Domitii Ulpiani fragmenta libri singularis regularum, et incerti auctoris collatio legum Mosaicarum et Romanarum, quibus notas adjecit Joannes Cannegieter, ... accedunt ejusdem disquisitio de notis, et siglis veterum, et observationum miscellanearum

발행: 1774년

분량: 552페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

oa IOANNIS CANNEGI ET ERI

Migrando. IX. L. 32. D. de Pignon et Hypoth. X. Ea n, tur L. I s. D. de Reh. Credit. XI. L. 37. D. Famil. Erci P., et XII. L. S. D. de Transactionib. Reddere, pro dare. Illistratur XIII. Pauli Detis in Sentent. Lib. f. Tit. 23. S. I 6.

V l. t. ndie. scribit Jensius in Stricturi pag. 438.: Si quis pr

miserit probibere se, vi aliquid daremum stipulator patiatur, et faciat, neque ex ea re damnvm sipulator pariatur . et faciat, ita habeatur: Deis, quod promisit. Si minus, quia non facit quod promist, in pecuniam numeratam condemnatur. Sic interpretor: Si quis promiserit prohibiturum se, quo minus stipulator damnum patiatur, insuperet hoc stipulatus suerit idem, sesami. rum esse aliquid , quo iacto indemnis sat ae securus stipulator, eveniat au. tem, ut damnum non patiatur is, cui stipulatus suit promissor , dein faciat quo. que promi r opus promissum, satisfecisse creditur, fidemque datam implevisse habetur promitar. Quod si vero damnum quidem passus non fuerit stipulator, in eo tamen sesessit is, qui stipulatus fuit, quod non fecerit pro missum opus, condemnari eum oportet in id, quod interest stipulatoris, non factum esse opus promissum. II. Corrupta putant plerique, aut saltem mutila, Ulpiani verba in L. snpr. D. de Solution.: Si quis stipulatus fuerit decem in melle, solai quidem m/I μ. res, antequam ex stipulatu agatur: sed si semel actum sit, et perita decem fuerint, amplius mei Iolai non potes. Sunt, qui corrigendum censent: decem. aut decem in melle. Servare poteris, credo, lectionem Florentinam, s ita intellipas: Si quis stipulatus fuerit decem, quae in pecunia numerata debebat, in melle se soluturum. Litis contestationis is est essectus, ut ante eam possit solvi in melle, electionemque habeat debitor . utrum in eo, an

in pecunia numerata solvere velit, post eam noσitem. Conse I. I. b. I. et

III. Festinantes JCtos eontractissimis saepenumero loquendi modis, aedictionibus ellipticis usos fuisse, nullum ignorare arbitror. Hac arte explicanda , atque ab aliorum crisii vindicanda puto Ulpiani dicta in L. 44. D.

Mandati: Dolus es, si quis nolit persequi, quod persequi potes, aut si quis non

erexerit, quod exigere, sisere. Conjecturas Interpretum exhibet Catharinus in Thef. Merem .: Tom. 6. pag. 784- Invitis codicibus optimi santiquissimis varia interserunt Editores Gmmentatoresque plerique. Sic accipio: Si quis nolit persequi, quod persequi potest, aut non egerit, quod exigere debet, aut non solverit, quod solvere debet. IV. Temere prosem ae sine iusta causa emendandam censent nonnulli ejusdem Icti L. I. l. Scium TrebelI.: Curatori tamen adolescentis ab adolescense poterit resilui Hreditas: quoniam necessaria nan es auctoritas ad restituendum. Supplendum censet Bestius de Rat. Emend. Leg. pag. I 3p.rpioniamjam: De solo curatore agi in hoc I. verba ipsa indicant, non aeque de

412쪽

de tutore, quo de in praecedentibus specialiter exposuerat. Non requiri autem curatoris auctoritatem ad rem utimem hereditatis juris est certi smi. V. Aeque clara videntur ejusdem responsa in L. Io. 6. D. Quae fraud. creditori. dummodo ita interpreteris: Praeterea sciendum g nri quaeri, quod dieitur: in fraudem creditorum asseratim revocari pose,s fidem biniereditores, num et idem adhuc obtineat, si unus sit creditor: R ndeo: Eis unus creditor D ex illis, quι fraudati sunt, . . probandum esse , adhuc actioni fore Deum. Inutilis ergo censenda emendatio , quam proponit c

Bestius i. e. pag. IV.

