장음표시 사용
71쪽
64 P.L Responsa de Quarto-Quaesitis
non ergo pulsus est a facultate pulsifica, sed a calore. Non ergo sanguis a corde in arterias delarus,arteriatum impia Isu pellitur ad omne& partes. Ceterum sanguis ex arteriis ad paries qua sib t maxime fertur tum puIsus ab accedente semper nouo sanauine in arterias , assidue genito in comis lauo finu ob iugem hepatis tranimissionem humoralis materiae in cor: tum etiam
attractus a membris, quae sanguinis ilIius indipent ad proprii ca Iidi fixi, deradita lis humidi subitantiam spiritu am iugiter enutriendam :mum a cerebro per arterias soporarias ad generationem uberrimam spirituum animalium per omnes neruos in totum eorpus ad motum & sensum
di i libuendorum. Deinde comedentes arteriosum sanguinem ferri ad partes, Se ingredi substantiam ipsarum in malari copia, quam illarum nutriti ni lassiciat: Negamus primo, multum esse sanguinis huius excessum ; et nim ad se solum id attrahunt sineuhe partes, quod & fibi iussicit ad alim niam. &insuper superabundaret bet ad materiam proli fici seminis,constituturi confimiles partes in situ; sicut antea probatum est abunder quem' a.degen. utrumque paucum esse docet Aristoteles I inquiens. Primi uitnr alimen tr a .c. 8. exerementum pituita es si quid abaed eiusmodi est : pituita enim alimenti otius
exerementum est: euius reι indicium, quod permissum eo elbo puro alere potes, o ubore absumitur. Ultimum autem paruum ad modum ex plurimo relinquitur alimento . Sed intelletendum preexiguo augeri quotidia animalia ct plantas; nam nistra essest, adition/pluris eadam υelminrma modum exciderent magnitudinis . Nemgamus praeterea, sanguinem in partes ex arteriis ferri multo maiori copia, quam tota massa suppedi tare valeat; etenim non aliunde quam e tota massa sanguis ex arteriis in partes ingreditur. Quin & ex pauco sanguine venos crasso & deis, per attenuationem & rarefactionem ab ingenti calore in i uofinu eordis fit uberrimus saliguis arteriosus tenuissimus & rarissimus. A mis
. e. I. plius concedentes, sanguinem in quodeumqua membrum per interias ingredi. O re venas rem νε : artersas esse vasa deferentia sanguinem a corda: venas esse vias νουνεdiendi sanianis ad eor: ct in membris, extremitaribus sanguinem vel preanastomoses immediate , vel media e per earnis porositares, vel utroque modo transira ab arteriis in venas, sicut ante in eorde s thoraee e venis in arterias : unde, in cirmitu moveri illine hue, se hine utae, e eentro in extrema scilicet, ct ab extremis
rursus ad centrum, m-ifestum fast. Negamus haec omnia di singula vera eLle , accipique debere formaliter & absolute, De praecise , quemadmodumeenset ac ponit Vir Cl. quandoquidem sanguis in quodcunque membrum
per arterias ingreditur, ut per easdem eius portio superabunuans membroisrum alimoniae remeat versus cor, & in cor. Similiter languis per venas reis meata partibus ad cor, qui prius per easdem venas a corde fluxerat ad paristes r adeoque similiter tum arterias esse vasa deserentia sanguinem a corde, di reserentia sanguinem a hartibus ad cor: tum venas esse vasa & vias regrediendi sanguinem ad cor ipsum, quae prius suere viae sanguinis a corde ad partes. Et in membris, & extremitatibus per anastomosim immediate, vel mediate per carnis porositates, vel utroque modo tranfit sanguis ab arteriis in venas,dum venae sectae,sanguine prorsus exhaustae, nouum sibi de arteriis
attrahum,ob ratis in antea propositam. In corde vero di thorace sanguis
72쪽
, Per Epistolas Clarorum virorum. 6s
evenIs in atre ias semir, ob spirituum& sanguinis arterio si generationem ae sanguine venoso. Circuitusque sanguinis fit,non unicus, ut arbitratur vir Cl. sed geminus,alter e centro,nimirum e sinistro eordis ventriculo per arterias in extrema quaeque membra tum ad eorum calorem implantatum subastantiamque spirituosam enutriendam, tum ad seminis proli fici materiam aqua uis parte constituendam 3 qui sanguis per easdem arterias a partibus re-' meat in cor, ab eo recepturus uberiorem copiam spirituum fecundo semini
necessariorum, cum quibus per easdem arterias remeat in testes, a quibus aris Q trahitur peeuliari functione decorde. Alter circuitus est pariter e centro, scilicet e dextro sinu cordis per venas in extremas quasque partes tum ad earum , substantiam crassiorem ac densiorem , a praedominio rerream N aqueam alendam, tum ad materiam spermaticam ex ea parte deducendam ;qus portio sanguinis abundans earum nutricatui per easdem venas remeat apat liculis quibusque ad cor, ab eo receptura calori s, & spi ritus uber tarem, semini fecundo necessariam, in reli ibus instituendo, ad quos per vas asperismatica trahitur de trusco veua cauae, quia corde propagatur.
