De mancipii causis commentatio

71쪽

herque fiebat haud quidem nescio inter Patriam Potestatem et domini in servum juris differentiam, sed recte mihi suspicari videor ex tua recentioris juris constitutiohe, ad se vos, subimandae eorum Conditionis gratia, de-Clinata esse sequiori tempore quae ab initio in liberorum Personis dumtaxat locum habuerant. Si vero quis diversae esset Pinionis, non mihi erit cum eo Pugna Ne dicam, firmari sententiam nostram, quod certissime patria de filiabus nepotibiisque etc. Potestas noxae deditione extinguebatur; nam hisce quoad mancipationum numerum nulla cum filiis erat aequabilitas mire Ver Cum e dem congruit locuν Papiniani in Collatione l. C. Per hominem liberam noxiae deditum, risi tantum adquisitum sit, quantum damnum isdedit, manumittere Cogendus est a Praetore

sequi noxae deditum accepit sed fiduciae u-isdicio non tenetur.' Non dicam, magni momenti ad rem nostram esse manumssionem noxia sarcita, vel invito manumissore, faciendam, quoniam hac re non continetur, filium in Patris Potestatem revorti nequivisse; nam

V a. a. s. de nox acti IV. 8 Theoph. v. m. 3. Ed. Reita pag. 854.

72쪽

Post Primam alteramve manumissionhm filiis. emancipandi adoptandive eum in Potestatem recidisse nullus dubitat. At si oaxae datus Pariter manumissione non sui juris, sed filiu familias, ut antea, factus fuisset, tum patri fiduciae judicium certe non abnegassent Cti; quod vero, extincta Potestate, non erat, ut Patri concederetur. Subtiliter si quis vellet disiuiguere sed ne iusto subtilius esset Vereon, Posset dicere, Patriam Potestatem Proprie non noxae deditione, sed trina vel una quae in coactis mancipationibus Pro trina esset mancipatione eum in finem facta, ut noxae dedatur filiusf., extingui eaque de causa nec in fontibus nostris quod equidem legissem haberi, noxae dationem inter Causa Patriam Potestatem finiendi numerandam esse. Celebere. IIugo in enchiridis historiae juris de noxae datione tractans in a periodo unam, etiam in filios, manciPationem sufficere ait in a Periodo Proculianorum opinio adjicitur. Noxae causa manciatus tumque manu missus filius hisce ab emancipato differebat, misso discrimine inter voluntarias necessariasque mancipationes emancipatio ni dedeco-

73쪽

ris habet, habet noxae datio Θ in noxae d tione nulla interponitur, uti in emancipatione assolet, fiducia emancipatus manumissorem quasi Patronum habet, non ita ex noxali mancipio manumissus Qui factum sit, ut noxae datum ex λιrentis familia egressum Voluissent Veteres, imtegrum equidem relinquam, non negans imter sacra me stare Saxaque Forsitan re

te dici Poterit, malefiuum indignum esse habitum, qui ' Posterum tanquam agnatus filiis juribus gauderet cf. Cap. 2. arti 2.); nam servi quoque noXae dati, saltem cum de iis ob noxam quaestio tormentis in bita, inque ea noxa fuisse convisti erant vel, ut Ulpiani Verbis utar, qui ProPter noxam torti nocentesque inventi erant, manumissione in pessimam libertinorum conditionem, d dititiorum videlicet, detrudebantur. Si vero firmiorem rei causam quis asseret, Olens equidem eam accipiam atque lubens.

74쪽

ARTICULUS IT. DE IN ADOPTIONEM DATIONE.

Adoptionis nomine duo veniunt instituta, alterum quorum distinctius loquentibus ad ei in s. tr. arrogatio alterum audit M. Arrogationem, qua sui juris homo, mascesinisexus, sollenni quodam actu, Romae in cu- aetatis comitiis, in Patriam Potestatem honeste revertitur, omittimus; quoniam arrogandus, licet capitis minimam diminutionem experiretur, minime tamen arrogatori mancipabatur, sed ipse arrogationis autor fiebat, qua facta non in causa mancipii, sed filiusfamilias a rogatoris evasit. Iam arrogatum vero a fili faIn seu nato, seu adoptione facto, nil discriminari supra monuimus. Art. s. i. L). Agimus de adoptione, quam in sensu stricto dicunt, eaque quidem, quae fiebat Perae et libram, quaeque ad Iustiniani usquetemPora, ut opinor, sola obtinuit; nam de adoPtione Per testamentum docte disserens v. l. Dirksenius demonstravit, hanc Pro

75쪽

iri adoptionem non fui se Iustiniani vero legibus omnem de adoptionibus doctrinam mire Perversam habemus inmodice VIII 48. Jamjam ante ICtorum Dominum Varias sensim accidisse mutationes, facile Persuasum mihi habeo quae vero per mancipationem fiebat adoptio in summa usque ad const. 11. Coa.tit citi ann. 530. vigebat Adoptio Romae Uud praetorem in Provinciis apud Proconsulem legatumve vel Praesidem fiebat,

Gq. I. 110. U. VIII. adoPtarique Poterant tam masculi, quam feminae, et tam uberes, quam i uberes; quemvis liberorum obtinuerint radum, tam filii filiaeve, quam nepotes nePwSVe, Prone Pote etα, UIp. I. c. s. Gq. I. 99; a cujusvis fuerint aetatis, Gal. i. 102;nePotes etc. Poterant adoPtari quasi ex Ii etc. nati. r. 6. 10. 11 D. M adopt. U. Adoptare autem Patrihusfamilias, i. e. sui j

mahet idem Sueton in vita Aug. e. 64. RemPlum adoptionis domi tactae adoptans vero ipso erat Augustus. G. Torrent ad I. e.

