장음표시 사용
61쪽
s F. L. Responsa de Quario-Quaesitis
titate transmittitur. Ad argumentum isto supposito fultum,concedentes,cor una semihora plusquam mille pulsus cffcerei non accipimus in sirgula pulsu
ventriculum sinistrum, quum dilatatur, in se recipere ab arteria venosa de pulmonibus vel unicam, vel plures aut uncias,aut drachmas,aut guttas saniagninis: &dum constrirguur, omnem in se contentum sanguinem pellere ina oriam.Itidem recipere nequeo,dextrum sinum suo singulo pulis,dum dilatatur accipere sanguinem a vena caua pari mensura , dumque constringitur, totum illum pellere per venam arteriosam in pulmones: quia cordis pulsus, conli rictione,dilatationeque ventriculorum innixus,non est institutus a natura in hunc finem,ut languis de vena caua per cor in aortam transmeet; sed in alios duos longe in uerlos, unus quidem est, ut euentiletur intensus calor
cordis at tracto aere frigido, &expulso illo percalefacto cum fuliginibus square dum cor dilatatur, ampliatione ventriculi dextri trahit sibi de pulm num spongiosa substantia frigidum aerem inspiratum, per arteriolam venam i sicut ampliato sinistro per arteriam venosam aerem etiam uberiorem attrahit ad excede tui oris caloris aestum temperandum; non enim solusca Iorire sinistro sinu feruesceos indiget refrigerio, sed etiam qui residet in dextro,
ad quem ci pulmonibus via non est nisi per arteriosam venam . ut iam h rum duuim, asorum geminus usus habeatur, nimirum deferendi a coxde inpul nones adment itum sanguinem & venosum, S arteriosum, ut antea satis os cnsum est: necnon deferendi refrigeratorium aerem a pulmonibusio spiratum tam ad sinum dextrum, quam ad sinittrum . Alter aureae finis dilatationis & consti ictionis ventriculorum cordis est, ut perpetua quadam agitatione sanguis in ijs contentus S attenuetur,& conteruetur snamque stagnans S iners, ineptus esset generationi spirituum vitalium, di vitae muneribus: quare sicuti contentus in auriculis dilatatis sanguis,harum conlisiae ione pellitur in ventriculos,qui su binde dilatantur, illum in se recipientes: ita vicissim constrictione sua sinister ventriculus repellit sanguinem in auriis culam laeuam, & dexter itidem in dextram auriculam coi 1trictus refundit: vi assidua tali agitatione sanguis in dextro sinu crastior, at tenuatione pra paretur non solum ad ingressum, per arctiores vias ramusculorum coron riae venae, in sinistrum ventrieulum: sed etiam ad concctendum in materiam tenuiorem arterios sanguinis. Similiter perennis agitatio sanguinis in finiitro sinu contenti, de ventriculo in auriculam lauam; & de illa in venistriculum,continua reciproca None,sanguinem attenuat magis,atque praeparat ad generationem rarioris substantia spirituum vitalium. Et sane pulsu cordis cun attrahitur sanguis, neque pellitur, extra sinus, autauriculas,de' venis in arterias quia necessum est languinem in corde magna ex parte di rius immolaris ut elaboretur,&cotiione debita transmutetur in spiritus vitales. Quum enim magis differat sanguis venosus dextri ventriculi a spiaritibus vitalibus ex eo genitis in sinistro, quam spiritus vitales in arteriolarum finibus contenti,ab animaIibus ex iis in plexu thoroide generatis:pr fecto si natura constituit rete mirabile tot anfractuosis meandris implexum, non nisi ut spiri iux vitales in cerchri ventriculos ingressi,tenuitate sua statim praterlaba gestieittes, implicati tortuosis ductibus, diu retinerentur in cere.
62쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum.