VI. Neque magis probatur, quod sanando rictra Io. Io. remedium ad. hibuit Idem in hisi Veis quis fecit Moluntarius etiam per aetatem. vel aliam causam justam in integrum meruit resitusionem. Editiones aliae exhibent: oὸI per aetatem, aliae: es per aetatem. Rescribi jubet Besti Ra: voluntarius, ei etiam, aut sed etiam. Malim ego: voluntari , sed jam, autsed tis, hoe est, sed tamen, auctore Magnone. VII. Causam autem plane nullam video, quam propter adoptemus eri- sin, exercitam in L. 3o. s. I. D. de Hideir. Ubertat.: Si infans t. ait Ul. pianus. imer eos, qui manumittere debem. Senatus censuit, ut liberi libera se sat hi, quibus libertates ex causa Melcstmmissi praestare oportet. Insantes m numittere non posse indicat linus . favorem vero libertatis fecisse, ut Ii .ri essent serui, qui per fideicommisium jussi fuerant libertatem accipere.

Conser L. et6. V. eod.

VIII. Icem dicendum videtur de verbis Edicti, quod proseri Idem in Li. D. de Murando: Si is bomo, quo de agitis, non est ex bis rebar, de qui.

hus inter te et actorem convenit, ut, quae in eam habitationem, qua de agitur.

latroducta, imponata, ibi nata, factaue essent, ea pignori tibi pro mercia Mus

habitationis efferet: sve ex bis rebus EssET ea merces tibi soluta .... vim seriveto. CL Voorda in Interpret. pag. 23. pro esti substituit, es et. Belli pag. Iψ7. π avult, Ied. Nil mutandum censeo. Non potest retineri servus, quasi obligatus, vel si de eo specialiter non convenerit, ut es t ille pigriori pro mercede, vel si jam merces fuerit stluta.dX EDem quae nata, a ve, appona iit Praetor in praecedentibus, Sca vola nominat nata, par tave, in L. 32. U. de Pignori et D N. Debitor, inquit, pactus Ur, ut, quaec niue in praedia si data inducta, inuecta, importata. ibi nata, paratave sisent, pignori et se . Offendit Catharinum in Ihes Orion. Tom. i. pag. 49O. Vox parata, cujus loco reponendum vult sata. nulla, si quid video, idonea ratione permotum. Parata sunt, quae non ipsa natura

administrante ibi nao sunt, sed artificiose facta, industria hominis ibi posita. Ita uxoris causa parata dicuntur, quae maritus in usum uxoris destina- 'vit. Hinc parare, et comparare pro emere vulgatissimo usu frequentatur injure. Notiones ex linicis notitiuriae. Quaenam sit disserentia inter emtum

ac paratum docet Ulpianus in L. 7. I t. h. de Legat. et Κιd. II.

413쪽

re pecuniam. Obligam mihi, Famvis meos mmms non accepreis. Itane justum,. Domui, obligari me de non acceptis 3 imo vero juris rationi contrarium hoe, seriptisque legibus omnino adversatur. Vide L. g. l. 2. D. eod. . et pr. I. quib. Mod. re contr. Gl. At vero alia mens suisse videtur JCti optimi, qui obligari te respondet, quamvis a me ipso, manu mea, per meam ipsius traditionem pecuniam non acceperis. Licet enim, cum a me non acceperis nummos, sed a debitore meo, proprie quidem dici non possis, meos ae . diisse nummos, per indirestum tamen meos accepisti, ideoque obligaris mihi, quoniam re vera perinde est censendum, meosne, an, brevi quasi manu. mihi debitos nummos acceperis. Hoc modo si intelligas verba, sponte fila profluere videtur casus adjectus de mutatione debiti in creditum, eva- nescere quoque ac removeri deprehendes dissicultates, quas moverunt alii., obstare dicas legem 34 pr. D. Mandaιi, sed conciliabis tacite, si in eonmlium adhibueris Cujacium citatum a D. Gothostedo, et charondam in nef

