장음표시 사용
41쪽
ut Helen Trojanis, si iste huic reipublicae belli cutissu fuit. Qu0d si comparativae sententiae n)iSSum S Verbum, Semper in oratione bliqua, quum primaria sententia uecusativi cum infinitivo uncti Armam induit etiam secundariae subjectum ita in aestu sativum mutatur, ut verbum infinitum primariae
audiri appareat. Cujus tamen proprietatis in sententia ab simplici ut incipiente nullum inveni exemplum, sed inspectis his locis, in quibus c0pulata particula
sicut invenitur, quin verum sit id qu0d pr0po SuimVS praeceptum, nemo dubitaverit. Caes. b. Gall. I. 45, provinciam uam esse hunc Galliam sicut illam nostrum. Cie. d. r. l. H8. 82, quum in rebuisset me in cati8Si Sicut te olere versari. Ut nunc ad singula ejus loquendi usus genera accuratius pertractanda veniamus, quo ut demonstrati v reSponden adverbi in comparatione ponitur, paullatim eo deflexam esse serm0nis consuetudinem, jam supra obiter indicavi mus, ut haec particula cujus proprietas ab initio tota in ea m0di 0mparatione constitisset, qua duae res inter Se convenire et similes esse indicarentur, etiam ad multa alia signis danda adhiberetur. Itaque per ut ita sic eae inter
di in re comparantur vel potius e0mponuntur, quae de non inter se similes sint ut in hoc omni earum contineatur comparatio, ut, quum non sint similes
ne inter se quidquam habeant aliud 0mmune, tamen utraque locum habere indicetur J. Si essicitur, ut particulae quae sunt ut ita sic ad harum formularum et non moti Sed etiam significati0nem prope accedit. Sall. Jug. . corporis et fortunae bonorum ut initium sic nis est. Vell. II. 33, in spetendis honoribus immodicus, in gerendis verecundissimus, ut qui eos, ut libentissime iniret, ita niret aequo animo. Quae loquendi consuetudo sensim tam late serpit, ut simili modo inter res tam inter se diversas tamque
contrarias, quarum Si una Vera Sit, altera Vera SS DOD OSSe Videatur, ea
tamen ratio intercedere dicatur, ut, quamquam altera locum habeat et vera sit, tamen etiam altera vera exsistat. Eandem igitur significati0nem ut ita atque quamquam tamen Vel quidem, sed assumit. Hic autem loquendi usus ut apud Cisseronem satis raro exstat' nec apud Sallustium et Caesarem
y Haud scio an recte Schoernatinus De partio que I p. 9. Omnis copulatio primituSsino dubio constabat comparatione quadam duorum, quorum ut unum, item alterum ESSE, quomodo unum, eodem modo alterum se habere dicebatur.' Fam X. 20, ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis non videt Lael. 4, ut nihil boni os in morte, sic certe nihil mali.
42쪽
ullum omnino videtur l0gum liabere, ita jam apud Livium aliquant latius serpsit et argenteae aetatis scriptoribus valde placuit. LiV. V. . , u fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen respondit. Id. M. 29. cprincipium belli, ut ummae rerum proverum eventum, ita haud an incruentam ancipitiSque certaminis ictoriam Romanis portendit Ovid. Metam. I. 370 undus, ut nondum liquidas, Sic jam vada nota secantes. Id. hi d. I. 0 . XIV. 509. Vell. l. 59. Fuit Octavius, ut non patricia, ita admodum speciosa equestri enitus familia, ac Ania. II. 33, ut profutura, ita minimum oblectationis adferunt. Id. Anii. IV. 3T, ut semel recepisse veniam habuerit, it omne per provincias es te nominum aerari ambitiosum. Quint. II 6. 2, quod tamen, ut primum cossitandum, Sic non utique primum dicendum erit ').
