장음표시 사용
41쪽
tua ponitur confuratur. - SsERT 1 tertia bipartita est, omnem illam 'ia legem&s lain obligare ad mortale,quq habet verba praeceptiua vel prohibitiva. Sic enim ille, noli obligant ad mortale leges etiam canonicoquae non habent verba pr ceptiua vel prohibitiva, sed solum ordinatiua vel constitutiva, etiam si sint imperativix.ὰ mea modi haec Vna pars est. Altera aliquanto post In- - lentio inquit cuiuiubet legissatoris eccleuastici serentis in sua lege verbo praeceptiuo vel prohibitivo est obligare ad mortale. Itaque hanc regulis pro- sertassertor pro signo reciproco& indubitato, omnis lex ecclesiassica quae natae verba praecepti
vel prohitiua obsiget ad mortale,quiVero caret non obliget ad mortale. Quam regulam Nauarrus non
usquequaque probare videtur, in eam fulgore a thotitatis doci a communis es pontilicia sese compulsum fuisse significas. Concedendum est in num satis durimi po ulo Christiano,quod im tentio taleslibeta stitoris ecclesiastici vitatis ver bispraeceptiuis S c. Duram igitur illam doctrinam non a bitror molliendam sed potius stridendam,
42쪽
Legum humanarum. . Taut verius ex dictis conterendam, cominuendam exterminandamque, tanquam legum enervatricem. Cum enim satis superque probauerimus animum seu intentionem legistatoris, impertinentem esse ad vinculum peccati mortalis, sed requiri Iusticere intentionem imperandi, vetandi, seu utendi potestate legislatrice, in re tamen paulo grauiori, nihil attinet ad peccatum mortale, quibus verbis praecep tivis, ordinatiuis, constitutivis, aut alijs quibuscum que modo serijs,& non iocularibus utatur legistator, dummodo constet verbo scripto, nutu, aut aliter animum intentionem , praecipiendi vel prohibendi habuisse, sitque res non leuiuscula, quae praecipitur vetaturue eo namque ipso censetur virtute& tacite, si non actu S: expresse intendisse obligatunem sub mortali, si materia grauioris momenti sit. pro hac nostra doctrina vehementer facit Panor milanus, de constit. c. Nam concupiscentiarita,
ubi quaerit an sit verum generaliter, quod quis incidat in peccatum maxime mortale, veniendo contra
legem positivam krespondet ex B Thoma, Ar chidiacono, si certum est de mente legem ferentis, quod intendit praecipere certum est quod obligat
contrauenientem ad mortale. Nam resistendo superiori, resistitur Deo. Nota verbum si certum est quod intendit praecipere, non ait, si intendit ligar C ad mor-
43쪽
ad mortale Est quidem ita, quoties in lagecanonica seu ciuili nec enim in eo cistinguimus quamuis
conti adicente assertore, quoties inquam occurrimi
voces praecipiendi aut prohibendi praesertim si har iniculet sint comites, strictet,in virtute fictet obedientiae, sub obtestatione iudici diui ,-imiles, signum aliquod est, non quidem perpetuum&indubitatum, nec immediatum obligationis ad mortale, sed verae, sertaeis non iocularis iussionis aut exhorimonis alicuius, ad quam seriam iussonem, nisi ex materia impedimentum iugat obli, gatio ad mortale peccatum exoritur. Et istud sin
num minime conuertitur, ut quoties verba prae patiuari prohibitiua a lege absint, toties censeatur illa lex ad mortale non ligare, ut voluit Nammas cum communi ut existimauit . . Quam quidem communem habuit sispectam vocans illam duram . satis populo ristiano Quploco obserua perrai aut numquam solere legislatores ecclesiasticos aut ciuiles, thoc formulareis discrimen, in verborum vel aucupin consist intueri Vtramq; partem huius assertiosus nobiscum pauo 1 cis de grauiter confutat Illustrissimus Cardinalis To
lexus, sis authoritate sterius illustrissimi&sibit, lissimi TMologi Caietani, in verbo prςceptum ubi,
ita Quamuis verba talia contineant praeceptiua aut
44쪽
retum humana m. 'probitatio adhuc non obligant ad mortale nisi sit
