Aromatum, et simplicium aliquot medicamentorum apud Indos nascentium historia : ante biennium quidem Lusitanica lingua per dialogos conscripta

발행: 1567년

분량: 272페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

bus Indisis VI ipone se omnia Cinnamomi genera a C-- veteribus descripta obseruasse. Sed ego his in India pla ub duhta'

ra duobus non obseruaui, videlicet quod in Zello na Xa esse gς- satur, O quod in Iaoa vialabar. Nam quod in L 'staniam deuehi solet, Zeilanitisum omnino est. Pol rit autem erit quin genera bonitate di creta iuuenerit,non autemgenere diuersa. Quod per deinde addit de Cinnamomo cum Maria Stiliconis uxore reperto seu Paulo III. P. M sabulosum prorsias vi

detur.

FAΤΕNΤv nonnulli,Cinnamomum quidem

nos habere,fed non illud Mo stlitisum quod a Dioscoride lib. I. cap. I caterisgeneribusprafertur; quo Theophrastus lib. 9. cap. s. multis nodis constarescribit. Sed his abunde satisfactu puto ijs argumentis qua

ante protulimus. Romin o Cinnamomum e Canesta arbor ma Canellae hii,

gnitudine est olea nterdum minor, multis ramis pra ' , dita, non j quidem contortissed recti erme folijs lauri quidem colore e forma ad Citrifolia accedente non verosolijs Iridis vi fabulose quidam scripsero foribus candidis fructu nigro ct rotundo, auellanae fere magnitudine aut exiguis oliuissimili. Est aute Canesta nihil aliud n fecundu se interior arboris comtex', nam hac arbor duplici cortice munita est veluti Suberis arbor, non eo tamen adeo crasso et distincto. Exemptus ergo cortex crasso id cor exteriori libro repurgatum deindeperdaminulas quadrangulas sectus humi abjcitur, attrita per sie conuoluitur, t trunci im mi integer cortex videatur, cum tamen sin taxat

82쪽

73 AROMATVM HIS T. taxat partes sint corticis in tubulos digiti crapitis conuolutae, truncus vero interdum jemoruir tudine reperiatur . Roseum autem illum iud ex cinereo vinosum colorem Solis calore contrahit quiJnon probe paratus,candicans siue cinerei coloris i , nimijs ero ardoribus Solis adustus, niger Exempto cortice, tribus postea annis ab ea arbore abstinetur. PRAE O 'E Naara sunt hae arbores in ellan, solabath ui emi Canella sed triginta abhinc annis, nemo eam emere potuit,praeter Procuratorem regiorunegociorum a Iorem vocant Zeilamcis minoressunt ea quae ignobiliorem Canellam praebent in Prouincia Malauaro in Iaoasue laua inon tamen adeopolia, ν ea Plinivi lib. I 2. cap. 19.. Galenus lib. I de An Emellae ax ridotis esse censent Sut ero omnesfluestres O Jon-

Ia, tametsi Franciscus de Tamarascribat infreto martis Erythrri Cinnamomi arbores, ct Lauros marinastu interdum opertos inueniri quoniam nostri Mulis annisper mare Erythrasim nauigant, nullam tamehuiu nod arborem viderunt. Nam quod ad Occiden-ralis quam vocant India historiam at Iriet,non veri si Nulla Cane mile videtur Canellam istic nasci, quadoquidem eam isti dicit calices glandes1 Suberis modoferre, cum legiti ma Canella veluti olivasserat sed alia erit sui generis NuIla item arbor. Nec,uti eadem refert. in China nascitur stram e Fi Muluca Chinam cum alijs mercibu defertur. Intelli go vero plurimam etia Caneliam in insula indu8aο

nasciolicini insulis sedprocul ea a lana absunt.

83쪽

PUTARVNT etiam nonnulli in Al nasci Canestam,quod apud aliquot Scriptores praescriptum in uenerint Cinnamomus itinum Ved siciant non a Cinnamomagis istic quam in Hi*ani3 nasici Verum cum ex his re ΛἰkPVM-gionibus Ormuta ct inde Ale deuehatur factum est vi incorruptam Canellam inde in Europam aduecta, ab ipsa obe Ale denominarint. Tames autem ZG-Canella ZM- lanitica re uis praeferatur, inuenitur etiam interdu 'ignobilis,qualis est quae crassori cortice costat minu seque in tabulos conuoluitur, quod non Leiusdem amni: quo enim retustior cortex, eb deterior. uae per in Malauar nascitur, totasere est ignobilis , tantum Ἀζ':: Zellaniticu differt, ut centena Zella,siticae lubrae, deceaureospendant, Malauaricae pero librae quadringenta

unum duntaxat aureum.

