장음표시 사용
71쪽
o uo ardores abigi arcerique possint atque ae istuς mitigari, irriganda pauimeta scaturientibus aquis, steria elidi carices, ac frondibus virentique gramine aut pampinis, adornanda caenacula, quod qua Belgae factitare soleant, tum nulli,quamBritanni, quos
A notos modo vocant decetius, aut apparatu orna- Mngua
tuque magis spcctabili ac visendo : quum enim ae- latu. state stiperiore eo me contulissem, partim ut Insulam opibus virisque heroicis cum primis illustren, spectarem, parcim ut Guillelmi Lemnii, cui ut aequa est pari,uniceassicior, consuetudine fruerer, multa mihi in isto 1ditu ira ad Cantium promontorium delatus partim equo , partim nauigio Londinum deuectus sum) conspecta sunt & obseruata, quaequemuis ad collustrandam hanc regionem possent allicere. Siquidem quum Do . Lemnius,qui ob singulare13a medendi artein, quam felici succeriu ,ma suoque procerum ac popularium applausu exercet, huic genti carus acceptusque est, in coetui nac clarii limorum virorum consessum me deduxi 1 et: coepit ilico ex optimatibus quisque erga hominem e , terum ,& qui numqtiam illas oras attigilset, humanitatis ossicia exercere, ac prehensia dex tra in amplexus ruere, atque effuse aduentum gratulari. S unt enim in prouectioris aetatis homines, de
quibus est aliqua doctrinae existimatio, mire propensi, q uod non facile persuaderi possiet iis, quibus lunt suspecti nationis huius mores de conditio. Ita-q ue ut ingenue fatear, amabilis iiiiiii visa est incre- ηgΛ δε- aibilis gentis huius comitas affabilitasq; sermonis: Guoblectabat me elegans & exquisiita dignaque spectari rerum domesticarum mundi cies, recreabant ciuntur.
triclinia virgultis herbis'. redolentibus passim co- strata. nec non fasciculi manuales ac olfactoriola ex flosculis versicoloribus concinne congesta,quae
culcitris thoetisque insteis a suavi halitu conclaue
72쪽
MMAru undique complebant. Quo essici credo, quum ali- vita con- menti tum aeris saluberrimi ratione, ut indigenaeritis. colore florido exsistant,oculis,facie,Vultuque,atq. oris specie,quae honestatem ac decus prae se ferunt, voce olanda quidem, sed moderatione temperata nullis'. lenociniis i decori , aut verborum illece- cur bris corrupta. Et quum in accubatione epularum,16 florido ae symposiis sumtuosi exsistant,tum potu selminus
εν-re. onerant,nec quemquam immodice urgent, sed patiuntur pro suo quemq, arbitratu sapidissimo quo fere utunturaiquore madescere atq. irrigari. QDd vero ad urbium frequentiam , soli 3bertatem, fontium scatebras ι stum nurapidissimos decursus, armento rumae audum greges, texendi artificium, iaculandi peritiam attinet, superuacanesi est refer- Te quidquam.: quum mego xiatores, qui apud hos
mercaturam exeretent ac nundinantur, aut legationes obeunt, abunde testari poterunt nihil earum rerum, quae in hominum usum ac commoditatem expeti possint deesse illis,aut desiderari Caeletum. Vt argumentum incepti operis prosequar,quemadmodum de aeris, ita alimenti quoq. ratione statuendum, ac ei bi potusque similis habenda conside Cibio p. ratio. circa vi corpus non facile morbis tente-t-facuia tur,vllis ue febribus sit expositum optimis quis'. rvir. cibis aisuescat, qui nihil succi vitiosi, aut humoris praui pariant, eosq. assumat quum tempestiue atque ordine, tum qua ratitate moderata. Atremam rab.I.ε. 3. dum enim,Columella teste imbecillioren agrum esse δε- Samiis a ret, qMm colonum vel agricolam: quoniam quumsit co --θκωa- Mandum cum eo ,siondus praualeat, allidi Aminu ita ara. . cibum infra naturae vires esse conuenit, quo minimum negotii ventriculo facessat alimentorum redundantia,aematurius concoctio digestioque perficiatur: quod ipsum aegre obtineri potest, ubi immoderatius cibos ingeri contingit, iliiq. vel vitiosi
73쪽
DE COMPLEX PONI B. LIB. I. syniit, ut repugnantium inter se ' ualitatum; ienique nec obseruata temporis,c6suetudinis horae,aetatis, mensurae, ordinis ratione ac modo. od in exercenda Venere iis quo J. praescribendum censeo qui inito primum matrimonio frequenti obcubitu do mari posse nuptas credunt quum illae non latientur, ac viros funditus exhauriri contingat. In victa autem instituendo hoc cum primis obseruandum, praesertim ubi corpus temperamenti limitesno excedit, nec a trioderatione delapsum est,ut similia ac
naturae quam maxime consentanea exhibeantur; nam contraria dedi s se, cum primis noxium est ac pernitio sum : quod sane in omni aetate , tempore,
regione, consuetudine quae astititiam natura gignit .summopere spectandum: Si pueri huiri id ii victum exigunt, illisque impense calida dc exsiccanda prae--hM- . scribi non debent, quod incremento ossiciant, ac, corpora prohibeant adolesceret Q in 'circa Plato de exigunt. Galenus illi aetati vinum interdicunt, ac ne gustare L*br di quidem permittunt quippe quod haustum,corpus Legibis .
