Tractatus de vi et potestate legum humanarum in tres partes dissectus. Quarum prima, vniuersum de legum tam ecclesiasticarum, quam ciuilium, ad mortale peccatum obligatione, disseritur. Secunda, legum poenalium obligandi vis, discutitur. Tertia, de o

141쪽

Legum humanarum ostaliquam rfuturum fuisse, qui in praescription li,nga connitantia distinnulati, velut approba M. .

tio tam legislatotis, quam eorum quorum uaterest, γω incit ut alienum desinat esse alienum. Itaque ma ,

neret lex tributalia extra casum huiusmodi longi ris possessionis in suo vigore. Mod vero huiu modi furta sola adiectione poenae adlegem hum nam, purgari vult, id est, ut verbo dicam ficto humana legis diuinae de non furando tolli existima obligationem, id ab omni ratione per quam alie num iudico. Iam vero Nauarrum in il ista poenas . legibus additas respexisse, non ad consuetudinem, inde manifestum est, quod in mala usi, conclusion

de lege poenali mox subinferat. Ex praedictis elicienda est ait, determinatio plurimarum .perplex rum quaeitionum, quas passim interrogantur do Mabi, mi important ei exportant mercaturas non

seiuno vectigali, qui item caedunt ligna in siluis eis

Velitis,&aliis rebus, qui solam legem humanam e clasiasticam vel saecularem poenalem vel non poenalem violant, ubi nullius praescriptionis aut consuetudinis meminit Verum re maturius petensi scribens iam decrema aetate in Capit d. ciuifratemnitas ciui commentarius integer non est, consueti dinis fere solius pretextu regiorum tributorum defraudationes ruetu . sic elum ille satis animi fluctuationem

142쪽

Legum humanarum. ITI . si iris approimu i confestari, quod

rus,verum non est cum superiores quatenus possunt

legibus eii in poenalibus obulent,populus Deum re-- mens eiusmodi danuvi Principi aut Reipublicae illata Gomologesi purget sponte sarciat,confessatij non immodice laxi ad id praestandum poenitentes vel inducant vel praecipiendo compellant ' non mirum sit ipsemmet auarrum profiteri, sese per

viginti ann0s suspendisse in hac re sententiam, dum videlicet viam eiuscemodi fraudes publicas excu iandit' ereret Interrogatus ait ante annos, qui quaginta, memini me semel scripto respondisse, &dςinde iecuperato responso suspendisse sententiam, is .... ι donec otio competenti suppeditato inuenire ratio mi nem formalem qua dubietatem animi expellerem, quam pex viginti annos Namplius non inueni, id ςoque eo tempore blatam respondere confessariis, ut absoluerent consessos qui vere proponerent facere quiquid in hoc tenerentur, secundum iuris di uinii humani peritorum sententiam . Venim longe satius fuerat Nauarru in suo dubio Lo anno rum remansisse, quam propter incertum de pericum

I um consuetudinis vimen, tam singularem aut sane quasi singularem opinionem amplexum sitisse.

Siquidem antiquiores tam sicli assici, quam cano' num periti nullam istiusmodiconsuetumnis rati

143쪽

Letium tam a . vi distinguit debilum poenae a debito restitutionis in lege poenali, quod ad debitum poene soluendum

non teneantur subditi ante conde monem et restituendum vero Mod fraudauexuii tenentiarem, amnem me petente nulloque condemnante alio.

qua conscientiae iudicio Pergit Siluester Ad peccatum autem quod spetrat omnes ijdem sitirimista: de Doctores qui ligant ad restitutionem, ligant adiculpam, Tantumdem pene dicit Armilla aure eo in verbo, abbellas inquit quet iust e sunt fram. dare ex genere tuo mortale est quia Reipublice no .cumentum infertur, & non tantum ex inobedienti

velex poena contra transfrestare , nequedinaud--ites eiusmodi excusantiar a peccato propter poenanti Et ne existimes vetustiores doctores ignorasse consuetudinem illam aut verius corruptelam, vel non in eam ullo modo ulos coniecisse, audi mox siqnentia vilicet inquit fiant multaes audes, dicitur tamen, vae homini illi per quem scandalum venit, proptarea tales tenentur restituere etsi noliine restituere non absoluantur. Vide de re eadem resentem Anio AG chidiacon Flor. 1. parte cap. 3 8 non soluetes in at M.quit ista pedam telonia rapina furiunt seu fut-- -- tumsecundum Raymudum, unde tenentur ad resti e , -- tuendum illis quibus talia dibentur. Veteribus su mutantur Domi usa solo lib. 3 quest. ει art. Item

