceronis judicio Romanorum doctisti.
mum: quorum ille de LegibuS Lib. I. Cop. 6. legem a leget do ob id dictam seri-
384쪽
bit, quod in ea insit vis delictus, hie vero de Ling. Lat. Lib. 4. pag. a 3. k-gator, quod lecti publice, quorum opera consilio'ue utere ur peregre magistratus. Alia de vocis legare origine dabit Eunccius d. l. pag. 22 2. D inde, quod si quis respiciat ad antiquissimum legandi, atque heredes instituendi morem, ambigere laoii poterit, modum imperandi, verbumque jubendi quasi proprium suille iis, qui testamenta condebant. Heres in litui Ulpiani in fragmentis Tit 2I., recte potes bis verbis: Titius heres esto. Titius heressis, Titium heredem esse jubeo: hinc et descendit solennis illa atque ii sit at illima monumentorum Et cipporum sepulchralium formula: T. F. I , hoe est, rejla. mento seri jussi, qua de Valerius Probus de Nutis Romanorum interpretandis. Adde praeterea cas, quas Brissonius collegit de Formulis Lib. 7., in quarum numero: jubeo ut det, jubeo hoc fieri. Hinc et iuUso vocatur testatricis voluntas in L. 4 . D. de manumiss . te m. r inde quoque damnarι dicuntur heredes: exempla apud Jctos pasti in obvia. Quin stilianus Lib. 7. Cap. 9. heres meus
uxori meae duinnas esto argenti, quod elegerit, pondo centum. Imo vero non omnino in arbitrio erat positum tultatoris, verbisne uteretur precariis ac supplicibus. an directis, sed ex juris necessitate cogebatur, si ratam est e vellet Voluntatem suam, imperativis verbis uti, ut nimirum appareret, suse optimo jure . et jure Quiritium esse rei suae arbitrum ac moderatorem, et, quodcunque vellet testatus , pro lege esse observandum: quare, teste eodem Ulpiano, illa institutionis verba: heredem in tituo, heredem facio, plerisque improhata sunt. Verba illa imperativa, quae dixi, quaeque Ulpianus significat
Nit. 2 I. . cum legatum dicit esse quod erati , legis modo, relinquitur, idem Ulpianus Tit. 25. f. r. verba civilia nominat, ut ostendat, eandem ea
vim habere, quam legum civilium verba, quae sententia est C acii Lb. II. Obsere. 23. et alibi: adjungo hoc: quia verba illa civium Romanorum propria erant, quibus jus fuit et domi et foris imperare: unde Virgilius Aen. 6.
v. 8Sa. Tu regere imperio populos, Romane, memento.
Qui Posita non eo tantum nomine Romanorum Uatum princeps appellatur, quod caeteris majestate carminis praestat, verum etiam, quod eruuitione, et antiquitatis scientia antecellit. Eruditissimus Scholiastes ad Horatii Lib. a. Sat. i. v. 9., qui sermo seriptus est ad Trebatium, virum iuris perit illimum, habento interpretatur habeant: addit deinde: vide, ut Arectis Iurisconsultarum verbis utatur ad Trebasium ycium. Legandi modos quod attinet, postquam praeceperat, ut dixi, I planus TA. 21. f. I., M legis modo, id es, imperative, tesamento relinquantur,. moX quatuor legatorum genera recenset, quae imperium testatoris iuculentissime ob oculos ponunt: at, quod in primis hue iacit, constat ex
Paulo Sentent. Db. I. Tu. ro. g 1., legati per damnationem relicti actionem duplari. Ii heres a se id relictum esse infletas ivisset: ut adeo damnatio a. testatore prosecta eundem sortiatur effectum, quem sortiri sol res
