장음표시 사용
141쪽
libri ite de gubernatiun dei. Ias
Symmachi verba impugnat, quae etiam in Prudenti editionibus interia reperiuntur θ; tu finem Honorium hortatur ut ludos quoque gladiatorioutollat quod cum factum eis constet . O . necesse et ante hunc annum ista rudenti carmina esse scripta et quidem anno superiore ψοῖ quar doquiden Gothos victos et pugnam ad pollen
tiam ad Taenarum in Pedem Ontio factam comis
Nec tamen barbari a inuadendis prouinciis ipsaque italia deterriti sunt, etsi pauli post a. O s. Radagaiso ad Florentiam ingenti clade victo etnao caeso quo tempore, cum trepidaretur Romae, hoste pagano Vrbis arcibus imminente, pagani in urbe continuo de repetendis celebrandisque sacris multis cum clamoribus egere nomenisque Christi, tanquam lues aliqua praesentium temporum, opprobriis est grauatum Oros VlI, 37. . Astera e parte, partim vecordia sua, partim tiliconis
Itaque oo ex Theodosii sententia facto abrogatastin sacra Matria Faustinum Areualum in Prole-gom. ri dent. P. 48. Cur Tillem Oratio Tom. v. P. 349. ex Ambrosii Epp. II. s. et Concione in obitu Valentiniani Tom. V opp. Par. p. Io 8.xvideas Omnia ad a. 39r reuocare, lata Constitutio eius anni extat Cod Theodos. XV, tr. qua acrificia idolorum prohibentur; non tamen et reliqua a rudentio memorata Cum eo anno Conuenturit. Omnino in his annis dum similia edicia et facta sunt, in nostris libris multum turbari videas. o In his quoque superiora Romam nunc utemus assistere q. Romam, post ε. 9 T. ait, Potius nunc gratias agere Imperatoribus quod per Os senectam exuerit Christianis sacris inductis et Priscis supc alitionibus X Pulsis.
142쪽
126 Cessura g. et ducti . Salviani Massiliensis
liconis consilio et virtute, deletis barbaris, tam pervicaces in detrahenda virtutibus ciuilibus laude et vindicandis religioso cultu faustis euentibus erant Christiani, ut, non virtute te miraculo diuinitus edito hostes prostratos esse contenderent: ac si maior laus esset, miraculo aliunde seu casu seu diuinitus oblato vicisse, quam virtute innata et consiliorum prudentia. Itaque Augustinus quoque
pronuntiare haud erubuit, de Civ. Dei V, 23. viro
die tanta Heritate adagaistis victum Hse, ut ne uno quidem, non dicam extincto, sed ne Vulnerato, Romanorum, multo amplius quam centum milium pro serneretur eius exercitus f). Enimuero cum aliquot annis post a. os et iterum o9. Alaricus nota nisi magnis muneribus placatus ab urbe recesistet,
tandem autem a. Aio eam captam expilas et tum vero perculit an inros res inopinata, urbs inter
sacra patria inuicta, nunc. iis per Christiana lacra eXpulsis, barbarorum arnais capta et direpta mutatoque magis sequentium annorum calamitates. clades et vastationes Italiae, prouinciis iam inditione barbarorum habitis iis enim malis similia nulla antea aetas viderat g). Nunc vero bona caussa patrono indigere vita est sagacitatis et eloquentiae spectatae suscepit eam ligustinus , et tum alia, et in his nonnulla satis speciosa dictu peroravit i tum veri inprimis, Christianae
s Bilem ita oriebat mariatio etiam acuto scriptori Gib-bori Vol. III. C. O. ghGraui.aimus hanc in rem est locus Zosim IV, 9. s. 4εq. i Est in his unum, quo intelligas, quantopere me Prem rerum argumentis senserit, dum vim Chri-εtianae
143쪽
librique de gubernatisne dei 127
pietatis felicitatem non hac in vita esse expectandam, sed futurae vitae sepositam esse magnitudinem autem priscam imperii Romani, rem per se vanam, praemium fui si e a numine constitutum virtutibus nonnullis Ronaanorum Vanis et inanibus i).