ExsTiLLAT ipsa radix liquorem Caphuram LJquor Zi redolentem. Sed rex vetuit radices vulnerari ne arbo 'μ's' respereat fluitur aqua plubeis aut vitreis instrumen Aquae eortis ex ipsissioribu3,sed quasi agrantia et odori suassi ab χέ cItate ei cedat, quae ex corticibusnondum exsiccatis eli- nellae.

citur, tames ex solis oribus elici auctorsit Lacuna

lib. I cap. I 2.

V iri est illatilius hic liquor adplurima Aquae Canelnam omachi imbecillitatem roborat, coli dolores eae δμςui causa frigida prouenietes istico lenit, ut plerunt umexpertus faciei colorem commendatis oris halitum, praeterea ad condiendos suaviorest efficiendos cibos perquam idoneus.

84쪽

uco fimile, inodorum ius calefactust, tunc enim Cinnamomum aliquantulum olet. Eo Utuntur aduersus

ventriculio neruorum frigidam intemperiem. CEΤΕ Rumvide nominibus generum Canelua veteribus traditu aliquid his dicam: feri posse existi Zigir mo, tetigii vocatusfuerit totus ille Chii alarum tractus qui est Zeilan. Nam Perseo Arabes nigros vocant Zangues, omnes vero Zeilano Malallar incola nigro colore praeditisunt Mossyluticu ab instula Zei lari,qua montosa est, dici puto. PLINIVS lib. I a. cap. I9 in Gebanitaruior rum cita vocatum deferri tradit, qui nilii aliud est quam Clan alarum siue Zeilan portus. 2eilanmsul CONT1NET autem Zellan, siue Ceilar octo-

ubertas. ginta ducas in circuitu, traginta Pero in longitudinem

patet polum eleuatum habet exto ad nonum gradum , uberrima ct laudat ima totius orbis insula Taproiama. hanc nonnusti veterum Taprobanam esse volunt, alij vero Samatram eam putat habes e regioneo in constectu Promontoriam de Coinori Plisto nuncupatu. Populosia est admo A, tam es magna ex parte ossChingalae, uosa, cuius incola Chimgalae appellantur. Multa istic λςii R ' nuces myristicae, Garyophylli, Piper, omnis generis praeter adamantem gemma; margaritarum,auri, argenti magna copia Sil omnUgeneris auibus scatent, pationibus gallinis, palumbis arii generis, multo1 Denatu, ceruis et apris. Delicati fimi isticfructus tametsi stomenascentes cus,vaae,aurea malasvauitate reliqua toti m orbis superantia ligno et ferro absidat multa Primaram generi, optimi 1 Elephantessummio

ingenti

85쪽

higeni, quibus reliquos obedientes esseserunt Fabu-El amistuntur Indi istici se Elysios Campos, ct in excelse qui

istic est monte quem rostrum me acumen Adami vocant peditin Adam, vestigia apparere

In nostra sane Canella interdum inuenies fragmenta quae non videtur interior ille cortex, sed omnino superior cinere quodammodo pellicula obductus. Plerique verutubuli delibrati crassiori inaequalique cortice denudati videntur. Citi mi vect duos ramulos in Belgico vidi: alterum apud Generosum Dominum Carolum a D. Ati- domaro alterum apud C. V. D. Nicolau Valdaura Bru-geniem medicum. Sunt verbi j recti, crassitudine pollicari, non enodes, sed nodis quibusdam siue ramulorum vestigijs palmum ab inuicem dissiti insigniti Cortex t nuis est, subcineret quodammodo coloris , iucundi odo. ris, suauis gustus,sed qui sua acrimonia aliquantulum lingua vellicet Lignum certe inodorum est. insipidum, non minus quam SaIicis ramus, cui perquam similis est Retinet autem cortex, suavem illam cum odoris tum saporis iucunditatem Clametsi totis quadraginta aut amplius annis uua matre reuulsi sint ramuli atque eam etiamaiorem qui a nostra Canella, cuius solis Clari sis vir, D. Ioannes Plac, a medicus acFrontra Valentinus in Hi

panijs mihi dedit.

