장음표시 사용
91쪽
tere didicerunt, hos scriptores familiari lectione
frequentare necesse sit. Multa occurrunt alla, iis notabilia, qui ad temporum iudicia, ad Opulorumque opiniones et sensus, hoc it, ad modos de rebus quibusque sentiendi et censendi cuiusque aetatis, aut ad artes et litteras, ad superstitiones et mores, animos attendunt. Odos acclamandi in Senatu non alibi tam diserte expressos vidimus, quam in his scriptoribus in Commodo I 8 in Alex. Se v. 6. 7. 6. etiam in Xercitu V. c. Diadum. I. et saepe. Abierat res tandem ad ineptias, qua interdum intolerabiles di Xeris, ut ii Tacito s. Claudi Od tamen notabile visum est, ut in acclamationibus, ita in Senatus decretis, in orationibus et aliis actis publicis affectatum est isto tempore, quo cum vera libertate verus quoque recti sensus dudum euanuerat, genus loquendi per mera incisa, abraspia et hiantia. Exemplum apponere placet ex D. Claudio c. 8. Claudi, dux forti me, aueas viritu tibus
tuis, deuotioni tuae scit bene siti Claudio saluam
omnes ditamus. Claudium consulem omnes cupimus.
Qui amat remp. sic agit. Qui amat principes, sicogit. Antiqui milites s egerunt. Felicem te, Claudi,
iudicio principum, et sic porro Putes GallO-Fran-Cum aliquem exercitum vel multitudinem alloquentem audire credas eos funem X arena torquere tam parum cohaerent sententiae ac verba.
Ρlacuere tamen sibi in hoc hinnines inuenti quoque sunt nuper inter Germanos, qui Xemplum egregium sequerentur. Alio modo memorabile est, quod Marcum Antoninum legimus unum quemque ciuium
92쪽
ciuium iussisse apud aerarii praefectos intra trigesimum diem, in prouinciis apud tabularios publicos, liberos natos profiteri Marc. 9 reuocato sic antiquo more quem a Serui instituto ductum es e voluit Diony C. Hal. IV. auctore Pisone; seruatus ille certe repetitus est aliquoties i) ondiu tamen post iterum neglectum esse morem ti-listinaum credere licet; quandoquidem ea, quae publice utilia sint. raro durationem habent parem malis publieis , quae cum aliqua priuatorum utilitate coniuncta sunt Nouum inuentum fabricae miramur in Pertinace . . ubi in auctione rerum Commodi multa luxus instrumenta noua memorantur, tum quoque vehicula arte fabricae sua, serplexis
diuerssque sextiosis bolorum orbibus, et exquisitis sedilibus , nun ad solem declinandum, nunc ad spiritusvportunitatem , per vertiginem; et alia iter metientia, horasque iton rantia, et cetera vitiis eire conuenientia.
Verbo fuere currus rotis versatilibus, ut in contrarias partes serti possit cursus, adiuncto odo-
metro et chronometro Vidimus in loco aliquo Lampridi c. 7. al. 6. AleXandrum Imp. Oluisse omnibus osciis genus vesium proprium dare et omnibus dignitat bus, vestitu dignoscerentur.
Sed hoc Myiano Paulloque displicuit dicentibus plurimum rixarum fore, si facile essent homines ad iniurias: scii quia sic dignosci facile posset quisque cuius ordinis esset Nostrae aetati Vlpianus Paullusque hoci Mentio moris utique fit in Suetonii Nerone 39. An acta Miablica de eo accipi possint iii Tiber. . Calig. 8 dubitare licet. v. de his Ariagen Actis Societ Traieci. P. 146.
93쪽
hoc idem persuadere haud potuere. Aliud mena orabile vitum in Alexandri vita 3. quem in Christianos aequum fuisse satis constat non aeque alterum vulgo notum esse putamus iam Adrianum voluisse Christum inter deos recipere, ' qui templa in omnibus ciuitatibus sine simulacris iusserat fieri, quae hodie idcirco, quia non habent numina, dicuntur Adriani; ita ille ad hoc parasse dicebatur; sed prohibitus est ab iis, qui consulentes sacra, rep8rerant, omnes Christianos futuros, si id optate euenisset, et sempla reliqua deserenda. Habet hae pro comis
mentitiis, quibus scriptor sibi a Christiano aliquo homine imponi as us sit Gibbon c. XVI.
nota It s. nec tamen Omnino abhorret ab ingenio Adriani, qui, si quis alius imperator multarum litterarum notitiis, e peragratione prouinciarum auctis, instructus, nec philosophiae rudis.
