Ss. Ecclesiæ rituum divinorumque officiorum explicatio ab anonymo seculi xii. scriptore ...

411쪽

CCXV H.

DE PLANETASed quid Planeta , quae et casula voc tu , nisi charitatem significet 0 unde et merito superior est. Siquidem Deus charitas est haec enim vestis omnia alia vestimenta infra se claudi , et continet; sicut et in ch ritate omnia legis , et Prophetarum mandata

continentur , dicente Apostolo a ci lenitudo legistharitas eat. Et Dominus in Evangelio o): Diliges Dominum Deum tuum ex

tot corde tuo, et proximum t m riculo Usum in his duobus mandatis uniuersa lex pendet, et Prophetam Quia igitur Planeta omnia alia vestimenta eontinet intra se , merito illam virtutem significat, quae omnia legis, ct Prophetarum mandata continet in se

Dieitur etiam Fanon apud Gem lib. I. cap.xLVI. Ad extremum Sacerdos anωnem in sinistrum brachium ponit, qui et appula, et Sudariam vocatur L. Ceterum anon aliud quoque sacri indumenti genus Romani Pontificis prDprium

significat. Vide Macri Him

412쪽

EXPLICATIO

DE PALLIO

Restat nunc , ut de Pallio dicamus , per quod simul utrumque et Super humerale , et Rationale significatur . Quia enim super utrumque Pontificis humerum jacet, Stipem humerale dicitur . Quia a vero inde descendens in ipso Pontificis pectore ungitur , Rationale vocatur . Habebat enim Aaron Superhumerale, et Rationale , a quae catenulis aureis simul jungebantur . Et Super- humerale quidem ab humero usque ad humerum extendebatur . Rationale vero quadrangulum erat, et duplex , sicut et Pallium duplex est. Habebat autem mensuram palmi tam in longitudine , quam in latitudine , quae mensura pectori Pontificis ornando , vel operiendo sumceret. Habet igitur Pallium eamdem cum Superhumerali, et Rationali significationem , 3 quamvis eamdem non habeat compositionem q).

i Ach. quod. a Haec verba qua eat nulli te jungebantur desunt apud Acherium. 3hVerba haec in Edit. Ven et Lud desiderantur.

Episcoporum Pallium ad similitudinem fasciae

Consularis fuisse usurpa tum probat Ducangius in Gloss. Tom. II. dit. Dris.cI .I c.LXXVIIl. Verbo Lorum , et in Dissert de Humism posterioris avinum.vI TOm. III pag. De eo pluribus erudite

413쪽

CCXIX. .

DE suPERHuMERALI , AT RATIONALI

Dicamus itaque , qui Superhumerale, et quid Rationale significe ; et hoc breviter, quia sufficienter de his in Exodo diximus. Q a id enim superhumerale , quo humeri Episcopi ornantur , et onerantur , nisi Episc palis dignitatis inus si mificat magnum onus est dignitas Episeopas rasti humeri totius Ecclesiae onera serre , et oves languidas, et populi peecata ferres a debent, Illi Episcopi Super humerale non habent, qui aliorum onera ferre recusantra quales erant illi , de quibus Dominus aut a r Alligini enim 3 on ra grauia, et importabilia , et imponunt in humeros hominum , vigilo autem suo noIunt ea mouere . Summus autem Pontifex ille noster

a ali Super humerali 9 ornatus erat , qui rei,

disserit Georgius de Litudi

1 Edisti portare . a Matth.xXIII. q. 3 Enim deest in Editt. Saperhumerale inter dum pro Diaconorii moruris sumitvnut apudAgnell. Ravennat in vita Sergiiaap.III.ubi de Gnecis Di conibus loquitur Ravennis tensis Ecelesiae ibique tradit, quod Diaconi Latino.

rum Dalmatica utebantur, Graecorum Diaconi Superhumerale gestabant. Hinc ad sedanda veterum , et noVorum Diaconorum di sidia, Agnellus idem subindit concordatum , ut Vete res Dalmatica, novi S perhumerali uterentur,

414쪽

R PLIC ATIO. 39xetis ovibus I nonaginta novem , unam quae perierat, quaerere veneratri quam inventam

ipsis ab humeris imposuit , et ad Pascua r

duxit.