Ligaturam brachi j sectioni venae praemissam non arguere
sanguinem a partibus per venas ad cor influere magis quam per arterias : ted etiam ostendere sanguinem
es a corde per utrasque vias fluere ad partes. Cap. XVI.
INsuper autem concedentes Cl. Viro, 60 ligatum arcte membrum emori, di bid. c. a rquod prohibito prorsus alimenti,calorisque fluxu per arterias a corde, ra- Dere , vitaque destitui, ac tandem etiam decidere necesse sit: adnotamusi arcta ligatura id effici, quia non solum intercipitur fluxio sanguinis arterio. si, sed etiam venosi ad partem; quo utroque sanguine pars indiget ad sui nutricationem,& vitam. Deinde concedentes,vltra liga turam arcitam brachii, versus manum. s. nuspiam in carpo pulsare penitus arteriam; at immediare supra ligaturam versus eor pulsare subinde vehementius, & in tu inescere partem, ob influxum aeterios sanguinis, ad eam non solum pulsi ab irruente iugiter e corde, ut asseritur; sed etiam at tracti a dolore,caloreque ligars pari tis.,cuius rubor calorem,&dolorem sensatio tristis in dicat aperte, qua min- . ficiari non potest, qui sentit aliter se habere brachium ligatum, &solutum; S inligato molestia sentiatur,quam in soluto non percipimus.concedentesque, postea liri et a ligatura paululum in mediocrem relaxata, quas concesso transitu arterioso sanguini ad manum, non item venoso, uti fit in sectione venae procuranda, statim arterioso sanguine translato manum colorari, &distendi, & eius venas etiam tumidas, & varicosas fieri, si placet de arteriis illo in venas prolapso . Negamus primum ex eo quod odseruatur in illa morbosa, &coactae naturae constitiitione, consimiliter contingere debere in
vasorum naturali & libero statu : quia diu privarat partes, & venae simul de arteriae, intra liga turam positae nutri liuo sanguine, stat i m ae illum sibi con-
73쪽
66 F. LResponsa de Quarto-Quaesitis
quirere possunt, qua data via, sibi violenter arripiunt; unde soluta soIum a Leriarum via, tum partes, tum venae prius exinanitae nimirum sanguine partim iam in alimoniam membri agglutinato, partim in halitus extra vasa dissipatob sanguinem veIuti famelicae repente sibi sugunt ex arteriis. Sice Gai.3 .na. obseruatu Galenise fame vigente,stomachus ubi nihil ex ore vacuo trahere fac.c. as sibi valet, attrahit violenter e vicinis partibus , e venis quostunque succos,bilioso pituito os, di alios etiam excrementisios; quos in naturali si tu , non coactus a fauae, pelli t a se, nulloque minio trahi t ad se. Quare non. idem est tranfitus arietiosi sanguinis in venas tempore ma Iae conformati nis , morbosaque constitutionis , post arctam omnium vasorum ligaturam , relaxatis paulisper arteriis, nondum aperta venarum via i& tempore liberarum viarum, quo paries halitu cisae spirituosum sibi sanguinem hauriunt ex arteriis, S solidiores atque densae crassiorem sibi sugunt e venis; divenae de sinu dextro cordis, arteriae de sinis ro sarguinem ducunt, vias Omnino liberis in .tempore sanitatis. Negare possumus ex hoc experimentos ua ep.r. Viri Cl. praecipuum opinionis eius laudamentum,quo statuit, narteriosum sanguinent eiusdem fere crassiliet est e cum venoso ; quum enim venae fer semper arterias in progressu socias habeant squi fieri possit, ut permedi crem ligaturam impediatur fluxio sanguinis per venas , non impediatur per arterias eadem ligatura mediocris in arteria relinquens tantum spaci i, per quod sanguis ultra ligaturam feratur a necessario debet in vena tant dem Ioci relinquere, per quem sanguis a partibus per venam ultra ligaturam ad cor remearet, si sanguis idem prorsus est, & eiusdem tenuitatis in venis, &in arteriis: at quum eadem ligatura prohibeat fluere sanguinem per venam, non impediat fluere languinem per arteriam sociam is i A non aliunde prouenit, nisi quia sanguis arteriarum valde tenuis per meoiocriter adstriciam arteriam fluere valet ; quum sanguis venosus valde crassior per consimiliter adstrictam venam transire minime queat. Insuper ad positionem Viri CL sequitur , venosum sanguinem a Neriolo tenuiorem ac rariorem e sie deis here a nam ex arterijs in venas ille sanguis tantummodo meare ponitur, qui supereti partium solidarum alimoniae; quum autem partes alantur simili,
