장음표시 사용
291쪽
sὶ ωυτόμοι de numeris quantum- magnis inter se mltiplicandis. κυ Toc Ius ad Archimed. de dimensione circussis 1 .
Anno 139. Eclipsis Lunae a PTOLEMAEo Lib. VI. c. s. i dicatur, quae acciderit anno 37. periodi tertiae Calippicae, anno Nabonan 6o . die a. dybi mensis, horis duabus ante mediam noctem, cum praeteriissent ex annis Nabonassareis anni 6o6.
dies lat. & horae jecem post meridiem. Ad Calendarium Iulianum haec paeli s incidit in diem et . Januarii, seria tertia, horis 9, 9. post meridiem Alexandriae. Latitudo Lunae s r.
23. Septentrionalis. Semidiameter Lunae i8. Summa Semidiametrorum Lunae & umbrae 6 , 8. Scrupula residua II, s.
Digiti ecliptici 3, s s. Locus Solis in quinto gradu Aquariu
chanicos recensetur, & de Ge aesta monumentum reliquit Q. Organum quoque Hydraulicum construxit t).rὶ Lib. VII. c. 37. MCTE si a Ius laudariis pneumatica ratione & hy--draulicis organis repertis. is Et PM IL o Byzantius de eo refert, eum num sive seloperum, inris vi iaciens tela invenisse. Eius vita prodiit peta ERN. BALDUM Aug. Vindel. I614. 4.s Quod in Vaticana dicitur extare Bibliotheca. Vid. possEvIN Us Lib. XV. Bibliothecae selectis c. 8. edit. Rom. P. ΣΟΙ. t De hoc iuvat audire s ALMAsi UM in mini n. P. I. p. conamentantem: Athenaeo tamet in πιυγανω est fistula sive ibia aquaria, quam de absolute organum dixere. Huic organo simile dicie, uisse horologium illud noctumum, quod instar Clepsydrae magnae fabrica erat PLATO, ex cujus machiliae occasione mentem e TEstaio incidissesiait, hydraulici organi conficiendi. Mirum est, ATHENAEuM nullam iacereismentionem horologiorum ex aqua, quorum primus auctor etiam fuit e T Miai Ps, haud minus, quam organi hydraulici. Atqui horologia aquariaricTEsia II longe similiora horologio noctumo PLATONis fuisse verosimile isest, quam ipsius hydraulem. Dixisset igitur potius ex illo aquario PLA--το Nis horologio inventionem sumsisse CTEstai UM horologii 'ex aqua, componendi. Sed hydraulica aut pneumatica ratione factum p LATONI ianατερ- vix credere licet: immo nec fuit Nusquam
292쪽
DE PRAECIPUIS MATHEMATICIS. πονι AT --nomen sic usurpavit. Clepsydrae magnae instar fuit ad nocturna tempora dividenda Philosopho fabricatum. Nam diurea per umbrarum dimensionem, quae pedibus fiebat, dividere solebant. Caeteriti aquarium horologium, quo primo usi sunt Romani, ea e TEsinii inventis . profluxit, de pneumatica hydraulicaque ratione compositum fuit. g 16
pMi Lo Byzantius, celebris Mechanicus u . Cum Alexam nis artificibus diu se versatum, & in insula Rhodo plures architectos familiares habuisse, ipse testatur. Duas medias proportionales inveniendi modum ostendit x . Scripsit βιλο-
uin Sic celebrat eum VITRUvius pres Libri III. Philo scripserat de aedium sacrarum symmetriis,& de armentario, quod secerat Piraeei portu.,, x Apud Eυ Toci UM in Archimed. γ Exstat in illustris Tu EvENOTi collectione Parisiens liber quartus μερ- 8. ad ARIsTONEM scriptus, tertius docuit, alius - , ut constat e pag. 39. 6I. Primus liber inter alia duplicationem cubi tra siderat, ut ipse testatur p. n. seq. Unus e sequentibus π--- - P. N. &ῶ --των κρυφα--P. Io2. alius de bellorum apparatu P. IM. Liber quintus P. 79 - Io . ad eundem A R I s T NEM agit de modo construendi turre' murosque ac fossas,& valla horreaque M W-vanda alla ad obsidionem utrinque necessaria, quae omnia specialiter recensi Notandus vero est, quod suadeat frumenta & quas veneno letifero
I61. Anno Ioa. tanta Eclipsis Solis accidit, ut stellae apparu rint. Erat autem die decimo nono Julii, seria sexta, horis duabus exacte ante meridiem Romae. idem tempus etiam obsequens definiti Parallaxis latitudinis fuit i , 6. Latitudo Lunae vera I 6, 36. visa o, 3 o. Semidiameter Solis is 7. scrupula residua a9, sq. digiti ecliptici II, sa. 3 16α
post Do Nius Apameensis Syrus, qui Rhodius etiam v cari solet, quia Rhodi vixit, ubi a Magno Ponvido fuit auditus, qui januae ejus, eum adiret, imperii sestes submisit 23.
