장음표시 사용
401쪽
men non solam particulare, sed etiam uniuersale potest in codicillis relinqui. Haec ita in paganis obtinent,non in nri litibus,qui etiam in codicillis hereditatem dare, vel adimere possunt.fde testam . mil.l.miliait .g6annine. Tettia proprietas est in g. vlt. quod idem potest facere f.υυ. plures codicillos diuersi tenoris, licet non possit facere diuersa testamenta: quia posteriori testameto prius rumpitur. supνa quib. med. test m. aposteriore. sed posterioribus codicillis priores non rumpuntur , nisi sint contrari j. C. Anerit. l. a.Quarta proprietas est in vers. nul a m. quod codicilli nullam solemnitatem desiderant, lic t in testamento multae solemnitates requirantur, quae titilo. fuerunt enu
, Qui ob facti impedimentum non potest leuamentum tacere non prohibetur facere codicillos. in prino. , codicillis hereditas iure directo dari,vel adimi nequit. . .
, Aliquis potest decedere cum pluribus codicillis. 6. Ut.; codicilli nullam solemnitatem desiderant.
402쪽
De hereditatibus quae ab int lato deferuntur.
NT E s T A T v s decedit qui aut omnino testamentum non fecit : aut non iure secit: aut id, quod fecerat,ruptum Irritumve factum est,aut si ex eo nemo heres extiterit.
et Intestatorum autem hereditatiso lege duodecim tabularum, primum ad suos heredes per
1 Sui autem heredes existimantur ut supra diximus ) qui in potestate morientis fuerint: velut filius filiave , nepos neptisve ex filio,pronepos proneptisue ex nepote ex filio nato prog 'atus Prognatave. Nec interest, utrum naturales sint liberi, an is optiui. Quibus connumerari neceste est etiam
eos, qui ex legitimis quidem nuptiis vel J matrimoniis non sunt progeniti , curiis tamen cuuitatum dati secundum diualium constitutionum,
quae super his positae sent, tenorem, s heredumJ
403쪽
De hcred. qu ab intest. defer. 367
suorum iura nanciscuntur. Necnon eos , quos no strae amplexae scint constitutiones , per quas iussimus, i ut J ii quis mulierem in suo contubernio copulauerit , non ab initio affectione maritali, eam tamen , cum qua poterat habere coriiugium , ex. cxea liberos sustulerit : postea vero aflectione procedente , etiam nuptialia instrumenta cum ea Dccrit,& filios vel filias habuerit: non lotum eos liberos qui post dotem editi sunt, iustos & in potestate patris esse : led ctiam anteriores, qui S iis qui postea nati sunt, occasionem legitimi nominis praestiterunt. Quod obtinere censuimus ,& si non progeniti fuerint post dotale instrumentum confectum, liberi vel etiam nati ab hac luce fuerint lubtracti. Ita demum tamen nepos neptis vc , pronepos proneptisue , suorum heredum numero sunt, si praecedens persona desierit in potestate parentix este: siue morte id acci-drit, siue alia ratione, velut emancipatione. Nam si pe id tempus, quo quis moritur, filius in potestate eius sit: nepos ex eo , suus heres cile non potest. Idque Se in caetcris deinceps liberorum perso
n s dictum esse J intelligimus. Post humi quoque, qui si vivo parente nati essent, in potestate i eiusJfuturi forent, sui heredes sunt. 3 Sui autem heredes fiunt etiam ignorantes, &li cet furiosi sint, heredes possunt existere : quia quibus ex causis ignorantibus nobis acquiritur: ex his cau s & furiosis acquiri potest. Et statim morte parentis quasi conti inlatur dominium. & ideo nec tutoris auctoritate opus est pupillis, cum etiami gorantibus acquiratur. suis' heredibus hereditas, nec curatoris assensu aequaliac furioso, sed ipso
404쪽
368 IUD. Lib. I M. Tit. I. Interdum autem , licet in potestate sparentisJ
mortis tempore suus hcres non tuerit, tamen situs
heres parenti essicitur: veluti sil ab hostibus quis re- iter lus fuerit post mortem patris i sui. J ius enim postliminii hoc sicit. 1 ε Per contrarium fautem hoc J euenit, ut licet