Dignum etiam h0 est, quod non praetereatur ad rei veritatem adfirmandam ut cum demonstrativo adverbi Saepe ita c0njungi, ut ea res, quam quis veram esse SSEVeret per Sententiam particulae ut subjectam exprimatur
et ei resp0ndeat nuntiatio primaria, qua vel ab ita praesertim apud solutae orationis scriptores vel ab sic maxime apud poetas incipiente per conjuncti vum Vel suturum optatio aliqua esseratur. Hanc autem optationem is qui l0quitur cum re quam Veram esse testatur, sic connectit, ut ita Si vera ea ressit, se velle voti compotem fieri indicet Plaut. Capt. IlI. i. 90. ita me rem deorum faXit atriste compotem, ut istic Philocrates non est. Ibid. V. 2. 9.Τruc. I. 2. 23. Curc. IV. i. 20. Stich. IV. l. 2. Ter. 0aut Ill. 4. i. sic me di amabunt, ut me tuartim miseritumst ortunarum. Ibid. V. 3. 8 5. q. Ad. IV. 5. 8 7. l. ec. V. . . Cic. Cat. V. . l. ita mihi salva resublica obiscum perfrui liceret, ut esto non atrocitate animi moveor sed humanitate. Verr. II. i. 4 . 35. Fam. l. Ovid. et VIII 869. sic has' Alia xempla Bonnellus in Lex. Quintiliane collegit sed idem nonnulla quae pror-Su ejusdem Ssent generis parum recte ita explicavit, ut ad concessivae particulae ut Sum ansa ait ea resurret. Velut hic locus Quint. I. 3. II hoc, ut non ausim dicere carere omnino arte, it plane assirmo praecipue positum esse in natura et occasione ab iis, quos Supra attuli, non diversus est, nisi quod particulae ut conjunctivus potentialis subjunctus eSt, quem constat apud Quintilianum saepissime usurpari. Nam conferas velim . 1 86, ut cesserimus cita XI. 1. 44, ut deceat cita XI. 3. 89, ut permiserim cita. Recte Torneblad hius monuit Do usu partie. p. Quintilianum p. 33 nonnunquam in OSteriore
membro tamen additum inveniri Quint. X. 2. 88. X. 1. 72.
43쪽
deus aequoris artes adjuvet, ut nemo jamdudum litore in isto constitit Sae pius autem fit et qui dem apud poeta saepisSime, ut sententia, quam Veram esse asseveretur abjecto ut Suae fiat 0testatis nec jam ab altera pendeat, haec autem vel ita vel sic subjecta, qua optati exprimatur, sine ulla copula illi adponatur vel etiam intexatur. Plaut. Amph. II. l. 50, Meque ita di me ament, credebam primo mihimet. ei'. un. III. 2. 24, ita me di ment, honestust. Catull. 66 48, non ita me divi, vera emant, uerint. Cic. Fam. II. 43. 3. Virg. Buc. 9 30, sic cytiso fastu distendant ubera vaccae, incipe, si quid habes. Id. Aen. IX. 208. Hor. d. I. 3. 4. Tib. I. . . II 6 30. Ovid. Met VIII. 859. Facile autem patet, demonstrativa adverbia in his loquendi formulis eandem paene condicionis recipere Significationem, quam Sequente vel si vel ut 0nsecutivo, haud raro adsumunt. Jam ne id quidem omittendum est, qualis sit frequentissima illa particulae ut cum quisque c0njuncti0. Qua si quid signis et quaeras, a similitudine formulae illius, de qua Supra mentionem fecimus, proinde perinde ut et particulae, quae est prolu, de qua m0 acturi sumus, proxime abest. Ita Deile actum est, ut cum ut quisque vel proinde vel perinde comp0neretur. Plaut. Pseud. II. 3. 3, proinde ut quisque fortuna utitur, ita praecellet. Stich. IV. 4. 45, ut quoique homini res petratust, perinde amicis utitur Mox etiam alia asserpinus exempla, in quibus particulae, quae St prout quisque subjiciatur. Constat autem per hoc pron0men, quod est qui8que infimitam vel h0minum vel rerum, quae ejusdem sint generis, multitudinem designari, non ita comprehensam, ut ad omnes eas vel personas vel res dein eodem modo pertinere dicatur, sed sic dispertitam, ut eadem res ad aliam alio modo transferatur. Haec pron0mini Vis, quum omnibus locis cernatur, in quibus relati v id subjungitur, tum etiam si cum ut componitur, n0n in obscur0 St. Itaque per eam loquendi sermulam, qua ut et quisque ita junguntur, ut vel sic vel ita illi ut respondeat, h0 indicari s0let, semper sed alias alio modo , si res per secundariam sententiam expressa inciderit et vera exstiterit, etiam eam rem, quae per primariam esseratur, existere, et quidem sic, ut inter eas ratio proportionem dicunt certa et desinita intercedat.' Haec autem ratio, qua duae illae res inter