XI. Qui familiae euiscua ae judicis agit, non confitetur misersarium rasi URecteredem, ex sententia Scaevolae in L. 37. D. Fam. Ercise. Plerique Inte i pretes negationem abjiciunt, adjuti autioritate Basilicorum, et codicum Porundam antinuorum. Consule Cujac. Lib. 9. OU. Cap. a 6., Noodia ad, D. pag. 238. . c. Huber. in Praelis. D. b. t. Num. 3. Desendi tamen sor possit lectio Florentina: quamvis enim is, qui familiae mei seundae judicio agit, naturam negotii si consideres, eo ipso quidem lateatur,. adversarium. . sium esse coheredem, effectum tamen ac jus strichim si attendas, non ita fateri intelligitur, ut exinde praejudicium ei fiat. Vide L. 36. D. eod. Di, stinguendum itaque opinor inter jus et sensum naturalem: quo modo saepius, locuti JCti. Videsis L. 3. y vθ., et L. q. D. M exbibradum, adde L. Icia. D. de H b. Sign. Ita, exempli gratia, naturaliter possidere dicitur depositarius, in L. 7. I II. D. Comm. Divia , licet nullum habeat jus in re. Quod si hoc nolis, no interpretare nome. quo de alias proposin, quod idem jam in mentem venisse video H. I. Arnietento in Spec. Obs cap. 3. Locorum exijure depromtorum , quibus rura pro noη ne adhibetur, exempla allegat Barto. lin. in Gruteri D. Cris. Tom. I. pag. 7o6. Conser J. Arnietem ad Pacat.

XII. Non uno nomine suspecta videntur Ulpiani haec in L. fr. D. de Trans actionis. Jctis etiam non infimi ordinis: Cum Aquiliana Iscitatis irae poni.

rur, quae ex consensu REDDITUR, sitra, de quibus non est euitatum, in suo satu retinentur: DBERALITΛTEM enim captiosam interpretatis Prudensum fregit. Offendit Cl. D'Arnaudi in Conject. Lib. I. cap. 7. vox petautar, ejusque loco rescribendum existimat oritur. Vellem cogitasset Vir Duditissimus, vul. ' orem esse verbi reddere significationem, qua pro dare, exponere, ponitur. Tritius nihil est, quam rationem reddere: quid aliud quaeso notat quam e

ponere, dare7 conser Nonium Marcellum pag. m. 38 I. cessu in L. ar. n.

414쪽

ia Legat. Ir. reddendi verbum . quamvisjuniscati em habeat retro dandi, re ιju tamen et per se daries Anseationem. Add. L. 94. D. de V. S. et L. ico. M. D. de Legat. iii. Centies in jure interdictum , actiove reddi dieitur. hoe est, dari a Praetore. Stipulatio itaque haec ea consensu redditur, hoe est, datur, exponitur. Pro liberalitatem perperam a nonnullis substitui libri rationem optime demonstravit iam BInhersh. Obs Lib. 4. Cap. 2. Ecquis enim negare sustineat, intercessisse liberalitatem, ubi quid acceptum fero,

quod vere non accepit m - .

XIII. Mendosa videntur nonnullis Pauli haec in Rec. Seniret. Lib. s. PP. 23. . I 6.: Qui hominem immolaverim. exve ejussanguine litauerint. Parum recte diei putat Cl. Urrhos in Obs. cap. I 4. ex alicujus sanguine litare, ideoque rescribendum scribit: extis, vel ejus savuine, aut ex παρελκειν statuendum esse. Miror non observasse Virum Doctissimum, genio Latini sermonis dinferre inter se litare re, et litare ex m. Unicuique, credo, notissimum est. litare diei, cum rem totam designamus, ex re, cum partem tantummodorei signifieamus. Dixi alias, in dicto Pauli titulo innui inprimis erimina, chilianis hominibus obje, His autem prae caeteris calumniis id quoque exprobratum fulsis, quod infantem sarre contectum apposuerint, quem meis cis occultisque vulneribus occidisse serebantur, ejusque sitienter sanguinem lambere soliti fuerint, novimus ex Minucii Felicis Octavio Cap 9. Suspicioni eausam dedisse eucharistiam, sive sacram coenam, pie celebrari solictam, dubitari vix potest. Conser commentarios I. Davisi L L