calefaciat: bc caput halitu impleat damnumq. menia Libror. ti inferat, adeo ut etiam adultis parce id exhibendum censeant, quod ad iram ac libidino praecipites da vatefaciat, ac partem animi rationalem, hebetem turbi- uid damque eniciat. Qui vero pubescunt quoniam ini optimo temperamento consistunt, vi ha salubrem Vinum ac temperie medium exposcunt qualis est vitulina pueru -- caro, o uilla suilla, gallinacea, haedina ,oua gallina- ωιμm.cea, panis primarius ex laudatissimo tritico confectus: iuuenilis autem virilisque aetas, quoniam ad caliditatem ac nonnullam siccitate devergit, illinque aestiuis potissima mensibus feruescit sanguis, moderate humidus calor diluedus est, cuius gene- ris 1ulbuglossus, a triplex, malua aut las 'thi id genus quod a spinoso semine Spinachiudicitur, hi p- - em t Polapathu, dc hydro lapathu, cuius naturquo bitavo pa ι .
74쪽
Vocata est pati ctia, lactuca, portulaca, melonies cir cuinieres, cerasia, corna; qfrora nonnulla ne stomachi im offendant; ac ventriculo nocumentum inferant elixari possunt,aut ubi iis crudis in acetariis v-timur, erucam, nasturtium, metham, si fambrium, Draconi- bc otio nuc passim horti nitescunt droco cellam adris horten- miscere. Sic enim obi ne bimiis, ne calor plus fatis sis, et usto incialescat atque hinniditate natii am depopuletur. Dragon. Vbi itaque in calido aut alterius qualitatis statu ad inteinperiem lapsus esti, alterare natura ad contraria eXpedit; nam si utilibus morbos acciri atque intemperie foueri contingit Si quando igitur habit rim corporis mutare cos ultum erit ac morbos de- Lib. I. - moliri, contrariam victus vitaeq; rationem impera-sicior. bis; sic rame ut pedetentini natura ad diuersam co-Sim se ab sinetudinem trafferatur. Ut enim pienti, ef iceio
hominum ne teste amicit quae minis delectant, mimi probatur,
moribi . sensim polim di uessere, otin repontes raridore: ita iis uetera- Mutatis ta inolitaq; cosuetudo lente certaq; ratione muta infibita da est. Subita enim ac repentina innovatis no abscquando que insignivaletudini si istura inducitur praesertita utilis. in corpore: nam in animo ab improbis moribus ac flagitiosa vitat consueti id in e cofestim restiendiana. Porro quum in iuuenibus omnia sunt ad temper menti amussim reducenda, ac nihil no agendu, quo errores emendari, habitusq; corporis ad iusta symmetriam seu conuenientiam reduci possit, tu inse- Maia con niti corpore nihil temere moliendum,ut crit utilius Detudo est rebus consuetis inhaerere, etiamsi modice noxia sensim sint, quam in victu vitaeque genere quidquam in ram
retanda. uare contra iuuenibus ea mutare quae nocent, ten'tandum, etiam si a puero iis maxime assueuerint: possunt enim eorum vires moderatam mutatione perferre ; & quoniam multu vitae superesse posset, sperandum est aliquem eos fruetum exascitameliore consuetudino ac vivenditastituto consequ ,
75쪽
DE COMPLEXIONI B. L1B. I. 19turos. At senex si quid tentare pergat, ac longo usu Perisulas
familiarem ac domesticam vitς rationem vel e cu- mutatis rere,vel immutare velit, prorsus operam luserit:si inseni- quidem tametsi aliquem piogressum fecerit,& no- bus. nihil obtinuisse visus est, deficiet tepus , ac pereximguum vitae spatium restabit, quo optatis bonis Ier- Cicero iufrui possit. Simile enim quidam is animo concipit, Vt qui exacta aetate decursoque aevi spatio, ac merae xoximus, quo Catoni nihil visum magis absurum , eo plus viatici parare sibi pergat, quo minu& Libros. vitae peragendum 1 e stat. Frustra enim is operam