necessario de massa sanguinis arteriosi pro sui nutrimenio trahent sibi partes densae solidaeque portionem sanguinis itidem crassiorem atque densi rem , relicta rari ori subtiliorique, ceu suae substantiae nutriendae dissimili
re : quare sanguis in venas ex arteriis means, erit portio tenuior arteriosi sanguinis: hoc autem experientia refellit, & vel ipse Cl. Uua laus testatur, arteriosum sanguinem esse sere tertia parte rariorem venois, certe non erasissorem , nec aeque crasium. Quare non sertur ex arterijs in venas sanguis,
ut existimat Vir Cl. Ex quo quidem fundamento plane conuincitur, sania suinem, qui per venam mediocriter adstrictam remeare nequit supra ligaiaturam,eundem non esse,qui prius per arteriam consimiliter adstrictam mea- uerit infra ligaturam; adeoque non unicum esse sanguinis eiusdem circuitum positum a viro Cl. sed geminum diuersi sanguinis, tenuioris a sinistro sinu cordis per arterias ad partes, & a partibus per easdem vias ad eundem ventriculum et di crassioris a dextro siau per verus ad membra,& a membris
74쪽
per Epistola, Clarorum Virorum. 67
per eadem vasa ad eundem sinum. Immo vero propositum experimentum aperte demoliri videtur positionem viri Cl. dum enim arcte ligatur brachium, si sanguis infra ligaturam contentus fertur ex arteriis per partes in
venas; cur venae proprio languine refertae, superueniente mox eo, quo repI bantur arteriae, non intumescunt, & vari colae fiunt infra lieaturam , anteaquam arctior in medioerem paululum soluatur cur non vigente stricta lugatura dum arteriae manus exinanitae pulsum amittunt, eo tempore venae manus accepto ex arteriis infra ligaturam toto fere sanguine, non intumescunt,& vaticosae fiunt λ sed oportet arteriarum vias expediri δ non ergo meat ex arteriis in membra sanpuis,&ex membris in venas ut ponitur: sed ad parres a corde per venas pariter &arterias influit ad singula membra, ea nutriturus: post arctam vero ligaturam tum arteriae maxime citiusque, tum venae segnius inaniuntur; quod languis arteriosus tenuior, praeteream pomtionem , quae concedit in alimoniam humidi radicatis, & implantati calidi
manus, magna ex parte dissolui uir per poros cutis: at vero sanguis venosus
crassior, nec ita facile dissipatur, nec ita cito selidiorem in subitamiam maianus peractionem nutricationis consumitur; ubi vero concesserit extra vetanas in partium solidarum alimoniam, tunc laxata ligatura forti, proindeque via satis aperta inartei iis, adhuc medioeri ligatura venis occIusis, quidni venae mulius exinani tae,veluti famescentes, au i de sibi rapiant illico sanguinem,qua data porta,ex arteriis coniugibus, quibus per frequentissimas an nomoles iunguntur, attradicaue sanguine veluti saginata turgeant ρ nat talem enim consi tutionem arietant, quae est sanguine repleti; quum praeis ternaturam sit venis, exhaustas esse sanguine penitus. Quare ad rationem Viri Cl. videmus quidem in mediocri ligatura venas turgidas fieri & cistem di, & manum impleti plurimo sanguine tum eo violenter attracto ex arteistiis: tum , s disputandi locus est . per caecos meatus anastomicos , a Gale.
no, n&ab Hippocrare εθ pro pomos: quos autoritate sua gratis inficiari s 6.de us
non potest Vi r Cl .led quomodo negat caecos meatus ille, qui sanguinem ex c. I o. I I.
