장음표시 사용
71쪽
istum Irae ad iucunditatem vitae uti licet rebus , rem obseri utilitatem
Ostendinius aes utiles voluptuariis, necessiria autem & utilibus . di voluptuariis anteponendas esse is sol. p. t.Juν. t. . Quemadmodum ita-rue haec unusquisque observare tenetur respectaui in quocunetite ibi tu i ita idem tenere debet respectu ceterorum in communione primaeva . ubi omnes simul idem jus, quod promiscue eom. petit sintulis , unam facit Per nam moralem a Si quis adeo in ea communione ad utilitatem vel tueunditatem utitur rebus, quae aliorum ne eessitati serviunt ac servire debent . eum hoc pacto res necessarias vertat iα utiles vel ducundas . vel etiam utiles in facundas, utiles & n- cuntis necta iis . Meundas utilibus Ru Nouere
quas quis notui alios induere ad vitis dicendus est eontra id. quod fieri debet. Iusti ἀtia universalis jussuum tribuit alteri quoad omnes actiones , quatenus respicrant alios L . 93 pari. Jur. aias. in . Ei deni igitur convenit . Det in usu rerum communium quocun de modo violetur jus alterius . Iubet ea , que ad n odum ita omnibus ali ix , ita etiam in usu rerum com --nium aliorum semper haberi rationem , ne eui justae sint jude eo, quem nos facimus, usu alio, rum querelae. Ceterum necessitas vitae hie aestimanda est non m .do quoad cor Pas . Verum etiam quoad animam , quemadmodum fert rerum. necesuriar in definitio cf. 99. pol. I.Iuy. n x. ri 2 a.
O eommunione prim. a non Ilaitus est usus rerum , qui tendit σae minuexaeum. UM p earum numerum indigentiae communi proportionatum. Homines enim operam dar m V debent, ne desit sumetens copia rerum necessariarum , utilium & voluptuaria --.ἡ; industri alium , sive artificialium S. yll. part I. Iur. nat. . Ergo omit-ῖ-- 'tere debent ea , quae tendunt ad minuendam hanc copiam, consequenter earum numerum in communione primaeva indigentiae communi proportionatum. Qua mobrem si quarundam rerum usus tendat ad minuendum earum numerum indigentiae communi proportionatum , quin is in continunione primaeva sit Omittendus, adeoque lege naturali prohibitus . t 63. ρart. i. Pώil. pract. univ. , con sequenter illicitus s. g. 37 o. pari. r. nil. pract. univ.), dubitandum non est
Ita tu eommunione primaeva non licet eaedere arbores frugiferis propter ligni usum, si ali. mentorum copia non fuerit superflua , ut, quae natura Prosert, Oninia e lanu minime polsint, nee quorundam annorum sterilitas compensanda sie fertilitate aliorum. Eadem de cauix non capere licet pisciculos . antequam praefixam sibi a natura attigerint metam. Probe haec notandι sunt, eum habeant usum in definiendo jure superiori ei vitatis competente usum domniorum.
a Diis e-- commvnime prima a nemo excluditur a jure utendi re quaeunque. Etenim i α--vio.. communione primaeva omnibus idem jus est in res quascunque g. 3.y. , iisdem p=iM υa nempe utendi s. I 2 3, Prout ipsis opus fuerit g. a 7. , nee ab usu rerum corpo- ω1M qtisad ratium necessiario quisquam arceri licite potes f. 1o Patet adeo in eommu-jus exelu. nione primaeva neminem excludi a jure utendi re quae unque.
'' ' Distinetuendam est jus iitentiri, usu actu1 Ii , Nimirum poterant & ipsi eidem re licite uti .
qu in sacto consistit - Ius exeludit neminem nisi h m alius eadam uteretur : sed ubi alius ex- quippe quod commune esse non uinur . Per se patet, quod iaetu fieri usus actualis sive factum . nuos non nisi unius nequeat. ede Potest x S. 34. . excludit ceteros omnes .
dicitur, in qua res communes sunt nullius.
72쪽
De primeva rerum ommunione . 4 IIJeo nimirum negativa appellatur. quia res, utendi te quacunque, Ae ideo probiblium est .
ire quas omnibus idem jus competit. nullius ne quis alterum ab io rei cujustumas ae sunt . ut nec omnes simul dicere possint , eis ceat. Factam hoc redditur illi et tum a jure al-oisse suas . nec unus eorum dicere queat , quod terius , quod eodem violatur . In nulla eoti suae sint . Equidem quidam eommunionem ne- - unione licite ab usu rei arcetur , qui ius v. stati, am dici albur ntur. quod nemini eorum , tendi commune habet, ab altero . Atque Pro-nui in communione sunt . animus sit alium Pterea hoc nihil facit ad separandam com .
uemcunique abusa earundem rerum excludea- munionem negativam a Dositiva . Differenturair immo in eo coninuinionem pri evam conis hane peperit rerum nullius εc Propriarum .
sistere sibi per sui dent ; non tamen hi jus a sa, seu quae sunt singulorum , disserantia i ut ad
elo distinguunt, quod ex illo ortum trahit. Et- neoativa eo nunio Peculiarem constititat comis enim si ies sunt communes omitibus in univero munionis speciem . quatenus res camniines iasum homini' us . cuilibet eorsim competit. ius ea sunt nullius.