bro,in quo vel pulsante ferme cordis instar mutationem congruam subiis
rem : multo magis e dextro sinu cordis transmissus sanguis crassior in fini. strum , ubi coctione transmutari debet in multo rariorem subitantiam spiritus vitalis,atque sanguinis arteriosi, non debet illico vel prima constrictione cordis e ventriculo in arteriam extra cor pelli; sed in corde manere diu, s lum pulsus ae repulsus de sinu in auriculam,& de auricula in sinum. Immo quia sanguis dextri sinus crassitie sua se habeat ad valde tenuiorem tum sanguinem, tum spiritum in sinistro, ut aqua seu tellus ad vaporem,& ad aerems
etenim arteriarum sanguis adeo rarus est, atque tenuis vaporosusque, ut veteres dubitauerint an vere sanguis in arteriis contineretur, sed sol uni halitus rarissimus; qua de re Galenus ex pro sesso libellum insiluit eo titulo, Ansanguis in arter,s comineatur. quando unica portio aquae sui transmutatione vertatur in decem ferme vaporis; non solum exigua sane Dortio limosi sanis
guinis de sinu dextro ad sinistrum perlata susscit cauit a ti linistrat replendae,
quae minor est quam dextera. Verum etiam oportet sanguinem crassum edextra in sinistram cordis cauitatem transfusum,diutius permanere, ut a calore vertatur in rarissimam substantiam spiritus vitalis,& sanguinis arte. riosi; nec enim limum, & crassior aqua tam cito vertitur opera caloris etiam viuidioris in vaporosam subilantiam rarissimam. Sed sanguis tam e sinistro sinu cordis per arterias in uniuersum corpus influit, quam itidem edextro Per Venas, potissimum quia partes omnes & singulae continua nutricatione conuertentes assumptum alimentum in sui substantiam, indigentia naturali semper sibi debitum sanguinem sugunt de venis, &arter ijs coni Inuato duinctu non solum usque ab utroque sinu cordis, verum etiam ulterius ab hepat ventriculo , &ore, famem promouentes; quando cor non adeo sanguine abundauerit,ut praeter sui custodiam, eo ceteris prospicere valeat: dum V
rosanguinis ubertate satis a iuuat, quod sibi superabundat, ad alias partes impellit & per arterias, & per venas, non quidem singulis pulsibus, sed naturali motu quodam obscuriore, sicuti chylum ventriculus de intestina in he- par; & iecur sanguinis rudimentum in cor . Nec best Hobseruatio quam i Har.cis multiplicem habuit Vir Cl. in viva sectione, quia lorge u cus accidit vidicebam in naturali constitutione, ac in non naturali,quab scii dum secantur arteriae; nam ad partem quamlibet laborantem natura , quae potissmum m . corde residet, parte principe totum corpus gubernante, statim ad eius Iubs-
dium velociter immittit in auxilium cum languine spiritum vitalem : quinti ipsa pars a corde sibi suppetias attrahit Ze poscit solito maiores; quo fit ut arteria secta qualibet,ad locum sectioi is cor insolito nisu trudat magnam
spirituum & sanguinis copiam, qui nisus N impulsus fieri non potest , nisi
dum cor constringitur, atque speciatim sinister eius veniri culus. At in statu sanitatis ille sinus cordis non ita singula sui constrictione sanguinem in arterias impellit, sed in auriculam lex qua dilatatus eundem in sere assumit euia ripo perenni: permittit attamen in arterias influere , quod iam elaboratumsbi superabundat, & quod a partibus attrahitur pro indigentia nutritionis,& vitae singularum . Et quis neget, arteria secta, sanguinem ad vulneratam
partem confluere copiosiorem, di cum impetu concitatiori, quam per eam
63쪽
16 P.L. Responsa de Quarto-Q laesitis .
partem sanam sensus,& ratio proposita,neganti tale quici,apertissime festa-λ 3. hist. gatur. Quod autem adducitur ex Aristotele, χὶ Paestuat torra venas sanguis
e. 19. omulum animabum .euisurue ut undique mouetuν; mirifice nostram opinionem firmat etenim palpitat sanguis omnium animalium intra venas omnes absolute, scilicet tam arterias a iunioribus nuncupatas, quam veΠas pro
prie dictas; quod aperte conitat ex iis, quae subdi t immediate, solusque --nium humorum φ.rrsus per totum eorpus animalium est:/se εν quandiu υιta seruatur, anamatur, se seruet. si multum sanguinis eo M. Mima docti ; si nimium . vita interis. Quis enim neSauerit,sanguinem intra venas contentu m,