3 Nonnunquam, L quod ex exemplis supra allatis perspicitur pro asseveratione Substituitur adhortatio.
44쪽
se continentur quaeque in certa alteri u eum altera re convenientia ceruitur
apud Ciceronem iis sere circumscribitur terminis ut ad duo adjectiva com ponenda et conserenda valeat. Nam is in his loquendi sormulis duos usur pare Solet Superlativos, quorum unus in primaria, alter in sequndaria sententia ponitur. Quae verborum c0njunctio idem paene significat quod notissima L quendi sormula, qua cum quo et e duo junguntur comparativi. Neque tamen est hic serm0nis usus, quo duo Superlativi cum ut qui8gue c0mponuntur, si a Cicerone discesseris, admodum requens. Turpil. V. 44 2. Ribb. ut quisque minimo contentus fuit, ita vitam fortunatum laeti uaeume. Cic. d. r. I.
26. 20, ut quisque optime dicit, tu marime dicendi diffeὶdtatem sertimescit Id. Ibid. I. 27 443. d. v. r. I. l. 4. 42, ut quisque est vir optimus, ita dii cillime esse alios improbos suspicatur. Caes. b. Ci V. . , ut qui8que
acerbissime dimit, ita quam muXime collaudretur. Quint. I. 0. 40, ut quaeque forma perfectissimu ita capacissima est. Nonnunquam demonstrativum omittitur Auct Herenn. II. 29. 46J, praesertim si primaria Sententia Secundariae praeponitur Cic. Os r. I. 5. 49. Neque raro accidit, ut in primaria enuntiatione ea augendi cumulandique vis, quae per superlativum exprimi poSSit, aut prorsus nullo Verbo declaretur aut per comparativum vel etiam positivum significetur, qu0d si sit, iudieari s0let, prout quis ad summum, ut ita dicam, qualitatis alicujus gradum propius adscenderit, ita uiui priorem in aliqua serie locum tenere Cic. Lael. 5. 9 ut inter omne eSSet Societa quaedam, major alitem, ut qui8gue proinime accederet. . Cic. et c0ns. 5. 7, ut qui8que est intimus, ut is amet, valde elaborrendum est. Quint. X. l. 39. leuendos esse Dem0Sthenem et Ciceronem, tum ita, ut quisque esset Demostheni et
Ciceroni simillimus. Id. II. 5. 20 32. 44. Cum his de quibus divi loquendi i 0rmulis ea sermonis proprietas cognatione quadam continetur qua in una eademque enuntiatione vel cum duobus optima quaeque rarissima Vel cum ilia Superlativo quisque jungitur. Ja in Vero, si n0u apud Ciceronem, at certe apud alios scriptores saepe sit etiam, ut nullo omnino addito superlativo ut et quisque componantur. Sed etiam ita, si modo aliqua praestantiae et excellentiae noti per aliud sententiae verbum exprimitur, indicari p0teSt duas res convenienter augeri atque cumulari Cic. at M. 18 6 , ut qui8que
aetate antecedit, ita sententiae principarum tenet. Id. Verr. I. . 64 3 3 ut i qui8que aetate antecedebat, ita sententiam dimit Quint. IX. . 25, illud
45쪽
nimiae suferstitionis, ut quaeque in tempore, ea facere etiam ordine priora. Id. XI. 4. 29, ut quisque uetat praecρdit, musti HS reprehendendus. Saepius autem hujus conjuncti0nis Vis latius patet, ut jam n0n ad adjectivorum signi ficationem cumulandam valeat, Sed inter dua reS, quarum altera pro alterius m0dulo accipi possit, eam uinin indicet SSe 0nVenientiam, ut, pr0ut quaque occasione altera res mutata exstiterit, proinde etiam altera simili obn0xia sit mutationi. aev. v. 40. Ribb. ut quisque est meritu8, praeSen pretium rosaetis ferat Atti . 263. Ribb. ut cui quicque obvium fuerat, sic ferrum alitis, sugeum alius ausi Sun Serui. Li V. V. 8. 43, pretici reipublicae, huic atque illi, ut quosque studium privatim ut strati accusaverunt, adsunt. Id XX I. . 42, varios ultris digredientium ab nuntiis emeres, ut cuique laeta aut tristia nuntiabantur. Sall. Jug. 60, 68, uti quaeque Iusturthae re exunt, laetos modo, modo subido animadverteres. Quint. l. 4. 2, aliter pro alio dicendum est, ut quisque Mnestus, humilis, invidiosus, favorabilis erit. Haud raro, quae inter duas res intercedere dicitur, ea vel loci est vel temp0ris con venientia Plaut. Men. III. 2. 56, ut quemque conspicor, ita me ludi cunt. Liv. XXI. 2. 3, ut cujusque sors eae iderat, urnia rustim capiebat id. XXII. 6. . tu quosque tradueterat, it in acie locabat. Id. XXII. 54 6 jaeebant tot millia sedites passim equitesque, tu quem cuique jor aut fustri junaeerat aut fusta. Quod si in temp0ris n0tatione convenientia illa cerni indicatur, jam temporalem vim particula ut simul ac Sibi Vindicat, ut, qu0tiesquitque ea,