Communis primae nuativa est. Etenim in corni nunione primaeva res omnes C mkη,.sunt communes f. a. . , etiam industriales & artificiales c β. 29.) . Nullae phim borum sunt singulorum g. a P , adeoque nulla datur , ad quod homini euidam soli in singulari jus proprium competat '. s. . Quamobrem cum res nullius sint, ad quas nemini hominum eompetit jus proprium fg-6. ; res in commu-mione primaeva communes nullius sunt . Communio negativa est , in ova res communes sunt nullius ro . . Primaeva igitur communio negativa est.
Patebit deinceps. e re esse, ut communio ne. nativa a positiva ,stinguatur , ne uai tria nistur . Quae nonnili alteri propria sunt . Quamobrem consultum suit ostendere. Qualis communio sit primaeva , ne eidem tribuas , quae Communioni nonnisi positivae conveniunt, vel ea , quae de Primaeva cemonstrata silat, mrum congrue ad PMitiv - appliees. Ceterum cum pria' maeva ecia munio nωava sit. hoc est ea. quae natura datur, res umes communes, sed nullam ullius faeiens s quae de eadem qua primaeva ostendimus . de communione negativa accipienda
IOLCommunio priniaeva per se legi naturae nus rontrariatur ; sed eum eadem apprime consentit. Quodsi enim homines in charitate mutua Irer sistunt , etiamsi in vitae A tammu- simplicitate legi naturae contraria S. 9t. non persistant , nulla in communio- nio Frimaene primaeva metuenda sunt bella , nee metuendus est rerum industri alium & mategi ua artiti ei alium desectus g 7s. , consequenter ratio nulla est, eur in eadem per. couit 'sistere non detur 3.16. : absque charitate autem ea subsistere nequit , NM . ne quidem in simplieitate vitae, multiplicato nimium genere humano su77. J. Enimvero homines ad charitatem mutuam colendam ipsa lege naturali obligantur 62 . pari. πat. J . Quamdiu itaque actiones suas juκta legem naturae determinant, quemadmo8um debent 7o. ρ rt. I. Phil. ρνact. Eniv. I; nul. Ia datur ratio, eur in ea persistere non possint, adeoque ea per se lagi naturae
non contrariatur. Qxoae erat unum.
Communio primaeva subsistere potest, quamdiu homines in mutua charitate Persistunt 6. 7s. . Enimvero eliaritas mutua lege naturali praecipitur f. sit. pari. r. Ixr. nat. , cumque hominum nullus se statumque suum solus perficere possit, quemadmodum urget lex naturae s. 367. pari. I. Phil. pract.uηiv. , sed unusquilque aliorum indigeat auxilio, nec nisi conjunctis viribus persectio ista obtineri possit 6 1a, pari. I. Phil. pract. uniυ. ὶ, & hinc unusquisque ad perfectionem alterius statusque ipsius conferre teneatur per ipsam essentiam atque naturam suam , quantum conferre valet parι. I. Philo ηρὼiis pract. univ. , omnes autem simul obligentur ad persectionem suam status alie sui coniunctis Viribus promovendam 3. aett. pari. r. Philosophiae pract. universalis charitas
autem ' , quae quemvis alium diligi iubet tanquam seipsum g. 62 L pari. I. 3M . , urgeat ut alterius felicitatem omni studio promoveamus cs-εt 7.
73쪽
pari. r. Iur. nati , eharliate nihil naturae humanae , eonsequenter Iegi naturae quae in ea rationem lassicientem habet f. 33 s. pari. r. Phic pract. univ. ὶ, convenientius diei potest. Quamobrem patet , ipsam quoque Primaevam communionem cum naturae lege apprime perisse consentire. Ruod erat alterum.
Consentit utique eum lege naturae quod ejus euilodiae subtilientiam suam debet . Mani.
obrem nemo non consensun Con munionis priniaevae cum lege natural gnoscere tenetur, modo inimo con Prehensa tenea i , quae in finieri
xibus demonstrata sunt, iisque pri ne ipiis. quae in parte prima eam Philosophiae practica universa.
iis . quam Iuris naturalis evicimus . animum habuerit imbutum . Quos si eommunio primaeva mi se leti naturae eontrarietur ι necesIe omni .no foret . ut , si homines ta eadem persistere vellent, actiones sura contraria ratione deteris minare deberent, quam iuxta legem naturae determinare debebant. Enimvero coaemamo Pri. niaeva per se non obstat . quo minus honi ines actiones suis juxta Ietem naturae determinent squin potius mutuam chariis tem ureet , eum si isne ea subsistere nequeat c*-γγ. . omnia ideo ineommoda . quae in communione primaeva i eum habent , ex eo sunt . quod homines actio. nes suas leti naturae convenienter determinare nolint . quemadmodum debebant . Consensus communionis primaevae eum lege naturali non tollitur, nisi ejus transgressione c=. 339. Pare. r. Phil. pract uum. . Quod vero transtressioni legis naturae eontrarium ι id ipsi naturae leti contrarium esse nequit. sed potius cum eadem eoasentiat necesse U.
monione eadem apprime consumit si. IO6.) Iegi quoque naturae non a ersatur , ut in psima υa communione primaeva per atur, aut exi m , ubi res fingulorum esse ea erant , eae .perAυνe, tus quidam hominum in iis, quae tuorum sunt, aut quorum usus iisdem proprius
aut eam es, communionem primaevam ιmitentur.