293쪽
LIBRI L CAPUT XI. Resiquit de re militari commentarium Ux mum e Spli aram artificiosam ad Archimedeae exemplum b b), & Metho. dum ambitum terrae in finitandi cc .
E) Εum etiam cic Esto iii Rhodio audivit, teste pLur Axe squemque suum similiarem vocat in primo de Finibus &Qua l. Tuscul. II. u. At non, ait, noster Pos IDON ius, quem & ipse sepe vidi, de id dicam, Quod solebat narrare POMPEIUL Scciun Rhodum decedens ex Syria Atransiret, audire Voluisse Pos IDONIυM: Sed eum audivisset, eum gravia ister esse aegrum, quod vehementes eius artus laborarent, voluisse tamen no- bilissimum Philosophum visere. Quem ut vidisset, honorificisque verbq-prosecutus csset, molesteque se discisset ferre, quod eum non posset audEore, at ille, tu Vero, inquit, potes. - ,aὶ Qui Bernae est in bibliotheca Bongarsana, una cum c ONATA ries o de modis pugnandi apud Varias gemes, item cum c LEARc Mi -- tegematis atque aliis. vos sius L c. bb cic Eno a. de Natura Deor. Si in Scythiam aut Britanniam spin, am aliquis attulerit hanc, quam nuper familiaris noster effecit posio , i Us, cuius singulae conversiones idem efficiunt in Sole oc in Luna & in isquinque stellis errantibus, quod cilicitur in coelo singulis diebus cirinoctibus. is ce) Ambitum terrae investigavit, annotante FRANcasCocveo in suis Dialogis Cosmographicis, ex aliqua stella si Xa, ut ex spica , vel quavis alia. Si tatim in terra sumantur sub eodem Meridiana duo loci, quorum intervallum itinerarium eAploratum habeatur, & in ut que loco itudo meridiana stellae propositae & cognitae observetiar, erit disserentia altitudinum, numerus graduum Meridiani inter duo loca interiectorum. Quare cum notum sit, quotnam stadia dictis gradibus conveniant, ignorari nequaquam poterunt sudia, quae toti ambitui orbis debentur. Atque haedratio, scribit c LAvius in suo Comment. in Sphaeram de s Acao aose p. mi. investigandi ambitus terreni mihi magis Probatur; quoniam non requirit in ullo loco cognitionem altitudinis poli, sive longitudinis, quae ii heri non potest, nisi diuturna observatione. P os i D O N I Us autem hoc problema sequenti modo solvit, observavit nimirum Rhodi Canobum insignem Argo navis stellam, ortam in horizonte confestim occidere, aut ut pLi Ni os loquitur Lib. II. c. o. terram quodammodo .ipsam stringere, Alexandriae autem supposuit eius altitudinem meridianam observatam per quadragesimam octavam partem totius meridiant, velut GEMi Nus in Isagogo & pLi-Niss l. c. id definiunt per quartam sere signi partem , id esto grad.
