장음표시 사용
141쪽
uti, sevi maluit ;' relictaque Roma, Campaniam Tarentum- quo peragrare: ubi mox et ipse, et7 exercitus ardor, et an ruit : adeo ut verum' dictum sit, ' Capuam Annibali Cannas φ suisse.' Siquidem invictum Alpibus, indomi- fg. 22. tum armis, Campaniar quis Crederet 8 soles, ' et tepontos 3 sontibus Baiae subegerunt. Interim respirar S. 23. Romanus, et quasi ab inseris emergere. Arma non erant; detracta sunt templis :* deerat juventus; in sacramentum militiae liberata servitia:= egebat aerarium opes fg. 24. suas libens senatus in medium protulit: nec praeter quod in bullis singulisque annulis si crat, quicquam sibi auri reliquere. 7 Eques secutus exemplum, ' imitatae quo f*. 25. quitem tribus 9 Doni quo vix sussecero ' tabulae, vix scri- harum manus, Laevino ' Marcelloquo' Consulibus, cum
Privatae opes in publicum doserrentur. 3 Quid ' fg. m.
Cum ristoria pomet uti, frui maluitJFrvi de iis dieitur, qui res ad tempus Possident; uti vero de iis, qui omnino ens sibi habent. Sie Annibal frui victoria mMnit, eum dimidiam tantum partem haberet, qnam ea uti integra, si recta ad Capitolium per
Capuam Annibali Cannas falsae JCapnam idem fuisse Annibali, quod
Cannae fa re Romanis.1 Interim respirareJ Suh. coepit. Νae pixxime infinitivi modos sic absolute positos eleganter invenies. Detraeta sunt lempli uitae, scilicet, post reportatas a Romanis victorias Deorum templis suspensa sue.
t ServuiaJ Servi: ut seelus pro Acelesto homine. ι Dibus4 Pro plebe, quae in tribus di Widebatur. Seribaruml Gressura. i Laevino MareelloqueJ Λnno decimo post ineceptum bellum.
142쪽
autem in deligendis magistratibus, quae conturiarum supientia, cum juniores a senioribus consilium do creandis Consulibus petivore t ' Quippo adversus hostem totiens Tvictorem, tam callidum, non virtute tantum, ' sed suis etiam pugnaro consiliis ' Oportebat. Prima redoun- f*. 27. tis, et, ut siet' dixerim, reviviscentis ' imporii spes Fabius' suit: qui novam de Annibalo victoriam commentus est non pugnare. ' Hinc illi cognomen novum, 3 et Reipublicae salutare, Cunctator. Hinc illud ex populo, ut Imperii Scutum vocaretur. Itaque per Samnium' totum, per f*. 28.
Falern , ' Gauranosqucis saltus' sic maceravit Mnibalem, ut, qui frangi virtute non poterat, mora Comminueretur.
Inde36 Claudio Marcello duco otium congrcdi ausus fg. 29. est. Cominus venit, et populit 7 Campania sua, ' et ab s
' SumniumJ Italiae regio media inter Pieenum, Campaniam, et Apu
P I Hem J Montem in Samnio.' Gauranosque saltusJ In Campania. Centuriarum J Centuria est terius quidam civium Romanorum numerus, qui in sex elasses dividebantur, classes vero in centum nona. ginta tres centurias.