arteriis ea pillaribus in subitantiam partium inspergi, di ex ea per iratisibii s de aluisles poros m.oscilla venarum capillarium inpredi fatetur non ne venularum& arteriolarum oscilla terminant ut in substantiam partium inuisibilia non nepoti solidarum partium densam substantiam permeare positi, sunt eaeci meatus tum etiam per venas ipsas, vel mediocri ligatura itrictas : nam fi mediocri ligatura non impedit ii. fluxum sanguinis per aricitas , neque Vito Cl.debet impedire fluxum sanguinis pervenas; qutim ex eius positi ne sanguis venarum sit idem cum arteriolo penitus, aceriam eo tenuior, nismi tum crassiori parte sanguinis arteric si trael a concestiqie iam in paritum nutrimentum, simile cratia ipsarum subitantiae. Sed reuera mediocris lla ligatura , ut potest impedire refluxum sanguinas a partibus, in quibus teriatiam coetionem passus, futurus semen, erassitiem effatu dignam adeptus est, cui latior via venarum non ligaturam debetur ad attrahentes tesses petis Menturo: ita non potest impedire fluxum sanguinis tenuioris unicani secuniaciam coctionem passi, multoque plimSichoris pia diluti , quin & a manu famescente, seu nouo nutiamento indigente tradita Sublata vero proiius
75쪽
omni ligatura, statim venae manus detumescunt, quia sanguis ilIe era usior, qui superabundauit nutricatui manus,quo turgebant, sursum ultra talutionem remeat vocum ichore, tracti simul ambo & ab emulaentibus, &a vasis spermaticis, ut antea satis ostendi. Ceterum si valeret argumentum Uiti Cl. ductum amedi t i, strictave liga tura, dentonstrare fluxum sangui nisa venis capillaribus in maiores ad cor, quia venae turgeant infra ligat noram , & intumescam apte ad phlebotomiam; probare licebit eadem rati ne, fluere sanguinem a partibus &arteriis capillaribus ad maiores,&ad
sinum laeuum cordis; etenim sepe post ligaturam tument etiam arteriae, que loco venarum ab incauto chirurgo secantur ut aperte fatetur primo GaIeza s. metho. nus inquiens, si Iuuenι euidam, tostquam ligassem Mathium , coulteri attolia aris c. t. eariam. De in Avicennas afferens, U Ligatura spe nrtiria pulsum quiescera k l. i. f. q. facta, ct tonit σώα suprema n. ct existimatur quod sit vena, ct Hebetemgιur.
m l. r. c ιγ s. fret. Deinceps & Albucasis agens de vena basilica brachii, Cave ne ira
ineidas . ut seces , arterram : ct si videris, quum lustringis ligamen . insationem in loco qucm signasticum excavsso. tune ista infatis es insatio arteria; deuita ergo eam. Si ergo ligatura venam inferiorem tumefaciens ostin ait necessario sanguinem a caprilaribus in maiores venas versus cor fluere: cur non simi ialiter ligatura tumidam reddens arteriam infra se positam , demonstrabit arterio sum sanguinem a minoribus in maiores arterias versus cor itidem Mere ρ ceterum ligatura mediocris, venae sectioni commoda probat aperte sauguinem ex humero ad manum influere; quia si ligetur a rebus brachium, ita tamen ut pulsus in carpo sentiatur, adeoque pateat arterioso itinguinifluxus ad manum; attamen e laeta vena chirurgus habere sanguinem nullo modo poterit , nisi laxato vinculo; quod venae meatum omnino claudebat.' ' ', - descendenti sanῆuini I, nam ascendenti via satis aperta est infra ligaturam s , , qui vero tunc exire posse texi Iimus est, &crassus ascendens In materiam s. i. minis; at parum laxato vinculo per viam angustam eum impetu defluite supernis humor sanguinis, qui soluto vinculo penitus per liberam & latam venam naturaliter blando lentoque motu fluit ad partes: ita per alveum latum fluminis aqua Ieniter fluit, at in medio cursus angustiore facta via, per eam impetuosior influit atque tumidior. Sentiet aurem,obseruatu Uiri Cl. ζatiens ille, cui post multum temporis interuallum arete ligatum fuerit rachium,& manus tumida,pauloque frigidior inde reddita,fiigidum qui clsursum usque ad axillas obrepere , tum quia vel mediocris ligatura parci rem spirituum copiam ex arteriis ad manum influere permittens, arcti offvero nullam,insta ligaturam languinem & in venis de in arteriis contentiam frigidiorem esse cogit: tum quia spiritibus in alimentum implantati calidita dicatisque humidi manus absumptis, qui postligaturae solutionem a m nu remeat & per arterias di per venas sanguis, materia futuri seminis proli-fei , calore destitutus in calidioribus partibus frigidus necessario percipi
