Iulii Pacii, ic. clariss. Analysis Institutionum imperialium, cum selectis. Adiecta est in calce vtriusque vna & altera anacephalaeosis. Omnia nunc demum accurate recognita, ab infinitis mendis castigata, & textus Iustinianei, indicumque, & axiomatum

발행: 1670년

분량: 1009페이지

출처: archive.org

분류:

91쪽

Lib. I. Tito In

De nuptis.

IVstas autem 'nuptias Inter ciues Romani c.nli lium, qui secundum praecepta legum codum, maiaculi quidem puberes , foeminae autem viri potentes, siue patres familiarum sint, siue filiifamiliarum : dum tamen, ii liliitamiliarum sint, consensum habeant paventum, quorum in potestate sunt. Nam hoc fieri debere .& ciuili 4e naturalis ratio suadet, in antum , ut iussus patentis praecedere debeat. Vnde quaesitum est . an Giosi filia nubere, aut furiosi filius uxorem ducere possit e cumque super filio vatiabatur, nostra

Uoeessit decisio , qua permissum est ad exemplum filiae

furiosi . filium quoque iariosi J posse εe line patris

isteruentu matrimonium sibi copulare, lecundum datum ex nostra constitutione modum.

x Ergo non omnes nobis uxores ducere licet. nam 1 quarundam nuptiis abstinendum est. Inter eas enim petistras , quae parentrum liberorumve locum inter se obtinent, contrahi nuptiae non possunt , veluti inter patrem εe filiam, vel avum Mneptem , vel matrem & filium . vel auiam & nepotem, & usque in infinitum. Et si tales personae i ter se coierint , nefarias atque incestas nuptias contraxisse dicuntur. Et haec adeo vera sunt, ut quamuis per adoptionem parentum liberorumve loco sibi. esse coeperint, non possunt inter se matrimonio iungi: in tantiam , ut etiam dissoluta adoptione, idem iuris maneat. Itaque eam,

92쪽

De nuptiis. ' 61 tibi per adoptionem silia vel neptas elle coepetit

non poteris uxorem ducere , quamuis eam emancipaueris.

a Inter eas quoque personas,quae ex transuerso gradu cognationis iungui tur, est quaedam limilis obseruatio , sed non tanta. Sane enim inter fiatrem sororemque nuptiae prollibitae lunt , siue ab eodem parre eademque mairc nati fuerint, siue cx altero eorum. Sed si qua per adoptionem soror tibi esse coeperit : quandiu quidem constat adoptio , sane inter te &cam nuptiae coBsistere non possunt: cum vero per emancipationem adoptio sit dissoluta, poteris eam uxorem ducere. Sed & si tu emancipatussieris . nihil est impedimento nuptiis. Et Ideo constat, si quis generum adoptare velit. dcbere eum antea filiam suam emancipare, & si quis vclit nurum adoptare, debere eum antea filium suum emancu

pare.

3 Fratris vero, vel sororis filiam , uxorem Aucere non licet: sed nec neptem fratris vel sororis quis ducere potest , quamuis quarto gradu sint, Cuius enim filiam uxorem ducere non licet, neque eius neptem permittitur. Eius vero mulieris, quam pa-er tuus adoptauit, filiam non videris impediri uxorem ducere : quia neque naturali, neque ciuili .iure tibi coniungitur. Duorum autem statrum vel sororum liberi, vel fratris & sororis, con magi possunt.1 Item amitam, licet adoptivam , ducere uxo

rem non licer, item nec materteram : quia parentum loco habentur. Qua ratione verum cst, tragnam QuoqNe amitam , dc matericram magnam prohiberi morem ducere.

93쪽

6 Instit. Lib. I. Tit. X.

, 6 Adfinitatis quoque veneratione , a quarun dam nutatiis ab tinere necesse est , ut ecce priui .giram, aut nurum vicorem ducere non licet: quia utraeque filiae loco sunt. inod ita scilicet accipi debet , si fuit nurus , aut priuigna tua. Nam si aldhuc nurus tua est, id est, si adhuc nupta est filio ruo , alia ratione uxorem eam ducere non poteris , quia eadem duobus nupta elle non potest, item ii adhuc priuigna tua est , id est si mater eius

ibi nupta est , ideo eam uxorem ducere non pine-tteris, quia duas uxores eodem tempore habere non leta

rem ducere: quia matris loco sunt. Dd dc ipsum dissoluta demum adfinitate procedit -, alioquin si adhuc nouerca est , id est , si adhuc patri tuo nupta est : communi iure impeditur tibi nubere , quia - eadein duobus nupta elle non poust. Item si adhuc socriis. est, id est , si adhuc filia eius tibi nupta est ridio impediuntur tibi nuptiae, quia duas uxores h

bcre non potes. 8 Mariti tamen filius ex alia uxore, & uxoris filii ex alio marito , vel contra , matrimonium re ne contrahunt: licet habeant fratrem sororemve ex matrimo. rio postea contracto nat .