I: Exponitur, et Imiter tentarur Lex m. D. Si quis ius dic. non

obtemp. Vindicationis modus Vindex L. in D. Quemadmod. Serviti mutat. III. Emendatur L. 8.f. I. D. de Edendo. IV. Ad L. 2. I9. D. de Orig.Jur. Temmtur L un. pr. D. de OT. Praec Praeti lL Ts videtur ius dicenti non obtemperas.. es, quod extremum injurisdrime est, I non fecur velati, si quis rem mobilem vinduari a se pastu non es, sed duci eam, uel ferri pes.s es. Caeterum, A et sequentia recusauit, tunc non ob remper e videtur. Verba sunt Ulpiani in L. tin. D. Si quis jus die. non obtem. per. Variis sententiarum divortiis inter se scinduntur Interpretes de re omsi hujus intellectu, adeo ut, quotquot de eo egerunt, totidem fere divo opiniones in medium proferri cognoscas, quaa si universas recensere in-

415쪽

466 IOANNIS CANNEGI ET E Ri

sutuam, lectori Mosecto taedium, non tantis quam mihi ipse, procurem molestissimum. Paucos ex immenso numero nominasse sumiat, qui egregiis commentariis legem nostram illustraverunt. Ne memorem Ant. Fabrum in Resimal. ad h. L, OidendorIn in Actis. Forens Classe I. M. 2., et s. Voet ad h. t. , adiisse non poenitebit incomparabile p r Eruditorum, Schultingiam dieo in Marrat. D. et No tium ad h. I., quibus addi velim Frisiae suae decus atque ornamentum insigne, V. Huberum in Eunomia Romana b. t. . et Perrenon. m Thef. Iur. Otton. Tom. I. pag. 6IS. In medio relictis alioruni conjecturis, id tantummodo agam, ut, quam brevissime potero, exponam, quo pacto explicanda milii videantur verba obscurissima. Extremum in jura dictione intelligo vindicationem, sive exsecutionem, non eam, quae sit manu militari, qua de mentionem injicit Noster in L. 68. D.

δε Rei Vindie. , sed illam, quae per Praetorem instituitur. Pergit Ulpianus: non fecit. Facti meminit ICtus, quia exhibere debet,

et rei copiam sacere is, a quo vindicatur, vide L. I. ra a. D. ad exbi. hend.

Exemplum eius, qui non secit hoc, statuit Auctor: veluti s quis rem mesulem vindicari a se passus non es. Vindicationes, seu vindicias apud Praetorem olim factas sutile in re atque in loco praesenti, prensione, sive correptione

manus, constat, ex Gellio Att. Lib. sto. Cap. Io. Confer, quae nota.

vi ad Ulpianum Tit. Io. 6. Dicta sunt vindicia, vindicta, vindico, a vim dico. Proprie itaque vinuleat Praetor, cum vim dicit, id est, jubet. Vim autem dicit Praetor, eum rem litigiosam vi capi jubet. Capi autem solebat res a lictore jussu Praetoris, sive ea esset soli, sive mobilis. Imo sortassean

capta est res a litigante, dum lictor eam virga tangeret, quae propterea Din dicta appellabatur. Antimissimis temporibus, praesente Praetore, in lutes o Dicit vindicationem, auriis vero postea Praetoris otiis, mutatum hoc fuit. atque, uti dein res soli vindicata fuit in gleba, aut parte landi, in jus ad Praetorem adlata, ita rem mobilem vindicatam puto jussis Praetoris absentis eo in loco, ubi res illa servabatur. Ilunc locum petebat litigans, cui vindi clam decreverat, dederat ve praetor, comite fictore, ut jussu Praetoris rem vindicarent, hoc est, vi caperent. Quamvis autem vindicatio proprie sit Praetoris, cum vim dicit, hoc est, jubet, aut decernit, est tamen ea quinque si toris et litigantis, qui jussu Praetoris agunt, indeque iactum existimo, ut litigans a de ac Praetor Vindex dicatur. .Praetor vindex et vindicare dicitur, cum vindiciam jubet, litigans item et lictor, cum jussu, decreto que Praetoris rem capit, seu manum ei injicit. Is autem non Obteinperasse videtur, et in poenam incurrit, qui pacis non est rem a se vindicari, hoc est, qui ab eo loco, in quo res vindicanda est, excluserit, repulcritve vindicem. litigantem et lictorem, qui jussu Praetoris vindicaturi advenerant. Manifesta itaque poenae hujus ratio exstat, eX clusis quippe iis . qui jussu in aetoris auerant, postulaturi vinclicias, quae in jure erant dictae, atque adeo cum juiisdictioni nou fuerat obtemser

416쪽

Addit Ulpianus: sed duci eam, vel ferri passus est. Ducitur servus, jumen,

tum . armentum, Pecus, aliaeque res sese moventes. Fertur res mobilis.