materia alicuius momenti . Alterum quoque dia inam Nauarti eodem modo est intellige uniariciam enim res sex tur grauis obligat ad moriale, nec resere illo modo loqui. Si enim decalogi praecepta ex leuitate meteriet obligant ad veniale, multo magis praecepta humana, wiso ait ita credo. Haec ille Sirci ad rationes Nauaui ex Clementina inui, ex
authoritate doctrina vitiusque Thomaeis Pano
mita quid dicemus, Respodet idem illustrissimus
-Toletus ad Clemct unlesui paragraphό cum a tem de verbori significationibus quae habet S.Franciscum noluisse obligare suos religiosos aequaliat ad omnia quae sua regula continet, eoquod ad aliqua ex regesaaddidit verbum prςcipiens, quod ex vi sua ad mortale obligat ad aliqua non Res
pondet inquam idipsum quod ipsemet Naua
rus insinuat, esse ibi speciale in noc verbo praecipio posito in ore tam magni sancti authoris, tam in ae4- rq ilae, ad subditos tantae per-- fictionis&asperitatis. Non ergo hinc voluit Pomtifex generalem quandam regulam condere, quod
fecit Nauams,4 cum eo turba non modica Can
pistarum debili admias innixa funda--. Ad Beatum Thomam verbulo Respondet idem Cardinalis illum non ita 'hauersaliter loqui, vult C, Nauamu
45쪽
Nauamis Acbjcio ego nec in parsi
Thomam id habere, nisi admodum inuolute, obscure a. a. quaest. 84 art. ad Alriatur alter Thomas Cardinalis S. Stiri a Nauarro in opustulis suis trach. 1s in quo post non indiligentem discusisionem, voculam obi eruare nequiui, quae speciet nus Nauarro suffragetur Allegatur a idem Cardi natis α. α quest. 86, quasi iuxta singularem eius i terpretationem, videatur legissator ad mortale non obligare voluisse, dum nec praecipit, nec prohibet Verunt non oscitanter lecto, relecto ibidenta Cardinale, nec interminis ut loquntur, nec in sente Mid habere pro Nauarro videtur quin potius contra eum his e verbis scribit. Ipsem, inquit, ve tam Praecipiosnon uniuersaliter inducit vim prae cepti quod probat ex euangelio ex B. Augustino nec non ex Aristotele, infra ex vii inquit ivocabidi praecipere seu praecepti licet importet vim obligarium:Mon tamen ad mortale, & ne putes, subditidem, nouam me ingeries docti m lege diuum Thomam in multiscidei, spei, charitatis, prudentiae iuuitiae praeceptis, de videbis multa sub praecepto comp-ndi ad venialam tantum illam obli gantia, tum quia Augustinus in Litera De usus est praecepti nomine cum dixit. Haec sunt quae ut ob lanietis praecipimus. Ex illo namque prae x ' ob limrur
46쪽
ligamur professbres illius regulae, ad obseruanda omnia ibidem mandata, sed non mortaliter propterea peccam ,quoium,edrum prici musino habet vim obligatiua sed non determinate ad mortale, &ideo non licet ex illo talem obligationem inferre. Haec iterum Cardinalis, quae an talent vel potius penitus Nauarrum iugulent, qui haec audierint vel legerint qui iudices sunto. Vnum duntaxate stiri Cardinale erbum atque alterum quod pro uano facit. Rationabile inquit videtur quod ubi in iure inuenitui vocabulum prςcepti,ibi sit obligatio ad mortale, propter Clementinam citatam; ve runtamen qui rem paulo attentius pensitauerit, in duobus Cardinalis doctrinam a Nauarri opinione dissidere ficile deprehenderit. Cardinalis loquutus est de iure uniuersim, Nairurrus regulam suam ad ius
canonicum restrinxit Nauarrus generalem regulani
utrinque constituit, omnem solam legem canin nicam ligare ad moriale, quae utitur verbis praece liuis, Cardinalis usum vocabuli praeceptiui non pro signo necessario, sed probabili duntaxatis verit millac epiti Dixi linquitὶ esse racionabile propter authoritatem iuris canonici respicit ad saepius no- muratam Clementinam non dixi esse constans de
colanum, quia ex ri vocabulii praecipere dicet importet obliginonem,' tamen ad mortaleo.