385쪽
a judi est judicata: hine et est, quod non semel factum testatoris et judicis
aequiparentur, vid. Vasquius Gutrovers. Ub. S. Cap. 27. m. 9. Quod si ea, quae diximus hactcnus, plenam non faciant fidem, neque quis credat, id, quod testamento justum cst. recte Iur appellari, nullus equidem dubito, quin in nostra cattia transiturus sit, si is mecuin reputaverit antiquos apud Populum Romanum testandi mores. Omnium, quantum constat ex annalibus, vetustillima fuit consuetudo heredentdeclarandi in calatis comitiis, qui convcntus erat populi, quem rogabat testator, adhibitis iisdem, quibus leges concipiebantur. Verborum sormulis, ut ratum vellet e se, ae jubere id quod in testamenio suo scripserat. Uid. Ulpian. Tit. 2 o. f. a. , Gell. IIb is. Cop. 27. . denique l. l. In . de Τestam. Ordin. . ibique Theophilus. Requirebatur itaque universi populi consensus, isque juberet ne-cci se erat. Quin autem illud, quod ab ipso populo sancitum publice ac ju sum est, jus clici possit, nemo temere ambigat. Successit poIlea alius mos per mancipationem imaginariam . seu per aes et libram, qua in mancipatione id, quod lin ua nuncupasset, jus este sanciverunt Decemviri, lioe est uti ea verba exponit Festus in voce Mncupara pecunia) ita. titi nominarit, heu-tusve erit, ita jus esto, et hoc idem a Cicerone quoque ad Iellamenta trans ferri docet Cl. Schulting. ad Val. Maa. loco ante citato. Ivuncupationis fommulam exhibet Ulpianus Tu. sto. I. u. Aderant et testes ad minimum quit.-que . qui scilicet repraesentarent populum, olim in comitiis adhibitum: Commodius enim videbatur, quinque testes, quam universi populi suffragia rL-gare. Manisello itaque apparet, omnia quae essent scripta , pro nuncupa
tis suisse habita, atque ideo secundum scripturam illam expedienda, quippe quae jus faciebat. Quae quidem res nonnullos impulit . ut heredes, istiusmodi testamento institutos, Iegitimos potius dicendos esse existimarint, quam stiptor, si litidum id est, iuga pimuli erant herem tu ea vide, quae ex I homasio, et Amplis p- hq promit c Hesueccius Lib. 2. Tit. Io. Anz0 R- s requirat, aes ictitas dici, quod a teliatore lusium Ab eo remi isto, quod ex edicto Praetoris est conditum, de quo vid. g. a. de Testam. Ord. id quoque observatum Schultingio, legitimo. rum intorum nomine Ulpianum Tit. II. f. 3. etiam testimentarios compro-
Quid verbis aut longiore disputatione opus est y ipsi scriptores antiqui ultimam voluntatem νομον appellasse deprehenduntur, aut τιμω et legi adsimi.
Iasse: testatores ipsi ,ορι,όιτων dicuntur, hoe est legem ferre, jus dicere.
veμος η τουτου ζαυλη. Quae Latine ita versa: Disponat itaque unusquisque Iuper suis , ut dignum es, et D LEx ejus uoluntas. Subdit iis Jultinianus haec: Si ut et antiquissima nobis lex, et prima mene reipublicae Romanorum di novens ait. dicimus autem duodecim tabularum secundum antiquam et patriam linguam ita di-MAI: Ur I LEGalsIT Q.Vis UE DE EUA RE, ITA Jus EsTO: nullo valente citra
386쪽
illisus M talem, nee s sacram impetret formam, nec β quidpiam aliud Omηium.
