Principis christiani institutio per aphorismos digesta, auctore Desiderio Erasmo Roterodamo

31쪽

18 INsΤITu TI pem infimo genere nobilitatis intumescere , quod sic infimum est, ut nullum omnino sit, nisi& ipsum a virtute fuerit profectum; summum illud negligere , quod ita 'summum est , ut solum optimo iure possit haberi. Si clarus videri studes, ne ostentes sculptas, aut coloribus adumbratas imagines;

in quibus siquid veret laudis est, id pictori debetur, cuius ingenium,& industriam arguunt. in potius virtutis monimenta moribus exprimito. Insierita Si caetera desint, vel ipsa tuae ..is celsitudinis ornamenta monere te

. possunt officii. Quid sibi vult unia . . ctio, nisi summam in Principe le- nitatem, ac mansuetudinem quod fere magnae potentiae comes esse soleat crudelitas. Quid aurum in- .dicat, nisi singularem sipientiam pQuid gemmarum fulgor, nisi virtutes eximias, minimeque plebeias ' Quid ardens purpura, nisi . summam erga Rempub. charita

tem t Quid sceptrum, nisi tena

32쪽

PRI N. CHRISTIANI. 29cem iustitiae animum , & nullis avocamentis a recto deflectentem ZCaeterum ab hisce rebus si quis longissime absit, ei non ornamenta

sunt haec symbola . sed vitiorum

. exprobramenta.

Si torques, si sceptrum, ia purpura , si satellitium regem faciunt, quid tandem . vetat pro regibus haberi tragoediarum histriones , qui iisdem ornati prodeunt insce- nam λ Vis scire quid Principem ab histilone secernit nempe animus. Principe dignus, hoc est in Rempub. paternus. Hac lege populus

in tua iuravit verba. Diadema, sceptrum, trabea, torques, baltheus, in bono Principe virtutum aut insignia sunt, aut symbola , in malo vitiorum

1 ' Otio turdius est , hoc magis erit cavendum ne talis sitPrinceps,' quales olim fuisse permultos legimus, & utinam hodie nullos videre sit, quibus si regum detraxe oris ornatum, & adventitiis nuda-

33쪽

Magna cheistia.

norum omnium professio

3o INsTI Tu Tiolos bonis ad suam cutem redegeris , iam nihil relinquas, praeter egregium aleatorem , invictum potorem , acrem expugnatorem pudicitiae , vaferrimum impostorem , insatiabilem expilatorem , periuriis , sacrilegiis, perfidiis, omnique facinorum genere cOO pertum hominem. oties venit in mentem te Principem esse, pariter succurrat & illud, te Christianum esse principem , ut intelligas te a laudatis quoque , gentilium Principibus tantum oportere abesse, quantum abest ab ethnico Christianus. Neque vero putes securam, aut delicatam Christiani professionem , nisi sorte leve putes sacramentum, quod aeque cum omni bus in baptismo iurasti , semel o omnibus renuntiare, quae latanae placent , &, Christo displicent. Displicent autem quaecunque ab euangelicis decretis abhorrent.

Sacramenta Christi tibi cum aliis communia sunt, & doctrinam

34쪽

P R I N. C HRI s T IR N I. t. nam non vis esse communem In

Christi verba iurasti , & in Iessa utAlexandri magni mores Igria.deris praemium tibi postulas esse commune, & illius decreta nihil

ad te pertinere putast . ' . nnis HisAt rursum ne putatis Christum in Chri- situm esse in ceremoniis, hoc est in praeceptis duntaxat utcunque servatis , & ecclesiae constitutionibus .Rhristianus est, non qui lotuS eth, non qui unctus , non qui factis ades , sed Christum intimis complectitur .affectibus , ac piis factis exprimix,

Cave ne quando sic tecum cogites: cur Ain mihi canuntur Z nonium privatus , non sum sacerdos O non sum monachus , sed illud cogita : Christianus sum & Princeps. Christiani ab omni turpitudine. prorsus abhorrere. Principis estantegrit te , prudentia

que caeteros antecellere.

. Si hoc a tuis exiges, uti leges tuas cognoscant , & cognitas servent , milito magis a teipso debes B exigere,

35쪽

exigere, ut Christi imperatoris tui leges ediscas , & observes . . Si iudicas infame crimen, & cui nul-

aum suppliciu par inveniri possit,

ab ' Imperatore desciscere , qui s . Os , ori mel in illius verba iurarit, eui ipse iguoseisi , lusum ac iocum xistimans quoties edicta Christi se iligis, in cuius verba iuratum est ili' baptismo λ eui nomen. dedisti γcuius sacramentis adactus es , dc

Si haec serio fiunt, cur pro ludo, ' ssucimus 3 sin ludus est, cur Christititulo gloriamur λ Mors aequa est omnibus. mendicis iuxta ac regi - 'bus 3 at post mortem iudicium haud aequum est omnibus, in quo cum nullis severius agetur, quam

cum potentibus. '

Ne putaris te Christum satis tibi demeriturum, si citassem mi, si sacellum , aut monaste tiarum extruxeris. Non alio ossicio potes magis tibi conciliareDeum,quam si populo salutarem praestes Principem. . Cave

