Laurentii Medicis Magnifici vita auctore Angelo Fabronio ..

201쪽

EDICIS

I po LAORENT ii Miret, nec recusavit eorum precibus satisfacere, quam-x augenda dignitate Joannis filii maxima cum eum cura attingeret. Britanniae & Hispaniae Reges qui Romae gravissima negotia habebant, haec ejus fidei commendant; fc vel ipse Maximilianus Caesar, scriptis ad eum litteris mense SeXt. an. MCCCCLXXXIX. suos Legatos, quos Romam mittebat, eius auctoritati commendatos voluit, illud addens, se non ignorare quanti usus commi multis esset ejus opera in omnire Italica adminis randa. Joannes II. Lusitanorum Rex, ob multas & singuIares virtutes cognomento MagnUS, plurimarum rerum commercium cum Laurentio hahebat, eius opera libentissime utebatur, & in hoe sibi vehementer gratulari videbatur, quod, eodem hortante, res gestas suas historiae monumentis mandandas Politianus susceperat. Fuit etiam adjutor Laurentius multis in petitionibus Bonifacii Montis Ferrati Marchi nis: texit sua benevolentia , praesidio custodiaque salutem ac dignitatem Macedoniae, ut vocat,ant, P cipissae, Maam apud se aestate an. MCCCCLxxXix. hospitio

cum excepisset, ita Pontificis amori fideique commendavit, perinde ac si socius ejus calamitatum suisset. Ues ipsam Riarii Comitis conjugem Catharinam Ssertiam nulla deseruit in re, ut ex memoria, quas sibi viraejus saepe fecerat, insidias plane deposuisse iudicar tur. Sed verebatur, ne, quia in se multorum negotia suscipiebat, exaequare videretur ambitione quadam

202쪽

MAGNi Fici UiTA I9 commendationes suas: cum vero videret propter egregiam A singularem fidei opinionem in altos & magnos Principes suo honori esse fautores , capiebat anim non mediocrem voluptatem , quod crus Oissicia multis saluti atque honori cisent , & nominis quoque sui immortalitati sustragarentur. Erant Roui te malevoli hi enim nunquam summis viris desuerunt) qui assirmarent merita Laurentii erga Pontificem minora esse quam ab illo praedicarentur; & mortuo sub finem an. MCDXC. Florentinorum oratore Ioanne Lansredinio, cujus integerrimam vitam, modestissimos mores, summam fidem, prudentiam, innocentiam maxime diligebat Pontifex, tanti ponderis, sicuti antea, apud illum non fore Laurentii commendationes cro9 . Quae oratio cum ad aures ipsius Pontificis perventilet, contumeliosa ab eo habita est, seque ita confidere de virtute Laurentii, eique uni tantum tribuere ollendit, ut istud potius iudicium quam studium esset existimandum . Minime hoc loco praetereundum arbitror, in illorum numero, pro quorum honore st idiotissime supplicavit Laurei lius, extitisse Alexandrum Farnelium, cui non tam gratia quam cauta rogandi profuit. I, enim erat, qui adolescentulus profectus Pisas studiorum causia multum profecerat in Graecis & Latinis litteris, quique integritate, modestia, virtute singulari effecerat, ut in eo nihil unquam vel in lubrica aetate fuerit reprehensum, utque ipsum Laurentius diligeret non secus ac se Disitired by Coos e

