De gradibus medicinarum

21쪽

ad quamuis distemperatarum complexionem. Nadenomina εtio semper fit.uel ab aequali. uel ab eo.quod temperamentum excedit.nunquam autem ab eo.quod insta substitit. Idem suo modo sentio in latitudine iustistiali esse dicendum.quare colligitur ex praedictis medicinam primi gradus tempera metu uno gradu superantem in latitudine iustitiali noti agere per unum gradum solum .sed per gradus quique. quia si limpossibile romouerentur ab ea gradus quatuor re reliqueretur gradus unus. ipsi nonageret in corpus temperatum.quae cum aliis gradibs quatuor in illud agere potest. Includit igitur primus gradus pri mos quatuor quibus temperamentum cosistit. Et propter nocmedicina calida in primo ad idem temperamentum proporetionem habet sexquiquartam. calidae uero in secuti do ad cali/μdam in primo proportio est sexquiquinta. S tertii ad secudum sexquisexta.d quartiis tertium sexquiseptima. Ita quod tem/peramentum partes quatuor continet qualitatis quam gradus Primus supra temperamentum contiitet.qui gradus primus est

quintus in respectu ad tota latitudinem. cuius tempera metum habere dicitur partes quatuor. Secundi uero gradus intempe ramenti respectu proportio est sexquialtera.& temperamentia quatuor sextas partes illius Obtinet. Eo quod ille gradus secun/dus dicatur sextus. sicut temperamentum quartus habito respectu ad totam latitudinem qualitatis rertii autem ad idem temperamentum proportio est supra tripartiens Propterea quod habet tempera metum quatuor septima partes de partibus qli tatis gradus tertii. Proportio uero quarti ad idem temperamentum dupla est eo.quod ille totius latitudinis gradus octo haἡγbeat.istud uero quatuor tantum.inter quos dupla mediat pro portio. de habet temperamentum Octauas quatuor de partibus Octo qualitatis gradus quarti. Primus autem gradus respectus e/cundi quinque sextas habet de sex partibus qualitatis eiusdem gradus. nabet etia idem gradus primus tot septimas gradus ter/tii totidem uero octauas gradus quarti . Eritoportio secundi

22쪽

ad ipsum iit dii fit in est proportio est sexquiquinta.tertia uero ad eudem est superbipartiens.quarti autem supertripartiens. Et habet gradus secundus septimas sex de septem partibus gradus tertii. totiden a Octauas gradus qrti. Et proportio tertii ad secta, dum est sexqui sexta.& quarti ad eundem sexquitertia. Propor tio autem quarti ad tertium e.quae dicta est sexquis tim a d habet tertius gradus octauas septe de octo partibus qualitatis M. diis quarti. Et ut omnia persecte intelligantur. disponatur pri/ mum figura proportiois gradus superioris ad eum tantum . qui immediate antecedit postmodum autem per dedit istas lineas a singulis gradibus ad temperamentum .5 gradibus ipsis inter se omnis.quae dicta est proportio demonstrabitur. Itaque tale subjiciamus fisuram.

23쪽

Caput sextum demonstransgradus.qui naturali ordinε costituuntur adinvicem no habere geometricam eaden proportionem sed tantum arithmeticam.

Ides quod quaternario numero naturali ordine in

octonari . procedete no pol inter numeros amor ulla uel naalor constitui qua mea .quae exsuperiori sormula est digesta Proportio. Et inter constitutos terminos semper unius ad proximum est aequalis distantia in omnν bus .cum unus a proximo tantum sit unitate distans hac enim gradus primus temperamentum .secundus primum.tertius se cundum.& quartus tertium superat.& eadem se unitate pro/ portiones in te dictos gradiis positae superexcedui. Etia ii quae Ordinatorum naturaliter graduum sunt ad unum aliquid referatur &non solum si proxime tantum intra se comparentur Relata enim sexquiquarta proportio. quae inter gradum primum S temperametum existit ad proportionem si quialteram.quae gradus secundi est ad idem ipsum temperamentum tantum. Per unitatem distabit. per quartum gradus secudus gradum primum excedit. Eod inque modo est in gradibus caeteris si qui sunt in naturali ordine proximi conferantur eodemq; modo proportiones proxim e inuicem comparentur. Itaque quanta naturali ordine. positorum graduum distantia fuerit tanta est suaru in proportionum etiam si in aliquod tertium referantur. quamuis specificam proportio denominationem mutarit modo tales gradus quorum proportio accipitur cosequetes sunt. Ex quo sequitur.quod in proportionibus no semper quae eius