pari ter ut qui continetur in arterijs,per totum corpus animalium dispersum esse λ& quandiu vita seruatur,unum animari nam conuertitur per nutri i nem in substantiam partium animatarum: feruet quidem magis in arteriis, quam in venis contentus sanguis; at in his etiam feruet, max me prope ra' sed & in brachiis, cruribusque feminarum,quibus venae visui sunt occultae, tactu chirurgis peritus venas ludendas inuenit ex fluxu sanguinis fluctuanistis aliquan tisper, quam fluctuationem hic Aristoteles appellat nomine palis pilationis. Quis ignorat, Aristotelam agere de sanguine tam venoso,quam arterioso, dum hic ait, sanguinem primum in corde oriri, antequam totum corpus formetur non necor & arterias,& venas habet in se coronarias sa guine plenas p Quis neget, conirenire soli sanguini venarum, non item arte rioso, ut multa qua utitare de corpore fluens,animi deliquium afferat: & niamia mortem haec omnia communia sunt utrique sanguini; quare venarum nomine non indicat hie arterias tantum Aristoteles, at etiam atteri 'comisti .de para. pares venas proprie dictas ut alibi. Quod etiam patet ex attributo,an. c. 4. quo dicitur iste sanguis intra venas undique lunul moueri pultu : quomodo undique,nisi a corclis tam dextro sinu per venas, quam a finistro per arterias immo vero proprie non vadique nisi ab unaquauue particula moueatur,per eadem vasa versus cor, a quo primum prodiit: simul quidem,quia continue fingula portio sanguinis mouetur per venas, & arterias ut dictum est ; non enim una portione mota,quiescit altera; sed totus sanguis in vasis contentus assidue fluit, refluit ve;moueturque lusu, siue quia pellitur ab eo membro,
cui non eli usui; siue potius quia fluctuatione sua pulset utcumque laterat ε. epid. vasis, per quod mouetur, ob admistos fibi spiritus; quos ι Hippocrates appeIlat impetum facientes: & sanguis in arteriis uberiori spirituum copia
nixus, impetuosiori pulsu corpus arteriae feriat; in venis pauciores spiritus habens, non ita sensibiliter pulset earum tunicam. Non autem dieendum est,solum hie agi de pulsu, quo ventricuIus sinister cordis, dum conitringitur, pellat sanguinem in omnes arterias simul; quia nec una pulsione totas arterias replet, ob exilitatem sanguinis quam unica sui constrictione peli re posset; nec partes a corde distantissimas eodem tempore pulsare valet atque replere, quo sibi viciniores; nam in adducto chirothecae argumento, video prius impleri par.es ori proximas, deinde digitos extremos ; et si valde sint oti vicini: Sed arteriae mouentur abingrediente sanguine spirituoso
64쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum. 37
strictae,motus ille non inest illis ab eas implente sanguine, aut eas dese teste a sed a propria facultate motrice, quae pulsifica dicitur a Medicis cum Galeis nor Iicet hanc facultatem i is non ineste, probauerimus infra fusius. Nec
Omittendum ell, dum conitringitur cordis ventriculus sinister, totum in eius capacitate contentum sanguinem in a ortam non impelli,sed etiam pamtim in arteriam venosam, ad nutriendum spiritum implantatum , seu calidum fixum,& hulnidum radicate pulmonum, siue ut vulgo dicitur,ad viuis candos pulmones: partim in auriculam cordis, quousque debite tenuatus agitatione , sit aptus ortui spirituum vitalium. Consimiliter secundus I cus ex Aristotele citatus, si proseratur integer, mire nostram positionem firmat; inquit enim, γ) Ineorde autemsemper aceedentis humidi ex alimento per ea- Iiuitatem tumefactio facit pulsum , Actiantis vltimam tunicam cordis .e, hoc s-pεν fit continue; noluit enim se ιν Eumidum. ex quo fit sanguini, natura: trimo enim in corde fit: palam autem in generatione a principio: nondum enim diuinctis venis, videtur haberesanguinem. Et propter hoc tu at magis rumoribus, quam fe=ioribus : fit enim exέalatio a lior iunioritur. Et Iulsant vexa omnes, se simul inuicem, proltereaqucdtendent omnes a terde: mouit autemsemper: quare o ita
corde similiter fieri xuli At illo teles, & invasis aeorde fascentibus, ac in