143쪽
obsidione Νolae urbis excussit. Ausus et SemprO- ff. 30. nio Graccho ' ' duco per Lucaniam sequi, et premere larga cedentis: quamvis tunc o pudori manu servili pugnaret Νam hucusquo tot mala compulerant, sed libertato donati, 3 lacerant ε do servituto Romanos. O horribilem in tot adversis fiduciami h o singularem f*. 31. animum ac spiritum' populi Romanil tam arctis 7 amictisque robus, cum de Italia sua dubitaret, ausus est tamen in diversa' respicere :' cumque ' hostes ' in jugulo f*. 32. per= Campaniam Apuliamque volitarent, mediamque dei Italia Africam succrent, eodem tempore et hunc Sustin
bat, et in Siciliam, Sardiniam, Hispaniam divisa 3 pce tor-
Notis urbisJ In Campania. φ Sempronio Graechol Hoc de Sempronio nusquam legitur, sed de Marcello; quanquam alicubi scriptum sit Sempronium istum Lueanorum frande in insidias praecipitatum occu
η Munu serviliJ Nam in Raeramen. tum militiae servitia liberata fuerunt. Sed libertate donnii, Deerant de serinvitute RomanosJ Haec corrupta et dein perdita conjicit Salmasius. Sed liberistate donati fecerunt ae de servia virtute Romanos e gententia Plaua: servis enim, qui libertate donati fuerant, pronuntiatum suit, eos omnino liberos eslle futuros, qui caput hostia referrent: qui cum Strenue Pugna1sent, virtute libertatem integram consecuti Runt. Haec Salmasius, sed malim legi, ut Freinsh., Sed libertare donata fecerant de servitute Romanos. Nil eertius nec facilius.' SpiritumJ Spiritus audaeiam fere
v In dieersaJ In diversas Partes, Siciliavi, Sardiniam, et Hispaniam,
Mediamque de Ralia Afrisam DeerentJ Eadem fiducia in modia Italia
versabantur, qua in media Africa rhoe dicit Florus, ni ostendat Poenoa totam sere Italiam domuisse.
144쪽
rarum orbem arma mittebat. Sicilia mandata Mar- f*. 33. cello, nec diu restitit. - Totas, enim si insula in una urbe superata est. Grando illud, et ante id tompus invictum caput Syracusae, quamvis Λrchimedis ingenio defenderentur, 7 aliquando ' cesscrunt. β' Longosi' illi' triplex f*. 34. murus,' totidemque arces, portus illo marmoreus, et sons celebratus Arethusae :si V nisi quod hactenus prosuere,si ut pulchritudini victae urbis parceretur. Sardiniam f*. 35. Gracchus arripuit : nihil illi gentiumsit seritas, Insanorum- quoq nam sic vocantur immanitas montium prosuere. Speritum in urbes, urbem quo urbium Caratim,si ' ut gens contumax, vilis quo morti sis saltem desiderio patrii solidomaretur. In Hispaniam missi Cnaeuoy et Publius f*. 36.
In una urbeJ Falsum; nam post captas Syracusas suit adime, quod Laevinus in Sicilia ageret: nam Agrigentum valido Carthaginensium praesidio tenebatur, quod ille expulit, et ita Sie illam debellavit. ν ArehimedisJ Insignis Mathematici ; qui, captis Syracusis, a milite Caesns periit. Longe illiJ Id est, parum prosuit. De ista voco longe,' jam alibi dixi,
adduxique Virg. locum, quem vide. Triplex murusJ Trps erant arces Syracusis, singulae muro cinctae, et ic triplex superandus muriis fuit Nareello, ut Carthagini potiretur. ta fons eelebratus Areth σJ Quem Poetae sabulantnr ex Peloponneso oecultis meatibus subter mare lapsum rursus prope syracusas em nare. Lege Ovidium Metam. lib. v. φ Sardiniam Graechus arripuiιJ Falsum est in Sardinia qui equam egisse Gracchum, sed T. Manlium mi sum tabulae fidem faciunt, quatuor uni ante domitas Syracus Rs. . InsanorumJ Insani, montes in Sardinia ; Graece μοδμενον hodie Canelle dicuntur. CaralimJ Caralis urbs littoralis. Vilisque morti fmortiri Gens vilis mortis a Floro dicitur, quae mortem vilem pittat, et Deilis est ad eam exeipiendam.
145쪽
Scipiones, paene totamsi Poenis eripuerant ;Θ scd insidiis Punicae fraudis oppressi rursus amiserunt,7' magnis quidem illi' proritis cum Punicas opes cecidissent; sed Punicae insidiae alterum ferro castra metantem,7 alterum, cum evasisset in turrim,73 cinctum lacibus oppresserunt. Igitur in ultionem patris, ac patrui, missus cum exorcitu sq. 37.