9 Si uxor tua post diuortium ex alio filiam procreauit: haec non est quidem prouigna tua : sed Ilaliantis ab huiusmodi nuptiis abstinere debere ait. nam canistat , nec sponsam filii nutum esse, nec patris sponsam nouercam esIe r rectius tamen, & iure factui os eos, qui ab huiusmodi nuptiis abstinus

1o Illud certum est, seruiles quoque cogna-

94쪽

De nuptiis. 67

tiones impedimento nuptiis eisse: si sorte pater &filia, aut frater & soror manumissi scierint. ii sunt dc aliae personae, quae propter diuersas ratione nuptias contrahere prohibentur, quas in liberis Digestorum , seu Pandectarunt, cx verere iure collectarum, enumerari permisimus.1 a Si aduersus ea, quae diximus , aliqui coie

rint : nec vir, nec uxor, nec nuptiae nec matrimo

nium , nec dos intelligitur. Itaque ij , qui ex eo coi tu nascuntur, in potestate patris non sunt: sed tale, sunt quantum ad patriam potestate iri pertinet in quales sunt ij, quos mater vulgo concepit. Nam nec hi patrem habete intelliguntur, cum & his pater im eratus fit, unde solent spurii appellari id est , a satione . &-, quasi dine patrefiiij. Sequitur ergo, ut dii soluto tali coitu, nec dotis , nec donationis exactioni locus sit. Qui autem prohibitas nuptias contrahunt , & alias poenas patiuntur, quae sacris constitauionibus conti

nentur.

13 Aliquando autem euenit, ut liberi, qui statim , ut nati sunt, in potestate parentum non sunt, postea redigantur in pol calatem patris, qualis estis , qui dum naturalis suerat, pollea caiiae datus, potestati patris subiiciturnaec nota. is, qui a muliere- libera procreatus , catus matrimonium minime legibus interdictum fuerat, sed ad quam pater consuetudinem habuerat, postea ex nostra constitutione dotalibus inficii mentis compc tuis . in potestate patris efficitur. Quod & aliis liberis , qui ex eodem in atrimonio postea fuerint procreati, similiter nostia constitutio praebuit. E 2 iHui

95쪽

Hulus tit. duae sunt partes,in priori,ex qua rubsiumpta est . agitur de nuptus , ex quibus liberi in potestate parentis nascuntum ii po heriori,quae est in υlt. tractatur de legitimatione,per quam liberi naturales,qui sunt sui iuri hin potestatem patris redigunturi Ad priorem partem quod attinet,cam superiori titulo dictum sit,eos liberos esse in parentis potestate,'ui sunt ex iustis nuptiis suscepti,cumque definitum sit 'uid niu nuotiae;consequenter videndum est,quae sint nuptiae ivllae, di simul quae sint iniustae,quia contrariorum eadem est icientias.ρνὰ do his qua sunt sui,vel alieni iuris, in prisui'. o infiis da tutel. in prine. Qua de ea uia hic tit. in nonnullis exemplaribus inscribitur , da iustἰi nuptiἰs. . Primo Imp. in prine'. iustas nuptias definit,quas inter se lues Romani contrahunt,secundam legum praecepta coeun tes. Praecepta legum hic tradita, referientur ad duo genera. nam alia sunt absoluta de his qui nupcias 'contrahere posisunt vel non possunt: alia in relatione spectantur, nempe quas uxores ducere liceat, vel non liceat. infra hoc titulo,

Secundo igitur Ilv. docet,qui possint nuptias contrahere: Ubi dat tria praecepta.I.Ut qui nuptias contrahunt sint ciues Romani, sicuti iam dictum est. unde inter seruos iure ciuili

hon dicitur matrimonium,led contubernium C.de inceli ηραι is a tu .Lμνui Σ3.ideoque vocantur contubernales . .elegatis 3.ἰ.υxorem f.eοήἐιillis, estneubina. Iure autem Pontificio etiam inter seruos nuptiae consistunt. mri . daeconiugio seruo m. cap. I. II. Ut sint puberes, id est, masculi maiores I . annis, Reminae maiores I 1.ius .luib. mod.ιμι.