aliquid aliter disponere in rebus alienis. I extus Graecus ex editione Gotho
terpres, dubito. Hanc crcto mentem fuisse Imperatoris. Sicut et antiquissi. ma nobis lex, et prima poene rem populi Romani publicam construens, sive ordinans dicit diciunus autem legem XII tabularum θ secundum priscam et patriam linguam ita alicubi disponens: .... Nullo valente, ex lesis illius sententia, neque ipsis quidem Principe, sacram faciente formam, per sacratissimas constitu. nes sitas, aut rescripta, neque s quid aliud omnino sacere instituerit qui iam, quidpiam reformare, aut aliter disponere in testamentis alienis. Confer Themphilum ad pr. Inst. de Lege Ealcidia, atque in primis Schulting. ad Ulpian. Dr. II. I. I . Cicero Philipp. 2. Cap. 42. testamentum legi aequiparat: in publicis, inquit, nihil es lege gravius. in privatis frinissimum es testamentum. Plinius, pietate ductus, non semel jus testamentarium. id est voluntatem testatoris, iuri civili antetulit. Ita namque Lib. S. Di t. 7.: mihi autem δε- functi voluntas antiquior jcire es. Add. omnino Lib. a. Epis. I 6. Hoc egre. gie idem Plinius Lib. 4. Dis. Io.: Defunctorum voluntatem bonis heredibus intellexitae pro jure es. Quare non imperite Lucius Titius in L. 88. l. II. D. de Legat. 2., quicunque tandem illle suerit: Pra jure legitimo haberi debet hominis δεηi voluntas. Add. L. r. in sne C. de Tesam. MiL: Voluntas militis pro jure servatur, et L. 77. t Ig. D. de Legat. 20. ordo scripturae non impedit ea Iam juris ae toluntatis. hoc est, juris, id est, voluntatis. An jus pro jussu testatoris accipiendum in L. ao. D de Test. Tut. p si non apparet, quem dare se tutorem testator senserit, non jur deficit, sed probatis. hoc et , uti ego quidem interpretor, constat de voluntate deiuncti, recte quidem is julsit atque jure, nec rejiciendus ejus justus, sed exitum habere nequit, quia probari non potest, utram tutorem ex duobus Titiis v
I. De communi religione veterum circa cadavera, funera, et qui rem murtuorum. De negata nonnullis sepultura. Cicero aiquoties expcn. Iur, et Ienimur. Plinii verba explicantur, et Bbb teu
387쪽
tentantur. II. Petronius exponitur. Cicero et Aussinius te im
iantur. III. Restituitur lectio, et sensus Legis V., IV. item
L. I 4. S. I., V. L. 2. S. 9., et L. I 2. S. I. D. cle Religios. Alius pro alienus. VI. Iiarum ope corrigitur L. 3. pr. , ras. I. D. de Sepulchro viol. Admodum impuberes qui sint. Λdmodum praetextatus quis dicatur Floro. I. ostendimus in superioribus, id in primis operam dedisse Romano , ut
I supremae hominum voluntates diligentissime obsdrvarentur. us.
modi tamen conditio in testamento adscripta Ps reliquias meas in mare abjiciat, impune ab herede negligi, quin impleri non posse visa est, quippe memoria humanae conditionis sepulturae tradi eas oportere placuit. Vide L. 27. D. de Cotidis. Insit. Ja, ab antiquissimis inde temporibus ea insedit mortalium animis religio dicam, an opinio, cineres desunctorum si moverentur, inquietari eo manes, imo injurias exinde fieri cadaveribus: quam ob rem poenae variae constitutae adversus istos, qui tale quid commississent. Sinsulare est, quod jussa sepultura denegata suerit olim iis, quos vindicta divina fulmine percussos exstinxerat. Hominibus impiis sceleratisque prinhibitum fuisse antiquitus laneris honorem, quem et hodie nonnullis non concedi est notissimum , probavit Schedius de Diis Germanis pag. 43 I. R. De humatione luctuque aclsinium vetitis consule Lips. ad Tacit. Annal. Lib. 6. Cap. 29. Parricidis, scimus, monstris hominum, hoc quoque supplicii genus additum, ut cadavera istorum in profundum abjecta a nullo reciperentur,
humo nunquam conderentur. Egregie Cicero in Drat. pro Ros. Amer. Cap. 26. quid, inquit, tam es commune, quam spiritus uiuis, terra mortuis, ma- re fuct ηιibus, lutus ejectis p Ita uiuunt parricidae. dum possunt , νι ducere an,
mam de coelo non queant: iιa morivritur, ut eorum Ga terra non TANGAT. Hin
tomannus corrigit: traro Doctissimus Iuvenis P. P. Iusti in Spectim obf. criti cap. rescridi jubet: terra non tegat. optime se habere puto Oratoris verba, neque quidquam mutandum. Olla in mare .projecta jactantur continuo ac fluctuant, usque dum piscibus esea fiant. Vix itaque evenire potest, ut desidentia ea terra tangat. Omni itaque ope id sedulo adlaborarunt majores, ut reliquiae suae post sata immotae quiescerent. Fidem poene superat summum', non gentilium mo.