ις ἔμm Pitet aleo communionem primaevorum Chri- sorum eandem imitetur not. f. 3 . s nee ea ianianorum Hierosolymis , quae imitabatur Pri: dem legi naturae ad veris diei potes . immo vi vis inmaevam t *x . . non tuisse Iuri naturali Oaedientiae obtinetur , ut cum eadem apstina: adversam . Et similiter cum communio tetigia, eoasen Iat inor. S. 63. .rogis
Legi naturali non repugnat, ut res fiant singvurum . Etenim lex naturae limminibus confert jus rebus utendi, pro uti cuique opus fuerit , ad satisfaciendum obligationi suae naturali g. 339 pari. t. Phil. παt in. Quoniam illas rerum dependet a rebus ipsis antecedenter ad jus, quod homini in eas competere potest not. g. pari. a. Iur. πο . , non autem a jure, quod homini in eas competit; idem manet, sive omnibus idem jus in easdem res indifferenter competat, sive uni soli in res certa.s in sin utari, quibus opus habet . consequenter sive res sint eommunes tu. ), sive singulorum ib. Atque adeo eum usus necessarius ad hoc requiratur, ut . Obligationi suae naturali satisfaciat homo g. ia.); obligationi naturaii non minus satisfieri potest , si res fiant singulo.
rum , quam si communes serent, earundem usu . Quamobrem patet legi naturali, quatenus vult nos rebus uti ad satisfaciendum ob Iigationi nostrae natu rati q. ra. t . , non minus satisfieri posse , sive res fuerint communes, sive fiant singulorum. Legi ergo naturali non repugnat, ut res fiant singulorum.
Usus rerum spectatur taliquim medium , dc oblἰtatio , cui r uiri usu satisfieri dis die . tanquam fi iis . Quat id tu itaque usus rerum inua. riatus manet, et anali ius eodem utendi variet . fine iii eo m m insequi licet. Perinde igitur eii , sive .ndissere. ter 1n res . q. ilbus ori,strabes , tibi csmPetat ras , Ut eas arrrsias st: que iisdem utaris. quando opus trabes, sive res quae
divi, quibus opus habes , tuae sint , nec Praeter- qiualia tibi Ius iisdetii utendI ulli competat . Finei adeo cum c .equi detur , quem lex nain. rae intendit , dum uiuiit rerum cone te . sive res sine communes. iive singulorum fiant . nec Pria leva rerum communio, nec aeriim Dror rim
74쪽
ris Ieri nivisae reptirnat . Eadem ititur salva M in eo minione ,riniaeva persisti, di in proinrietatem in deduci possunt . modo non aliae ne exutie , co quas homines sive iure communi . sive proprio ut edites legem naturae transgredi. quam custodire malint . In utroque ea tu quae einertunt ineommoda, ex sola transgres- siqne letum naturilium, non ex differentia 1uris resultant . Inde est . quod nonnulli amraneat, legem naturae hominum arbitrio relin.
m communἰone. quere , 'trum in communione Persistere . an vero res in proprietatem deducere velint . rvi spectu nimirum habito ad res solas & ius in eas competens . non vero simul ad hominum mores, quorum si rationem habere velis, non amplius indifferens eii . sive jure communi . sive proprio utantur homines, quemadmodum ex iis liquet . quae in anterioribur dmonstrata sunt
Oniam res singulorum fieri nequeunt, nisi communes esse desinant I. . Ataemnma. s. γ, consequenter nisi communio primaeva tollatur s f. 2 4 ὶ , legι autem natu eae nion m mi. non repugnat, ut res fiant lingulorum s. log. eidem quoque non repugnat, maυam vir ram muruo primaeva tollatur, seu ab eodem inscedatur 1οIure Iisue.
Ε rant adeo , qui sibi petiuident non sine multorum injuria a communione primaeva suisse discessum . de charitati adversum stituunt , cuos stetit sibuta . ideo eandem reduci debere contendentes: id quod sacere voluisse Io iacvnem augdunensem , Anaiaptistarum sectae addictum .
Guases autor est lib. I. 5e so. In omni Phi-Iosophia, quae circa actiones Lominum versatur, multa cautione mus est , ne 1 adicium praecipitetur . cum saepissime alivo reli,ecta , era a PPa. xe nt . quae rite expensa a veritate procul distant . Exemplo praesenti hoe doceri potest . modo lassiciens afferatur attentio. Qui praesen tem rerum statum coli siderantes animum adinaequalitatem in usu rerum obviam advertunt. α
in communione primaeva omnibus idem jus suis.
se Perpendunt O nine protinus inserunt . viola. tum elle ius multorum . dum communione sublata in proprietatem res siletunt deductae Arbitrantur nimirum qaoad usum rerum persectam observandam e te aequalitatem. dc abusus in praeis senti rerum statu obvios jura Proprio tribuunt. a quibus comi'unionem primaevam prorsus liberam sibi imaginantur . Neilio non vel ex hisee videt . quomodo confundantur , quae discernenda sunt; quomodo non considerentur , quae in. Primis attentionem merebantur ν quomodo finis nantur, quae non tant, aut saltem opponantur incite, q- eue nequeunt.
CAPUT ILDe dominio modo idem aequisendi or inaru-
REi omnes aut e mmanes esse debent, aut singulorum . Etenim aut omnibus indit center competit jus idem in rem quamcunque , aut in eandem rem jus nullum competit nisi uni soli , aut pluribus ἱ quatentis in Oppo-
stione ad ceteros homines instar unius personae considerantur . Enimvero si idem jus omnibus indisserenter competit in rem eandem , ea communis est 3. 4 in; si vero in eandem rem non competit jus ullum nis uni soli , conse uenter etiam pluribus, quatenus simul sumti instar unius personae spectantur in oppossitione ad ceteros homines, ea pertinet ad res singulorum. q. s. . Pa tet itaque res omnes aut Communes esse debere, aut singulorum.