Dedit res, profitente ipso Augustino e tractat. II. 1; locum disputationibus, ad innumera alia
a re aliena deductis, quibus Libri XXIL L G-sitate dei sunt referti opus inchoatum statim post
a. IO.stianae religionis ad Gothorum mitigandos animos
tantam fuisse praedicat, Vt urbis calamitas non tanta sta isse Cen3enda it quanta, antiquis sacris
urbi illudentibus, a Gallis vel a Nerone illata fuerit Augustin. C. D. I, 7. Oros VII, 39. ι Tam soluta, tumultuaria et incondita opera Augustinus librum hunc condidit, ut omnino difficile
εit ad explicandum, quomodo non senserit, nullum rerum sententiarUm argumenti, esse Consensum, ordinem, nexum Neque VII modo consili scripto-xis tam Operoε ac Verbos in simUtque clam perturbate dicta respondere. libris enim decem prioribus religiones Romanas, una cum Philosophorum placitis, exagitat; nec ii Oman οὐ inter religiones εuas felices fuisse, nec religionibus amplitudinem ac diuturnitatem imperii Romani esse debitam qui illi fuerint, lib. VI, c. I sq. dixerint, deos a se coli non propter Vitam Praesentem, ed futuram, haud dixerit quispiam Repente tum libro XI duas ciἀ
vitates constituit alteram CaeleStem, alteram terre
nam sacrasque hiStorias persequendo ad hanc refert res humanas ac profanas, ad illam aes diuinas. quae ad pios homines,' eorum dicta, facta et fata spectant, eademque ad Christum et ecclesiam refert, haecce est denique illa Ciuitas caelestis. in qua vita beata et praeeens et futura it expectanda. Pro his malimus, ex hoc libro a viro docto chrest mathiam cotidi eorum, quam ad tantiquitatis antiquarumque litterarum illiaetrationem utilia et memorabilia ea se Oeeint.
144쪽
I28 et sura ing et doctr Salviani Massilensis
a. 1 o. libris primo tribus . tum aliis editis. et per diuersa temporum interualla continuatum, nec nisi sub extrema vitae quae in annum 29 inciderunt, absolutum Deflexio inde quaesii, ad
subtiliora, de origine malorum, de liberando numine a malorum culpa, de prouidentia et iustitia dei, te libero hominum arbitrio: et quantopere in his per subtiles argutias constituendis laboraverit Augustinus et pol eum alii, non necesse est dicere Satius erat acquiesceres in liberali professione, iustam harum quaestionum enodationem ultra humanae inbecillitatis limites esse positam. nosque subtilissima quamuis explicatione in nouas
impingere offensam inexplicabiles: sufficere. hoc
uniuersum ita esse constitutum, Ut caussis effectisque deinceps se excipientibus, nostrum terrarum orbem et physicis et ethicis malis laborare iam ab origine necesse esset Omnino, an, quando et quomodo, numen est ectibus intercedat et praeter ordinem se interponat. mortalia ingenia nec assequi nec assequi posse appellare autem nos mala, quae elementis et materiae naturaeque humanae, ita, ut est. constitutae)sunt tam propria, Vt abest e nequeant, sed naturae legibus caustisque eueniant; pro bonis autem malisve ea haberi secundum vires et effecta in nos resque nostra SP eis itaque ea, quae in damnum vertunt aut ingenii sollertia consilioque emendanda, aut sorti constantique animo ferenda, necessitate, ex naturae nostrae fragilitate et imbecillitate semel constituta pulse utique fieri ac solere, ut prudenti consili auxiliove a, iis, qui remedia parare debebant, haud occurratur, quin
145쪽
noua quoque mala parentur; nec tamen hoc semper et ubiqιὶ deprauatione voluntatis, scelere, flagitio. parari, sed plerumque iudicii errore. 4mperitia, leuitate, sanitate euenire; quicquid Ti. males inde ortas ferenda esse; ita utatus socialis legem et necessitatem inchoata hac, nec absolutu, rerum constitutione, per naturae humanae inrubecillitatem ferre; bella, tale S. Victorias. X actiones, contingere ciuilibus de caussis; ad religiones culi usque diuini modos ac formulas ea liaud esse reserenda. Ferre ferenda et aequo animo carere negatis utinamam esse Omni humaniae sapientiae.