tur: tum maxime quia cum pauco sanguine,nutrimento partium luperabia D-
dante. Iursum rcffluit per eadem vasa multus ichor aqueus, qui fuit vehicuis P a lum
76쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum. 69
lum sanguinis pervenas &arierias ad partes enutriendas a quod serum sti-gidae temperaturat satis eis, ut & sanguis ille stiritibus omnino cassus. Praeterea vero statim a solutione strictae ligaturae in mediocrem, venas intum scere videmus, non item arterias ut hoc aliquando contingere disputationidemus, vel etiam si placet, ut plurimum quia praecedenti si ictione tractus de superuis partibus in venam sanguis multus, arcta ligatura prohibetur ad Iocum pri it inuin redire , multusque calidior efficitur in angusto loco eo clusus, doloreque ad arctam ligaturam de supernis partibus attrahente sanguinem, qui per adit ictam omnino viam in serius tendere non potest, vinisculo laxato, per apertam Vtcumque viam, pulsus a tergo ab alia massa lamguinis attracti, venam intumescere cogit, non item arteriam, quae tenuiori valde sanguini trai. situm dat per angustiorem etiam viam sub ligaturas Auaeque tenuiorem sasguinem flictione magis rarefactum in halitus insenis,libiles per cutis poros ciscuti permittit; quod non accidit venarum languini crassiori,dissolutionem non ita facile patienti. Vis quidem vacui,calor, di dolor trahere potest, non solum tantum ut impleatur pars,at etiam Vt i tumescat didistendatur; quod Viio l. satis ostendet experientia cucurbiistulae medicae, quae calore igneo plena parii affixa tum doloris aliquem senissum excitat, tum ignis extinctu vacua, lla tim ai trahit intra se partem, a se sanguinis attractu dii lentam ac iunielis tam . Frictio quoque , acuans pamtem humore discusibin halitus per poro; cutis non ne partem ipsam tumidam redi it attraditi sanguinis uberioris p Manus ad ignis proximi calorem iiuum cscit facillime. Quin & calci inflammatorius ad partem a secta maritali it tantum sanguinis, quo & venae capillares non solum turgeant, voce pars in tumorem phlegmonis attollitur; sed etiam distumpantur; unde solutio continui dolorem excitans habet ut in omni phledimnne. In ligatura vero , potissimum arcta , dolorem fieri sensus agnoia scit , calorem rubor ostendit , vacuum ratio conuincit, qua docemur
impediri desuper infuxum novi sanguis is a ligatura, & veterem insta
igaturam magna exi Parte coi. cess. ite in alimentum membrorum ibi sit sum . Quare tribus lulce de causis cum violentia quadam sugunt sibi umnae poli ligaturam primum utcunaque , acua sanguinem ex arteriis quibus. cum per analic moses iurgus. ivrs unde π anus di digiti mox intumescunt rationabiliter. Supra liga iuram auicni non inti me scit adeo, nec ita et ilenis ditur brachium, in monec inium escere distendive videtur; tum quia ligatura satis impedit attractionem partium insta lorum, quam iciminat: turn quia pars trita lagaturam in peii te rumida, lai sui perurus cccultat liuioiarem tumorem suscina partis: tum quia luperior illa pars venas habet amispliores, quae non ita facile sanguinis attractu distenduntur , &imumescunt, ut angustioles aequali S humoris receptu. Quo iaci Um cit, ut venam lece Fchi rurgus infra ligaturam idoncam , quia iunidior vena secatur aptius quam
flaccidior; nam turgida poli modicam alitici ione ir firn ior est, di secutius aci uni lanceolae sultinet; ac ex ea L cta sanguis exit in pel uosor, a copia sanguinis attracti de loco superiori pullus, & per angustior cm , iam transiis v habens. quin ia ante vulveris inficium ataracius infra vinculum vim
77쪽
o F. L Responsa de Quarto-Quaesitis
Iemer ex atterijs utcumque sanguis impetuosior est ad exitum, quia spiri-
tuosior. Supra vinculum autem invenis non adeo tumentibus, at natura.