Natura res omnes communes sunt. nullae sin-xRlorum 6.ν s. . Quod adeo uni ius est in rem quamcunque . id etiam alteri cuicui uecompetit . Inde est . quod non minus trus quiunque einde iii in usum suum arripere ict e vovit . quam tibi. hoc facsre licet. En in Vςro PD 1aι ius , eam communem elli non debe- e: liec est ' omnino ei . ut tibi soli hoe jus tri.' a ,4 antea eompetebat indifferenter
se delinunt. singulorum sunt Quod ii quae iam
horni. usi multitudo re, qu sta in inter se om. munes esse velit . ab eo u t Tamen comni uiri ne ceteros omnes excludat ι sui ea j. iit monuimus Mi. g. 1. , istat thlam num multitudinem quo-
d te liquiim g e. us hun anum ae respe et i alio Ium qilorumconetae homincia spe tali instat
75쪽
uniu, indὶ vidui . di ade6 rei ad ipsos pertinen .
res non amplius reseramur in numerum rerum communium, sed earum potius. quae factae sunt si neu lorum: Non adeo opus est , ut inter eom. munionem Primaevam , quae jus totius generis liuniani commune est , 'ec inter jus Proprium . quo res sunt singulorum , intermedium aliquod admittatur ,. mr quod non niti ab uno ad alte. rum fit trais situs . Res communes sunt juris communis ι res singulorum vero proprii. A M-xe eommuni non datur transitus nisi ad pro .
prium , sive lioe jus proprium plures invicem animo eqnjiincti , elint sibi esse eommune . sive id individuo uni relinquatur. In mora libat individuum physicum & moralem unum idemque
sunt . Faeit autem individuum morale nimo. rum conjunctio. quatenus nimirum plures idem volunt οῦ quale quid non obtinet in communione Primaeva . ubi iuris identilas non derivatur ab omnium hominum in unum consentienterim luntate I. III.
o. . , Quoniam res Vel communes sunt, vel singulorum p . Do. J r subista e ma-- nione primaeva , res , quae fuemvης communes , fieri deoent singulorum , avr , γο ἐ
δε strinde est , quae erant juris communis , eae subjici debent Iari proprio s. a. . y. .
Iustata . Quod si quem offendat . quod res eommunes, quales speciantur in communione primaeva . &res singulo mim sibi mutuo opponantur, & serre nequeat fictionem individui moralis . quod stanin oram conjunctione , ut sic conjunctorum nonnisi una sit voluntas cnor. I. ro. ; is rebus juris communis opponat res juris proPrii, Quamvis ubi oti nia ad vivum resetantur . denuo in fictionem illam inliditur , quali pomite saepius utendum erit in argumentis maxime arduis. . II .
Per Usiversitatem hie intelligimus multitudinem hominum eerto fine consocia - πομα torum. Consociari autem dicuntur , qui in eundem finem conjunctim per se
quid dica-quenduin consentiunt,
De hae hominum eonsociatione . quae apud Philosophos societatis nomine venit , dicemus suo loto ex instituto . Hic tantummodo explIcare voluimus, quid hoc vocabulo indigitetur . ut signi sertus Iniversitatis nihil habeat quod sit scurun . quia eodem mox utemur. EL. gr. Si plures homines in hoe consentiant , quod a communione primaeva discedere . de res antea communes jura sis proprio subjicere velint .
o uis. Quoniam qui universitatem eonstituunt in eundem finem consentiunt eonsum renus uni. ctim persequendum I S. I a. , consequenter universi idem faeere volunt 618. Destas pari. r. Phil. ρract. untv. universitas quoad finem eo unctim persequendum in U-hersonam positione ad alior homines spectatur instar unius personae, consequenter hoe respennam re- ctu personam unam repraesentat. Haesentet a Univet stati una tantummodo est voluntas I Praedicantur de eodem tanquam utra Persona isti in agendo unum tantummodo repraesentat Hoe Principio saepissime utemur, adeoque et i magens . Quamobrem perinde est ae si una tan . eonvenit . ut eodem utamur in d*claranda oria
ammodo esset perso . Qilae ei itibuuntur , Line dominiorum. f. II .
QM ν rum Si res fiunt singulorum, evjus rei usus uni eo erit, is non amphur indifferenter νεμι a. omnibus, immo praeter ipsum alii nulli competere potest. Etenim si res sunt sin- , tur ad ,. gulorum, nonnisi uni loli in eandem rem ius quoddam competere potest f. s. . tutos. Quoniam itaque sublata communione primaeva re , Suae Gant communes , singulo
nui et rimen im tanquam communibus in ese utantur eci fine conscietati si inui sumti. uritia versitatem constituunt . Hoc sensu in civitate omnia Collegia universitatis nomIne Veniunt .
M integer populus universit item eonstituit. Me se autem patet nobis hic esse sermonem de untiaversitate personarum, cui opponitur universitas rerum, de qua iaci loco.
76쪽
De dominio modo Mem aequisendi or ἰα 'gulorum sunt g. m. , in primaeva autem eommunione praeter usum rerum nemini ius quoddam in eas competere potest ar. ; ubi res fiunt singulorum, urias ejusdem rei, qui antea promiscue amnibus competebat I. is. , uni soli eompetit, consequenter cujus rei usus uni competit, is non amplius indiseserenter omnibus . tamo Praeter ipsum alii nulli competere potest .