talem supplente vocantur puberes,ti possunt nuptias con trahere statim ac coire possunt. ext. de delp. impub. cap.pΜber. III. Ursi filius iam. vel filiatam.nuptias contrahere velit,consensum habeat parentis,in cuius poteitate est. auod etiam iu-

. et quia non simplicitet ibi dicitur tufficere solam consensa

Contrahentium,sed addituriae sudum constat autem l ges requirere consensum parentum. quod igitur ait,selus conissensMs eo ἀm, da quoru n coman Ziouibus agitur , non excludit

consensu n parentum,si forte matrimoniti contrahentes, sint in parentam potestate.sed corporalem coniunctionem,qtiae ad nuptias

96쪽

. de nuptiis. 69

rudi ias perficien d as no requiritur.f. e d/M.re . ur . nuti as 3 .Parentis igitur consensus in nuptiis libcrorun , quos in ro-tella te habet, necessarius est. Quod adeo verum est , ut ii. s. sus parentis praecedere debeat : quamquam etiana rati l abitio sussicit. C. hse ιit. i. . quia regulariter i2ti habitio retro trahitur, ide ue mandato comparatur j de vi o vi arma'.

nisi forte parens sit furiosus:quo casu cum parens consentiis te nequeat, hunc defectum suppici auctoritas magistratus

vel Episcopi, & curatoris surios , & nobiliorum praesentiam furiosi genere C. h. tu. si furus. δε episco . Mid. en. l. tam dementis. 18. Filius zutem emancipatus suo arbitrio nuptias contrahit. Is de ritu rup . l. fili en an riparus etiamsi minor sit a s. annis ἱ quia nec curat IlI , rec propinquorum consensus est necessariu S. C. Lec tit. l. in eo M.

iaisdis 8. Sed si filia emancipata nubat, patris consensus adhiberi debet. in nuptiis autem eius , cuius pater mortuus est , requiritur consensus matriS, & propinquOIum. Caed.

l. vidua I 8.I.In coniunctione 2 o. '

Tertio docet,quas uxores ducere liceat, Vel non. Hic conis siderantur causae mattimonium prohibentes , praesertim cognatio, Si assinitas. Cognatio est coniti notioratione gener tionis , vel adoptionis : ut inter patrem & filium , , inter duos fratres. Affinitas vero est coniunctio ratione niatrimonii, inter coniugem, S cognato S alteri u S coniugis. unde asin fines definiuntur viri uxoris cognati. I. g. ' MA. i. q. f. sed quoniam . non quod cognatus mariti , & cognatus uxoris sint inter se a fines : sed quia cognati ri: ariti sunt amnes uxori, & cognati uxoris sunt an nes π.arito. Iure igitur ciuili affnitas ex solis iustis nuptiis oritur,d. l. q. t. sta, o nam.

Propria cognationis praecepta haec sunt. I. Inter parentes & liberos nuptiae indistincte prohibet tur,atque adeo etiamsi per adoptionem coni uincti sirit,& adoptio per emamcipationem sit ditatuta, g. evo non o 'nes.

II. Inter fratrem di sororem r uptiae prohibentur, nisi per g adoptionem coniuncti sint, & acopi o per alterutrius emaricipationem distoluta.ynde qui vult generum adoptare, prios debct filiam emancipare: dc qui vult nurum adopcare, prius

L a debet

97쪽

o Instit. Lib. I. Tit. T. '

debet filiam emancipare.f.-ν ea . Alioquin nuptiae dissol

cet, nisi soror illa sit adoptiva. Quia filia sororis nostrae adoptiuae nullo iure nobis coniuncta est,id est, neque iure naturali, quia est ex sorore adoptiua; neque iure ciuili, tdm quia non est adoptata , sed ex sorore nata, tum et Iam, quia non est in nostra familia .sororis autem naturalis filiam ducere non possumus: quia iure naturali nobis iuncta est. Ergo nec sororis naturalis neptem ducere possvinus: quia cuius sororis filiam ducere non licet, eius neptem quoque ducere pro hibe mur. Immo etiam proneptem : quia his omnibus sum loco parentis. f. ri unust. l. sol oris 39. Irincip.

fratris.

IV. Inter consobrinos id est, fratrum, vel sororum , vel fratris & sorores filios ) nuptiae permittuntur. g. De maor C.eo I. Leelebrantis I9. Iure autem can. prohibentur. s.