lem flaccidi talem hab rnribus,& sanguis pro loci continentis amplitudine
minori copia contentus, & in venis crassior minusque spirituosus, venae seis Gosem Iabilem & inconstantiorem reddit, atque per vulnus segnior egre-n H. e c. I 1 ditur. Quare concedentes Viro 6 Cl. nos in experimento ligaturae brachii videre sanguinem ex arterijs in venas dimanare, non e venis in arterias: Negamus primo propterea per cor continuo sanguinem transirer tum quia famguis e vena secta fluens per anastomoses ex arteria vicina deductus est, si ex arteria prouenit, nec ulla necessitas est eum per cordis continuatum ductum excutere: tum quia per cor sanguinis transitus fit e venis in arterias, non autem vicissim ex atterijs in venas. Concedentes item disputationi pene totam massam sanguinis exhauriri posse de corpore vel una vena cuticulari secta per decentem ligaturam : dicimus hunc non esse naturalem sanguinis cursum , de quo quaestio nobis est instituta a sed praeter naturalem, & vi
lentum motum naturae coactae: nam id accidit, quia sanguis etiam arterim sus tenuior ad venam sectam transmittitur a natura, n orbosae particulae
succurrere gelliente: simul & at trahi tura parte secta sanguis de vicinis arteriis per a iustomos es, & continuatis ductibus de toto corroris habitu, ad
sui auxilium calorem influentem percellente. Quare negamus ex hac experientia colligi, per naturalem partium constitutionem totum sarguinem arteriosum, partium alimoniae redundantem, in venas ingredi: nam a vi lento& praeternaturali motu sanguinis colligere non licet eiusdem humoris motum naturalem. Sed & ex hoc argumento, si vires haberet, aeque deduci posset opposita circulatio sanguinis procul a corde in partibuS, e venis in arterias; nam & arteria lecta totus effluit e corpore sanguis; quod ex G. de us tum se fuisse monet Galenus inquiens, 6 Si quis namque accepto ammati o
puls.c. F. Mix ex θι, usus ampla manifestaque vena ct meria sunt, tetnra boue,sue , Uno , equo, urso, simia, pardal1, lumine ipse, velf rbum aliquo, magnus, mula squ
illι arte νιas vulneret. υniuersum ansmalrr sanguιnem per eas exhauriat. Hurus rei
p. levium subinde fecimus: ct quum semper euacuarax exm arteryι venas depre omdismus. υeram essesententiam de communibus artι Navaem ct venarum intutu, eommuni de una ιn alteram per ea rransitu ιιι tersuasimus. Licet paulo si
gnius de vena sanguis in arteriam feratur, quam ex arteria in venam, quod venarum sanguis densior & crassor, non ita facile per oscilla caeca transduis eatur e venis in arterias, ut multo tenuior & rarior ex arteriis facilius ducitur in venas. Concedemeseriam in phlebotomia rite administrata, superia ueniente timore sanguinem e vena non exire nisi guttatim: Negamus id eum ni re,quia pulsus cordis & arteriarum Ianguidior sit ad impellendum sanguinem in venam sectam: sed id accidit, quia sanguis ad cor in timore retrahitur motu coacts naturae, sue praeter naturam iere totus; quare parum reis manet prope sectionem,&spiritibus destitutus; undenis guttatim efflus reporeIt. Arteriae vero prope sectionem eadem ratione languide pulsent , inopiam habentes spiri rerum, qui recesserunt ad cor. At negamus etiam coetu timore languide pulsare; nam valide vibrare percipitur ac subsultare,paL
78쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum . V I
pitareque maxime. Nam in dolore metuque cor maxime pulsare norunt omnes a unde Seneca Tragaedus in Hercule Oeteo ,
Et belle sciteque Plautus io Capituis ρ Aristophontem inducit de corde pae.3s. suo conquerentem , quod veluti tripudiet, salterque, dum ipse metu plurimum angitur, Quin tu auriscis directum coν meum t ac suspende ter Tustissutias; ego miser vix asso na formιdine
Idipsum expressit apud Athenaeum se Comicus Anaxandrides, ε I. 11. c. I
Quod si quandoque minus pulsare semitur , id eueuit quia copia sanguinis ad se itans nim fere obtutum inaeeditam habet sui vibrationem, neque vince te potest pulsu suo larguinem multum affatim ad se recurrentem pra ternatu tali motu per heuas pariter ac per arterias.
De inaequalitate fluxus& refluxus sanguinis per venas& arterias: deque valvularum usu in veniati &arterijs. Cap. XVII.