quae per secundariam ςntentiam eXprimatur, acti SuScepta Sit, etiam primariae actionem c0ntinii incipi declaretur. Quum autem hanc Vim ut recipit, de monstrativum, quod alias saepe ei respondere Solet, adverbium tantum non
Semper mitti, ex ii ipSis, quae attulimus, exempli apparet. Quum in multis aliis, tum etiam in e scribendi pr0prietas aciti eruitur, quod non 80lum m0re ceteris usitato quisque cum ut conjungit, neque tamen id saepe ), sed etiam mult0 pluribus locis pr0 quisque pron0men, quod est
Anu. I. 82. gr. 36. Anu. III. 1. Eo loco quem postremum attuli, notabilis est etiam plurali numerus thique ut quique stipendia fecerant), qui quidem quum omnino rarus Sit, tum particula ut paene nusquam adjungitur. Qua re fortasse adductus agels-bachius Latoin Stilist s. p. 252 suspicari posse sibi visus est Latinos, ubi post ut plurali pronominis quisq/ι ponendus esset, ut qui semper usurpasse. t ut facile conceSSerina apud optimos scriptores pluralem hujus pronominis in masculino et feminino genere
46쪽
guis, Substituit, ut inter ut quisque et ut quis nihil aliud intersit, nisi quod
per illam s0rmulam ad omnia, quae ejusdem sunt generis, aliquid resertur haec autem ad universum genus n0n pertinet. Ania. II. 73, ut qui miseri cordia in Germanicum et praesumst suspicione aut favore in Pisonem pronior, diΓersi in expretabantur. Anu. IV. 23, Usa e provincia, ut quis fortunae inops, moribit turbidu8, promptius ruebant. Ann. l. i. 3. V. 36. si'. Tac. ist. Ill. 8. Ian. I. T, quanto qui tanto. Notissimum St, non m0do antiquis Simos seriptores, sed etiam Ciceronem et Lucretium nonnunquam pro eo, quod Si quidque, quidquid p0nere, de quo loquendi usu advigius ad Cic. in . . . i. achmannus ad ueret. V. 264, at copiose disputaVerunt. Neque ea omnino desunt exempla, in quibus
cum ui pro e0, qu0d est quidque jungatur quidquid Itaque in lege Thopia
agraria, quam a. u. c. i latam S Se Statuunt, cap. XVI. hae leguntur ista
utei quicquid quo ieique ante h. l. r. licuit, ita ei habere post h. l. r. licetob. Apud Ciestronem quidquid eum ut tantummodo du0bu S, quantum sci0, locis conjungitur Cluent. 9. 2, ubi ut ad tempus notandum adhibetur et Tusc. V. i. 98, bestiae, ut quidquid objectum est, quod modo a nati ra non sit alienum, eo contentae risu quaerunt,mpliu8, quo tamen loco advigius quidque
N0n alienum erit hic p0tissimum de duabus partissulis n0nnillil asserre, quae ex ut cum ali verbo c0nilato Ortae sunt et a quibus et ipsis compara tiva sententia initium capit, m0dulum designans, qu009m quid convenire indicetur vel quo adhibit de qua re sat judicium. Particulas dico, quae sunt prout et praeut De utraque, quam quum jam andiu copiose egit' , tamen ne nos quidem, quo pleni 0r et accuratior no Stra fiat di Sputatio, supervacaneum arbitramur breviter disserere. atque h0 priiuum Satis c0nStat, quum ea, quae
raro in neutro autem frequentissime Surpari quae linguae proprietas unde originem traxisset, Hanseus ad ei sigi schol adnot. 3 2 acutissime xplicavit), ita etiam masculini et flaminini plurali non ita pauca exempla video exstare. Atque cum ut non solum apud Tacitum sed etiam p. Livium XXII. 46. 1 et Sallust Jug. 60 pluralis dis masculinus et ei Dininus compositus reperitur. Quem locum agelsbaclitus attulit, ut pro ι quisque posse ut qui poni comprobaret Cic. E. I. T. 20, ut qui quondam in vacua venerunt in eo, id quod virum doctissimum fugisse miror, ut ex uotissima loquendi consuetudine in exemplo asserendo ponitur et ante relativum illud qui auditur eorum.