do, sed et chrillianis sacris addictorum studium, anxiaque cura, qua id discere adnixi fuerunt, ut mortuis sibi propria esset ac perpetua sedes, et quies aeterna. Neque enim insani vulgi, in superstitionem proni. mentem hanc fuisse credas, sed communem scias, non dico Romanis, sed quaqua
late patet terrarum orbis incolis, Qua mare, qua tellus, qua si sis currit utrumque.
388쪽
Constat de Iudaeis ex Pandectis sacris. De caeteris gentibus inspici merenis . tur, quae adnotavit Alexander ab Alexandro Gen. Dier. Tom. a. Lib. 6., nee non Jae. Gutherius in tractatu insigni de Dre Manium. Plurima quoque hane in rem congessit Vir Tob. S. l . v an Idlinga in Variis Dr. Civ. Cap. sto. R. Multis etiam de eodem disputat rarae eruditionis Iuvenis R. M. va a Goens in Diatribe elegantissima de Cepotaphiis. Adde commentatores ad P Itom Sat. Cap. II 4. EO usque processit religio, ut et servi cadaver, servi inquam, qui rebus potius, quam hominibus accenseri solebat, locum saceret religiosum. Huic gentium opinioni originem debent variae leges de sepeliendi ritibus, ac praecipue de sepulchris non violandis, propositae. In Capitulario Caroli M. Lib. s. Cap. 3 II. qui mortuum hominem repertum humanitatis causa
humaverit, a parentibus ejus remunerandus, et, si a parentibus ejus meris . cedem noluerit recipere, recepturus dicitur a Domino, qui praecepit mortuos sepelire. Ibid. Lib. 6. Cap. I98. mortuum super mortuum ponere, neque ossa defunctorum super terram dimittere licere constituitur. Adde te ges Bajuvariorum Tit. Id. Servus, qui sepulchrum violaverit, aut mo
tuum exspoliaverit, ducenta flagella suscipit, et insuper flammis ardentibus exuritur Φx lege Wis-Gothorum Lb. Io. Tu. a. r. In Edicto Theod rici Regis cap. Iro. ita jubetur: Qui sepulchrum dedilruxerit, occidatur. Varias diversarum gentium opiniones de sepeliendi modo recenset Cicero in Tuscul. Disp. Lib. r, ubi multis id agit, ut demonstret, in corpore, exstincto, vel elapso animo, nullum restiere sensum. Obscuriora sunt in opusbulo illo, an foedata non pauca. Adiuvare con bimur caput unum alterumve dissicilius. Ita philosophatur Auctor Cap. sr Eiquidem uel Dii ias, vel eum Diis futuri sumus. A. refert p ad ni enim, qui haec non probent. M. Ego autem nunquam ita re in hoc sermone dimittam ulla uti ratione, vι mors tibi videri malum posm. Ego omnia haec Marci esse puto. ae se esse distinguendum, et mutandum. Siet fidem vel Dii iis, vel cum Diis futuri sinus, quid refert 7 At sint etiammmc, teste Valerio per Erescribitur vox postrema qui haec non probent: ego autem nunquam ita te in hoc sermone dimittam, ulla uti rarione vel mors tibi videri malum p t. 6 ut et vel confundi solere docuit I. Arniun. ad Pacat. pag. Ios. In p. q. tenem dum edis igitur, inquit Tullius, nihil curandum se post mortem, eum musti inimicos etiam mortuos poeniantur. Nonius cap. 7. refert quo multi, malim quamvis musti.