Scipio, cui tam grando de Africa7 nomen7s sata decreverant, bellatricem illam, viris armisquorsi nobilem f*. M. Hispaniam, illam seminarium77 hostilis exercitus, illam Annibalis cruditricem incredibilo dictui in totam a Pyrenaeis montibus in Herculis columnas et Oceanum7' recuperavit, nescias citius, an felicius. Quam veloci- fg. m. ter, quatuor anni latentur: quam facile,'' vel una civitas Probat: eodem quippe, quo obsessa est dio, capta est; omenquo Africanae victoriae fuit,t quod tam sacile victa 't Sed Puniere insidia oppresserunt alterum ferro, dum eastra melmetur; et auertim cinetum facibus eam orasisset in turrim. Ven. ubique. Gn. Ed. Gryph 8 Pene totam M. Ven. spem totam bis. Berol. Ditis b. Fran. Voss. Ed. pr. Ber. Sab. Med. Par. Gryph. Stad. Pont. spe totam M. Lips. I. a. spe tota Ed. Lips. 2. s Eripuerunt Ms. Berol. Duisb. M. pr. Jordanes locum ita legit: paene totam Romanis eripuerant 'meineiam. Seu insidentes Punicae fraudis insidiae aIterum ferro, ste. Io Sic Μs . Pali. Voss.Εd. Vin. Lugd. Sed amiserant M s. Νag. et Duh. pleriquo, Ecl. Lips. I. 2. 1. Med. Par. Ven. Gryph. II Iui ahest ab M. Zeu. 2 Castrametante M.Lips. I. 1. Med. Par. 2. Ven. 3 In turrem ris. N E. Rych. Duisb. Fran. VO s. 2. Ed. pr. Lips. 2. 3. Her. Sah. Med. Par. Iunia Ald. Ven. inturrem M. Lips. I. -74 Aphrica M. Lips. I. 2. 3. Ven.-75 Cognomen M. Stad 75 Iιιam, illam viris armisque M. Beg.-II Seminariis Ed. Par. Gryph. Stad. Pont.-78 Deeeanum Ed. Lips. I. 7s Sie Μss. Pall. Nax. Beroi. Duisb.
r Alterum fereri Reser verbum serro ad verbum Moppresserunt. . Annibalis 'eruditriremi Quia ab Hispania bellum gerendi initium duxiserat, a Sagunto scilicet, ut initio eap. .idimns. a Pyrraria montibuat Nam inter hos terminos eontinetur Hispania. Iustin. Hispania, inter Africam et Galliam posita, Oceani freto, et Pyrenaeis montibus clanditur.
ι omenque Assirionis elatorio fuitJ Vere omen; nam Carthago diceba
146쪽
est Hispana' Carthago. Certum ost tamon ad f*. 40. profligandam' provinciam' maxime prosccisso singularem ducis sanctitatem: quippe qui captivos pueros puellasque'si praecipuae 7 pulchritudinis barbaris restituerit, ne in conspectum'' quidem suum passus adduci; ne quid do virginitatis integritato delibasso saltem oculi Ayy videretur. Haec intor diversa terrarum populus Romanus: nec f*.4I. ideo tamen Italiae visceribus inhaerentem summoVore poterat Annibalem.ν Pleraquc' ad hostem desecorant; et dux acerrimus contra Romanos Italicis quoque viribus utebatur. Iam tamen eum plerisque oppidis' et rogioni- fg. 42. buS EXCUSSeramus. Tarent 'i ad nos redierat : jam*- et Capua,'i sedes et domus, et patria altera Λnnibalis, tenebatur : cujus amissio tantum Poeno duci dolorem dodit, ut inde totis viribus Romam'7 convorteretur. O popu- ff. 43. lum dignum orbis'' imperiol dignum omnium favore,ri et admiratione' hominum ac Deorum im Compulsus ad ultimos
Tarentus ad nos redieriaJ Illam deditus Annibal morabatur. proditione ceperat Fabius. Dignum omnium favore, et admirat Et putria ulteraJ Nam ibi deliciis time hominum ae DeorumJ Pro, om-
147쪽
metus' ab incepto non dostitit: et de sua Urbe solicitus Capuam tameny non omisit; sed parto exercitus sub Appio Consulo relicta, parte Flaccum in urbem secuta, absens simuli ' praesensque pugnabat. Quid ergo miramur' sq. 44. moventi castra a tertio lapidee Annibali iterum' ipsos Deos,
Deos inquam, nec lateri pudebit restitisset Tanta f*. 45.