294쪽
DE PRAECIPUIS MATHEMATICIS. an
unde eo sit, portionem meridiani inter Alexandriae& Rhodi vertices, esse quoque n. grad. Supposuit porro, Rhotium & Alexandriam esse sub e em meridiano, & intervallum interiectum esse s o. stadiorum; ductis igiturει-
diis socio. in M. fiunt stadia 24- . pro mis ambitu terre, quem vero caueaeum deinde ad I Moo. stadia reduxit, quem retinuerunt MARINUs TH ivs hc ipse PTOLEMAEUS. Errores hujus Praxeos detexit EIsENscu Miniti-Diatribe de figura Telluris, Argenti uis . q. pag. M. seq.
ad e v au M libris. Quorum prior est de sectione cylindri, altercle sectione coni per verticem, qua variae triangulorum species 'constituuntur dd .
ddὶ Nimirum, notante vos a Io p. s9. cum Vulgo persuasum seret. ut sERENUs ipse ait: transversam cylindri sectionem longe diversam essῖ ab ea sectione coni, quae ellipsis appellatur: priori libro sibi ostendere pro se , cylindri recti sectionem eandem esse, quae ellipsis recti coni. Post mri vero, cum sectio conorum, quae per verticem fit, triangula in conis raristiniat, ostendit, quam ea res variam ac pulchram habeat considerati Ae facere se id sit, quia doctrina haec profundiore indigeret Geometria; priores vero eam reliquisshnt inexplicatam. Latine hos libros vertit,ae commentario illustravit FEDERI Eus co MMANDi Nus & una cum rivoLLoNio Pergaeo editi sunt Bononiae is66.
συμ- - , de constructione & mensura manubalistae s f . a Bartacus, sive de oneribus trahendis Libri IIl. gg). 3 ηιλ sive ut alii Boοπωμα, de telis conficiendis, jaculandisque liber hh . mm τοιἀ. Spiritalia ii . s ) πε εἰ ἀντοματο-
π-- , de automatorum sabrica Libri ll kkJ & Q Dioptricali, Caetera sunt deperdita nam .
ee Eum siunmis Mathematicis annumerat GREGORI Us Nazianzenis oratione X. quae est in laudem Caesarii fiatris: ubi cum in Μedicina ui νν caATEM N GALENUM nominasset, tres deinde Mathematicos ivicit.
295쪽
isdemonstrationibus explicabit scripta EUCLIDis,& PTOLEMAEI, & ΠΕ-RONIS. ,, Conseri vita HERONI s a BERNARDINO BALDo scripta &Belopoeicis subdita. D Fragmentum graece primus edidit RER NARDINUS BALDus, &sine versione subjecit Belopoeicis. Grece autem ac latine extat in colleta
ne Mechanicorum T HE VENOTI.ggὶ Arabice a IAC. GoLio ex Oriente allati sunt, quae vero in Iucem adhuc non sunt editi. h li) Prodierunt graece & latine cum versione & notis EER NARDIBAL DI, qui vitam HERON is addidit, August. Vindel. 16i6. 4. & inter Mechanicos typis regiis excusos Paris. 1693. sel. ii) Edita sunt curante pin D. COMMANDINI, cum eius notis atque versione, Urbini is s. 4. & Amstet. 168o. . figurisque inaesiticisis. Inveniuntur quoque inter citatos Mechanicos, additisque JOH. BAPTISTAE A LEOTTrquatuor theorematibus spiritalibus ex italico latine conversis. Exstant etiam
kk Italice prodierant Venet. is89.16oi. & a66i. q. cum interpretati ne BERNARDINI BALDi, eiusque animadvorsiollibus, & praemissa disse ratione, de artis Mechanicae origine atque progressu. Graece & latine inseria est citatis Mechanicis.llὶ Teste LAMa Eclo in Bibliotheea indobonensi MSta occurrit triginta sere soliis in quarto constans, cuius initium: Tm δοπτρικῆς προ μι- τεἱ---αγ-Mαs quoque eum citatu ΕLio nonus Larissaeus in Opticis .r έπω εγῶ ο α νε-es 1 μνω νο ιαιτῶ κατοπτρι- , ότι - γανἰας κλωμnm εολιι εισι μεσων τῶν ἀπο m αυτηι κώ ὁμοιομαρῆ γραμμῆς πρὸς τἀ ἀυτὰ - --
μηρανοι, η--τρο πυ- ρο -- άμεσεραν odo, πρός ῶ ι -- ά- ωλι Moisu. Hoc est: Demonstravit Mechanicus MERO in Camputricis, rectas, quae ad angulos aequales reflectuntur, minimas esse rectarum imistermediarum, quae ad inaequales angulos reflectuntur ad easdem partes absimilem, S simili linea. Quo demonstrare, dicet, naturam radios visus no-ἡstri ad aequales angulos reflexuram, nisi velit frustra visum circumferri. ismm in Quae sequentia sunt: 13 Tα---κοπε- libris I v. quos laudat PRO Lus in hyp
3)-libri, quorum tertium Lydat pappus Lib. VIII. p. 488.