De tuen- insumit no aliter, ut apposite Galentis,quam si quis da vale iam devexa atq. inclitiata aetate artem quampiam lud. addiscere velit, quurn properandum. sibi, ac non multo post sarcinas sibi colligendas meminerit atque emigrandum. Quum itaq; senilis aetas nullam Exacta ex permutata victus vitaeque ratione commodita- via viati rem sit perceptura, praestat quocunq; modo illam cum qua fulcire, atque appositis alimentis corpus frigidum rere. siccumque calefac gre atq ue humectare,quam ambigua dubiaque V ia insistere ac praeter aetatiS ratio
nem quiddam aggredi: quum senectus inualida sit, parumque firmis viribus; nec leuissimum errorem perferat, in quem si labi contingat aegre admodum Exercitii
poterit eluctari. Caeterum quum motu seu exerci- commoda.tatione, ubi ea moderata exsistit, calor nativus augescat, ac virile robur concipiat; corpus vero animusque humanus occupatione molesta, ac negotiosa cura defessus, quiete se atq. otio reficit, pusillum que laxamenti sibi constituit: horu ut in quouis habitu nam sinstilis haec pro naturae suae conditione accommodari possunt ita in calido corpori statu. quo valetudo firma consistat ac stabilis, Exercita habenda ratio. Nihil enim agitatione corporis, mo- riovis comtuque decenti ac compositos lubrius. si quidem mota
ἔeuiuiscit eo visor animi, ac spiritus seritus lam
76쪽
, guidusque excitatur: exhilarescit mens, omne' partes corporis ac sensus quum laterni, tu externi agiles emciuntur, alacres, erecti at 3. ad obeundas actiones expediti, color essi' rescit, appetetia acuitur,recluduntur meatus ac venatum conceptacula
dilatari incipiunt, humores'. liberius ultro citroq
commeant eXcrementa commode expurgantur,
concoctio maturius perficitur,ac occi elaborati inhabitum corporis distribuuntur pol re in o quum mens sit sedatior, somnus accedit placidus nullis, que nocturnis imagini b. interruptus, modo omnia opportune ac legit mo tempore adhibeantur, hoc
est, concocto cibo atque excrementis accurate eX-
purgatis, quae intestore motu in habitum corporisi Tapiuntur, ac meatus exiles angustosque obturant. um autem exercitationem aggredi visum erit, errandi praeparandum corpus flexuosis gestibus, neruos --εῶμ. que partes,quae ob intermissum forte exercendi v- sum ad motum obriguerunt, agiles prς standa sic enim nulla molestia nullaque lassitudine illam obire poterit, ac tantisper agitationi corporis insistene, dum membra intumescat, ac color horidus evroferat, rubentiq: specie, cutis fit dote maden ista appareat; quae quum spectari incipiunt, sisti ilico aceo hiberi exercitatio debet, si enim ultra progreditur, nec conquiescat; confestim colore vanescit, ac corpus aridum fit ae strigosum. Et quemadmo- dum si calidς conditionis homines citatiore latur motu, atque in agitandis exercendisque membris Dasidia incalescant, ac plussatis sint seruid corpore essicia exta. untur gracili, atque absumto humare naturali adsiecreatem inclinantur; ita 's otiosam vitam agant, ac veterno torpescant, aut denique luxu, vitaeque intemperantia, languore, ignauia, deliciis, s cordia, segni cie; desidia, inertia eneruati, ab exercita-itione desistant, trumoribus undique turgescunt, atque
77쪽