Duci pro abduci, ferri pro auferri positum accipio. Significatio in vulgus no .

ta, et a lexicograpta is demonstrata. Grammaticus vetus apud Gotho redum in Auctor. I.at. pag. I 8Si . lin. 44. abducimur, inquit, unde noluinus, ducia 'mur, quo volumus. Ibid. pag. δε lin pS. ducimus volentes , abducimus inuitor. Rem mobilem autem a se vinclicari non patitur, qui, fing , vindices vindi catum venientes, a loeo, ubi res servatur, repellit, aut, quemadmodum

dixi, domo effcludit; sed ferri rem mobilem, aut duci rem sese moventem patitur, qui rem in publicum projicit, atque hoe modo rei copiam facit. Poenae autem obnoxius est talis, qui, cum ex sententia aut jussu Praetoris sinere debuisset, rem a se vindicari, non tamen obtemperavit, sed passus quudem est', rem duci aut serri: quamvis enim rei ita ablatae dominus fiat ille, qui causam vicit, remque jussu Praetoris abstulit duritve, in eo tamen peccasse censendus est, quod vindicari rite rern passus non sueris. Vindicatio squidem reddit dominium plenum ac maius. Dein quoque, quod ex rure manu consertum olim sui Ile constet, exque iis, quae de eo disputat Gellius L e. . haud absurde dixeris, neeessarium olim fuisse, non tantum, ut praesens es et reus in vindiciis, sed et ut manu teneret, aut sorte manu mitteret , ae traderet rem litigiosam vindiei. Denique jussum ae jurisdicti nem Praetoris contempsisse videtur, qui rem jure vindicari pastus non fuerit. Videndum restat de finalibus: Caeterum , s et sequentia re favit, tunc non btemperesse videtur. Sequentia intelligo servum aut perus, quod ad signivri, aut vopem domini sponte sequi solet. Canes ita excitatos semper sequi novimus, idem sacere greges ovium, armenta quoque nonnunquam, et siles. aliaque pecora , scit unusquis3ue. Pro recusavit legendum conjicio recuGDvit, hoc est, concutiendo sese, voeiseratione puta, brachiorum jactatione. fuste etiam, aliove quovis telo, repulit. Descendit vox a re et quatio, unde recussus, atque hinc recussare. Propositi sententiam, simplicem eam quidem, at tamen, nisi fallor, rei accommodatissimam, ab opinioni Cret in riam longe diversam, utrum

vitus, cum ipse, cui debetur, utitur, quive in possemonem eiu or, aut metc rarius, aut hesper, alit . ME 'reui, quive ad vistati Lu: dominum venit, vel colo. aras, velfructuarius. Cathirinus in Obseruat. in Thes Iur. Otton. Tom. I. pag. 487. medicum intelligit servum. 'At quorsum, quaeso te. lius mediaci inter servorum, an libertorum, agmen Γnsissimum mentio 7 Rectius alii AMI corrigunt. Favet certe eo Aturae huie non tantum L. 4. f. 4. D. destin. Oct. Wis., ab Interpretibus jam indieata, sed praesertim quoque id adj Vat , quod medici et amici nomen in libris NISS. antiquissimis confundi inter se haud raro solere constet. Consule Torrentium ad Sueton. in Caes. cap. 6

417쪽

ιM IO ANNIS CANNEGI ET ERI

III. Vexant admodum Interpretes verba Legis 8. g. I. D. de Edenda: Ini . Iurisconsultorum coryphaeus: Is autem, qui in Me eiactum incidit, id praestat.

quia interfuit mea rasiones edi, cum decerneretur a Praetore, non quod hodie interes: et icto. licet interesse desit, vel minoris . vel pluris interes coepit, locum actio non habebit, aeque augmentum, neve deminutionem. Andarier D'Arnaudi. in Cosia . Lib. 2. Can. scripsisse putat Vlpianum torum actio, aut in totum. actio non habebit, auuacius Ant. Faber in Italicines. proscribendam, atque e --textu ejiciendam censet vocem locum. Levissimo, puto, remedio sensus reddetur idoneus, si emendes mecum: neque ad at evium, cui lectioni neu.tiquam repugnant Graeci.