47쪽
Quibus vltimis verbis, non modo opinionem Na uanis uertit, sed eiusdem opinioni , quam contenditetacommune an dubito an vere hunicum sendamentum diruit, demolitur. Quotquot nan ouehaisten OD. Nauarro adhaeserunt, ideo adlip. seriint quod vocabulum praecepti vi sua vinculum ad transgressionem laethalis ostensae significare ex istimarunt, cuius contrarium multis argumentis Cardinalis, ut vidimus asserit;in quo tamen Pontifici in dicta Clementina minim contradicit, qiua Pontifex non intendit uniuersim vim verbi praeci- πὶ emunyre, sedeo inlin O, in incontextu Ver orum tantequentium, antecedenturin, &conne Orum, in subiecto argumento Denique in regula tanti patriarchae. Cuius rei vel ignoratio vel non satis diligens ianimaduersio, Nauarrum eiusques ctatores in eas absurditates, quas multiplices audiuimus, compulit. De Panormitano, dudum ipsiuLmet verbis nostrum esse perspeximus, etsi ilium
quana, late rei uis Q. A. εκτι Namni quin b. Probabilius nobis videtur viges humanas ti in praecu
48쪽
pinite presertim saeculares quae poenam tempora lem constituunt in dubio ad aeternam non oblia gare, quatenus sunt leges eius, qui eam poenam sta-xuit Linfra. Consuetudo ita stim interpretata
praesertim leges tabitares, de quarum gressione
non conlueuit heri 1crupulus conicIentiae neque a
sectis emimi, nisi cum per Μ etiam lex diuina, nati talisaut canonica infringeretur quod est in sinimari colligit Cardinalis Toletus, Nulla lex humana seu iuilis oblignia mortale, quamuis habeat verbum praeceptiuum, nisi res quae Decipitur sit alio iure naturali vel diuino praecepta.. Ratio eius est quia non constat, neque est expressa intentio legissator volentis obligare ad mortale Quae assertio ex his quae dudum de vi de potestate legum, de impertinentia intentionis Legii torum, de materia quadam communi honestatis ut diruti ac nece statis communis, quae subiacet omni legi, fere plus satis confutata est, attamen eam lubet, toris firmitatis gratia quoniam in ea est cardo to Os huius disputationis, in qua etiam assertor memtem suam antea utcumque tectam euidentius manifestauit robustioribus premere argumentis Eius -- toto assertionis Heli Cardinalis Toletus sentem --tiam prorsus contrariam tuetur de cum eo Domi mcusa oto lib. i. de Iustitia quaesius vestate prin
49쪽
bat duas conclusiones , quae auemq em Nauarri: non modosiliam, sed errondiu vel errori in fides proximam conuincunt. Prior est de potestate eccle- Dη ς' siastica Tanquam fides catholica confitendum est ecclesiasticas Mes obligarein foro conscientiae ge-d mimi nere suo sub reatu mortalis maculae Notate auo
ectores Ianquam fides ait confitendum est,
inin item ex genere sis, ae duo grati et Nammum ' 'M pungunt. - Altera conclusio est de potestate ciuili quam ait esseseciuidus mentemR Thomae. Similis conchisi, ait,suam etiam inconcussam retinet veritatem
in ciuilibus legibus, quippe quet ad culpam obligant
quidem de gene o inormidem. De quavi illud subdit Licet inquit non se manifestaria hae resis, hanc authoritatem & vigorem ciuilibus legibus vel ierelisiasticis denegare, es: tainiret ii ' Mote
merarituri,4 contra doctorum consentum qui pro cipuum habent nomen. Notate haec, doctrinam h r---dc tumuisimi conatu
contra doctorum famosiorum consensum esse in siler quoad leges ecclesiasticas seu canones sacros errorem ires demanifestarium esse denique quoad nssuati leges ciuiles etiam haeresis macula, quamuis non aperte coissuro tam Adinis eandem plenam esse
50쪽
esse inconstantiae, fluctuationis& trepidationis, qua ratione seipsam restitit; nam cum praecedentiassem tione satius o Hro ruitu omnem legem prςcep tuus verbis concepim ligare ad mortale contendis-ta,nunc illam ipsam doctrinam contraria demoli ore hoc paes o collactore Cardines Tollato. Nulla lex ciuilis, ait praeceptiuo utens verbo ligat ad mortae Indicat magis animi sui fluctum dum ait prob bile esse, dum item ait in dubio, ipse dubius totus anceps. Cuius siue fluctuationis quasi penitus im memor,mox in duabus appendicibus tanto pondere M V tu verborum it rerum, eam viam doctrinam firmat, ut instar oraculi. quasi ex tri pode profectae videatur Ratio conclusionum Do
Π inici quamuis se alias haec vigentissima esse potest omne liuid riuod in seris iura expresse
aut inuolate seu tacite continetur iuris est diuini: tacite interpretor contincri, quod per validam anagumentationem colligi potest, quamuis expressisvmbis in scriprura non lagatur. Atqui obedientia phaestanda tam ecclesiasticae quam saeculari potestati sub poma peccati mortalis, vel expresse in scriptura
continetur, vel sane clarissime ex ea colligitur, ut patet vel ex solis verbis Paulinis ad Rom. 13. quae de
utraque Magis de saeculari potestate sanetis doctoribus antiquis exponuntur. Ergo illa talis sub