dena generis sunt consequenter se habent ad aliquod unum. si/cut in respectu temperamenti non omnes gradus proportione habent de genere superparticularium aut superpartietium sed ad idem temperametatum collati proportiones uariant.quas tame ita immediatas dicere Oportet. sicut gradus immediati sui. qui eas habent in respectu temperamenti. Tantu modo autem

24쪽

multiplicitatisgenus suas species ordine iraturali collocat reo et unitatis.ut duo duplum snt unius tria tripluin de sedem/cepsauper particularium uero genus.quod supra bin alium coltituitur.ad quem ternarius exquialteram habet proportione aquaternario qui inaediate coseqturgen siperparti lari uariatur.est enim duplu, binariu .ad quem nulla praerer ea quae ciet elisupparticularium species reperitura denique ad nul

lum numerum.sed ad solam unitatem omnes cosequentes na/turali ordine numeri eiusdem speciei habentproportionem quamuis eiusdem generis nonnunquam contingat.habet enigrarius primus ad temperamentum proportio em sexquiquar tam .decundus uero sexquialteram quae species eiusdem pene/ris sunt superparticulariumn 5 autem eiusdem speciei nec sena per ea quae eiusdem generis est abomitibus seruabatur numeris qui consequentes sunt. Sed quia non'sunt haec presentis nego Cai&ex scientia numerore facillime potest quisque deprehen/riere ideo de his finem scribendi faciam Unum duntaxat repetam eas esse proportiones immediatas.quae sunt ii uerovi tantii unitate distati v ad unu aliqd coparatorum. Et ut summatim loquar in hoc distertarithimetica proportio geometrica eo ud haec terminos aequali tantum proportione coniungit 5 aequa. li indivisibili disterentia. sicut eadem est proportio binarii ad unitatem.quae est quaternarii ad binarium.quamuis hic dis. ferentia sit.binarius illic uero tantum unitas Saepe etiam con/tingit eandem esse differentiam.ubi geometrica uariabitur pro/portio. sicut octo ad fatuor. proportio dupla est.duodeci uero ari' o sexqaltera Arithmetica uero proportio siquae ea de habet disterentia norande denotatione proportioliis scut cuiuscunq; nuertari ii. qnaturali ordie.uel antecedit uel seqtur, haec est comunis ratio omniu graduu.quam quaerebat Arnal/rius no troportio geometri .s c ipse, Alchindus existimaγrun couenientius sic haberepe sequens caput monstratur

25쪽

Caput prianum .unde moti sint primi philosophantes ad costituenduna syllogisinum S cuius partis animae sit pus. V manum studium in nulla re magis quam

in adeptione scientiarum esse debet. squideli Omnium natiimant omnia propriali perfectionem&finem intendit.quod etiain inanimatis videmus d in brutis.utraque enim proprios in fines seruntur Crauia q/dem deorsum.sursum leuia. Et brutorum haec quidem hoc modo uiuunts generat Illa uero modo alio&alia quidem per naturam sic operantur. alia uero aliter.Sunt autem uniuscuiusque Operatio es propriae'. propriae perfectiones hominis uero dignissimam caeterorun animalium naturam nefas stab hac lege diuertere quae diui nitus in omnibus omnia prout singulis expeditspeciebus diuinam bonitatem impartitur. Decet quinimmo potius homine ipsum Caetera naturae perfectione uincente desiderio finis proprii cuncta superare.nec uacuum se a propria operatione relinquere. Non est enim qualis alioruin corporalium humana per