Rationale vero quid significet, et nomine ipso , et loco , super quem ponitur, intelligi potest . Ponitur enim super pectus Pontificis ad cordis hesaurum , et sapientiae secretarium custodiendum. Hoc enim Rationale super pectus habebat ille, qui dicebat 3 . In corde me abscondi eloquiarum, ut non peccem tibi. Ubi enim est Rationale , ibi est et ratio , et sapientia , et scien, tia; hoc enim Rationale significat . In quo agitur pectore, et corde ista non fuerint, ibi Rationale poni non debet. Si enim ponatur, inutile est, et quasi sigillum nihil custodiens.

Dicitur autem Rationale judicii se , ut qui eo utitur , rationabiliter judice , sapienter 'udicet, ver judicet , nihil temere, bilin-

a Lucae cap. v. ver. . inviemat eam e et eum in ea seqq. mi ex vobis homo , erit eam Nonit super hu- qui habet entum oves , et meros suos gaudens etc. si perdiderit unam ex illis, et adiit propriis. nonne dimittit nonaginta no- 3ὶ Hal. CxvIIL II. vem in deserto, et adit Edit.Ven et Lusd.IIa

illam , qua perierar, dones is re juduis .

415쪽

eaut , nihil inordinate iudicet mitem de Rationali, et Superhumerali diximus i , quatenus per hoc , quod Pallium significet, intelligatur . Est autem Pallium in sinistra duplex , quia quamdiu in hac ita sumus, quae per sinistram significatur , duplicitate

carere non possumus . Siquidem nunc pro- aperis extollimur , nunc adversis frangimur, nunc terrena petimus, nunc caelestibus adhaeremus, nunc carni , nune menti servimus.

In dextera vero Pallium duplex non est, quia

in altera vita duplicitas nulla est aD; ibi

enim prosperitas sine adveraitate , gaudium sine tristitia, felicitas sine miseri . Illa igitur vita caret duplicitate, non habens mae iam , neque rugam 3x. Fit autem Pallium

ex lanari vili scilicet materia , ut habeat pretium non a se , sed in eo quod significatur in Se , ut non oculis , sed mente spectabile sit, ut non ad ornandum , sed ad aliquid significandum indui intelligatur . Vittas autem, quae in Pallio positae ante , et retro Rationale , et Super humerale ad inferiora trahunt, huius vitae curas , et sollicitudines significare Putamus, quibus et cor , et humeri Pontificis sic saepissime gravantur, et impediuntur, ut a primo statu eum avertant, et varia

416쪽

EXPLICATIO. 393 quaedam , et transitoria eum cogitare , et portare compellant. Has igitur vittas inspiciat Episcopus , et earum iniquo graVamine cor , humerosque excutiat.

CCXXI.

Acus autem non adiungendum , hoc est, non propter huius vitae punctiones I), ut quidam putant sed ad Planetam , alliumque iungendum inventae sunt. Quaedam enim ansulae antiquitus a positae erant , quibus Acus inserebantur , et Pallium simul cum Planeta firmbant, ne a suo loco Pallium moveretur . Possumus tamen pericus , quia tres sunt, idem , Spem , et Charitatem antelligere , sine quibus allium ab Episcopo teneri non potest. Qui igitur habet Pallium , habeat et Acus, quibus liget, et stringat, et

teneat Pallium . Et de Pallio o dixisse utificiat si rach. eompunctionem 3 adiit et de allio qui a In Plateis additur apud dem tantum nos dixisse sufActa fetat.

417쪽

CCXXII.

DE MITRA

Mitra autem , quia linea I est, eastitatis candorem , munditiamque significat, sicut et Amictus, et Ephoo, de quibus sup rius dictum est. Bene autem totus a capite usque ad pedes sino Episcopus operitur , quia

ejus omnis honor, et gloria et castitas, et munditia est. Hoc autem ornamentum multum erat capiti necessarium, quia ibi sunt quinque corporis sensus, quibus corruptis faelle castitas violaturri unde Psalmiata a ciAoerte a oculos meos , ne videant vanitatem.

i De Mitra linea Iosephus Catalanus in Prol

gom in Pont.Rom.cap.XIX. de Mitra Tom. I. pag. q. mitra usus , inquit Cae- , remoniale Episcoporum, lib. I. cap. VII. l. I. an- , liquissimus est, et ejus, triplex est species ; una, , quae pretiosa dieitur, quia, gemmis, et lapidibus pre- , tissis, vel laminis aureis, , vel argenteis contexta emo, se solet; altera auriph - , giata sine gemmis, et sine . laminis aureis, et argen-

, uis; sed vel ex aliquibus, pamis margaritis compo is sita, vel ex serico albo, , auro intermixto, vel ex , tela aurea simplici, sine, laminis , et margaritis; , Tertia simplex vocatur, , Sine auro , ex simplici se- , rico Damasceno, vel alio; , aut etiam linea , ex tela, alba consecta rubeis laci- , niis, seu Dangiis, et vi , iis pendentibus . se Vide plura loc.cit. Articulo xIII. et Psal Cxv I II. Ver. 37.