Communis adeo ae indilibrens rerum usus ad rum, ut ejusdem rei usus non patrat nisi uni ἰsiatulor iis restringi uir ..dum res sunt taxul nec quisquam alius sibi eundem atroxare valeat.
Quoniam universias quoad finem conjunctim persequendum spectatur instar cuomias per innae unius ὶ; sim universitatis D , cujus rei usu cirim uxieeν - universi competit, is nulli extra illam universitatem competere potest. Miem.
Notanda hie est differentia . quae inter duat rum quarundam usum vindiearunt , id ita e dictiones intercedit . quarum ana aliquid affir- piendum , quod omnes conjunstim sibi quarun- matur de omnibus . altera vero de universis . dam rerum usum asseruerint communem . Hatem si dicas. omnes rerum quarundam usum probe notanda est differentia . ut deinceps r vindicarunt f id ita intelligendum est . Qisos elius intelligatur . quale jas universitati aequi sine uli eorum rerum singularum usum sibi vin- ratur, dgra a comuunt Oae Primaeva receditur dicaveriat. Quodsi vero dicas. aniversi sibi re-
areere potes. Quando enim res fiunt singulorum, cuius rei usus uni competit, usu rei ejusdem usus praeterea alii nulli competere potes S. D . Quamobrem cum cuiusdam legi naturali non repugnet, ut res fiant singulorum q. io2. ubi singulorum fiunt, ius quoque unicuique conserat necesse est ab usu earum rerum, quae unius u semcujusque fiunt, ceteros omnes arcendi. Enimvero licite fit, ad quod agendum homini jus est i s. iro. pari. r. iLρract. univ. . Quamobrem si res factae sunt singulorum, is, cujus res est, ab ejus usu ceteros omnes licite arcere potest.
Nimirum ius areendi ab usu rei euiusdam e e. num honestati ae turpitudini , quae lis naturaeteros omnes in iure propria , eui subjiciuntur immutabile reddit: neque enim honosias ae turres dum fiunt singulorum . continetur . ita ut Pitudo intrinseea actionis intelligitur . nisi deibsque illo hoe foret nullum. Qui mobrem si jus actione sufficienter determinata . Uaria is eiris proprium . quo res fiunt singulorum . legi na- cumstantiis notio actionis per eas deteramnandataraii non repugnat , ncc ius arcendi ceteros non amplius eadem manet . Per notionein au- ab usu rei elal dein eidem repugnare potest . In tem actionis ejus determinatur moralitas. Absit communicine primaeva nemo alterum ab usu rei ideo , ut hine contra moralitatem intrinsecam
cuiuscunque licite arcere poterat L S. 2o. ; quod quid inferas, quod sub aliis cireumstantiis actutadeo in illa erat illicitum , ea sublata fit liei. illicitia eri possit, qui sub aliis licitus tum . Hoc minime adversatur inuisilicae actio.
Si res factae sunt singulorum, unieatque eompoliρ Ius ρνε arbitrio suo disponendi Imae rebus juri ipsius proprio subjectit. Etenim usus rerum, quae proprio uniuscujusque juri subjieiuntur, uni euique soli competit , nee ulli alii competere Praeter ipsum potest s. tr , quin potius eidem jus est ceteros omnes abdem usu arcendi, quicunque suerint ij. 116. . Contra ius igitur alterius non agit quomodocunque de re ista disponat . Enimvero natura homines omnes liberi sunt l. l. I 6.ρart. r. Iur. nat. , nec ulli hominum rationem reddere tenentur actionum suarum, quamdiu nihil faciunt contra jus alterius t . 138. pari. I. Iur. π t. in . Quamobrem ubi res sactae sunt singulorum', unusquisque vi
77쪽
libertatis naturalis de rebus juri suo proprio subjectis statuere potest , quod si bi videtur, consequenter ipsi competit jus pro arbitrio suo disponendi de rebus juri ipsius proprio subjectis.
Ex ea demonstr tione propositionis praesentis patet. de re aliqua disporrindi pro arbitratu suo nasci ex aure seminaevae communionis Eclibertatis paturalis. Nimirum v L Primae ae com . munionis homini eompetit ius re, qua indiget, utendi dc jus iton patiendi . ut alter ipsum quocunque modo impedire conetur, ne robus, prout i i Pli opus fuerit, utaturant rem, quam asus necessarii gratia apPrehendit, invito eripi xt Vi libertatis autem naturalis eidem eompeiit jus de re utendx disponendi . prout i apii vi iam fuerit , quale ius etiam ipsi iam est in eommunione prinova Ita. tuendi de usu rerum necessario de inditentia sua a. . Quod in jus dismnendi de re utendat rauut , ubi res iuri proprio subjiciuntur . Factum humanum soluin jus nullum parere potest ιquippe cujus fons est oblitatio passiva s. o.
pari. t. Iur. nat. , ex qua interveniente legi naturali non repugnante resultare potes 3 s. pari. . Iu . t. dc F. 63. - . quatenus scilicet ius quoddam natura nobis competens Be ex oblitatione naturalior itinem suam deducens ficto iIlo licito aliqua inmutationem labit.