296쪽
s. HippAnc Hus Nicenus, floruit tertii belli Punici tempo te, & observandis astris operam dedit ab Anno Per. Iul. 4ssa. usque ad annum 4s86. Primus sere ibit. qui solidiora Astron miae jecit fundamenta n n). Diligentissimus coelestium Phaen menorum observator, siderumque motuum indagator oo ;periodum Calippicam correctiorem adhibuit pp), cum latitu-clinem lunae variam, nodorum anticipationem, tum eccentriis citatem motumque lunae circa apogaeum segniorem ad perimum vero citatiorem animadvertit, hypotheses & tabulas nocivum condidit qq annumque Sidereum a Tropico discrevit. Scripta
eius haec apud veteres celebrantur: απλανῶν
rr . a) περὶ /-γβων M. de magnitudine & distantia Solis ac Lunae s s). 3) De duodecim signorum adscensione it .
nn pca Nivs II. 26. Hist. Nunquam satis laustatus, ut quo nemo magis approbavit cognationem cum homine siderum. A En eius merita in Astronomiam, quae MARTINUs HORTENS Us in carmine in L A Na-BEacia Tabulas Coelestes cecinit, concinne descripta: HIPPARCHi donec vicibuS, mens ignea. crebris Certius explorans Solis Lunαque recessus, . i.acertis adeo mortales motibus uti, Ulterius non passia fuit. Namque ille receptis
297쪽
Quae sibi maiorum praegressa reliquerat aetas, Contulit elapse scriptos cum tempore motus. Post oculis etham certis cum Sides vellet Metiri, magna sibi dexteritate reperta organa conficiens, propria securus ab arte, tu Splendida stelliseri conscendit culmina Nec satis hoc tentas te filii: maioribus ausis, In Terris, interque homines, quae lege mearent
Astra, velut rerum a turae conscius, alto Prodidit e coelo. Mox certis legibus orbes i. ilia. i .ii Subiicere, & numeros ten quo solertia mentem EVehit humanam l) concordes motibus ipsis, Condere tentavit; bis tertia in secula Lunae Deliquia, & magni recitans moderamina Solis. Non tamen egregia Coelum ratione secutus, Ad normam reliquos potuit revocare Phanotasi HippARcti Us: Quoniam Veterum perpauca tenebat 1 observata, quibus prorsus confidere posteri Interea quaecunque oculis conspexerat ipse,
Consignata quidem, sed de emendanda reliquit; Candidus hac p. acie, atque incommoda Posteritatis Natus, pro dubiis, quod nollet prodere salsa. Primus enim inter Graxos stellas fixas in Catalogum reduxit, ausus ex se istentia P L i N ii irem etiam Deo improbam ) annumerare posteris stellas, acissidera ad normam expangere, organis excogitatis, per quae singularum locariatque magnitudines signaret: Uti facile discerni posset ex eo, non modo
an obirent nascerenturve stellae, sed an omnino aliqua transirent mox rirenturVe, item an crescerent, minuerenturque, coelo in i reditate cunctis, elicto, si quisquam qui rationem cana caperet, inventus csset. D HI PARCHUs ex propriis de antiquorum observationibus torti stellas in Cat
logum retulit, & unicuique propriam latitudinem & longitudinem tunc te puris competentem adscripsit. Imprimis notatu dignum est eius Di agramma, quia i solide explicarunt niccio Lus in Almagesto, TAcQUE T in Astrinnomia de Ailonymus in Exercitatione Theoricorum Copernico - coelestium. 1689. q. ab initio. oo) Pi aestat hoc loco eius octo observationes, quas PTOLOMAEU
Miseri, ordine recensere: Sic Olymp CLIV. 3. sive Nabonas lar087. obses Vabat aequinoctium autumnale, Me ri n. id est Octobr. 3. se II. Idem tertio post anno, Nabonassari syo. vidit aequinoctium autumnale incidere
298쪽
Neomenia Dagom. niane, Sept. 27. ser. VII. Sequenti anno sive Nabo nassari s i. deprehendit, autumnale aequinoctium esse Sept. 27. meridie r. I. Idem quarto aequinoctium observat Olymp. CLVIII. an. a. anno Nabonassari 6ota es,ag. 3. m. q. media nocte, Sept. 27 sen L Ae sequenti .anno, nempe Nabonassari 6o3. animadvertit aequinoctium vernum esse Mechir .i . sive Martii a m denique anno comperit autumnale aequinoctium o tingere, Epagom. . sive Sept. 27. ser. II. mane. Olymp. CLIX. an. a. sive bonassari G6. autumnale aequinoctium observavit, Emmin. 4. ser. VI. mane, Septemb. 17. Idem olymp. CLXI. a. sive Nabonassari O . Mechira seq. m. post mediam noctem, Martii 24- ineunte seri N. Etiam Olymp. CLXIII. 1. sive Nabonassari 6N. deprehendit veritum aequinoctium Phamensi. LUb occasum Solis, sive Martii 23. ser. V. Reliquas eius observationes rercenset PTOLEMAEus & L ANsBER Giυs in tabulis motuum coelestium.