enim ad singulos illius motus' vis imbrium effusa,si tanta ventorum violentia coorta est,' ut divinitus hostem summ Veri, neque coelo,' sed ab UrbiS' ipsius moenibus, et Capitolio ψ sorri videretur. Itaquo fugit, et cessit, et f*. 46. in ultimum se Italiae recepit sinum,' cum Urbem tantum
tertia, milliaria distinguebant. IterumJ Nam jam semel Annibali restiterant, illiam impedientes ne Romam peteret. Illum enim,' ut supra dixit Noster, aut satum urbis imperaturae, aut ipsius men1 mala, et aversi a Carthagine Dii in diversam
quod probrosum videri poAsit viros sortes Deorum potius favore quam
sua virtute victoriam Consequi.
Ad singulos illius motusJ Gallice,
SinumJ Ad extremam oram. Gnil. au boui. Sic Virgil. Georg. II. Aut quos Oceano propior gerit India tu. eos, Extremi sinus orbis 'nitim, legendum est, numinum, et amovendum istud, Deorum; quod additum suerat ad explicationem illius vocis, numinum; quae solennis librorum eorruptela est. Favor numina respicit, admiratio homines. Sic mox leges: Tunto favore Deorum; neque aliter loquatur, qui sapiat. Pater. Absens simuIJ Per Appium Consulem scilicet, qui ante Capuam restiterat. Quid ergo miramurJ Haec ista facile intelligas. Cum populus Romanus tantuη sit, ut nnminum favorem mereatur, quid miramur Deos iteram restitisse Annibali, cum a tertio lapide versus Romam castra moveret
v A tertio lapideJ A tertio milliario; nam per primum, secundum, tertium, lapidem, et prima, Secunda,
148쪽
L. ANNAEI FLORInon adoratam 3 ' reliquisset Parva res dictu, f*. 47. sed ad magnanimitatem populi Romani probandam satis emcax: quod illis ipsis, quibus obsidebatur, ' diebus ager, quem Annibal castris insederat, i venalis Romae inlid hastaeque subjectus invenit emtorem. Voluit Λnnibal ff. 48. contra' fiduciam imitari; subjecitque argentarias Urbis
sagia 7 satisy' fuisse.' Nihil actum erat tanta virtute, f*. 49. tanto ' favore otiam Deorum : ' siquidem Asdrubal frater
' Cum reliquisset urbem tantum non salutatam.
V Tantum non adoratamJ Adorare
urbem est, urbem fialutare : cum Ru
tem id fieri nequeat, nisi propius ad
urbem accesserit, inde factum est, ut adorare urbem sumatur, Pro ur hem ingredi. Hic igitur sensus est: Annibal urbem reliquit cum tantum non eam ingressus esset; hoc est, cum fere ita prope accesserit, ut eam
ingredi potuisset. matreque subdeetusJ Ea quae Publice venibant, hastae subjiciebantur, hastaque Posita Praecone praedicante, ei qui licitatione vicisset, addiceban
ContraJ Gallice, A son ιὐur. y Subjecitque argenturias Urbis tabernasJ Subjecit, hoc est, hastae subjecit; mit a ranean: argentarian tabernas, les boutiques des banquiera. 3 MetorJ Sectores die untur, qui emta sua persequuntur; vel potius Sectores simpliciter emtores die ti
Praesagia satis fatisJ fuisseJ Eleganterfuis, pro fatorum; tunc sic intellige: quod populus Romanus hominem inVenit, qui agrum, quem Annibal
castris occupabat, emeret; hoc Praesagium suit illos recuperaturos : quod vero Annibal sectorem non invenit, eum argentarias Urbis tabernas subjecisset, praesagium fuit illum Romanunquam potiturum.