Ibidem: quam essent dura, s sentiret 8 nullusne serati sunt. Restituo: nulla bi hoc
est, siquidem, quoniam, Aesensu sunt. In Cap. 3. : His et talibus alictori-hus o confirmant causam, rebus a Diis immortali us judicatam. Sic distinguo,
neque quidquam emendo. Re ipsa atque eventu judicarunt, atque ostenderunt Dii, mortem homini esse rem optimam. Ad rem redeo. Romani, qui insepultorum manes, eorum certe, quorum, in mari sub mersorum , animae scilicet aqua exstinctae fuerant, misere errare credita runt, quanto opere id adlaborarint, ut terrae infoderentur corpora mortu Bbb a rum,
389쪽
ram, tranquillaque perpetuo quiete fruerentur. demonstrant inscriptionummi ilia. ubivis obvia, indicant tituli D. de S pulabro violato, ac de Retulas, et sumtibus funerum , quibus adde Pauli Senit. Lib. I. Tit. a I. de Sepulabris et L. gendis, et Ciceronem de I ib. Lib. 2. Cap. 22. sqq. . manifestalii pleni de eo veterum libri, innumera exemplorum copia. Memorabile, neque tamen te. mere credendum factum refert Plinius Lib. 7. 27. umbrarum hominis non rite sepulti, quae domum quandam continuo infestasse narrantur: in qηit. collicta publice sepesiuntur: domus postea riIe conditis manibus caruit. Uarie emendantur verba polircma: Sunt qui inambsιs per geminationem repetunt. Manes sunt animae defunctorum: reliquias , ossave ipsa eo nomine appellari posse vehementer dubito. sic potius distinguendum esse existumem: domus. νηsea, rite condiιis, scilicet tibi bus, quae vox pro Si me praecedens hic loci . 'subintelligenda cM manibus caruit, hoc est, species amplius non apparuit, postquam condita suerant Ossa. Neque tamen intercedam. si plenius legi ma- tis: conditis iis. Hinc domus aeternae nominati tumuli. Perpetuae sepulturas . tradita eorpora dicit Ulpianus in I. 3. 4. D. de Sep. Vis l. DictII. Apposite Trimalcbio apud Petron. Sat. Cap. 71.: Valde enim raLsu κest, uiuo quidem domos cultas esse . non curari eas, ubi diutius nobis habitan.
dum est: et ideo ante omηia adjici velo: IIoc MONUMENTUM IlEREDEM NON si NArust. Ne scilicet moveantur Osia. Caetervis eris mihi curae, ut resu- imento caveam, ne mortuus iuuriam accipiam: praeponam enim unam ex liber
iis sepulabro meo cusodiae causa. Non faciam equidem cum iis , qui profar. sum salsum. Interpretor: valde saliuntur, atque errant, qui opinantur, vivo domos cultas esse oportere, quibus exiguo temporis ipatio uti. mur, vana est ac jejuna Opinio. Eodem modo Cioero Lib. 2. de Oratur. . Valde baee ridentur, et hercle omnia, quae a prudentibus, quas per dissimul rionem non intelligendi, subabsurde falseque dicuntur, se enim reponendum pr salse, quod insulse exhibent editiones, docet contextus. in igramma iis te veteri est:. domus aeterna es, hic sum Ilius, hie era se . re Met. Lib. 4. v. 34. domum ultimam appellat. Conser notas V V. DD. . ad Petron. l. e. Ausoni ira in Prose . Carm. 1 I. auro placidus, et quietis manibus sederi fove.