INsuper autem nec illud accipere possumus a Viro Cl. sanguinis aequalem circuitum fieri semper in toto corpore, motumque celerrimum pariter scrvenas N arterias:primo quia certum cuiuis estuanguinem impetuosus fuere per alterias, quam per venas; nam & ab impetu sanguinis arteriae sensi- h liter pulsant , venae non ita pulsare sentiuntur: N arietiosus fas guis admotum impulsionis ob sui raritatem ac tenuitatem pronior eli a non ita facile pellitur, moueturque crassor, ac densor invenis contentus. Deinde arteriae magnae vehementius pulsant, minus capillares, quae nec pulsare sentiuntur a quare pereas velocius agitur sanguis, tardius per istas. Deinceps impetus ac motus sanguinis ex artersis iti venas retardatur maxime a sub - istantia densiore partium, quam libere permeare i,on potest s ac per anfra- . et uo Ios eius cuniculos non i ta celeriter mouetur, ut per liberos venarum &arteriarum tubos. Amplius quis neget per ampla vasa dircciaque venarum N arteriarum languinem velocius transcurrere quam per angusta illa capit,
laria , tortuosisque ductibus & meandris mire conplicata λ Quis non agnoscit etiam, si forent aequalia vasa di similiter ea pedita, vix aqualem tenorem fluxus a corde per arterias esse posse ad partes, & recursus a partiabus per venas ad cor nam celerius moueri debet in hostiope Viri Cl. sanguis a corde valide pulsus per arterias ad membra, isque spirituosus, ac mobilissimus: e contra valde segnius crassus & spirituum inops, a partibus non impulsus, aut obscurissime pulsus per venas ad cor debet redire. Sed cquum nectile silper capillare1 arterias, ac per Madam partium substantiam ini Disiligod by Corale
79쪽
1 F. L Responsa de Quarto-Quie sitis
exiguam admodum attenuati sanauinis portionem meare: similiterWpet caeca venularum capillarium ostiola: quumque sanguinis ad se fluxi sensi bilem copiam partes absumant in sui nutritionem assiduam ; quis non dicet sanguinem tum velocius moueri per arterias ampliores, quam per arctissumas,& per partium substantiam: tum in maiori copia moueri antequam accedat ad partes, quam ubi ab eis recedit quomodo ergo fuerit celeritateae magnitudine mobilis proportionata &aequalis fluxio refluxioni sanguinis in toto corpore λ Praeterea sanpuis multos per venam cauam celerrim motus in cor viro Cl.quomodo pari celeritate totus per angustissimos ramos
arietiosae venae tortuosissimos, ac per imperviam sensui pulmonum substantiam solidam percolari,& indec eos arteri et venos porulos ingredi pQuin si tanto cum impetu sanguis in sinistrum sinum cordis, & tanta copia ingred
retur, quanta ex eo egreditur in aOItam , in corde non moraretur coque
dus ad spirituum vitalium originem, morari tamen ibi debet effatu digii temporis interuallo; nam celerrima fieri dequit versio sanguinis venosi era iasioris in tenuissimum arteriosum . Immo vero si ex venae arteriosae magno trunco pari celeritate in eius tenuissimos tam os affatim sanguis ille multus influeret, nae illi ramuli iacile disrumperent ur. Noa igitur aequabilis est i tio sanguinis in toto. Circa tertium suppositum concedentes, a pauidias per Venas retrocedere sanguinem ad cor: Legamus hunc esse sanguinent illum , qui a laeuo sinu per arterias ad membra peruenerat: nam pars eius est, qui a dextro per easiem venas ad illa nutrienda fluxerat. Ad probationem. Har. e. Is concedentes, a vallulas in interiori tunica venarum esse tenuissimas &eminentes, figura si milunari, sigmoida live, sursi. in versus venarm radicem spectam es,&in mediam venae capacitatem anahae sese respicientes: Negamus primum eas huic circulo sanguinis fauere Iqoi ponitur in toto
Corpore per omnes venas fieris nam valvulae non sunt in omnibus venis, etiam maximis, at tolum in orificio venae cauae, qua cordi nectitur, S in eius ramis artuum, brachiorum scilicet, atque crurum : in abdomine, tho. race, capite, ceterisque locis venae magnae sunt abique valvulis. Negam us
deinde valvulas ita semper cohaerere, dum clauduntur,ut nihil omnino sanguinis exire permittant; nam ut plurimum bina sunt,& hae Galeno teste 3. denat. n non exacte clauduoriir,sed exitum sanguini praebent aliquo modo. Quin a. e. 13. is Averroisti valvulae clauduntur modo conuenienti, non smpi eiter. At v ι i. coli. ro disputat loL concedentes, valvulas istas seinuicem cc mingere posse, co-e.1 . haerereque: negamus ideo penitus impediri sanguinis fluxum a sinistro sinu