uniuersum corpus distri butis ab eadem causa tum effectrice, tum materioli: ponit effectricem esse calidita tem cordis, qux semper accedentem ad cor h umiditatem alimentariam ex hepate rarefaciens in spirituosam magis natu-Iam , eam in ampliorem molem explicat, atque tumefacit: materialem vero causam pulsus ait esse corpulentiam istius materiae tumefactae, quae pollulans ampliorem locum, saliens pulsat cordis interiores parietes, a celeuat eius ultimam tunicam, externam intellige superficiem, in qua spectatur putilas; qui maior est in iuuenibus, quam in senibus ; quod illorum calor viviis dior materiam sanguinis in ampliorem exhalationem attollit, quam magis rarefacit, & attenuat: Qua ratione quoque pulsus euidentior, Z maior est in arteriis,quam in venis, quoniam in sinistro cordis ventriculo ca Ior interis Dor arterio sum sanguinem issicit halituosiorem , ac proinde substantia rarioris, & subtilioris, ac magnitudinis amplio iis: in dextro vero non ita seris
uidus calor humorem sanguinis venosi minus attenuare valens, in minorem molem attenuat, & in pauciores vapores a mpliat. Pulsant autem Aristoteli sic venae omnes,& simul inuicem, Propterea quod Inno pendent a cor de I pendent autem a corde venat pro rius omnes apud Aristotelem, tum quae nascuntur a finistro sinu,iunioribus arteria nuncupatat: tum quas putat oriri a dextror quibus omnibus eadem ratione, qua cordi, pulsum attribuit, a ca-IOre rarefaciente materiam sanguinis, quae tumefacta pulsat vasis continentis tunicam, sibi parans ampliorem locum, suam a nitudini parem : &quia cor assidue mouet contentum in suis ventriculis humorem ad ampliorem molem halituosae substantiae, quae pulsum in corde facit ; ideo illa substantia semper etiam in venas & arterias, a corde prodeuntes, accepta & fluens,
in causa est ut illa semper pulliat, quando ea materim in se recepta, perim
65쪽
3 8 FL. Responsa de Quart Quaesitis
sas fluens , easdem mouet. Quod autem ait Aristoteles simul inuisem, non est accipiendum eum Viro CL quasi uno & eodem tempore, uno&eodem prorsus articulo temporis cor , di venae ab eo irascentes simul dilatentur, &alio eodem tempore simul constringantur ; etenim dum cor constringitur expellens a se sanguinem, dilatantur vasa sanguinem in se recipientia: sed illa particula textus ama, quam Latinus interpres vertit, simul; transferri debuit satim, item, eommuniteν, pariter, protinus; tot enim habet significata Proprie; nam vere qua ratione pulsat cor in suis ventriculis, siue sanguis in utroque ventriculo cordis, etiam statim, ac pariter pulsat sanguis in venisti arteriis ortum a corde ducentibus.
Pe copia san uinis ex assumptis quotidie in corde genita r ac e vulnere breui tempore fluente de toto corpore, venis pariter & arterijs euacuatis; non per cor: cur
Anatomici multum sanguinis in venis reperiant, Se in dextro sinu cordis, paucum in sinistro, di in arterijs rcur in lipo thymia timoreve sistatur hamaorrhagia .
HEI.c.s. T Nsuper hine patet, cur, Quum per pulmones , eis Dei minima esia transeast I sanguia, longo Mariori prouentu in arterias m eorum erepus diducatur, quam ab alimentarum ingstonasuveditara astuti υideatur, msi amnino regressum per cir-ratrumfacta,ut obiicit Uar Cl.etenim fine suo illa ci rcuitu,moles exigua solidioris alimenti facile potest a calore cordis , illam attenuante, rarefacienteiaque multum in substantiam halituosi sanguinis,apte suppeditare prouentum uberem perfecti ae ultimi alimenti, quod non solum per arterias, verum etiam per venas a ventrieulis cordis in totum corpus distribuatur, apud. a.de gen. Aristotelem, o eui terra caloris actione secundum deruptam saltem proporae 37a tioneni ampliatur in aquam versa, secundum centuplam in aerem, & millecuplam in ignem t eui similiter aqua vi caloris eamirarefacientis decuplo maiorem in aerem vertitur, & in ignem centuplo maiorem. Quum igitue alimenta Atinsecus ingesta subitant tam habeant a praedominio valde te ream,& aqueam; quid ni multipliei coctione vi ealotis in substantiam molis amplioris attenuentur iniare san8uis ab lae tecrassus, & limosus, ut ait ρ ε. deus. Galenus, ρ multumque terrae particeps, Ze aquae, delatus in cordis enmisPar.c. 9.& culos, ubi calor ingens est, facile poteli non solum in sinistro vi caloris se seqq. uidissimi molem in uberrimam extendi εο ampliari, qua repleantur arteriae
omnes me uniuersum corpus distinrentes: verum etiam in dextro ut eat iis etiam feruidi mutati ratis in substanuam. halituosam venarum omnium rauitates implentem. Sed quod unica vice continetur in cordis ventrieulis adeo magnam in amplitudinemnon funditura calore, ut omnes arterias NEniuersum corporis iratarumimplere queaτι ut videtua in argumentos
66쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum. 39
mere Vir Cl. verum assidue sanguinis materia deiecore noua subministra tur in cor, cuius calore subinde tenuata, continuam substantiam halituosi sanguinis per venas & arterias in totum corpus dispergit. Quod insuper argumentum ducit ex breuitate temporis unius quadrantis horae, qua totus e corpore fluit sanguis aut resectis arteriis iugularibus uis a Lanione, aut membri, ut bracsi j praecisione ab holte, aut etiam tumoris excisione a chiis rurgo : nihil facit ad naturalem discursum larguinis per arterias a corde in uniuersum corpus; etenim naturalis delatio sanguinis per vasa integra multo lentior et latin praecisa parte dolor attrahit ad se violente sanguinem, S ad eius moleti iam subleuandam natura transmittit cum impetu calorem influentem & sanguinem . Quin &intra vasa integra sanguis continetur,ac ab eorum parietibus, & a materiae prχexilientis corpulentia impediturne velocius agatur: sectione vero vasis aperto liquidae fui daeque materiae sanguinis ore patentii quidni per vulnus breui totus exeat sanguis in corpore contentus i ta cor in viva sectione, ac in re orbo affectum 'alidissime pulsat,blande ac leniter in sana sui constitutione. Insuper accipiendum est ab experimento, iugularibus arteriis apertis, inde sanguinem totum effluere, illum quoque qui continebatur in venis; at negandum est e venis in arterias iter non esse sanguini nisi per cora etenim per frequentissimas anastomoses
venae singulae cum arieti is una confluestibus in toto corrore iunguntur, ut etiam Galenus obseruat inquiens; se In toto eo Ieremutua sanasto scat- q6.de usp.
U Cercrum quod ex toto in totum aliquid tranis ratur seruoque recipiatur, ac una ν 3. de nati seu omnium, sic Mi Hupetratos prodidit, Despiratio, Mique com xio, 3am mι ι vi- fac.c. I 3. deor clare indicasse: neminemque,nesiper tardus ιSst sensus,de tabum ullo etiamianum dubitare. Dubio procul Hippocrates in hanc em ait, Uuxis Ide alii L
una, eonspiratio una, tonsenirentia emura: Inxta totius quidem eo oris naturamemnia, iuxta tartem vero, parita in unaquaque parte ad opus. pranestam magnum ad extremam partem peruenit: ex extrema parte ad magnum rivo iam peruenit.
Vna nerura, esse, no m. Sic ergo, licet arteriae sanguinem avenis non
accipiant transitione facta per cor, secta iugulari arteria totus animalium sanguis, etiam venosus, educitur, sugentibus arterijs de venis per fieque Iissimas anastomoses in toto coi res per quas Hippocratica fit confluxio una, conspiratio Vna, &consensus Unus omnium partium inter sese. Quo fit ut etiam vena iugulari secta,cum integris arteriis, itidem totus etiam es.suat sanguis,velarieriosus. Nec obest obseruatio,ligataeaortae ad radicem cordis,& apertat tu laris, Vel alius arteriae, qua istum arteriae inani tae, &venae repletae conspici dicuntur: tum quia mihi non contipit id obseruare, quod ex hypothesi, non absolute verum affertur: tum quia natura semper occurrens ei quod magis urget; ad ligatam aortam in radice cordis, & eo- Ioris tractione, & partem principem seruandi gratia, sanguis de venae magnae trunco propellitur via superius explicata in cordis ventriculum sini-itrum ad ligatam arteriam; per quam quum exitus non pateat, semper accedente nouo eiecore sanguine, venae repletae permanent, inanitis arteriis,
67쪽
6o F. LResponsa de Quarto-Quaesitis
eum animalis interitu: magis autem urget necessitas prospiciendi Iaborant cordi ex ligatura magnae arteri ae ad eius radices, quam replendi ex ea miniis mas arteriolas i n uniuerso corporis habitu dispersas,quas tamen uteumque repleret venarum sanguine per anastomos es, ni prius animal morti cederet. At arteria soluta,vacuitati ceterarum natura prospicit tum ex aortae magno trunco,tum evenis comparibus ubique transfuso sanguine ad vitae praesidium. Similiter magna vena secta sanguis totus educitur etiam arteri ius,ubi non adsit ligatura prope cor aortae, quae sanguinem arteriarum id se rapiat in subsidium cordis. Anatomici vero multum sanguinis in venis inueniunt, parum