IV. Dictatoritur Magiseri Ruitum iuungebantur , .se . quo modo Rembus Tria iuni Celerum: quod cium fere tale eras, quale hodis Praefectorum Praetoris: Magyiratus tamen habebantur legitimi. Pomponii sunt in L. a. s. I9. D. Leorig. Dr. Pro tamen mana litterula geminata rescribendum puto tamen non. In eo tamen diversum est ossicium Magistrorum Equitum ab eo Praefoctorum Praetorio, quod illi non habebantur magistratus legitimi, hoc est, ordinarii, quo modo optime restituit Ampl. Vonta in OU. Miseli. pag. Iar. De eodem Magistratu verbis non admodum elegantibus ita Charisius in L. an. pr. D. de Os . Pra . Prael. : Cum apud meteres Dictatoribus ad tempus s-mapousas crederetur, et Magistas Equitum sibi s fortesti hi, aut subaudi Ductatores eligerent, qui adsociati participales curae, admisiιiae gratia, secundampos eos poteNMem gererent. Varie mutant Viri Docti. Sunt qui glossematis adscribunt τα ad militiae gratia. Aliorum opiniones recenset Sobroder in M. sere. Iur. Civ. Lib. 2. Cap. 6. Interpretor: adlecti, ut participes essent .rae Dictatoris, hoc est . ut una cum eo res gerendas eurarent, Ac militiae gratia, ac accipio pro id est, quo sensu et saUissime poni alibi demonstravi: nisi malis at. Hoc certum est, belli potiuimum temporibus Dictatores adeoque et Equitum Magistros creatos fuisse. Vid. L. a. I8. D. de Oiu.

CAPUT DECIMUM.

. Hinseatur sectio Legis S. I. ult. D. de his, qui effud. vel

dejec. Eadem exponitur, item S. s. eod. , et L. I 2. Pr. D. de V. S. Actiones poenites et populares heredi duri ostenduetur. II. Defenditur vulgata lectio L. 55. S. a. D. de Legat. I II., et III. L. Ici S. 7. D. de Gnidib. et Adsinib. IV. De glos sematis. usta sit specialiter nominatim ad L 72. pr. D. de Evlationib.

I. Du

418쪽

l. Hupliei edicto securitati hominum prospoit Praetor: altero co&eet,

si quid damnum datum fuerit effundendo aliquid, vel dejiciendo

in viam publicam; altero cavit, ne quid si pra eum locum, quo vulgo iter fit, positum habeatur, quod nocere cui possit. Si quis negligens

aut contumax edicto non obtemperaverit, praesto sunt actiones. Quod si damnum datum est , competit actio perpetua, etiam heredi, non tamen contra heredem. Vide L. f. s. qui es uic, uno tamen casu excepto, si liber homo periit, tunc enim intra annum duntaxat competit. neque in heredem ea datur, sed nec heredi, similibusque personis agen . di jus est, teste Ulpi mo loco citato. Ea Vero actio, qua convenitur ille, qui damnum nondum dedit, sed positum quid aut suspensum habuit, quo noeeri potuit, num heredi quoque competat, in utramque partem disputatur, neque certo adhucdum est demonstratum. Pluribus haud ita pridem, atque eleganter materiam hanc tractavit C. A. van Wachendoris in laudata saepius Distriatione Cap. r, quo loco id egit Vir juris perili illimus, ut ostenderet.

heredi neutiquam competere actionem. Hanc ad actionem reserenda exi stimant plerique, si non omnes, verba g. uls. L. S c. Illa autem actis popula. ris est, et heredi, similibasque competit, in hexedet autem non competit, quia prenais lis es. Ex natura autem actionis profluere arbitrantur, denegandam eam heia redibus , eaque propter id in primis faciendum, ut corrupta verba emendentur, hoc est, negativus sensus Ulpiano reddatur. Uariis hoc remediis tenta.

runt Interpretes, quae si scire desideres, adeas Waehendor Hum d. l. , qui subis stituendum putat nec heredi. Dubito equidem, num quid praesidii quaeri possit se sentientibus ex s.fn. e. : Hoc certum videtur, proponi ibidem de acti ne . quae competit de eo, quando quid positum suit, quod re vera jam no .cuit, ac damnum dedit: Ita enim in I. proxime praecedenti II. cxhibetur:

Si id, quod pastum erat, deciderit, et nocuerit . . . ., s ain bora ex reἔiculosιs-

pensa decidi iet, et damni dedisset: poli quae sic dein pergit JUtus in I. I 3. subi inuenti: isa autem actio, puta, quae datur, si positum vel suspensum nocuit, Alulans s. et heredi similibusque compeι u. Notandum praeterea, actio. num popularium hanc esse indolem, ut in iis praeseratur is, cujus interest.