Ius proprium disponendi de re pro arbitrio suo , prout i stilieet visum fum
mmmtam rit , Dominiam appellamus. In hune modum definivimus dominium in
Theologia naturali 6. yso. N. I. . Et eodem fere modo idem definitum reperio a Struvis . Icto maIni nominis , Exercit. II. lib 6. Tu. I. . nisi quod addat propria nomine; quia etiamtator de rebus puPilli videtur pro arbitrio tuo disponere e id quos fallere patebit su loco . Tutor enim non R Oisus Pro albi triv diasPol it . cum rationem reditere euratur . ade
que alieno judicio stibiicere debeat , quomodo
de rebus pupilli dispotuerit : id quod non et ejus , qui de re disponendi ius habet . prout isibi visum fuerit . Immo sunt alii Icti plures
eodem modo dominium definientes . nisi quod subinde nonnulla addant , quae ex definitione exulare debebam, tum per eam dem strari Possint. Icti Romani minam dominii definitionem
dederunt , quod mirum videri poterat , cum maxima Pars totius juris Romani dominio Di.tatur. Inde eli , ciuod edasdem interpretes non Omnes eodem Prorsus modo di minium definive.
rint . Set nolitum non est eorum definitiones sub ineudem revocare . Quod si exeipias pupillis no a competere facultat I lib re de re d si,
riendi , eadem ea inen ipsis adeaua manere do-ntinosi ius cum exertit o 1hi is consandis. COm- petere ipsis jus de renus ivis Pio arbitrio daponendi , tanto minus in duri . ni vocari potest , cum tutor, qui de Piis di pistrat, rationem reddere tenet a tur administratu,nas suae : quo sane odia, nisi 'at . si alis illud in tutorem fuisset
trans .atum i uν .llo ademtum . Exercitiimi
adeo juri, Ob judicii inini turrextem suspendit
jus civile in Pioram elisi inodiim Princi Piis juris naturat, convenienter , quemadmodum suo locci Daund mu,. Q ia vero per aetatein vel alia quacunq ,e de caula ias tuum exercet ebetur. is ideo aus nona imisit. Rex captivus retinet imperium . et 'nasi idem Ida iniit a re nequeat . Et si pupi ius id e .u ad minii rate non- cum v lci , jus Miuea in Pera odi ipsi compete . re nemo in dubium voeare potest . eum ejus nomine ideo exI,ediat omnia is . cui administratio demandata . Ecquis erco dixerit in gratiam eorum calatim , quibus Rex imperium administrare prohibetur , idem aliter definiendum esse . quam seri eius natura. In rebus definiendis
id rati tummodo spectandum est , ut ex tis. PETquae definiuntur . cetera de iisdem assirmanda demonstram possint . In hune enim usum eo duntur desinitiones in scientiis. ut ea iis ratio a priori reddi possit eorum , Quae rebus C Oriveianiunt vi earundem ad in tenera suasque speiacies xedu arum . Demonst ravimus paulo ante ii 6. . ubi res saeue sunt singulorum, eum. tua is res est , ab ejus usu ceteros omnes lieite arcere Posse. Videtur itaque consultius esse. ut dominium definiatur per jus usu alicuius rei alios excludendi . Enimvero hoc pacto alienus prcirtus introduceretur dominii fienifieitus . v. cuius dominium tribuendum isoret iis , quos dominos diei nemo Iuris Peritus patitur . Etenim ususructuarius habet jus ceteros omnes usu rerum excludendi , cum solus rebus uti frui pol si . nec alius quicunque ipso invito iisdem uti frui queat ; non tamen ideo est dominus . In eo in unione Primaeva si quis requadam in singulati , quae usu consumitur . actu ut tur . nemo alius ejusdem usum licite praetendere potest , dc , si usu non eonsumtiatur . nemo alius eodem tempore ejusdem usum praetendere licite potest L 3 . 3 , que utenti jus est ceteros omnes in ea su Priori Penitus , in Posteriori ad teli pus usu rei istius
exe udendi. Nemo tamen dixerit, eum esse reti. qua utitur . dominum . in posteriori temPora. rium. cum in communione pii ix aeva nemo uintur rebus tanquam suis, sed tanquina communiubus ). Idem omnino patet in communio ne Religiosoriim . ubi usu rei a stiperiore fibi assignatae unus exclusit eeteros, etsi re ista uta-int tanquam communi, non tanquam Propri ι
78쪽
nee diei possit dominus ejus . quod a super toto tis . cur domipium ira definiri nequeat , Αἰζ2 fuit Glinitum . Enimvero ut appareat ra- quentem 1ddere lubet ProPositionem . . g. I s.
Ius proprium omne involait jus alios eodem exeludendi. Etenim jus proprium uni in singulari soli eompetit i s. a. . Ponamus itaque jus hoc non involvere ius alios eodem excludendi. Nec ei Ie igitur est, ut praeterea etiam altis competat. Quamobrem proprium non erit quod utique absurdum b. 18. OntoL . Iur pro
Videmus itaque exelusionem aliorum ab usu jus rei , quae est in dominio , non comPetere dominio, quatenus dominium est . sed quatenus est jus Proprium , consequenter dominium hoc eum omni jure proprio habet commune. Neque ante constat, vi dominii ab usu alicujus rei alios
excludi. nisi ante constet , quile jus sit domi. nium quoad disierentiam specificam. Immo eum
dominium non tantummodo conserat usum re .
sed praeterea actus alios liciat licitos dominoisque proPr os ι vl ejusdem non modo usu rei . verum etiam actibus aliis ci rea eandem rem alii quicunque excluduntur , prouti ex sequentibus luculentius eonstabit . q. I O.