149쪽
Annibalis cum eXercitu novo,' novis viribus, nova belli mole veniebat. Actum erat procul dubio, 3 si vir ff. 50. illo so cum fratre junxisset: Sed hunc quoquo cratra metantem Claudius Νero cum Livio Salinatore debellat. Nero in ultimo Italiae angulo summovebat F Annibalem. fg. 51. Livius in diversissimam partom, id est,'si in ipsas nascentis I Italiae sauces' signa converterat. Tanto, id cSt, f*. 62. omni, qua ' Iongissima Italia, solo inte acente, ' quo consilio, qua celeritate,' Consules castra conjunxerint, ' inopinanterquet' hostem collatis signis compresserint,' neque id fieri Annibal senserit, dissicito dictu ost.' Certo f*. M. Λnnibal, ro cognita, cum proj ccium fratris caput ud sua castra vidisset, Agnosco,' inquit, infelicitatom Cartha nis.' Haec suit illius viri, non sino praesagio quodam sati imminentis, prima consessio. Iam Cortum erat f*. M.
In uItimo Italia angeti Io J In Brutium agrum se recepit Annibal.ς In ipsas naueatis Italica faveeri Alpes intelligit, quas jam superaverat Annibal: in illas gigna couverterat Livius, ut Asdrubalem debel
halem suntinovisset, illo nec opinante,
enni flore exercitus castris digressus ad Livium Salinatorem, qui ad Alpes eastra converterat, proficiscitur; ibique Asdrubalem, qui Alpes eum exinercitu transierat, et auxilia Annibali adducebat, collega Livio, cum toto exercitu irncidat, quinquaginta sex millibus hostium occisis; rediique die sexto in sua ea tra.
150쪽
L. ANNAEI FLORIΛnnibalam otiam 3 ipsius Consessione posse vinci: sed tot rerum prosperarum fiducia plenus populus Romanus magni aestimabati asperrimum hostem in Sua Asrica debellare. Duco igitur Scipione in ipsam Λsticam i tota mole' f*. 55. conversus imitari coepit Λnnibalem, et Italiae suae clades
in Asric aisi vindicare I Quas ille Dii bonil S. 56.
Asdrubalis37 copias, quos Syphacis exercitus fudit ' quae quantaque utriusque castra facibus illatis una nocte deIc-vit' deniquo jam non a tertioyy Iapide sod ipsas Carthaginisi' portas obsidione ' quaticbat. Sic factum est, f*. M. ut inhaerentem atque incubantem Italiae extorqueret Annibalem Νon fuit major sub imperio Romano f*. 58. dies, quum ille, cum duo omnium et antea 3 et posteaε ducum maximi, illo Italiae, hic Hispaniae F victor, collatis Cominus signis direxere aciem. Sed et ' colloquium fuit intor ipsos de legibus pacis. Steterunt diu mutua f*. 59.
admiratione defixi: ubi de pace non convenit, Signa CeCinere. 7 Constat utriusque consessione, nec melius f S. 60. in Strui aciem, nec acrius potuisse pugnari. ' Hoc Scipio
Φ Tota moleJ Totis viribus. Iam non a tertio lapideJ ianasi diceret, Annibal Romam propius quam a tertio lapide non accessit: Scipio vero Carthaginem non a tertio lapide, sed ipsas portas obsidione quatiehat. ς Cum duo omnium et antea es posteal Graeca locutio, omnium antea et Postea, των πρόσω κώ δπIσω' id est,