confidendumque numini Japientissimo, optimo, nati ximo, et habendum persuasum fieri ea tuis docaussis recte nec temere His aliisque quae forte dici poterant, homines isti, qui sibi sapere et religiones colere videbantur, subiti tuerunt crastiora illa de ingenita humanae naturae malitia, ciuem O num consortium prauitate et sic porro tum vero deum in caelo sedere, orbem hunc terrarum inspicere aclis gestisque hominu sim modo saetari
modo traici, tum punire vel remunerari seu pro certis rationibus e pro lubidine et arbitrio pro
poenis autem esse mala sitae. modo ex naturae necessitate . aeris corruptelis, terrae motibu8. teri
pestatibus, aquarum eluvie, et aliis, quae pelles et febres gignunt, quas illi parari X templo a numine naturae turbato brdinem et temeres immitti putabant modo ex generis humani, societatis vitaeque vitiosa constitutione ' et sin formatione, in cuius periecto aliquo exemplo multum adhuc ab
sumus, nata. Premuntur tum ii qui ita dispulant. LVI. I ea
146쪽
ea animaduersione, quod iisdem malis et bonos et malos, noxios et insontes, pari poena assici fatendum est ita iri nouas dissicultates et dubitationes implicitos se esse sentiebant. Excitauerat Auguilini vibrantis arma eXemplum Orogium, discipulum, ut et ipse arma sumeret h)etsi imbellibus manibus follenia tamen more ad Olescentium, in controuersiis litterariis incalescentes feruore Mit vecordia magistros suos stipantium. iis acclamantium, sibi ipsis plaudentium et exsuffragatione aut adulatione partem aliquam famae sibi aucupantium. Arripuit ille potissimum hoc. quod pagani pruestntia tantum tempora, vehit malis/xtra solitum in est pina, ob hoe j olum, quod creditur
Christus . et colitur delis, idola aritem inli cohintur,
infama 1 ; congessit igitur ex omnium saeculorum historiis quicquid malorum bello, peste, fame,
terrarum motibus, aquarum eluvie ignium eruptio.
nibus, vel etiam hominum parricidiis flagitiisque,
euenisse narratum est; non satis reputans, ita quidem ad vulgare solatium, quae mala nunc sint aut nobis eueniant, aliis quoque iam lina uenisse, rem esse deductam; non autem ita conflare, quidnam boni per abrogata patria lacra Romani sint consequuti, aut quibusnam in rebus Ostentata X nouo cultu humani generis felicitas manifestata et vere repraesentata fuerit etiamsi fatendum sit per haec quoque recentia, rillinis paria mala Christianorum animos ad pietatis praemia in altera vita expectanda esse erectos Hominem nec ad historias; v. Gennadii verba edd. Oroεii praefixa et ipsius Orosii
147쪽
librique de guberitatione dei. Ιῖ I
rias Condendas ingenio aut arte felicena nec itidici acrem facile agnoscas; quod tamen e libris deperditis nonnulla inserta legimus ei in laudem cedit. Detexuit operam suam Historiarum aduersus paganos I libris Vil usque ad sua tempora post captam Romana finemque imposuit a. l7.
decem libris Augustini de Ciuitate dei iam tum
euulgatis. Inter haec Imperatorum socordia ducum imperitia et perfidia exactionum acerbitate, potentum aliaritia et u Xuria, imperii res multo magis profligari, barbarorum incursationibus assiari prouinciae. Nunc vero non modo pagani inculare religionum suarum contemtum verum et Christiani conqueri calamitates, pietati suae parum respondentes deum gligere re humarnas, OnOTI malorum parem esse curam, parem fortunam. Hj OC- currendum erat nouorum argumentorum acie;
eaque circumspeXit Salvianus, E li cohus molytimss. Opere circa O scripto imperante Valentiniano li I. cum iam Vandali Africam occupassent regni ede a ax Optime de rosio egit Schonem an olim noε ter in Biblioth. Ρ. Tom. II. p. 81. Quod libriam doctis-
εime scriptum admodum paucorum manibus terraiunt, pro arglamento est, totum hoc et Iad Ita ruri litterarum genus inter nostrates euilui cte cluem
quidem 6ctioris huius studii contemtiam grauiter in e vindicari ciuiet posteritas. Ceterum variis modis inscriptum librum Orosii reperiri, vera n
inscriptionem ignorari, constat mirum DCAbu- Iian O mesta s. Ormosia niti udi vi letur resolui pos S in 'r.r Ies/a, . . Orobra morata . . tristianirandi. Nec tamen displicet Schlinem anni a Crimen.
codicem fuisse iii criptuni r. m. Atia, li. e. Oroati mundi historia.