quis in familia destincti sit mortis tempore, tamen suus heres non fiat : veluti si post mortem suam pater iudicatus si erit perduellionis reus , ac per hoc memoria eius damnata fuerit. suum enim heredem habere non potest, cum fiscus ei succedat. sed potest
dici ipso quidemJ iure suum heredem esse , sed desi
6 Cum filius filiaiie, & ex altero filio nepos neptiive existunt, pariter ad hereditatem I aui J vocamur et nec qui gradu proximior est ulteriorem excludix. AEquum enim esse videtur , nepotes neptesque in patris sui locum succedere. Pati ratione& si nepos neptisve sit ex filio , & ex nepote pronepos proneptisve : simul vocantur. Et quia placuit nepotes neptesve , item pronepotes pron ptesve in parentis sui locum succedere : conueniens esse visum est,non in capita , sed in stirpes here- ditatem diuidi , ut filius partem dimidiam hereditatis habeat, & ex altero filio duo pluresve nepotes alteram dimidiam. Item si ex duobus filiis no-
potes neptesve existant ex altero unus forte aut duo. ex altero tres aut quatuor: ad unum aut duos dimidia pars pertineat, ad tres vel ad quatuor altera dumidia. τ Cum autem quaeritur . an quis Bus heres existere possit: eo tempore quaerendum est ,- quo certum est aliquem sine testamento decessisse,
405쪽
De haerea. qua ab intest. Asen
quod accidit & destituto testamento. Hac ratione , si filius exheredatus fuerit, extraneus heres institutus,& filio mortuo, postea certum fuerit her inem instit tum ex testametrio non fieri heredem, aut quia noluit elle heres, aut quia non potuit, nepos auo suus heres existet: quia quo tempore certum est intestatum decessisse patrem iamilias, solus inuenitur nepos, & hoc
8 Et licet post mortem aut nares sit , tamenario vivo conceptus mortuo patre eius posteaque deserto aut testamento, suus heres emcitur. Planesi & conceptus dc natus fuerit potest mortem aut mortuo patre suo , desertoque postea aut testameο- to sutis neres auo non existet : quia nullo iure cognationis patrem sui patris attigit. Sed nec ille est inter liberos aut, quem filius emancipatus adopta- uir. Hi autem , cum non sint sui quantum ad lici ditatem) liberi : neque bonorum pollessionem petero i' possunt quasi proximi cognati. Haec de suis heredibus.
9 Emancipati autem liberi, iure ciuili nihil
iuris habent neque enim sui heredes sunt, qui in potestate parentis esse desierunt) neque ullo alio iure per legem duodecim tabularum vocantur, sed praetor naturali aequitate motus , dat eis bono- rum possessionem Vnde liberii, perinde ac si in potestate parentis tempore mortis fuit linc : sue soli , sint , siue cum suis heredibus concurrant. Itaque duobus lib&is existentibus, emancipato uno, & eo qui tempore mortis in potestate fuerit : sane qui dem is qui in potestate fuit, solus iure ciuili hercs est , & solus suus heres , sed cum emancipatus Min
406쪽
3 o ' fitit. Lib. III. Tit. I. ut suus heres pro parte heres fiat.1 o At hi, qui emancipati a parente in adoptionem se dederunt, non admittuntur ad bona naturalis patris quasi liberi : si modo , cum is moreretur, in adoptiua familia fuerint. Nam vivo coemancipati ab adoptiuo parre perlade admittam tur ad bona naturalis patris , ac si emancipati ab ipso essent , uec unquam in adoptiua familia fuissent. Et conuenienter , quod ad adoptiuum P trem pertinet , aeque extraneorum loco esse incrupiunt. Post mortem vero naturalis patris emancia pati ab adoptiuo patre: dc quantum ad hunc ad ptiuum patrem pertinet , aeque extraneorum . loco nunt : & quantum ad naturalis patris bona pertinet , nihilo magis liberorum gradum nanciscumtiir. Quod ideo sic placuit , quia iniquum erat esse in potestate patris adoptiui, ad quos bona naturalis patris pertineant, utrum ad liberos eius, an ad