Quoniam dominium ius proprium est g. ii 8.ὶ , jus proprium autem omne involvit jus alios eodem excludendi f. ir 9. dominium quoque ιηπελιι Iu abis
exeludendi omnes alios eodem jure , in quorum dominio res non est . . Atque sie videmus . quodeunque lieitum est vi dominii ipsi lieiti sunt. Ius adeo exelusioni,
ei rea rem aliquam , in cujus dominio ea est , non restringitur ad solun usum . sed in diste- idem illicitum esse alii euieunque, ut adeo jure renter ad acius alios quotcunque circa rem v I
'o is excludat ceteros omnes iis actibus . qui dominii lieitos.
Dominus dieitur, in eujus dominio res est: Non dominus vero , in cuius dU- mmia, minio non est . Quamobrem cum dominium contineat jus excludendi omnes G. nois M. alios eodem jure, quod domino est g. la O. ); domino eo etιt jus interdicendi minia qui euivis non domino omni acta vi dominii licito , nee paιiendi, ut quis alius quic nam sit er
. uam faeiat se invito, quod sibi vi dominii facere licet. quodnam
V . , illi in hune Plinei pium hoc admodum siccundum est, eum
hine definiantur omnes actas , a quibus dominiis introductis abstinendum , cum in communione primaeva essent liciti . Ius commune &proprium sibi mutuo OPPonuntur, ut quod uni
convenit alteri eontrarae ur s. a. . Quamob. rem cum res a jure communI Ii proprium suerint deductae , ubi in dominia diuinciae fuerunt c f. rig. 3, non mirum videri debet, actus, qui antea fuerunt liciti . iam illicitos esse . Omne dubium, quod angit hebetiores, inde est . quod tacite supponant. actus licitos licto quodam humano , quale est introductio dominiorum . factos suisse illieitcisi id quod immutabilitari auris
naturalis εc intrinsecae actuum moralitati repugnare videtur. Enimvero introductio dominiorum actum dominici contrarium non demum illicitum ieeit ι sed tantummodo efficie , ut actus istius odi. qui ab omni aeternitate illicitus erat,
ς mmitti non posset. Ab omni aeternitate possibile fuit , ut res dominio subjieetentur . Ab fu cpNe omni aeternitate verum suit , homines, si quirat.
existerent, non invita naturae lege res dominios More posse. Ab omni quoque aeternitate ve- xrum luit , dominiis introductis non licere nota a domino . quos domino licet . Sed ut non dominus faceret quod non licet , fieri non P te rat . ntequa in esset dominus . Ius naturae non tantum complectitur propofitiones categoricas , verum etiam hypotheticas ι actus vero . qui hypothetieis Praecipiunxur . Prohibentur alit Per. mittuntur . non ante cum nisce legibus conferri Possunt, quam eonditione existente . Sub diversis autem conditionibus idem actus de PraecePtus.& prohibitus , 5c permissus , dc non permissus intelligitur. Notandum hue in genere est, cum idem notasse prosit ad multas dissicultates tollendas , quae circa theoriam generalem de Iure . :naturae subinde suboriuntur . prortim tu ea latitudine, quam nos huic Iuri tribuimus, . I 23.
79쪽
Dom istam . Continet enitri ius inter dieendi eui vix non - .. omni actu vi dominii licito, nec patiendi , ut quis alius qui equam sa- eiat se invito, quod stibi vi dominii facere licet is . rar. , consequenter jus em '' gendi alterum, ne resistat actibus sibi domino licitis , & ne quicquam faciat se invito, quod sibi soli facere lieet. Enimvero jus persectum est , quod conjunctum est cuni jure cogendi alterum, si obligationi suae satisfacere noluerier. Phil. pract. univ. . Ergo dominium jus Perfectum est.
Quod si dubites , an recte supponitur, quem - no faelit, quod sibi soli sacere licet: sequentem. libet non dominum oblitari , ne resistit actibus addere lubet Propositionem domino vi dominii licitis , de ne invito domi
alterius contrarii. Nemci non sateri eoritur , dominio alteriux. autem soli liciti sunt , lege naturili prohibitos. eontrariati si quis resiitere velit fictibus domino esse . atque ideo non dominum ad eos omitten-lieitis . aut si quis eodem invito facere velit , dos oblitari. Poterit hoc recte sumi vi princia quod eidem soli licet sieere. Unde manifestu Pii generalis S. sto. pari. .I. . t. . ex quo est acta, omne . quibus resistitur actibus domis etiam hic insertur. Non tamen ineonia Itum Licno licitis . Omnesque actus.. qui domino Invit' idem demonstrari ob usum sequentem. eduntur ab alio quocunque non domino . illi
Iz suis in nostras dicimus, in quibu& dominium habemus . Dicimus autem eonveri, i au. nienter definitioni sui in genere, quam dedimus S. III. pari. I. Iur. nat. Etenim cum dominium sit jus persectum f. raa. idemque proprium t g. rig. , in iis rebus, in quibus dominium habemus, nobis solis jus quoddam perfectum competit g. Σ. . Quoniam iraque suum est, in quod homini cuidam soli ius persectum competit b. II r. part. I. Iur. not. 4 res utique nostrae sunt , in quibus dominium habemus.