47쪽
praepositi0ni insit, n0ti ad rem per enuntiationem expressam reserenda sit, eam enuntiati0nem plerumque aut ab ut 00mparativo aut ab i/am incipere. Itaque a vel particulae vel loquendi formulae sunt consatae p0stquam, an tequam, praequam, pr quam c0ntra quam praeterquam pr0Ut, praeut Atquifro quum multa alia Significet, tum etiam ibi usurpatur, ubi aliquid cum aliquare ut cum modulo convenire et ei reSp0ndere indicatur pro Viribus, pro iiii merob quam vim etiam in c0pulata particula proin de retineri jam antea vi dimus. Sed si eum ut comparatiV pro conflatum St, jam cum re per sententiam se undariam elata ea instituitur e0mparatio, ut pro ejus rei natura et condicione etiam aliam conserinari declaretur. Quod si ita fit, eandem paene
prout sibi vindicat significationem, quam in 1 rmula proinde ut inesse diximus, ut inter illud et hanc idem fere, quod inter ita ut et simplex ut intercedat
discrimen. Raro sit, ut plenior et integrior sormula pro eo ut 9 eandem vim recipiens ponatur Cic. Verr. I. 3. i. 26, summa vi luta 8 si me opera, ut aratores quam plurimum exerent, tamen pro eo ut temporum dii cultas aratorumque fenuria tulit. Prout quod ante Cicer0nis temp0ra apud neminem scriptorem invenitur ac ne apud eum quidem et ceteros, qui eadem suerunt aetate, Saepe usurpatur J Livio et argenteae aetatis script0ribus valde est usitatum b. Liv. XXVIII. . , pollicitus, prout temsu ac re Sineret, omnibus laturum se uuaeilium. d. XXXVI. 52 6, cumul4tius, Si possit, prout ejus merita sint, Senutum facturum. ae. gr. 48, non ignarus, r0ut primrecessissent, fore universa. Haud raro aut utraque Sententia aut alterutra in
terp0sita disjunctiva conjunctione, quasi in duas partes dividitur; quod si sit,
ipse modulu i. e. ea res quacum quid c0ngruere dicitur), ita variare et alias aliter comparatus exsistere indicatur, ut etiam ea res, cujus sit moduluS, simili obn0xia exsistat mutationi. Quint. X. 2. 43, non Sua natura Sunt bona aut mala, eo prout omportune proprieque aut secus collocatu sunt. Si additur quisque ea et moduli et rei varietas talis esse indicatur, ut in unaquaque vel persona Vel re cernatur. Caes. b. Cic. III. 64. Ceis. II. d. iv. XXVI I. . . Scipio praefect08 equitesque, prout cujusque opera fuerat, insistitibus donis
M CD pro eo ne, pro eo quod, pro eo utantum. st Sallustius quidem ea particula VSquam utitur.' Contenti sumus lauca afferre exempla, quibus tanta illa copia ab Handio congesta
48쪽
donat Id. VIII. l. l. XXIV. 6. 8. XXX. 5. 3. Tac. gr. 37. In enuntiatione primaria recenti0ris aetatis seriptores ut convenientia illa re eum modulo planius declaretur, ita haud raro interponunt uint. V. l. 6, aut proinde adjungunt Id. IX. i. 69 J. Per prae cum ablativo unctum nem ign0rat, eam induci comparationem, qua quid cui rei aut praecedere aut certe praeserri indicetur. Id autem sub stantivum, quod praepositi0ni Subjicitur, non m0do viliorem inseri0rem rem vel quae p0Sthabeatur, Sed etiam Saeptu eam designat, quae melior vel major putetur prae nobis beatu S, Romam prae Capua irrident . Apud comicos irae cum ut comparativo aut in Unum Verbum conflatum aut certe conjunctum judicii alicujus veritatem ita restringit et circumscribit ut, quo adhibito m0dulo factum sit id judicium, declaret. In hac igitur comparatione alterum alistri semper iudicatur praecedere. Qualis autem sit hujus c0njunetionis vis, ita aptissime explicatur, si prueut idem atque prae eo modo quo significare sta luitur. Plaut. Amph. I. l. 218. 