Ii Minus ergo iitris habent adoptiui filii I
quam naturales. namque naturales emancipati, b
neficio pxaetoris gradum liberorum retinent, licet iure ciuili perdant : adoptiui vero emancipati de tute ciuili perdunt gradum liberorum , & a prae- ltore non admitcuntur . & recte. naturalia enim iura ciuilis ratio perimere non potest , nec quia desinunt sui heredes esse, possint desinete filii filiaeve. aut nepotes neptesve esse. adoptiui uerq emancipati, extraneorum loco incipiunt m : quia ius nome
que fili, filiaeque, quod per adoptionem consequuti sunt, alia ciuili ratione . id est , emancipatione Eadem haec obseruantur, & in ea bono
407쪽
De hereditatis. quae ab intest. def. 37r
rum possessione , quam contra tabulas testamenti parentis liberis praeteritis , id est , nsque heredibus institutis , neque ut oportet exheredatis , praetor pollicetur. Nam eos quidem , qui in potestate mortis tempore fuerint , & emancipatos , vocat praetor ad candem donorum polscisionem : eos vero qui in adoptiua familia fuerint per hoc tempus quo naturalis parens moreretur, repellit. Item adoptiuos liberos emancipatos ab adoptiuo patre,sicut ab intestato , ita longe minus contra tabulas testamenti ad bona eius non admittit: quia deuruintίinJ numero mberorum ieiusJ esle. 13 3 Admonendi tamen sumus , eos, qui in
adoptiua familia sunt, quive post mortem naturalis parentis ab adoptiuo patre emancipati fuerinI: intestato parente naturali mortuo , licet ea parte edicti , qua liberi ad bonorum possessionem vocantur , non admittantur , alia tamen parte vocari , scilicet qua cognati defunct i vocantur. Ex qua paria ita admittuntur , si neque sui heredes
liberi , neque emancipati obstent; neque adgnatus quidem ullus interueniat. Ante enim praetcr liberos vocat tam suos heredes , quam emancipatos, deinde legitimos heredes , deinde proximos cogna '
a Sed ea omnia antiquitati s quidemJ pla-
Cuerunt : aliquam autem emendationem a nostra
Constitutione acceperunt . quam super iis persimis Composuimus, quae , patribus suis naturalibus in adoptionem aliis dantur. Inuenimus etenim non in nullos casus , in quibus filij dc nar alium parentum successionem propter adoptionem anastebant et MΛa a adoptione
408쪽
adoptione facile per emancipationem soluta , ad
neutrius patris successio irem vocabantur. Hoc solito more corrigentes , constitutionem scripsimus,
per quam dcfinimus , quando parens naturalis filium 1 uum adoptandum alii dederit , integra omnia iura ita sciuati , atque si in parris naturalis potestate permansiliet , nec penitus adoptio suillet subsequata : nisi in hoc tantummodo casu ut possit ab intemto ad patris adoptiui venire succcssionem. Testamento autem ab co facto : neque iure ciuili, neque praetorio , ex hereditate eius aliquid persequi potest , neque contra tabulas bonorum pos . sessioire . agnita , neque inosticiosi qucreta institu-Ia : cum nec necessitas patri adoptiuo impona- , tur, vel heredem cum instituere , vel exheredatum eam facere , utpote nullo vinculo naturali copula -- tum , neque si ex Sabiniano senatusconsulto ex tribus maribus. fuerit adoptatus. Nam & in entia modi casu , neque quaIta ei seruatur , neque Vlla actio ad eius persequutionem et con .etit. Nostra autem constitutionc exceptus eii is , quem parens naturalis adoptandum susceperit. Vtroque enim
iure tam naturali , quam legitimo in hanc personam concurrente : pristina iura tali adoptioni seruamus , quemadmodum ii paterfamilias sese dederit adrogandum : quae specialiter de singulatim ex praefatae constitutionis tenore possunt col