36쪽

PRIN. CHRISTIANI.. Cave ne te fallant adulantium Christia- voces, qui uadictitant: buvilmΟ- ripis erex.

di praecepta non ad principes, sed

ad ecclesiasticos , quos Vocant, pertinere. Princeps non est sacerdos, fateor, & ideo non consecrat corpus Christi. non est Epi- scopus, ac proinde non .concIOnatur apud populum de Christi my- steriis, nec administrat sacramenita. Non est professus institutum divi Benedicti, & ob id non gestat cucullam. Verum quod his omniSus maius est , Christianus est: Non Francisci , sed ipsius Christi institutum professus est,ab

hoc candidam accepit, vestem. . Cum caeteris Christianis certet oportet, si cum caeteris tanta sperat prui ut tua crux tibi quoque tollenda est, aut non agnoscet 'te Christus. Quae tandem mea crux ' inciuies. Dicam dsim quod iectum est, sequoris, dum nemini

vim faciS, neminem expilas, nullum vendis imagistratum, nullo munere. corrumperis ,' niuatrum

37쪽

ρι ΙNSTI Tu Troininus habebit tuus fiscus , contemne fisci detrimentum , dummodo lucrum facias iustitiae. Ad haec , dum modis omnibus Reipub. consulere studes , sollicita magis vitam, fraudas aetatem ac genium tuum voluptatibus, maceras

te vigiliis ac laboribus , neglige,

& oblecta te conscientia recti. Item , dum ferre mavis iniuriam, quam magno Reipub. detrimento ulcisci , fortasse decedit nonnihil imperio tuo. Feras, illud abunde magnum lucrum esse ducenS- , quod paucioribus nocueris. Sollicitant animum tuum privati anfectus , quod genus ira contumeliis commota, aut uxoris amor,

aut inimici odium, aut pudor, ut facias quod abhorret a Misto, &quod ex usu Reipub. non sit, vincat utilitas publica privatos animi motus. Denique non Potes

tueri regnum, nisi violata iustitia, nisi magna sanguinis humani ias stura, nisi religionis ingenti dispendio, depone potius, ac cedC

38쪽

PRIN. CHRISTIANI.' 3s tempori. Non potes succurrere rebus tuorum, nisi vitae tuae periculo, publicam salutem antepone vitae. At dum haec agi Si quae vere Ptincipis sunt Christiani , erunt fortassis qui te stupidum dicant, parumque principem , obfirma animum, ut malis esse vir iustus , quam Princeps iniustus fides opinor, quam nec regibus summis desit sua crux,si, quod oportet , ubique re istum sequi velint. in aliis nonnihil coacevitur adolescentiae , aliquid donatur se- non da- nectuti, error illi, huic otium ,& Iia ' cessatio.

- Αt qui principis munus suscepit,

quandoquidem omnium agit negotium, nec adolescentem esse licet, nec senem, propterea quod non nisi magno plurimorum malo errat, nec siae gravissima pernicie cessat in officio. Miseram prudentiam ' dixere vel es, quae rerum experimenxis ςompasatur,

propterea quod hanc suo quisque

malo consequitur. Hanc igi tat B 6 oportet

39쪽

oportet quam longissime abesse a Principe, quae ut servis, ita non sine immensis totius populi malis contingit. Non pila Si recte dixit Aphricanus indi- gnam viro sapiente vocem esse, Non putaram; quanto magis indigna videbitur Principe, quae v mipsi magno , tum nimio constat Rei p. t Semel fortasse temere susceptum bellum a iuvene belli imperito durat in annum vigesimum. i QSantum hinc malorum omnis mmare' Tandem resipiscens nimium sero dicit: Non putara. Semel ad privatos affectus , aut ad preces aliquorum corruptos instituit magistratus, qui totam Reip. disciplinam subvertunt. Sentit tandem, & non putaram inquit. At ista prudentia nimio emetur

patriae, si tanti caetera. omnia e-Iunt emenda.

Proinde principis animus ante omnia decretis . ac sententiis erit instruendus , ut rati ne sapiat , non usu. ' .

40쪽

Psti: CHRISTIANI. 3T

Porro. rerum experientiam , quam aetas negavit , seniorum consilia supplebunt. .

, Ne tibi putes licere quicquid libuerit, quod stultae muliercular, α adulatores solent principibus occinere 3 verum ita temetipsum instituas, ut non libeat nisi quod licet, immo nec hoc tibi licere credas, quod licet privatis, odin aliis error est, in Principe fla- , gitium est. Quo tibi plus licet per alios, hoc minus ipse tibi permittas oportet, & hoc in teipsum sis seve-

Iror, quo magis indulgent omnes, ipse tibi fis censor aeerrim ES, etiam cum applauserint omnes. - Τua in conspicuo vita est , larere non potes, aut magno omnium bono bonus sis necesse est, aut magna omnium pernicie in a

QAo plus honorum tibi deseriatur ab omnibus, hoc impensius . operam da ne deserantur indigno. ut nullus spar meritis honos , aut gratia