08. ferii Merc. rerum etiam, praeut futurum est fruedicas i. e. periSSe te recte dici tu quidem, sed parum tamen praedicas prae eo mod0, qu re tibi Ventura est. Id. Mil. I. l. 20, nihil hercle hoc quidemst praeut alia dicam ' i. e. prae eo modo, quo alia didum vel ut aliis utar verbis alia tantis ext0llam laudibus, ut hoc, de ii jam dixi, prae iis nihil sit. Id Bacch. IV. . . Un loco Plautino Merc. I. i. nustas malima fui88 credo praeut u facto est dit ei sus distra i , nisi salior, quo recto ita redundat, ut 0 misso Sententia non commutetur. Per particulam ut vel c0pulatam pr0 ut Vel cum quibusdam aliis verbis conjunctam proinde vel perinde ut ut qui Sque - ita judicandi modulum indicari demonstravimus. Sed qu0niam ut etiam per se ad convenientiam duarum rerum declarandam adhibetur, nihil bStat, quominus res per com parativam sententiam elata pro e modul accipi 08sit, quo adhibit de altora
Τ Apud Quint. X. 4. 34. haud scio an ea lectio, quam uuaptius meliorum codicum Auctoritate nisus recepit proinde prout multo sit probabilior Spaldingius habet: ferinde rsus.' Handius orationem . . ita contractam putat, ut praeut alia dicam idem sit atque fraeut alia quae dicam. At vereor ne relativum non facilius hic abesse possit quam apud Terent in Eun. I l. 3. 10 ludum jocumque dices fuisse alterum praeus hujus rabie quae dabit quem locum Donatus recte sic explicat praeut illa sunt, quae injus rabies dabit
49쪽
re fiat judicium. Ita ut etiam simplex neque copulatum neque cum iis de quibus dixi particulis conjunctum ad rei alicujus cum judicandi m0dulo c0ngruentiam designandam usurpari potest. Atque primum quidem ab ut ea in cipere potest c0mparatio, qua m0dUlUS, nulla subjecta restringendi vi ips0
per se cum re cujUS Sit moduluS. componatur, Ut ex re altera alterius e
ritas studere vel judicii de altera saeti ratio in altera p0sita esse indicetur Plaut. Capt. IV. i. 43, ut hic adornat, aut jam nihil est aut jam nihil erit. d. hid. IV. 2. 52. Asin. l. 3. l. er. eaut. I. l. l6, ut diei ten us est,temius monere me hunc Phanium, ac coenam ut veniat. Id Pliori . . . . havscio hercle, ut homost, an mutet sinimum. d. d. II. 3. 36. Heaut II. . 22, ut putrem tuum vidi esse habitum, diu turbas dabit. Cig. Lael. 42. 13, quod quidem, ut res ire coepit, haud scio an aliquando usurum sit Fam. XIII. 69. 2, ut ejus modestiam costvovi, rufis tibi in nullet re erit. Att. VII. l. 3. X. 32. 2. Varians et mutabilis modulus per ut simplex apud antiquiores rar0, apud uintilianum aliquanto saepius designatur. Ter. ec. III. 3. 20, omnibus n0bi ut res dant sese, it magni et humiles sumus. Quint. XI. 3. 75, quae, ut a tus sopo8cerit, fnstentur. Id. XII. prooem i, lonstius unctum est ut res feret. Sed saepe usu venit ut instituta compara tione judicium aliquod restringatur et certis terminis circumscribatur, id quod haud raro vel in integris sententiis comparativis et quibus verbum additum sit fieri videmus Cic. Brut. 10. 39, hi, ut populi Romani aetas St, Sene8, ut Atheniensium sue ulu numerantur, adolescentes debent videri Fam. V. . , non habet, ut nunc quidem est, id vitii res. Liv. II. 50, eae opulentissima, ut tum res erant, Etrusca civitate. Id. X. 16, insigni, tu illorum temporum habitus erret, triumpho. In primis haec restringendi vis in formula illa cer nitur ut alicujus custus est. 0r. d. III. i. i, praeterea, ut custu8 StServorum l. e. ut servus esse potest non malus. Asran. 