at te opimi obesique evadunt Haec fortasse videbor fastidioso lectori disseruisse verbosius; verum dioisDeo intelligat spectare consilii nostri rationem, ut ciendum, quum omnes, tum maxime pili tomusos virosque. patricios, & qui literis continenter sunt addicti, commonitos velim,ne laboriosas validasq j motiones subeant, praesertim ieiuni, vel statim a sumto cibo;nec intenipestiuis lucubrationibus sintdc diti ivitaq; umbratili implicati,spiritus animales omnesque naturales facultates attenuent: utrobiq; enim deesse illis modum obseruo; qua de re uberi u Sin i sicco temperamento tractare institui. Porro quum sint varia exercitationum gelacra nec quae uis omni iaetati vel apta est, vel decora; seipsum quisque er- Ploret, ad quam natura maxime sit appositiis. luid valeant humeri, rur lis quulf re recusiens. In arte Nam dc luctari, disco vel pila ludere, globo StOr- Poet.v quere, decertare caestibus,immensa pondera libra- riagenerare; atque in sublimeefferre, iaculari, equitare, cur- exercita issu, saltu, baluistis, aut natandi peritia cum aequali- tionM. biis contenderem in equestri certamine vibrare hastam , ac commilitonesin pugnamdacessere, inter
robustorum hominum mercitationes referuntur; aquamquam earu nonnallae, quoniam Violenter ac
valide obiri solent,aliquado plauubili spectacu-
loduiniosum funestumq,exituri onsequuntur, ut tsuperiori anno4nGalliarum rege Henrico,eius πιο- Henricia. minis secundo excels1inuictique animi Itio conata, . GalilaR
git; qui multa quae perficere Astinarat meditatus; gu mari, dum in pompanup xiali incisalvaequo conmeditur, soluta casside; ac galeae ligulis, lanceae fragin entum. capiti impactum. est , ac lethale Iulnus inflixit; siquiὸem post die&aliq uot obortas bri vi in huius. modi calamitateas olet, ex plaga sublatus es: sunt
autem alia minus operosa, minusque molesta ex- αςrkitia .
78쪽
d a LEVINI LEMNII vel vehiculo vel nauigio perficiuntur ;frictionum
complures differentiae; ambulatio quae vel lento, vel citatiore ingressa peragitur; cantilenς ac mussici
concentus qui viva voce,vel instrumentis modula-Mu sica te resonatibus aures animumq. suauitate permul- mentem cent, ac discussis nebulis, spiritus sopitos excitant, exhilarat. inentemq.depressiam erigunt. QSod si certis interuallis accedat clara lectio, ac vocastis soni q. intestoris canora declamatio .vtComici nostri factitat; qui Rhetorica Rhetorica rhythmis metiuntur, dici ViX queat, quJ-
popularis. tum pectori eiusque musculis commodi attuleris: nec minorem fructum perceperis in dilata lis pulmonii fistulis, ac discutienda fuligine, quae iis partibus inhaeret, si cohibito parumper anhelitu ac labris excitato propismate,sonituque bomboso spiritaexplodas; verum id ex Galeni sententia moderan-De valet. dum in iuuenibus usque ad aetatem consistentem, acob.I. prima luce seu antelucano,ubi corpori nulla subest repletio, nec nocturni labores,qui in c6cubitu amplexuque mutuo obeundi sunt, hominem afflixerunt. Haec quoque exercitatio his potissime conue-Gibbosis nit, qui vel vitio naturae, vel nutricii incuria gibboapta ex- sunt deformatimam quit thoracis musculi pulmo ercitatio. numq; folles retracti ac curuati in dorsum dolite scant, hac respirandiae dilatadi pectoris ratione i uamentum perci piunt minus'; essiciuntur anheli.
generosi Quin & equi ubi incitati calcarib. gressum dome-
equi nari- iare incipiunt ac cursu incalescere; quod hominesbiusnutiore inflatis . buccis moliuntur,id illi spirate sonita excutiat. ac nariam flabris perficiat expIoratissimo misero far indolis argumento, sic hippopolae, hoc est, qui equos venales exponunt, quod sonitum eliciant, nam genero- renvellicant; quem si incunctanter proferant,nihil sequi ex- subesse latentis occultiq. vitii persuasum est : nam Florandi. in cursu minus agile esae ac calcitrosum, pedibus'.