facile eo adduci potuit, ut de Christianorum religionibus prudentius statueret. Vtiliter dicta et sententio se Occurrunt pauca, etsi etiam ab aliis frequentata. iacet ius c. 7. nihil esse sordidius immo crudelius, quam si remp. ii arri, strent qui nihil in eam suo Iabore conferrent. Grauiora his sunt, quae dixit fecitque Alexanderim p. cuius vita videnda est cap. s. s. 9.al. 4. O. q. 48. qui nec quenquam possus est esse
in palatinis aulicis nisi nec6barium hominem; quid diceremus si principem nostri aeui ad haec de-
Venire videremus Iureiurando deinde se adprinxit, ne quem adscriptum hoc es vacantium, sine, cute
habiret; ne annonis gratuitis stipendiis seu salariis
94쪽
beneficiariis remp. gravaret; dicem, malum populi
Dillicum esse imperatorem, qui ex visceribus prouincia-hum homines non necessarios nec reip. tiles, pasceret. Ita quoque in aulicos, qui fumum venderent, hoc est, acceptis muneribus promitterent et falso iacta. rent se aliorum preces ad inaperatorem retulisse, acerbissime vindicauit. c. 3s. 36 al. D. H. Inter ciuilitatis exempla quae in Pio fuit, est cap. II. hoc: isum domum Omelli Nisens, miransque columnas porphyreticas, requi mei, nde eas haberet, atque OmoLIus i dixisset: Quum in domum alienam veneris, et mutus et surdus esto patienter tulit. Sed sunt in ea vita, quae ex melioribus est, alia plura huius generis notabilia. In Seuero o. autem Et reputanti mihi, neminem prope magnorum virorum optimum
et utilem filium reliquisse satis claret Triste effatum
Idem Seuerus c. 8. ex humili loco , per litterarum et militiae ossicia ad imperium pluribus gradibus a fortuna ductus, postquam per omnia saeuitiae generes imperii habenas manu valida aetniuist et,
dixisse fertur omnia fui, et nihil expedit Vides
rerum omnium Vanitatem barbare quidem, nouo tamen modo, declaratam.
Constitutum erat, ut adiiceremus non nulla de ceteris historicis minoribus, seu pusillis verius, qui per epitomas Caesarum vitas in aciem eduXerunt Abiiciendum tamen hoc videmus, ne quis nobis acclamet sollen ne illud: hoc age Praeconis itaque academici vicibus susceptis agimus hoc ut pronuntiemus, deposito magistratu per semestre elapsu ni feliciter gesto, Senatus academici acclamatione,
95쪽
naatione, ex principali sanctione successorem nunc esse datum Virum lutirem,
doctrina, meritis, Vitae grauitate et dignitate, conspicuum, iisque ingenii dotibus animique virtutibus insignem, quae Vestris animis, Commilitones, reverentiam insinuet, inuitis quoque obsequium X- torqueat. Habemus itaque, cur optima quaeque de re p. nostra Ominemur; Vos autem, Cives, auguramur, cum paucorum, qui ex clandestinis sodalitiis et nefariis sicariorum armis licentiam facinorum sibi quaerunt, protervia calcata sit et protrita, legum sanctitatem iuriumque aequalitatem, cum modestiae et verecundiae laude, diligenter et religiose esse seruaturos. P. p. pridie Kal. Mart. IaI ccc III.
96쪽
CIVIBUS SUIS HONORI, ET OFFICII CAUSSA
Censura XII. Panegyricorum Geterum. Conamentatio prior.
Et bene nouimus, Cives, in praesenti rerum
conditione, nulla una hominum offensione intermitti posse morem indicendi nouos magistratus academici fasces; non tamen hac veniae facilitate abutimur. t. non sine calliditatis aliqua suspicione, subduca inus nos ossicio nostro, et deseramus institutum Academiae nostrae, legunt auctoritate sancitum, maioribus nostris probatum, et utilitatibus suis commendatum. Abrogato enim semel hoc Academiae nomine, publice agendi et
97쪽
commentandi officio cum nuda alia sit opportunitas, qua corpus academicum memorationem sui publice faciat, rerumque suarum vices fortunasque edoceat si prorsus obmutescimus, nomini et famae Academiae aliquantum erit detractum, nec rerum academicarum notitiae per vulgares libellos litterarios cum pari dignatione edentur. Sublata porro, post alia, necessitate hac latine hoc eit, sermone litteris eruditis consecrato, scribendi, quid obstabit, quo minus sensim tantum non omnem litterarum latinarum sum, et cum usu facultatem, amittamus qui si prorsus exoleverit,
quot et quanta ipsis disciplinis superuentura sint
detrimenta, et ante sensimus, et in posterum sentiemus naulto magis. Praeterea rerum experimentis satis edocti sumus, quam periculosa ressit, vetera instituta ritus moresque ab incautis
relaxari initio scilicet ab iis facto quae, si omisi afuerint, aut pro tempore nullum, aut non magnum
sui desiderium mouent, progress us est procliuis ad alia grauiora, cum ossicii fide et religione coniuncta, et salubria, molesta tamen et negotiosa, ut ea pari iure omittantur. Ita tandem euenit, ut optima quaeque instituta neglecta e uilescant,
consenescant, intermoriantur. Sero tum paratur