343. Ribb. Cic. Tusc. l. 7. 5. Caes. h. Gall. IV. . Sed inde a Ciceronis temporibus etiam saepius fieri solet, ut 0cundaria sententia decurtetur et ipsum verbum omittatur. Quod si sit, conjuncti0ni quae est ut nihil aliud sere subjungitur quam n0men quod aut subjecti vel objecti partes sustineat, aut ita in obliquo casu ponatur, ut praepositi0ni plerumque adnexum, quibus temporibus vel qua rerum condici0ne judicium aliquod sit verum, declarari possit. Iam si quaeritur, quod potissimum audiri soleat Verbum tantum non semper posse in iSSum
50쪽
est '). Cic. it. XI. 46, esto, ut in his mulis, Patris sum non invitus. Id. Brut. 7. 27 Clisthenem multu , ut illis temporibus, valuisse dicendo esse. ibid. 26, 402 28, 407. 7. 4 3. Liv. IV. 3. l. Cic. d. r. n. 8. 66,
orationis enu8, ut in oratore, Tite. Cui M. i. 42, qtitue etiam, ut in homine Romuno, litterae. Fin IV. . , Sta e ostiisti, ut tam multa, memoriter, ut tam obscura, dilucide. Brut 40. 4, Themistocles, tu apud nos, serantiquus, ut Fud Athenienses, non ita Sane eius. Fam. XII. . , nonnihil, ut in tantis allis, est profectum. Veri'. et Il. q. 52 438, respondit illa, ut meretriae, non inhumaniter Cic. p. rvt. I. 40 2 hujus belli fortuna, ut in secundis, iuga, ut in adver8iS, bona Sall. Jug. 407, ea res, ut in tali estotio, probatu Caes. b. Gall. I. i. ut ejusmodi facultatibus, quantum ilistentia rovideri poterret, providebatur. VIII. 24, masenum, ut in tanta calamitate, Bellovacos ea proelio 8Se conSecuto8. ep. pam . . ,hubuit obtrectutorem Meneclidem, satis emercitatum in dicendo, ut Thebanum. Liv. V. 4. 4, satis jam omnibus, ut in tali re, ad tuendum arcem compositis. Id. XXII. i. J, serventum inde od frequentem idioribus alium, ut inter montanos, populum. Atqui etiam latius hic parti gulae usus patet, quo per eam rei eum judicandi modulo vel n0rma convenientia designatur. Saepe enim accidit ut ille modulus, deposita restringendi vi caussae notionem contineat, id quod vel in plenis et integris sententiis vel in decurtatis fieri potest. Prioris autem generis haec sunt exempla, in quibus omnibus sere cum universa et generali rei natura singularis condicio ita comparatur, ut hujus in illa causam c0ntineri liqueat. Cic. in Pis. 25. 59. Dices, qu es homo facetuS Id. Rosc. m. 42. 33 p. Mur. 25. q. Tusc. I. 5. 408. Sall. Jug. . Cat. 34. Caes. h. all. VI. 7, celeriter haec ad hostes deferuntur, qu e mun0 Gallorum equitum numero nonnullo Gallicis rebus favere natura cogebre B. iv. II. 8, 08te vero tu est omnium rerum masti8fer usus, hominum adhibita sollertia inventum est. Iiv. III. I 4 5 tribuni, ut fere semper re-' Addito verbo quod est posso plena atque integra exstat sententia comparativa, Ic. Fain. . . , dignitatem nostram ut potest in tanta hominum perfidia et iniquitate retinebimus. Sed paullatim e perducta est hominum loquendi consuetudo, ut ad primariae enuntiationi Vim restringendam ea adponeretur sententia decurtata, in qua nullum omnino verbum audiri OSSet praesertim quum per attractionem haud raram id ipsum nomen, cui subjecti partes tribui deberent in obliquum caSum abiisSet.