Amitam, id est, sororem patris,uel amitam magnam , id est, sororem aut vel materteram, id est,sororem matris , Vclmaterteram magnam,id est, sororem auiae, ducere non licet. nec refert utrum sit amita naturalis, an adoptiua, dummo d. adoptio per emancipationem non sit di luta. Ma tertera vero adoptiua esse non potest.*.Dein amitam Hacte nus praecepta cognationis propria. f- -9 7 De assinitate vero, vel quasi assinitate dantur haec praecep ta.I.Priuignam, vel nurum, vel socrum, vel nouercam duce re non licet, qtiat auis amnitas sit dissoluta.6. Unitatis, 9 6sq. Intellige di sibi ut amnitatem iure ciuili, si matrimo nium cum ea persona,quae assinitatis causa erat , sublatumst. Exempli causa, si uxor moriatur oeius filia desinit esse-piuigna r 8e fi filius moriatur, eius uxor desinit esse numtu S. hic Cicer. pro Sextio , Ademit. inquit , Albino sic eri Πρmen mers filia , charioatem illius notes itudinis , edi bene εὐ- tentiam non ademit. Sed iure pontificio etiam post solutum matrimonium assinitas manet..3 s. qua l. Io. can Ρώter

nitatis.

C. t. II. Compriuigui nuptias inter se recte contrahun

'- II I.Nata ex uxore repudiata,non est propriὶ priuigna,sed, nihilominus honetatis causa ab eius nuptiis abstinendum

98쪽

est .l .fi uxor.Curati rem non eli prili gna Quia cum ea, uae stantibas nuptiis est priuagi a, tollit i matrimonio pritligna est e desinat. supra hoc tit . . . onit. s. cerichae, quae psithsolutum matrimonium suscepta est, priuigila dici nequit: praesertim cum prili igna dicatur quasi prius genua , liae cvero sit postea genita I V. Nec sponsa filii est nurus, nis improprie. nee sponsa

patris & nouerca nisi improPrie. seritu nuti l. si qua in V. 2. a. oed grad. l. o. A l. 8. quia ubi non eli matii modinium , ibi non est vera aUnitas, ut supra docui, ab earumtamen nuptiis similiter abstinere oportet.d. .si uxor. ExposIta sunt praecepta cognationis, vel assinitatis propria. Utrique autem causae commune praeceptum est quam . quam Iustin.tantum de cognatione nic loqui inr quod tam cognatio, quam assinitas ieruilis, id est, contracta inseruitute,aeque inter manumisibs impedimento nuptiis elt, ac si semper in libertate fuissent. f. istuc st j.eo u.ado riuus I 4.f.seruiles, Θ 6.seq. Dixi inter m. numissos, ut loquar de perib-nis matrimonii capacibus. nam supra monui, iei uos iure ciuili non posse nuptias contrahere. Quarto ostendit esse plures alias causas , propter quas enuptiae prohibentur, qsae ex Pandectis peti debent.6.sunter alia. Quinto eos punit, qui nuptias prohibitaS contrahunt.

6 ten.Quatuor autem poenaS nominatim irrogat. I. Nec vir, nec VX r, nec nuptiae, nec matrimonium esse intelligitur,

quia quod lege prohibente fit, pro intecto habetur c. de gib. I s. II. Licet aliquid dotis nomine datum tuerit, tamen Mon intelligitur esse dos:quia licet nil ptiae sine dote tale pol sint,tamen dos sine nuptiis,seu matri inonio tae non potest.

ct da repud l. pen. in princ III. Nati ex hoc coitu , non sunt in potestate patris, immd spurii iunt,&' vulgo coceptis comparantur,aded ut nec patrem habere intelligantur. Sputiorum autem duas etymologias Imperator pzoponit: qu rum altera est , ut dicantur spuria , quasi id est, vulgδ & promiscuo semine concepti: alteram, ut ita appellentur , quasi sine patre fili j, id est, a literis S. P. quae cuin modo praenomen. pur Μm modo sine rarae significent; hinc factum est, ut qui siue patre esse intelliguntur spuri, vocen-wr. hanc posteriore etymologiam Plutarchus in embias

99쪽

ν g. probat, reiecta silperiori, quam ait GraiisS' Oratoribus piobari; nec non alia, ut spuri j ex eo pec ign0 miniam dicantur, quod Κρανium apud Sabinos pudendum muliebre sgnificat .lU. 1ssoluta hac coniunctione n qn d 'tur dotis repetitio: quia iam diximus non esse dotem ted in terduio nuptiis scilicet bona fide contractis o id, quod dδ'

tum fuit, reyetitur condictione sine causa. d. ιondidi .sne caua.vit . Si vero nuptiae iure diuino, aut naturali probi bitae, mala fide contractae sint,dos confiscatur. f. de iure ἀρt.