ppὶ Deprehendebat enim, quod cALippus suam periodum iusto majorem assii inserit, quem excessum l. horae aestimavit, ita, ut elapsis quatuor Periodis, Luna sedes suas pristinas, in solari Calendario, integro die an levertere necesse habeat; Detraxit igitur quatuor Calippicis Periodis diem
unum, ut Luna ad Solem convenienter restituatur. De eodem negotio ita LONGO MONTANυs in Astronom. Danim Theoric. Lib. I. c. 2. p. ITI. Me
ton ait, annis 3o . qui serme inter ipssim & Hipparchum intercessere f. di errorem in suo decemnovennali cyclo commisit, tum quod annum S larem communiter ues. cum quadrante dierum retinuit: tum Syzygiam P riodicam Lunae, cum Sole, non satis praecisam adhibuit. Hoc cAL 3PUus m Iipsi quadam Lunae, sex annis ante obiciun Alexandri M. Contingeturiania advertens, ita correxit METONEM, ut singulis quatuor ejus decemn vcnnalibus revolutionibus unus ilies solidus detraheretur: Unde sibi pro isto die Periodum secit 6. annorum, quae passim per Pro LEMAEUM usurpatur. torum cum & ipse eΑLippυs anno Solari usus fuerit 36s. cum quadran te diei ,& etiam in cursu Lunae nonnihil deliquerit, idcirco HIPPARCHUS, postino lum c AL ιννυM corrigendo, ipsum in . Periodis suis, id est, spatio Io . annorum, die solido, & consequenter METONEM s. diebus P mvavit. Atque huius unius diei errorem, a cALippo commissum, totum in annum Solarem uippARcuus reiecit, si1btrahendo scilicet mensurae eius
annos, inpeti disse per me. . anos, unuiri diem. Hinc factum est, quod mensura anni Tropici isn cum quadrante diei ab M.1PP ARCH. parte diei 3 . sit diminuta, id est, min. 4. Sec. 8. adeo, ut tempus cense retur 36s dierum s hor. G. Min. ita Sec. Sed & haec periodus non est accu- rata; Nam secundum hanc γ . anni Sol tres Tropici consciunt Ilion. dies,as. hor. so. Min. 4o. Sec. Lunationes 376o. vero conficiunt ition. dies, olim. Nn 3 37. Min.