Desinitio lixe non debet videri siperflua. Hinc Petate quam probationem non esse adeo ne ite enim patet, eum. qui eontendit rem este su1m. eae iis, quae ..tro de dominio. demonstrabun probare debere, quod sibi in ea dominiam eom. tar. elucescet. .
q. Ias Cur meum Quoniam dominium, quod nos in re aliqua habemus , eodem iuro in re κο et Ισιν excludit ceteros omnes I. rao. γ, res autem ejus non esse possunt , qui domi. esse tuum . nium in iis non habet cf. ix . ; Quod nostrum est, alteriua esse nequit, seu
meum es, tuum non est. s. I 26.
posititia Communio positisa est, in qua plures in re indivisa dominium omnibus co ει nam sta junctim competens pro parte rata habent.
80쪽
Plures hie siniar in re una eademque idem
ius conjunctim habent, quod aliis uni competit. Atque ideo omnes simul repraesentant unam persollam. in rurus dominio res est in relatio ne ad alios . qui extra communionem sunt. Quamdiu res indivisa est . dominium quoque nonnis; unum est. nee tot possunt diei dominia, quot sunt in communione personae, nequffetu ii de uno in individuo dici Potest , quod habeat in ea re dominium . absolute . sed non nisi cum a)dito Pro exta . Hinc quilibet eorum sti: s percipit Pro rara dc, ubi res venditur , Pretrum Participat Pro rata; ubi dividitur. ra tam aeci Pit partem. E gr. Si Cijo . Titio ει laevio dominium in aliquo praedio competita qualiter . unusquisque terti m tructuum paristem Perci Pit. 5e , ubi venditur , tertiam pretii
Partem accipit. Ast si Cajus dominium habet Pto Pari ibus tribus, Τillus Pro duabus. Maevius pro una ι Cajo debetur dimidium seu tuum διε ubi praedium venditur, pretium dimidium ι Ti
tio in utroque easu pars tertia . Maevio sexta saut , si uer communis dividitur . Cato ceditaster dimiὸius. Titio pars terata . Maev Io sexta. Quod si res. quae erat communis , dividatur. Pars. quam unusquisque aeeipit . est in domi. nio iplius a ὸ ominio ceterorum ὸ istincto . Nee est . quod absonum videatur. loco dominii unius. facta divisio te, resultare plura, veluti in ea sadatotria . Ius enim. quod locum habet inretora. locum quoque ita re meest in qualibet ejus pitte, si dividi potest . Geminum quid obtinet in rerum natura . ubi corpus inre rum nonnisi unum hibere potest centram graumtis , quod si tamen in plures dividatur partes in quaeuoque ratione . quaelibet ars centrum gravitatis habet proprium, ut jam sint tot centra diis versa , quot sunt Partes .
S. I 17. 2uoniam in eommunione positiva quilibet non nisi pro parte dominIum ha- QMi a mbet in re communi, omnibus conjunctim competens, qui in communione sunt δες σφm sq. 126. , dominus vero est, qui in re quadam dominium habet s. ixi. ' ς' πm cuilibet , qui in communione positiva , pro parte rei communis dominus est ;omnes coηjunctim dominus sunt. Ita in exemplo . quod modo dedimus M'.
6. 16. . Calus Pro Parte tertia dominus est in casu priore , in pol eriore Pro Partibus tribus :nemo autem solus dominus diei potest, sed omnes eoniunctim dominus sunt. Neque ivinis haresubtilitas est ι quae enim Ite ita sumi domino. Gnon licent nisi omnibus conjunctim. ut adera ad - fintulos otias omnium requiratur consensus , quemadmodum deinceps ostendour ἔ commoda vero dominii distribuamur pro rata . hoe est pro parte, qua quis domimis est , prouti modo monuimus not. s. eat. . Qui subtilitates juris contemnit . is in multis coecutit, nee nisi alte.
nis oeulis videt, in aliis haesito, in aliis celat. tat. Quamdiu distinguuntur, quae diversa sunt;
de subtilitatibus temerariae sunt quaerelae . Cum dominium sit ius de re pro arbitrio suo disponendi f. ii 2. . ut eonstet . num lieite de ea. dem disponatur, consti re utique debet, quinam sit dominus. Quoniam vero in communione positiva dominium est propter utili toem multorum. Pro rata Participandam sntuli r eonfiis derandum quoque , pro qua parte unusquisque dominus sit. Ρriore respecta omnes conbunctim sum una persona de utuntur jure indiviso se eodem in re indivisis posteriora autem spectantur tanquam Plures , Fc sinibili in pereipienda utilitate utuntur jure si, proprio.
eam sunt. Etenim dominium involvit jus eκcludendi omnes alios eodem jure, in quorum dominio res non est s6. tao. . Quoniam itaque qui in communione politiva sunt, conjunctim dominium habent in re indivisa . ta6. ; qui in I AB. eadem sunt dominio suo excludere debent omnes, qui extra eam sunt.
' omnes nimirum eonjunctim sunt rei indivi- 'sae dominus c*. 11ν. . oc liactenus spectantur in oppositione ad alios tanquιm persona una t. 3. rat. . Quamobrem quae dominii vis est in sinsuli . ea etiam est in iis, qui in communione positiva sunt . ut adeo inter dominium singulorum de eorum , Mi in communione P vitiva sint, conjunctim spectatorum, nulla Pro sua intercedat differentis . Qua de causa quoqet nos dominium, quod Pluribus e iunctim in re indivisa eo petit, non distin xuimus a dominio, quod individuo phylito est . in relatione stili.
cet. ad non dominos. Atque adeo rebus natura communibus res singulorum unice opposuimus 3. IIO. .