fectito ut nihil heri debeat sed lis stelligetia', diuina' metiuqdS philosophi ipsi contestatur qui noticiam abstractaru

mentium hominis perpetuam esse sicitatem dixerit t. quodno,inoa christiana fide alienu existimaueri. Si primis elicitatem humanam in cognitione.quae de intelligentia quae deus est.haberi potest primitus costituerimus quod platoni placet nec Aristoteli inuenitur repugnans.sed etiam caeteris posterioribus 3 Platonicis de Aristotelicis consentaneum.Qui omnes similiter ferunt homini non licuisse more caeterorum animaliure uiuentium talemfinem consequi.EO phaec propria natura de instinctu in proprios actus de finem utpote imperfectos feratur.nec ullo ad proprias operationes dirigente habitu egeant.

qui est homini perquam necet ius ut bene ad unum dispo

26쪽

natur qui ad plura indifferens est. Cuna enim sit hominis pro

pria operatio intelligere. cuius potentia intellectiva ut ait Ari stoteles ad opposita se habeat. necesse est ut aliquo habitu de terminetur. ut per determinata media propositum consequa tur. nec inuestigando aberret. Qti Od si ad determina dos actus partium inferiorum quibus humanae necessitati tantum subuenimus.inuetae sunt artes quae mechanicae dictae sunt ut aedifica/toria uel fabrilis uel caeterae cellularieru sordidae quibus per in dustriam nobis tantum paramus quantum sibi bruta per natu

ram possunt.non abre si ipsum intellectum habitibus de dispositionibus quibus sui ipsius actus dirigantur studiosi philosis/.phi Omnes Ortiare uolueriant.&aliis quidem ad agedum aliis ad speculandum. Cum&agibilia de speculabilia huna an su/biiciatur ingenio .licet non aequaliter omnia. sed quadana magis.quaedam minus d prius. quaedam posterius alia Sed nulla uel in agendo uel in speculando perfectio potest ab homine haberi nisi uia scientifica&necessaria fuerit acquisita. quam ob rem rationalem scientiam seu rationem ciisserendi primus Aristoteles perfecit quam ueluti instrumentum scientiis Omnibus praediscendam proposuit quis Plato in libro derep. hanc rte ad trigesimum usq; annum iuuenibus denegaueritin animuelatum reddat utpote usq; ad id tempus ualde passio ibus pro pensvin. φ etiam Augustinus 1 libro de doctrina christiana animaduertit. dum a libidine rixandi S puerili quadam Ostetatio/ne decipied nos abstiere admonet.ad qua ipsa dialectica quo/dam modo incitat. Sed forte huius disciplinae gemina sunt partes quarum altera uere scientia esta firmissima demon, stratione acquisita altera uero quae regulis tantum probabilita/tem, fidem de unoquoq; non dem Ostratione docet efficere quae nec scientia nec scientiae instrumentum dici iure pol. qua aduersirit solumodo. possumus capti iaculis illudere sophismatibus. Sed hanc procedentes minime esse scientiam os rabimus&minus philosophjae proxima qrhetoricae qua ueluti ic,

27쪽

tationis specie a repub. Plato ipse allelaavit. Nec Aristoteli is haec lententia dissonat.ut omnino existimasse uidentur Cicerod Boetius. sic uero latu de parte ea quera scia euerba facie inus cuius sum os scirpos S ci dos explicare studebimus Incipit eiusde Prefatio in opus cuius titulus e epiphyllides. nignoro alfarabiti in libro de Ortu scietia' in inue. n stigandas a' principiis plurimu laborasse. ipsum tamenon ob plena ac perfecta noticiam attulisse ceseo. deri sorte hoc opere de arte disseredi sol ultractante non nihil praestabimus. Si linguae noticia supponetes. suae qua priore nobis.&nos posterioribus dema dare aut accipe editatio possiimus. explicabimus. Vnde primi philosophates ad oficieda hac ar/te moti sint. Sut. n.quaeda nobis ita certa ut nihil habeat dubitationis admisit uis propterea sese nobis qualia sunt subito offe/runt. nec ullo discursu ad iudicandu de ipsis indigenans. Sunt& rursus alia ita dubia ut nulla r5 ne humana diiudicari queant. graeci; et nit dicunt.sunt tertio quaeda media non qdem de se manifesta nec Oino ita ambigua quin humano discursu depre/hendi possitat. in quibus dignoscendis primi de rerum naturis