i a s Item vetustas , ex maculis progenitos plus diligens , solos nepotes vel neptes, qui quaeve lex virili sexu descendunt, ad suorum vocabant sucissession*m , dc iure adgnatorum eos auteponebat
409쪽
De hared. quae ab intest. desis. 373
nepotes autem, qui ex filiabus nati sunt, & pronepores , ex neptibus, cognatorum loco connumerans, post adgnatorum lineam eos vocabat tam in aui vel proaui materni, quam in auiae, vel proauiae, siue parernae, siue maternae successionem. Diui autem principes non passi sunt talem contra naturam iniuriam sine competenti emendatione relinquere : sed cum nepotis & pronepotis nomen commune sit utrisque, ram qui ex masculis, quam qui re foeminis descendunt : ideo eundem gradum & ordinem successionis eis donauerunt. Sed ut amplius aliquid sit eis , qui non solum naturae , sed etiam veteris iuris suffragiis muniuntur : portionem nepotum , Vel neptum , vel
deinceps de quibus supra diximus paulo minuendam elle existimauerunt: ut minus tertia parte acciperent , quam mater eorum , vel auia firerat acceptura, vel pater eorum, vel avus paternus , siue maternus,
quando foemina mortua si, cuius de hereditate agitur : iisque s licet soli sint ) adeuntibus adgnatos minime vocabant. Et quemadmodum lex duodecim tabularum filio mortuo nepotes, vel neptes, pronepoteS vel proneptes in locum patris sui ad successsionem aut sui vocat: ita & principalis disposititi in locum matris suae vel au iae , eos cum iam designata partis
tertiae deminutione vocat.16. Sed nos, cum adhuc dubitatio maneret inter adgnatos memoratos inepCtes , quartam partem substantiae desuncti adgnatis sibi vindicantibus ex cuiusdam constitutionis auctoritate, memoratam quidem constitutionem a nostro Codice, neque inseri eam ex Theodosiano Codice in eo concessimus. Nostra autem constitutione promulgata toti iuri eius derogatum est : MA a 3 saluimus
410쪽
sanximus , talibus nepotibus ex filia , vel pronepotibus ex nepte, & deinceps, superstitibus, gnatos nullam partem mortui successionis sibi vindicare: ne hi, qui ex transuersa linea veniunt , potiores iis habeantur , qui recto iure descendiint. Quam constitutionem nostiam obtinerericundum sui vigorem dc tempora& nunc sanc imus : ita tamen, ut quemadmodum inter filios Bc nepotes ex filio antiquitas statuit, non
in capita , sed in stirpes diuidi hereditatem: simul iternos inter filios & nepotes ex filia distributionem fieri
iubeamus, vel inter omnes nepotes & neptes, & inter pronepotes & proneptes & alias deinceps personas rvt utraque progenies, matris vel patris, auiae vel aui portionem ' sine ulla deminutione consequatur e visi sorte unus vel duo ex una i arte , ex altera tres aut quatuor extent: unus aut duo dimidiam , alteri tres aut quatuor alteram i dimidiam hereditatis ha
Hueusque de here/itatibus ex testamento: deinceps agitur de iis, quae ab intestito deseruntur. Hic duo poti imum explicantur, videlicet cui succedatur, &qui succedant. Succeditur ab intestato ei , qui testamentum non fecit , vel ei cuius testamentum non valet. Succedunt autem hoc iure nam Iustin. Nou.II 8. nouum ius de hereditatibus intestatorum introduxit, ac veteres leges hac de re loquentes abrogauit.) Primo sui heredes , vel quasi sui. Secundo heredes legitimi, & qui pro legitimis habentur. Tertio cognati, quamquam cognati non fiunt iure ciuili heredes, sed iure praetorio bonorum possetares. Asea de bono ν. ρ6 re et eois. quos autem. Verum Iustin. haec duo iura colvmilcet,ut & supra in testamentis enarrandis
fecit: quia ita sunt inter se coniuncta , ut alterum sine altero perfectὶ intelligi non possit. Ex his tribus heredum ordinibus tantum primu1 hoc titulo. declaratur: de relis quis