ML, es L s. g. s. b. r. Heredis autem plurimum interesse in hac re, dubitari non potest. Quid quaeris' actionem de dejectis et effusis, praeterquam si liber homo perierit, heredi dari stativo ex L. S. I. s. D. h. t. , idem quoque dicendum censeo, si ex posto vel suspenso fuerit nouitum ex L. S. vlt. eod. , imo si neque nocitum suerit, eidem tamen actionem competere existimo, non modo, si lis fuerit contestata a defuncto, v. l. I. in sue L de perpet. et temt. M. . aut quasi uni ex populo, sed ex natura actionis: quandoquidem actiones poenales. etiam quae descendunt ex delicto, sive ex ci n- tractu , dantur quoque heredibus, v. r. I. c. Ad populares autem quod attinet actiones, nulli bi eas heredibus denegatas deprehendo. Neque vero

419쪽

41o JOANNIS CANNEGI ET E Ri

pulari causa debetur, ante litis contestationem recte dicetur creditoris Leo ηοηεse postea esὸ, quo loco id tantummodo innuit Ulpianus, si cui competat aetio populatis, in aestimatione bonorum ejus non accen scri id, quod ex actione hae ad eum possit redire, lucrum, quoniam creditor co casu non intelligitur, nisi demum post litem contestatam, hoc est, non est locupletior censendus, qui habet actionem popularem. v. L. penust. I. D. de Popul. Adlion. Plus obstare primo rei intuitu videtur argumentum, quod opponunt contrariae sententiae auctores, petitum ex L. S. l. s. h. t. , ubi expresse Ulpianus acti nem dicit de dejectis non competere eo casu, si liber homo periit, neque iuberedem, sed nee heredi, Milibusque perfnis: nam es poenalis , et popularis, atqui . inquiunt, in nostro casu eadem quoque versatur ratio, siquidem et haeeactio popularis est et poenalis, et hoc itaque sequatur necesse est, heredi eam non dari. Verum enimvero, si rem recta reputemus via, apparebit, non ideo addita suisse haec: nam est poenalis, et popularis, ut exinde probetur. heredi non dari actionem, sed ob id potius, ut arguatur, in heredem agi non posse: demonstravimus enim, nisi salior, in superioribus, actiones poenales, itemque populares. heredibus concedi. Absque eo esset, quo, quaeso, pacto heredi haec actio tribui possit, uno excepto casu, si liber homo periit, in eodem i. a. Omnino itaque dicendum videtur, singulare jus esse in eo, si liber homo periit, eoque solo casu denegari aAionem heredibus, caeteris itaque casibus omnibus competere actionem. Retinenda ideiteo lectio Florentina, cui et favent Basilica. H. Ligno legato, quae debeantur, non certo constitit inter ICtos veteres. Appellatione ejus id venisse videtur, quod comburendi causa paratum est. Ubere de eo disputat Vlpianus in L. SS. D. de LVM. III. In a.

L. e. Ofilium ait negasse, arbores nondum concisas, ns quaε minutatim eo riduntuν, videri ei legatas, cui ligna legata sunt. Interpretor, arbores evulosas quidem, aut amputatas. n Ecdum tamen in partes sectas. Ipsas arbores . deberi negat, ea tamen, quae minutatim conciduntur ex arboribus iis, i, gatario cedere respondit Ofilius, hoc est . quae in minutissimas partes coa-ciduntur, intelligo, quae ex putatione saeta supersunt, het Inoefel, snoethout nostratibus dicta, itemque quae hyemis praecipue tempestrue foco inserviant, het branctour, quod utrumque ligni nominatione contineri negari nequit. Facesiat itaque conjectura, quam pro suit Bestius pag. IV., geminata voce concisas, quae quippe ex verbis manifestis obscura, ex sensu rectissimo pravum reddiderit.