203쪽

is r LAURENTII MEDI Cis Ilum aio . Erant & vincula amoris archissima Laurentio cum majoribus ejusdem, ut nihil tam cuperet quam ejus dignitati savere; quodque summam consecutus sit, cum ad Pontificatum Maximum pervcnisisti, apparuit Laurentium a certo sensu & vero de hominibus judicare consuevisse. Sapiens hic judex & conjector acutus non bene sperare visus est de illo tyrannorum domitore, cum fuerit ipse omnium crudelit linius tyrannus, Caesare Borgia, qui etiam Pisis operam litteris dederat, studueratque ut Laurentio cognitus & gratus esset. Plena quidem olficii & benevolentiae fuerunt quae tribuit Hermolao Barbaro viro omnibus ornamentis pracdito, quando creatus a Pontifice, dum Romae Venetorum suorum Legatus aga-hat, Patriarcha Aquileiensis adeo Reipublicae concitavit iram, ut non solum in possessionem Patriarchatus non venerit, sed de honore & fortunis suis valde ibmere debuerit. Jamdiu illum noverat Laurentius propter praestantiam doctrinae, nihilque iIli unquam gratius accidit, quam ut ejus aegritudinem consiliis atque studiis elevaret sati . Quod signum quoddam omnibus bonis artibus ac disciplinis ad bene sperandum sustulerat Laurentius, hinc fiebat, ut earum cultores omnes quidquid ab illo peterent, exigere magis quam rogare, nec solum in beneficii, sed etiam in mercedis loco numerare viderentur. Nihil vero aut exigue, ut sero ille tribuebat, quod nullis terminis ejus humanitas Diqitiam by GO le

204쪽

M A a N T i c V I T A . 93manitas ac liberalitas circumscriberendiar. Atque in his rebus, quamvis multa a nobis narrata sint, quod

tamen eae insignes notae sunt optimi Principis, quae pro litteris geruntur, non recusabirius alia hoc locci stare. Expulsus ab Etruria fuerat Franciscus Philelphus ob immoderatam libertatem ac licentiam dicen di atque scribendi: etenim homo asper, avidus pecuniae, Inconstans ac morosus adeo scriptis suis dehacchatus fuerat in Cosmum Patrem Patriae & univer sam Mediceorum familiam, ut ferendus amplius non videretur. Nihilo tamen minus nulla in re illi defuit Laurentius, & saepe egit cum Mediolanensium Duce& cum Romano Pontifice de illius fortunis amplim candis, saepissime pecuniam e suo aerario illi dedit,

summe studuit, ut de exilio Florentiam revocaretur & vehementissime doluit mortem ejusdem, quam an no MCCCCLXXXI. ob itineris incommoda obivit aia aQuotquot in Etruria commorabantur Graeci doctrinae laude clari effecit, ut apud se essent tanquam in patriis penatibus, quanquam nonnulli eorum iis essent moribus, ut facile in dedecora prorumperent, quoties

remoto pudore ac metu, suo tantum ingenio uteban

tur. Plena suavissimi studii fuerunt ossicia, quae tribuit . Matthiae Palmerio, ubi a Joanne Tornabonio intellexit illum in Herodoto interpretando labora, re sal 3 . Bartholomaeus Platina, non tam fortuna quam culpa calamitosus, .usus est opera Laurentii ad

205쪽

sublevanda in se odia Paulli II. Summi Pontificis, aliosque doctos homines iis dissicillimis temporibus Minos& abiectos semper liberalissimus munificentissimusque aut sua benevolentia praesidioque texit, aut ad priss

nam dignitatem revocavit. Vel seminae, quae cum Mu lis aliquod commercium haberent, nullo non honore assiciebantur a Laurentio a 4 , ut non natus, sed a Deo fictus esse praedicaretur ad omnia praeclara ingenia acuenda atque inflammanda. laque vel Mgrestioribus probabatur, quod tanquam ad mercaturam honarum artium multos vel a remotissimis regionibus Florentiam proficisci, A prorsus capi splendore rerum Medicearum viderent. Haec enim ratio ac magnitudo animorum suit in Laurentio eiusque avo, ut Cum in privatis rebus suisque sumptibus, minimo Contenti, tenuissimo cultu viverent, in imperio atque in publica dignitate omnia ad gloriam splendoremque revocarent . Sic ille obtinuit, ut non minus bonus civis,

quam paterfamilias diligens haberetur. Ad quam rem declarandam haec erunt quoque testimonia. Vixit co iunctissime cum Clarice uxore, & gravissime eius mortem , quae accidit an. Mcccc xxviii. tulit ais 3. Quod hujus prudcntiae & virtuti plurimum confidebat. quod metuebat ne nimium tenera Magdalenae filiae aetas inepta esset serendis molliendisque moribus viri, post carissimae coniugis mortem illam fidei credidie Mariae Medictae, quae nupta antea Galeatio Mala-Diuitiam by Gorale