3 Edit. Ven et Lugd.

merte, inqui oculo meois Damine et

418쪽

EXPLICATIO. 39s

Et Beatus Iob ait ly Pepigi foedus cum oeu

lis meis , ne cogitarem de virgine . Ne igitur sensus Episcopi violentur , merito Mitra castitatis ejus caput ornatur , et peritur . Duo a cornua, quae sunt in Alitra,sunt duo Testamenta, ut Scriba doctus in lege , qui profert de thesauro cordis sui nova, et Veterari per quae pugnatur contra aereas potest tes , ut illud : Estote fortes an bello , et pugnate cum antiquo Serpente

CCXXIII.

Quaeris sortasse,cur quoque manus lineis Chirotheeis induantur gireviter respondeo φut castae sint, ut mundae sint, et o) ab omni sorditate immunes , et nitidae sint.

CCXXIV.

Annulus quoque , in digito piseopi

quoddam signum esse videtur , per quod Christi vicarius esse intelligatur , ut eius

sponsam , quae est Ecclesia , regat , et cust I adit demunt ais Iob ad finem Numeri, in Editt.

ιarem quidem de irgine. 3 Haec et ab omni et ca suae sequuntur usque apud Acin non leguntur.

419쪽

3 6 IvINORUM OFFIGI Rumdia . De hoc enim sponso , et sponsa Ioamnes Evangelista loquitur , dicens x x γε habet sponsam, sponsus est. Amicus is autem sponsi , qui 3tat , et audit eum . gaudio gaudet propter vocem ponsi. Est igitur Episc pus et vicarius , et amicus sponsi . Quod si vicarius est , et ipse quodammodo sponsus est . Summus autem Pontifex propter hoc et Regnum portat, sic enim voeaturo et pu pura utitur , non per signifieationem 3 ut puto , sed quia Constantinus Imperator olim Beato Silvestro omnia Romani Imperii insi

gnia tradidit se . Unde et in magnis proce

i Ioan cap. LII. verisas. a adit. Ven et Lugd. micus autemSponsi quis.... 3 Edit citat pro signifieatione Dominicus Georgius de Liturgia Roman Pont.

seqq. sic habet; se Vulgus, Scriptorum originem hu- , ius Regni gestandi dedu-

, cendam ab ementita Con. ω stantini donatione putat , , adeoque eo primum S.Sil- , vestrum usum fuisse.D semiel Papebrochius hanc , Originem minime restrenis dam esse spuriae Constanis lini donationi acriter com, tendit, licet exordia det is serendoiarae S. Silvestro, ascribat, qui propria et , etione pileum sumpserit, Romano more, seu liber. , talis symbolum, eumque, aure phrygio, seu di, , demate exoreavit, qua ad , caput accedit, ad regale

, sacerdotium , sacerdotum, omnium maximo conIa

is tum a Christo, significanis dum Bonifacio ve- , ro VIII. aliam coronam is additam, ut regni spiri, tualis, ac temporalis pri , rogativam exprimeret; Iertiam vero mystici nu- , meri causa ab Urbano Ris additam is

420쪽

nx PLIcATIO. 397sionibus omnis ille apparatus Pontifici exhibetur , qui quondam Imperatoribus fieri solebat

CCXXV.

Virga Pastoralis , quae dicitur Ferula , est sermo Divinus, et praedicatio Evangelica Quod autem sermo Virga vocetur , Propheta de Domino testatur, dicens ix si iapem cutiet terram virga oris sui, et urratu labiorum suorum interficiet impium . Quod autem a perius est curva , et inferius acuta et in medio tenetur , significat, quod sermo divinus trahit ad se mites , et pungit rebelles , et cuncta bona ordinat, atque disponit ut isti versus innuunt Curva trahit, rates , pars pungit acutam belles: cum trahit quos virga regit, pars ultima

I Isa. I. q. vatur, tamquam S. Salu ca)Inscriptus reperitur se nini, ut notat acrimiscundus hic idem versus in olex dicti Baculus baculo , qui Tolosae asser