medicina malis iam praeualescentibus pristina disciplinae, legum, institutorum, sanctitas frustra desideratur; et munimentis, quae eluvie obstare pos ent, prorutis sero de struendo nouo legunt aggere cogitatur. Hisce similibusque cogitationibus adducti, quantum pro nostris partibus fieri potest, ne deserta ossicia incaute omittendo poste-
98쪽
ris iustam de nobis conquerendi caussam praeheamus, sed spartam religiose tuendo aliis exemplo
et auctoritate praeeamus, Veterem Orem etiam
iniussi seruare e re nostra esse duximus. Itaque nunc quoque Viro illustri,
in rore loris vices succedente, ossicio nostro satisfaciendum esse arbitrati sumus, ut ciuibus nostris indicta in al. Martias fausta magistratus auspicia publice nuncuparemus. De magistratu quidem, per quatuor semestria continuato, cum Erus, qui eum gesit, nomen huic paginae praescriptum sit, intercedente modestiae lege, nihil memoramus memorabilis ille in a iis academicis per omnem po seritatem habebitur; quantopere autem rei p. nostrae incolumitas et salus viri summi prudentia et vigilantia sustentata si tacentibus nobis melius intelligitur quam nostra oratione nunc quidem declaratur. Mirari licet in ter Romanos scholas rhetoricas tum maxime increbuisse cum eloquentiae flos et honos duduna defluxisset, nutrimentis ex ipso rerum actu subductis, cum eius usus in rebus gerendis vix ess et ullus; quandoquidem nec cum populo agebatur, in Senatu sententiae caute ac timide, non libere et diserte, dicebantur, in foro
autem caussi dicorum mercenariae voces sonabant. Nunc tamen rhetorum Xercitationibus suasoriis, deliberationibus , accusationibus, perstrepebant pergulae et discipulorum cathedrae: non aliter ac
si mimum agerent prillinae vitae et dignitatis ii,
99쪽
quibus erepta erat veritas etsi nondum e deuenerat res, quo in nostris academiis, in quibus omni iam eloquentiae usu abrogato Professores eloquentiae constitui solent, Vt artis memoriam nomen saltem retineat. Si tamen iis, non tam umbraticas et scholasticas litteras docendo quam certis temporibus pro concione dicendo, exercendi muneris facultas publice daretur: pos iit forte ali qua eloquentiae vis esse ad iuueniles animos, modo suadendo et hortando, modo conciones funebres habendo cum nunc ne Collegarum quidem logia de fiderentur. Nunc vero, pro hetorica atque pro ipsa eloquentia, habentur scriptiones et recitationes, in quibus nec perspicuitatem sermonisque proprietatem, multo minus elegantiam et venustatem requirimus satis habentes ver ba compendiorum et systematum effundere ita ut nequidem subtiliter cogitata sermone populari reddere et repraesentare aliis, quam scientiae et artis vocabulis, didicerimus. Postea quana autem disciplina philosophica in tot sectas inter se dissidentes
diremta est, schola quae uis non nisi verbis suis sollennibus sensus suos et cogitata declarare Valet, ita ut si alius sermo substituendus est. Obmutescendum ipsis sit si modo philosophus suas opinione tuendo unquam Obmutuit. Adeo recesi una
est ab usu veterum, qui eloquendi artem ad publicas Orationes fere solas retulerunt, descriptione et stilo ne quidem in scholis praecipiendo nos contra scriptionem in chartis tantuna non pro ipsa eloquendi arte habemus. Verum istis, de quibus agimus, aetatibus, omisis disciplinis ceteris, omnis
100쪽
fere litterarum doctrina continebatur scholis grammaticis et rhetoricis, quibus iuuenes assequerentur facultatena qualemcunque dicendi ac scrib di: qua si instructi erant, ad munera Obeunda et petendos palatii honores satis praesidii ex litterarum studiis habere credebantur quemadmodumnosi ra aetate, si iuris prudentiae qualemcunque notitiam imbibissent iuuenes, ad omne munerum publicorum genus egregie insi ructi esse existimati sunt. Sane quidem in rei publicae libertate nullae erant scientiarum scholae publice constitutae, nisi quod ex Graecorum disciplina proficiebat iuuentus Romana verum exemplis dicendi et agendi quotidie in conspectu positis fingebantur ingenia iuuenilia, moxque ipso rerum actu acuebantur, progressu ab alia ad aliam reipublicae partem ejusque administrationem et curationem, facto. Inter haec tamen, cum Omnis alia Oratoria laus silentio obscurata iaceret, num perorandi genus ad laudem publicam emersit, quod panegyricum appellant de quo cum Varie a parum accurate plerumque pronuntietur, nonnulla a nobis praefanda sunt. Scilicet iam antiquis Graecarum litterarum aetatibus celebratum est dicendi genus επιδεικτικον dictum, seu demonstrativum , cum haberentur orationes. επιδειξεις, demon frandae, hoc est ostentandae, artis caussa, indictis auditionibus a). Iam cum eius qui ad dicendum prodiret animus haud magnopere commotus et affectu percussus esset, sed in ingenii et artis meditatione esset occupatus I