206쪽

MAGNI Fici VITA 193 testae, hoc defuncto, ita Florentiae vivebat, ut omnibus esset castimoniae & prudentiae exemplar. Qua in re visus est etiam Laurentius plurimum tribuere Ma thaeo Franco, qui ita puellae consuluit, & ita uni versorum, cum quibus Romae versabatur, benevole tiam collegit, ut dubium esset cui aetati, aut cui h minum generi magis ille esset aptus. Mira omnino sunt, quae de illius prudentia, urbanitate, lepore & moribus prorsus commodissimis praedicat Politianus sal is); quare Laurentius sive animi caussa rusticaretur, sive valetudinis ergo ad balneas iret, Francum sibi adduinestat comitem, cujus lepore quasi recrearetur. Multum etiam studii adhibuit, ut bona gener in Etruria haberet, ut ibi in honore esset, aliisque posscssionibus

a Pontifice ditaretur ai et . Necesse enim erat vinc re hujus tardam naturam, ob quam vel ea, quae cu piebat, ita frigide curabat, ut nolle existimaretur . Nullam quoque praetermisit occasionem benefaciendi ceteris generis suis, qui omnes non secus ae liberi propter indulgentiam singularem vita illi erat cario. res. Satis supra declaravimus quantum laboravit in educandis instituendisque filiis, qui ut vehementius stimularentur atque excitarentur ad colendas amandasque litteras, domi alebat anagnostas optimos, plurimos librarios, ut ne pedissequus quidem unus esset, qui non utrumque horum pulchre facere posset. Pari modo artifices ceteri, quos cultus domesticus delid

207쪽

LAunx Naeri MEDICI srat, apprime boni. Erat ei ab epistolis Petrus e Bibiena vir dextelitate & prudentia singulari, cui libentissime omnia conlilia sua concredebat, quemque ad omnes res tuin publicas tum privatas adhibebat. Erat quoque ex dom inicis & intimis familiaribus Mediceorum Americus Vespuccius, ad quem extant. litterae Laurentii , antequam ille in Americana proficisceretur. Reliqua familia, si utilitate iudicandum est, optima, si forma vix mediocris; nam, ut diximus , liberalitati beneficentiae libenter parebat, privatae luxuriae non item. Postquam honoribus iam saturatus esset, & aetas iam a diuturnis laboribus devexa ad otium domesticarum illum rerum delectatione molliverat, visa esti si quidem degendae vitae ratio praesertim placuisse, quae est posita in contemplatione SP cognitione rerum

quae quia tranquilla & quieta & superorum vitae simillima, sapiente habita semper fuit dignissima. At que hac de re splendida est illius & illustris oratio cum Marsilio Ficino. Quod est iraestauit simum, ajebat ille,

maximeque optabile omnibus bonis O beatis, quam cum dignitate otium p Hoc qui volunt omnes optimates, qui ciunt summi viri, ct conservatores civitatis putauintur; neque enim rerum gerendarum dignitate homines eferri ita convenit, ut otio non prospiciant , neque uL. tum amplexari otium, quod abhorreat a dignitate. Pr

fecto se hanc, quam usque adhuc secutus sum, viam, aut asseram, aut arduam, aru lienam periculorum is ius ,

208쪽

diarum negem, mentum. Sed juvit prospexisse commodis

militatique Reipublicae, quae, vise me fallit, tu eo vunc tu posita est, ut florentis is possit comparari. Neque

minus consului ignitati er fortunis familiae, eum m-hi semper ante oculos obvosaretur Co aes imago, qui utrumque praestitis egregie , sic ut tu admini auda R Iublica gubernandaque familia animum Er mentem meam cogitatione hominis excellentissimi conformaverim. Μhi igitur perfuncto curis di laboribus nibiI resare vid tur, nisi ut otio meo, dignitate optimi cui que universae Reipublicae gloria delecter. Sed non tam oti ne dignitatis studium , quam valetudinis incommoda