xigidis, aut visu caligante, ocul uni iudicium Oigunt,
79쪽
Eunt, aut aliis argumentis eXplorari debent. pos geni equidem plura oblectandi genera referre, ut quae resonante fritillo, quae tesseris, ut quae in pyrgum missis, quae salientiaI ca, aut enumera lis chartis nonnullos recreant. Sed quoniam ea sunt otiosorum hominum auocamela, qui statariam potius oblecta- aut sedentariam , quam motoriam fabulam eX-tio minum optant de his nihil inserendum putaui. Siquidem honesta. spectatae probitatis viri ea potius oblectamenta hasE rebus seriis vacationes requirunt ac consectantur, quae ab honestatis actionibus non sunt aliena, ut sunt ruris amoenitates, atque agriculturae occu- Eu stitaria patio; quae non solum Voluptatem,sed emolumen- laudata. tum etiaria,quaestumque praebet uberrimum, nullo taedio aut laboris molestia: nihil enim necesse est hero fundique domino agris deuertis culturam adhibere novalia sementi praeparare, occationi subigendisque glebis insilii ere,agrum repastinare,abia queare arbores, quum herus leuioribus occupatus, colonis villicisque ea demandare poterit, atque adpensum diurnosque laboresillos instigare, ac quidem ci velit, voch,manu, nutibus praescribere atque indicare. Quod illud Terentii edocet;
ditio in operefaciundo,operae consumis tuae, Heau. Si fumis in istu exercendis,plin agm. scena. I. Fertilis mim enim in agro oculim domini cuius etiam ve- AZY- I.
igiosaginantur iumenta acpinguescunt. Iam vero ubi ab Prouerbia exercitatione deiistimus,atque ad cibum potum q. rufisum. quo vires instauramus, deuentum est, summa cura Satieto euitanda satietas ac redundantiar quum enim saepe vita utilis nimia inedia,tum tauquam utilis nimia satietas, ea siquidem ventriculum distendit ac cruditate afficit, quae parit oppilationem atq, humora pu- Ordo in tredinem,unde pullulat febriu omnium q. morbo - sanitaterum examina. In ςonstituenda aute valetudine fir- tuenda.
ma ac stabili,omnia, ordine,iatiue as modo adhibi
80쪽
redi. 6. . toque delectu ac iudicio peragenda , sicut ex Hip-
hor. s. pocratis sententia ;Labo, seu exerritano,obin,potus, ῆmnus, Velius omnia mediocria=ntrisuoque ordine incedant, loc per antur e quocirca fanitatis tutelam ab agitatione motuque corporis auspicandam censet, quem si ibsequi debet cibus & potio deinde som S,moX Venus. : in his: ut Galenus ait, quibus ea ex Vs est,
I nusque incommoda ut iuuentuti floridae; nam, prouccciae aetati ac senili, tuna siccis corporibus cum Veneris ' primis noxiaac perniciost. Nec vero calidis tempe- anconamο- raturiS fatis tuta est, praesertim si intempestiue vel P . immodice, tum statu coeli calido illi assuescant. Vernis autem mensibussalubrior, ubi moderato cibo potuqueconcalefactum atq; irrigatum corpus, antequam somnus obrepat,Venerem exerceat. Sizllenim lastitudo, quae ex concubitu contrahi potuit, lobdormiscenti statim remittitur ac relaxatur. l
HAc quoque moderatio etiam in aliis rebus obseruanda; si quando corpus cibo potuque refici vel ih umoribus opplet una inaniri postulat ac euacuarib exploratis viribus,5 quid natura perferre p'sset,la ' prodire ac progredi liceat,quod etiam in venae isectione, prouocaco sudore deicctione alia prola-endisq; intestinis; in ciendo vom uspectari debet, Obset uata temporis; aetatis, consuetudinis,naturae, Vena nos regionis ratione ac imodo. Nec quisquam γlli bo- tremere in- Ium assuescere debet, aut temere quidquam in sectra a. moliri, nisi res vrgeat atat aliqua subsit humoris rem Eo dundantiavius vehpurgationem vel euacuationem , itus e gati' Sunt enim in omnibus fere regisnibus, quitie- lingulisanni partibus vel iena secari, vel cucurbi satirin. tulas scarificata cute sibi admoueri paxtiatur, naaei mo 'valetudinis detruneto; siquidem unacumian
guine vitae thesauro no minima spiritus vitalis por- , -nMarilit e cernitur, quo fit ut tota mole corporis l