disserentes elaborarui. St. n. Oin Oentia conuenirent S unu eo

sent .ac eade esse 5 staret. n5 amplius syllogismo opus esset. eo deq; mo si abinuice disiunctae ac separatae essent nulla amplius esset questio psyllogismia dis luedai 5.n. essent in quo omnino diuersi Couenirent.quare nec medius aliquis terminus assumi posset quo entia esse eadem uel diuersa monstraretur. Sed quonia non coli statqd unumquodq; sit. S quale dici debeat aliqua do etiam unu aliqd esse uidetur quod minime est aliqd diuersu ab eo a quo nye diuersu i5 ad distingue tu lintra sec5ueni uia atra se differuies et parte c5 ueniit S disserat opus e ipsi arae syllogismo .iquo septus e termitis medius iter eaSres. de bus dubitat utriq;qde 5is si 5straturae id clitate. distere tia uero cu altera re coicas terminus cu altera discrepas .c fle

28쪽

ri ininime opiis et si uel unu Ola uel prorsus eciat diuersa Sed quonia peculiare S propriu hoc homini est noli ui humanus animus hoc officiti in praestat. esset. n. di brutis impartitu. Cum tamen ipsa animae uirtutum non sint expertia Vas igitur aliqua

animae est quae in solo homine uti syllogismo potest sunt autepotenti Panimae quaedam quas graeci λοα καῖς dicunt hoc era tionales quaedam uero ab eisdem curκ εω ietae a oc est animales non ab anima .sed ab animalibus cognominatae. Omnes eniabanima sunt di quae agnaecis, Onit δι qua glomu M appella tur Rationales autem sunt.mes seu intellectus qui a graecis, ους dicitur. Ratio seu discursus graece Hάνοια. Opinio quae graece δηα dictae Praeter has quaedam ut animi uirtutes quae&sa cognoscitiuae dicantur non tamen sicut praedictae rationales sed irrationales dici debent.&sunt fantasia S sensus. Est autein fantasia eorum quae sensu percepta sunt reseruatio unde E apud graecos per etymologiam dicitur τῶν φανεν ωνς ασσί .animales uero uirtutes quae in animali sunt di ab eo secundum appellatonem deductae sunt uoluntas irascibilis di concupiscibilis quae. nec cognoscitiuae ne exseratiOales sunt ad quas dubium noest syllogismum minime pertinere solum circa agenda prae dictae partes uersantur .Partium super quae licet irratioales sint cognoscitiuae tame existunt syllogisticum negotium opus esse non potest quia brutis tale officium demandatum esset. cui O/bis in his uiribus communicent. Meliquum est igitur ad mente uel rationena uel opinionem syllogizare jectet di ad mentem quidem non existimo hoc posse ascribi cum eius notitiais eliori digniori instrumento per syllogismum producatur psu bitam inquam apprehensionem uel simplicemituitum. pI natiuae etiam uirtutis hoc esse non potest. Haec enim uis nunqquaobrem res sit cognoscit. Nam ut testatur Ioannes grammaticus secundum peripateticam disciplinam opinio uel opina/tiua uirtus nactum eXit aratione facto discursu und e rationis

quasi conclusio est qui opinionis actus est proprius .per syllo/

29쪽

gitati uero notant a quia de re sedet propter quid deprehendimus. Restit igitur ut rationis utaxat syllogismum conficere propriuna sit an autem intellectus rati opinio uel Opinatiua uirtus realiter distinguantur ut graecis plane uidetur nobis .hoc loco discutere operepretium non est ne degenere ad genus

transeamuS.