in arteriis ; quod venosus valde crassus, a praedominio teriareus, frigore mortis non dissoluatur, sed exoluta spirituosa parte , trana remaneat ; arteriosus autem igneus,& aereus, maximeque subtilis ae tenuis , cum extinctione caloris evanescit, ac lecundum sui partem crassiusculamabit in paucum aqueum ichorem , qui conspicitur in arteriis. Quae causa pariter eli, cur anatomici parum sanguinis indinistro ventriculo cordis in. ueniant, multum in dextro. Pariter quo magis, aut vehementius arteriae pulsant,eo citius in omni sanguinis haemorrhagia corpus inanituri quia cum frequentia , & vehementia pulsus in arteriis eator eli intensior, &spiti tus uberiori qui velociori motu ac impetuosius impe llit, ducit ve sanguinem ad vulnus, vicusve classecti ,ruptive,aut exesi vasis;gettiente natura male affectis . parti succurrere; trahenteque parte dolente,vel etiam citra doloris insignem sensum,calorem influentem,atque sanguinem & spiritum in sui sub sdium . In omni vero lipothymia,in omni timore,&huiusmodi,quando cor languia eius,&infi mi us nullo impetu pulsat,omnem contingit haemorrhagiam seis dari, & eohiberi; quia magis urget seruare vitam in corde periclitantem, quam consolidare vulnus vasis procul a eordea quare natura tunc incumis hens et,quod magis urget,revorat sanguinem ab uniuerso corporis habitu,& speciatim a vase rupto ad cor I unde cohibetur eae uxio sanguinis; sive de vena , siue fiat ex arteria. Quo constat etiam ad cor sanguinem per arterias recurrere, non solum per venas ; etiamsi non liceat ex eo motu sanguinis, quem iaci t natura coacta, confimilem arguere in natura sine impedimento , ac in sanitate suas operationes promouente. Sed de e corpore mortuo,posta quam cor pulsare desieri t, nullo conatu potest e venis, aut arteriis magnis apertis educi sanguis ultra dimidium totius massae humoralis in vasis eo tentae; tum quia natura tunc extincta non Dromouet sanguinem cum eatoreae spiritu ad partem affectam et tum quia languis extincto calore, ac spiritat exoluto,segnis & iners est ad motum,ac impetum ex una parte adaliam;sed solum ratione fluxilitatis aquae fluit qui vulneri propinquus est; altior in
corporeae distantior a vulnere nihil habet in se, quo eurrat ae moueatur ada Har.e. t o vulnus arteriae, vel venae. Praeterea concedentes Viro ι Cl. comprehensa vena raua tenaculis, aut digitis, in terruptoque cursu sanguinis per aliquod spatium infra cor, videri breuiter exinaniri partem arteriae fitam intra digiatos &cor; adeoque sanguinem illum paucum ad finistrum sinum cordis permeare: qui ponimus e dextro sinu portionem aliquam sanguinis influere. non cogimur hac obseritatione fateri totum venae cauae sanguinem In auris
68쪽
Per Epi stolas Clarorum Virorum P ci
tam arteriam deferri: nam per eius venat ramos trahitur magna copia sanguinis conti nuatis ductibus in partes omnes e dextro sinu cordis, quo fit ut Non totus e venis per cor in arterias transeat. Quae quidem attractio partium omnium per venas Intercipitur ac impeditur constricta vena cauatenaculis,aut digitis s unde vacuatura corde s tunc enim per venae ligaturam. comi ressionemque desinente in ea parte membrorum attractione sitorum intra ligaturam; libera tractione cordis per venam coronatiam, ad sui nutri cionem δε ad transfusionem in ventriculum sinistrum; quid ni cito breuisal le ca natis exhauria tu r la ngu ine ρ sed ubi liber ellan tota vena transitus iam ἶ uinis, S libera partium omnium attractio, magna portio sane uinis a deis atro ventriculo cordis per venam cauam sertur ad partium solidarum omnium alimoniam, minor transfunditur in s nisi rum sinum ad arterios sania sumis, dispirituum vitalium confectionem. Neque, ut sape diximus.&1empe imes ligendum est, argumentum duci debet de motu sanxuinis exmo idola violentaque cor sti tutione ad naturalem statum : an ne seces in sano naturaliter ex intestinis In ventriculum ferri, & inde per cosophapi ni iaos euomendas constituendum est, quia tale quid in valvulo fiat, constrictoi leo intestino, prohibitoque illarum exitu per inferioraὸ nihil minus. Anne chylus naturaliter ex intestinis per ventriculum S gulam tros fertur, quia tali senis motus in iliaco morbo conspicitur quis hoc dicat Olc diu.