III. Liberi, inquit Paulus in L. Io. I. 7. D. do gradib. ra ad nib., apud

Romanos proprio vocabulo appellantur usque ad trinepotem: ultra hos PosTE-RIOREs vocantur. D'Arn audi in Cotyect. Lib. r. Cap. s. substituendum esse

judicat posteros omnes; posteriores enim dici inauditum addit, poseros appellari

notissimum esse. Miror ignorasse, vel saltem non observasse Utrum Cl. m rem scriptoribus antiquis vulgatiis mum, quo comparativum eos seimus Deoquentissime adhibuisse pro positivo. Exemplum suppeditat manifestisti. mum ipse Paulus in ead in lege 3. et Proximioru ex adgratis sui dicuntur,.

420쪽

hoe est, proximi. Plura si desideras, adi Auctorem OU. Iur. Cib.

1 U. Cl. Bast in libello de Rat. emend. leges. Cap. I. b. I l. de glossematis hane fovet opinionem: in Tusco codice paucissima apparere, in caeteris libris permulta. Contra censent plurimi, quos adeo delectatur facillima haee

corrigendi methodus, ut mox, ubi sententiae suae contrariam verborum peiariodum in lege aliqua, libro ve antiquo deprehenderint, aut argumentum quoddam dictis pocne similibus propositum invenerint, licet perspicuitatis gratia addita saepissime talia fuisse plus quam verosiimile sat, denique si quid voe,

bulum dictionemve his vel amplius repetitam viderint in uno eodemque loco, ineptissimorum glossatorum commentum hoc esse protinus clamitent, et texistu id ejiciendum proscribendumque pronuntient. Quod Terentius dieit in Andr. Act. I. Sc. I., apprime in vita esse utile, ut ne quid nimis, id in hae te quoque usu venire arbitror: neque enim ad istud, quasi ultimum ae subsidia. rium restitutionis in integrum remedium, confugi oportere existimo, nisi ubi nulla demum alia facilior interpretandi, corrigendi'e ratio siperest,

damnandumque propterea puto morem nonnullorum, qui temere admodum

in his procedunt. Nimium quantum indulsisse videtur malae huic et invet ratae consuetudini Uir juris atque utriusque linguae peritissimus Des Hera, .dus. Exemplis pluribus, quod dixi, in praeceduntibus demonstravimus, addam cum maxime unum: Arbitratur Uir Doctissiimus in Obf. et Emen . cap. r. . in Tris jur. Otton. Iram. a. pag. 13t3., ex his Callistrati in L. 72. D. de Evit Itono. : Cum plures fundi specialiter nominatim, uno infrumento interposito,

venierunt, alterutrum este eliminandum, vel specialiter, vel nominatim: Attamen nemo, credo, temere inficias eat, multum differre inter se, significatio. nisque diversae esse utrumque vocabulum. Specialiter accipio, cum non M.

nus tantummodo adjicitur, veluti, Omxes fundi mei, sed per species itur, exempli gratia: fundus, quem a Titio emi, quem in Italia habeo. Neque enim existimandum ult, oecialiter semper designare expressim, verum primaria est

ea ac propria, quam modo dixi, vocis notio. Conser cl. Marchari Inter . Ub x. . Cap. 4. Nominatim dicitur, cum nomen additur singulorum fundo. rum, utpote, tu Tuscumus. Suanus, Maevianus, alia. Vid. Paulum in D. M uia non rest. 'lacialiter itaque nominatim veneunt fundi, si ita in instrumento venditionis stramitin suit: vendo fundor, quoscunque habeo Romas, Capuae, atque in Campania, fundam Cornelianum, item Sertorianum, et Tullianum. Neque tamen diseatiam equidem, si per ellipsin et ante nominatim subaudiendam putes, quam particulam omitti frequenter docuit Cl. AmtZen. ad Caton. Lib. I. Dis. am, aut per geminationis remedium resti. tuendam censeas, ita ut praecedens er absorpsisse videatur et, praesertim eum constet, R inter et T litteras disserentiam poene nullam apparere in codicibus MSS., qui Langobardicis litteris sunt exarati, vid. Sciopp. de Art. Crit. pag. SS. Neque vero dissitear, scriptum mihi videri nominati. M enima librariis additum saepissime fuisse novimus. eo, quo exulare debuerat, Io, F s a co.

SEARCH

MENU NAVIGATION