caussa ουrant, quare cuperet se publicis negotiis & curis exonerari. Laboraverat vel ab adolescentia renum.& stomachi doloribus, quos aut sanaverat aut certe Ie-vaverat halneorum usu; & Porettana & Senentia maxime ei salutaria fuere. Sed morbus identidem reor descebat, qua de re consulti medici, qui ea tempestate prudentiores putabantur, ea responderunt, quae declarant quantis tum involuta tenebris & erroribus, ver borumque inanium circuitu esset medicina sit 8 . Tanta demum vis morbi erupit, ut convalescere & sanari desperaverit. Hoc malum eumdem praesentisse ex iis

verbis conjici potest, quae, discedente Ioanne Cardina .li Romam , flens & quasi divinans ad affectas ejus Ualorium & Cambinium secit: commendo, isqvit, vobis

aetatem filii di dignitatem civitatis: nihil de me addo

209쪽

398 LAURENT It MEDIAE is quem nunc postremum videtis. Neque multo post se in Careggianum contulit, ubi per mensem satis qui te vixit cum familiaribus suis . Habuit hoc max, me tempore secum viros doctrina & religione inli, gnes, hos, si quis scrupuliis animo suo se se de an,

teacta vita offerret, quotidie consulens. Saepe quoque ad eum Veniebant, extremum spiritum exceptu

ri hominis, in quo majestas Reipublicae vivere Vis

debatur, primores civium, quos cum videbat, iis liberos suos amantissimis verbis commendabat, hortabaturque, ut per ipsos civitas opibus firma, copiis locuples , gloria ampla, Virtute honesta esset, cujus operis, maximi inter homines atque optimi, Petrum etiam filium effectorem fore non desperabat. Quapro pter illi assidue saluberrima consilia dabat, ea praesertim exquirens, quae ad concordiam civium & ad unis

versae Italiae tranquillitatem conservandam pertin

hant . Quod ipse multos noverat, quibus periculosa Acallida consilia quietis & cogitatis & splendidiora de majora videbantur, aliosque, quibus antiquiora omnia, quam decus & patriae caritas, illi enim erant m res Florentinorum, ut admixta plebi nobilitate facillime partibus ac seditionibus inficerentur, nec Reipublicae pondus sustinere, neque servitutis jugum pati posse viderentur quomodo hi molliendi ac deliniem di essent docebat, ac vere saepe praedicebat quanta

essent metuenda pericula & mala, si quis sorte aut

210쪽

MAc Ni vici Vi TA lyy transalpina aut transmarina copiarum auxilia exquire ret. Sed haec quamvis vehementer illum tangebant, major tamen cura sollicitabat quomodo divinum Numen peccatis violatum precibus placaret. Multarum rorum, quae illius mortem comitatae sunt, testem & narratorem adhibebo Politianum, quod vir fidelissimus ab ejusdem lemalo nunquam discesserit, A quod cum se

su amoris & doloris, & verborum eIegantia suam narrationem contexuerit. Sic enim ait, ad Iacobum Ambquarium hominem omni doctrina ornatissimum scribens. Vulgare est, ut qui serius paulo ad amicorum litteras respmdeant, nimias occupationes suas excusent. Ego v ro quo minus mature ad te rescripserim, non tam cuAlam coufero is occupationes, quanquam ne i ae quidem defuerunt, quam in acerbissimum potius hune d Iorem , quem mihi ejus viri obitus attulis, cujus patrocinio nuper unus ex omnibus litterarum Professoribus ereram fortunatissimus habebar. Illo igitur nunc extincto, qui fuerat unicus autor eruditi laboris, vide Dcet ardor etiam scribendi noster extinctus est, omnisque prope veterum sudiorum alacritas elanguit. Sed F tam rus amor casus cognoscere nostros, idi qualem se ille iussin extremo quasi vitae actu gegerit audire, quanquam fletu impedior, O a recordatione ipsa, quasique re-

tradiatione doloris abhorret animus ac resilit, obtemst rabo tamen tuae tantae ac tam bove e voLutati, cui

Mese pro iisituta inter uos amicitia neque volo, neque Diqitiges by Corale