144쪽

delege poenali cap. ii Iacobus a Graphij in decis aureis itari cap. t o Emnian lima iam inquit saudare, non restituere peccatum hon esse mortale docti viri asserunt. Ego id in totum non a sim asserere Caietanus in summula verbo vectigal, Iustorrum inquit, vectigaliu fraus peccatum est mortale ex suo genere, Mad furti vitium spectat, infero, ergo obnoxia est restitutioni eiusmodi fraus Hec Emmane 5 Caietanus, quamuis alioqui quibusdam videri posint vectigalibus iusto iniquiores. εὐ--- Ille siquidem Emmanuel peccatum etiam mortife

rar 2,. rum boscens , obligationem restituendi negat.

In hoc inquit dubio grauium doctorum, melior esti et Id conditio possidentis. Dicunt enim quidam vix vlia. lam gabellam esse iustam. Alii omnes fere dubias inter istos noti dubium est quin qmprehendae

praefatum Caietanum cuius hec sunt verba loco citato Tot inquit conditiones exiguntur ad iusta vectigalia, vidissicile forte sit iuuenire vectigalia iu-.sta,vi propterea dicit canon capituli Quamquam de censibus in , pedagiorum exactiones tam lure canonico quam ciuili re ut uiter esse damnatas, des'. fra vectigalia quς pedagia dicuntur tot laquessa: damnationibus subsunt M. Et tertio concludit, quid adhuc egemus testibus, si etiam ab oni bus abel

145쪽

gabelli dimimuris vocantur, ita φ a Vm rem abellae habent, ac per hoc inquit, iniquitatem Hec verborenus illi rigidissimi seuerisiunivectigalium censores, qui tamen in eo a Nauarroclongulime dissident, quod ille per consuetudinis siue generalis aduersus vectigalia vesamen Omnem rationem peccati excludat, quamuis illa sint iuste imposita. Quod enim aliquis linit contra legem etiam diuinam cte naturalem non furandi aut hore consuetudui legitime prςscripta, in eo nullo modo peccat, cum Prescriptio legitimi sit unus modus transferendi rerum dominia Quamuis igitur opi

niones tam au rri qui Emminuetis dis ' 'in principes eorum tributa, barbasculae sint, illo

immodice laxae, propter periculum praecipitij coiia scientiarum non ad populi meo iudicio predicam

attamen coeteris periculis rem Nauarri doctrinam censeo, quod simul&reatum peccati de obligationem restituendi funditus tollat Ho dixerimis quamuis alias cap. i . eiusdem sui manualis iunxao scribat de peccare mortaliteris teneri ad resti tutionem qui iuste imposita vectigalia non soluunt hiria Hostiensem in lummain communem, ubi notate secundo eum mox relabi in priorem sentendi

146쪽

itis nepteriae intendeminine velexpresse monere obligationem ad cenam Geniam. Quas vero, quam contigerit viligistator homo remouerit expiessis verbis obligationem ad poenam sternam. presertim in materia voctigalia que nonimponu tur aut saltem imponi praesumi non debent, nisi ex iustis & quidem grauibus causis Me qui eorum so- .lutionem edictis suis indicunt quam maxime firnia stringentia eiusmodi edictorum vincula esse sat gunt, tantum abest, inquem nexum verborum expressa forma remoueant. Ac tacite idfacient Qui sciam' nisi diuinatione Wanimi confictione qua persuasus, aut verius cuius confichionis pretextu,

quilibet in iura retia publice&in bonum Reipubli-

ciconstituta inpune prorsus grassabitur. Et mirum sane est doctores istosyro priuatorum bonis alioqui tantoxios publici, conuinis, & Reipublice boniae veluti patrimoni adeo suis laxis glossamenris curam pene omnem abii re,cum longe grauior sit iniuria ae rius ideo vii Micanda in publicum quam in pris uarum comtitissa Tributa alitem Principis sunt

ob minstituta. sentio quia mussiorealiquis possitent Caietano, cuius doctrina nolim uti ad populum

147쪽

vitiaeni e vectigali a qui vi a tyrannideri

exigendo uterenturi CAPvT. III.