positis, addit Imperator, alias quoque esse iniustarum nu ptiarum poenas, quae sacris constitutionibus continen cur. Sunt igitur petendae ex tit. C.6 incolisv Ted magis ex NO uellis. Sed ut studiosis inserviamus, breuitet has quoquo poenas subiiciemus. Ergo supra dictis poenis addantur hae, V. Infamia. VI. Exilium. VII. Verbera ; sit sitit viles persenae. VIII. Bonorum confiscatio , nisi extent filii legitimi , quibus bona conceduntur, ita ut parentes suos alant. Nov. I 2. c p. I. IX. Amisio patriae potestatis in filios legitimos antea Procreatos. d. Nov. m. i. X. Liberi incestuosi non succedunt patri , ncc ab eo sunt alendi. NOV. υisim . ex aequitate tamen canonica eis debentur alimenta , exi. δε eo qui duxit in mat imo. quam poli.

Hactenus prima tit. pars, quae est de nuptiis ; sequitur secunda, quae est de legitimatione. cdm enim hucusque dictum sit de his , cui in potestate parentum nascuntur,con sequenter dieendum de iis qui, cum sui iuris nati sint, in pocestatem parentum vel legitimatione, vel adoptione rodiguntur, verssim de adoptione dicetur ii .seq. de legitim tione verδ, qua liberi naturales, id est, ex concubina suscepti, fiunt legitimi, & in potestate patris, agitur in Emm tἰt. Vbi duo legitimationum genera explicantur. Priamum legitimationis genus est , cum pater filios suos naturales curiae offert, vel ipsi liberi seipsos offerunt. C. de natuν. libo . l. 4. Nov. ea'. a. dum enim curiales

fiunt, simul legitimi Ac in potestate patris fiunt quod quidem fauore curiae receptum est: quia curiales publica munera subeunt. Porro curiales, seu decuriones proportione respondent senatoribus Romanis , ut curia senatui, duum

uiti consulibus, defensores ciuitatum tribues..ple Secundum

100쪽

dum legitimationis genus est , clim pater eam , ex qua filios suscepit, in uxorem ducit. quo casu tria requiruntur, ut filii legitimentur. I. Vt pater eam , cum qua nuptias conciliat, in suo contubernio habuerit id est, in concubinam ) C.' natur. lib. l. & eius consuetudine gauderet. . S. C. de natur. lib. I eum quis Io. Ouapripter fallitur Theophil. qui nihil putat referre, utriam sit meretrix , an concubina. II. Vt cum ea concubina matrimmonium initio constare potuerit. quare opus est , ut liberast ; quia cum ancilla matrimonium iure ciuili non consistit. nouissimὶ tamen Iustinianus benigne constituit, ut idem in ancilla concubina obtineat, si postea manumitta

III. Ut dotalia instrumenta conficiantur , cam alias nuptiae solo consensu contrahantur, & regulariter tam sine dote,ve ad praeced. 6 notaui, quam fine scriptura esse possint Choe tit. t. si viein M. '. t. ne rue sine nuptiis. m. t. si . πα- num. I 1. licet e contrario dos sine nuptiis esse non possit.

C. de donat. anae nμpt. t. cum multa. vers quare enim . f.

de iure datium. l. 3. Nota, hoc modo fieri legitimos, non soldm eos,qui ante dotalia instrumenta sunt nati,sed etiam

est,qui ante dotalia instrumenta sunt concepti,di post dota lia instrumenta sunt nati. C. de naturalib. I. pen. ver . is multὸ tertium legi timationis genus per rescii plum Principis,ex Nou.7 . Sr quartum , si pater in public inifrumento , aut chirographo habente trium testium subscriptionem,aut in testamento, aut apud acta filium simpliciter nominauerit, non adiecta naturalis appellatioue.

, Nuptiae sunt propriae ciuium Romanorum.ἐn risea, Legum hyaeccpta sunt obseruanda. . 3 Filhfamilias debent habere parentum eonsensum,in quo rum potestate sunt.ibi c. A quarumdam nuptiis abstinendum est.6.I.s In nuptiis contrahendis non tam spectatur quid ειυeiqiure liceat, quam quid deceat, publicae honestati sis contentaneum. I. o s.coniun.

SEARCH

MENU NAVIGATION