Sorim sepulabri servet immotus cinis. Se malo pro sepulabris,
390쪽
III. Eleganter Paulus in L 4o. D. de Reu . magis, ait, te oris gratia δε- ponere, qriavi quis ibi sepeliret mortuum. et quasi aetem sede dare desinaberit. Sic malo pro aeterna sede, quod est in Florentino. IV. Humanitatis, misericordiae, et pietatis negotium alit, qui desunctum .errae mandari curat, vid. Catharin. in Obf. et ci0. Lib. 4. C 33. 2 sim an in erit, dicit Ulpianus in L. I . g. 7. D. de Religio f. a bitro. et perpendendum . quo animo suintas in funus factus sit: utrum negotium quis vel D. functi, vel beredis gerit, vel ipsius humanitaiis, an vero tηisericordiae. vel pieta. ii tribuens, vel asiectioni. Pro humanitatis Des. Heraldus in OU. Cup. ai. subiti tuit hereditatis. Heraldum sequi inr Groti iis in Flor. Spars Aliter ex. ponit Bunkersh. OU. Lib. Cap. 22. Nil quidquam mutandum censeo. ID. intelligo ossicium , quod homo homini praestat, is qui humani nihil a se alienum putat. Sic interpretor: vel usur humaηitati S, hoc est,sci. licet, teste Probo, an vera dicam misericordiae, vel pietati tribuens arbiter. Lo-vius est monuisse, tribuens positum pro tribuenti: reserenda videtur locutio ad ea, in quibus festinantes occupative JCti, rei magis quam verbis intenti,
curiosas Grammaticorum regulas minus anxie observarunt.
V. Emendatione indigent haec ejusdem Ulpiani tu L. a. q. p. D de Religios, facili tamen ope restituenda: is, qui pignori dedit agrum, si in eum suoRuri mortuum intuleris, religiosum eam facit. Excidit puto Q . legendum. que suorum quem. Editiones aliae exhibent suum. Haud ineleganter suos et
alienos a Iciis inter se opponi videas. Ita Paulus Sent. Lib. I. Tit. II. 6 6. r. qui morιuum suum , alienuinde intulerit, item f. Io. ibid.: qui m striuum alienum sepelierit. Adde et I 2. eod. Ulpianus in L. I 2. r. D. de Religios: Scio, inquit, cavetur, ne usus sepulchrorum permuta ionibur polluatur, id est, nes pulchrum ALIAE conuersarunis usum accipiat. Cl. Marchari, qui et aliorum de verbis his opiniones adjungit, aliae dictum accipit pro alius, alterius. Ita unae. que sigurae uixit Lucret. Lib. 2. v. 778. pro ius, ubi v. notas. Solue pro
olius est apud Auson. in Pras Cent. Νιψt. Trimalchio, domini sui semina . dominae suae vir, apud Petronium Sat. Cap. Is . ad delicias femina iasmi δε- mino annos quatuordecim fui. In MS. est: Us mi domini. Iargo tui mei donii. ni: sequitur enim mox: ipse meae dominae satisfaciebam. Positum autem ipsi inro ipsus, quo modo Plauzus in Truc. M. 4. Sc. a. v. I 6.: isne dedi, proisi. Magis placet Haloandri lectio, qui substituit alienae. Scriptum suis e cop-jicio alieae. Saepius haec vocabula in codicibus antiquis confusa videntur. In L. 2. D. de Termino moto exstat alienorum snium, in Collat. Leg. Mos et Rom. Tit. ra. l. 3. , ubi de eodem sermo fit, eXhibetur aliorum. Prohibetur permutatio, ne alieni mortui cum suis, hoc est, cum domino, ejusque familia confundantur. VI. Pergo ad legem dissicillimam , eamque variis Eruditorum commentariis celeberrimam, quae Ulpianum auctorem habet. Plaetor ait. . . . veroba sunt L. 3. pr. et I. D. de Sep. viol. centum aureorum action in dabo . . .