299쪽
D. Miu. 24. See. Atque adeo disparitatem quandam manere Filam est. -- ius illud est principium, quod quantitas anni Solaris maior assiunta sit quam constantes Solarium motuum rationes postulant.1 utriusque sideris cursus in sexemtos annos praecinuit, menses gentium, diesque & horas, ac scire locorum & visus populorum mplexus, aevo teste, haud alio modo, quam consiliorum natum particeps, ut pci Nius loquitur. II. I t. His . Pro reliquis etiam planetis tabulas co struxisset, si idoneas a Chaldaeis, Babyloniis, AEgyptiis, Grecisque obtutuisset observationes. er) Eas laudat PTOLEMAEUs Libr. VIL Syntax. In cuius recensiones. v Astna Crus sequentia addit: Equidem sive liberisAsterismorum, quem sub HippAR cur nomine graece edidit νε Tausisvic Tonius Florentiae Is67. AL legitur sere 1d verbum in PTOLEMAEi, Syntari VII. p. I a. atque ideo a P ET A v Io praetermissus est Uranologio, issed ex MippARCHI observationibus haud dubie a PTOLEMAEO d
, opere, quod scribitur de secessibus atque intervallis Solis & Lunae docet
nvignitudinem Sosis GD. Partibus Iratiorem esse quam terram, terram vero demum 23. partibus potiorem esse quam Lunam. ,, it PAPPUS IU. S9. . . . uuin cuALcinius in Timaeum PLATONIS P. IIT. Luna, ut.ON ,,servat HIPPARCHUs, decem utrinque momentis devia sin .sgnifero r. operitur. is
a Hos dicavit .Eschrioni. ei primum fremant editi a νε Tao v IcT Rio Florent. Imi. & deinde eos p ET A v i us suo Uranolqgio inseruit. m bin Meminit sTa Ano dc laudat Lib. L p. 7. At Lib. II. p.79. atque aliis locis reprehendit tanquam iniquiorem ac severum nimis ERATOSTH Nis adversarium.
s r Mi Nus Rhodius c). Extat eius ius iissimis ἐψαγο γ- εις τοι sive Elementa Asfronomiae d), quae alio titulo circumferuntur, nempe Isagogici Astrolosae, PTOLEMAE nomine editi e . In Geometria vero composuit opus de omi
linearum spiralium, conchoidarum.& earum aifestiumbus 0- i
300쪽
DE 'RAECIPUIS MATHEMATICIS. 287cὶ De nomine GEM IN I Vossa Us l. c. p. v. sequentia annotat: s Quamquam PROCL Us commentario in Euclidem semper Focet ritu ira, circum flexa penultima: viri dubitem tamen, quin si nomen Romanum. Sane ς
Gemini, Geminii & Geminiani selebrantur in antiquis scriptoribus, & lim scriptionibus. Fuerit, credo, libertus alicujus cum hoc nomine. - 'e In hoc opere primo auctor distinguit Zodimum constellationum, ud e temoriorum; tum motus Solis inaequalitatem explicuit Per eccentricum. Disserit de aspeetibus planetarum, de axe, & polis, & circulis sphaerae, aequinoctiali, tropicis, Polaribus, Ecliptica, Meridiano, Horia te. Distinguit climata per diem longissimum. Cur in qualibet die, & nocte 6. signa oriantur, & occi bant. Agit de mense, de anno lunari, & solari, de annis Egyptiacis, de octaeteride, cyclo novemdecim annorum, de lunae illumia nationibus, Eclipsibus Solis, & Lunae, de ortu, & occasu, de habitationibus, de divisione terrae, de signiscatio libus astrorum, in quo ostendit ea esse sigma, non cauta mutationum. Agit item de cyclis, habet catalogum ortus sit sum, cuia significationibus, seu adiis temperie, quae solet accidere per singulos dies ; item catalogum Astronomorum, adjectis locis, in quibus mutationes aeris observarunt Vultque ut singuli in suis regionibus idem prestent Ex hoc opere quamplurimi desumserunt. Primus ista vulgavit Graece &latine Eoo HILDERI Us Alta. IssN. 8. re sa Lugd. Bat. 16o3. 8. Hanc editionem uENRicus B RIGGlus, Oxoniensis Mathematicus, sedulo contulit cum codice Oxoniensis Bibliothecae. Cum altero postea item codice cons rebat Dio Nusius PETAVI Ut qui, gemino hoc codice adiutus, nobilissumum scriptorem multis in locis mendatius emist in Uranologio Paris. i6yci.& Amstes. iac3. sol. vid. p Roc Lus in Euclid. e) Sic us sustius c. VI. de Macedonum & Asanorum anno solari, non aliud esse notat, quam Gemini Isagogen in Phamomena; cujus, inquit, editionem eri codice, quem Viennae a Iou. fAM suco sAVILI Us noster nactus cst, expressiam non solum cum Arabico isto Isagogico, sed etiam cum alio MMO Graeco & Vaticani exemplaris δ' rivi cu ab eodem Pra stantissimo Viro acceptis diligenter contulimus, quod ideo monendum duximus, ne quis erratum putaret, si quid a libro edito varians in nostra Eph emetale deprehenderet. -