LV Do v I cvs Roman. lib. 6. cap. . similem fere nostro Auctori Cinnamomi siue Canellae desicriptionem tradit. At aximil.Trans epistola de Moluc. insitit. Cinamomi arborem Punicae mali similem facit, quam recte'. nestio. Huius fabulis meminit etiam Lud Roman. lib. 6 nauig.cap. . ubi de inpula Zeilan agit Memorat, inquit, ineola diuum Adam , post lapsum illic fletu ac continentia poenitudine ductum culpam redemisse. Id asequuntur ea coniectura, qu bd parentis adhuc visiuntur impresia pedit vestigia, longitudine geminum palmum eXcedentia.

quod

86쪽

quod ipse Agassochum vocat x India ath Arabia δε-- jortari, cute verius quam cortice vestitu, ct pro Th re adsi mentasubstituiscribit. Lignsaloε SED legitimum Limum Ahes non nisi ex India

iis, deportatur. Ex Arabia quidem ad empotuit riu tamen ex India eo deportatum,xt pleraque alia merces.

Nam in Arabia nasci non puto Cutesne non vestitur sed cortice pi reliqua signa. Nessi verisimile est Agalloςhum pro Thure adsi mentasubstitui sed potius e contra Iubstitui pro agailocho Thu substitui debuit,utpote cuius siem- per maior copiasuit. Non solemus enim rariora ct inuentu discitia vulgaribussubstituere:ρd contra NaThurissetem centum pondo aureo duntaxat hic emuntur,tames ex Arabia huc deportetur. Lignum vero Aloes , licet hic natum, tres aureospendit insingulas libras.

P, ae A, T nonnulli Plinio descriptum esse sub

Tari nomine, quod ru, libr. ia naturalis Historia cap. 2 o. ex confinio Cam cinnamissi per Nabataeos Troglodytas inuehisiribit. Mi mimare gallochi uicena duobus diuersis capitibm,altero, lib. 2. cap. 4a .videbicet, de Dialoe, ct altero, lib. a. cap. I . de Agalagen Solet enim de medicamento aliquo dubitans, duo,st ante diximus, capita destribere, posteriori plerunque plenius accuratius omnia describes. Priori ib. 2.742 scilicet, no na recensi ct prouincia enumerare quibus deportabatur. Sed in omnibus verum se legitimum LignuPromonto' AED non Occitur. Nam quod in Promontorio Como

mhVeternu Cora dicto, eteilan inuenitur ignum

quidem

87쪽

quidem odoratum est quod rignum aloest luestrer, bdo

carunnattamen non est. Legitimum vero in Malaca Samira nascitur, unde a Chinensibinferebatur.

HALLUCINATUR autem Avicenni , cu

a incola elixari,pt omnem odorem elictant 'ibit. T V s plura genera enumerat Serapio lib. pl. cap. 197. Indum, id in quadam India insiuia inu itur qua Munia nominatur Selectissm est ηigrum, quod varium ostendat colorem,ponderosium Montanum amor et India urbe denominatum. Se cum ostremo Alcumericum, Se colonitate cedens; tames Alcumeri non langius a Seis, quam triduano itinere distet. Ceterum prastare quod siua grauedine in aqua

coniectum non innatet, sed statim sub dat, quod ignium ammu diu resistat. Ei Osaiae quidper hac vocabula bi velit Serapio plaiae ignoro,ct nomina admodum deprauata esse eriistimo. Nam quidper Fluma intelligat, nescio per Monde forte Μmnia intelligit: per Sei ct Alcumeri Zeilan insulam, ct Promontorium Comorin, quo triduano itinere marino Zeilan insula distat. Coniecturu duntaxat pior In ρmorin certeo Milan ligni quoddam genus odoratum prouenit, quod quilabrauabilest Lignum aloesyluestre appellant,ut pauo iste diximus Eo cremantur aueanum corpora, sanestam

quos huius historia imitio ab omisi re assiimata absinere dixi. ID EM Serastiolib p. cap. 797. ramosaba bore refectos integro annosepeliri cribit, ut ita obruti Aga chi marcescat cortex, lignumssi purum osn-W a taxat

88쪽

8 AROMATVM HIS T. taxat remaneat,adeo ut e ligno nihil erodatur. Addit collabentes ex Mailochi arboribus ramos, a minuinundationibus raptos per circunstantes regiones δε- ferri. In nonnullissane veritati consona refert, sed in Agallophi quibusdam veritatem agsequutus non est. ν perostuctum proferre rotundum piperis modo, ct rubente refert,an verum it ignoro, cum hactenus videre mihi non contigerit nec quenquam inuenerim qui aliquando videriime reliqui Arabes, Rhasis, Auenrois, Isaac eius v quam meminerunt, tametsi uastochis

cultates descripserint. M A Ga s autemsabulosasunt eorimisomnia qui allochi arborem terrestri tantum paradiso prouenire, eius h agmenta fluminibus ferrifabulantur,