148쪽
13a Censura ing et ducti . Salitiani Masiliensis
Genserico Carthagine constituta. Facit enim Lib. Vll, p. t i. mentionem Litorii, Romani
ducis, Hunnis auxiliaribus praefecti, laeta dericum regem Gothorum apud Tolosam temere adorti, ab eo victi et caesi a. δ' Tum non modo Alricam memorat a Vandalis occupatam, an verum et Carthaginem captam regnique sedem
Episcopum de gubernatione rei addunt alii de iusto dei praebentistis iudisio. Primo et altero libro de prouidentia diuina disputat, inficiantes refellere, dubitantes redarguere sibi visus ut tamen verbosa potius loquacitate obtundat, quam argumentorum dilectu, vi pondere et diserta X positione vincat et persuadeat pleraque te ili moniis et locis communibus vel bisque similibus librorum sacrorum
Incuriosus inquit, in ipso libri exordio, a
quibusdam et quas negligens humanorum deus dicitur. utpote nec bonos Mylodiens, nec coercens malos, et ideo in hoc saeculo bonos plertimque miseros , malos beatos
esse. Expectes igitur probatum iri, aut hoc ita se
non habere, aut, si ita se habeat alio modo eoque fere exemplo, quod pauli ante proposueramus, de his esse iudicandum boni et mali notiones perperam a nobis constitui et temere ea, quae ex naturae lἡgibus procedunt, et uniuersi rationibus a nobis ignoratis respondent, pro bonis malis uehaberi nos, quicquid de diuina natura philosophamur, ad naturae humanae modulum iungere et adumbrare, mentique diuinae tribuere modos prouidendi, puniendi, remunerandi a nostra imbecillita.
149쪽
librique de gubernati me dei 133
cillitate translatos ipsa iudicia nostra, ex notione perfectae naturae petita clamen pro fundo habere naturani initam. Pro his Salvianus haec subiu cit suscere si idem ad refellenda haec, sura cum Chri a uis agimus, fulis deberet sermo it tuus: bene hoc, si argumenta in eo recondita eruantur rite, enucleentur, et illustrentur sed quia multi incredulitatis aganicae liqrtii in se habent, etiam paganorum fursitan electorum utque sapientum testim Onus delectentur: Enimuero testimoniis talis demonstratio non efficitur, sed argumenti eorumque idonea prolatione)probamus igitur, ne illos quidem de incuriositate ac negligentia ita sensi se Commemoratis nunc philosophis qui deum ediderunt esse animum per omnes partes mundi diffusum, quo ipso constet, etiam naturae curam ei esse debere, contra Epicureos disputat, nec tamen eorum rationes conuellit sed statim ad vulgaria transit quod moliorum latus in hoc saeculo deterior 6ὶ' et respondet: sanctos non esse miseros nec aliud esse posse quam beatos.'' Excurrit nunc in locum hunc communem declamationibus haud cincommodum: delabitur quoque ad monachica placita. me vere dici posse deum omnia iudicio futuro seruare immo vero deum etiam in hoc saeculo iudicare, quia gubernat; nam gubernationem ipsam esse iudicium; - nisi hoc esset, quorsum deo supplicaremus Nunc ut probet
deum regere et iudicare, res Moyse narratas pro Xemplis commemorat quibus appareat deum curare homines, praemiis poenisque uiscere.
His probationibus ille satis defunctum se esse
arbitratus, quarum Vina X cutere necesse non est,
150쪽
134 Censura ing et docti . Stali an Massiliensis
libro tertio ad quaestionem procedit cur meliorn nito sit barbarorum conditis ream Chribsianorum; cur inter hos ipsus quoqrse fors bonorum durior priam ma- Iura Ubrim Isidem, inquit, rationabiliter et salis constantem dicere notis. - homo sitim non intclligo crua ei inura os re non audeo ' Vtinam in his subsistere maluisset Mox tamen de paganis quidem quicquum proferre recusat quod autem ad Claristianos attinet, primo, eos ait esse miseriis tolerandis deliinatos ita apparere, an stat vere fideles et an legibus Euangelii satis faciant; secundo tantum abesse ut Christianos deus miseriis calamitatibus que colluctantes haud respiciat, ut potius iis has ipsas calamitates iure reritoque pro poena infligere dicendus sit. Tum vero medio fere libro p. q9. hanc refellendi erroris viam ingressus, Christianos docet omni vitiorum, crina inum et flagitiorum genere iram et ultionem divinam prouocasse, patientiam et clementiam eius e X pugnasse, nunc itaque ista mala r poena infligi et ii pro meritis multo mitiore, et cum paterno animo, Vt corrigantur et en tendentur. Ab
his pinguium olim ingeniorum et ad miserationem callosorum praecordiorum de deo optimo ma X imo iudiciis profectus et ab his exorsus Christianorum mores ita exagitare pel git ut nihil cogitari possit flagitiosius, nihil corruptius ac probrosius, ita