76쪽

ris hominibus masculis solummodo licuit; s minae Potestatem in liberos habere non o erant M. Gas. I. 104. U. VIII 8. Quamquam adoPtionem Veteres voluerunt i tari naturam, tamen spadonibus coetib*usque adoptandi ius non erat abnegatum Gai L 103 ula VHI. te. Raptim Perlustrato, Pud quem et a quiabus Personis adoptio sebai jam de ritu adoP-tipnis Paullo Prolixius agamus. Gajus L 134. lacuna in exordio laborat, is qua Proculdubio comParata suit cum emancipatione in adoptionem datio, quae uir que in filio trina mancipatione siebat, ac inistercedentes manumissiones Proindes ipse Pe git, iunt, ac fieri solent cum ita eum P iste de Potestate dimittit, ut sui juris emci istuc Deinde aut Patri remancipatur, et ab eoisis, qui adoptat, Vindicat Put Praetorem si- ,,lium suum esse, et, illo Contra non vindi-iscante i a Praetore vindicanti filius addici-istur aut aure mancipatur Patri 'doptiuis

4 Iustinianus misericorde, quo erat, uxorioque animo, constitutione 5 Cod tit cit in olatium amiasoriin si- Moriam feminae adoptionem Permisit.

77쪽

,, adoptivo vindicanti, nam jure mancipatio sit, quo-olos addicitur filius alno x e mancipatione estistro est Hua 'J: et sane Commodius est, ,,Patri remancipari. In ceteris ero libe- ororum PerSonis, Seu masculini, e feminioni Sexus, una sciliCet mancipatio sufficit,iset aut remancipantur Parenti, aut jur' --,,CiPantur. Eadem et in Provinciis aput Prae- ,,side Proyinςiarum solent fieri.' In adoptione igitur eadem fere, ac in emancipatione fiebant 'a discrimen Post tertiam demum mancipationem PParet quum enim bis a naturali Patre mansis tus fuerat adoptandus, isque idem manumiSSus, a naturali Patre alii cuidam mancipio dari, et ab hoc tum adoPtivo Patri jure manciPRri ο- torat x quam jure 'nciPationem aeque ac in jure cessionen jubente Praetore factam esse Pinor i. e. Praetor Patri adoPtivo filium suum esse vindicanti, fiducia

,,emancipare in adoptionem ' ex naturalis Patris in adoptivi potestatem mittere. f Aliter olim opinabar, iuro mancipationem Pro tertia mancipatione, remancipatione et in iure cessione fac- tam ducens. Videntur vero contra moner Verba ,ac intercedentes' et

78쪽

rio illo contra non vindicante, addicebat a Utandum, et ita naturalis Pater tertia manc, Patione ex sua Potestate dimittebat filium, quem iure manciPatione in suam reciPiebat adoPtivus Pater Similiter manciPati, tumque iure manciPati ne tes, filiaeve etc. in adoPtivi Patris Potestate migrabant, atque imam CiPati, remancipati. in jure messi rivissent. Iure Potius in jure scribendum duco mamcipatio ProPterea dicta videtur, quod aequem in jure cessio, quae continetur jure manCLPatione, coram Praetore vel Provinciae Pra

fide fieri debebat, unde etiam ma or ejus vi. vi simplicis mancipationis, non in jure factae Similia de jure mancipatione jam Protulit

Gans Sch. . a. p. 174. g.

Si is, quem dixi, jure mancipationis usus erat, verbum commodius' interpretandum est, ut significet securius, lenius, magis Prum Comsilio adoptivi patris potestatem firmandi.'

79쪽

Brevius Iicebit absolvere hoc argumentum iura enim e manu descendentia non abde discrePant a Patris in fili infamilias urbbus, de quibus superiore caPite traCtatum est. Quem in Patriae Potestatis juribus evonem dis secuti sumus ordinem, eundem in hocce capite retinebimus, si exceperis quod, quem in adoPtionem datio Iocum in Priore vite obtinet. eum hi hoc ite de in manum d tione Mositio, ex cru1sa intellectu facili, occupare debebit. In manum feminas tantum Convenire, vix fuisset, quod Gajus I 109.

moneret, nisi in manum Conventio non Sem-Per matrimonii causa facta fuisset. atrimonii causa in manum Conventionis tres fuere modi fiduciae cansa unicus, Coe tio. CLC . . art. 2.). Confarreatio summam redo- lena ontiquitatem s , ut Plerique omnes fe-

g AHorrida antiquitate.' ac Alin. IV. 16.

80쪽

runt, urbe condita multo anterior est, tusc, Cus nuptias Contrahendi ritus, Romae in P triciorum familiis dumtaxat usitatus, in Prio, ribus ab urbe condita saeculissequentior μ' sensim in Posterioribus aruit, uti Tacitus teStatur ,omissae' inquiens confarreandi G,,suetudine, aut inter Paucos retenta: in s

cerdotalibus iisdemque Patriciis matrimoniis unice confarreatio adhibita videtur sub I ratoribus rem potitis Gajus I. i 12 de Confarreatione inter alta haec habet: ,etiam, ostris te qribus in usu est: nam Hamnes,,majores i. e. Diales, Martialses, Quirinales risim ut reges I sacrorum, nisi sint consa ,,reati nuptiis geniti, inaugurari non vide-Bmus 3d 'U us ni est, nisi seminae usucapi' Per annuam Cpnsuetudinem, eamque ne per trinoctiunt 'ntinuum intere tam qui alter in manum conveniendi modus in Primis his temporibus Praesertim in lebejisis uis' M Ut ex Dionys Hia. II. 5. apparat, qui eonfarreati nem φαέιάκι o Romuli Iose confirmatam, eam . tamquam unicum n tias e trahendi ritum describit. 0 au. I. I. k Gai. I. sit ibiq. u.