cordis per venae cauae truncum in ramos minores usque ad membrorum substantiam solidam enutriendam iretenim natura pro partium exigentia, totiusque corporis recta gubernatione,conseruationeque valvulas illas modo aperit ad sanguinis influxum opol tu num , modo claudit ad eius, qui remeare non debet,effluxum et sic in uno Itoniachi fundo natura modo pylorum et audit impediens ne cibaria deorium labantur in intestina priusquamc ctio facta fuerit; modo post coctionem aperi t,ut excrementa coctionis illius . lib. r.eas in inrestina descendam : de hoc orificio pulchre Laurentius, s Dubhal emn osam via, veluιι annulum μη turena, dumse s applicarat, exit m
80쪽
Ρer Epistolas Clarorum Virorum. T q
clavdtint; aperiunt viro, dum laxata se se ab cunt, non imperio υoluntatis , sanatura impulsione. Columbus in eandem sententiam de duobus ori fici is ven-nt. I I. c. tricliti scribit, η Duobus orificiys insignitur ventriculus , dextra ,sinistroque ,seu
mavissuperiore, atrat inferiore : sinistratorum , cibumque suscipit: dextro Ῥιro ithr rabet cibo, quem ipse confecerat , ct in t Flum conuerterat. Arva hae , qua nunc descrtit mus, ventriculi orificia , ne cibus vel in toctus elab retur, vel retrocederet. erassiora feta sunt, risque orbicularibus, a quibus recte detinetur: natura vero rubente dilatantur, permittuntque cibos tum ingredi, tum egredi. Sic omnino cogitandum eli, valvulas venarum naturae iussu tum aperiri sanguini primum influenti a dextro ventriculo cordis ad alendam membrorum solidiorem subitantiam; tum subinde claudi, ne portio sanguinis alimoniae partium s perabundans & in venas regressa, tractaque atellibus, noua tractione partium ad membra sine fructu, temereque relaberetur: qui finis ac usus eli proprius valvularum in artuum venis. In arterijs autem nullae sunt euismodi valvulae, quia sanguis arteriosus tenuior, & rarior, spirituosiorque quaquauet sum impetum facit,&arterias distendit,& non nis paucam sui quantitatem insito partium calido, & radicati humori nutriendo tribuere cogitur; unde tractio testium non impeditur a leui tractione partium ex arteri is3 nam ex magna massa sanguinis arteriosi, tum partes omnes ad sui nutritio- inem, tum testes ad seminis confectionem congruentem sibi portionem attrahunt , sine rapina rei alienae; sic ex amplo condo sibi sumunt quod satis est animalia multa; citra rapinam alieni, quare non opus fuit valvularum clausura in arteriis; aliter in venis, quia venosus sanguis crassor,& segnior, multam sui portionem exhibere tenetur & partium omnium solidarum crassori substantiae nutricatui, & unis testibus ad confectionem seminis ex ea materia, qua nutritioni partium solidarum superabundauit,& in venas regurgitauit; oportuit, ne tot partium tractione testibus materia surriperetur in v nis adesse valvulas, quae retrocessam seminis materiam retinerent subinde , trahentibusque testibus conseruarent a validiori cunctarum partium rapina rutam. Idque per interualla vicesque natura ut moliretur, frequentes in a tuum venis hasce valvulas architectata fuit, quae retinerent spermaticum sanguinem crastiorem subinde venarum ampliores truncos ingredientem , usquequo perueniret ad cor, conuenientem spirituum , debitamque caloris ubertatem adepturum,quam secum per vasa seminalia, pra parantia nunc
pata, deferret in telles, ad proli fici seminis confectionem omnino necessariam. Cui sententiae Galenus apertissime suffragatur, ut antea visum est. Vel potius venarum valvulae quum observentur in corde tan tum modo, ac in artubus, non item in corpore reliquos dicendum est, earum usum esse, non quidem ad impediendum omnino motum sanguinis a corde ad partes, verum ad retardandum solum celeriorem fluxum languineae massae, na turat satis insensum; quoniam nisi forent in corde valvulae ad vasorum inde prodeuntium orificia,cor constrictione sua totum sanguinem a se pelleret in v sa; quapropter eius ventriculi tunc absque sanguine penitus vacui reman rent; quod sine hominis interitu continsere nullo modo potest, Hippocrate
deceruente, 6 Cordis ventriculoa cile ioatea humana naturae s vade fumi- o de eordi