Caput secuitu quomodo syllogisaausinostrari possit quod sit cotta philosophos cohibitivos de increpatio solutionis Io annis grammatici. Vae priore capite a nobis determinata sunt habitu cuin iusseu scietiae in ratione constituendu satis indicat.om. ni eni scietia effectus est argumetatois syllogisticae quo fit ut quod modu in naturalibus in eo de subieeto, motus 8cterminus motus suscipitur. Ilai speculatiuis in eadem ronedc syllogisnaus csyllogismi effectus merito collocetur An uero queadmodum de obiecto cocIusi Ois in quacuq scietia proposita qu estio pdemostratione dissoluitur. eo de modo de syllo. gismo proposita quaestio determ lari possitia 5pua dubitatio. e. an uidelicet queadmo iude caeteris syllogismu scia hetur de ipso quoq; syllogismo scia heri possit. Nana qui gra ce iter phi loso ros φέκω κοὶ dicuntur idest cohibiti uide syllogismo ii esse scientia asseruere. sicut et de aliis nequaqaudebant dicere ea ratione quod si syllogi sinus sit Nesse negetur demonstratio copus erit ut syllogismum esse constet de quo scientia pose sit halberi. quod si negatu fuerit ea demostratione ee qua e syblogismu probabatur. necesse rursus erit deprae inducta demolistratio e alia iducere quae ipsam erdemostratione coprobet.qd si forte fortuna hac demostratione ee quispia denegauerit quae ad prima demostratione de syllogismo inducebatur. tertia dom Ostratione opus erit 3 secuda cogat dem Ostratione fateri probate eadem ostratione eeqsyllogismu a pricipio eemostrabat. 8 hoc in fifinitu procededusit propter diserito nihil hoνbus sciri cotingat. Haec praeter caeteras rones nonullos alitiquo

30쪽

ru movit&et postortor ut de syllogismon esse scian diceret nec logica esse sciet a in .sed latu nodusci edi qui regulis qbus da suae demostratione qualecu noticia prastaret. bus certe

minime assentimusJOgica.n .ipsam in cometat Oen Oltra qua tu

pra jb prioN Aristotelis edidimus no siciatu instium eiu esse probauimus cuscientia ea esse nocosentiremus quavis impii gnates stoicosis Platone. no assenserimus uel esse partem philosophiae uel parte pariter& organu. Scia igitur logica e&multa in ea demestrative cocludiitur. Et de syllogismo ipsi, scietia esse Ot.quead modii de naturalibus rebus apud philosophum naturale scietia Oes affirmat.petitoibus.n.qbusda&suppositioi bus & definitio ibus in logica proceditura quibus determina tae coclusiones scietifico mo ueluti a propriis principiis dedit cuntur. Et quavis sitis esset logico ipsu syllogismu supponere sicut caeterae artes solet propria subfl alia .n reputo tame possibile logicuipsu aliquo mo syllogismu e probare quod moduci annotationibus nostris sup libro physico' diligetius determi/nauimus.licet nos epopportunu si id subiectis icietiape d sint demostrato es adducere utpote cit ea si e costiterit uel in alia scietia fuerint probata.Supponamus igitur dubiti e an syllo gismus sit describet nome syllogismi ut ipsi desinit Aristoteles. Opus est.n .in omniqsito desubiectoqd nominis definitione praemittere. Fritigitur cos militer dubitatu an aliqua ora tio sit in quaqbus iapositis S co cessis&c. ccurrit aut nobis Oratio aliqua in qua quibus da positis&c. 3 tunc quae erat de finitio'd nois facta e definitio diei. Ex qua postmo is a priores c5cludi pol syllogismia,e quod erat quae salti. Inueniom. pex hac orato e Oe.b. est.a.omne. c. est.b. de necessitate accidit poc. c. t.a. 5 Cludo aliqua Orationem ee. ex qua necessest aliud

euenireribus apositisi ipsa. quavi, a priore huiusmodi demostratio sit. Accidit.n. φ oratio in qua busea postis S c sit exeo 3 prae inducta Oratio sit ex taliqd de necessitate eueniatis

cut animali rationali accidit e ex eos aliquod a talionale esse