quam ut resedi debeant. NE c minus absona sunt qua Pandectarius cap. Chamse in o. de Agailocho scripsit. Nam quod Chamesea adu

eaetion na terari Agastochum scribit, aperitate alienum est om- Ou mno,cum tota ea regione Chamesea non nascatur. R, EAE L IN S lib. I cap. 3 6. vero tamet per omnia veritatem nons assequutus .inpleris, tamen has Agallochi lucinatu non est. Quatuor quae recensit Agastochii eum genus nera hactenus videre mihi nolicuit ust unicumgenus inuontri Indicum noui. Fieripotest, reliquagenera legitimu a chum non nised lignum aliquod odoratum B E N E etiamsicribit Musa eram. mpl. de Agaulocho .in eo tamen allitur,quod eius plures tuas inueniri cribat. Nam raraestat arbores. Ag lugen, CETERvMAgagochu dicitur Arabibus Aga-H-R4, lueeno Haud . Gubrates Decan incolis Ud, quod

89쪽

quod cabulum ex Arabis desiumptum videtur in Malaca Garro, electi fimum autem Calambac

A, B om est oleae instar, interdum maior u Agalloeiactum aut orem videre non contigit, ob discitem is histQΠε periculosam huius arboris diuturnam obseruationem, sequenter istic grassantibM Tigribus Asiati vero mihisiunt e Malaca rami cumfolijs Ferunt autem reces dissectum gallochum nulla odoris fragrantiagratue,st,nec nisi iccatum odoratum esse: in eum sidorem per uniuersam ligni materiem non dissundi, sed in ipso arboris cordeme matrice coaceruari Crassus est enim cortex, ct igni materies odoris expers. Haudi gaverim tamen, quinputreficente cortiίect ligno, o fisψι ille O pinguis humor jugiat, re ad matrice recedat, illami odoratioremfaciat, sedit odor Aga cho cocilietur,minimeputredine opus est. Multi enim sunt adeo expertio dextri in allocho dignoscedo, ut etiam recens flectum iudicare possint, ine odorarufuturu,an nulla odoris iucunditate iraturu Etenim in omni lignorum genere aliud alio praestatim est. Solent autem Malaca incola uastochum repurgare an te,quam Negotiatoribus Pendant. PRAEFERT V vero multum nigricans, cine-Agalloch,

reis discurrentibiu pens ponderosium, plurimo humo dςiςctu .re pingui praegnans . Probatio erit igne accensum multum humoris exudet; nonsitu aquam coniectum, non innatet se ubsidat. Namselectisimum quandoque innatat,uecsubsidit. Gutarateo Decan incola prater supradicta notas, ut magnasiuifragmina requiruut, quemadmodum maiores gemmas ct Marga F, G ritas

90쪽

s AROMATVM Hara .ritas ceteris praeferunt: persuadent enim ibi quovis tora unifragmina, eo plus facultatis inse continere.

Ego totam Agallochi historiam apud Auicennam te si, sed nusquam eius mentionem fecisse inuenio, saltem an nostris exemplaribus . Quare omnino dicendum est auctorem a nostris diuersa habuisse exemplaria. 'Eiusm'di ex India Vlysiponem adfertur, sed magno aestimant.Fiunt interdum ex eo spherulae precariae odoris iucunditate irecij magnitudine conaniendabiles. Frequentiores tame sunt eae qu ex Xylaloe ut vocant sylv nri, nostro Auctori descripto, fiunt;tum ex alio ligni genere quod mirum in modum Agallochii aemulatur, inodorum tamen est.

De Sandalo CAP. XVII.

acadalum ON TAM Sandalum obus humanis vatis trecessarium est,utpote quod Cordis affectibus nonparum conueniat,de eo diiserere non alienum duxi. APPELLATUR autem in Timor insula om-Chandam. mbusse provinci,s Malacae vicinis Chandama: Ara--- , es corrupto nomine Sandes pocarunt , quos imitati sunt omnes in genere Mau=itani cuiuscun1 tande illi Serranda sint prouinciar in Canara,Decan, o Gubirate Sercanda dicitur. sandali tria PORRO triasiunt Sandassi generaJubrum,ALS bum, passidum quod Citrinum oscina vocant. ac autem omniagenera non nastuntur una inprouincia:

sed magna locorum est distantia. Siquidem Rubrum in Timor, bi plurimum Albumo Pallidum prouosanges'. nit, non nasicitur:sed in India intra Gangemst quem incola Ganga vocant, videlicet in Tana serim ct m Hitimis quibusdam Charama I. Huius descriptionem stupropono, qAod hactenu emi consequi nolicuerit.

SEARCH

MENU NAVIGATION