motum lactis a mammis ad vesicam fieri,& na turalem dixeri, pabsit. Quare iam constat ex motu sanguinis in specio in obseruationibus anatomicis. qui vi uentus csse potest, aceti omnino praeternaturam, n posse Viros CI. colligere consimiliter omnino moueri totum sanguinem inflatu natu ali Qua ratione satis fit obseruationi mox allatae, potius nostram sententiam
confirmanti, placitoque Viri Cl. reclamantis Psea , inquit reli ιν asti,
icit,coloreque rubentiori,& vehementiori calore assicitur, non tam examu xu sanguini se vena caua, quam ex prohibito influxu per arteriam a ortam νin qua prope cor contentus ille sanguis spiritalesus,perspirarum non habens effervescit , auctoque caloris gradu tenuatur, atque rarescit magis, adeoque
maiorem in molem adauctus cor implens maxime disset adit; S vel nullo ex vena transfuso sanguine, solus qui continebatur in a orta ligata, prope vinisculum effervescens, ampliori mole cum rarefacitone substantiae conquisita repredi tur quoquo pacto ad ventriculum sinistrum, quem ampliat, & di stenuit: interim dextro repleto mole humoris e vena caua suscepti, cui non est aditus vllus in filium sinistrum repletissimum arterioso sanguine; qui ope
locus non est in plena cana citate, nec in vias omnino repletis. At arte ii
tum vinculo soluto, statim omnia redeunt ad naturalem constituti Dem a
69쪽
61 F. LResponsa de Quarto-Quaesitis
aem s sanguisque libere pic fluit tum de dixtro cordis ventriculo magna ex
parte per Veuae cauae ramos ad alenda membra fere omnia;& debita porti ne per venam arieriosam ad alendos pulmones, per venas coronarias ad uiciendum cor, δἰ per easdem coronarias ad sinistrum sinum prope ratione sanguinis arterios, S spirituum vitalium: tum a sinistro sinu per arte. rias in omnes corporis partes ad alimoniam insiti calidi, humidique radiis calis, & speciatim ad generationem animalium friti tuum in cerebro.
De inaequalitum motu , tum copia sanguinis arterio si ad' partes varia se deque gemino circuitu sanguinis Per venas, & arterias. Cap. XV.
eonimenter sanguιmm in quodcumque membrum o partem φωlsu arthriartim
impe a. O ingressi maiori resia multo, quam nutritioni sufficiens sit, vel rora massa α cap. it. IN Mitare possit & infra, Usanguimm in quodcumque membrnm ter arterias r Iriar, ρο per venas remeare &c. Concedentes a sinistro sinu cordis per arterias
deferri languinem continue & continenter in quodcumque membrum &patrem: Negamus primo id 2 qualiter fieri; tum quia sarguis per ampliora vasa liberius & celerius sertur,per capillaria tardiori valde motu cietur: tum quia sanguis alias io maiori, alias in minori copia fertur ad partes varia sanam ad cerebrum in maxima copia fertur per amplissima vasa soporaria, sed ad alias partes per angustiores ductus in minori copia; quod multo maiorieopia spirituos sanguinis indigeat cerebrum,non solum ad sui nutritionem,
sed etiam ad generationem uberrimam spirituum animalium per neruos ore nes transmittendorum ad uniuersi eorporis membra,senisu, motuum'. muneribus deliinata; quum aliae partes arteriosi sanguinis indigeant solum ad nutri tionem sui calidi fixi, & humidi radicalis;ad quas propterea longe mianores carotidibus arteriae deseruntur. Negamus deinde sanguinem in quodcumque membrum impelli solum ac simpliciter arteriarum pulsu; siquidem impulsio naturalis non sit, ni si a partibus ab se res noxias expellentibus, utar .nat. a. Iare demonstrat ab Galenus : ceterum arteriis nullam omnino noxam sanis c. is. & guis in eis contentus affert, ut ab Us extra se pelli debeat,ceu noxia res & eis l. . c. r. 4. molasta. Sed vere pulsus arteriarum potissimum est, ut ait H Aristoteles,t t.&seqq. quemadmodum etiam in corde, propter calorem vegetiorem, attenuantem, de resp. sanguinis materiam in subitantiam vaporosam, & huius attenuatae conti- c. I s. nuam deinceps e vaporationem squia statim genitus vapor distendit arietarias, eoque mox dissoluto illae concidunt in se se: qui calor ut longe maior est in arterioso sanguine, quam in venoso; propterea pulsant euidenter arteriae, sed i bscurissime, fereque insensibiliter venae. Quin & in iuuenibus, viris, temperamento calidiore praeditis, di in febricitantibus quum sanguis arte. riarum sit longe calidior, vel calore non naturaIi, quam in senibus,mulier inhus, temperiem frigidiorem habentibus, & sanis hominibus; propterea in illis pulsus habeatur vehementiores, frequentiorea, celeIiores, maiores,
70쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum . 63
quam in illis: Vt etiam in laborantibus ardenti febre, ac tertiana, quam quotidiana & quartana,qui sanguine stigidiore donantur. Immo vero ligata non pulsat arteria infra nodum , quia spiritus calidiores infra ligaturam contentum sanguinem non conseruant in pristino gradu caloris, ad quem prohibentur influere: sique per introivissum in arteriae sectae canali rubum ardenteum, vel alterius extraneae materiae permittantur influere spiria us a corde prouenientes, hi perfrigerati ab extraneo calamo feruorem amittunt, quo conseruate debebant excessum caloris sanguinis extilenti, ii tra ligaturam. Id solum essicit pulsus & arteriarum in olus, ut qua data via languis impetuosior exiliat ex arteria secia, quam elicta vena. Pulstim vero tum cordis, tum arteriarum fieri, non a lacultate pulsifica, ut arbitratur Calenus, sed ab excedente calore, ut censuit Ar illo teles , id maxime conuincit , quo et pulsus fit maior ac vegetior quonmodocunque aucto calore , etiam praeter nais uram s at animae facultas non utitur calore nas naturali ut instrumento ad suas operationes vestet ius obeundas . Addo si laeuus cordis ventriculus zoriae tribuit vim pulsificam, cur non licm arteriae venosa haec enim non pulsat in pulmone, ut obseruat Coli. ivbus at vero ζω pulsat, quia in Illa calor infirmus est, ob multam copiam aeris inspirali refrigeram is astures sa uuinis arietiosi a sinistro sinu cordis ad pulinon: m per arteriani illam e clati . Praeterea, si lauus ventriculus a oriat de se prodeunti vim puluncam communicat euid cnter, ac omnibus eius ramis; cur dexter ventriculus cordis, nihilominus pulsans quam sinister, venae caua si miluer vim pulsatilem non indit an quia subtiliori tunica,& una conlial,quum arteria i uri lci,&crassiore λ sed tamen S: arteriosa vena tunicas habet sarteriar Irm Π Ere, non pulsat o Auerroi,& alijsanatomicis set si contrarium cicat Vir Cl. R I. collca, tenuiorque tunica vena facilius a lacultate constringi pote ac dilatari, c. 24. Quam duplex & crassior arteriae: verum arteriosa vena L On pullat, ut a Ira, quia sanauinis in ea contenti seruor temptratur itidem multum ab aere de pulmonibus attracto : vena vero caua smiluer non pulsat euidenter, I aotata, quia sanauinis de dextro sinu recepti feruor assiduer mittitur at accedente iustiter frigidiori, S: ichore deiecore ; qui quidem sanguis crudior& ichor non potest compescere feruorem in sima dextro cordis tot gerri agri Vigentem, ut minus vigentem in xena caua facile remittit ; unc e pullum in ea potest obliterare quomodocuaeque, i on m dextro sina cordi S. Quin illa facultas pulsifica vel est anima, vel essentiam a maeae conses uens imia ediate qualitas quum auiu soli ligaturam in arteria tunicis iam & ibi diaet esse facultas animae; cur ergo non pulsant λ Deince facultas, siue sit accidens, sue animae subitantia, scrri non potest a corde m atras Dartes; tum quia nullum accidens migrat, aut sertur de uno subiecto in alterum: tum quia subilantia animae toti corpori coextensa eli, Teque migrare potest de una parte ad alam. Nulla est ergo pulsifica facultas a corde arteriis communicata. Denique,s a corde vis pulsfica tunicis art Ilarum comis municareturi necessario pullarent arteriae capillares,quq constant lildem tuis
nicis cum ramis maioribus ac trunco a ortae, , nde pencent: at vero non publaa; hilum: id autem fit, quia pum pauco tinsulaς calorem ellitem ha Dent