contra is nummis vlla iacta regi Ummem eas probare male

nitentem . DIxs Ri ergo qui iam cum Caietano totam nostra doctrina dc inmiscitatorum doctorum iniustis valeretributis iusta autem tributar ro admodum iuueniri. Respondeo Caietanum inae tanti ponderis more suo confidenter admodum audenter xperiodose, sed salibuti storia prosei re. Nam quod ad antiqua tributa , quorum initium de causa omnem hominium memoriam de notitiam excedunt, in his nefas est scrupulos ingerere tasensi omnium doctorum, ut valde mirum sit Caietanum is mausuin dicere sine dilarinime vix ullam absumi stam esse. Ad nouas abellasmod attinet, cum illis agam semper vel ut plurimum lege supremam potestatem habentis vel consensu populi ex causa minime leui imponantur, pro rariam quoque iustitia prςsumido M . . betari secus si fiat, licebit pariter omnia principum rasumpis edicta hoc coloreri obtentu conculcare, quod non ' a'

148쪽

men dumodo conscientiς res non agatur eriadu taxat quandi scaliculi causa lex Maianda sit hv inimi iniusta Conclusio est Dominicia in lib. io de i stitia riure quest 6 Leges ille inquit quae humano tantum bono aduersamur, licet in conscientia de serio obligent, ligant inmen quandoque ratione scandali Libro vero . quest 6 specialem habet conclusionens Caiet docta inae prorsus U-uin, vectigalium inquit tributonim leges, que publicitus regi tanquam stipendia tribuuntur, ii conici

δε-λώω qui uniuersum tributorum ius subditis utcumquς

149쪽

tot modis Calatanoteste meismunt,videlicet rati ne potestatiis,Vitio materiae aut formae,defectu.etiam finis legitim. Dicar in Caietanus An tributa ri ti

que seluebant Iud i Romanis simari, id est fide et

les infideli principi, fuerint iustiora his que Chri a Tmani Christianis principibus tolliunt minime gen- - c ariatum ies', ebuisse. Cur itur deosus, u . Christianorum principum iura ' cum Christus de

mim, Redditeque sunt Caesaris Cesariri que sunt De Deo, prinsumens indubiepro eorum iustitia, alioqui responsione ues sapienterdeclinassetvelmi asset. Quod enim pro se Caietanus profert ex capitulo am- quam de consibus in. . pedadoram exactiones . tam num canonico quam eunti regulariter esse damnatas, cui conforme est quod simili tituloni Decretat cotinet capit Perueuit, Consum igno' . ,-rantie id est interprete salota, cuius causa ig- ώ-rumturynec diuinis nec humanis legibus inueniri oportet, quippe qui Vt omnis cenius m quia ρristia

quando persolui debeat praescuitur Hec inquam abalia similiatam pontifici quam civilis iuris laco, Caietano ideo nou suffragantur quod loquantur de vectigalibus recentione institutis queque in sim nunc primum veniunt, sicut pubiae eontin

' . causa

150쪽

o vem . potestate

causa iustities noretur, iamve eonim exactio

utroq- hire damnata censeatiar minime vero vult cognitionem cauta de iustitiae esse priuatorum, ut verbi gratiaeonfitentiinnoconfessariisrum,ut praesumant de eotiam iniustitia quae iam publice a RG publica ipsa suscepta sunt alioqui ingens in Republica confusio & perturbati in his exigendis orie etur Iuuatur hare nostri interpretatio commentatam Innocentii in dictum capitulum Peruenit. Hoc ait capitulum tollitur quando petens censum non est in possessione, alias quousque succumberetis proprietate defenderetur in possessione census. Item paulo post ad voculam ternas ignorantiae, id est inruit ius causa ignoratur, etiam ignorarur vim. ebeatur, quia licenum esset deberi censum, licet nulla causa subesset, tamen solui deberet, quia licet obligationes non quaerantur tempore, tamen sem.

uitia de seruitutes etiamsi non habeant causam continuam, bene quaerunturtempore. Hactenus Inn

dentius Medi modis de ictos restitv ndis quaest. 14. Capitulum idem Peruenit nobiscum d . recentibustributis exponit, docens alioqui cessan, . te inica apro qua tributum instituti fuit, si legitime praescriptum sit, fraudatorem migare, assifraudati restitutivinem, quavis lege poenali non obstine ainborat Sindeto nostram sententiam